SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoły Podstawowej nr 63 im. Ksawerego Zakrzewskiego w Poznaniu Wprowadzenie: Diagnoza środowiska szkolnego oparta była na : obserwacjach dyrekcji, nauczycieli, wychowawców, pedagoga i psychologa szkolnego środowiska szkolnego: - agresywne zachowania uczniów, - słabe wyniki w nauce uczniów z problemami, - niewystarczająca opieka środowiska rodzinnego rozmowach z uczniami, rodzicami i nauczycielami: - niewystarczające zaangażowanie rodziców w przekazywanie wiedzy z zakresu profilaktyki, - potrzeba rozmawiania na tematy zagrożeń zdrowotnych, radzenia sobie z problemami, analizie Programu Wychowawczego Szkoły: - niewystarczająca umiejętność uczniów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, - nieumiejętność opanowania agresji u niektórych uczniów, - brak świadomości u niektórych uczniów zagrożeń płynących z zachowań ryzykownych analizie wyników sprawdzianu w klasach VI: - słabe wyniki uczniów z dysleksją, - niezadowalające wyniki uczniów z dostosowaniem wymagań do możliwości uczniów, - niewystarczające wyniki opanowania umiejętności pisania ci wykorzystania wiedzy w praktyce. 1
Diagnoza ta pozwoliła na wyłonienie trzech ważnych obszarów potrzeb i problemów uczniów, które wymagają działań profilaktycznych: Obszar I - Profilaktyka niepowodzeń szkolnych Cele do realizacji: Diagnoza trudności szkolnych uczniów Wczesne wykrywanie trudności szkolnych uczniów Zapewnienie pomocy dziecku z trudnościami szkolnymi Uaktywnienie środowiska rodzinnego do ścisłej współpracy ze szkołą. Obszar II - Profilaktyka przemocy Cele do realizacji: Zapobieganie zjawisku przemocy w szkole Rozwijanie wśród uczniów tolerancji wobec odmienności Wyposażanie uczniów w kompetencje radzenia sobie w sytuacjach trudnych Wyposażanie uczniów w kompetencje konstruktywnego wyrażania uczuć ora rozwiązywania konfliktów w grupie rówieśniczej Włączanie rodziców w działania zapobiegające zjawisku przemocy oraz rozwijanie ich kompetencji wychowawczych Dostarczanie uczniom wiedzy na temat przemocy, jej konsekwencji i odpowiedzialności za nią Współpraca ze Strażą Miejską, Policja, Sądem Rodzinnym 2
Obszar III - Promowanie zdrowego stylu życia Cele do realizacji: Tworzenie świadomego stosunku do własnego ciała Zaznajomienie z zagrożeniami zdrowia i kształtowanie prawidłowych reakcji na te zagrożenia Wskazanie na zależności między zachowaniem a zdrowiem Kształtowanie zdrowych nawyków Rozwijanie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo Rozwijanie umiejętności sprzyjających podejmowaniu zachowań pro zdrowotnych Rozwijanie prawidłowych relacji w rodzinie Otoczenie opieką uczniów z rodzin będących w trudnej sytuacji materialnej 3
Plan działań profilaktycznych Sposób Osoby Termin Cele realizacji celów odpowiedzialne realizacji I obszar 1. Analiza informacji na temat ucznia uzyskanych na nauczyciele przedmiotowi, IX. Profilaktyka szkolnych niepowodzeń podstawie opinii poradni psychologicznopedagogicznych oraz wywiadu z rodzicami. wychowawca, psycholog, pedagog na bieżąco Diagnoza trudności szkolnych uczniów Wczesne wykrywanie trudności szkolnych uczniów Zapewnienie pomocy dziecku z trudnościami szkolnymi Dostarczanie rodzicom wiedzy na temat sposobów motywowania 2. Pomoc dla uczniów z dysfunkcjami intelektualnymi : - zajęcia wyrównawcze, - zajęcia korekcyjno kompensacyjne - zajęcia logopedyczne - dyżury nauczycielskie - pomoc koleżeńska nauczyciele przedmiotowi, wychowawcy, psycholog, pedagog, logopeda, na bieżąco w zależności od potrzeb dzieci do nauki 3. Zorganizowanie form pomocy dla uczniów, u psycholog, których przyczyną trudności szkolnych jest czynnik na bieżąco w emocjonalny - zajęcia o charakterze terapeutycznym zależności od potrzeb 4
