KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Grzyby i porosty wybranych środowisk Fungi and Lichens of Selected Environments Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Dr hab. Urszula Bielczyk Zespół dydaktyczny Dr hab. Urszula Bielczyk Dr Robert Kościelniak Opis kursu (cele kształcenia) Poznanie grup ekologicznych grzybów niezlichenizowanych, głównie wielkoowocnikowych oraz zlichenizowanych (porostów). Wpływ czynników ekologicznych na wegetację gatunków. Udział i znaczenie grzybów w wybranych ekosystemach. Trendy zmian w miko- i lichenobiocie Polski, zagrożenia i ochrona grzybów w Polsce. Warunki wstępne Wiedza Znajomość budowy, biologii, stopni organizacyjnych i podziału systematycznego grzybów. Znajomość podstawowych czynników ekologicznych kształtujących środowisko. Znajomość szaty roślinnej różnych środowisk Polski. Umiejętności Zdolność identyfikacji gatunków grzybów przy użyciu źródeł monograficznych i rozpoznawania w naturze wybranych taksonów na poziomie gromad i rodzajów oraz przedstawicieli gatunków. Kursy Botanika ogólna; Botanika systematyczna, Mikologia; Ćwiczenia terenowe z botaniki; Flora i fauna wybranych środowisk; Efekty kształcenia Wiedza Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów kierunkowych 1
W01 Objaśnia znaczenie grzybów w bioróżnorodności Polski W02 Charakteryzuje siedliska naturalne i antropogeniczne grzybów W03 Tłumaczy rolę grzybów w łańcuchu troficznym W04 Opisuje symbiozy grzybowe W05 Posiada wiedzę na temat znaczenia grzybów dla człowieka W06 Wymienia metody badań bioindykacyjnych przy zastosowaniu grzybów W07 Zna czynniki antropogeniczne wpływające na miko- i lichenobiotę W08 Wymienia przyczyny zagrożeń miko- i lichenobioty oraz wskazuje na formy ochrony grzybów i porostów K_W02 K_W06 K_W09 K_W02; K_W12 K_W09 K_W17; K_W18 K_W10 K_W02; K_W10 Umiejętności Efekt kształcenia dla kursu U01 Potrafi scharakteryzować miko- i lichenobiotę wybranego obszaru U02 Potrafi przygotować i przeprowadzić prezentację na temat grzybów i porostów U03 Potrafi wykorzystać krytycznie literaturę przedmiotu Odniesienie do efektów kierunkowych K_U07 K_U08 K_U07 Kompetencje społeczne Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów kierunkowych 2
E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Kolokwium zaliczeniowe K01 Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie bioróżnorodności i ochronę środowiska przyrodniczego K02 Rozumie konieczność ciągłego poszerzania swojej wiedzy mikologicznej i monitorowania zmian w środowisku K03 Jest odpowiedzialny za upowszechnianie w społeczeństwie wiedzy mikologicznej i potrzebę ochrony środowiska K_K02 K_K06 K_K02 Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 5 6 Opis metod prowadzenia zajęć Wykład z prezentacją multimedialną mikobioty i szaty grzybowej Polski. Ćwiczenia miko- i lichenobiota różnych środowisk (wprowadzenie oraz referaty przygotowane przez studentów w oparciu o monografie wybranych obszarów Polski, prezentacja multimedialna, dyskusja) Formy sprawdzania efektów kształcenia W01 X X X W02 X X X W03 X X X W04 X X X W05 X X X W06 X X X 3
W07 X X X W08 X X X U01 X X X U02 X X X U03 X X X K01 X X K02 X X K03 X X Kryteria oceny Ocena końcowa obejmuje aktywność na zajęciach (udział w dyskusji), ocenę za przygotowany i wygłoszony referat oraz kolokwium zaliczeniowe (test wyboru). Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) 1. Stan poznania grzybów i porostów i ich miejsce w bioróżnorodności Polski 2. Siedliska grzybów i porostów (naturalne i antropogeniczne) 3. Grupy ekologiczne grzybów i porostów 4. Udział grzybów w zbiorowiskach roślinnych 5. Symbiozy (mikoryza, lichenizacja) 6. Rola grzybów i porostów w ekosystemach 7. Znaczenie dla człowieka, wykorzystanie w biomonitoringu 8. Trendy zmian w miko- i lichenobiocie Polski 9. Zagrożenia i problemy ochrony grzybów i porostów Wykaz literatury podstawowej Müller E., Loeffler W. Zarys mikologii. 1987. PWRiL., Warszawa. Bystrek J. 1997. Podstawy lichenologii. Wyd. UMCS, Lublin. Andrzejewski R., Weige A. 2003. Różnorodność biologiczna Polski. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa. Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. 2006. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences. Kraków. Wykaz literatury uzupełniającej 4
Gumińska B., Wojewoda W. 1988. Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL., Warszawa. Nowak J., Tobolewski Z. 1975. Porosty polskie. PWN, Warszawa - Kraków. Fałtynowicz W. 1983. Polska bibliografia lichenologiczna. Instytut Botaniki PAN, Kraków - Wrocław. Skirgiełło A. 1988. Polska bibliografia mikologiczna. PWN, Warszawa. Stojanowska W. 1990. Polska bibliografia śluzowców (Myxomycetes). Instytut Botaniki PAN, Kraków. Fałtynowicz W. 1995. Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczenia powietrza. Zasady, metody, klucze do oznaczania wybranych gatunków. - Fundacja Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno. I inne artykuły w naukowych czasopismach specjalistycznych. Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z Wykład 5 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 6 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 3 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 4 Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) Przygotowanie do egzaminu 6 Ogółem bilans czasu pracy 24 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 1 Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) studia niestacjonarne Ilość godzin w kontakcie z Wykład 4 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 6 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 3 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 4 Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) Przygotowanie do egzaminu 6 Ogółem bilans czasu pracy 23 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 1 5
6