Załącznik nr 2 do Statutu Szkoły Podstawowej im. ks. I. Posadzego w Szadłowicach SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY Program wychowawczy jest rodzajem umowy społecznej dotyczącej zagadnień wychowawczych. Wyrósł z propozycji kadry pedagogicznej uwzględniającej oczekiwania rodziców i uczniów. Przyczynić się ma do powstania i utrwalenia atmosfery wzajemnej życzliwości i przyjaźni połączonej z konsekwencją wymagań. ZAŁOŻENIA PODSTAWOWE 1) Szkoła troszczy się o wszechstronny rozwój osobowy powierzonego dziecka (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, zdrowotnym, społecznym, estetycznym, moralnym i duchowym) respektując pierwotne i największe prawa wychowawcze rodziców. 2) Szkoła realizując swoją nadrzędną funkcję, wspierając w tym zakresie rodziców, dąży do: a) kształtowania u uczniów postaw moralnych, b) budzenia świadomości historii regionu i kraju, c) kształtowania postaw patriotycznych i obywatelskich, d) wdrażania do aktywnego i twórczego działania w życiu społecznym, e) przygotowania wychowanków do samodzielnego życia, f) rozwijania w sobie dociekliwości poznawczej ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie, g) skoordynowania działań wychowawczych domu, szkoły, środowiska rówieśniczego. 3) Priorytetami wychowawczymi w szkole są: a) pomoc w uzyskaniu orientacji etycznej i hierarchizacji wartości, b) personalizacja życia w rodzinie, grupie rówieśniczej, społeczności szkolnej, lokalnej c) przestrzeganie i poszanowanie praw człowieka. 4) Program wychowawczy szkoły obejmuje w szczególności:
a) powinności wychowawcze, będące wymiarem pracy edukacyjnej każdego nauczyciela, b) powinności wychowawców klas zestaw zagadnień, wokół których koncentruje się praca wychowawcza, c) powinności innych pracowników szkoły, d) efekty działań wychowawczych dla poszczególnych klas, e) zadania samorządu szkolnego, f) zadania biblioteki i świetlicy szkolnej, g) zwyczaje i obyczaje tradycje szkoły. 5) Metody pracy: a) gry i zabawy, b) dyskusje, c) scenki rodzajowe, d) twórczość plastyczna, techniczna i artystyczna dzieci, e) gry dramowe, f) treningi umiejętności, g) projekt, h) symulacje, i) warsztaty poznawczo doskonalące, pogadanki, j) wycieczki tematyczne, turystyczno-krajoznawcze. 6) Formy pracy: a) praca w zespołach zadaniowych, b) praca w grupach, c) praca indywidualna. CELE WYCHOWANIA Głównymi celami w zakresie pracy wychowawczej szkoły są: rozwój intelektualny ucznia, rozwój moralny ucznia, kształcenie prawidłowych relacji z innymi, poznanie wartości związanych z patronem szkoły,
kształcenie umiejętności zachowań proekologicznych i prozdrowotnych. ZADANIA WYCHOWAWCÓW I NAUCZYCIELI 1) W realizacji celów służących wychowaniu szczególną rolę powierza się nauczycielom wychowawcom sprawującym opiekę nad uczniami w ciągu całego etapu edukacyjnego. 2) Realizując swoje zadania wychowawca powinien w szczególności: poznać warunki życia i nauki swoich wychowanków, utrzymywać systematyczny i częsty kontakt z innymi nauczycielami w celu koordynacji działań wychowawczych, współpracować z rodzicami i wspólnie rozwiązywać problemy wychowawcze, współpracować z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, kształtować właściwe stosunki między uczniami, opierając je na poszanowaniu godności osoby ludzkiej, inicjować pomoc uczniom mającym trudności w nauce, otaczać opieką uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej i losowej oraz organizować niezbędną pomoc w tym zakresie, prowadzić działania związane z szeroko pojętą pedagogizacją rodziców, inspirować i organizować środowisko wychowawcze na rzecz szkoły i prowadzić do możliwie najpełniejszej integracji ze środowiskiem, opracować na podstawie Programu Wychowawczego Szkoły klasowy plan działań wychowawczych na dany rok szkolny i tematykę godzin do dyspozycji wychowawcy oraz przedstawić go uczniom i rodzicom. Klasowy plan działań wychowawczych powinien zawierać w szczególności: plan zadań, dzięki którym zostaną osiągnięte efekty wynikające z Programu Wychowawczego Szkoły, zadania wynikające ze ścieżek edukacyjnych ( dotyczy to treści, które nie są realizowane w czasie zajęć dydaktycznych w kl. IV-VI ), zadania wynikające z wychowania komunikacyjnego, zadania wynikające ze Szkolnego Programu Profilaktycznego, uczestnictwo w kulturze, zadania związane z samorządnością,
