Księga Jakości Laboratorium

Transkrypt

1 Ksga Jakośc aboatom 6.. Metodyka szacowaa epewośc typ A Opacował: mg Mkołaj Kplk Jest to szacowae epewośc o asymetyczych gacach pzedzał fośc wzgldem watośc śedej, co wyka z fakt okeślaa watośc śedej jako śedej eegetyczej (dla watośc RMS) albo jako śedej szczytowych ampltd cśeń akstyczych (dla watośc PAK). Sps teśc: 6... Wymagaa statystyk fzyczej Nepewoś typ A poma msj Sea pomaowa o stałym czase poma elemetaego Sea pomaowa o zmeym czase poma elemetaego Poma cągły do czas stablzowaa wyk pozom ówoważego Poma hałas komkacyjego Nepewoś wyk oblczea emsj Nepewoś wyk oblczea pozom ówoważego Nepewoś okeślea czas Nepewoś okeślea pozom ówoważego Nepewoś okeślea maksymalego pozom dźwk Nepewoś okeślea szczytowego pozom dźwk Nepewoś SMY lb RÓŻNICY ARYMYCZNJ pozomów dźwk Nepewoś okeślea czas pogłos Nepewoś okeślea wyk pozom wzocowego A, Nepewoś okeślea popawk k do pozom wzocowego A, Nepewoś ówoważego pozom wzocowego Aeq, dla cykl pacy Nepewoś maksymalego pozom wzocowego AFma, Nepewoś okeślea pozom mocy akstyczej Zasada poma Nepewoś typ A Nepewoś ekspozycj dla emsj () Nepewoś okeślea powezch pomaowej (S) Nepewoś okeślea chłoośc akstyczej (A) metoda Nepewoś okeślea chłoośc akstyczej (A) metoda Nepewoś okeślea wskaźka zolacyjosc akstyczej a dźwk powetze Nepewoś okeślea wskaźka zolacyjosc akstyczej a dźwk dezeowe... 9 wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa z 3/R6.

2 Ksga Jakośc aboatom 6... Wymagaa statystyk fzyczej Nepewoś typ A (ozaczaa jako A ) dotyczy ozzt statystyczego wyków poma taktowaych jako zmee losowe o astpjących cechach: detycze pawdopodobeństwo zdazea dla watośc oczekwaej okeśloej jako śeda aytmetycza, (lb okeśloe pawdopodobeństwa zdazeń dla watośc oczekwaej okeśloej jako śeda aytmetycza ważoa), ezależe, powtazale, poma e wpływa a wyk Nepewoś typ A poma msj Poma msj w pkce pomaowym w cel okeślea pozom dźwk badaego hałas azem z tłem akstyczym albo samego tła akstyczego. Wyóżamy szeeg sytacj pomaowych, dla któych okeśla s osoby tyb oblczeń:. sea pomaowa o stałym czase poma elemetaego w tym też sea pomaowa pojedyczych zdazeń akstyczych,. sea pomaowa o zmeym czase poma elemetaego, 3. poma cągły do czas stablzowaa wyk pozom ówoważego wg zadaych kyteów, 4. poma pozom hałas komkacyjego. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa z 3/R6.

3 Ksga Jakośc aboatom 6... Sea pomaowa o stałym czase poma elemetaego Nepewoś typ A okeślea pozom msj lb tła akstyczego a podstawe wykoaych pomaów elemetaych oblcza s wedłg astpjących zasad: wyk pomaów elemetaych pozom dźwk wyażoe w db pzekształcamy do postac ekspozycj wzgldej (ze wzo [6..B]): p p oblczamy watoś śedą (watoś oczekwaą) wedłg wzo [6..D]: ś. [] oblczamy estymat śedego odchylea stadadowego s watośc śedej zgode ze wzoem: s ( ś. ) [F] szacjemy epewoś a pozome fośc 95%, wzgldając ozkład Stdeta, kozystając ze wzo: s A, 95 ( ś. ) t okeślamy pzedzał epewośc dla fośc a pozome 95% dla ekspozycj wzgldej jako: [ )] «[ ( )] ś. A,95 ( ś. ś. A,95 ś. [H] oblczamy gace pzedzał epewośc, okeśloego j.w., wyażając je w watoścach pozom dźwk A (a podstawe wzo [A] patz ozdz.6..3): czyl: [ ( )]«0 lg[ ( )] 0 lg ś. A,95 ś. ś. A,95 ś. tasfomacja z a [I] do l a _ gaca «góa _ gaca tasfomacja z a [J] [G] wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 3 z 3/R6.

4 Ksga Jakośc aboatom oblczamy watośc epewośc dla watośc śedej pozom dźwk: watoś góa A,95 (epewoś dla watośc wkszych od śedej) watoś dola A,95 (epewoś dla watośc mejszych od śedej) okeśloe jako odchylea addytywe wzgldem watośc śedej pozom dźwk dla wyżej oblczoego pzedzał epewośc jako: [ )]«[ ( )] ś. A,95( ś. ś. A,95 ś. tasfomacja z a [K] wyk wyażamy jako: ś. { A,95; A,95 } tasfomacja z a [] WAGA: zgode z fomalym wymagaam dokmet A04/6:003 wg pkt 7.7 w apotach wyk waz z epewoścą ależy pzedstawa w postac: ś. A,95 ; A,95, db [ ] wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 4 z 3/R6.

