1
Szkolny Program Profilaktyki obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Jest dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb naszego środowiska szkolnego. Zaproponowany program stanowi uzupełnienie i rozwinięcie programu wychowawczego realizowanego w szkole, który ma na celu kształtowanie osobowości uczniów i wspieranie ich rozwoju (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym i duchowym). Realizacja zadań zawartych w Programie Profilaktyki ma na celu wyposażenie uczniów w takie umiejętności, dzięki którym będą potrafili nawiązywać satysfakcjonujące kontakty z innymi ludźmi i wybierać to, co służy ich zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Warunkiem osiągnięcia założonych celów programowych jest zaangażowanie wszystkich nauczycieli, wychowawców i rodziców. W jego realizację mogą być włączeni pracownicy różnych instytucji działających na rzecz dziecka: Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Policji,Sądu Rodzinnego, Straży Miejskiej, Kościoła. CELE I ZADANIA PROGRAMU PROFILAKTYKI Profilaktyka to proces, który wspiera zdrowie przez umożliwienie ludziom uzyskania pomocy potrzebnej im do konfrontacji ze złożonymi, stresującymi warunkami życia oraz przez umożliwienie jednostkom osiąganie subiektywnie satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego, bogatego życia (Z. Gaś, 1997). Zapobieganie uzależnieniom może dokonywać się na różnych poziomach. W związku z tym wyróżnia się profilaktykę pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia: Profilaktyka pierwszego stopnia to działanie mające na celu: z jednej strony promocję zdrowia i przedłużenie życia człowieka, zaś z drugiej zapobiegania pojawianiu się problemów związanych z zachowaniami dysfunkcjonalnymi. Szczególnie wyraźnie akcentuje się tutaj budowanie i rozwijanie różnorodnych umiejętności radzenia sobie z wymogami życia, albowiem deficyty w tym zakresie są powszechnie spotykane w populacji osób dysfunkcjonalnych. Równie ważne jest dostarczanie rzetelnych informacji, dostosowanych do specyfiki odbiorców. Może być kierowana do wszystkich uczniów. Profilaktyka drugiego stopnia ma na celu ujawnianie osób z grupy ryzyka dysfunkcjonalności oraz pomaganie im w redukcji tego ryzyka (a więc zapobieganie rozwojowi zaburzeń). Profilaktyka trzeciego stopnia rozumiana jest jako interwencja po wystąpieniu dysfunkcji. Ma ona na celu, z jednej strony - przeciwdziałanie pogłębianiu się procesu chorobowego, zaś z drugiej -umożliwienie osobie objętej terapią i rehabilitacją powrotu do społeczeństwa, prowadzenia w nim satysfakcjonującego i społecznie akceptowanego trybu życia, wolnego od patologii. (Z. Gaś 1997). Szkolny program profilaktyki to program profilaktyki środowiskowej, czyli taki, w którym obiektem działań jest całe środowisko szkolne. 2
CZĘŚĆ I CZUJEMY SIĘ BEZPIECZNIE CELE ZADANIA (TEMATY) SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Poznawanie zasad ruchu drogowego 1. Poczucie bezpieczeństwa ucznia. Zajęcia praktyczne w terenie wycieczki, spacery Lekcje techniki Spotkania z przedstawicielami Policji i Straży Miejskiej Piotr Pytel Bezpieczeństwo ucznia na terenie szkoły, w drodze do i ze szkoły Warsztaty: Dzień bez przemocy Repetytorium Bezpieczne wakacje Mini quiz dotyczący zasad bezpieczeństwa Konkurs Odblaskowa Szkoła Asystent Pierwszaka działania profilaktyczne w świetlicy szkolnej Klub Bezpiecznego Puchatka INNOWACJA Zdrowy i bezpieczny uczeń, Dominika Kozioł Przedstawiciele Straży Miejskiej Piotr Pytel Marta Stokłosa - Marszałek Marta Jachymczak Katarzyna Jurkowska świetlicy szkolnej Marta Stokłosa - Marszałek 3
