1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI DLA GIMNAZJUM W ROGOWIE Szkolny Program Profilaktyki Publiczne Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Rogowie.
2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI DLA GIMNAZJUM W ROGOWIE DOBRA PROFILAKTYKA JEST DOBRYM WYCHOWANIEM A DOBRE WYCHOWANIE JEST DOBRĄ PROFILKAKTYKĄ I. PODSTAWA PRAWNA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W SZKOLE Akty prawne obowiązujące przy konstruowaniu Szkolnego Programu Profilaktycznego: 1. Konstytucja RP Art.72 ust.1: Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. 2. Konwencja o Prawach Dziecka (przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r) Art. 3 pkt 1 We wszystkich działaniach dotyczących dzieci, podejmowanych przez publiczne lub prywatne instytucje opieki społecznej, sądy, władze administracyjne lub ciała ustawodawcze, sprawą nadrzędną będzie najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka. Art. 19 pkt1 Państwa Strony będą podejmowały wszelkie kroki w dziedzinie, administracyjnej, społecznej oraz wychowawczej dla ochrony dziecka przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej, krzywdy lub nadużyć, zaniedbania bądź niedbałego traktowania lub wyzysku, a w tym wykorzystywania w celach seksualnych dzieci pozostających pod opieką rodzica/ów/, opiekuna/ów/ prawnego/ych/ lub innej osoby sprawującej opiekę nad dzieckiem. Art.33 Państwa Strony będą podejmowały wszelkie odpowiednie kroki, w tym środki ustawodawcze, administracyjne, socjalne oraz środki w dziedzinie oświaty, w celu zapewnienia ochrony dzieci przed nielegalnym używaniem środków narkotycznych i substancji psychotropowych, zgodnie z ich zdefiniowaniem w odpowiednich umowach międzynarodowych, oraz w celu im zapobiegania wykorzystywania dzieci do nielegalnej produkcji tego typu substancji i handlu nimi. 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 9 lutego 2007 zmieniające rozporządzenie w sprawie statutów publicznych przedszkoli oraz publicznych szkół W załączniku nr 2 do rozporządzenia z dnia 21 maja 2001r wprowadza się następujący zapis 2 ust 1: Statut szkoły określa w szczególności: 4. Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 Nr 256, poz. 2572) 5. Ustawa z dnia 19 marca 2009 o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych ustaw. 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia sprawie 2008 podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 15 stycznia 2001r w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
3 8. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 25 lipca 2005 r. 9. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 10. UCHWAŁA Nr 172/2008 Rady Ministrów z dnia 19sierpnia2008r. w sprawie przyjęcia Rządowego programu na lata szkolne Bezpieczna i przyjazna szkoła. II. ZAŁOŻENIA GŁÓWNE PROGRAMU Głównym celem niniejszego programu jest zwiększenie ilości i jakości oddziaływań profilaktycznych, w szczególności w zakresie redukcji antyspołecznych zachowań młodzieży. Jest to program działań dydaktycznych i wychowawczych obejmujących całą społeczność szkolną w zakresie profilaktyki problemów młodzieży. Został on skonstruowany dla naszej szkoły i dostosowany do jej potrzeb. W ramach realizacji programu profilaktycznego chcemy przygotować młodzież do zdrowego, bez nałogowego i twórczego życia w zgodzie ze sobą i innymi ludźmi. W przygotowaniu programu wzięto pod uwagę wyniki dotychczasowej pracy wychowawczej, obserwacje zachowań uczniów na terenie szkoły i poza nią, dokumentację pedagoga szkolnego, wyniki ankiet, wywiadów środowiskowych, oraz wszystkie formy pracy pedagogicznej. Program ma na celu zapobieganie zjawiskom takim jak zjawisko absencji, wandalizm, agresja fizyczna i słowna, próby wymuszenia, palenie papierosów, zagrożenie narkomanią i alkoholizmem, zagrożeniom wynikających z korzystania z Internetu, zagrożeń związanych z sektami i nieformalnymi organizacjami młodzieżowymi. III. CELE SZCZEGÓŁOWE Uwzględniając wyniki obecnych doświadczeń pedagogicznych w naszej szkole, proponujemy realizację następujących celów: Uczenie szacunku dla dobra wspólnego jako postawy życia społecznego. Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole. Poznawanie się wzajemne uczniów oraz budowanie zaufania między uczniami a nauczycielami. Uczenie zachowań dotyczących kultury życia codziennego. Nauka i ćwiczenie zachowań asertywnych. Ćwiczenie umiejętności radzenia sobie z własnym stresem. Nauka umiejętności radzenia sobie z sytuacjami problemowymi i rozwiązywaniem konfliktów. Poznawanie siebie w aspekcie wyboru zainteresowań oraz wyboru przyszłego zawodu. Informowanie o szkodliwości używek oraz ukazywanie zagrożeń, jakie niosą ze sobą uzależnienia (lekomania, narkomania, nikotynizm, alkoholizm). Pogłębianie wiedzy w zakresie zagrożeń (grupy destrukcyjne, przemoc, media- manipulacje). Propagowanie zdrowego stylu życia i wartościowych rozrywek. Uświadomienie zagrożeń wynikających z korzystania z Internetu. Uświadomienie zagrożeń związanych z sektami i nieformalnymi organizacjami młodzieżowymi. Zwiększenie aktywności rodziców we współpracy ze szkołą.