wycieczki tematyczne i turystyczno krajoznawcze, uczestnictwo w uroczystościach szkolnych, środowiskowych, zadania związane z patronem szkoły. 3) Wszyscy nauczyciele realizujący zadania w zakresie pracy edukacyjnej wspomagają nauczycieli wychowawców w ich szczególnej roli. 4) Nauczyciele wprowadzają do tematyki swoich zajęć edukacyjnych elementy programu wychowawczego. 5) Wychowawcy oraz nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne stwarzają możliwości działania Samorządu Uczniowskiego oraz innych organizacji mających prawo do działania na terenie szkoły. 6) W zakresie współpracy ze środowiskiem, nauczyciele i wychowawcy rozpoznają potrzeby społeczności szkolnej i uwzględniają działania o charakterze środowiskowym, starają się znajdować i pozyskiwać sympatyków i sprzymierzeńców dla działań wychowawczych. 7) Obowiązkiem każdego nauczyciela jest każdorazowe reagowanie na dostrzeżone dobro i zło. ZADANIA RODZICÓW 1) Każdy z rodziców stara się uczestniczyć w życiu szkoły i klasy w wybranej dziedzinie (wychowawczej, kulturalnej, gospodarczej, organizacji wycieczek itp.), świadomie podjąwszy współpracę. 2) Rodzice powinni uczestniczyć w zebraniach rodziców. 3) Rodzice utrzymują stały kontakt z wychowawcą w celu rozwiązywania problemów, usprawiedliwiania nieobecności. 4) Dbają o odpowiedni strój i wygląd dziecka. 5) Zapewniają dziecku w domu rodzinnym odpowiednie wychowanie i warunki do nauki. 6) Rodzice mają prawo uczestnictwa we wszystkich działaniach wychowawczych szkoły i wyrażania opinii dotyczących programu pracy wychowawczej. ZADANIA SAMORZĄDU UCZNIOWSKIEGO. 1) Demokratyczny wybór Rady Samorządu Uczniowskiego. 2) Mobilizowanie społeczności uczniowskiej do przestrzegania prawa wewnątrzszkolngo
3) Aktywne uczestnictwo w życiu szkoły. 4) Przeprowadzanie akcji o charakterze ogólnoszkolnym. 5) Mobilizowanie społeczności szkolnej do poszanowania mienia szkolnego. 6) Organizowanie pomocy koleżeńskiej przy współpracy z wychowawcą. 7) Współpraca z nauczycielami i dyrektorem w rozwiązywaniu pojawiających się problemów np. wychowawczych. 8) Organizowanie dyżurów uczniowskich. Wszystkie działania Samorządu Uczniowskiego są wypełniane przy współpracy z opiekunem Samorządu. ZADANIA BIBLIOTEKI SZKOLNEJ. 1) Zaspakajanie potrzeb czytelniczych oraz przygotowanie uczniów do samodzielnego i świadomego wyboru lektury. 2) Organizowanie różnych form inspiracji czytelnictwa. 3) Rozwijanie i utrwalanie zainteresowań, potrzeb i nawyków czytelniczych z uwzględnieniem indywidualnych uzdolnień uczniów. 4) Kształtowanie nawyku kulturalnego obcowania z książką i innymi nośnikami informacji. 5) Przygotowanie do świadomego i odpowiedzialnego korzystania z masowej informacji. 6) Kształtowanie postawy szacunku dla dziedzictwa narodowego. 7) Motywowanie do poznawania literatury oraz różnorodnych tekstów o dużym znaczeniu dla kultury narodowej (w tym regionalnej). ZADANIA ŚWIETLICY SZKOLNEJ. 1) Przygotowanie uczniów do: pełnienia powierzonych funkcji, pomocy koleżeńskiej, funkcjonowania w grupie. 2) Zapewnienie: bezpieczeństwa, pomocy w odrabianiu prac domowych, możliwość różnorodnych form spędzania czasu w świetlicy, mających na celu wszechstronny rozwój intelektualny i emocjonalny ucznia.
