Załącznik nr 4 do protokołu nr 5 z 17.02.2016r. Strona 1 z 10 PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOŁACZKOWIE Kołaczków 2015/2016 Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie Strona 1
Załącznik nr 4 do protokołu nr 5 z 17.02.2016r. Strona 2 z 10 1. Wprowadzenie Profilaktyka to proces wspierania dziecka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi rozwojowi oraz eliminowanie czynników zagrażających zdrowiu. Profilaktyka koncentruje się na przeciwdziałaniu złu, a wychowanie polega na otwieraniu dziecka na dobro, mają one ten sam cel naczelny, jakim jest zapewnienie pełni rozwoju człowieka. Rozwój dziecka i jego samodzielność niesie ze sobą wiele niebezpieczeństw. Konieczne jest wiec wyposażenie go w umiejętność przewidywania zagrożeń, unikania ich oraz radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Działania profilaktyczne stwarzają człowiekowi okazję aktywnego gromadzenia różnych doświadczeń, które powodują wzrost jego zdolności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych. Tak rozumiane podejście do profilaktyki wskazuje organizację i prowadzenie wielorakich form uczących młodych ludzi różnych umiejętności, kształtujących ich postawy i system wartości. 2. Podstawa prawna Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. z późniejszymi zmianami (tekst jednolity Dz.U. Nr 256 z 2004r., poz. 2572; obowiązuje od 17 grudnia 2004r. z późn. zm.) Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982r. nowelizacja z dnia 28 marca 2005r. (Dz.U. Nr 80, poz. 719 z późn. zm.) Ustawa z 24 kwietnia 2015r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015r. poz. 875) Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2002r. Nr 10, poz. 96) Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. z 2003r. Nr 26, poz. 226) Konwencja o Prawach Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989r. ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991r.ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 2005r. (Dz.U. Nr 179, poz. 1485 z późn. zm.) Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982r. (tekst jednolity: Dz.U. Nr 11 z 2002r., poz. 109 z późn. zm.) Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995r. (tekst jednolity Dz.U. Nr 10 z 1996r., poz. 55 z późn. zm.) Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie Strona 2
Załącznik nr 4 do protokołu nr 5 z 17.02.2016r. Strona 3 z 10 Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. (Dz.U. Nr 111, poz. 535; z późn. zm.) Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z 29 lipca 2005r. (Dz.U. nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) Rozporządzeniu MENiS w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych i innych poradni specjalistycznych (Dz.U. z 2003r. Nr 5, poz. 46 z późn. zm.) Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lipca 2004r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletniego w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych oraz młodzieżowych ośrodkach socjoterapii (Dz.U. Nr 178 z 2004r., poz. 1833 z późn. zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 18 stycznia 2005r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz integracyjnych (Dz.U. Nr 19 z 2005r., poz 167 z późn. zm) Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz.U. z 2012r., poz. 204 z późn. zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 30 sierpnia 2012r., poz. 977 z późn. zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 205r., poz. 1249) Statut Szkoły Koncepcja Pracy Szkoły 3. Diagnoza Diagnozy zagrożeń dotyczących uczniów naszej szkoły dokonano na podstawie: - badań ankietowych wśród uczniów i rodziców, dotyczących bezpieczeństwa oraz stopnia zagrożeń wynikających z używania alkoholu, papierosów i środków psychoaktywnych - wniosków z ewaluacji pracy szkoły i koordynatora ds. bezpieczeństwa - wniosków i rekomendacji wychowawców klas - spostrzeżeń wynikających z obserwacji nauczycieli i pracowników szkoły Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie Strona 3
