1.1. Dobre praktyki w zarysie ogólnym

Transkrypt

1 1. DOBRE PRAKTYKI W OBSZARZE ZUŻYCIA ENERGII 1.1. Dbre praktyki w zarysie gólnym Prwadzenie kampanii infrmacyjnych i szkleń dtyczących szczędzania energii elektrycznej dla pracwników. Przeprwadzenie badania zużycia energii elektrycznej, aby kreślić cele związane z jeg redukcją raz pdjąć najdpwiedniejsze śrdki dla szczędnści energii. Uwzględnienie parametrów zużycia wdy i energii elektrycznej przy wybrze nweg sprzętu. Zakup urządzeń wyskiej wydajnści energetycznej. Knserwacja sprzętu (naliwienie, regulacja, czyszczenie itp.) raz dłączenie g d sieci, gdy nikt z nieg nie krzysta. Wyłączanie urządzeń infrmatycznych z prądu, gdy nikt z nich nie krzysta przez kres dłuższy niż jedna gdzina. Wyłączanie z prądu nieużywanych kamer, kmputerów, kserkpiarek i innych urządzeń elektrycznych. Przeprwadzanie czynnści knserwacyjnych urządzeń elektrnicznych, umżliwiających ich działanie na pełnych brtach. Unikanie upływu pary lub sprężneg pwietrza pwdująceg znaczne straty energii elektrycznej. Ograniczenie użycia baterii pprzez krzystanie z urządzeń pdłącznych d źródła energii lub stswanie baterii akumulatrwych Kmputery Wyłączanie kmputera w następujących sytuacjach: czas psiłku, sptkanie, kniec dnia pracy i weekendy. Kupn kmputerów sbistych i mnitrów znakwanych lg Energy Star, które świadczy tym, że dany kmputer używany w dpwiedniej knfiguracji granicza zużycie energii elektrycznej pdczas kresów przestju. Wyłączanie kmputerów w trybie zakładka dpwiednia sekwencja wyłączania kmputera umżliwia zachwanie statniej pzycji, w jakiej urządzenie się znajdwał. Dzięki temu p pnwnym uruchmieniu sprzętu jest n w takiej samej pzycji rbczej, jak przy jeg wyłączeniu. Czarny ekran t jedyny energszczędny wygaszacz ekranu, dlateg zaleca się ustawienie wygaszacza w trybie Czarny ekran. 10 minut bezczynnści t sugerwany czas rzpczęcia pracy wygaszacza ekranu. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

2 Drukarki, kserkpiarki i pzstałe urządzenia Ustawienie trybu szczędnść tnera (jeżeli jest taka mżliwść) pdczas drukwania lub kserwania. Drukwanie w miarę mżliwści w trybie czarn-białym. Zakup sprzętu psiadająceg tryb szczędzanie energii elektrycznej (Energy Star, Pwer Save) i związane z tym zminimalizwanie zużycia prądu w kresie przestju. Ptrząsanie kartridżem wypełninym tnerem, gdy urządzenie zaczyna infrmwać jeg kńczeniu się umżliwia t wyknanie jeszcze wielu kpii Oświetlenie Maksymalne wykrzystanie światła naturalneg. Mntaż systemu wykrywania ruchu regulująceg włączanie instalacji świetleniwej i jej wyłączanie. Umieszczenie włączników regulatra czasweg w łazienkach, szatniach itp. Umieszczenie urządzeń wykrywania świetlenia umżliwiających ustawienie dpwiedniej intensywnści światła. W stale używanych lub ciągle świetlanych pmieszczeniach stswanie lamp flurescencyjnych lub energszczędnych. W miejscach takich jak garaże, krytarze, pwierzchnie wspólne stswanie lampy dpwiedni je świetlających, z regulatrami czaswymi zapalania i gaszenia światła. Stswanie lamp energszczędnych. Unikanie częsteg włączania i wyłączania światła, gdyż te peracje zużywają największą ilść energii elektrycznej. Częste czyszczenie instalacji świetleniwych z uwagi na t, że brud wpływa na ich wydajnść. Odpwiednia knserwacja instalacji świetleniwych umżliwia szczędnść energii elektrycznej Klimatyzacja Zakup jednstek klimatyzacyjnych psiadających systemy pmpy ciepła wielu prędkściach, które umżliwiają regulację temperatury raz lepsze zarządzanie energią elektryczną. Uszczelnienie pmieszczeń dla ptymalizacji działania klimatyzacji. Uszczelnienie drzwi i kien, c zmniejsza zużycie pwietrza. Unikanie umieszczania przeszkód pmiędzy klimatyzatrami i ich użytkwnikami w celu ptymalizacji ich skutecznści. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

3 Stswanie klimatyzacji tylk w razie kniecznści. Stswanie termstatów, które mżna prgramwać, a przez t dknać wstępneg wybru wydajnści grzewczej zgdnie z przeznaczeniem pmieszczeń i preferencjami użytkwników. W trakcie działania klimatyzatra unikanie ustawiania termstatu na temperaturę niższą niż pkjwa: pmieszczenie nie chłdzi się szybciej lub chłdzenie będzie zbyt intensywny, pwdując wyski kszt energii elektrycznej. Odpwiedni spsób krzystania z klimatyzacji, ustawienie termstatów na temperaturę zalecaną (w lecie 25ºC). Różnica temperatur pmiędzy pmieszczeniem a śrdwiskiem zewnętrznym nie pwinna przekraczać 12 C większa różnica ma negatywny wpływ na zdrwie. Ustawienie termstatu grzewania na temperaturę 20ºC. Każdy stpień wyżej pwduje zwiększenie zużycia energii elektrycznej 6-8%. Jeżeli w pmieszczeniu nikt nie przebywa przez kilka gdzin, wart zmienić ustawienie termstatu na 15 C. W przypadku dłuższej niebecnści (jeden dzień i dłużej) należy całkiem wyłączyć grzewanie. Czyszczenie filtrów urządzeń klimatyzacyjnych dla uzyskania dpwiedniej wydajnści. Regularna knserwacja grzewania i klimatyzacji zapewnia ich prawidłwe działanie raz mniejsze zużycie energii elektrycznej. 1.2 Dbre praktyki w bszarze zużycia energii elektrycznej w przypadku urządzeń prdukcyjnych raz bróbki skrawaniem artykułów metalwych Rejestrwanie zużycia energii elektrycznej przez urządzenia i sprzęt dane te umżliwiają kreślenie śrdków, które należy pdjąć w celu ptymalizacji zużycia energii elektrycznej. Kntrla energszczędnści nwych urządzeń, które zstaną włączne d systemu prdukcji. Knserwacja prewencyjna urządzeń w celu szczędnści energii elektrycznej. Stswanie paliw energszczędnych w piecach. Umieszczenie termstatów przy piecach akumulacyjnych materiałów spawalniczych. Kalibracja urządzeń spawalniczych. Wyłączanie nieużywanych urządzeń. Unikanie pakwania grących elementów w celu zapbieżenia ich defrmacji. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

