Analiza regionalnych zmian wydajności pracy w Polsce w latach

Transkrypt

1 Jacek Batóg Barbara Batóg Unwersytet Szczecńsk Analza regonalnych zman wydajnośc pracy w Polsce w latach Wstęp Dotychczasowe osągnęca w zakrese teor ekonom oraz wynk przeprowadzanych badań emprycznych wskazują na znaczącą rolę wydajnośc pracy w kształtowanu ne tylko welu procesów gospodarczych, lecz równeż takch kategor jak rozwój społecznogospodarczy, jakość życa czy dobrobyt. Rozważając zagadnena wzrostu gospodarczego S. Kuznets psał, że ten zasadnczy wnosek a manowce, że charakterystyczną cechę nowoczesnego wzrostu gospodarczego, jaką jest wysoka stopa wzrostu produktu na osobę, należy przypsać w przeważającej merze wysokej stope wzrostu wydajnośc jest neunknony (Kuznets, 1976, s.81-82). Identyczny pogląd był wyrażany przez A. Blndera W. Baumola, którzy wskazywal na duże znaczene nawet małych różnc w wydajnośc, które w długm okrese decydują o skal redukcj ubóstwa oraz wzrośce możlwośc fnansowana przez dany kraj edukacj, ochrony zdrowa ochrony środowska (Blnder, Baumol, 1993, s.778). Najwększe znaczene wydajność pracy jako kategora ekonomczna odgrywa jednak w teorach wzrostu gospodarczego. Wydajność pracy wskazywana jest jako czynnk determnujący tempo wzrostu gospodarczego. Spośród welu rozwązań stnejących w tym zakrese przytoczyć można ponższe równane stopy wzrostu gospodarczego (Elementarne zagadnena, 1994, s.212): gdze: rt rt stopa wzrostu gospodarczego, αt stopa wzrostu wydajnośc pracy, βt stopa wzrostu zatrudnena,, t t t t

2 oraz behaworalne równane stopy wzrostu gospodarczego będące odzwercedlenem zarówno neoklasycznej, jak endogencznej teor wzrostu (The Qualty of Growth, 2000, s.196): K,H,R,A, p C r,, p g F -, K gdze: g stopa wzrostu PKB per capta, FK krańcowy zwrot z kaptału rzeczowego, K, H, R odpowedno kaptał rzeczowy, ludzk naturalny, A czynnk merzący pozom wydajnośc pracy, p wektor zmennych opsujących rodzaj stosowanej poltyk gospodarczej pozom cen w gospodarce, CK krańcowy koszt kaptału rzeczowego, r stopa dyskontowa, δ stopa amortyzacj kaptału rzeczowego. K Zróżncowane pozomy wydajnośc pracy, będące mędzy nnym odzwercedlenem stnejącej struktury sektorowej, stanową równeż zasadnczą przyczynę występowana stotnych regonalnych różnc w dochodach na 1 meszkańca (Bento, Ezcurra, 2003; Dall erba, Kamaranaks, Le Gallo, Plotnkova, 2005). Na stnejący pozom oraz zmany zachodzące w wydajnośc pracy ma wpływ wele czynnków. Wśród najważnejszych wymenane są 1 : adekwatność nwestycj rzeczowych, nowoczesność stosowanych technolog, jakość zarządzana, wartość nakładów na badana rozwój, poltyka fskalna oraz pozom regulacj rynku, kwalfkacje motywacja pracownków, nwestycje w zasoby wedzy naukowej techncznej, pozom kaptału ludzkego, restrukturyzacja gospodark, realokacja zasobów, ekonoma skal, pozom konkurencj, postęp technczny, transfer technolog, udzał nwestycj w dochodze narodowym, stopeń urbanzacj, koncentracja sły roboczej o odpowednej jakośc, przepływ nformacj, specjalstyczna nfrastruktura, nnowacje, prywatyzacja, nflacja. Stosunkowo dużo uwag pośwęca sę analzom kształtowana sę wydajnośc w ujęcu regonalnym. Przeprowadzane badana wskazują, że stotny wpływ na różnce w pozome wydajnośc pracy mają mędzy nnym nerównomernośc zman w strukturach sektorowych poszczególnych regonów. W pracy (Kaczorowsk, Rogut, Tokarsk, 2001, s.46) do tego typu 1 Zob. Hozer, Zawadzk, 1983, Halstones, Mastranna, 1985, Tokarsk, 1996, Hultberg, Nadr, Sckles, 2004, Gomułka, 2004, Sztaudynger, 2005.

