Analiza charakterystyk drgań gruntu wraz z funkcją przejścia drgań na budynki

Transkrypt

1 CUPRUM Czasopismo Naukowo-Techniczne Gónictwa Rud 1 n 1 (70) 014, s Analiza chaakteystyk dgań guntu waz z funkcją pzejścia dgań na budynki Izabela Jaśkiewicz-Poć KGHM CUPRUM sp. z o.o. CBR, ul. Sikoskiego -8, Wocław, i.jaskiewicz@cupum.woc.pl Steszczenie W efeacie pzedstawiono analizę współczynników elacji budynek-gunt. W tym celu wyznaczono paamety dgań po wstząsach góniczych z kopalni ZG Rudna, jakie były ejestowane w mieście Polkowice, zaówno na guncie jak i w budynku. Póbowano znaleźć pzyczynę, któa wpływa na amplifikację bądź tłumienie dgań w budynkach po wstząsach góniczych. W piewszej części badano ozkłady współczynników elacji w zależności od odległości epicentalnej z podziałem na wielkości enegii sejsmicznej, w dugiej części wyznaczone paamety podzielono na óżne gupy, co pokazało, że największy wpływ ma sama wielkość budynku, jaki jest poddawany dganiom. Słowa kluczowe: inteakcja dynamiczna gunt budynek, paamety dgań The analysis of gound vibation with tansfe function of vibation on the building Abstact The aticle pesents the analysis connection of ates between a building and gound. With this end in view the paametes afte mining temos in the Rudna mine have been calculated. The vibation paametes wee ecoded in Polkowice town both on the gound and in the building. Thee was an attempt to find the cause that affected the amplification o damping. The fist pat of the pape is devoted to the analysis of connection ates distibution depending on the epicente distance with division of seismic enegy. The second pat of the pape is concened with diffeent goups of paametes. The analysis of goups paametes has shown that the geatest influence on the amplification has the size of the building which is affected by vibation. Key wods: dynamic inteaction of gound building, vibation paametes Wpowadzenie Zjawisko wzajemnego oddziaływania podłoża i konstukcji posadowionej na nim podczas wpływu działań dynamicznych nazywa się inteakcją dynamiczną. Zagadnienie jest to szczególnie ważne, ponieważ odpowiedź konstukcji posadowionej na podłożu może óżnić się od uchu podłoża zaejestowanego na guncie. W pacy pzeanalizowano zjawiska sejsmiczne i paasejsmiczne w aspekcie współpacy gunt budynek. Pzekazywanie ejestowanych pzyspieszeń dgań pochodzących od wstząsów góniczych analizowano w mieście Polkowice, gdzie na 3 stanowiskach sejsmicznych powadzi się ównolegle ejestacje na powiezchni teenu na guncie i w budynku.

2 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu Zainstalowane tam układy ejestacyjne opate są o apaatuę ARP 000, (zakes pomiaowy maksymalnej amplitudy pzyśpieszenia dgań do 3000 mm/s ). Czujniki dgań zamontowano na poziomie guntu zespalając je na sztywno ze specjalnie zabudowanym postumentem na powiezchni teenu oaz dugi - w budynku na poziomie piwnicy. Składowe poziome we wszystkich punktach obsewacyjnych umieszczone były ównolegle do głównych osi budynku. Składową poziomą X zamontowano ównolegle do dłuższej osi budynku, a składową poziomą Y postopadle do dłuższej osi budynku. Poszczególne zestawy pomiaowe zaówno na guncie jak i w budynku znajdują się w mieście na następujących stanowiskach: Polkowice ul. Akacjowa 4 (1R), Polkowice ul. Sosnowa 14 (R), Polkowice ul. 3-go Maja 9 (3R). Obiekty, w jakich dokonywane są pomiay ejestacji dgań pzy ul. Akacjowej i ul. Sosnowej są budynkami o chaakteze domków jednoodzinnych (willowych). Budynek pzy ul. 3-go Maja jest budynkiem z wielkiej płyty, 5-kondygnacyjnym. Równoległe ejestacje na guncie i w budynku pozwalają ocenić wzmocnienia bądź osłabienia wielkości dgań pzekazywanych z guntu na budynek. 1. Analiza wybanego zbiou danych Do badań wybane zostały wstząsy gónicze, pochodzące z okesu od 006 oku do maca 013 oku. W pacy skoncentowano się wyłącznie na wytypowanych wstząsach góniczych, któe miały miejsce w odległościach epicentalnych do 3000 m. W wybanej gupie znalazło się 1 wstząsów góniczych, któych lokalizacje pzedstawiono na załączonym szkicu (ys. 1). Rys. 1. Lokalizacja góniczych wstząsów sejsmicznych ejestowanych w odległości do 3000 m od zaznaczonych stanowisk