4 Instalacja zamkniętych biegów chłdzenia w celu uniknięcia marnwania wdy. Kntrla upływu pary lub sprężneg pwietrza z urządzeń d malwania spadek ciśnienia w urządzeniach pwduje większe zużycie energii elektrycznej. Stswanie gazu czyszczająceg jak paliwa w specjalnych ktłach palnikwych Dbre praktyki w bszarze zużycia energii elektrycznej w prcesach nakładania pwłki metalwej Branżę bróbki pwierzchni charakteryzuje wyskie zużycie energii elektrycznej, głównie na etapie galwanizacji (kąpiele) Kąpiele Kntrla prawidłweg umieszczenia and i katd. Kntrla pwierzchni elektrdy w celu uniknięcia zbyt małych bszarów zwiększających straty energii elektrycznej. Czyszczenie and, unikanie brudu na pwierzchniach mże zwiększyć pór. Czyszczenie przyłączeń elektrycznych. Wybór dpwiednich materiałów przewdzących d stjaków (np. miedź). Prawidłwe uszczelnienie stjaków (prócz elektrd zgrzewarki punktwej) w celu uniknięcia strat energii i materiałów pprzez wydzielanie się metali w częściach nieuszczelninych. Kntrla elektrlitów. Pdgrzewanie kąpieli gazami spalinwymi z pieca galwaniczneg lub ciepłem pwietrza wentylacyjneg. Przykrycie grących kąpieli, gdy się ich nie używa. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

5 Kntrla temperatury rbczej kąpieli Suszenie Mżliwe jest także suszenie elementów p tym, jak puszczą kąpiel trawiącą. D pdgrzania kąpieli trawiącej mżna wykrzystać ciepł szczątkwe gazów spalinwych. 2. DOBRE PRAKTYKI W OBSZARZE OGRANICZENIA EMISJI DO POWIETRZA 2.1. Warsztat samchdwy Diagnstyka Diagnstyka zakłada dgazwanie gazów spalinwych i zastswanie systemów filtrów w celu graniczenia zanieczyszczenia pwietrza raz ddziaływania hałasu. Unikanie testwania silnika na ulicach centrum miasta w celu zapbieżenia zwiększnej emisji hałasu i zanieczyszczeniu gazami Malwanie Jeżeli dstawca zapewnia części zagruntwane i pmalwane, prac związanych z ich malwaniem jest mniej, c redukuje także ich ddziaływanie na śrdwisk naturalne. Malwanie tylk w kmrach natryskwych wypsażnych w instalacje dgazwania. Kmry natryskwe muszą być prawidłw uszczelnine i eksplatwane w miarę mżliwści w trybie przytłuminym, c zmniejsza ich ddziaływanie na śrdwisk. Naciskanie pistletu natryskweg tylk na pczątku i na kńcu każdeg prcesu, c zmniejsza zanieczyszczenie systemu filtracji raz emisję ltnych związków rganicznych (VOC) d atmsfery, eliminując nieptrzebne zużycie farby. Rzpuszczalnik zanieczyszczny farbą mże zstać wykrzystany pdczas czynnści mycia wstępneg. Emisja ltnych związków rganicznych (VOC) pdczas prcesu malwania jest mniejsza, gdy pjemniki i beczki z rzpuszczalnikami czyszczącymi są zamknięte lub półzamknięte Odtłuszczanie i elementy czyszczące Zaleca się filtrwanie emisji ltnych związków rganicznych (VOC) z rzpuszczalników, c pzwala na uniknięcie zagrżenia zdrwia pracwników. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

6 2.2. Prdukcja urządzeń i warsztat bróbki metalu W miarę mżliwści stswanie farb prszkwych zawierających mniejszą ilść rzpuszczalników rganicznych, niebezpiecznych dla śrdwiska i zdrwia pracwników. Nie pwdują ne także emisji ltnych związków rganicznych (VOC). Kntrla gazu i dymu wydzielaneg pdczas spawania i innych prcesów prdukcyjnych. Instalacja systemów dgazwania, filtracji gazu i dymu. Mżliwie najczęstsza wymiana filtrów w systemach dgazwania, c pprawia ich funkcjnwanie. Wybór rzpuszczalników niskiej ltnści i dużej gęstści, c granicza emisje i pprawia warunki pracy. Wdrżenie układów dtłuszczania zerwej emisji d czyszczenia metalu, c umżliwia zmniejszenie emisji. Uzupełnianie zbirników d dłu, aby zmniejszyć straty materiałów ltnych Nakładanie pwłk metalwych Odtłuszczanie Emisje d pwietrza wynikają głównie z wsysania kąpieli dtłuszczającej, pdczas której w trakcie użycia rzpuszczalników rganicznych wydzielają się ltne związki rganiczne (VOC). Zalecenia: Mżliwie najszersze zastąpienie dtłuszczania rzpuszczalnikami rganicznymi dtłuszczaniem wdnym z użyciem rzpuszczalników lub mieszanych rztwrów związków rzpuszczalnych (alkhle, aminy) alb nierzpuszczalnych (estry, etery) Wytrawianie Emisja wiąże się głównie z wydzielaniem parów kwasu lub z prcesem wytrawiania. Zalecenia: Zastąpienie prcesów trawienia mkreg elementów prcesami, które mżna wyknywać jedynie na such (śrutwanie). Pzwala t uniknąć emisji na tym etapie prcesów prdukcyjnych. Ustalenie kreswych prcedur kntrlnych dtyczących temperatury kąpieli wytrawiającej Trawienie Prdukwane emisje zależą d składu kąpieli, szczególnie d ilści chlrku amnweg. Wynika t z faktu kntaktu z cynkiem pwdującym wydzielanie się parów. Zalecenia w celu minimalizacji emisji: Zastąpienie chlrku amnweg innymi chlrkami. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

7 Badanie mżliwści przeprwadzenia prcesów trawienia przy użyciu samwystarczalnej kąpieli trawiącej i suszenia elementu przed jeg zanurzeniem w kąpieli galwanicznej, jak że metda ta generuje mniejsze emisje Kąpiele Emisje d pwietrza z kąpieli pwłki elektrlitycznej składają się z parów kwaswych lub zasadwych czy aerzli zawierających jny metalu pwstałe w prcesie parwania kąpieli. Zalecenia w celu minimalizacji emisji pwstałych w drdze kąpieli nakładania pwłki metalwej: Ustanwienie prcedur kntrli temperatury i stężenia kąpieli. Mntaż autmatycznych systemów twierania i zamykania zbirników w celu uniknięcia parwania grących kąpieli. Umieszczenie pływających kul pliprpylenwych na pwierzchni kąpieli w celu zapbieżenia parwaniu grących kąpieli. Ddanie czynników pwierzchniw czynnych d kąpieli chrmu sześciwartściweg (Cr 6 +) w celu uniknięcia prszkwania kąpieli d atmsfery z pwdu uwlnienia gazów przez nią prdukwanych. Mntaż systemów ssących, gdy pdczas kąpieli wydzielają się pary, aerzle itp. Mntaż systemu czyszczania gazu d czyszczenia emisji Chrmianwanie/pasywacja Zastąpienie kąpieli zawierających chrm sześciwartściwy Mże t być chrm trzywartściwy, mlibdeniany i fsfrany raz materiały pwłce rganicznej, jeżeli kąpiele te używają prądu niższym napięciu i wytwarzają mniej pyłu galwanizująceg. Pdczas zanurzenia elementu w kąpieli cynkwej dchdzi d reakcji zaprawy przylegającej d elementu ze stpinym cynkiem, w wyniku której pwstaje szereg emisji w frmie gazów (amniak, kwas slny) lub parów (chlrek amnu i chlrek cynku), których związki zależą d składu kąpieli trawiącej. Pniżej wymienin śrdki, które należy pdjąć w celu zmniejszenia emisji: Mntaż elementów ruchmych w celu ekstrakcji pary/parów. Mntaż systemu zbierania i bróbki cząsteczek (rzbryzgi cynku) w celu ich pnwneg wykrzystania. 3. DOBRE PRAKTYKI W OBSZARZE KONTROLI HAŁASU Uwzględnienie pzimu hałasu i wibracji przed zakupem nweg urządzenia czy maszyny. Przestrzeganie nrm EN ISO :1997 w bszarze zakupu sprzętu emitująceg niski pzim hałasu. Występują również hałasy pwiązane z narzędziami d użytku ręczneg, a nie z maszynami. Pdjęcie śrdków strżnści pdczas wybru lub udstępniania narzędzi w miejscu pracy This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