3 badań wykorzystano model opsujący wpływ techncznego uzbrojena pracy oraz pozomu rozwoju struktur gospodarczych na pozom wydajnośc pracy obserwowany w polskch województwach: ln( y t ) 0 1t - 2 t ln( kt ) t, gdze: yt wydajność pracy (Y/L), t zmenna czasowa merząca efekty akumulacj kaptału ludzkego wedzy naukowotechncznej na proces produkcyjny (parametr α1 jest stopą egzogencznego postępu techncznego w sense Hcksa), ( 0, ) syntetyczny mernk oddalena sektorowej struktury gospodark polskej t 2 od sektorowej struktury gospodarek w krajach wysoko rozwnętych (parametr α2 jest stopą wzrostu łącznej produktywnośc czynnków produkcj wynkającą ze zbeżnośc tych gospodarek), β elastyczność pozomu wydajnośc pracy względem techncznego uzbrojena pracy, kt technczne uzbrojene pracy. Podstawowym celem prezentowanego badana była analza podstawowych czynnków określających zróżncowane wydajnośc pracy poszczególnych województw w Polsce w latach Na występowane stotnych różnc przestrzennych zjawsk społecznogospodarczych w Polsce w krajach Un Europejskej zwracają uwagę mędzy nnym Autorzy pracy (Pozom życa, 2004, s.11). Identyczny pogląd wyrażają U. Sedlecka J. Sedleck psząc W badanach ekonomcznych dotyczących rozwoju społecznogospodarczego koneczne jest porównywane ze sobą jednostek admnstracyjnych (województw w skal kraju czy krajów w skal mędzynarodowej) (Sedlecka, Sedleck, 1994, s.123). Przeprowadzane analz w ujęcu przestrzennym dostarcza welu nteresujących spostrzeżeń, które mogą być pomocne w procese tworzena poltyk gospodarczej sprzyjającej wzrostow wydajnośc pracy w skal całego kraju 2. Umejętność dentyfkacj odmennośc występujących w strukturach regonalnych umożlwa równeż określene właścwych m funkcj rozwojowych, które stanową słę napędową zachodzących przeman 2 Zob. równeż (Malna, 2004): Badana w zakrese porównywana struktur przestrzennych stanową stotny element poznana otaczającej nas rzeczywstośc pozwalają usprawnć proces podejmowana właścwych decyzj na drodze kształtowana optymalnej strateg rozwoju gospodarczego (s.21) oraz W wększośc zagadneń dopero aspekt przestrzenny, a węc zróżncowana rozpętośc regonalne wskazują na charakterystyczne cechy zjawsk społeczno-ekonomcznych, determnujące kerunk dalszego rozwoju zdolność do podnoszena konkurencyjnośc regonów (s.22).

4 gospodarczych warunkujących rozwój poszczególnych regonów (Woźnak, Zając, Zoło, 2001, s.140). Badane czynnków mających znaczący wpływ na pozom regonalnej wydajnośc pracy przeprowadzone zostało w oparcu o warant metody shft-share zaproponowany przez Estebana 3 (Esteban, 2000). Warant ten pozwala ocenć zwązk występujące mędzy różncam w wydajnośc pracy w poszczególnych regonach a ch strukturą sektorową oraz specyfcznym czynnkam regonalnym. Czynnk te określają stopeń konkurencyjnośc danego województwa są tutaj rozumane jako zbór zjawsk decydujących o dynamce wydajnośc pracy. Charakterystyka metody Zagregowana wydajność w regone lub kraju może być przedstawona jako średna ważona wydajnośc w poszczególnych sektorach. Zatem, dla regonu można zapsać: y X E m X E j E E j m j1 j j1 gdze: y wydajność w regone, X wartość dodana w regone, E zatrudnene w regone, Xj wartość dodana w regone oraz sektorze j, Ej zatrudnene w regone oraz sektorze j, yj wydajność w regone oraz sektorze j, sj udzał zatrudnena w sektorze j w zatrudnenu w regone. y j s j, (1) Odchylene wydajnośc w danym regone od wydajnośc dla całego kraju może być przedstawone w postac sumy trzech składowych: efektu strukturalnego, efektu regonalnego oraz nterakcj pomędzy nm (tzw. efekt alokacyjny). Średną wydajność w Polsce można zapsać wzorem: 3 Metoda shft-share (zaproponowana perwotne przez D. Creamera E.S. Dunna) w swom podstawowym kształce jest wykorzystywana do badana czynnków kształtujących regonalne mędzynarodowe różnce w pozome zjawsk o charakterze addytywnym takch jak: zatrudnene, eksport, nwestycje, tp.