2. Właściwie zorganizowany czas wolny Organizacja dnia twórcze i aktywne wykorzystanie czasu wolnego Zajęcia świetlicowe program autorski Mali odkrywcy w podróży Lekcje wychowawcze Zajęcia z psychologiem szkolnym Jak zarządzać sobą w czasie Bezpieczna Błękitna Przerwa - INNOWACJA Klub Błękitnych - błękitne inicjatywy świetlicy szkolnej Marta Cieślik, Dominika Kozioł Rozwijanie zainteresowań i uzdolnień, wspieranie rozwoju poznawczego uczniów Dzień Odkrywców Talentów INNOWACJE: Nie tylko palcem po mapie, Ortograficzna przygoda, Marta Cieślik Agnieszka Stefańska Ewa Tomczyk Marzena Mazurek Iwona Szyniec Zofia Kania Urszula Ostańska Z ortografią na TY Dorota Głownia 4
Espanol me gusta Piotr Pytel Golf z klasą Agnieszka Stefańska Buongiorno Italia Bajka, baśń, legenda przyjaciele mojego dzieciństwa Kręcę z przyrodą Siarczane korzenie Talenty rozkwitają nie tylko na wiosnę Kraków moja mała ojczyzna Barbara Boroń Agnieszka Sikora Zofia Kania, Krzysztof Świergosz Ewa Tomczyk, Marzena Mazurek, Iwona Szyniec, Zofia Kania, Marta Cieślik Luiza Comber, Piotr Pytel, Agnieszka Stefańska, Dominika Kozioł, Marzena Mazurek Marta Jachymczak, Dorota Głownia, Marta Stokłosa - Marszałek 5
Hobby Koło teatralne dla uczniów, Koła zainteresowań Zajęcia chóru szkolnego Hobby belfrów wystawa i prezentacja Nauczyciele dzieciom spektakl teatralno muzyczny Marzena Mazurek, Barbara Boroń Opiekunowie Danuta Torba Barbara Boroń, Urszula Ostańska Dorota Głownia Luiza Comber Danuta Torba Rozrywka Bale Dyskoteki Błękitne Aktywne Przerwy klas i inni pedagodzy 6
CZĘŚĆ II KOMUNIKUJEMY SIĘ PRAWIDŁOWO CELE ZADANIA (TEMATY) SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Rozpoznawanie swoich Wszyscy nauczyciele potrzeb i możliwości 1. Uczeń poznaje siebie Rozwijanie kompetencji makabrzanych uczniów podczas zajęć edukacyjnych Mocne i słabe strony Zajęcia warsztatowe, lekcje wychowawcze INNOWACJA Możesz potrafisz jeśli tylko chcesz Psycholog szkolny Agnieszka Balicka Piotr Pytel Uczucia i emocje - sposoby ich wyrażania Zajęcia warsztatowe, lekcje wychowawcze Psycholog szkolny Agnieszka Balicka Psycholog z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 w Krakowie Agnieszka Dulian 7
Stop agresji Dzień bez przemocy, Dominika Kozioł Bądź czujny w sieci przeciwdziałanie cyberprzemocy Warsztaty Złość niemiły gość Krzysztof Świergosz Piotr Pytel Zofia Kania, 8
Poszerzanie wiedzy oraz kompetencji rodziców w zakresie procesu wychowawczego dzieci i młodzieży szkolnej Spotkania z rodzicami Warsztaty Psychoedukacji i Profilaktyki Zdrowia - prelekcja i dyskusja panelowa z rodzicami nt. Stres i emocje szkolne Warsztaty Socjoedukacji i Profilaktyki Zdrowia prelekcja i dyskusja panelowa z rodzicami nt. Trudności społecznego dostosowania Warsztaty Korekcji Wad Postawy i Profilaktyki Zdrowia - prelekcja i prezentacja nt. Prawidłowe nawyki życiowe Warsztaty mediacji i negocjacji Prawidłowa komunikacja interpersonalna Projekt Rodzice Kapitałem Szkoły, Ewa Tomczyk Iwona Szyniec 9
2. Uczeń akceptuje siebie Zajęcia integracyjne: akceptacja siebie, wady i zalety, ja i grupa Warsztaty z psychologiem Lekcje wychowawcze Psycholog szkolny Agnieszka Balicka Psycholog z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 w Krakowie Agnieszka Dulian 3. Uczeń prawidłowo komunikuje się z innymi Doskonalenie umiejętności komunikowania się: uczeń uczeń, uczeń nauczyciel, rodzic nauczyciel, rodzicuczeń Integracja klasowa, wycieczki, spacery, zielone i białe szkoły, gry i zabawy na wolnym powietrzu Nabywanie i doskonalenie umiejętności interpersonalnych Program Tęczowe Wrota Udział w wymianie ze szkołami partnerskimi w Diest i Hasselt w ramach Stowarzyszenia Szkół M.A.KA.B.R.A Psycholog Koordynatorzy wymiany Luiza Comber, Krystian Gajewski 10