4. Współpraca z Fundacją RazDwaTrzy w zakresie objęcia pomocą w nauce i opieką terapeutyczną uczniów przeżywających trudności szkolne. psycholog, pedagog wychowawcy 5. Współpraca z rodzicami - włączenie rodziców w proces usprawniania obniżonych funkcji poznawczych dziecka nauczyciele przedmiotowi, psycholog, pedagog 6. Współpraca z Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną - kierowanie na badania, zaproszenie do obserwacji dzieci w kl.0 psycholog, pedagog nauczyciele (za zgodą rodziców) w zależności od potrzeb 7. Przygotowanie warsztatów pedagogizujących dla rodziców z zakresu pokonywania problemów w nauce w ramach cyklu,,szkoła dla rodziców'' psycholog, p. Agnieszka Jelińska -Hok co dwa miesiące 5
II obszar 1. Realizacja zajęć zapobiegających agresji i psycholog, pedagog we Profilaktyka przemocy Zapobieganie zjawisku przemocy w szkole przemocy w szkole oraz rozwiązywania konfliktów w grupie rówieśniczej na lekcjach wychowawczych w klasach I-VI. współpracy z wychowawcami Rozwijanie wśród uczniów tolerancji wobec odmienności Wyposażanie uczniów w 2. Zabawy, gry uczące współpracy i rozwiązywania konfliktów w grupie - klasy 0 i I-III wychowawcy klasy O i I-III kompetencje radzenia sobie w sytuacjach trudnych Wyposażanie uczniów w kompetencje konstruktywnego wyrażania uczuć i rozwiązywania 3. Współpraca z pracownikami Staży Miejskiej: - rozmowy interwencyjne z uczniami - monitorowanie szkoły i terenu okołoszkolnego wychowawcy, psycholog, pedagog pracownicy Straży Miejskiej konfliktów w grupie Włączanie rodziców w działania zapobiegające zjawisku przemocy oraz rozwijanie ich kompetencji 4. Współpraca z kuratorami sądowymi w celu otoczenia opieką uczniów zagrożonych demoralizacją psycholog, pedagog, wychowawcy wychowawczych Dostarczanie uczniom wiedzy na temat przemocy, jej konsekwencji i odpowiedzialności za nią Rozpoznawanie sytuacji rodzinnej 5. Rozmowy ze uczniami przejawiającymi zachowania agresywne przy współpracy ze szkolnymi Strażnikami Miejskimi wychowawcy, psycholog, pedagog, dyrektor przy współpracy ze szkolnymi Strażnikami Miejskimi 6
dziecka, reagowanie na przejawy 6. Kontakty z rodzicami dzieci przejawiającymi wychowawcy, psycholog, przemocy zachowania agresywne pedagog, dyrektor działania integrujące zespoły klasowe 7. Rozmowy z dziećmi dotkniętymi przemocą - wychowawcy, psycholog,, według pomoc - rozmowy, interwencja kryzysowa, pedagog potrzeb kierowanie do odpowiednich osób i instytucji 8. Ustalenie zasad zachowania obowiązujących w wychowawcy, psycholog,, według klasie. pedagog potrzeb 9. Zajęcia rozwijające umiejętności społeczne,,przyjaciele Zippiego'' kl. 0 i I psycholog, p. Maria Pietrzak raz w tygodniu (cykl 24 spotkań w ciągu 10. Zajęcia socjoterapeutyczne dla uczniów mających kłopot z przestrzeganiem zasad i psycholog roku szkolnego) nawiązywaniem relacji,,krąg przyjaciół'' kl. I III 11. Udział uczniów w imprezach szkolnych i wycieczkach. wychowawcy klas 12. Analiza i stały monitoring zachowań uczniów nauczyciele dyżurujący, na bieżąco podczas przerw międzylekcyjnych 7
11. Zorganizowanie warsztatów dla rodziców na psycholog, p. Agnieszka co dwa miesiące temat radzenia sobie z problemami wychowawczymi Jelińska - Hok w ramach cyklu,,szkoła dla rodziców'' III obszar 1. Dostarczanie dzieciom wiedzy na temat zdrowego Zdrowy styl życia zaznajomienie z zagrożeniami zdrowia i kształtowanie prawidłowych reakcji na te zagrożenia tworzenie świadomego stosunku do własnego ciała wskazanie na zależności między zachowaniem a zdrowiem kształtowanie zdrowych nawyków rozwijanie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo stylu życia: w klasach 