3) Kształcenie umiejętności nawiązywania kontaktów z rówieśnikami i kolegami z klas młodszych i starszych. ZADANIA INNYCH PRACOWNIKÓW SZKOŁY. 1) Współpraca z nauczycielami i wychowawcami w celu pełnej realizacji programu wychowawczego.
EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH UCZEŃ KLASY PIERWSZEJ ( dotyczą także dzieci z oddziału przedszkolnego): wie kim był patron szkoły, zna szkołę i jej pracowników, zna zasady zachowania się w szkole i stara się je respektować ( podczas zajęć, przerw, zabaw i wycieczek), radzi sobie z rozwiązywaniem prostych problemów szkolnego życia codziennego, wie do kogo może zwrócić się w szkole o pomoc, rozwija różne formy aktywności, zna podstawowe zasady higieny i je przestrzega, wie jak zachować się w sytuacji zagrożenia ( kontakt z przedmiotami niebezpiecznymi, toksycznymi substancjami, w przypadku pożaru i klęsk żywiołowych), uczy się dbać o swoje zdrowie, zna zasady bezpiecznego poruszania się w drodze z domu do szkoły i ze szkoły do domu, zna i szanuje symbole narodowe, kultywuje tradycje, zwyczaje i święta rodzinne i szkolne, potrafi odpowiednio zachować się podczas uroczystości klasowych i szkolnych, zna okolicę w której mieszka, dba o czystość i porządek w klasie, szanuje rzeczy własne i kolegów oraz mienie szkolne, ma poczucie przynależności do grupy, grzecznie i kulturalnie odnosi się do rówieśników i starszych, używa zwrotów grzecznościowych, zna zasady współżycia w zespole klasowym, poznaje i przeżywa piękno koleżeństwa i przyjaźni, rozwija wyobraźnię twórcza i wrażliwość estetyczną, przeżywa radość w obcowaniu z przyrodą, uczestniczy w ochronie środowiska naturalnego, uczy się korzystać z walorów środowiska.
UCZEŃ KLASY DRUGIEJ: wie czego w życiu dokonał ks. I. Posadzy, zna prawa i obowiązki ucznia, potrafi mówić o swoich problemach i zwracać się o pomoc w ich rozwiązaniu, uczy się przyjmować pochwały i krytykę oraz dokonywać samooceny, rozwija wyobraźnię twórczą i wrażliwość estetyczną, rozpoznaje emocje i stara się nad nimi panować, przestrzega regulaminów szkolnych i zasad bezpieczeństwa, zna środki i sposoby utrzymywania higieny osobistej, czystości odzieży i obuwia, zna zasady zdrowego odżywiania się, dba o swoje zdrowie, sprawność fizyczną i wygląd zewnętrzny, potrafi bezpiecznie poruszać się po najbliższej okolicy, kultywuje tradycje, zwyczaje i święta rodzinne i szkolne, poznaje miejscowość, w której znajduje się szkoła, uczestniczy w uroczystościach szkolnych z okazji rocznic i świąt państwowych, szanuje mienie swoje, kolegów i szkolne, uczy się zasad współżycia społecznego, dba o porządek i czystość w otoczeniu oraz o estetykę sali lekcyjnej, jest uprzejmy, okazuje w słowach i działaniu szacunek rówieśnikom i dorosłym, współdziała w grupie i ma poczucie współodpowiedzialności za nią, wie jak komunikować się z rówieśnikami i dorosłymi, nawykowo stosuje zwroty grzecznościowe, uczy się zawierania kompromisów i wybaczania, aktywnie uczestniczy w życiu klasy, zna i rozumie pojęcia: obowiązek, uczciwość, potrafi korzystać z biblioteki szkolnej, odróżnia świat rzeczywisty od wyobrażonego, poznaje własne środowisko naturalne i dba o nie, potrafi obserwować zjawiska i procesy przyrodnicze zachodzące w najbliższym otoczeniu.