5 Ksga Jakośc aboatom 6... Sea pomaowa o zmeym czase poma elemetaego Ważoa śeda aytmetycza to watoś oczekwaa zmeej losowej dysketej o óżych pawdopodobeństwach dla skończoej lczby możlwych watośc: ( X ) P X X [D] Gdze P(X ) to wag zomalzowae do (czyl są to pawdopodobeństwa). Dla ważoej śedej aytmetyczej waacja wyaża s wzoem: D ( X ) ( X ) ( X ) [ ] P( X ) X P( X ) X... _ koec _ a _ tym _! W ogólym pzypadk e ma aaltyczego ozwca powyższego wzo! A zatem waacja ( dalej odchylee stadadowe jako pewastek z ej) jż e mogą by lczoe jako śede odchylee kwadatowe! W takm pzypadk: wyk pomaów elemetaych pozom dźwk wyażoe w db pzekształcamy do postac ekspozycj wzgldej (ze wzo [6..B]) wedłg wzo [], oblczamy watoś śedą (watoś oczekwaą) wedłg wzo [D]: t ś. gdze p sma czasów pomaów: p p t oblczamy estymat śedego odchylea stadadowego s watośc śedej zgode ze wzoem: s t p X t p X [F] dalej wedłg wzoów [G] []. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 5 z 3/R6.

6 Ksga Jakośc aboatom Poma cągły do czas stablzowaa wyk pozom ówoważego Dotyczy oszacowaa epewośc typ A okeślea pozom ówoważego z czas poma, wykoywaego metodą poma cągłego aż do momet stablzowaa s wyk pozom ówoważego wedłg zadaych kyteów obsewacj. Kytem obsewacj: wahae wyk pozom ówoważego z czas poma wyos e wcej ż 0, db a sekd (dla hałas staloego) lb a cykl (dla hałas okesowego)? Sposób oszacowaa: Kytem obsewacj: czyl: 0, db Ł ( )0 lg( ) 0, db 0 lg Ł gdze: śeda eega do momet t śeda eega do momet t t s stąd ogóle: 0,977 Ł Ł,03 czyl zmay eeg (od początk poma) są mejsze ż,3% a sekd/cykl. Zakładamy, że dla dostatecze dłgego poma: s [ ] ( ) [ ] ( ) wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 6 z 3/R6.

7 Ksga Jakośc aboatom wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 7 z 3/R6. stąd: [ ] [ ] [ ] [ ] skądąd: [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] wemy jż też, że dla aszych założeń: 03 0,,03 [ ] [ ] 0,03 0,03 0,03 zaważamy, że: [ ] 03 0, 0,03 [ ] 03 0, 0,03 [ ] 0,03 0,03 s 0

8 Ksga Jakośc aboatom Zatem epewoś typ A o pozome fośc 95% dla ekspozycj wzgldej bdze wyos: s 0,03 ( ) A 95 stąd dla pozomów dźwk: [ ] ( ) 0 lg 0,03 A 95 eq gdze: lczba sekd/cykl od początk poma do momet spełea zalożea stablzacj Pzy założe, że wyk alczaego od początk poma pozom ówoważego z czas poma e zmea s badzej ż 0, db a sekd/cykl, wyka, że epewoś wyażaa dla pozomów dźwk (asymetycza!) zależy wyłącze od czas twaa poma, wyażoego w sekdach/cyklach, do momet zaobsewowaa spełea założeń. Powyższy wzó ma t właścwoś, że pzedzał epewośc ośe waz z czasem jest to fzycze zozmałe: m wcej czas msmy czeka a stablzowae s wyk, tym badzej zmey był baday pozom hałas, a co za tym dze jest wkszy pzedzał epewośc. Podsmowae Wykojemy poma zmeego hałas obsewjąc wyk mezoego pozom ówoważego z czas poma oaz czas poma (lb lczb cykl) do momet, aż wahaa wyk bdą pożej 0, db a sekd/cykl wtedy pzedzał epewośc o pozome fośc 95% zmezoego pozom ówoważego możemy szacowa a podstawe wzoów: ( [ ]; 0 lg[ 0,03 ]) ( ) 0 lg 0,03 ( ) A 95 eq czas [s] lb lczba cykl pzykładowo: 5 0,53 0,6 30 0,7 0, ,87, ,98,7 90,9,64 0,34,95 80,59,54 300,96 3,68 wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 8 z 3/R6.