4 Osiągnięcia: 1. Uczeń rozpoznaje sytuacje zagrożeń: alkoholizmem, nikotynizmem, narkomanią, lekomanią. Wskazuje przyczyny sięgania po środki psychoaktywne. Określa możliwości przeciwdziałania zagrożeniom oraz uzyskania pomocy. 2. Uczeń propaguje ideę życia bez używek (np. w formie plakatu, folderu, gazetki). Zabiera głos w dyskusji na temat używek. Wypowiada sądy wartościujące na temat uzależnień i argumentuje je. 3. Uczeń w sytuacjach symulowanych ilustruje postawę asertywną. Analizuje sytuację agresji. 4. Uczeń wypowiada się kulturalną polszczyzną. 5. Uczeń charakteryzuje sytuacje stresujące, określa wpływ stresu na swoje działania. Potrafi zastosować techniki relaksacyjne. 6. Uczeń bierze udział zajęciach szkolnych. 7. Uczeń współtworzy szkolne media, np. redaguje gazetkę szkolną, opracowuje stronę internetową związane z tematyką profilaktyki. 8. Uczeń prezentuje postawę tolerancji wobec odmienności w tym w stosunku do osób niepełnosprawnych. 9. Uczeń określa różne zawody, rozpoznaje swoje możliwości, predyspozycje zawodowe i zainteresowania. 10. Uczeń potrafi bezpiecznie poruszać się w sieci. 11. Zna zagrożenia wynikające z powiązań z sektami. V. METODY PRACY Rozmowy, pogadanki, dyskusje, prelekcje, dzielenie się doświadczeniami, pokazy, konkursy, filmy, warsztaty, ankiety, drama, rysunek, wycieczki szkolne. VI.EWALUACJA Program zakłada badanie sytuacji wychowawczej uczniów przed i po zakończeniu ich nauk w szkole przez: ankiety wskaźniki ilościowe (aktywność uczniów na kołach zainteresowań, imprezach klasowych i szkolnych, programy, konkursy, itp.) wskaźniki jakościowe (zaangażowanie uczniów w działalność szkoły) obserwacja oraz rozmowy nauczycieli z uczniami i rodzicami (pozyskanie informacji zwrotnej) PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH SKIEROWANY DO UCZNIÓW WSZYSTKICH KLAS Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami w szkole. zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych ze Statutem Szkoły, Programem Wychowawczym i Programem Profilaktyki Poznanie sytuacji rodzinnej i środowiska ucznia. ankieta diagnozująca; sporządzenie listy uczniów wymagających pomocy; otoczenie szczególną opieką uczniów z rodzin dysfunkcyjnych:
rozmowy z uczniami; rozmowy z rodzicami; wywiady środowiskowe współpraca z GOPS Przeciwdziałanie wagarom oraz dbałość o dyscyplinę. sprawdzanie nieobecności na każdej lekcji rozliczanie z opuszczonych godzin lekcyjnych spotkania informacyjne z rodzicami Propagowanie zdrowego stylu życia zajęcia integracyjne; zajęcia pozalekcyjne-wycieczki, rajdy; zajęcie antystresowe; promowanie sportów; zapewnienie alternatywnych form spędzania czasu wolnego; organizowanie pokazów przedstawień, pogadanki, filmy edukacyjne, akcje plakatowe Poszerzanie tolerancji dla odmienności kultur zachowań i różnic między ludźmi z uwzględnieniem niepełnosprawności pogadanki, filmy edukacyjne, akcje plakatowe Współpraca z rodzicami zapoznanie rodziców z Programem Profilaktycznym; informowanie o dostępnych formach pomocy; wymiana informacji; wspólne organizowanie imprez szkolnych; pedagogizacja rodziców; zaangażowanie rodziców w poszukiwanie konstruktywnych rozwiązań i środków zaradczych; organizowanie spotkań warsztatowych na wybrane tematy. Pomoc dzieciom nadpobudliwym mającym kłopoty w nauce i zachowaniu wspieranie rodziców w nawiązaniu kontaktu z poradniami specjalistycznymi; spotkania indywidualne z uczniami; spotkania indywidualne z rodzicami; współpraca z kuratorem sądowym i rodzinnym Higiena osobista rozmowy z wychowawcami rozmowy z pielęgniarką szkolną 5