3 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu 3 Na mapie analizowane zjawiska sejsmiczne zaznaczono koloami, w zależności od wielkości enegii oaz pokazano ozmieszczenie stanowisk pomiaowych na powiezchni teenu, z któych ejestacje bano do pzepowadzonych analiz. Większość wybanych wstząsów góniczych indukowanych była w polach góniczych znajdujących się w obębie filaa miasta Polkowice. Analizowane pzebiegi wstząsów obejmowały ejestacje dgań od: 38 wstząsów o enegii sejsmicznej zędu E6 J, 76 wstząsy o enegii sejsmicznej zędu E7 J, 7 wstząsów o enegii sejsmicznej zędu E8 J, 1 wstząs o enegii sejsmicznej zędu E9 J.. Wyniki badań pzekazywania dgań gunt-budynek.1. Rejestacje dgań Podstawowym założeniem analiz było pzedstawienie chaakteystyk dgań ejestowanych na guncie oaz w budynku, ukazanie ich podobieństwa oaz wskazanie óżnic. Na ysunku (ys. ) pokazano pzykładowy pzebieg dgań wypadkowych pzyspieszeń dgań (bez filtacji) składowych poziomych X, Y w funkcji czasu, ejestowanych jednocześnie na guncie oaz na fundamentach budynku podczas wstząsu. Pzyspieszenie dgań, PGA [mm/s ] GRUNT Czas, t [s] BUDYNEK Rys.. Rejestacja pzyspieszenia dgań składowych poziomych z guntu i fundamentu budynku dla wstząsu o enegii 1,4E+07 J z dnia o godz. :13 ze stanowiska Polkowice ul. Akacjowa 4 znajdującego się w odległości epicentalnej 1408 m Na pzykładowym pzebiegu dgań można zauważyć, że dgania po wstząsach góniczych genealnie są kótkotwałe, posiadają chaakteystyczny impulsowy chaakte. Oscylacje paasejsmiczne z guntu pzekazywane są na budynek, jednak istnieją óżnice w amplitudzie dgań w pomiaach na guncie i w budynku. W piewszych sekundach ejestacji widać większą eakcje guntu, watości szczytowe w budynku i na guncie osiągane są w tym samym czasie.

4 4 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu Podstawowymi paametami dgań są wielkości amplitudy paametów dgań, czas twania maksymalnej fazy dgań sygnału oaz częstotliwość oscylacji. Definicje paametów okeślono zgodnie z instukcją [3] w następujący sposób: Maksymalna watość pzyspieszeń, PGA H10. Maksymalne pzyspieszenie dgań poziomych w paśmie częstotliwości do 10 Hz, wyznaczone jako poziome maksimum długości wektoa dgań guntu [3]: PGA H10 X Y t max( a ( t) a ( ), gdzie: a X (t) - akceleogam dgań dla składowej poziomej x, a Y (t) - akceleogam dgań dla składowej poziomej y. Maksymalna watość pędkości, PGV H max.maksymalna amplituda pędkości dgań poziomych, wyznaczona jako poziome maksimum długości wektoa dgań guntu [3]: PGV H max X Y max( V ( t) V ( t), gdzie: V X (t) - sejsmogam dgań dla składowej poziomej x, V Y (t) - sejsmogam dgań dla składowej poziomej y. Czas twania składowej poziomej pędkości dgań, t Hv.Wyznaczany jest z całki sumy kwadatów składowych poziomych pędkości dgań. Czas ten oznacza pzedział pomiędzy tymi momentami czasowymi, kiedy intensywność Aiasa okeślona wzoem (1) osiąga 5% i 95% swojej maksymalnej watości [1,, 3]: t k I A( tk ) [ Vx ( t) Vy ( t)] dt, (1) 0 Dla jednolitego obliczania czasu twania składowej poziomej pędkości dgań stosuje się znomalizowany wykes intensywności: I HA ( t ) V tk 0 t V 0 [ V ( t) V x x y [ V ( t) V y ( t)] dt ( t)] dt Czas twania składowej poziomej pzyspieszenia dgań, t Ha. Wyznaczany jest z całki sumy kwadatów składowych poziomych pzyspieszenia dgań. Czas ten oznacza pzedział pomiędzy tymi momentami czasowymi, kiedy intensywność Aiasa okeślona wzoem () osiąga 5% i 95% swojej maksymalnej watości [1,, 3]:,