9 Ksga Jakośc aboatom Poma hałas komkacyjego A. Poceda podstawowa pomay cągłe dotyczy hałas dogowy Zdazeem elemetaym jest jeda doba. Należy okeśl wskaźk hałas a podstawe pzyajmej jedego poma cągłego wykoaego dla chaakteystyczego odcka (p. mdzywzłowego lb o podobym zagospodaowa tee) dla co ajmej 3 kolejych dób zastosowa poced 6... Sea pomaowa o stałym czase poma elemetaego. WAGA: Powyższa poceda jest pawdłowa ze statystyczego pkt wdzea pod wakem, że atżee stkta ch w koleje d tygoda są poówywale. W ogólym pzypadk ależałoby ozpatywa każdy dzeń tygoda osobo z dodatkowym podzałem a poy ok z wzgldeem okesów lopowowakacyjych. Nemej jedak, w wakach ealych zleceń, jest to tde do ealzacj klet msałby poeś koszt klkdowych badań w jedym pkce pomaowym. B. Poceda podstawowa pomay pojedyczych zdazeń akstyczych dotyczy hałas dogowy, kolejowy, lotczy (pomay okesowe) Zdazeem elemetaym jest jede pzejazd pojazd / jedostk / pocąg w daej klase. W wyk poma okeśla s ekspozycyje pozomy dźwk A (S). Dla tak zyskaych wyków w każdej klase ależy zastosowa poced 6... Sea pomaowa o stałym czase poma elemetaego. Nastpe oblczeowo okeśla s wskaźk dobowe a podstawe daych o atże ch patz wzoy a astpej stoe (pzykład dla hałas kolejowego)! WAGA: W tej pocedze zmeą obaczoą a ogół ezaym błdem są dae lb pogozy atżea ch te fakt ależy odotowa w apoce z badań. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 9 z 3/R6.

10 Ksga Jakośc aboatom Okeślee ówoważego pozom hałas waz z epewoścą wyk Pozom ówoważy okeśloo wg wzo dla pozomów A okeśloych w odległośc p. 5m: aczej: gdze : A Aeq 0 lg 0 Aeq 0.* A 0 lg 5 0 lg 0 [ s] [ m] [ m] 5m ( [ s] ) 0 lg 0.* A czas obsewacj: 6 godz dla da (57600s) lb 8 godz dla ocy (8800s) śede pozomy ekspozycyje S hałas tego zdazea w czase obsewacj w odl.5m lczba tego zdazea w czase obsewacj odległoś pkt od to lb tasy (te czło wzo dot. oblczeń dla ego pkt) o samo wyażoe jako ekspozycje wzglde: 5 Aeq Nepewoś dla ekspozycj wzgldej jest okeśloa wzoem: ( ) Aeq Aeq A [( ( A )) ( A ( )) ] A ( ) Zgode z obowązjącym ozpoządzeem oblcza s wyłącze składową dodatą R95 ( Aeq ) epewośc ozszezoej asymetyczej wyażoej jako pozomy dźwk: czyl: ( ) Aeq ě ď ď 0 lgí ď ď î 0, Aeq ( Aeq ) 0 lg 0 ( Aeq ) Aeq [( ( )) ( ( )) ] A A ( ) A ü ď ď ý ď ď ţ W epewoścach okeślea pozom ówoważego dla pktów pomaowych wzglda s: epewośc okeślea ekspozycyjych pozomów dźwk poszczególych katego pocągów, epewoś okeślea odległośc wykającą z ch pocągów po óżych toach:,5 m epewoś okeślea lczby pocągów: wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 0 z 3/R6.

11 Ksga Jakośc aboatom C. Poceda mowa okeślae epewośc dla pomaów hałas dogowego a podstawe bezpośedch pomaów hałas z wykozystaem póbkowaa (pomay kótkotwałe z tego samego da). WAGA: Poceda ejsza wyka z adaptacj wymagań metodyk pt. Refeecyja metodyka wykoywaa okesowych pomaów pozomów hałas wpowadzaego do śodowska w zwązk z eksploatacją dóg, l kolejowych l tamwajowych oaz kytea lokalzacj pktów pomaowych Załączk 3 do ozpoządzea Msta Śodowska z da 6 czewca 0. w spawe wymagań w zakese powadzea pomaów pozomów sbstacj lb eeg w śodowsk pzez zaządzającego dogą, lą kolejową, lą tamwajową, lotskem lb potem (Dz.. N 40 z da 7 lpca 0., poz.84), któa w pkce. dopszcza podzelee pzedzał czas a kótsze odck w cel zyskaa fomacj o zmeośc chaakteystyk źódła hałas. Poceda szacowaa epewośc polega a oszacowa epewośc dla każdego jedogodzego okes badań wedłg pocedy 6... Sea pomaowa o stałym czase poma elemetaego pzyjmjąc mowe 4 pomay elemetae po 5 mt każdy. Nastpe a tej podstawe okeśla s epewoś wskaźków dobowych (6 godz poy dzeej, 8 godz poy ocej, 4 godzy wskaźka DWN ): C.. Pewszy sposób po obwed (pozom fośc 95%): oblcza s watośc wskaźków dobowych odpowedo dla góej gacy pzedzał epewośc ze wszystkch godz od pozomów jedogodzych powkszoych o epewoś 5mtową dla daej godzy oaz dla dolej gacy pzedzał epewośc ze wszystkch godz od pozomów jedogodzych pomejszoych o epewoś 5mtową dla daej godzy dalej wg wzoów [H] [] pocedy 6... w cel okeślea dodatej jemej watośc epewośc wyażoej dla pozom dźwk. C.. Dg sposób składae epewośc cząstkowych (dokładejszy!): oblcza s w pzestze ekspozycj wzgldych epewoś wykową jako złożee epewośc cząstkowych godzych pomaów cząstkowych (odpowedo 6 dla poy dzeej oaz 8 dla poy ocej) wg wzoów: 6 8 ( ) ( ) oaz ( ) ( ) eqd 6 [ D ] eqn 8 [ N ] dalej wg wzoów [H][]. WAGA: Faktycze, zgode z omeklatą statystyczą jest to epewoś typ B zwązaa z pzyjtym modelem hałas do oblczea hałas dobowego. Jedak ze wzgldów edycyjych meszczoo tą poced w tym ozdzale. Oszacowae epewośc smją s z epewoścą typ B zwązaą z apaatą pomaową zgode pawem popagacj epewośc. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa z 3/R6.

