Niepubliczne Przedszkole Smyk w Chojnicach W zgodzie z matematyką Program autorski z zakresu działań matematycznych dla dzieci 3- letnich Opracowała: Żaneta Krawczykiewicz mgr Magdalena Synoradzka
SPIS TREŚCI : I. Wstęp II. Założenia programu III. Cele szczegółowe IV. Cele operacyjne V. Sposoby realizacji treści programowych
Wstęp Przedszkole odgrywa ważną rolę w budowaniu matematycznej sfery pojęciowej u dzieci. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego określa jakie służą wspomaganiu rozwoju dziecka w zakresie kształtowania pojęć matematycznych stawiając na ich potrzeby oraz uwarunkowania środowiskowe. Dzieci trzyletnie nabywają w przedszkolu umiejętność posługiwania się określeniami położenia przedmiotów w przestrzeni, kierunku (w przód, w tył, do góry, w dół), przyswajają określenia czasu (długo-krótko), podejmują próby klasyfikowania przedmiotów oraz gromadzą przedmioty mające wybraną wspólną cechę (wielkość, kształt, kolor, przeznaczenie), porównują liczebność zbiorów (dużo - mało, tyle samo), oraz posługują się liczebnikami: jeden i dwa. Poprzez staranny dobór gier i zabaw można wprowadzić dzieci w tajniki działalności matematycznych. Dzieci do 8 roku życia są w stanie skupić się na maksymalnie 9 mówionych do nich słowach. Nie należy mały dzieciom mówić uważaj, należy uczyć matematyki poprzez modelowanie. Nie możemy również zniechęcać dzieci kierując do nich negatywną informację źle, ponieważ spowoduje to, że zadania nie zostaną wykonane. Wszystko co robimy na co dzień ma związek z matematyką. Stąd powiedzenie, że matematyka jest królowa nauk. Zajęcia edukacyjne zawierające elementy matematyczny powinny być włączone w zakres działań wpływających na rozwój małego przedszkolaka. Procesy intelektualne, od których zależą sukcesy w uczeniu się matematyki, mają, bowiem szeroki zakres: służą dzieciom do klasyfikowania i tworzenia wszelkich
pojęć, tworzenia logicznych wypowiedzi, polepszania spostrzegania, przewidywania skutków na bazie dostrzeżonych przyczyn, sprawnego liczenia, nie tylko przy rozwiązywaniu zadań matematycznych. W edukacji matematycznej najważniejsze są osobiste doświadczenia. To dzięki nim dziecko tworzy własne pojęcia a także umiejętności którymi posługuje się przez następne lata swojej edukacji dołączając kolejne zdobyte doświadczenia, które wpływają na ich rozwój. Opracowany program ma na celu wprowadzenie dzieci w świat matematyki poprzez zabawę. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE Program edukacji matematycznej został przygotowany z myślą o dzieciach w wieku 3 lat, uczęszczających do Niepublicznego Przedszkola Smyk w Chojnicach. Jego realizacja ma przyczynić się do wprowadzenia i zapoznania dzieci ze światem matematyki poprzez gry i zabawę. Program został napisany zgodnie z nową Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego z dnia 19 sierpnia 2011 r. (Dz. U. Nr 205, poz. 1206 oraz z 2012 r. poz. 941). Program będzie realizowany w roku szkolnym 2015/2016. Realizowany będzie dwa razy w miesiącu przez 30 minut. Treści zawarte w programie obejmują następujące kręgi: - Kształtowanie świadomości schematu ciała; - Orientacja przestrzenna; - Rytmy i rytmiczna organizacja czasu; - Liczenie;
- Ustawianie po kolei i numerowanie; - Klasyfikacja; Założenia programu: - program realizowany jest zgodnie z Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego - program kierowany jest do dzieci w wieku przedszkolnych ( 3 lata) - program realizowany będzie od października 2015 r. do czerwca 2016 r. - w zajęciach będą uczestniczyły dzieci 3 letnie tworzące 16 osobową grupę Cel główny programu: - wspomaganie rozwoju dziecka z zakresu matematyki - stwarzanie sytuacji edukacyjnych, nakłaniających dzieci do podejmowania decyzji - rozwijanie inteligencji operacyjnej, czyli wspomaganie rozwoju dziecka poprzez kształtowanie procesów różnicowania i klasyfikacji, przekształcania, umiejętności wyznaczania konsekwentnych serii, przewidywania wydarzeń, po doświadczenia z zastosowaniem obranej jednostki pomiaru; - wdrażanie do układania i rozwiązywania prostych zadań czyli zdobywanie umiejętności przekształcania sytuacji życiowych w zadania,,do rozwiązania, stopniowe wdrażanie dzieci w strategie intelektualne potrzebne do zdobycia tej umiejętności.