5 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu 5 t k I A ( t k ) [ a x ( t) a y ( t)] dt, () 0 Dla jednolitego obliczania czasu twania składowej poziomej pzyspieszenia dgań stosuje się znomalizowany wykes intensywności: I HA ( t tk 0 A ) t A 0 [ a ( t) a x x y [ a ( t) a y ( t)] dt. ( t)] dt Częstotliwość dominująca, f. Częstotliwość, któej odpowiada globalne maksimum amplitudowego widma dgań o óżnych częstotliwościach [4]. Chaakteystykę analizowanych wielkości dgań pzedstawiono poniżej; na podstawie uzyskanych ejestacji pzyspieszenia dgań wyznaczono następujące paamety, któe oznaczono następująco: Gunt PGA H10 maksymalne pzyspieszenie dgań poziomych na guncie w paśmie częstotliwości -10 Hz, [mm/s ] t Ha czas twania maksymalnej fazy dgań dla składowych poziomych pzyspieszenia dgań guntu na akceleogafie, [s] PGV Hmax maksymalna wypadkowa pędkość dgań poziomych na guncie w [mm/s] t Hv czas twania maksymalnej fazy dgań składowych poziomych pędkości dgań guntu na sejsmogamie, [s] f g dominująca częstotliwość dgań sygnału z ejestacji na guncie, [Hz]. Budynek a H10b maksymalne pzyspieszenie dgań poziomych w budynku w paśmie częstotliwości - 10 Hz, [mm/s ] t Ha_b czas twania składowych maksymalnej fazy dgań poziomych pzyspieszenia dgań w budynku na akceleogafie, [s] V Hmaxb maksymalna pędkość dgań w paśmie częstotliwości do 10 Hz, wyznaczana ze składowych poziomych, [mm/s] t Hv_b czas twania składowych poziomych pędkości dgań budynku na sejsmogamie, [s] f b dominująca częstotliwość dgań sygnału z ejestacji w budynku, [Hz] Razem uzyskano 05 ejestacji dgań [5, 6]. Uzyskane wyniki ejestacji posegegowano w wydzielonych tzech gupach według odległości epicentalnej pomiędzy źódłem wstząsu a punktem ejestacji i schaakteyzowano je. W piewszej gupie znalazły się paamety dgań, któe ejestowano w odległości do 1000 m, od źódła wstząsu, w dugiej gupie znalazły się wstząsy ejestowane w pzedziale od 1000 do 000 m, a w tzeciej gupie ejestacje dgań dla wstząsów ejestowanych w pzedziale m.