12 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś wyk oblczea emsj Nepewoś typ A okeślea pozom emsj a podstawe oblczoych watośc śedch pozom msj oaz tła akstyczego oblcza s wedłg astpjących zasad: oblczamy watoś emsj wyażoej jako ekspozycja wzglda: em m tlo _ akstycze [M] WAGA: wyażając to samo jako pozom dźwk, otzymjemy zay wzó: em 0 lg( 0 lg(0 em ) 0 lg( 0, m 0, tlo 0 m _ akstycze tlo _ akstycze ) ) okeślamy błąd wyk emsj dla ekspozycj wzgldej: [ ( )] [ ( ] A, 95 ( em ) A,95 m. A,95 tlo _ akstycze. ) [N] astpe powtazamy poced wedłg wzoów od [H] do []. WAGA: W pzypadk óżcy pomdzy pozomem msj a pozomem tła akstyczego powyżej 0 db zgode z metodyka pomaową [8] moża pomą wpływ tła akstyczego. Jedak wtedy ależy w epewośc typ B wzgld błąd zwązay z takm poszczeem (zawyżee wyk emsj), któy wyos 0,5 db dla ww óżcy 0 db, a 0, db dla óżcy 5 db. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa z 3/R6.

13 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś wyk oblczea pozom ówoważego Nepewoś okeślea czas Nepewoś okeślea czas twaa sytacj akstyczej dla któej wykoao pomay elemetae, ależy okeśla wedłg astpjących zasad: zdazee twające pzez cały omatywy czas obsewacj epewoś zwązaa z okeśleem czas dzałaa źódła hałas jest ówa 0, zdazea o ścśle okeśloym czase twaa w omatywym czase obsewacj epewoś ówa 0, zdazea o zmeym czase twaa w omatywym czase obsewacj epewoś okeślaa zgode z wytyczym zawatym w [5] dla model postokąta, gdze dolą góą gac pzedzał zdazeń staow odpowedo mmaly maksymaly czas twaa sytacj, a śed czas twaa jest pzyjmoway jako śeda aytmetycza z tych gac. Nepewoś stadadową okeśla s jako 58% (dzelee pzez pewastek z 3) ozstp połówkowego pomdzy mmalym maksymalym czasem twaa sytacj. Nepewoś a pozome fośc 95% otzymje s pzy zastosowa współczyka ozszezea k. w pzypadk sytacj akstyczych, któych czasy twaa podlegają ym ozkładom ależy zastosowa dywdale podejśce. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 3 z 3/R6.

14 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś okeślea pozom ówoważego Nepewoś typ A okeślea pozom ówoważego oblcza s a podstawe zaych dzałów emsj em_k dla każdej sytacj akstyczej czasów twaa tych sytacj waz z odpowedm epewoścam A,95 ( em_k ) oaz A,95 (t k ). ekspozycj wzgldą ówoważą dla m sytacj akstyczych w omatywym czase obsewacj okeśla s wedłg wzo dla ekspozycj wzgldych: eq m k tk m em _ k eq _ k [O] k WAGA: wyażając to samo jako pozomy dźwk, otzymjemy zay wzó a pozom ówoważy: eq m m tk tk 0 lg( eq ) 0 lg( em _ k ) 0 lg( k k 0 0, em _ k ) okeśla s epewoś ekspozycj wzgldej ówoważej dla każdej sytacj akstyczej: A,95 t k 0, em _ ( eq _ k ) A,95( em _ k ) 0 k A,95 ( t k ) [P] okeśla s epewoś wykową ekspozycj wzgldej ówoważej dla smy sytacj akstyczych: m [ A,95 ( eq _ k ] A, 95 eq ) ) k ( [Q] astpe powtazamy poced wedłg wzoów od [H] do []. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 4 z 3/R6.