Cele szczegółowe programu : - wdrażanie do nazywania przedmiotów i wymieniania różnic znajdujących się na przedstawionych ilustracjach. - wprowadzenie do uważnego słuchania wypowiedzi dzieci i nauczyciela - poznanie przez dziecko zasad gier matematycznych - kształtowanie u dziecka świadomości schematu własnego ciała - próba kształtowania u dziecka zdolności określania orientacji przestrzennej - wprowadzenie do poznania następstw dnia i nocy oraz mijającego czasu - liczenie na miarę możliwości każdego dziecka; - stosowanie liczebników porządkowych ( pierwszy drugi) na miarę możliwości każdego dziecka - kształtowanie zdolności w pracy indywidualnej oraz zbiorowej - zapoznanie z pojęciami określającymi położenie przedmiotów w przestrzeni: nad, pod, obok, na:, - nabywa umiejętności współdziałania w zespole, - nabywa umiejętności dostosowania się do poleceń nauczyciela, Metody pracy: - metody oglądowe- pokaz, przykład - metody słowne objaśnianie, instrukcja słowna - metody aktywizujące- działanie, poszukiwanie Formy pracy : - grupowa - indywidualna
Treści programowe : L.P Temat zajęć Czas realizacji Sposób realizacji, potrzebne materiały 1. Poznajemy schemat własnego ciała Październik Pokazywanie poszczególnych części ciała, kolejno nazywanie ich na sobie oraz na pluszowym misiu 2. To moje ręce Październik Dzieci stoją w kole. Pokazujemy dzieciom rękę, nazywamy ją. Następnie pokazujemy palce, kolejno nazywając je a następnie liczymy palce przy jednej dłoni, następnie przy drugiej 3. Jaka to mina Listopad Dzieci otrzymują po jednym lusterku, do którego pokazują różne miny(np. wesoła, smutna, zła, przestraszona), o które prosi nauczyciel nazywają wspólnie z nauczycielem 4. To moje nogi Listopad Wspólnie z nauczycielem dzieci nazywają swoje części ciała. Kiedy dochodzą do stóp zatrzymują się na nich i liczą wspólnie z nauczycielem palce przy jednej stopie a następnie przy drugiej 5. Stwórz swoją postać Grudzień Dzieci otrzymują sylwety ( sukienki i spodenek z
bluzeczką). Zadaniem dzieci jest dorysowanie i nazywanie brakujących elementów ( głowa szyja, ręce itd.) 6. Gdzie jest góra a gdzie dół Grudzień Potrzebna jest kartka papieru. Dziecko staje na środku kartki. Następnie wykonuje polecenia nauczyciela np. podnieś ręce do góry. Nauczyciel tłumaczy, że tam jest góra, weź ręce nisko do podłogi- tam jest dół itd. 7. Zimowe rachunki Grudzień Dzieci otrzymują sylwetę bałwanka. Ich zadaniem jest dorysowanie brakujących elementów np. ręka, słońce nad bałwankiem itd. 8. To jest lewa a to prawa Styczeń Nauczyciel zawiązuje dzieciom rzemyki na lewych rękach. Próba nauki rozróżniania prawej i lewej ręki. Zawiązanie dzieciom kolorowych rzemyków na lewej ręce, próba wykonywania zadań z lewą ręką 9. Lewa, prawa Styczeń Próba określania prawej i lewej strony na środkach dydaktycznych tj. pluszowym misiu 10. Marsz pod dyktando Luty Dzieci poruszają się w przestrzeni do przodu, do tyłu, w lewo, prawo 11. A po dniu nastaje noc Luty Potrzebne będą kolorowe obręcze