6 Pierwsza pomoc przeprowadzenie zajęć teoretycznych na temat udzielania pierwszej pomocy zajęcia warsztatowe w zakresie pierwszej pomocy Redukowanie zachowań agresywnych uczniów poprzez interaktywne działania wychowawcze (realizowanie zadań zgodnie z założeniami programu Bezpieczna i przyjazna szkoła ). rozmowy indywidualne z uczniami; stosowanie wzmocnień pozytywnych wobec uczniów; przedstawienie społeczności uczniowskiej prawnych konsekwencji zachowań sprzecznych z normami społecznymi spektakle; coroczna ewaluacja i analiza skutków oddziaływań profilaktycznych Zagrożenia dla młodzieży ze strony mediów dostarczanie uczniom wiedzy podczas zajęć szkolnych na temat zagrożeń, jakie niesie ze sobą nierozważne korzystanie z Internetu; zajęcia warsztatowe dla uczniów; kreowanie właściwych postaw PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH SKIEROWANY DO UCZNIÓW KLAS PIERWSZYCH Główne zadanie to: o Poznanie uczniów i wypracowanie form współpracy z rodzicami 1. Zintegrowanie zespołu klasowego Ustalenie z klasą kontraktu, który uwzględnia zasady obowiązujące obie strony uczeńnauczyciel; Godziny wychowawcze poświęcone na lepsze poznanie się uczniów. Wspólne wyjazdy integracyjne. 2. Budowanie pozytywnych relacji koleżeńskich, zapobieganie agresji, mobbingowi i bullingowi Spotkanie z pedagogiem (ankieta); Zajęcia integracyjne; Zajęcia w zakresie komunikacji interpersonalnej 3.Kształcenie umiejętności pracy w grupie Zajęcia w zakresie komunikacji werbalnej, niewerbalnej; Budowanie zaufania do innych;
7 4. Kształcenie i umacnianie postawy własnej wartości, budowanie postaw empatii i zaufania Organizowanie imprez klasowych Poszanowanie odmienności Spektakle profilaktyczne 5. Realizacja zagadnień profilaktycznych na lekcjach Odwoływanie się do zagadnień profilaktyki na różnych przedmiotach uwzględniając problematykę: narkotyków, alkoholu, dopalaczy i innych środków psychoaktywnych (realizacja celów wychowawczych). Realizując powyższe zagadnienia należy w szczególności skupić się na czynnikach ryzyka i czynnikach chroniących. na godzinach wychowawczych z zespołem klasowym, podczas rozmów indywidualnych z uczniami, na spotkaniach z pedagogiem i psychologiem szkolnym, podczas rozmów z rodzicami, na spotkaniach z przedstawicielami policji i sądu PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH SKIEROWANY DO UCZNIÓW KLAS DRUGICH GIMNAZJUM: Główne zadania to: o Profilaktyka uzależnień, o Profilaktyka zachowań agresywnych. 1. Kształtowanie asertywnych postaw wobec środków uzależniających poprzez sztukę odmawiania, wzajemne wspieranie, werbalizację potrzeb. Zajęcia z asertywności Realizacja na godzinach wychowawczych tematów o systemie wartości, kształtowaniu charakteru, Spotkania z pedagogiem, Konkursy, Projekcja filmów oraz ich omawianie. 2. Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie poprzez poznawanie swoich mocnych stron, docenianie własnych sukcesów. Organizowanie kół zainteresowań umożliwiających uczniom rozwijanie talentów, umiejętności, uzdolnień.
