Program profilaktyki dla Szkoły Podstawowej w Kochanowicach ( program realizowany w latach 2010 2013 ) WSTĘP Program profilaktyki SP został skonstruowany w celu przyczynienia się do zmiany niezadowalającego zachowania uczniów. Bardzo często uczniowie dzielą się z nauczycielami swoimi problemami, zgłaszają konflikty i agresywne zachowania kolegów. WPROWADZENIE I. WYCHOWANIE I PROFILAKTYKA W SZKOLE Wychowanie jest procesem, w którym wychowanek ma dojść do pełni osobowego rozwoju poprzez: ukształtowanie prawego charakteru, budowanie poczucia odpowiedzialności za własny rozwój i dobro wspólne, uznanie i przestrzeganie norm społecznych, budowanie postawy życzliwości i miłości do ludzi, uświadomienie sobie celów życiowych. Wychowanie jest więc stałym procesem doskonalenia się wychowanka, który poprzez swoje wybory i działania rozwija się i usprawnia swoje ludzkie zdolności do bycia w pełni człowiekiem. Rola wychowawców ogranicza się do towarzyszenia wychowankami w tym rozwoju i stwarzania takich warunków, które ten rozwój umożliwiają. Wychowanie moralne to przede wszystkim ukierunkowanie na przekazywanie wartości i zabezpieczanie przed przyjmowaniem antywartości. Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, dziecka, ucznia, wychowanka przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Program szkolnej profilaktyki to ogół działań chroniących dzieci i młodzieży przed zakłóceniami w rozwoju i interwencyjnych w sytuacji pojawiających się zagrożeń. Obejmuje działania podejmowane w czasie realizacji programów nauczania i programu wychowawczego szkoły. II. PODSTAWY PRAWNE UTWORZENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI SZKOŁY SĄ NASTĘPUJĄCE: 1. Rozporządzenie MENiS z dnia 26.02.2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51 poz. 458 z 2002 r.),
2. Ustawa za dnia 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 147 z 2002 r. z późn. zm.), 3. Ustawa z dnia 24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 75 poz. 468 z późn. zm.), 4. Rozporządzenie MENiS z dnia 21.04.1997 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół z późn. zm.), 5. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r., w sprawie działalności wychowawczej i zapobiegawczej dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem ( Dz. U. Nr 26, poz. 226), 6. Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej w Kochanowicach, 7. Statut Zespołu Szkół w Kochanowicach. III. CELE I REALIZACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ CEL GŁÓWNY: Środowisko ucznia bez zagrożeń CELE SZCZEGÓŁOWE: I. posiada zdolność unikania konfliktów, jest asertywny, dba o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne, II. unika nikotyny, alkoholu, narkotyków i innych używek, III. potrafi planować i wykorzystywać efektywnie swój wolny czas, IV. wie, jak zareagować w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia, V. przestrzega zasad higieny osobistej, zdrowo i higienicznie odżywia się, VI. wytrwale realizuje obowiązek szkolny, doskonali poznane umiejętności oraz zdobywa nowe, VII. otrzymuje pomoc w formie materialnej i finansowej, VIII. świadomie i umiejętnie korzysta ze współczesnych środków audiowizualnych. ODPOWIEDZIALNI ZA REALIZACJĘ PROGRAMU PROFILAKTYKI W realizacji programu profilaktyki Szkoły uczestniczą: - Dyrektor Szkoły - Wychowawcy - Pedagog szkolny - Wychowawcy świetlicy - Pracownik biblioteki - Higienistka szkolna - Pracownicy szkoły - Rodzice - Pracownicy Komendy Powiatowej Policji - Samorząd uczniowski
Program profilaktyki realizowany jest przy pomocy następujących instytucji zewnętrznych: - Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Lublińcu - Komendy Powiatowej w Lublińcu - Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Kochanowicach - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kochanowicach - Caritas parafii p.w. św. Wawrzyńca w Kochanowicach, - Świetlica środowiskowa w Kochanowicach - Szkoła Medyczna w Lublińcu FORMY REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYKI: W realizacji programu profilaktyki łączącego wychowanie, nauczanie i rozwijanie umiejętności psychospołecznych oraz wspieranie wszechstronnego rozwoju