8 (np. młty dźwiększczelne, wyściełane stły rbcze, cichbieżne szlifierki, pchłaniacze wstrząsów magnetycznych). Przed zakupem urządzenia zapznanie się z instrukcją bsługi pd kątem pzimu emisji hałasu (Deklaracja emisji hałasu), a w przypadku szczególnych przenśnych maszyn ręcznych lub prwadznych ręcznie - pd kątem pzimu wytwarzanych wibracji. W niektórych przypadkach zastąpienie głśnych prcedur cichszymi. prasy hydraulicznej zamiast uderzania młtkiem. Np. wykrzystanie Mżliwe starania na rzecz graniczenia wykrzystania urządzeń generujących hałas i wibracje, a przez t ich ddziaływania. W miarę mżliwści wyeliminwanie głśnych urządzeń lub zastąpienie ich cichszym sprzętem. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

9 Mdyfikacja kmpnentów maszyn lub ich wymiana w celu zmniejszenia emisji hałasu i graniczenia bszaru, na którym jest słyszany bez wpływu na działanie maszyny. Pniżej znajdują się niektóre prcedury graniczające emisję i transmisję hałasu: Mdyfikacja kmpnentów maszyn lub struktury peracyjnej, np. bniżenie prędkści działania części emitujących hałas lub systemu transprtu. Unikanie uderzeń lub nagłych ruchów przy zastąpieniu ich ruchami jednlitymi raz zmniejszenie częsttliwści uderzeń (pprzez zmniejszenie wyskści upadku lub mniejsze przedmity), jak również wykrzystanie materiałów pchłaniających uderzenia (materiał elastyczny). W miarę mżliwści zastąpienie materiałów takimi, które pchłaniają i blkują hałas. Np. zastąpienie metalwych kół zębatych plastikwymi, gumwymi lub z pdbneg materiału. Stswanie pasów klinwych zamiast łańcuchów metalwych. Stswanie tłumików (np. na wydechu zawrów). Redukcja ruchu kmpnentów wibrujących (wyściełanie). Mntaż pmp zębatych zamiast hydraulicznych pmp z tłkiem siwym. Mntaż kół zębatych śrubwych zamiast kół zębatych walcwych zębach prstych. Wyważenie wszystkich elementów brtwych. Dbór materiału zapewniająceg najlepsze zestawienia (np. twrzyw sztuczne/stal) i smarwanie elementów stykwych w celu zmniejszenia tarcia. Częst z pwdu niedstatecznej knserwacji czy zbędnych wibracji pzim hałasu generwaneg przez narzędzia i maszyny wzrasta. Hałas mże pchdzić z luźnych elementów lub uderzanych części metalwych. Regularna knserwacja pzwala łatw zmniejszyć emisję hałasu. Knserwacja pwinna bejmwać smarwanie, prstwanie w razie ptrzeby raz prawidłwe wyważenie. Regulacja pierścienia lejweg i zmniejszenie wzdłużneg luzu wału. Zmniejszenie luzu pprzeczneg, regulacja separatra, zmniejszenie tlerancji wału i ram. Naturalna częsttliwść dsiewania kńcweg nie mże pkrywać się z częsttliwścią charakterystyczną dla łżysk kulkwych. Regulacja uchwytu szcztek, zmiana naturalnej częsttliwści, dwrócenie szcztek i czyszczenie rury rzgałęzinej. Pprawa mcwań blachy. Krekta zbyt wąskich przerw i smaru, który zgęstniał lub wyparwał. Wyważenie mechaniczne. Zmiana rwków smarwania na łżyskach. W przypadku niemżnści eliminacji lub redukcji głśnych maszyn czy urządzeń hałas mżna graniczyć pprzez redystrybucję teg sprzętu w taki spsób, aby ddziaływał na jak najmniejszy bszar i liczbę ludzi: Krekta dystrybucji maszyn (dsunięcie ich d ścian i przedmitów dbijających hałas). Umieszczenie głśnych maszyn w jednym miejscu. Niedpuszczenie ludzi d źródła hałasu. Prawidłwy pdział przestrzeni. Zastswanie materiałów dźwiększczelnych (dzięki słnm mżna zmniejszyć pzim hałasu d 5-25 dba). Mntaż barier uszczelniających graniczających hałas, takich jak bariery i ekrany This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

10 dźwiękchłnne, budki dźwiększczelne itp. Redukcja emisji hałasu k. 10 dba dzięki wykrzystaniu ekranów i barier dźwiękchłnnych. Redukcja emisji hałasu dba dzięki wykrzystaniu budek dźwiększczelnych. Pdjęcie śrdków maskujących hałas, np. zastswanie białeg szumu lub aktywna kntrla hałasu. Pdjęcie śrdków na rzecz redukcji hałasu. Jednym z nich mże być mntaż materiałów dźwiękchłnnych, które pmagają zmniejszyć pzim hałasu pprzez redukcję dgłsów przedstających się przez ściany i pdłgi w miejscu pracy. Mntaż materiału chłnneg w miejscu pracy w celu zmniejszenia pzimu hałasu przedstająceg się przez ściany i pdłgi. Udźwiększczelnienie struktur umżliwia redukcję hałasu strukturalneg. Udźwiększczelnienie maszyn pprzez zastswanie elastycznych przyłączeń. Metdy udźwiększczelnienia lub wygłuszenia dźwięków z przedmitów stałych różnią się d metd stswanych d redukcji hałasu występująceg w pwietrzu. Struktura stanwiąca idealne uszczelnienie dla jedneg rdzaju transmisji dźwięku mże mieć słabe własnści dźwiękchłnne. Wdrżenie harmngramu kntrli kreswych dla biektu, sprzętu raz systemów grzewczych/chłdzących. Zapewnienie prawidłwej pzycji ekranów dźwiękchłnnych. Zapewnienie dbreg stanu materiałów dźwiękchłnnych pkrywających pdłgi i ściany. Okreswe pmiary pzimu hałasu umżliwią identyfikację i redukcję szkdliweg ddziaływania hałasu na pracwników i mieszkańców. Przestrzeganie przez firmy lkalnych przepisów prawnych dtyczących dzwlneg pzimu hałasu. 4. DOBRE PRAKTYKI W OBSZARZE GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ 4.1. Dbre praktyki w zarysie gólnym Realizacja kampanii infrmacyjnych i uczenie pracwników spsbów szczędzania wdy. Identyfikacja działań z wykrzystaniem wdy i badanie mżliwych spsbów graniczenia jej zużycia. Wniskwanie kntrle dstaw wdy w celu identyfikacji mżliwych wycieków i ich naprawy. Mnitrwanie zużycia wdy w celu identyfikacji mżliwych wycieków w instalacji. Naprawa cieknących kranów. Ciągłe wycieki mgą pwdwać marnwanie aż d 20 litrów wdy. Zmniejszenie zużycia wdy pprzez instalację kranów i prysznica z zawrami nadciśnieniwymi i dyfuzrami. Zmniejszenie zużycia wdy pprzez mntaż rzpylaczy wdy i dyfuzrów w prysznicach i umywalkach raz baterii mieszających ciepłą i zimną wdę z licznikami czasu w bszarach wspólnych. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

