Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. Bernard Panaszek, prof. zw. UMW. Recenzja

Transkrypt

1 KATEDRA KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCHYCH GERIATRII ALERGOLOGU Unwersytet Medyczny m. Pastów Śląskch we Wrocławu Wrocław, ul. Cure-Skłodowskej 66 Tel. 71/ Fax 71/ E-mal: Kerownk Katedry Klnk: prof. dr hab. Bernard Panaszek, prof. zw. UMW Wrocław Recenzja Rozprawy doktorskej mgr Romana Hedera pt. Efekty uzdrowskowych metod terapeutycznych lekarzy Klnk Pedatr Akadem Medycznej w Poznanu oraz lekarzy sanatoryjnych Kołobrzegu w chorobach dróg oddechowych u dzec w drugej połowe XX weku" Uwag ogólne Lecznctwo uzdrowskowe stanow ważny obszar opek zdrowotnej w welu aspektach płaszczyznach. Może być ono wykorzystane w kontynuacj leczena szptalnego lub ambulatoryjnego, stwarzając jednocześne możlwośc utrwalena wynków terap szptalnej ambulatoryjnej poprzez wykorzystane zasobów balneoterap, medycyny fzykalnej knezyterap. Duży korzystny wpływ leczena sanatoryjnego na poprawę stanu zdrowa pacjenta z różnorodnym schorzenam somatycznym psychosomatycznym odnos sę równeż do redukcj farmakoterap, zwykle obcążonej weloma dzałanam ubocznym Szczególną zaletę leczena uzrowskowego stanową jednak możlwośc lecznczo- proflaktyczne, rozumane, jako poprawa funkcj szeregu narządów układów w warunkach elmnacj szkodlwych czynnków środowskowych takch jak np. toksyczne pyły, lub gazy produkty spalana bomasy uszkadzające nabłonek oddechowy, powerzchowne warstwy skóry, a także przewód pokarmowy. Powyższe walory klmatyczne uzdrowska szczególne sprzyjają regeneracj nabłonka oddechowego, zwększają barerę mechanczną przed patogenam zapobegają nawracającym nfekcjom układu oddechowego. Istotne znaczene ma równeż bodźcowe dzałane klmatu, zwłaszcza morskego, skutkujące moblzacją układu mmunologcznego, zapewnającego w znacznym stopnu homeostazę układu oddechowego przewodu pokarmowego.

2 W oparcu o powyższe przesłank, Autor rozprawy doktorskej słuszne założył, że warygodną podstawą analzy wpływu leczena uzdrowskowego na organzm pacjenta pownny być wynk leczena górnych dolnych dróg oddechowych w warunkach klmatu nadmorskego. Ocena formalna Przedłożona do recenzj praca jest manuskryptem, sporządzonym w forme wydruku komputerowego, zawerającym 177 stron tekstu. W tekst pracy włączono tabele rycny, które odnoszą sę do treśc poglądowych oraz wynków badań. Są one prawdłowo umeszczone w mejscach omawających szczegółową tematykę pracy, co znaczne ułatwa śledzene rozumene treśc dysertacj. Pśmennctwo (sps czasopsm) zawera 123 pozycje opublkowane w czasopsmach naukowych, 71 pozycj druków zwartych oraz materały źródłowe. Ocenana praca ma układ redakcję przeglądu systematycznego publkacj naukowych materałów funkcjonowanem archwalnych zwązanych Klnk Pedatr Akadem Medycznej dzałalnoścą naukową w Poznanu oraz Ośrodka Naukowo- Badawczego w Kołobrzegu. Analza wynków wpływu leczena uzdrowskowego na zdrowe pacjentów przedstawona została w 7 spójnych tematyczne rozdzałach, opsujących skuteczność leczena uzdrowskowego w ośrodkach objętych analzą w aspekce schorzeń górnych dolnych dróg oddechowych. Ocena merytoryczna Formułując cele pracy Autor wyszedł ze słusznego założena, ż stotą talasoterap, czyl leczena klmatem, występującym w wąskm pase wybrzeża morskego kąpelam morskm jest wpływ charakteryzuje środowska bezpośredne nadmorskego na organzm bodźcowe dzałane takego ludzk. Wpływ ten klmatu oraz jego zalety proflaktyczne dotyczące welu schorzeń, jednak szczególne dróg oddechowych. Wychodząc z takego ogólnego założena Autor stawa szczegółowe pytana badawcze, dotyczące wpływu talasoterap na rozwój lecznctwa uzdrowskowego w analzowanym obszarze nadmorskm w zakrese otolaryngolog pulmonolog dzecęcej, udzału w tym procese personelu ośrodków badawczych konecznośc reaktywowana jednostek, zajmujących sę talasoterapą w pase nadmorskm w aspekce ch znaczena w zdrowu publcznym.