uczniów wykorzystuje się: a. zajęcia zintegrowane b. przedmioty nauczania, c. godziny do dyspozycji wychowawcy klasy, d. ścieżki edukacyjne; edukacja prozdrowotna; edukacja czytelnicza i medialna edukacja ekologiczna, realizowane przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów, e. zajęcia dydaktyczno wyrównawcze, f. zajęcia logopedyczne, g. zajęcia rewalidacyjno kompensacyjne, h. zajęcia pozalekcyjne (kółka, zajęcia sportowe) i. gimnastyka korekcyjna, j. uroczystości klasowe i szkolne, k. wycieczki, zielone szkoły, rajdy rowerowe, l. konkursy. Niniejszy program profilaktyki skierowany jest do każdego ucznia Szkoły Podstawowej w Kochanowicach. Wielu uczniów nie potrafi radzić sobie z agresją, która zewsząd ich otacza. Coraz więcej uczniów potrzebuje wsparcia finansowego. Nasza pomoc w różnorakiej formie - winna dotrzeć do każdego dziecka. Podsumowując: ten program ma zapewnić uczniom poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji, aby mogli wzrastać i dojrzewać w warunkach bezkonfliktowych. Ocena planowanych przedsięwzięć profilaktycznych dokonywana będzie raz do roku na posiedzeniu Rady Pedagogicznej. Program profilaktyki poddany będzie monitorowaniu i ewaluacji wraz z programem wychowawczym Szkoły w zależności do zaistniałych potrzeb.
REALIZACJA PROGRAMU Lp Działania Zamierzone osiągnięcia uczniów Sposoby realizacji Odpowiedzialni I. - Utrwalenie zachowań asertywnych, - Uczenie konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, - Przekazanie uczniom, jak konieczne jest dbanie o zdrowie fizyczne i psychiczne. - nie ulega presji rówieśników, - zachowuje własną autonomie, - konflikty rozwiązuje rzeczowo nieinwazyjnie, - potrafi opanować negatywne emocje, nie jest agresywny, - posiada umiejętności prawidłowego porozumiewania się, - warsztaty, - treningi umiejętnego i właściwego zachowania, - zajęcia sportowe, - lekcje gddw, - pełnienie dyżurów na przerwach, - rozmowy wychowawców z uczniami, w f - uczeń -wychowawcy - pracownicy szkoły - jest życzliwy, okazuje innym szacunek, - pogadanki, - słucha bez uprzedzeń i osądzania, - lekcje wychowawcze, - potrafi pokonać trudności, - spotkanie z policjantem, - łagodzi stres ćwiczeniami relaksującymi, - apele, - zna i rozumie zmiany zachodzące w organizmie podczas dojrzewania, - biorąc udział w zabawach ruchowych, ćwiczenia, rozgrywkach sportowych przestrzega zasad BHP, - konkursy, - spotkania z pedagogiem szkolnym, - wycieczki, - zielone szkoły. - podczas przerw przestrzega zasad BHP.
II. - Przekazanie uczniom wiedzy o szkodliwości zażywania wszelkich używek, - Próba opóźnienie inicjacji nikotynowej, alkoholowej itp. - zna zgubne skutki zażywania środków odurzających podczas dojrzewania, - określa i pamięta wpływ nikotyny na organizm człowieka (palacza czynnego i biernego), - jest świadomy zagrożeń związanych ze spożywaniem alkoholu i środków psychoaktywnych, - unika wszelkich używek i stara się nakłonić do tego swoich kolegów, - mitingi, - apele, - konkursy, - akcje plakatowe, - apele profilaktyczne, - pogadanki, - spotkania z policjantem, - spektakle teatralne o tematyce profilaktycznej. w f - uczeń -wychowawcy - pracownicy szkoły - higienistka III. - Uczenie poprawnego zaplanowania dnia, - Kształtowanie odpowiednich nawyków w zachowaniu właściwych proporcji między czynnym i biernym wypoczynkiem, - Zapoznawanie uczniów z różnymi rodzajami wypoczynku aktywnego wypoczynek plus nauka - potrafi kontrolować czas spędzony przed komputerem, - nie nadużywa zaufania rodziców w korzystaniu z rozrywek, - wie, że po wysiłku intelektualnym w szkole należy wypocząć, - umie rozplanować dzień, uwzględniając czas na naukę, wypoczynek czynny i bierny, - potrafi organizować gry i zabawy ruchowe, - bierze chętnie udział w wycieczkach krajoznawczych, - lekcje wychowawcze - zajęcie w f, - lekcje informatyki, - zajęcie prowadzone przez higienistkę, - zajęcie prowadzone przez pedagoga, - wycieczki do miejsc historycznych, w f - higienistka - zna sposoby odpoczywania i relaksacji, - często spędza czas z rodziną, - wykorzystuje czas na rozwijanie swoich zainteresowań, - ma kolegów, koleżanki z którymi chętnie spędza czas na świeżym powietrzu.