11 Mntaż talet z pdwójnym systemem spłukiwania wdy, zbirnikami niskim zużyciu wdy lub zbirnikami granicznej pjemnści. Oddzielenie systemów przetwarzających wdę w celu jej pnwneg wykrzystania, aby uniknąć zanieczyszczeń. Mnitrwanie wdy zużywanej d czyszczenia, jej pnwne wykrzystanie w miarę mżliwści. Traktwanie jej jak dpad niebezpieczny w przypadku zmieszania z substancjami niebezpiecznymi. Recycling ścieków pwstających w prcesach przemysłwych. Pnwne włączenie ścieków d prcesów i minimalizacja pwstawania dpadów. W przypadku dpwiednieg pzimu jakści mżliwe pnwne użycie generwanych sadów ściekwych Zużycie wdy i prdukcja ścieków w warsztatach samchdwych Unikanie mycia narzędzi czy urządzeń d malwania części aut w zlewach z bezpśrednim dpływem d kanalizacji publicznej bez ich uprzednieg czyszczenia. W przypadku wycieków smarów czy lejów stswanie materiału chłnneg d ich czyszczenia, a nie wdy. Według szacunków niektórych ekspertów zużyty lej silnikwy stanwi przyczynę 40% zanieczyszczeń rzek i jezir. Mycie pjazdów w tunelach myjni bez użycia węży w ten spsób ścieki są dprwadzane d dpwiedniej sieci. Zalecany mntaż systemu grmadzenia ścieków pwstałych w prcesie mycia pjazdów w celu dfiltrwania lejów przed ich dprwadzeniem d kanalizacji Zużycie wdy i prdukcja ścieków w prcesach nakładania pwłki metalwej Dbre praktyki w bszarze zmniejszenia zużycia wdy i prdukcji ścieków na różnych etapach prcesu prdukcyjneg: Odtłuszczanie Ścieki prdukwane w trakcie kąpieli dtłuszczających mają wyską zawartść leju i smaru. Odfiltrwanie leju i smaru z kąpieli dtłuszczającej przy użyciu dpwiednieg systemu lub zastąpienie czynników chelatujących śrdkami mniej szkdliwymi dla śrdwiska. Stswanie ddatkwych zamienników śrdków chelatujących ułatwiających czyszczanie fizyczn-chemiczne ścieków. Wyknywanie dtłuszczania bilgiczneg przed dtłuszczaniem elektrlitycznym. Dzięki znacznemu zmniejszeniu wycieków leju i smaru pzwli t na przedłużenie żywtnści daneg elementu Wytrawianie Kąpiele wytrawiające bejmują zazwyczaj rzcieńczenie kwasu (najczęściej siarkweg, chlrwdrweg i aztweg) mniejszym lub większym stężeniu w wdzie. Dlateg też kąpiel zubżna generwana na tym etapie mże być mcn kwaswa i zanieczyszczna cząstkami metali This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

12 raz substancjami pchdzącymi z innych kąpieli. Mdyfikacja teg prcesu minimalizuje t ddziaływanie i tym samym przedłuża żywtnść wytrawiania. Stswanie metdy suchej wytrawiania części (śrutwanie) zamiast metdy mkrej. Stswanie inhibitrów wytrawiania pdczas wytrawiania metdą mkrą. W ten spsób minimalizuje się ilść metali nieszlachetnych w kąpieli zubżnej i zużycie dczynnika w czyszczalni ścieków Kąpiele Praktyki minimalizacji wycieków na etapie kąpieli: Knserwacja prewencyjna i utrzymanie warunków eksplatacyjnych kąpieli w celu zapbieżenia przypadkwym wyciekm, wylewm i rzlewaniu. Kntrla kreswa rurciągu (zawry, uszczelki itp.). Zautmatyzwane instalacje ptymalizujące dprwadzanie wdy i minimalizujące fazę płukania. Metdy naparwywania bezwdneg (naparwywanie próżniwe lub metdy natryskiwania termiczneg). Segregacja ścieków zanieczyszcznych/niezanieczyszcznych. Odzyskiwanie materiału wyciągnięteg z kąpieli w pierwszym płukaniu pprzez dparwanie atmsferyczne lub próżniwe. Mntaż zbirników płuczących w celu dzyskania materiałów wyciągniętych z grących kąpieli. Praktyki redukujące materiał wyciągnięty z kąpieli płuczących. Odcedzanie elementów nad kąpielą, z której zstały wyciągnięte. Optymalizacja czasu dcedzania w celu uniknięcia sadów sli mgących pwdwać prblemy z pasywacją. Mnitrwanie własnści kąpieli (stężenie, temperatura, wykrzystanie związków pwierzchniw czynnych itp.). Umieszczenie elementów na stjakach w celu ptymalizacji przestrzeni. Optymalizacja prędkści wyciągania beczek i stjaków z kąpieli raz dstępów czasu pmiędzy kąpielami. Prjekt dpwiednich warunków dla beczek i stjaków raz ich utrzymanie. Mntaż systemów grmadzenia i dzyskiwania d materiału wyciąganeg z kąpieli: tace i zbirniki krytek ściekwych, płukanie natryskwe itp. Optymalizacja prjektu elementów z mżliwym unikaniem zagłębień, twrów wiertniczych, części gwintwanych, uszczelek i rwków Chrmianwanie / pasywacja Zastąpienie kąpieli d chrmwania /pasywacyjnych wykrzystujących chrm sześciwartściwy pniższymi alternatywami: This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