UCZEŃ KLASY TRZECIEJ: zna działania i osiągnięcia patrona szkoły i innych wielkich Polaków, uświadamia sobie własne umiejętności i predyspozycje, potrafi pozytywnie myśleć i mówić o sobie oraz zaprezentować się, wie do kogo może się zwrócić, gdy ma kłopoty szkolne lub rodzinne, zna prawa i obowiązki ucznia znajdujące się w Statucie Szkoły, potrafi ubrać się stosownie do pory roku, sytuacji, rodzaju zajęć, dba o zdrowie i wygląd zewnętrzny, zna sposoby aktywnego spędzania wolnego czasu, przestrzega regulaminów szkolnych i zasad bezpieczeństwa, zna zasady bezpiecznego wypoczynku podczas ferii zimowych i wakacji letnich, wie jak postępować w sytuacji zagrożenia ze strony osób stosujących przemoc, zna zasady zachowania się podczas burzy, wichury, ulewy itp., zna hymn państwowy i poezję patriotyczną poznaje swój region, jego kulturę i zabytki, zna legendy, piosenki i tradycje kujawskie, kultywuje tradycje i święta szkolne, regionalne i państwowe, rozumie i akceptuje potrzeby oraz uczucia drugiego człowieka, szanuje cudzą własność, dba o porządek i czystość w szkole, poznaje istotę komunikowania się i przyczyny zakłóceń w komunikacji, potrafi komunikować się z rówieśnikami i dorosłymi, stosuje zwroty grzecznościowe, uczy się sobie radzić w sytuacjach trudnych i konfliktowych, zna i rozumie pojęcia: dobro, piękno prawda, rozumie potrzebę poprawnego mówienia w ojczystym języku, rozumie rolę tradycji w budowaniu poczucia własnej wartości i tożsamości, potrafi twórczo działać, zna różne formy środków przekazu, dostrzega zagrożenia środowiska wynikające ze złej działalności człowieka.
UCZEŃ KLASY CZWARTEJ: poznaje bliżej cechy charakteru i osobowości patrona szkoły, jest świadom swoich praw zawartych w Konwencji o Prawach Dziecka, zna instytucje działające na rzecz po mocy dziecku i rodzinie, potrafi planować swoje zajęcia, zna sposoby zdrowego poprawiania samopoczucia i budowania wiary w siebie, zna podstawowe zasady funkcjonowania swojego organizmu i czuwania nad swoim zdrowiem, potrafi planować i organizować aktywne formy wypoczynku, dba o wygląd zewnętrzny, zna wszystkie regulaminy obowiązujące w szkole i respektuje je, zna zasady ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji, potrafi bezpiecznie poruszać się po drogach pieszo i na rowerze, zna procedury rozwiązywania konfliktów oraz radzenia sobie w sytuacjach przemocy, rozumie i szanuje wartości związane z własna rodziną, zna drzewo genealogiczne swojej rodziny, zwiedza i poznaje swój kraj, kultywuje tradycje i święta rodzinne i szkolne, jest wrażliwy na krzywdę innych i chętnie spieszy im z pomocą, uczy się zawierania kompromisów i sztuki negocjacji, potrafi zachować się kulturalnie w różnych sytuacjach, współdecyduje podczas planowania i realizacji zadań klasowych, potrafi nawiązać kontakt z rówieśnikami o podobnych zainteresowaniach, rozumie i akceptuje indywidualność innych, zna reguły wpływające na dobre relacje między uczniami, zna i rozumie pojęcia: solidarność, odpowiedzialność, tolerancja, zna różne źródła informacji i sposoby ich wykorzystania, jest krytyczny wobec wzorców proponowanych przez środki masowego przekazu, posiada umiejętność korzystania z dóbr kultury,