IV. - Przekazanie uczniom wiedzy o instytucjach zajmujących się udzielaniem pomocy, - Ukształtowanie w dziecku nawyku dbania o własne bezpieczeństwo, - Ukazanie uczniom różnych zagrożeń i nauczenie sposobów radzenia sobie z nimi. - zna rodzaje zagrożeń, - potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze, - przewiduje skutki swoich działań, weryfikuje własne postępowanie, - wie, jak zachować się, gdy jest zaczepiany przez nieznajomych, - umie rozpoznać zły i dobry dotyk, - umie zachować rozwagę w nawiązywaniu znajomości, - lekcje wychowawcze, - spotkania z policjantem, strażakiem, lekarzem, higienistką, psychologiem, pedagogiem, - apele, - konkursy, wychowawcy - psycholog - katecheci - pracownicy szkoły - higienistka - umie bezpiecznie się bawić, - wie jak zachować się, gdy jest sam w domu, - zna zasady szybkiego i umiejętnego reagowania w sytuacjach zagrożenia i udzielania pierwszej pomocy, - pamięta ważne telefony (policja, pogotowie, staż pożarna), - zna rodzaje służb dbających o zdrowie i bezpieczeństwo mieszkańców Kochanowic, - wie, do kogo zwrócić się o pomoc w różnych sytuacjach zagrożenia, - zna i rozumie regulaminy obowiązujące na terenie szkoły: Kodeks ucznia, BHP klasopracowni oraz umie je zastosować. V. - Przekazanie właściwych wzorców i zachowań związanych z przestrzeganiem - higienicznie spożywa posiłki, - potrafi przygotować proste, zdrowe posiłki i napoje, - lekcje techniki, - zajęcia prowadzone przez higienistkę, - konkursy, wychowawcy - nauczyciel
higieny osobistej, - Wpajanie uczniom od najmłodszych klas zasad zdrowego odżywiania się. - wie, które napoje (soki) są zdrowe i takie stara się kupować, - utrzymuje właściwą higienę osobistą, - pamięta o higienie przed posiłkiem, - zna wartość snu, - aktywnie wypoczywa na świeżym powietrzu, - lekcje wychowawcze, - zajęcia w f, - zielone szkoły, - wycieczki, - teatrzyki o tematyce związanej z higieną (skierowane zwłaszcza do klas I III ), techniki - pracownicy szkoły - higienistka - przyrządza na lekcjach techniki kanapki, sałatki itp., - dba o czystość rąk, paznokci, - posiada chusteczki higieniczne. VI. - Pomaganie uczniom w doskonaleniu umiejętności intelektualnych, - Rozbudzanie wśród uczniów postaw patriotycznych, dojrzałych obywateli, - Mobilizowanie uczniów zdolnych do wytrwałej pracy, - utrwala zdobytą wiedzę na dodatkowych zajęciach, - powtarza przerobiony materiał na zajęciach dydaktyczno wyrównawczych, - szuka dodatkowej wiedzy na kółkach zainteresowań, - sumiennie realizuje obowiązek szkolny, - uczestniczy w akademiach patriotycznych, jako widz lub aktor, - usprawnia funkcje (mowy, narządów ruchu) na zajęciach korekcyjnych, logopedycznych i rewalidacyjno kompensacyjnych, - zajęcia wyrównawcze, - zajęcia gimnastyki korekcyjnej, - zajęcia z logopedą, - zajęcia rewalidacyjno kompensacyjne, - lekcje z pedagogiem, - koła zainteresowań: polonistyczne, historyczne, przyrodnicze itp. - akademie rocznicowe - SKS. - logopeda - rozwija swoje zainteresowania uczęszczając na dodatkowe zajęcia muzyczne, sportowe i przedmiotowe. VII - Przeprowadzanie wywiadów środowiskowych na temat sytuacji uczniów, - Udzielanie pomocy materialne - bierze udział w akcji Szklanka mleka, - korzysta z obiadów refundowanych przez GOPS, - wywiady wychowawców, - współpraca z GOPS, - współdziałanie z Caritas Kochanowice, -wychowawcy - katecheci