15 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś okeślea maksymalego pozom dźwk Zgode z metodykam pomaowym pozom maksymaly okeśla s jako watoś ajwkszą z zyskaych watośc maksymalych z klk pomaów elemetaych a ogół jest to watoś maksymala pozom dźwk RMS pzy stałej czasowej SOW lb FAS koekcj czstotlwoścowej A (a staowskach pacy w pomeszczeach). Pzyjmjemy, że zyskwae wyk podlegają ozztow statystyczem, dla któego jesteśmy w stae okeśl eegetyczą watoś oczekwaą (śedą aytmetyczą w ekspozycjach wzgldych) wedłg wzoów [B] lb [D] (patz ozdzał 6.. KJ) oaz estymat odchylea stadadowego w se pomaowej (jest to właścwa maa, gdyż jako wyk całego badaa pzyjmjemy pojedyczy wyk pomaowy, a e śedą z wyków pomaowych!), okeśloą wzoem: s ( ś. ) [F] Dalsze postpowae powadzmy wg wzoów [G] [J] wzgldając wpływ lczby pomaów elemetaych, składając z epewoścą typ B (wykającą z bdżet epewośc typ B) okeślając gace pzedzał epewośc: do l a _ gaca «góa _ gaca [J] W cel oblczea odchyleń od zyskaej watośc ma (wkszej od śedej eegetyczej!), tj. epewośc złożoej ozszezoej dla pozom fośc 95%, pzedstawamy pzedzał okeśloy wzoem [J] w poższej postac: [ ( )] «[ )] ma R,95 ma ma R,95 ( ma [K] W te sposób okeślamy watośc odchyleń A,95( ma ) oaz A,95( ma ) jako: ( ma ) do l a _ gaca ma A, 95 ( ma ) góa _ gaca ma A, 95 (watoś jema!) [] [] wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 5 z 3/R6.

16 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś okeślea szczytowego pozom dźwk Zgode z metodykam pomaowym szczytowy pozom dźwk okeśla s jako watoś ajwkszą z zyskaych watośc szczytowych z klk pomaów elemetaych a ogół jest to maksymala watoś szczytowego pozom dźwk (Peak) pzy koekcj czstotlwoścowej C (a staowskach pacy). Pzyjmjemy, że zyskwae wyk ampltd cśea akstyczego (watoś szczytowa) podlegają ozztow statystyczem, dla któego jesteśmy w stae okeśl watoś oczekwaą (śedą aytmetyczą szczytowych cśeń akstyczych wzgldych) wedłg wzoów [B] lb [D] (patz ozdzał KJ) oaz estymat odchylea stadadowego w se pomaowej (jest to właścwa maa, gdyż jako wyk całego badaa pzyjmjemy pojedyczy wyk pomaowy, a e śedą z wyków pomaowych!), okeśloą wzoem: s ( P ś. P ) Dalsze postpowae powadzmy wg wzoów [G] [J] (dla watośc P!) wzgldając wpływ lczby pomaów elemetaych, składając z epewoścą typ B (wykającą z bdżet epewośc typ B) okeślając gace pzedzał epewośc: szacjemy epewoś a pozome fośc 95%, wzgldając ozkład Stdeta, kozystając ze wzo: s ( A P ) 95 ś. t [F3], [G3] składamy tak zyskay pzedzał z epewoścą typ B wyażoą w pzestze ampltd cśea akstyczego wzgldego P: ( P) ( P) ( P) R, 95 A,95 B,95 okeślamy pzedzał epewośc dla fośc a pozome 95% dla ekspozycj wzgldej jako: [ P P )]«[ P ( P )] ś. R,95( ś. ś. R,95 ś. [H3] oblczamy gace pzedzał epewośc, okeśloego j.w., wyażając je w watoścach pozom dźwk A (a podstawe wzo [A] patz ozdz.6..4): [ P ( P )]«0 lg[ P ( P )] 0 lg ś. A,95 ś. ś. A,95 ś. tasfomacja z P a [I 3] czyl: do l a _ gaca «góa _ gaca [J3] wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 6 z 3/R6.

17 Ksga Jakośc aboatom W cel oblczea odchyleń od zyskaej watośc peak, tj. epewośc epewośc złożoej ozszezoej dla pozom fośc 95%, pzedstawamy pzedzał okeśloy wzoem [J] w poższej postac: [ ( )] «[ )] ( peak R, 95 peak peak R,95 peak [K3] W te sposób okeślamy watośc odchyleń A,95( ma ) oaz A,95( ma ) jako: ( peak ) do l a _ gaca peak ( peak ) góa _ gaca peak A, 95 (watoś jema!) [3] A, 95 [3] wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 7 z 3/R6.

18 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś SMY lb RÓŻNICY ARYMYCZNJ pozomów dźwk. Oblczae aytmetyczej SMY pozomów dźwk wyażoych w decybelach ma zastosowae do żyeskego okeślaa: watośc pozom dźwk z óżym popawkam pzede wszystkm popawkam stabelayzowaym (p. kaa za mplsowoś, popawk a chłooś akstyczą ezagospodaowaego pomeszczea, tp.) Sma aytmetycza pozom dźwk popawk fzycze jest tepetowaa jako zastosowae możka dla welkośc eegetyczej.. Oblczae aytmetyczej RÓŻNICY pozomów dźwk wyażoych w decybelach ma zastosowae do żyeskego okeślaa: Jeśl: odchyleń od zadaej watośc (p. pozom dopszczalego, watośc śedej, tp.) skteczośc akstyczej (p. zolacyjośc, ekaowaa, tp.) Różca aytmetycza pozomów dźwk fzycze jest tepetowaa jako kotoś eegetycza pomdzy dwoma welkoścam eegetyczym. oaz to możemy to zapsa jako: k 0 0 lg 0 lg 0 ( ) 0 lg k 0 lg czyl: k lb k Rachek popagacj epewośc fomale powe by pzepowadzay dla epewośc stadadowych, ale pzy zastosowa wszdze tego samego współczyka ozszezea k jest óweż pawdzwy dla epewośc ozszezoych: d k d k ( k ) ( ) ( ) d d stąd: ( k) ( ) ( ) ( ) ( ) lb ( k) ( ) ( ) wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 8 z 3/R6.