8 Promowanie sukcesów młodzieży (artystycznych, naukowych, sportowych) poprzez nagrody, pochwały. 3. Uświadamianie młodzieży zagrożeń związanych z uzależnieniami. Projekcje filmów o tematyce profilaktycznej, Organizacja i udział uczniów w konkursach dotyczących uzależnień, Przygotowywanie gazetek tematycznych przeciwdziałających uzależnieniom, Omawianie tematyki dbałości o zdrowie na wszystkich zajęciach i przedmiotach. 4. Realizacja zagadnień profilaktycznych na lekcjach Odwoływanie się do zagadnień profilaktyki na różnych przedmiotach uwzględniając problematykę: narkotyków, alkoholu, dopalaczy i innych środków psychoaktywnych (realizacja celów wychowawczych). Realizując powyższe zagadnienia należy w szczególności skupić się na czynnikach ryzyka i czynnikach chroniących. na godzinach wychowawczych z zespołem klasowym, podczas rozmów indywidualnych z uczniami, na spotkaniach z pedagogiem i psychologiem szkolnym, podczas rozmów z rodzicami, na spotkaniach z przedstawicielami policji i sądu PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH SKIEROWANY DO UCZNIÓW KLAS TRZECICH GIMNAZJUM: Główne zadania to: o Podejmowanie przez młodzież decyzji o wyborze kierunku swojego kształcenia, czyli pierwszej decyzji zawodowej. o Egzamin gimnazjalny. 1. Kształtowanie odpowiedzialności za siebie i innych, za podejmowane decyzje i zachowania. Godziny wychowawcze dotyczące właściwych wyborów. Działalność w organizacjach szkolnych. Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabianie nawyku poszanowania go. Spotkania z policją, Godziny wychowawcze dotyczące obowiązków ucznia, odpowiedzialności za ich lekceważenie.
9 2. Kształtowanie właściwych postaw wobec uzależnień poprzez informowanie o społecznych i zdrowotnych skutkach uzależnień. Zwalczanie mitów na temat uzależnień. Godziny wychowawcze na temat społecznych i zdrowotnych skutków uzależnień, Filmy o uzależnieniach i dyskusje na godzinach wychowawczych. 3. Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej Spotkania z doradcą zawodowym, pedagogiem szkolnym (warsztaty zawodoznawcze), Udział w Dniach Otwartych Szkół, Udział w Targach Edukacyjnych, Udostępnianie aktualnych informacji o szkolnictwie ponadgimnazjalnym (gazetki informacyjne, informatory), Udział w próbnym egzaminie. 4. Realizacja zagadnień profilaktycznych na lekcjach Odwoływanie się do zagadnień profilaktyki na różnych przedmiotach uwzględniając problematykę: narkotyków, alkoholu, dopalaczy i innych środków psychoaktywnych (realizacja celów wychowawczych). Realizując powyższe zagadnienia należy w szczególności skupić się na czynnikach ryzyka i czynnikach chroniących. na godzinach wychowawczych z zespołem klasowym, podczas rozmów indywidualnych z uczniami, na spotkaniach z pedagogiem i psychologiem szkolnym, podczas rozmów z rodzicami, na spotkaniach z przedstawicielami policji i sądu
10 Priorytety programu profilaktycznego do realizacji w roku szkolnym 2015/2016 1.W wyniku przeprowadzonej ewaluacji szczególny nacisk należy położyć na minimalizowanie zjawiska agresji słownej. 2.Należy zwracać uwagę na naganne zachowania uczniów w takich miejscach, jak: boisko szkolne, przerwy szkolne, toalety, wyjazdy sportowe 3.Problematykę wyżej wymienionych priorytetów według ankietowanych należy realizować: na godzinach wychowawczych z zespołem klasowym, podczas rozmów indywidualnych z uczniami, na spotkaniach z pedagogiem i psychologiem szkolnym, podczas rozmów z rodzicami, na spotkaniach z przedstawicielami policji i sądu 4.W zakresie współpracy z rodzicami należy podjąć następujące działania: w dalszym ciągu pracować nad minimalizowaniem i eliminowaniem wśród uczniów, wzorem lat ubiegłych, takich zachowań, jak: agresja słowna, palenie nikotyny, sporadyczne spożywanie alkoholu, zachęcać rodziców do współpracy ze szkołą poprzez aktywny udział w imprezach i uroczystościach szkolnych, 5.Zwracać szczególną uwagę na zapoznanie rodziców z obowiązującą dokumentacją w szkole: statut, program wychowawczy, program profilaktyczny, 6.Zapoznać rodziców z rolą i pracą Rady Rodziców.