6 6 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu W piewszej gupie (pomiay do 1000 m) zgomadzono zbió 65 danych, a w nim znalazły się ejestacje pochodzące pzede wszystkim od wstząsów o enegii 10 6 J, oaz 7 ejestacji pochodzących od wstząsów 10 7 J, jedna ejestacja od wstząsu 10 8 J oaz jedna ejestacja od wstząsu o enegii 10 9 J. Czasy twania wyznaczane dla składowych poziomych zaówno pzyspieszenia jak i pędkości nie pzekaczają 6,0 s, z czego około 85% wszystkich ejestacji nie pzekacza 4,0 s. Częstotliwości dominujące dgań w dużej mieze są większe od 3 Hz. W dugiej gupie (pomiay od 1000 do 000 m) uzyskano 40 ejestacji, z czego 37 danych pochodziła od wstząsów o enegii zędu 10 7 J, dwie ejestacje pochodzą od wstząsu o enegii 10 8 J oaz jedna ejestacja pochodząca od wstząsu 10 9 J. Najwyższe paamety dgań zaejestowano dla zjawiska od wstząsu 10 9 J (PGA H10 =1800 mm/s i PGV Hmax =56 mm/s), większość ejestowanych wielkości pzyśpieszenia dgań nie pzekaczała PGA H10 = 800 mm/s. Dla tego pzedziału czasy twania są dłuższe niż czas twania dla piewszej gupy i nie pzekaczają 11 s. Częstotliwości dominujące dgań są mniejsze niż 7 Hz. W ostatniej gupie (pomiay od 000 do 3000 m) znalazło się 100 ejestacji, w tym 9 ejestacji pochodziło od wstząsów o enegii 10 8 J, a pozostała gupa od enegii 10 7 J. Paamety dgań tutaj są niższe (poza pojedynczą ejestacją PGA H10 =860 mm/s i PGV Hmax =3 mm/s). Czasy twania dgań osiągają 13 s, a częstotliwości dominujące dgań są mniejsze niż 9 Hz... Analizy dgań elacji budynek gunt Dla wykonanych analiz sygnałów sejsmicznych zapisów dań na guncie i w budynku okeślono chaakte pzenoszenia dgań z guntu na budynek. Pzyjęto, że dgania ejestowane na guncie są dganiami wyjściowymi, dlatego badano zależności stosunku wyszczególnionych paametów dgań w budynku do paametów dgań guntu dla wydzielonych pzedziałów enegetycznych wstząsów góniczych. Oceny pzekazywania dgań z guntu na budynek dokonano popzez poównanie wielkości pa paametów dgań uzyskując odpowiednie stosunki dla wyznaczonych danych. Stosunek elacji dwóch paametów oznaczono symbolem, któy odpowiednio okeśla: V b H max V - elacja pędkości dgań budynek gunt PGVH max a H10b a - elacja pzyspieszenia dgań budynek gunt PGAH 10 t Ha _ b ta - elacja czasu twanie dgań budynek gunt dla składowych tha pzyspieszenia t Hv _ b tv - elacja czasu twanie dgań budynek gunt dla składowych t HV pędkości f b f - elacja dominujących częstotliwości dgań budynek gunt f g

7 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu 7 W ten sposób uzyskano 5 wielkości chaakteyzujących współczynnik pzenoszenia danej wielkości z guntu na budynek. Analizę funkcji pzejścia dokonano opieając się na wybanym zbioze danych ejestacyjnych. Poniżej na ysunkach pzedstawiono poszczególne paamety elacji dgań budynek-gunt w koelacji z odległością epicentalną dla tzech zędów enegii. 1- elacje budynek gunt dla wielkości pędkości, [ V ] v a) v b) v c) Rys. 3. Rozkład współczynnika V dla paametu pędkości dgań dla enegii zędu a) 10 6 J; b) 10 7 J; c) 10 8 i 10 9 J Z ozkładów widać, że zmienność współczynnika pzenoszenia dgań dla paametu pędkości oscyluje w ganicach 1,3, niezależnie od enegii wstząsu jak

8 8 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu i odległości epicentalnej pomiędzy punktem ejestacji a źódłem wstząsu. Genealnie współczynniki elacji dla pędkości dgań są mniejsze od jedności. - elacje budynek gunt dla wielkości pzyspieszenia, [ a ] a a) a b) a c) Rys. 4. Rozkład współczynnika a dla paametu pzyspieszenia dgań dla enegii zędu a) 10 6 J; b) 10 7 J; c) 10 8 i 10 9 J Rozkłady współczynników elacji dla paametu pzyśpieszenia są analogiczne do współczynników elacji dla wielkości pędkości dgań. Dla małych odległości epicentalnych pomiędzy źódłem wstząsu a punktem ejestacji dla zjawisk o enegii zędu 10 6 J obsewuje się małe ozzuty współczynnika a. Waz ze wzostem odległości epicentalnych obsewowane ozzuty zmieniają się w ganicach 1,3 pzy czym watości śednie są mniejsze od jedności.