i finansowej uczniom (wg potrzeb). - pierwszoklasiści korzystają z programu wyprawka szkolna, - uczestniczy w zajęciach świetlicy środowiskowej, - udział w ogólnopolskich akcjach np. Szklanka mleka, - wyjazdy na basen, - otrzymuje pomoc materialną z Caritas Kochanowice ( w formie zakupu podręczników itp.) - stypendia. - jednorazowo we wrześniu, dostaje stypendium socjalne na zakup podręczników itp., - ma możliwość bezpłatnych wyjazdów na basen (zajęcia pozalekcyjne), gdzie opanowuje sztukę pływania. VIII - Uczenie świadomego i umiejętnego korzystania ze środków audiowizualnych, - Utrwalanie odpowiednich zachowań w razie zagrożenia związanego z korzystania z Internetu. - świadomie dobiera audycje telewizyjne i radiowe, - umie właściwie korzystać z komputera i Internetu, - zna zagrożenia związane z korzystania z Internetu, - posiada umiejętności oddzielania postaci fikcyjnych od rzeczywistości, - zajęcia informatyczne, - lekcje wychowawcze, - zajęcia biblioteczne, - zajęcia świetlicowe, - zajęcia warsztatowe - nauczyciel informatyki - nauczyciel techniki -wychowawcy - ma poczucie dystansu do świata reklam i fikcji, - zna konsekwencje wynikające z długotrwałego oglądania telewizji i zabawy z komputerem. IV. EWALUACJA EFEKTY PROGRAMU PROFILAKTYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ Ewaluacja przeprowadzana poprzez: - ankiety, sondaże - obserwacja - rozmowy - konkursy - wywiady ZAMIERZONE EFEKTY DZIAŁAŃ PROFILAKTYKI:
I - zmniejszenie liczby zachowań agresywnych - utrwalenie zachowań asertywnych - prawidłowe relacje w sytuacji zagrożenia II - dbanie o zdrowie fizyczne i psychiczne - zdrowie i higieniczne odżywianie się - uczeń wolny od uzależnień - zachowanie higieny pracy III - ukształtowanie umiejętności organizowania czasu wolnego zgodnie z założeniami szkoły promującej zdrowie - świadome i umiejętne korzystanie z komputera, Internetu, TV. IV - sukcesy uczniów, uzyskiwanie promocji. V - pogłębianie umiejętności wychowawczo- profilaktycznych nauczycieli na kursach, przekazywanie wiedzy uczniom. Zgodnie z zaleceniami zawartymi w PPP-P, należy zapewnić poszczególnym uczniom pomoc psychologicznoiczną. Dlatego należy kontynuować zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze, korekcyjno- kompensacyjne, logopedyczne. Przychylić się do próśb rodziców i sugestii wychowawców, obejmując opieką socjoterapeutyczną dzieci w celu wdrożenia ich do społecznego funkcjonowania. Uczniowie naszej szkoły od lat brali udziały w różnych konkursach zajmując czołowe lokaty. Chcielibyśmy podtrzymać tą tradycję. Mamy więc na uwadze ucznia zdolnego, któremu swój czas poświęcają nauczyciele na kółkach zainteresowań. Wzrasta liczba uczniów potrzebujących wsparcia finansowego. Z wywiadów przeprowadzonych z rodzicami dzieci, wynika, że rodzice są bezrobotni, na swoim utrzymaniu mają kilkoro dzieci, borykają się z problemami finansowymi i nierzadko z problemami alkoholowymi. Nasza pomoc winna dotrzeć do każdego dziecka, aby każde z nich mogło wyjechać na wycieczkę, zieloną szkołę, a nade wszystko otrzymać gorący posiłek w stołówce szkolnej. Zatem priorytetem naszej szkoły są te wszystkie działania, dzięki którym ci uczniowie nie będą czuli się pokrzywdzeni, izolowani, czy też gorsi od rówieśników.