13 Kąpiele d chrmwania / pasywacyjne z wykrzystaniem chrmu trzywartściweg. Kąpiele d chrmwania / pasywacyjne niezawierające chrmu, a stsujące pwłki rganiczne. Kąpiele d chrmwania / pasywacyjne z wykrzystaniem mlibdenianów i fsfranów Płukanie Płukanie elementów pmiędzy kąpielami brabiającymi t najczęściej pwtarzane działanie w bszarze nakładania pwłki metalwej. Wiąże się z nim duże zużycie wdy raz prdukcja sprej ilści nisk zanieczyszczających ścieków. Zalecenia: Płączenie becnych spsbów płukania z płukaniem natryskwym. Płukania te działają jak seria płukania kaskadweg, gwarantując wyską wydajnść czyszczenia elementów przy niskim zużyciu wdy dzięki efektwi hydrmechanicznemu (użycie sprężneg pwietrza d natryskiwania wdy). Pnwne wykrzystanie wdy z płukania jak źródła wdy w klejnym płukaniu d mmentu wystąpienia niemieszalnści. 5. DOBRE PRAKTYKI ZWIĄZANE Z ZAKUPEM I WYKORZYSTANIEM SUROWCÓW, PRODUKTÓW, ELEMENTÓW I CZĘŚCI ZAMIENNYCH 5.1. Dbre praktyki w zarysie gólnym Przeprwadzenie szklenia z zakresu chrny śrdwiska dla pracwników działu zakupów w celu uniknięcia zakupu prduktów szkdliwych dla śrdwiska naturalneg. Realizacja kampanii infrmacyjnych i szklenia pracwników w bszarze spsbów graniczenia stswania materiałów eksplatacyjnych. Uwzględnienie kwestii chrny śrdwiska pdczas zakupów. Wybór prduktów i dstawców psiadających certyfikat śrdwiskwy. Zakup prduktów nieddziałujących negatywnie na śrdwisk lub zdrwie pracwników (niskie zużycie prądu, niski pzim hałasu, kartridże z mżliwścią recyklingu). Uwzględnienie kryteriów eklgicznych pdczas zakupów. Oferta materiałów biurwych przyjaznych śrdwisku jest bgata: papier i pudła pchdzące z recyklingu, łówki z materiałów z recyklingu, markery i krektry nieszkdliwe dla śrdwiska itp. W miarę mżliwści należy unikać materiałów jednrazwych. Nadanie prirytetu materiałm d pnwneg wypełnienia lub naładwania, takim jak pióra, baterie, kartridże z tuszem i tnerem itp. Stswanie zatwierdznych materiałów eksplatacyjnych pddawanych kntrlm jakści uwzględniającym aspekty chrny śrdwiska. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

14 Uwzględnienie elementów składwych daneg związku pdczas zakupu prduktów chemicznych w celu uniknięcia nieptrzebneg stswania substancji tksycznych. Stswanie mniej szkdliwych prduktów chemicznych raz używanie ich zgdnie ze wskazaniem dzwania przez prducenta. Umżliwi t graniczenie szkdliweg ddziaływania dpadów i ich ilści. Nauczenie się symbli znaczających szkdliwść i tksycznść prduktu raz symbli znaczających prdukty eklgiczne. Używanie nwych urządzeń klimatyzacyjnych niestsujących CFC jak czynnika chłdniczeg, gdyż niszczy n warstwę znwą. Kupwanie surwców hurtw lub w dużych ilściach w celu graniczenia prdukcji dpadów pakwaniwych raz szczędnści ksztów. Pprszenie dstawców zmniejszenie ilści pakwań używanych w transprcie, jeżeli nie ma t wpływu na bezpieczeństw prduktu. Umżliwi t szczędzanie na materiałach. Pprszenie dstawców stswanie mniejszej ilści pakwań lub wykrzystywanie pakwań zwrtnych i wielkrtneg użytku w celu prdukwania mniejszej ilści śmieci. Zbyt duża ilść pakwań t zbędne wykrzystanie materiałów i nieptrzebne dpady. Pnwne wykrzystanie pakwań i prduktów w celu uniknięcia zbędnych zakupów. Zakup trwałych narzędzi i urządzeń dla długterminwych szczędnści Dbre praktyki w bszarze zużycia papieru Stswanie papieru z recyklingu (wybielaneg bez użycia chlru i złżneg w 50% z włókien z recyklingu) d użytku wewnętrzneg (faktury, papier d drukarki, ntatki itp.) raz reklam i brszur. Wykrzystanie w tym celu jednej z tac kserkpiarki. Używanie kmputera: zachęcanie pracwników d kmunikacji wewnętrznej i zewnętrznej za pmcą wiadmści . Wewnętrzne sieci kmputerwe (intranet) raz pczta elektrniczna ułatwiają wysyłanie i trzymywanie infrmacji bez użycia papieru. Sprawdzanie i pprawianie tekstów na ekranie kmputera zanim wciśnie się przycisk Drukuj w celu uniknięcia drukwania dkumentów z błędami. Zgłaszanie prblemów z wydajnścią drukarki w celu uniknięcia jej awarii. Drukwanie i kserwanie p bu strnach kartki. Umżliwi t graniczenie zużycia papieru płwę. Drukwanie z użyciem plecenia dwie strny na arkusz. Drukwanie dkumentów przy użyciu mżliwie najmniejszej ilści atramentu. Wykrzystanie czystych strn już wydrukwanych kartek w faksach, drukarkach, d ntatek itp. Przechwywanie dkumentów, których druk nie jest wymagany, na płycie lub na twardym dysku aż d czasu, gdy staną się zbędne i będzie mżna je usunąć. Unikanie stswania strny tytułwej pdczas wysyłania faksu. Umżliwi t graniczenie zużycia papieru. Segregacja papieru w ddzieleniu d innych dpadów. Wyrzucanie makulatury d specjalneg pjemnika na papier umieszczneg bk drukarki. Następnie zebranie makulatury w celu recyklingu. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

15 5.2. Dbre praktyki zakupwe dla warsztatów samchdwych Stswanie farb prszkwych w mżliwie najszerszym zakresie, gdyż zawierają mniejszą ilść rzpuszczalników rganicznych (szkdliwych dla śrdwiska i zdrwia pracwników) i nie emitują ltnych związków rganicznych. Zakup pn minimalizujących tarcie pdłże umżliwiający szczędnść d 5% paliwa. Zakup trwałych pn zmniejszających zużycie energii elektrycznej. Mżliwść knsultacji ze sprzedawcą na temat pru tczenia i efektywnści pd względem kilmetrażu. Opny radialne bniżają zużycie paliwa. Opny stalwych pkrywach pierścieniwych są najwydajniejsze. Upewnienie się, że klcki hamulcwe i ich kładziny nie są wyknane z materiałów tksycznych lub zawierających azbest. Za każdym razem, gdy kierwca hamuje za pmcą hamulców tradycyjnych, drbne cząsteczki azbestu są uwalniane d atmsfery. Azbest jest substancją raktwórczą. Zakup trwałych materiałów eksplatacyjnych, które nie przekształcają się w dpady niebezpieczne. Im wyższa jakść smaru, tym większa wydajnść pjazdu i mniejsze zużycie paliwa. Zakup płynów (leje, płyn d chłdnicy itp.) w dużych pakwaniach zamiast w małych. Pzwala t na szczędnść pieniędzy raz graniczenie ilści pakwań Dbre praktyki w bszarze stswania surwców pdczas prdukcji maszyn raz bróbki skrawaniem artykułów metalwych Stswanie farb prszkwych w mżliwie najszerszym zakresie, gdyż zawierają mniejszą ilść rzpuszczalników rganicznych (szkdliwych dla śrdwiska i zdrwia pracwników) i nie emitują ltnych związków rganicznych. Stswanie chłdziw niskiej zawartści bru (lub w góle g pzbawinych). Zastąpienie ddatków zawierających metale ciężkie. Zastąpienie ddatków smarnych typu EP zawierających chlr ddatkami g niezawierającymi. Zastąpienie tradycyjnych szmatek czyszczących materiałami, które mżna użyć pnwnie p dpwiednim ich wypraniu. Zastąpienie tradycyjnych materiałów chłnnych specjalnymi materiałami zwiększnej mżliwści absrpcji. Zastąpienie zwykłych filtrów jednrazwych filtrami, które mżna użyć pnwnie p regeneracji Dbre praktyki w bszarze stswania surwców d nakładania pwłk metalwych Dbre praktyki związane z graniczeniem zużycia surwców w prcesach przemysłwych: This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