9 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu elacje budynek gunt dla wielkości czasu twania maksymalnej fazy dgań dla pędkości, [ tv ] tv a) tv b) tv c) Rys. 5. Rozkład współczynnika tv dla paametu czasu twania maksymalnej fazy dgań wyznaczanego w opaciu o pędkość dgań dla enegii zędu a) 10 6 J; b) 10 7 J; c) 10 8 i 10 9 J

10 30 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu 4 - elacje budynek gunt dla wielkości czasu twania maksymalnej fazy dgań dla pzyspieszenia, [ ta ] ta a) ta b) ta c) Rys. 6. Rozkład współczynnika ta dla paametu czasu twania maksymalnej fazy dgań wyznaczanego w opaciu o pzyspieszenia dgań dla enegii zędu a) 10 6 J; b) 10 7 J; c) 10 8 i 10 9 J

11 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu 31 Rozkłady współczynników pzekazywania dgań dla paametów czasów twania maksymalnej fazy dgań, zaówno dla paametów pędkości i pzyśpieszenia dgań, wykazują wzost ich zóżnicowania pzy większych odległościach epicentalnych. Obsewowane ozzuty oscylują w ganicach 0,7 1,; większe zóżnicowanie występuje pzy większych odległościach epicentalnych zwłaszcza dla zjawisk o enegiach zędu 10 7 J. Genealnie elacje czasów twania maksymalnej fazy dgań są większe od jedności, czyli w budynkach czasy twania maksymalnej fazy dgań są dłuższe. 5 - elacje budynek gunt dla dominujących częstotliwości dgań, [ f ] 3,0,5,0 f a) f b) f c) Rys. 7. Rozkład współczynnika f dla dominujących częstotliwości dgań dla enegii zędu a) 10 6 J; b) 10 7 J; c) 10 8 i 10 9 J

12 3 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu Rozkłady współczynnika elacji dominujących częstotliwości dgań zbliżone są w większości pzypadków do jedności, chociaż istnieją zjawiska pzy któych obsewowany ozzut jest duży (od 0,3 3,0) co świadczy o zóżnicowanym chaakteze występujących wstząsów sejsmicznych, dla któych pzypisywana enegia sejsmiczna zjawiska nie zawsze oddaje w zeczywistości zóżnicowanie źódła danego wstząsu sejsmicznego..3. Uśednione wyniki analiz elacji dgań budynek gunt Zmiany elacji współczynników paametów póbowano pzeanalizować w óżnych konfiguacjach poszukując upoządkowania wiedzy na temat pzenoszenia dgań. W tym celu uśedniono współczynniki elacji paametów dgań dla 5 analizowanych wielkości, wykozystując badane zbioy danych. W piewszej gupie pzedstawiono wyniki w zależności od odległości epicentalnej źódła wstząsu do punktu ejestacji (tabela 1). Otzymano wyniki współczynników elacji gunt- budynek w tzech pzedziałach: do 1000 m, od 1000 do 000 m oaz w pzedziale od 000 do 3000 m. W dugiej części analiz podzielono ejestacje w zależności od enegii sejsmicznej i uzyskano 3 gupy o enegiach 10 6 J (56 ejestacji), 10 7 J (135 ejestacji) i większe bądź ówne 10 8 J (14 ejestacji), a wyniki znajdują się w tabeli 5. W ostatnich analizach podzielono dane ze względu na ozmia budynku, w jakich dokonuje się pomiaów (tabela 3). W piewszej gupie pzedstawiono wyniki analiz wyznaczone dla 5-cio piętowego budynku wykonanego z wielkiej płyty (stanowisko pzy ul. 3-go Maja), któych łącznie było 50. W dugiej gupie znalazły się wyniki analiz wyznaczone z budynków o chaakteze willowym (stanowiska pzy ul. Akacjowej i Sosnowej), któych zgomadzono w ilości 155. Tabela 1. Uśednione współczynniki elacji w zależności od odległości epicentalnej Podział ejestacji wg odległości epicentalnej a V ta tv f do 1000 m 0,94 0,94 0 0,98 1,16 od 1000 do 000 m 0,90 0, od 000 do 3000 m 0,87 0,88 1,11 4 Tabela. Uśednione współczynniki elacji w zależności od enegii sejsmicznej Podział ejestacji wg enegii sejsmicznej wstząsy a V ta tv f enegia zędu E6 J 0,94 0,94 0 0,98 1,15 enegia zędu E7 J 0,88 0, enegia zędu E8 i E9 J 0,9 0, ,4