oraz paseczki w żółtym ( dzień) i niebieskim ( noc) kolorze. Dzieci układają paseczki dookoła obręczy powtarzają za nauczycielem dzień, noc, dzień, noc. Dzieci zapoznaj się z czynnościami jakie wykonujemy rano i wieczorem. 12. Cztery pory roku Marzec Zabawa podobna do następstw dnia i nocy, Tym razem z wykorzystaniem pór roku. Dzieci otrzymują paseczki w kolorach zielonym ( wiosna), żółtym ( lato), Czerwonym ( jesień) i niebieskim ( zima). Dookoła obręczy układają paseczki w kolejności podanej przez nauczyciela wiosna, lato, jesień, zima 13. Czy coś się zmieniło? Marzec Wykorzystujemy różne materiały np. korale, kapelusz, chusta, okulary. Nauczyciel za parawanem zmienia elementy swojego ubioru, następnie wychodzi do dzieci i pyta czy coś się zmieniło. Zabawę powtarzamy do wykorzystania wszystkich elementów 14. Zaczynamy dodawać i odejmować Kwiecień Potrzebna nam będzie biała fasola oraz talerzyki. Nauczyciel znajduje się za parawanem.
Dzieci kolejno podchodzą do parawanu i podają talerzyki. Nauczyciel kładzie im określoną liczbę fasolek. Następnie pyta się dzieci co zrobiła i ile mają fasolek na talerzykach. Następnie sytuację powtarzamy dodając kolejne fasolki lub je zabierając. 15. Bawimy się liczydłem Kwiecień Dzieci otrzymują kolorowe kuleczki w dwóch podobnych odcieniach np. ciemny niebieski i jasny niebieski. Nauczyciel prosi aby dzieci podeszły do stolika i wzięły określoną liczbę kuleczek. Następnie prosi, żeby dzieci policzyły kuleczki i podały ich liczę. Zabawę powtarzamy kilka razy ( Liczymy w zakresie 5. Jeśli dziecko sobie radzi podwyższamy do 10) 16. Podróż windą Maj Nauczyciel z małego pudełka (może być po herbacie) tworzy windę. Razem z dziećmi wyrusza w podróż windą licząc kolejno mijane piętra. Liczymy do 5.( Jeśli dziecko sobie radzi podwyższamy do 10) 17. Pasujące elementy Maj Dzieci otrzymują ilustracje potrzebne do klasyfikowania. Dodatkowo od nauczyciela otrzymują kartki
przedstawiające jeden przedmiot, zwierzę lub pory roku. Z rozsypanych kart dobierają te, które pasują do ich ilustracji. Na koniec uzasadniają swój wybór. Dzieci próbują klasyfikować elementy od najmniejszego do największego, najkrótszego do najdłuższego i od najniższego do najwyższego. 18. Poznajemy figury geometryczne Czerwiec Nauczyciel rozkłada na stoliku klocki w kształcie figur geometrycznych. Pokazuje dzieciom kartki z sylwetami i tłumaczy co to za figura. Dzieci kolejno przynoszą na dywan klocek wskazany przez nauczyciela ( podajemy również kolor klocka)
Bibliografia : 1. Własne materiały uzyskane ze szolenia Dziecięca matematyka - prowadzone przez Pania prof. Ewę Zielińska ( 3-5 lipiec ; Warszawa 2015 r.) 2. Podstawa Programowa Wychowania Przedszkolnego 3. Dziecięca matematyka prof. Gruszczyk- Kolczyńskiej