19 Ksga Jakośc aboatom wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 9 z 3/R6. k lb k w ob pzypadkach otzymjemy: k k Stąd epewoś smy/óżcy aytmetyczej wyos: k k Odchylea gac epewośc dla smy aytmetyczej lb óżcy aytmetyczej pozomów dźwk okeślają wzoy: jeśl: oaz 0 0 k czyl: lg 0 lg 0 k to: [ ] [ ] ďî ď í ě k k k k lg 0 lg 0 gdze: 0 0 k

20 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś okeślea czas pogłos Stosjemy stadadowe oblczea statystycze z wzgldeem ozkład tstdeta: oblczamy watoś śedą (watoś oczekwaą): ś. oblczamy estymat śedego odchylea stadadowego s watośc śedej zgode ze wzoem: s ( ś. ) szacjemy epewoś a pozome fośc 95%, wzgldając ozkład Stdeta, kozystając ze wzo: s A, 95( ś.) t Nepewoś okeślea wyk pozom wzocowego A, Nepewoś okeślea popawk k do pozom wzocowego A,, A k A 0 lg A 0 ( ) ( ) ( ) 0 A, 0 A A wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 0 z 3/R6.

21 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś ówoważego pozom wzocowego Aeq, dla cykl pacy Nepewoś pozomów śedoych wyzaczamy zgode z 6... (poma msj), watoś śedą z 3 pktów wyzaczamy zgode ze wzoam z p c.. dla złożea epewośc cząstkowych (dla 3 elemetów). 3 ( A ) [ ( A )] Nepewoś maksymalego pozom wzocowego AFma, Poeważ zgode z omą PNN ISO 005:00705 PNN ISO 005:007/A:00 zmezoe watośc pozom maksymalego są detycze śedae koygowae do pozom wzocowego jak pozom ówoważy dla cykl pacy, to achk są aalogcze. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa z 3/R6.

22 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś okeślea pozom mocy akstyczej Metodyka wg: PNN ISO 3746 (czewec 0) Akstyka Wyzaczae pozomów mocy akstyczej pozomów eeg akstyczej źódeł hałas a podstawe pomaów pozomów cśea akstyczego Metoda oetacyja z zastosowaem otaczającej powezch pomaowej ad płaszczyzą odbjającą dźwk Zasada poma Wymagaa śodowskowe: ł m lb ł d 0 (wyma chaakteystyczy źódła) wskazae watośc [m]:,, 4, 6 (wksze aczej bdą tde do ealzacj...) K A <3 tylko dla D A > 3 db pzestzeń otwata: K A 0 (dźwk odbte są wzgldae w mezoym pozome!) lb pomeszczee: K A <7 lb ówowaze: S,5A PNN ISO 3746.B (powezcha półsfeycza ad powezchą odbjającą) 4 pozycje mkofo PNN ISO 3746.B B3 (powezcha wesfeycza lb /8sfey ad powezchą odbjającą) 3 pozycje mkofo PNN ISO 3746.C (powezcha postopadłoścea ad powezchą odbjającą) pozycje mkofo wykające z podzał powezch S / (3d) wskazay podzał a (d) wskazae d m, waek d>0,5m WAGI: okeślae popawk a tło akstycze K A jest ówoważe oblcze tzw. óżcy logaytmczej pozom msj tła akstyczego (óżca w welkoścach eegetyczych) popawka śodowskowa K A zgode z omą jest okeśloa wzoem: K A 0 lg 4 gdze: S powezcha pomaowa wyażoa w watoścach wzgldych (e S 0 m ) A chłooś akstycza pomeszczea (dla chaakteystyk czstotlwosowej A pzyjmowa dla khz) S A wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa z 3/R6.

23 Ksga Jakośc aboatom Wzó podstawowy : (ogóloy) W p 0 lg S K A gdze: W pozom mocy akstyczej [db] p śedoy eegetycze pozom dźwk [db] dla emsj, a powezch pomaowej S K A popawka śodowskowa (pzestzeń otwata K A 0, pomeszczee K A 0lg[4(S/A)] ) S powezcha pomaowa wyażoa w watoścach wzgldych (e S 0 m ) Powyższy wzó wyażoy w welkoścach eegetyczych: W S K A 0 S 0 W lb 4 ( S / A ) gdze: W wzglda moc akstycza (wzgldem pozom odesea W 0 0 W) śedoa aytmetycze ekspozycja wzglda (e p Pa) dla emsj, a powezch pomaowej S K A popawka śodowskowa (pzestzeń otwata K A 0, pomeszczee K A 0lg[4(S/A)] ) S powezcha pomaowa wyażoa w watoścach wzgldych (e S 0 m ) A chłooś akstycza pomeszczea Nepewoś typ A ) K A 0: ( W ) S ( S ) ) K A >0: W W S 4S / A W A 4S 4S / A ( W ) ( S ) ( A) lb po podstawe K A : W W S K 4WS A A A 5 5 ( W ) 0 ( S) 0 ( A) K wzó pzyblżoy (ale zgody z omą!) e wzglda zależośc gstośc powetza od tempeaty wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 3 z 3/R6.