5 y 1s j y j m j, (2) gdze sj yj oznaczają odpowedno udzał j-ego sektora w zatrudnenu ogółem oraz wydajność w j-ym sektorze w Polsce. Wzór (1) może być przekształcony do następującej postac: y m s j j1 y j m j1 s s s y - y j - y, (3) j j j j j a zatem: m m s - s y y - y s s - s y y j j j j j y - y, (4) m j j j j - j1 j1 j1 j lub y - y, (5) gdze trzy składowe odchylena wydajnośc w regone od wydajnośc w Polsce są zdefnowane następująco (Kamaranaks, Gallo, 2003, s.6-8): a) efekt strukturalny ε w regone merzy różncę w pozome wydajnośc regonu kraju występującą ze względu na odmenność ch struktur sektorowych; zakłada sę przy tym, że wydajność w poszczególnych sektorach jest w każdym regone taka sama jak w kraju; ε przyjmuje wartośc dodatne, jeżel regon ma wększe zatrudnene w sektorach o wyższej wydajnośc na pozome kraju, a mnejsze w sektorach o nższej wydajnośc na pozome kraju; b) efekt regonalny ρ uwzględna różnce pomędzy wydajnoścą w poszczególnych sektorach regonu a wydajnoścą w danych sektorach na pozome kraju; ρ przyjmuje wartośc dodatne, jeżel regon charakteryzuje sę wyższą wydajnoścą w posadanych sektorach w porównanu do wydajnośc w tych sektorach na pozome kraju; c) efekt alokacyjny α jest kombnacją efektu strukturalnego regonalnego; α jest dodatne, jeżel regon specjalzuje sę (w stosunku do średnej krajowej) w sektorach o wydajnośc powyżej krajowego pozomu wydajnośc. Wszystke powyższe efekty wyznaczane są oddzelne w każdym rozważanym roku badanego okresu. Wynk Dane statystyczne, będące podstawą wyznaczena wartośc wydajnośc pracy pochodzły z Banku Danych Regonalnych Głównego Urzędu Statystycznego, a dotyczyły

6 sektorowego pozomu zatrudnena wartośc dodanej brutto w poszczególnych województwach w okrese W celu umożlwena porównań mędzy poszczególnym latam wartość dodana brutto została ujęta w cenach stałych z 1998 roku. W analze rozpatrywano 6 następujących sektorów podsektorów gospodarczych: 1. Rolnctwo, łowectwo, leśnctwo, rybołówstwo rybactwo (A+B), 2. Przemysł (bez budownctwa) (C+D+E), 3. Budownctwo (F), 4. Handel hurtowy detalczny, naprawa pojazdów mechancznych, motocykl oraz artykułów użytku osobstego domowego, hotele restauracje; transport, gospodarka magazynowa łączność (G+H+I), 5. Pośrednctwo fnansowe, obsługa neruchomośc, wynajem, nauka usług zwązane z prowadzenem dzałalnośc gospodarczej (J+K), 6. Admnstracja publczna obrona narodowa, obowązkowe ubezpeczena społeczne, edukacja, ochrona zdrowa opeka społeczna, pozostała dzałalność usługowa komunalna, społeczna ndywdualna, gospodarstwa domowe zatrudnające pracownków, organzacje zespoły eksterytoralne (L+M+N+O+P+Q). W okrese obserwowany był stały wzrost przecętnej wydajnośc pracy we wszystkch województwach (zob. rys. 1). Wyraźne jednak można wyodrębnć trzy grupy województw. Perwszą, o najwyższych wartoścach wydajnośc pracy, stanowło województwo mazowecke. W grupe o najnższym pozome wydajnośc pracy znalazły sę województwa: lubelske, podkarpacke, podlaske śwętokrzyske. Pozostałe województwa stanowły grupę charakteryzującą sę wartoścam badanej zmennej zblżonym do pozomu krajowego. Rysunek 1 Na rysunku 2 przedstawono kształtowane sę wydajnośc pracy w analzowanych sektorach polskej gospodark. Najwyższym wartoścam wydajnośc pracy charakteryzowały sę usług rynkowe fnansowe, a najnższym rolnctwo, w przypadku którego wydajność w latach prawe ne ulegała zmane. W pozostałych sektorach wydajność pracy kształtowała sę na zblżonym pozome. Rysunek 2