Nauka sposobów rozwiązywania konfliktów, trening asertywności, rozwijanie umiejętności negocjacji i mediacji Godziny wychowawcze realizowane z uwzględnieniem elementów programu Lions Quest Sztuka Dojrzewania oraz programu Tęczowe Wrota Umiejętność poszukiwania oraz udzielania wsparcia i pomocy Kultura w kontaktach z innymi osobami Uwrażliwienie dzieci na potrzeby innych; udział w akcjach charytatywnych, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, Klub Szkół Unicef, Klub Błękitnych Realizacja Szkolnego Programu Profilaktycznego Tęczowe Wrota Dzień Życzliwości Samorząd szkolny Krystian Gajewski Danuta Torba Marzena Mazurek Marta Cieślik Dominika Kozioł Wszyscy pracownicy szkoły Marta Cieślik Dominika Kozioł Krystian Gajewski Danuta Torba 11
4. Budowanie postawy życzliwości i szacunku dla drugiego człowieka Rozwijanie wrażliwości i empatii Tolerancja Akcje charytatywne, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy INNOWACJA: Tęczowe Wrota Kwiaty symbolami wartości Przedstawienia profilaktyczne i apele wychowawcze INNOWACJA: Pedagogiczna wartość wymiany międzynarodowej udział w wymianie ze szkołami partnerskimi w Diest i Hasselt w ramach Stowarzyszenia Szkół M.A.K.A.B.R.A INNOWACJA: Program świetlicowy - Z Małym księciem w poszukiwaniu tego co niewidoczne INNOWACJA: Januszowi Korczakowi dzieci Współpraca z Ośrodkiem Terapii Zajęciowej w Konarach oraz Szpitalem w Prokocimiu Nauczyciele Samorząd Uczniowski Psycholog szkolny Koordynatorzy wymiany polsko belgijskiej: Luiza Comber, Krystian Gajewski Piotr Pytel Dominika Kozioł, Agnieszka Stefańska Agnieszka Sikora, Barbara Boroń 12
CZĘŚĆ III DBAMY O ZDROWIE CELE ZADANIA (TEMATY) SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Higiena ciała i Marzena Mazurek otoczenia, właściwe Iwona Szyniec odżywianie i aktywność fizyczna Nauczyciele przyrody jako warunek zdrowia. Renata Podlasińska, Dariusz Palarski 1. Promocja zdrowia W zdrowym ciele zdrowy duch Akcja Mleko w szkole oraz Warzywa w szkole, Lekcje wychowawcze, lekcje przyrody, Szkolna Olimpiada Sportowa Szkolne i Rejonowe biegi przełajowe, Szkolny Turniej Minikoszykówki, Turniej tenisa stołowego chłopców, Szkolny Turniej Minisiatkówki, Turniej badmintona 4-6 Halowy Turniej Piłki Nożnej kl. 5,6 Turniej unihokeja Całoroczny program Ratujemy i uczymy ratować INNOWACJA Badminton korekcja zachowań zdrowotnych Renata Podlasińska Renata Podlasińska Renata Podlasińska Marta Jachymczak Marta Stokłosa Marszałek, Katarzyna Jurkowska Kolorowe zdrowe śniadanie (raz w tygodniu Akcja całoroczna) wychowawcy klas wychowawcy świetlicy 13
Warsztaty Leki z Bożej apteki INNOWACJA Moje zdrowie mój skarb Europejski Dzień Zdrowego Śniadania Konkurs podstaw pierwszej pomocy kl. 4-6 Promocja Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem Światowy Dzień Zdrowia Zofia Kania Barbara Boroń wychowawcy klas wychowawcy świetlicy Barbara Boroń Barbara Boroń Katarzyna Jurkowska Uczeń potrafi zidentyfikować stres i próbuje nad nim panować Zajęcia warsztatowe z wykorzystaniem technik relaksacyjnych - bajkoterapia, muzykoterapia, dogoterapia, hipoterapia INNOWACJA Od przedszkolaka do absolwenta przekraczanie progów edukacyjnych Psycholog szkolny Agnieszka Balicka Urszula Ostańska Marta Cieślik, Iwona Szyniec, Patrycja Kulka, 14
Życie bez nałogów Zajęcia warsztatowe, lekcje wychowawcze, Działania informujące rodziców o zagrożeniach wynikających z nałogów Działania profilaktyczne dla uczniów klas starszych informujące o szkodliwości uzależnień Promowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego Psycholog szkolny Agnieszka Balicka 15