24 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś ekspozycj dla emsj () N N ( ) gdze: N lczba pozycj mkofo Nepewośc wyków w każdej pozycj mkofo ( ) okeślamy wg pocedy dla Se pomaowej o stałym czase poma elemetaego (pkt 6... KJ) Nepewoś okeślea powezch pomaowej (S) ) Dla powezch półsfeyczej S p ( S) p ( ) A 95 4 gdze: () epewoś wyzaczea pomea popoj pzyją watoś 0, m ) Dla powezch postopadłośceej S ab bc ac [ 4 ] ( d ) ( S) ( a b) ( b c) 4 ( a c) gdze: (d) epewoś pomaów lowych popoj pzyją watoś 0, m (waga: postopadłośca powezch pomaowej o wymaach a b c ad powezchą odbjającą) Nepewoś okeślea chłoośc akstyczej (A) metoda metoda pzyblżoa szacowaa chłoośc a podstawe wymaów zagospodaowaa pomeszczea Rozważamy t tylko pzypadek okeślaa wedłg metody pzyblżoej (PNN ISO 3746.A.3..): A a S v ( A) S ( a ) a ( S ) v gdze: (a) epewoś oszacowaa a popoj pzyją watoś 0, (S v ) epewoś pomaów lowych oblczeń S v patz wyżej dla pow. postopadłosceej! v wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 4 z 3/R6.

25 Ksga Jakośc aboatom Nepewoś okeślea chłoośc akstyczej (A) metoda szacowae chłoośc a podstawe poma czas pogłos Rozważamy t pzypadek okeślaa wedłg metody pzyblżoej (PNN ISO 3746.A.3..): A 0, 6 gdze: V objtoś pomeszczea badawczego w [m 3 ], czas pogłos pomeszczea badawczego w [s] wyzaczoy dla dźwk szeokopasmowego metodą szm pzeywaego lb dźwk mplsowego, pzy chaakteystyce czstotlwoścowej A V 0,6 0,6 ( A) ( V ) ( ) gdze: () epewoś oblczeń czas pogłos ze wzoów statystyczych (V) epewoś pomaów lowych oblczeń V a b c: A 95 ( V ) V a ( a) ( b) ( c) gdze: (a), (b), (c) epewoś pomaów lowych popoj pzyją watoś 0, m b c Nepewoś okeślea pozom mocy akstyczej oblczamy wedłg wzoów [H] [] patz pkt 6... KJ. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 5 z 3/R6.

26 Ksga Jakośc aboatom 6... Nepewoś okeślea wskaźka zolacyjosc akstyczej a dźwk powetze Izolacyjoś akstycza właścwa pzyblżoa R w wskaźk ważoy zolacyjośc akstyczej właścwej R okeśla s dla pasm tecjowych: ' S R [] w A ad. A odb. 0lg A gdze: R w wskaźk zolacyjośc akstyczej właścwej pzegody [db] A ad pozom dźwk A w pomeszcze adawczym (ze źódłam hałas) [db] A odb pozom dźwk A w pomeszcze odboczym (pzyległym pzez pzegod) [db] S powezcha pzegody [m ] A chłooś akstycza pomeszczea odboka [m ] Zależoś chłoośc akstyczej od czas pogłos opsje wzó Sabe a: [] gdze: V A 0, 6 A chłooś akstycza pomeszczea odboka [m ] V objtoś pomeszczea odboka [m 3 ] czas pogłos w pomeszcze odboka (czas w jakm po gwałtowym wyłącze źódła hałas pozom dźwk w pomeszcze spada o 60 db ze sta asycea) [s] Składając wzoy [] [] otzymjemy wzó wykowy: R ' w A ad. A odb. 0lg S 0,6 V Powyższy wzó wyażoy w welkoścach eegetyczych: ' R w A ad S ,6 V A odb. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 6 z 3/R6.

27 Ksga Jakośc aboatom wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 7 z 3/R6. Nepewoś stadadowa w welkoścach eegetyczych ( epewoś stadadowa): Nepewoś ozszezoa (k) po tasfomacj do pzestze pozomów dźwk: [ ] 0lg 0lg 0lg 0lg 0lg 0lg 0lg 0lg 0lg ) 0lg( 0lg R 0lg V V S S R odb odb ad ad gdze () epewośc stadadowe lb 0lg V V S S R odb odb ad ad gdze () epewośc ozszezoe ( 95 )