7 W oparcu o wzory (4) (5) zostały wyznaczone wartośc wszystkch trzech efektów, będących składowym odchylena mędzy wydajnoścą pracy w danym województwe a przecętną wydajnoścą w kraju. W tabel 1 zaprezentowano średne wartośc rozpatrywanych efektów oraz odchylena wydajnośc pracy dla lat Najwększy wpływ na kształtowane sę regonalnych różnc w wydajnośc pracy mał efekt strukturalny. Dla wększośc województw jest on znaczne wększy co do wartośc bezwzględnej nż efekt regonalny. Oznacza to, że w tych województwach znaczący wpływ na pozom wydajnośc pracy mała stnejąca struktura sektorowa gospodark. Odmenną relację, śwadczącą o stotnym wpływe efektu regonalnego, zaobserwować można zwłaszcza w przypadku województw mazoweckego podkarpackego. Tabela 1. Odchylene wydajnośc (γ) oraz średne efektów ε, ρ α Województwo γ Średne w latach γ ε ρ α Dolnośląske 4,16 5,61 5,20 3,86 1,89-0,54 Kujawsko-pomorske -2,14-4,21-3,16-1,10-2,13 0,07 Lubelske -9,60-16,65-15,39-10,02-4,93-0,44 Lubuske 0,29 1,42 1,10 2,74-0,42-1,22 Łódzke -5,63-6,63-6,45-2,48-3,92-0,05 Małopolske -2,91-5,23-5,15-0,66-4,48-0,01 Mazowecke 9,99 15,32 14,17 3,03 11,06 0,08 Opolske 0,63-1,33-1,62-0,98-0,83 0,19 Podkarpacke -7,36-12,89-12,22-4,59-7,74 0,12 Podlaske -7,52-12,46-11,98-8,61-3,65 0,28 Pomorske 2,39 3,37 3,13 3,53 0,00-0,39 Śląske 2,43 5,53 5,12 4,99 0,34-0,21 Śwętokrzyske -9,25-13,78-12,56-7,94-4,28-0,33 Warmńsko-mazurske -5,10-4,72-4,16-0,91-3,36 0,11 Welkopolske 0,34-1,52-1,16-0,61-0,54-0,01 Zachodnopomorske 1,32 3,64 4,47 3,26 2,38-1,17 Źródło: oblczena własne. Rysunek 3 Zauważyć można wyraźną tendencję polegającą na pogłębanu sę stnejącego w 1998 roku podzału na województwa o nskej wysokej wydajnośc pracy. W perwszej grupe najmnej korzystną sytuacją odznaczały sę województwa: lubelske, śwętokrzyske, podkarpacke podlaske. Wśród województw o wysokej wydajnośc pracy zdecydowane wyróżnało sę województwo mazowecke. Warto równeż zwrócć uwagę na neznaczne pogorszene sę sytuacj w przypadku województw welkopolskego oraz opolskego.

8 Rysunek 4 Porównane średnch wartośc efektów strukturalnego regonalnego pozwala zauważyć występowane dentycznego podzału na dwe grupy województw, jak w przypadku odchyleń wydajnośc pracy analzowanych powyżej. Dodatne różnce w stosunku do pozomu krajowego są wynkem korzystnejszej struktury sektorowej charakteryzującej sę wyższym udzałem sektorów o wysokej wydajnośc pracy (zwłaszcza w przypadku województwa śląskego) oraz występowanem regonalnych czynnków sprzyjających wzrostow wydajnośc pracy (zwłaszcza dla województwa mazoweckego). Przecętne odchylena wydajnośc pracy charakteryzujące analzowane województwa od średnej wartośc dla całej gospodark zostały zobrazowane na rysunku 5. Rysunek 5 Prawdłowośc, które można zauważyć obserwując regonalne różnce w pozome wydajnośc pracy to znaczące odchylene na plus w porównanu do kraju w województwe mazoweckm oraz wyraźny, potwerdzony równeż poprzedno uzyskanym wynkam, podzał polskch województw na dwe grupy: o nskej wydajnośc pracy (województwa wschodnej Polsk) oraz wysokch wartoścach tej zmennej (przede wszystkm województwa: dolnośląske, śląske, zachodnopomorske pomorske). Wnosk W latach obserwowany był w Polsce stały wzrost wydajnośc pracy na pozome kraju oraz województw, zarówno w ujęcu nomnalnym, jak realnym. Pogłębały sę jednakże różnce w pozome wydajnośc pracy pomędzy poszczególnym województwam. Zjawsko to polega na utrzymywanu sę nskej lub wysokej wydajnośc pracy, w stosunku do średnej dla kraju, w tych samych grupach województw. Podstawową przyczyną tych rozbeżnośc było odmenne kształtowane sę czynnków regonalnych, określających pozom konkurencyjnośc poszczególnych województw. Wydaje sę, że szczegółowe badane tych czynnków pownno dostarczyć wartoścowych przesłanek dla formułowana strateg rozwoju regonalnego w Polsce.