Załącznik nr 4 do protokołu nr 5 z 17.02.2016r. Strona 4 z 10 4. Cele i zadania programu profilaktyki Cel: Eliminacja zachowań agresywnych i przemocy w szkole poprzez wdrażanie działań na rzecz ograniczania agresji i przemocy Zadania: Kształtować umiejętności asertywne Uświadamiać uczniów czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić Kształtować umiejętności zastępowania agresji Wskazywać i wzmacniać pożądane wzorce zachowań Kształtować postawy związane z troską o bezpieczeństwo własne i innych Przeciwdziałać różnym formom cyberprzemocy Cel: Profilaktyka uzależnień Zadania: Uświadamiać skutki picia alkoholu, zażywania nikotyny i substancji psychoaktywnych Promować aktywne formy spędzania wolnego czasu i jego właściwej organizacji Promować zdrowy styl życia Cel: Rozwijanie umiejętności współżycia społecznego Zadania: Zapoznawać z zasadami i regułami współżycia w klasie i w szkole oraz wdrażać do ich respektowania Wzmacniać zachowania zgodne z ogólnie przyjętymi normami społecznymi Uwrażliwiać uczniów na akceptację odmienności Kształtować postawy tolerancyjne i antydyskryminacyjne Wzmacniać poczucie własnej wartości i tożsamości Uczyć empatii, kultury osobistej i szacunku dla innych Wspierać uczniów w radzeniu sobie z własnymi ograniczeniami Uczyć zasad bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie Strona 4
Załącznik nr 4 do protokołu nr 5 z 17.02.2016r. Strona 5 z 10 5. Sposoby realizacji programu. Realizacja programu odbywać się będzie w ramach: Zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych Zajęć pozalekcyjnych Spotkań i warsztatów z rodzicami Uroczystości szkolnych, wycieczek, warsztatów terapeutycznych Współpracy z organizacjami z terenu gminy Program jest otwarty i może podlegać modyfikacjom w zależności od wyników ewaluacji. Przedstawione działania realizują wszyscy pracownicy szkoły, Samorząd Uczniowski oraz rodzice. 6. Metody: Metody aktywizujące: quizy, konkursy plastyczne, muzyczne, apele, teatrzyki, pomoc koleżeńska, szkolenie nauczycieli, dni otwarte, zawody sportowe, wycieczki, metody projektów Metody eksponujące: Impresyjne np. wystawy prac, gazetki Ekspresyjne: odgrywanie ról, dramy, inscenizacje, działalność plastyczna, muzyczna, sportowa Metody podające: wykład, pogadanka, rozmowa kierowana, dyskusja, pedagogizacja rodziców na zebraniach 7. Zadania programu i sposób ich realizacji Zadania Sposób realizacji Osoby odpowiedzialne 1. Eliminacja zachowań agresywnych i przemocy w szkole poprzez wdrażanie działań Uświadamianie uczniów czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić na rzecz ograniczenia agresji i przemocy 1. Lekcje wychowawcze Pogadanki Filmy Drama 2. Teatrzyki profilaktyczne 3. Warsztaty profilaktyczne 4. Rozwiązywanie na bieżąco zaistniałych sytuacji problemowych Dyrektor Wychowawcy Pozostali nauczyciele Zaproszeni terapeuci bibliotekarz Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie Strona 5
Załącznik nr 4 do protokołu nr 5 z 17.02.2016r. Strona 6 z 10 Wskazywanie i wzmacnianie pożądanych wzorów zachowań 1. Lekcje wychowawcze 2. Zajęcia edukacyjne tematyczne. 3. Wskazywanie wzorów w literaturze i filmach. Kształtowanie postaw związanych z troską o bezpieczeństwo własne i innych 1. Dyżury nauczycieli 2. Zajęcia na temat negatywnych konsekwencji agresji. 3. Ukazywanie pozytywnego i negatywnego znaczenia stresu. 4. Korzystanie z zapisu monitoringu w sytuacjach spornych. 5. Czerpanie prawidłowych wzorców z zachowania nauczycieli / Wskazywanie wzorów właściwych zachowań w otoczeniu ucznia Kształtowanie umiejętności asertywnych 1. Zajęcia edukacyjne tematyczne i lekcje wychowawcze: scenki, elementy dramy. 2. Lekcje WDŻ 3. Teatrzyki profilaktyczne. Przeciwdziałanie różnym formom cyberprzemocy 1. Szkoła z klasą 2. Stworzenie kodeksu TIK. 3. Dzień bezpiecznego internetu 2. Profilaktyka uzależnień Uświadomienie skutków picia alkoholu, zażywania nikotyny i substancji psychoaktywnych 1. Realizacja programów profilaktycznych: Nie pal przy mnie proszę, Znajdź właściwe rozwiązanie. 2. Warsztaty profilaktyczne nt.: Palenia papierosów Picia alkoholu Zażywania narkotyków/dopalaczy Nauczyciele Wychowawcy Dyrektor Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie Strona 6