16 Wytrawianie Na tym etapie śrdki bniżające zużycie t: Wydłużanie żywtnści kąpieli pprzez używanie inhibitrów pdczas wytrawiania metdą mkrą w ten spsób minimalizuje się zawartść metali nieszlachetnych w kąpieli zubżnej Kąpiele (gólnie) Zużycie surwców pdczas kąpieli elektrlitycznych zależy głównie d metdy i związków zastswanych w trakcie elektrlizy, jak również d spsbu przenszenia materiału pmiędzy różnymi etapami. Śrdki, które należy wdrżyć, kncentrują się na następujących kwestiach: Utrzymanie i kntrla warunków eksplatacyjnych kąpieli. Systemy autmatyczne w celu ptymalizacji dcedzania beczek i stjaków. Odcedzanie elementów nad tą samą kąpielą, w której zstały zanurzne, aby uniknąć przeciągania materiału i uzupełniania kąpieli (dczynniki i wda). Działanie przy mżliwie najniższej temperaturze w celu zapbieżenia dparwaniu kąpieli i ptrzebie jej uzupełniania (dczynniki i wda). Optymalizacja prjektu elementów z mżliwym unikaniem zagłębień, twrów wiertniczych, części gwintwanych, uszczelek i rwków Kąpiele cynkwe Zastąpienie cyjankwej alkalicznej kąpieli cynkwej niecyjankwą alkaliczną kąpielą cynkwą lub bezcynkwą z wykrzystaniem wdrtlenku sdu i cynku. Nawet jeżeli ten rdzaj kąpieli wymaga bardziej rygrystycznych warunków, wda z płukania jest łatwiejsza d czyszczenia. Wytwarza również mniej sadów d filtrwania z uwagi na niską zawartść metalu Kąpiele miedziane Zastąpienie cyjankwych alkalicznych kąpieli miedzianych kąpielami pzbawinymi cyjanku, a zawierającymi fsfrany miedzi. Zastąpienie cyjankwych alkalicznych kąpieli miedzianych kąpielami niklwymi wyskim ph cechach pdbnych d kąpieli miedzianych Kąpiele chrmwe Zastąpienie kąpieli z użyciem chrmu sześciwartściweg kąpielami z wykrzystaniem chrmu trzywartściweg. Zastąpienie kąpieli z użyciem chrmu sześciwartściweg kąpielami z wykrzystaniem stpu cyny i kbaltu. Zastswanie kąpieli sześciwartściwych w zimnie Chrmianwanie / pasywacja This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

17 Zastąpienie kąpieli pasywacyjnych / d chrmwania kąpielami z wykrzystaniem chrmu trójwartściweg. Zastąpienie kąpieli pasywacyjnych / d chrmwania pzbawinych chrmu kąpielami z wykrzystaniem pwłk rganicznych. Zastąpienie kąpieli d chrmwania / pasywacyjnych z wykrzystaniem mlibdenianów i fsfranów. 6. DOBRE PRAKTYKI GOSPODAROWANIA ODPADAMI I ZMNIEJSZANIA ICH ILOŚCI 6.1. Magazynwanie materiałów, prduktów i części Kntrla materiałów przed zakupem pd kątem dpwiadania ptrzeb kupująceg i dbreg stanu techniczneg. Umżliwi t uniknięcie prdukcji zbędnych materiałów raz graniczenie ksztu gspdarki dpadami. Spełnianie wymgów związanych z magazynwaniem każdeg prduktu w celu zachwania najwyższej jakści i minimalizacji zagrżenia mieszaniem się substancji na skutek wycieku lub parwania. Unikanie magazynwania surwców czy innych metali na świeżym pwietrzu, gdyż pwduje t ich rdzewienie raz zanieczyszczenie. Malwanie materiałów stalwych i plastikwych (np. części nadwzia), blach, rur i prfilów p ich umcwaniu. Unikanie magazynwania tych elementów na świeżym pwietrzu. Pprszenie dstawcy przywiezienie materiału zagruntwaneg i dtłuszczneg. Działania te skutkują mniejszym zanieczyszczeniem, gdyż pzwalają na uniknięcie ddatkwej bróbki części. Mądre i racjnalne wykrzystywanie przestrzeni magazynwej. Utrzymywanie prządku na półkach. Używanie półek d magazynwania materiałów ściernych. Umżliwi t uniknięcie uszkdzenia taśm, papieru ścierneg i tarcz ściernych. Zamykanie przechwywanych skrzyni w celu uniknięcia niszczenia materiałów przez wilgć i kurz. Przechwywanie elektrd, przewdów i tpników z dala d źródła wilgci. Wyknanie listy stswanych prduktów chemicznych i pgrupwanie ich razem według ich użycia pdczas magazynwania. Lista pwinna zawierać następujące elementy: materiały ścierne (pasty plerujące, pasty d wykńczenia pwierzchni), substancje chemiczne (kleje, śrdki czyszczące, śrdki dkształcające, farby, pdkłady, żywice, utwardzacze, uszczelniacze, płyny d chłdnicy, lakiery itp.), płyny hydrauliczne/węglwdrwe (płyn hamulcwy, leje hydrauliczne, smar, paliw, rzpuszczalniki). Przechwywanie chłdziw i smarów w czystych pjemnikach dbrej wentylacji w celu uniknięcia zanieczyszczenia śrdkami zewnętrznymi, mikrrganizmami, płynami bcymi, brudem itp. Hermetyczne uszczelnienie beczek i zbirników z substancjami chemicznymi w celu uniknięcia wycieków i wyparwywania prwadzących d zanieczyszczenia gleby raz pwietrza. Mntaż alarmów przelewwych na zbirnikach magazynwych w celu niedpuszczenia d pwstawania zanieczyszczeń. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