pielęgnuje tradycje narodowe i regionalne, zna zagrożenia ekologiczne w swoim regionie, ma świadomość bycia częścią przyrody i ponoszenia odpowiedzialności za jej stan. UCZEŃ KLASY PIĄTEJ: zna wartości jakimi się w życiu kierował ks, I. Posadzy, ma określone zainteresowania, które chętnie rozwija i prezentuje, ma świadomość swoich wad i zalet, potrafi planować własną naukę i zajęcia pozaszkolne, zna sposoby wyrażania uczuć z poszanowaniem praw innych, uczy się zachowań asertywnych, zna skutki zdrowotne stosowania substancji uzależniających, zna normy prawidłowego żywienia i higieny oraz skutki ich nieprzestrzegania, zna podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, zna zasady bezpiecznego zachowania się w różnych miejscach życia publicznego, kulturalnego i rekreacyjno-sportowego, zna zasady funkcjonowania i bezpiecznej obsługi różnych sprzętów i urządzeń, wie jak zachować się w sytuacjach zagrożenia ze strony osób nakłaniających do przestępstw lub zażywania środków odurzających, zna i szanuje bohaterów narodowych i tradycje narodu, rozumie rolę tradycji w budowaniu poczucia własnej wartości i tożsamości, zna historię, bohaterów i tradycje swojego regionu, współorganizuje i bierze udział w uroczystościach szkolnych i środowiskowych, uczestniczy w pracach na rzecz szkoły i środowiska, zna zasady kulturalnego zachowania się w różnych sytuacjach, rozumie, na czym polegają różnice między ludźmi oraz prawa każdego człowieka do swojego stylu życia, zna zasady rywalizacji w kontaktach rówieśniczych, efektywnie współdziała w zespole klasowym,
poznaje sposoby radzenia sobie z presją grupy, wie jak rozwiązywać konflikty bez użycia przemocy, zna i rozumie pojęcia: godność, sprawiedliwość, pokój i wolność, rozumie konieczność szukania wzorców godnych naśladowania, potrafi korzystać z dóbr kultury europejskiej i światowej, poznaje kulturę innych narodów, rozumie rolę i znaczenia reklamy oraz jej języka, zna zasady właściwego zachowania w obszarach chronionych, podejmuje działania na rzecz ochrony środowiska. UCZEŃ KLASY SZÓSTEJ: potrafi w codziennym życiu kierować się ideałami reprezentowanymi przez patrona, odczuwa potrzebę samorealizacji i dąży do jej zaspokojenia poprzez aktywny udział w życiu szkoły, umiejętnie zagospodarowuje czas wolny, potrafi wyrażać własne poglądy i rozważać poglądy innych, potrafi mówić co czuje używając komunikatu JA i rozumie uczucia innych, potrafi twórczo działać i dokonać autoprezentacji, zna podstawowe prawa człowieka, rozumie skutki stosowania substancji uzależniających, zna prawidłowości procesu dojrzewania dziewcząt i chłopców i naturalnie na nie reaguje, wie na czy polega higiena snu, odpoczynku i pracy umysłowej, zna i rozumie szkody indywidualne i społeczne oraz ekonomiczne i ekologiczne spowodowane brakiem zachowania bezpieczeństwa, zna zasady informowania o zagrożeniach, ma poczucie świadomości i dumy narodowej, aktywnie uczestniczy w organizowaniu uroczystości szkolnych, reprezentuje szkołę podczas imprez środowiskowych, uczestniczy w życiu i rozwoju kultury regionu, dostrzega i rozumie potrzeby innych ludzi, pomaga słabszym, chorym i niepełnosprawnym,
zna system pomocy społecznej w swoim środowisku, szanuje dorosłych, młodszych i starszych kolegów okazując im to w słowach i działaniu, zna podstawowe prawa człowieka zawarte w Konstytucji RP, jest empatyczny, umie akceptować różnice istniejące między ludźmi oraz własną indywidualność, potrafi radzić z negatywnymi emocjami, umie dyskutować, argumentować, oceniać, zna i rozumie pojęcia: demokracja, humanizm, altruizm, posiada wyobraźnię twórczą i wrażliwość estetyczną jako odbiorca i współtwórca sztuki, rozumie sposoby funkcjonowania różnych mediów, zadania środków masowej komunikacji oraz potrzebę selekcji informacji, zna miejsce Polski w kulturze europejskiej, poznaje wielkich twórców kultury europejskiej, uczestniczy w akcjach służących ochronie środowiska. Sposób realizacji dobiera wychowawca do grupy wychowawczej.