3 Materał do badań został dobrze dobrany opsany. Do badana włączono opne kadry ośrodków naukowo-badawczych oraz ch publkacje w tematyce talasoterap. Do realzacj postawonych celów Doktorant wybrał właścwą metodologę badawczą, wartoścową w zakrese badań hstoryczno-medycznych, polegającą na porównanu analzowanego materału za pomocą wnoskowana bezpośrednego, tj. ndukcj oraz wnoskowana pośrednego, czyl dedukcj. Kluczowe dla oceny skutecznośc leczena uzdrowskowego mały metody analzy statystycznej otrzymanych danych w której wykorzystano test McNemary dla cech skategoryzowanych, test Wlcoxona dla cech cągłych neparametrycznych test Manna-Whtneya dla porównana stotnośc pomędzy badanym grupam. W perwszych czterech rozdzałach Autor szeroko wyczerpująco przedstawa stotę talasoterap w lecznctwe uzdrowskowym, hstorę leczena uzdrowskowego chorób dróg oddechowych w Polsce po drugej wojne śwatowej, prezentuje rozwój Kołobrzegu jako uzdrowska cechującego sę stotnym waloram klmatycznym tworzywam naturalnym. Ważna z punktu wdzena analz przedstawonych w całej dysertacj jest charakterystyka organzacyjna, funkcjonalna oraz naukowa Ośrodka Naukowo-Badawczego Chorób Układu Oddechowego u Dzec w Kołobrzegu dzałająca w ścsłym zwązku z Klnką Pedatr Akadem Medycznej w Poznanu. Szczególne stotne z punktu wdzena medycznego zdrowa publcznego są wynk badań przedstawone w rozdzale Wynk badań zostały przedstawone bardzo przejrzyśce w forme tabel, wykresów rysunków. Analza uzyskanych wynków badań wykazała stotny, pozytywny długotermnowy wpływ czynnków botropowych klmatu morskego w zespołach zatokowooskrzelowych u dzec w zakrese spadku kolonzacj bakter w drogach oddechowych oraz ch antybotykowrażlwośc. Obserwowano równeż pozytywny efekt talasoterap u chorych na astmę oskrzelową współstnejącą z jednym schorzenem laryngologcznym trudnośc terapeutyczne w przypadkach współstnena welu chorób górnych dróg oddechowych. Interesujące dane przedstawł Autor w odnesenu do leczena zakażeń gardła sąsednch struktur górnych dróg oddechowych nhalacjam nebulzacjam zawerającym środk roślnne. antybotykoterap Powyższe metody terapeutyczne zmnejszały dzałana uboczne u dzec z nawracającym nfekcjam dróg oddechowych, szczególne wobec szczepów bakteryjnych opornych na antybotyk. Tolerancja środków roślnnych podawanych w forme aerozoloterap była dobrze tolerowana przez pacjentów, a elmnacja objawów podmotowych przedmotowych znaczne poprawała komfort życa tych chorych.

4 Inną cekawą analzą przedstawoną przez Autora był wpływ leczena uzdrowskowego na zdrowe dzec z astmą oskrzelową. W tej jednostce chorobowej ważne jest postępowane fzjoterapeutyczne w okrese mędzynapadowym, pod postacą nauk oddychana oraz gmnastyk oddechowej. W nadmorskm klmace Kołobrzegu w leczenu astmy oskrzelowej najczęścej stosowano hydroterapę, elektro terapę ćwczena gmnastyczne oraz nhalacje, uzyskując zmnejszene nfekcyjnych zaostrzeń choroby, tolerancję zmany warunków atmosferycznych oraz wzrost homeostazy organzmu poprawę funkcj płuc, określanej za pomocą badana sprometrycznego. Według recenzenta są to orygnalne obserwacje ne akcentowane w dotychczasowym pśmennctwe, a ch uporządkowane stanow własny dorobek naukowy Doktoranta. Na podkreślene zasługuje równeż fakt, że w dyskusj Doktorant szeroko komentuje uzyskane wynk badań obserwacje, konfrontując swoje spostrzeżena z aktualnym danym lteraturowym w tym z publkacjam z nnych ośrodków naukowo-badawczych o podobnym proflu w Polsce. Ta część dysertacj stanow nteresującą lekturę, szczególne w odnesenu do rol leczena uzdrowskowego w chorobach dróg oddechowych oraz znaczena talasoterap w zdrowu publcznym ze względu na złożony welokerunkowy nterdyscyplnarny charakter tych zagadneń. Na podstawe przeprowadzonych badań Doktorant formułuje odpowedz na założena cele pracy główne odpowadając na 3 postawone pytana badawcze, które odzwercedlają uzyskane wynk badań śwadczą o tym, że założena cele dysertacj zostały zrealzowane. Korzystając z przywleju obowązku recenzenta chcałbym zwrócć uwagę na pewne problemy wymagające wyjaśneń oraz zman. Według recenzenta przyjęce zasady stosowana przypsów do poszczególnych rozdzałów zamast pśmennctwa jest wysoce nefortunne w tego typu opracowanach, powoduje zameszane neporozumena, wynkające z braku korespondencj pomędzy pracam cytowanym w przypsach, a spsem czasopsm (bblografą) przytoczoną równeż w dysertacj. Ten dysonans pownen być bezwzględne usunęty w wersj pracy przygotowanej do druku. Innym problemem, wymagającym uzupełnena jest brak źródła pochodzena zdjęć, rysunków tabel w nazwe bezpośredno pod rysunkem nad tabelą. Wprawdze Autor w spse rycn tabel podaje take nformacje, ale zgodne z prawem autorskm pownny znajdować sę one równeż w opse rysunku, albo tabel.

5 Podsumowane Przedstawone powyżej uwag krytyczne ne wpływają na ogólne pozytywną ocenę rozprawy doktorskej. Doktorant wykazał bardzo dobrą orentację w przedmoce opracowana dowódł umejętnośc samodzelnego posługwana sę metodam naukowym w czase analzy porównywana wynków oraz sformułował wnosk adekwatne do otrzymanych wynków badań. Rozprawa doktorska mgr Romana Hedera stanow samodzelny dorobek naukowy, który w pełn odpowada wymogom stawanym tego typu monografom. Dlatego z przekonanem przedkładam Wysokej Radze Wydzału Nauk o Zdrowu Unwersytetu Medycznego we Wrocławu wnosek o dopuszczene Doktoranta do dalszych etapów przewodu doktorskego. Prof. dr hab. Etemard Panaszek Specjalsta Chorób Wewnętrznych Alergcznych