18 Okreswe kntrle stanu zbirników i pakwań prduktów chemicznych raz dpadów niebezpiecznych w celu wykrycia ich uszkdzeń i pęknięć. Kntrla stanu zbirników magazynwych na gazy spawalnicze w celu uniknięcia ich przeciekania. Prwadzenie kntrli kreswych pjemników, w których przechwuje się prdukty (leje, smary) w celu uniknięcia ich przeciekania. Stswanie tac przelewwych w celu zebrania wycieków ze zbirników magazynwania dpadów płynnych. Sprawdzenie prawidłweg znakwania prduktów i czytelnych instrukcji ich eksplatacji. Optymalizacja wykrzystania materiałów i zapbieżenia prdukcji dpadów pprzez pstępwanie zgdnie ze wskazówkami dtyczącymi ich załadunku/rzładunku, transprtu wewnętrzneg raz transprtu. Ustalenie bwiązkwych prcedur w frmie pisemnej dtyczących przychdzących i wychdzących materiałów eksplatacyjnych raz ich magazynwania, szczególnie gdy są patrzne datą ważnści. Stswanie materiałów eksplatacyjnych najdłuższym kresie przechwywania pprzez prawidłwą rtację zapasów i ptymalizację wykrzystania surwców, a c za tym idzie zmniejszenie prdukcji dpadów Prcesy prdukcyjne Warsztat samchdwy Naprawy Usunięcie części nadwzia d wymiany i ich segregacja, gdyż wiele z nich mżna pddać recyklingwi, np. blachę, elementy plastikwe, szklane itp. Umżliwi t minimalizację prdukcji dpadów. Zwracanie szczególnej uwagi na zbieranie lejów i innych chłdziw d sbnych pjemników pdczas usuwania części silnika. Unikanie przeprwadzania napraw w bszarach ruchu pieszych i na terenach twartych Nadwzie Planwanie napraw nadwzia przed ich rzpczęciem w celu uniknięcia kniecznści pprawek generujących dpady lub wymagających użycia młtka. Wart stswać systemy dgazwania kurzu i dymu z filtrami (głównie mkrymi) pdczas szcztkwania i szlifwania. Kurz pwstały pdczas tych peracji zawiera cząsteczki farby szkdliwe dla śrdwiska. Emulsje d wiercenia należy pddać recyrkulacji pdczas piłwania (np. przy użyciu pił łańcuchwych). Należy też uważać na mżliwe wycieki. Zużyte emulsje d wiercenia stanwią dpad niebezpieczny i wysce szkdliwy dla śrdwiska Malwanie Obliczanie ilści farby ptrzebnej d wyknania pracy przed jej rzpczęciem w celu This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

19 uniknięcia marnwania resztek farby w pistletach natryskwych. Wart zadbać nadciśnieniwść bszaru, w którym znajdują się kabiny lakiernicze, aby zapbiec dstawaniu się kurzu d nadwzia i sadzania się g na nim. Umżliwi t uniknięcie wad prwadzących d dmwy przyjęcia zadania raz d pwstania zanieczyszczenia. Trzymanie pistletu natryskweg prstpadle d malwanej pwierzchni i niskie ciśnienie pwietrza w celu bardziej jednliteg wykńczenia części. Pzwala t na ptymalizację zużycia farby. Przy niektórych zadaniach (szcztkwanie i spawanie) wyjątkwa dkładnść pdczas czyszczenia, usuwania kurzu i wycieków farby w celu zapbieżenia zanieczyszczenim Odtłuszczanie i czyszczenie elementów Mntaż układu destylacji d dzyskiwania zużytych rzpuszczalników w celu minimalizacji bjętści rzpuszczalników stswanych d usuwania lejów i smarów raz szczędnści surwców. Dzięki temu jak dpady niebezpieczne traktuje się tylk pzstałści p destylacji. Pnwne wykrzystanie rzpuszczalników tak dług, jak pzwlą na t warunki i skład. Zaleca się sprawdzenie, czy zużyty rzpuszczalnik zachwał swje właściwści w celu jeg pnwneg wykrzystania Zmiany płynów Zachwanie szczególnej strżnści pdczas uzupełniania pzimu lejów i innych płynów w aucie w celu uniknięcia wycieków szkdliwych dla gleby i zanieczyszczających wdę. Mntaż systemu mieszania dzwania mechaniczneg w celu uniknięcia użycia większej ilści surwców pdczas przygtwywania rztwrów Filtry i akumulatry Zatkane filtry pwdują większe zużycie energii elektrycznej, dlateg też filtr paliwa zawsze musi być czysty. Elementy te (filtry leju, paliwa i pwietrza) należy traktwać jak dpady niebezpieczne. Zużyte akumulatry t dpady niebezpieczne. Dużą część tych dpadów niebezpiecznych (twrzyw sztuczne, łów) mgą dzyskiwać upważnine d teg firmy, które również czyszczają kwas zubżny w spsób dpwiedni Oleje Prawidłwe gspdarwanie zużytym lejem. Dzięki becnie stswanym prcedurm recyklingu uzyskuje się 625 ml nweg smaru z każdeg litra leju (pnad 60%). Jest t spra szczędnść energii elektrycznej. W Hiszpanii dzyskuje się niemal 1 na 5 litrów leju. Unikanie wycieków leju i innych materiałów smarwych. Czyszczenie plam leju na pdłdze za pmcą materiałów chłnnych, a nie wdy. Szmatki czyszczące i kartny, które miały stycznść ze zużytym lejem i smarem uważa się This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

20 za dpady niebezpieczne, dlateg należy wyznaczyć pjemniki d ich zbierania i utylizacji Czyszczenie Traktwanie leju pałweg i sadów rzpuszczalników rzlanych pdczas czyszczenia silnika jak dpady niebezpieczne. Czyszczenie naprawianych pjazdów za pmcą systemów mechanicznych w celu graniczenia zużycia śrdków czyszczących. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

21 Kmunikacja z klientem Infrmwanie klientów ddziaływaniu na śrdwisk pdczas knserwacji i naprawy pjazdów (dpady niebezpieczne, zanieczyszczenie pwietrza, dprwadzanie ścieków, hałas itp.). Zapbiega t wyknywaniu tych czynnści na własną rękę, a przez t pprawia stan śrdwiska naturalneg. Pkazanie klientm wymienianych części i wyjaśnienie dalszeg pstępwania z nimi raz teg, w jaki spsób ddziałują na śrdwisk. Umżliwi t pprawę wizerunku firmy. Sprzedaż klientm prduktów ulegających bidegradacji d czyszczenia pjazdów. Wybór artykułów mniejszym stpniu ddziaływania na śrdwisk naturalne (np. niezawierających fsfranów). Infrmwanie klienta krzyściach z knserwacji prewencyjnej pjazdu dla śrdwiska naturalneg w pstaci graniczenia emisji gazów, mniejszeg hałasu, zużycia paliwa, mniejszej ilści dpadów raz zniszcznych części i wycieków leju itp. Przestrzeganie przez klientów harmngramu knserwacji prducenta i uważnść na mżliwe awarie przyczynia się d pprawy stanu śrdwiska naturalneg. Dbrze utrzymany pjazd zużywa d 9% benzyny mniej, c znacza m.in. 9% emisji zanieczyszczeń d atmsfery mniej. Infrmwanie klientów kniecznści mnitrwania zużycia paliwa w celu wykrycia nagłych wzrstów wskazujących na mżliwą awarię. Szybkie usunięcie takiej awarii pzwala na graniczenie zużycia paliwa i lepsze zarządzanie surwcami naturalnymi. Dbrze utrzymany pjazd t najlepszy spsób na wydajne zużycie paliwa. Nie zaleca się pzstawiania silnika na biegu jałwym, gdy nie jest t knieczne. W przypadku kresu dłuższeg niż jedna minuta ustawienie auta na biegu znacza mniejsze zużycie paliwa niż na biegu jałwym. Prawidłwy i wyrównany pzim napmpwania pn zgdnie z parametrami prducenta. Jest t nie tylk kwestia bezpieczeństwa. Niedpwiedni pzim napmpwania pn t większe zużycie paliwa (aż d 5% więcej paliwa z pwdu większeg pru tczenia). Dzięki dpwiedniemu pzimwi napmpwania żywtnść pn jest dłuższa Prdukcja maszyn i bróbka skrawaniem artykułów metalwych Prawidłwe przygtwanie sprzętu i materiałów przed rzpczęciem pracy w celu uniknięcia pwstawania elementów wadliwych. Odpwiednie zarządzanie zamówieniami i dstswanie d nich prdukcji raz realizacja ich w większych seriach w celu zapbieżenia usterkm i szczędnści energii. Mntaż systemów próżniwych i filtrwych w celu eliminacji kurzu generwaneg pdczas prcesów bróbki skrawaniem. Wybór rdzaju materiału ścierneg w zależnści d typu prcesu, materiału, z którym będzie się pracwał raz wymaganeg stpnia ściernści w celu zmniejszenia liczby drzutów materiału i narzędzi. Śrutwanie zawsze we wnękach. Zapbiegnie t pwstawaniu cząsteczek ltnych, które mgą szkdzić pracwnikm i pwdwać stratę materiałów śrutwania. Stswanie wyciągu z filtrem pdczas spawania w celu zapbieżenia grmadzeniu się gazów spalinwych. Optymalizacja prcesów cięcia zwiększających wielkść blach i prętów. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