11 WSKAŹNIKAMI DO UAKTUALNIENIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI NA ROK SZKOLNY 2015/2016 SĄ: Sprawozdanie wychowawców klas z prowadzonej działalności wychowawczoprofilaktycznej Sprawozdanie z działalności pedagoga szkolnego Raport zagrożeń Sprawozdanie pielęgniarki środowiska szkolnego ze stanu zdrowia Zadania ujęte w Rządowym Programie na lata 2008-2014 Bezpieczna i przyjazna szkoła PAT Wyniki ankiety przeprowadzonych przez Zespół Diagnozy Pracy Ucznia i Nauczyciela. Wyniki znajdujących się w dokumentach pedagoga szkolnego. Gminny Program profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii Analizując wyniki w/w narzędzi diagnostycznych program profilaktyczny na rok szkolny 2015/2016 należy rozbudować o zagadnienia: Bezpiecznie przed komputerem i w sieci Motywowanie uczniów do nauki i zapobieganie niepowodzeniom szkolnym Niepełnosprawni są wśród nas i programy dostosowawcze Przeciwdziałanie wczesnej inicjacji seksualnej i wczesnemu macierzyństwu oraz podniesienie rangi rodziny 1. Bezpiecznie przed komputerem i w sieci Uświadomienie uczniów i opiekunów prawnych jakie zagrożenia niesie za sobą niewłaściwa praca przed komputerem i w sieci Zapoznanie uczniów, rodziców ze skutkami społecznymi, zdrowotnymi oraz prawnymi niewłaściwego wykorzystania technologii informatycznej. Jak uczynić pracę z komputerem bezpieczną, łatwą i przyjemną? Omówienie problemu podczas godzin z wychowawcą. Dzień bezpiecznego komputera wystawa prac, pogadanki w klasach Dzień bezpiecznego Internetu w naszej szkole. Akcja profilaktyczna: komiks profilaktyczny: Bądź bezpieczny przed komputerem i w sieci. Uświadomienie uczniom zagrożeń i konsekwencji stalking i cyberprzemoc 2. Motywowanie uczniów do nauki i zapobieganie niepowodzeniom szkolnym Indywidualizacja nauczania- dostosowanie form i metod pracy oraz wymagań do potrzeb uczniów mających problemy. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym u dzieci z orzeczeniami o niepełnosprawności. Indywidualne rozmowy z uczniami. współpraca z rodzicami. Przestrzeganie zaleceń Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej dotyczących zróżnicowania wymagań dydaktyczno-wychowawczych.
12 Udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom ze względu na potrzeby rozwojowe lub edukacyjne. Zakładanie kart indywidualnych potrzeb ucznia oraz opracowywanie programów - IPET Zapoznanie się z wynikami z bilansu zdrowia i stosowanie się do zawartych w nich zaleceń. Systematyczne wdrażanie i modyfikowanie szkolnego systemu pracy z uczniem zdolnym i słabym. kompleksowa praca z uczniem słabym, wspieranie pomocy koleżeńskiej, indywidualizacja nauczania. Zachęcanie i przygotowywanie uczniów do udziału w olimpiadach, konkursach i zawodach. Dbałość o wysoką frekwencje realizacja obowiązku szkolnego i obowiązku nauki. 3. Niepełnosprawni są wśród nas i programy dostosowawcze Udział młodzieży w akcjach na rzecz osób niepełnosprawnych. prowadzenie zajęć na temat niepełnosprawności. Współpraca ze Stowarzyszeniem Osób Niepełnosprawnych Pałuki w Rogowie. Gazetka tematyczna z okazji Dnia Niepełnosprawnych obchodzonego w dniu 03.12.2015r. 4. Przeciwdziałanie wczesnej inicjacji seksualnej i wczesnemu macierzyństwu oraz podniesienie rangi rodziny Zajęcia na temat wczesnego macierzyństwa. Rozmowy indywidualne z uczniami. Pomoc w rozwijaniu umiejętności psychospołecznych i kształtowanie postaw pro rodzinnych.