28 Ksga Jakośc aboatom wzgldając epewośc wskaźka zolacyjośc akstyczej odpowedo dodae albo odjte od watośc wyzaczoej z badaa dla każdego pasma tecjowego zyskjemy dwe dodatkowe kzywe zolacyjośc akstyczej: ajkozystejszą ajekozystejszą wykeśloe po obwedach pzedzałów epewośc dla każdego pasma tecjowego. waga: czasam (zwłaszcza po stoe adawczej) mamy badzo dże ozzty wyków z wag a ejedoodoś pola akstyczego, a wydłżae czas póbk lb zwkszae lczby pomaów jest ecelowe dla ealzowaego badaa, to do okeślea dolych odchyleń wskaźków R dla każdego pasma stosjemy astpjący algoytm: wszystke watośc epewośc dążące do (eokeśloe) zameamy a jedą watoś odpowadającą ajbadzej ekozystej epewośc w dół z pozostałych watośc po odzce watośc eokeśloych). Jest to PROCDRA MOWNA dająca akceptowale wyk epewośc badaa (dole). Dla każdej kzywej wyzaczamy zgode z omą watoś wskaźka zolacyjośc akstyczej (z dokładoścą do 0, db) tak zyskae wskaźk wyzaczają pzedzał epewośc o pozome fośc co ajmej 95% odchylea góej dolej gacy pzedzał od zmezoej watośc wskaźka zolacyjośc akstyczej okeślamy addytywe (z dokładoścą do 0, db) pzedstawamy jako: { ( R ) ( R ) } ' R w ; WAGA: zgode z fomalym wymagaam dokmet A04/6:003 wg pkt 7.7 w apotach wyk waz z epewoścą ależy pzedstawa w postac: R w R,95 ; R,95, db Na dzeń dzsejszy w tt. laboatom e jest zay dokładejszy sposób złożea epewośc dla wskaźka zolacyjośc akstyczej. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 8 z 3/R6.

29 Ksga Jakośc aboatom 6... Nepewoś okeślea wskaźka zolacyjosc akstyczej a dźwk dezeowe Pozom dezeowy zomalzoway wskaźk ważoy pozom dezeowego zomalzowaego pzyblżoego,w lb jedolczbowy wskaźk ważoy zolacyjośc od dźwków dezeowych okeśla s dla pasm tecjowych: A0 ' [] ' odb. 0log 0 A gdze: zomalzoway pozom dźwk A [db] odb. zmezoy pozom dźwk w paśme tecjowym [db] A 0 0 m chłooś akstycza odesea A chłooś akstycza pomeszczea odboka [m ] Zależoś chłoośc akstyczej od czas pogłos opsje wzó Sabe a: [] gdze: V A 0, 6 A chłooś akstycza pomeszczea odboka [m ] V objtoś pomeszczea odboka [m 3 ] czas pogłos w pomeszcze odboka (czas w jakm po gwałtowym wyłącze źódła hałas pozom dźwk w pomeszcze spada o 60 db ze sta asycea) [s] Składając wzoy [] [] otzymjemy wzó wykowy: A0 ' ' odb. 0log0 0,6 V Powyższy wzó wyażoy w welkoścach eegetyczych: l ' odb. odb. 0,6 V 0, V wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 9 z 3/R6.

30 Ksga Jakośc aboatom wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 30 z 3/R6. Nepewoś stadadowa w welkoścach eegetyczych ( epewoś stadadowa): l l l l Nepewoś ozszezoa (k) po tasfomacj do pzestze pozomów dźwk: [ ] 0lg 0lg 0lg 0lg 0lg 0lg 0lg 0lg 0lg ) 0lg( 0lg l l l l l l l l l l 0lg V V R odb odb gdze () epewośc stadadowe lb 0lg V V R odb odb gdze () epewośc ozszezoe ( 95 )

31 Ksga Jakośc aboatom wzgldając epewośc wskaźka pozom zomalzowaego odpowedo dodae albo odjte od watośc wyzaczoej z badaa dla każdego pasma tecjowego zyskjemy dwe dodatkowe kzywe pozom zomalzowaego: ajkozystejszą ajekozystejszą wykeśloe po obwedach pzedzałów epewośc dla każdego pasma tecjowego. waga: czasam (zwłaszcza po stoe adawczej) mamy badzo dże ozzty wyków z wag a ejedoodoś pola akstyczego, a wydłżae czas póbk lb zwkszae lczby pomaów jest ecelowe dla ealzowaego badaa, to do okeślea dolych odchyleń wskaźków R dla każdego pasma stosjemy astpjący algoytm: wszystke watośc epewośc dążące do (eokeśloe) zameamy a jedą watoś odpowadającą ajbadzej ekozystej epewośc w dół z pozostałych watośc po odzce watośc eokeśloych). Jest to PROCDRA MOWNA dająca akceptowale wyk epewośc badaa (dole). Dla każdej kzywej wyzaczamy zgode z omą watoś wskaźka pozom zomalzowaego (z dokładoścą do 0, db) tak zyskae wskaźk wyzaczają pzedzał epewośc o pozome fośc co ajmej 95% odchylea góej dolej gacy pzedzał od zmezoej watośc wskaźka pozom zomalzowaego okeślamy addytywe (z dokładoścą do 0, db) pzedstawamy jako: { ( ) ( ) } ' ; WAGA: zgode z fomalym wymagaam dokmet A04/6:003 wg pkt 7.7 w apotach wyk waz z epewoścą ależy pzedstawa w postac: ( ); ( ), db Na dzeń dzsejszy w tt. laboatom e jest zay dokładejszy sposób złożea epewośc dla wskaźka pozom zomalzowaego. wydae 0 z d Pzygotował, spawdzł zatwedzł Mkołaj Kplk ozdzał 6. Stoa 3 z 3/R6.