13 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu 33 Tabela 3. Uśednione współczynniki elacji w zależności od budynku Podział ejestacji wg konstukcji budynku a V ta tv f 5-cio kondygnacyjny 0,63 0,67 1,4 8 0,87 willowy 0,99 0, ,14 W opaciu o wyniki z tabeli 1 pokazano, że największe oddziaływanie wstząsów jest w gupie zjawisk, któe znajdowały się w najbliższej odległościach epicentalnych. Wzost odległości epicentalnej jest ównoznaczny ze spadkiem oddziaływania wstząsów góniczych na budynki. W bliskich odległościach epicentalnych można zauważyć, że zjawiska sejsmiczne pzekazują budynkom 94% swoich amplitud dgań, podczas gdy w odległościach do 3000 m dgania na budynki pzekazywane są 87-88%. Pzy analizach ukazujących wpływ zóżnicowania wielkości enegii sejsmicznych wstząsów (tabela ) należy mieć na uwadze to, że wstząsy o enegiach 10 6 J stanowiły wyłącznie wstząsy ejestowane w odległościach epicentalnych do 1000 m, dlatego współczynniki elacji są bliskie jedności. Poównując wskaźniki elacji dla enegii sejsmicznych 10 7 J i 10 8 J widoczne jest, że większa enegia sejsmiczna powoduje pzyost paametów dgań wyznaczanych w budynku. Stosunek czasów twania dla wstząsów ównież minimalnie wzasta waz z enegią sejsmiczną. Uśednione czasy twania maksymalnej fazy dgań wyznaczane w budynkach są wyższe niż na guncie. Wzost odległości epicentalnych od źódła wstząsu jak i wzost wielkość enegii sejsmicznej zjawisk powoduje pzyost czasu twania maksymalnej fazy dgań wyznaczanego na budynku. W tabeli 3 ukazano wyniki analiz uwzględniających wielkości pzenoszenia dgań z guntu na budynek w zależności od konstukcji budynku. W poównaniach śednich aytmetycznych współczynników elacji budynek gunt można zaobsewować znaczące óżnice. Dla budynku 5-kondygnacyjnego wielkości amplitudy pzyspieszenia i pędkości dgań dla składowych poziomych wyznaczane w budynku osiąga około 63 67% wielkości paametów ejestowanych na guncie, czyli budynek tłumi wielkości dgań pzechodzące z guntu na budynek. Podobnie jest z paametem częstotliwości dominujących. Natomiast elacje czasów twania maksymalnej fazy dgań są odwotne; w budynku są one dłuższe, co wskazuje, że budynek pobudzony do dgań pzyjmuje enegię dgań guntu w dłuższym czasie. W budynkach typu willowego współczynniki pzekazywania dgań z guntu na budynek mają wielkości zbliżone do jedności ( 98-99%.). Podobne elacje obsewuje się dla wielkości czasów twania maksymalnej fazy dgań (elacje 1:1). Oznacza to, że pomiay dgań wykonywane na guncie czy w budynku willowym odzwieciedlają zeczywistą wielkość dgań jaką należy uwzględniać pzy ocenie oddziaływania dgań danego zjawiska wstząsu na zabudowę. Dgania podłoża guntu będę inaczej pzekazywane budowlom wysokim wielokondygnacyjnym, a inaczej budynkom o niskim typu willowego. Niewątpliwie pzyczyną tego jest sama wielkość i masa konstukcji budynku. Poównując współczynniki elacji dla czasów twania maksymalnej fazy dgań w budynku 5-kondygnacyjnym i w willowym widać istotne óżnice. W pzypadku paametu dominujących częstotliwości dgań widać większe ich tłumienia pzy budynku wielokondygnacyjnym.