Załącznik nr 4 do protokołu nr 5 z 17.02.2016r. Strona 7 z 10 Promowanie aktywnych form spędzania wolnego czasu i jego właściwej organizacji 3. Pogadanki z uczniami na lekcjach wychowawczych i i edukacyjnych w klasach 0-VI 4. Lekcje WDŻ 5. Spotkania z policjantem 6. Gazetki tematyczne w klasach i na korytarzu szkolnym 1. Biegi przełajowe: jesienne, wiosenne 2. Turniej O puchar premiera rządu 3. Trzymaj formę 4. Uczestnictwo w imprezach okolicznościowych: sprzątanie świata, otrzęsiny klasy I, andrzejki, mikołajki, jasełka, zabawa choinkowa, walentynki, dzień wiosny, dzień dziecka 5. Uczestnictwo w konkursach i akcjach charytatywnych (szkolnych i pozaszkolnych): młodzież zapobiega pożarom, bezpieczeństwo w ruchu drogowym, bezpieczna droga do szkoły, bezpiecznie na wsi 6. Udział w zajęciach pozalekcyjnych 7. Szkoła z klasą 8. Koduj z klasą Promowanie zdrowego stylu życia 1. Udział w programach: Mleko w szkole, Warzywa i owoce, Klub bezpiecznego Puchatka 2. Spotkania z pielęgniarką 3. Współpraca z sanepidem 4. Fluoryzacja 5. Trzymaj formę 6. Festyn rodzinny z udziałem rodziców 7. Biegi przełajowe Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie Strona 7
Załącznik nr 4 do protokołu nr 5 z 17.02.2016r. Strona 8 z 10 8. Turniej O puchar premiera rządu 9. Wycieczki 3. Rozwijanie umiejętności współżycia społecznego. Zapoznanie z zasadami i regułami współżycia w klasie i w szkole oraz wdrażanie do ich respektowania. 1. Lekcje wychowawcze i edukacja wczesnoszkolna 2. Imprezy klasowe: dzień chłopaka, wigilia, dzień kobiet, dzień dziecka, dzień matki, dzień babci, urodziny 3. Uroczystości i i imprezy szkolne: 11 listopada, 3 maja, rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego Wychowawcy Nauczyciele Rodzice Wzmacnianie zachowań zgodnych z ogólnie przyjętymi normami społecznymi 1. Przestrzeganie ceremoniału szkolnego 2. Przestrzeganie zasad demokracji 3. Stosowanie form grzecznościowych 4. Odpowiedzialność za mienie szkolne 5. Wywiązywanie się z obowiązków szkolnych i powierzonych zadań Uwrażliwianie uczniów na akceptację odmienności Kształtowanie postaw tolerancyjnych i antydyskryminacyj nych Wspieranie uczniów w radzeniu sobie z 1. Integracja zespołu podczas uroczystości klasowych i szkolnych 2. Lekcje wychowawcze, zajęcia edukacji wczesnoszkolnej Filmy Pogadanki 3. Lekcje WDŻ 4. Akcje charytatywne 5. Współpraca z PPP i organizowanie form pomocy w szkole Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie Strona 8
Załącznik nr 4 do protokołu nr 5 z 17.02.2016r. Strona 9 z 10 własnymi ograniczeniami Wzmacnianie poczucia własnej wartości i tożsamości 1. Właściwe postawy i wsparcie wychowawcy i nauczycieli 2. Organizacja i prezentowanie uroczystości szkolnych 3. Akcje charytatywne Góra grosza Zbiórka korków 4. Lekcje wychowawcze 5. Szkoła z klasą 6. Koduj z klasą Uczenie zasad bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym 1. Lekcje wychowawcze i edukacja wczesnoszkolna Pogadanki Filmy edukacyjne debata 2. Lekcje zajęć technicznych Przepisy ruchu drogowego Uczeń jako bezpieczny uczestnik ruchu 3. Konkursy plastyczne 4. Konkurs BRD 5. Konkurs BDS 6. Program profilaktyczny B&N czyli B jak bezpieczny i N jak niechroniony Uczniowie: 8. Przewidywane efekty działań programu profilaktyki. uzyskują pełną wiedzę na temat zagrożeń oraz możliwości radzenia sobie z nimi znają zagrożenia, jakie stworzą używanie alkoholu, papierosów i środków odurzających i nie sięgają po te środki są objęci pełną i kompleksową pomocą psychologiczno-pedagogiczną identyfikują się ze środowiskiem klasowym i szkolnym znają korzyści, płynące ze zdrowego trybu życia Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie Strona 9
Załącznik nr 4 do protokołu nr 5 z 17.02.2016r. Strona 10 z 10 umieją bezpiecznie funkcjonować w szkole i domu wiedzą jak zachować się w sytuacjach kryzysowych Rodzice: uzyskują pełną wiedzę na temat mechanizmów agresji, przemocy i uzależnień udzielają wsparcia dzieciom w budowaniu postaw asertywnych podejmują działania wspierające nauczycieli Nauczyciele i wychowawcy: wychowawcy opracowują plan pracy wychowawcy klasowego zgodny ze szkolnym programem profilaktyki realizują zadania wynikające z programu profilaktyki tworzą warunki sprzyjające kształtowaniu postaw asertywnych 9. Ewaluacja programu profilaktycznego. Szkolny program profilaktyki będzie poddany ewaluacji na zakończenie każdego roku szkolnego poprzez: - diagnozę wybranych obszarów, w szczególności: analizę wyników ankiet, dotyczących bezpieczeństwa oraz realizacji głównych celów programu profilaktyki Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Kołaczkowie Strona 10