9 Przeprowadzona analza wskazuje na znaczącą rolę struktury sektorowej, czyl efektu strukturalnego, w kształtowanu regonalnej wydajnośc pracy w Polsce. Jest to rezultat odbegający od wynków otrzymywanych w podobnych badanach przeprowadzanych dla regonów krajów wysokorozwnętych. Ta odmenna sytuacja jest spowodowana przede wszystkm cągle nedojrzałą strukturą sektorową polskej gospodark, co uzewnętrzna sę zwłaszcza w wysokm udzale rolnctwa. Lteratura Ahmad N., Lequller F., Pascal M., Plat D., Schreyer P., Wölfl A. (2003), Comparng Labour Productvty Growth n the OECD Area: the Role of Measurement, OECD Statstcs Workng Paper, 5, OECD Pars. Bento J. M., Ezcurra R. (2003), Spatal Dspartes n Productvty and Industry Mx. The Case of the European Regons, Department of Economcs, Unversdad Públca de Navarra. Blnder A., Baumol W. (1993), Economcs: Prncples and Polcy, Harcourt Brace Jovanovch, San Dego. Dall erba S., Kamaranaks Y., Le Gallo J., Plotnkova M. (2005), Regonal Productvty Dfferentals n Three New Member Countres: What Can We Learn from the 1986 Enlargement to the South? The Revew of Regonal Studes, Vol. 35, No. 1. Doyle E., O'Leary E. (1999), The Role of Structural Change n Labour Productvty Convergence Among European Unon Countres: , Journal of Economc Studes, 26, 2, Glasgow. Elementarne zagadnena ekonom, (1994), praca zborowa pod red. naukową R. Mlewskego. Wydawnctwo Naukowe PWN, Warszawa. Esteban J. (2000), Regonal Convergence n Europe and the Industry Mx: a Shft-share Analyss, Regonal Scence and Urban Economcs, 30. Gomułka S. (2004), Poltyka fskalna a perspektywy wzrostu gospodarczego w Polsce w śwetle teor, Ekonoma, 14, Wydzał Nauk Ekonomcznych Unwersytetu Warszawskego. Halstones T. J., Mastranna F. V. (1985), Contemporary Economc Problems and Issues (7th ed.), South-Western Publshng Co., Cncnnat. Hozer J., Zawadzk J. (1983), Propozycje oceny efektów postępu w przedsęborstwe za pomocą model ekonometrycznych, Ekonomsta, 3-4.

10 Hultberg P. T., Nadr M. I., Sckles R. C. (2004), Cross-country Catch-up n the Manufacturng Sector: Impacts of Heterogenety on Convergence and Technology Adopton, Emprcal Economcs, 29. Kaczorowsk P., Rogut A., Tokarsk T. (2001), Sektorowe zmany strukturalne gospodark w ujęcu regonalnym, Wadomośc Statystyczne, 9. Kamaranaks Y., Le Gallo J. (2003), The Evoluton of Regonal Productvty Dspartes n the European Unon, , Groupement de Recherches Economques et Socales, IFReDE Unversté Montesqueu-Bordeaux 4, LEREPS Unversté des Scences Socales Toulouse 1, Cahers du GRES, 15. Kuznets S. (1976), Wzrost gospodarczy narodów. Produkt struktura produkcj, PWE, Warszawa. Malna A. (2004), Welowymarowa analza przestrzennego zróżncowana struktury gospodark Polsk według województw, Wydawnctwo Akadem Ekonomcznej w Krakowe, Kraków. Pozom życa w Polsce krajach Un Europejskej, (2004), Praca zborowa pod red. A. Zelasa, PWE, Warszawa. Sedlecka U., Sedleck J. (1994), Taksonometryczna analza standardów życa w Polsce, Zastosowana metod taksonomcznych w gospodarce, Taksonoma, Zeszyt 1, SKAD PTS, Wydawnctwo Akadem Ekonomcznej we Wrocławu, Jelena Góra-Wrocław-Kraków. Sztaudynger J. J. (2005), Wzrost gospodarczy a kaptał społeczny, prywatyzacja nflacja, Wydawnctwo Naukowe PWN, Warszawa. The Qualty of Growth, (2000), The Word Bank, Oxford Unversty Press, New York. Tokarsk T. (1996), Postęp technczny a wzrost gospodarczy w modelach endogencznych, Ekonomsta, 5. Woźnak M., Zając K., Zoło Z. (2001), Z badań nad makroekonomcznym relacjam w gospodarce polskej, Mkroekonometra w teor praktyce, praca zborowa pod red. J. Hozera, Zeszyty Naukowe Unwersytetu Szczecńskego nr 320, Prace Katedry Ekonometr Statystyk, 11, Wydawnctwo Naukowe Unwersytetu Szczecńskego, Unwersytet Szczecńsk, Szczecn.