0 i I-III pogadanki, ćwiczenia, zadania, konkursy na temat zdrowego odżywiania, higieny osobistej oraz bezpieczeństwa w szkole, na drodze i w domu. w klasach IV-VI w ramach lekcji wychowawczych, wychowania do życia w rodzinie i w-fu poruszanie tematyki higieny osobistej, spotkania, pogadanki na temat bezpieczeństwa w domu i szkole z przedstawicielami Policji i Straży Pożarnej kl. 0 - VI nauczyciele nauczania początkowego we współpracy ze szkolnymi Strażnikami Miejskimi i pielęgniarka szkolna wychowawcy, nauczyciele wychowania do życia w rodzinie wychowawcy we współpracy z Policja i Strażą Pożarną nauczyciele przyrody, według potrzeb 8
kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem lekcje przyrody (IV-VI) na temat zdrowego odżywiania, lekcje techniki na temat bezpieczeństwa na nauczyciele techniki nauczyciele w-fu drodze i w domu lekcje w-fu na temat wpływu aktywności nauczyciel informatyki fizycznej na organizm, Szkolny Dzień Sportu udział w projektach dotyczących lekcje informatyki, na których będą poruszane bezpiecznego korzystania z zagadnienia dotyczące zagrożeń i korzyści internetu związanych z korzystaniem z Internetu, Dzień Bezpiecznego Internetu 2. Dostarczanie wiedzy na temat szkodliwości nauczyciele przyrody, używek: nikotyna, alkohol, narkotyki oraz ryzyka wychowania do życia w uzależnienia w ramach lekcji wychowawczych, rodzinie, wychowawcy przyrody, wychowania do życia w rodzinie w klasach IV-VI 3. Realizacja zajęć na temat radzenia sobie z różnymi emocjami w klasach I-VI psycholog, pedagog we współpracy z według potrzeb wychowawcami 9
rozwijanie prawidłowych relacji w rodzinie 4. Organizowanie spotkań dzieci z rodzicami lub dziadkami w ramach Dnia Babci i Dziadka oraz Dnia Rodziny. wychowawcy klas styczeń/ maj czerwiec otoczenie opieką uczniów z rodzin będących w trudnej sytuacji materialnej 5. Współpraca z pracownikami MOPR, Caritas parafii pw. Św. Antoniego Padewskiego w Poznaniu, Szkolnym Kołem Caritas psycholog, pedagog we współpracy z pracownikami MOPR i Caritas kształtowanie proekologicznych postaw 6. Udział w programie,,owoce w szkole'' kl. I III i,,mleko w szkole'' kl. 0 - VI 7. Zbiórka makulatury kl. I VI wychowawcy klas, nauczyciele przyrody 8. Zbiórka zużytych baterii kl. 0 VI 9. Segregacja śmieci w szkole kl. 0 VI 10. Udział w Dniu Ziemi kl. IV - VI 1 0
Określenie strategii ewaluacyjnej po realizacji programu: Obszar I - Profilaktyka niepowodzeń szkolnych obserwacja efektów działań podjętych w celu wczesnego wykrywania trudności szkolnych i ich diagnozy (ilość osób kierowanych na badania do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, objętych pomocą dydaktyczną) obserwacja efektów pracy wyrównawczej z uczniem (poprawa ocen, wzrost wiedzy i umiejętności) obserwacja efektów pomocy w nauce w świetlicy, pomocy koleżeńskiej (poprawa ocen, wzrost wiedzy i umiejętności) Obszar II - Profilaktyka przemocy obserwacja efektów działań profilaktycznych prowadzonych przez nauczycieli, pedagoga, psychologa w zakresie agresji w szkole (analiza ilości i jakości przejawów agresji, zeszyty wychowawców, ilość uwag ) rozmowy z rodzicami na temat poczucia bezpieczeństwa dziecka w szkole obserwacja efektów współpracy między instytucjami (skuteczna pomoc dziecku i rodzinie) obserwacja efektów współpracy z rodzicami 1 1
Obszar III - Promowanie zdrowego stylu życia testy sprawdzające wiedzę o funkcjonowaniu organizmu, zdrowym odżywianiu, zachowaniach prozdrowotnych i szkodliwych obserwacja zachowań uczniów przez nauczycieli i rodziców w zakresie podejmowania zachowań prozdrowotnych obserwacja efektów zajęć radzenia sobie ze stresem i różnymi emocjami (polepszenie relacji między uczniami) 1 2