22 Dpaswanie czynnści cięcia d prjektu i wzru elementów. Maksymalizacja wykrzystania elementów metalwych i zapbieżenie ich marnwaniu. Mntaż systemu mieszania dzwania mechaniczneg d mieszania materiałów. Umżliwi t wzrst jakści i stpnia wykrzystania zasbów. Mżliwie najdkładniejsze cięcie materiału. Zmniejszy t bjętść materiału d wyrzucenia i ilść prdukwanych dpadów (piłki). Używanie sprzętu przy ustawinej dpwiedniej prędkści. Pnwne wykrzystanie ścinków prdukcyjnych Chłdziwa Unikanie stswania chłdziw pdczas czynnści, w których nie są niezbędne, pprzez bróbkę na such. Zastswanie sprężneg pwietrza jak alternatywneg śrdka chłdząceg. Prawidłwe stswanie chłdziwa na pwierzchni styku elementu i narzędzia, c zapewnia wydajnść chłdziwa w kntakcie ze smarem i śrdkiem chłdzącym, a przez t graniczenie zużywania się narzędzia, zanieczyszczenia pwietrza przez płyn raz dłuższą żywtnść narzędzia. Mntaż systemu mikrnatryskiwania d chłdziw. Mżliwie najszersza zmiana prjektu elementów w celu ułatwienia dcedzania chłdziw pdczas bróbki. Stswanie sprzętu z elementem chrny/zatrzymywania wiewek, gdy warunki eksplatacyjne (szybkść bróbki, ciśnienie i wykrzystanie emulsji d wiercenia) sprzyjają chlapaniu chłdziwa raz wydzielaniu się ltnych cząsteczek metalu. Wypsażenie wszystkich urządzeń w wyławiacze i czyszczacze mgły lejwej, które mgą zbierać i czyszczać lej stswany w prcesie bróbki w celu jeg pnwneg wykrzystania. Mżliwie najszersza centralizacja dstaw chłdziw i smarów. Ograniczy t różnrdnść stswanych śrdków, uprści wyknywanie czynnści i kntrlę jakści. Stswanie chłdziw kmpatybilnych ze sbą w celu uniknięcia prblemów z zanieczyszczeniami z pwdu ich niedpaswania. Zastąpienie tradycyjnych indywidualnych zbirników leju w pełni scentralizwanym systemem w przypadku maszyn wymagających smaru lub pdbnych chłdziw. Zapbieganie wyciekm smarów i ich mieszaniu się z chłdziwami, gdyż prwadzi t d graniczenia wydajnści chłdniczej z pwdu rzwju mikrrganizmów i ich mnżenia się. Zapbieganie kapaniu lub wyciekaniu chłdziw użytych na piłkach metalu pwstałych pdczas prcesów bróbki. Mntaż tac zabezpieczających na urządzeniach, gdy mżliwe są wycieki leju. Zapbiegnie t zanieczyszczeniu gruntu i użyciu materiałów czyszczących d sprzątnięcia wycieku. Unikanie mieszania suchych piłków metalwych z piłkami zaimpregnwanymi za pmcą chłdziw, gdyż prwadzi t d zanieczyszczenia czystych piłków pprzez przetwrzenie ich na dpady niebezpieczne raz d zwiększenia ksztów w związku z kniecznścią utylizacji dpadów niebezpiecznych. Stałe mnitrwanie używanych chłdziw pprzez kntrlę ich lepkści, ph i przewdnictwa, jak również stężenia cząsteczek, skłnnści d pienienia się itp. Dbanie czystść miejsca pracy w celu uniknięcia zanieczyszczania chłdziw. This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP

23 Sprawdzanie czystści całeg układu chłdząceg pdczas wymiany chłdziwa. Np. za pmcą sprawdzenia czystści wdy stswanej d przepłukiwania strumieniem cieczy. Stswanie któregklwiek z pniższych urządzeń d czyszczenia i dzyskiwania emulsji d wiercenia sbn lub razem. Zbirniki sadwe: zazwyczaj stanwią pierwszy krk przetwarzania płynów czyszczących. Kmry wyprnściwe d czyszczenia zużytych emulsji d wiercenia. Stswanie hydrcyklnów d czyszczenia zużytych emulsji d wiercenia. Stswanie separatrów magnetycznych d zużytych emulsji d wiercenia. Stswanie wirówek d czyszczenia zużytych emulsji d wiercenia. Stswanie sprzętu d dwrócnej smzy. Stswanie metd filtrwania d czyszczenia zużytych emulsji d wiercenia. Stswanie metd ultrafiltracyjnych d przetwarzania zużytych emulsji d wiercenia. Stswanie metd mikrfiltracyjnych d przetwarzania zużytych emulsji d wiercenia. Stswanie metdy dparwywania próżniweg d przetwarzania zużytych chłdziw wdnych. Stswanie bróbki fizyczn-chemicznej d przetwarzania zużytych wdnych emulsji d wiercenia. Stswanie metd wirówkwych d czyszczania ścieków pwstałych w prcesie ścierania. Usuwanie lejów zewnętrznych becnych w chłdziwach wdnych pprzez urządzenie d dlejania. Stswanie sprzętu wirówkweg w celu usunięcia chłdziw z impregnwanych elementów metalwych i piłków. Stswanie brykieciarki w celu dzyskiwania chłdziw pzstałych na piłkach metalu. Stswanie sprzętu wirówkweg d ddzielania elementów i piłków z bróbki skrawaniem Smary Śledzenie używanych smarów. Mnitrwanie zmian właściwści przy użyciu technik, takich jak pmiar przewdnictwa, stężenie, lepkść (refraktmetr) w celu maksymalizacji czasu użytkwania d mmentu wymiany. Przeprwadzenie knserwacji prewencyjnej brabiarek, głównie na urządzeniach pracujących w układzie smarwania w celu graniczenia prdukcji dpadów spwdwanych rzlewaniem i zanieczyszczeniami związanymi z wyciekiem płynów. Zachwanie szczególnej strżnści pdczas uzupełniania pzimu lejów i innych płynów w aucie w celu uniknięcia wycieków szkdliwych dla gleby i zanieczyszczających wdę Odtłuszczanie This prject has been funded with supprt frm the Eurpean Cmmissin. This website reflects the views nly f the authr, and the Cmmissin cannt be held respnsible fr any use which may be made f the infrmatin cntained therein. Prject N LLP ES-LEONARDO-LMP