11 Streszczene Wydajność pracy pełn znaczącą rolę w kształtowanu ne tylko welu procesów gospodarczych, lecz równeż takch kategor jak rozwój społeczno-gospodarczy, jakość życa czy dobrobyt. Wskazywana jest równeż jako czynnk determnujący tempo wzrostu gospodarczego. Zróżncowane pozomy wydajnośc pracy, będące mędzy nnym odzwercedlenem stnejącej struktury sektorowej, stanową zasadnczą przyczynę występowana stotnych regonalnych różnc w dochodach na 1 meszkańca. Celem prezentowanego badana była analza podstawowych czynnków określających zróżncowane wydajnośc pracy poszczególnych województw w Polsce w latach Odchylene wydajnośc w danym regone od wydajnośc dla całego kraju zostało przedstawone w postac sumy trzech składowych: efektu strukturalnego, efektu regonalnego oraz efektu alokacyjnego. Ten sposób przedstawena pozwala ocenć zwązk występujące mędzy różncam w wydajnośc pracy w poszczególnych regonach a ch strukturą sektorową oraz specyfcznym czynnkam regonalnym. Przeprowadzona analza wskazuje na znaczącą rolę struktury sektorowej, czyl efektu strukturalnego, w kształtowanu regonalnej wydajnośc pracy w Polsce. Jest to rezultat odbegający od wynków otrzymywanych w podobnych badanach przeprowadzanych dla regonów krajów wysokorozwnętych.

12 Polska Kujawsko-pomorske Lubuske Małopolske Opolske Podlaske Śląske Warmńsko-mazurske Zachodnopomorske Dolnośląske Lubelske Łódzke Mazowecke Podkarpacke Pomorske Śwętokrzyske Welkopolske Rys. 1. Wydajność pracy w poszczególnych województwach w latach [tys. zł] Źródło: oblczena własne na podstawe danych GUS A+B C+D+E F G+H+I J+K L+M+N+O+P+Q Rys. 2. Wydajność pracy w poszczególnych sektorach w latach [tys. zł] Źródło: oblczena własne na podstawe danych GUS.

13 16 14 Mazowecke γ 2005 Łódzke Warmńskomazurske 0 Opolske 0-2 Kujawskopomorske Welkopolske Małopolske -6 Zachodnopomorske Śląske Lubuske Pomorske Dolnośląske Podlaske Podkarpacke Śwętokrzyske Lubelske γ 1998 Rys. 3. Różnce mędzy regonalnym krajową wydajnoścą pracy w roku 2005 na tle roku 1998 [tys. zł] Źródło: oblczena własne.

14 6 Śląske średn efekt strukturalny 4 Pomorske Lubuske -8 0 Małopolske Welkopolske Warmńskomazurske Kujawsko- Opolske pomorske -2 Zachodnopomorske Dolnośląske Łódzke 2 Mazowecke Podkarpacke -4-6 Śwętokrzyske Podlaske -8 Lubelske średn efekt regonalny Rys. 4. Średne wartośc efektu strukturalnego oraz regonalnego w okrese [tys. zł] Źródło: oblczena własne.

15 14,17 6,78-0,61-8,00-15,39 Rys. 5. Przecętne wartośc odchyleń wydajnośc pracy (γ) w województwach w okrese [tys. zł] Źródło: oblczena własne.