14 34 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu Podsumowanie W pzedstawionym atykule wyznaczono paamety dgań po wstząsach góniczych na stanowiskach znajdujących się na guncie pzy budynkach oaz w samych budynkach na poziomie piwnic. W celu analizy funkcji pzejścia dgań z guntu na fundament budynku wyznaczono współczynniki elacji, któe pokazują stosunek elacji wielkości wyznaczonych z budynku do odpowiednich paametów wyznaczonych na guncie. Z ozkładów współczynnika pzenoszenia dgań dla paametu pędkości można zauważyć, że w znacznym stopniu wzost odległości epicentalnej powoduje, że współczynniki elacji maleją i są mniejsze od jedności. Paktycznie dla każdej odległości epicentalnej i dla każdych analizowanych zędów enegii sejsmicznych wstząsów obsewuje się takie same zóżnicowania pzenoszenia dgań z guntu na budynek. Rozkłady współczynników elacji dla paametu pzyśpieszenia są analogiczne do współczynników elacji dla wielkości pędkości dgań. Wzost odległości epicentalnej powoduje duże wahania współczynnika elacji pzyspieszenia budynekgunt. Podobnie jak dla elacji pędkości dgań, uśednione watości są mniejsze od jedności. Analizy pzepowadzone dla paametów obazujących elacje budynek gunt dla czasu twania maksymalnej fazy dgań wskazują na duże ozzuty. Dłuższe czasy twania obsewuje się na stanowiskach sejsmicznych posadowionych w budynkach, co wskazuje, że masa budynku pobudzona do dgań emituje oscylacje dłużej niż gunt. Rozkłady współczynnika elacji dominujących częstotliwości dgań zbliżone są w większości pzypadków do jedności, chociaż istnieją zjawiska, pzy któych obsewowany ozzut jest duży. Może to oznaczać zóżnicowany chaakte występujących wstząsów sejsmicznych, dla któych pzypisywana enegia sejsmiczna zjawiska nie zawsze oddaje w zeczywistości zóżnicowanie źódła danego wstząsu sejsmicznego. Pzepowadzone szczegółowe analizy pzenoszenia dgań z guntu na budynek wykazały że: wzost odległości epicentalnej jest ównoznaczny ze spadkiem oddziaływania wstząsów góniczych na budynki, większa enegia sejsmiczna wstząsu powoduje pzyost paametów dgań wyznaczanych w budynku, dgania podłoża guntu inaczej są pzekazywane budowlom wielokondygnacyjnym, a inaczej budynkom o niskim typu willowego, niewątpliwie pzyczyną tego jest sama wielkość i masa konstukcji budynku. W budynkach wielokondygnacyjnych wielkości amplitudy pzyspieszenia i pędkości dgań dla składowych poziomych wyznaczane w budynku osiąga około 63 67% wielkości paametów ejestowanych na guncie, podobnie jest z paametem częstotliwości dominujących, czyli budynek tłumi wielkości dgań pzechodzące z guntu na budynek. Natomiast obsewowane czasy twania maksymalnej fazy dgań mają elacje odwotne. W budynkach typu willowego współczynniki pzekazywania dgań z guntu na budynek mają wielkości zbliżone do jedności. Podobne elacje obsewuje się dla wielkości czasów twania maksymalnej fazy dgań, co oznacza, że pomiay dgań wykonywane na guncie czy w budynku odzwieciedlają zeczywistą wielkość dgań, jaką należy uwzględniać pzy ocenie oddziaływania dgań danego zjawiska wstząsu na zabudowę.

15 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu 35 Pzepowadzone analizy współczynników pzekazywania dgań z guntu na budynek wskazują, że zjawisko wstząsu góniczego jest badzo zóżnicowane w swoim chaakteze geomechanicznym, na co wskazują wyniki analiz pzekazywania dgań od danego zjawiska wstząsu z guntu na budynek. Bibliogafia [1] Aias A., 1970, A measue of eathquake intensity, MIT Pess, Cambidge. [] Elnashai A., Saano L., 008, Fundamental of eathquake engineeing, Wiley. [3] Dubiński J, Jaśkiewicz K., Luka A., Mutuje G. i in., 011, Weyfikacja skal GSI 004, KGHM CUPRUM, Wocław. [4] Jaśkiewicz-Poć i in., 01, Analizy kyteiów oceny szkodliwości oddziaływania badzo silnych wstząsów góniczych na zabudowę powiezchniową pzy uwzględnieniu zeczywistych skutków w budynkach na teenie góniczym O/ZG Rudna, KGHM CUPRUM, Wocław. [5] Jaśkiewicz K., Jaśkiewicz-Poć I., Stolecki L., , Opacowanie wyników pomiaów powiezchniowej sieci dla stanowisk typu ARP-000 ozlokowanych na teenie góniczym ZG Rudna waz z analizą oddziaływań dynamicznych, KGHM CUPRUM, Wocław. [6] Jaśkiewicz K., Jaśkiewicz-Poć I., Stolecki L., , Opacowanie wyników dgań z powiezchniowej sieci dla stanowisk typu WORS ozlokowanych na teenie góniczym ZG Rudna waz z analizą oddziaływań dynamicznych, KGHM CUPRUM, Wocław.

16 36 I. Jaśkiewicz-Poć, Analiza chaakteystyk dgań guntu