S YL AB US MODUŁ U I nforma cje ogólne Kod AMiP modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Mikrobiologia i Parazytologia Obowiązkowy Nauk o drowiu Pielęgniarstwo Nie dotyczy I stopień stacjonarne I Semestr studiów Liczba przypisanych punktów ECTS Formy prowadzenia zajęć Osoba odpowiedzialna za moduł Osoby prowadzące zajęcia Strona internetowa Język prowadzenia zajęć letni 2 Mikrobiologia: wykłady 20 godz.; ćwiczenia 10 godz.; bez nauczyciela 15 godz. Parazytologia: wykłady 10 godz.; seminaria-5 godz. Prof. dr hab. n. med. Stefania Giedrys-Kalemba /adres e-mail Mikrobiologia: dr n.med. Iwona Wojciechowska-Koszko/adres e-mail IwonaKoszko@interia.pl dr n.med Katarzyna Galant/adres e-mail kasieg231@wp.pl dr n.med. Ludmiła Szymanaik/adres e-mail szylus@ sci.pum.edu.pl mgr Paulina Roszkowska/adres e-mail paulinaroszkowska@poczta.fm mgr Helena Masiuk/adres e-mail helenamasiuk@op.pl lek.aleksandra Paszkowska/adres e-mail apasz@poczta.onet.eu Parazytologia: Prof dr hab. n. biol. Elżbieta Kalisińska/adres e-mail Dr n. med. Lidia Kołodziejczyk/adres e-mail Dr n. med. Danuta Kosik-Bogacka /adres e-mail http://www.pum.edu.pl/wydzialy/wydzial-lekarski/katedra-i-zakladmikrobiologii-i-immunologii polski Strona 1 z 9
Informacje szczegółowe Cele modułu Wymagania wstępne w zakresie Wiedzy Umiejętności Kompetencji społecznych 1. apoznanie się z pozytywną i negatywną rolą drobnoustrojów dla człowieka oraz środowiska, w którym on żyje. 2. Poznanie najważniejszych cech bakterii, wirusów i grzybów chorobotwórczych dla człowieka oraz mechanizmów wzajemnego oddziaływania w układzie drobnoustrójgospodarz. 3. Umiejętność rozpoznawania i wykrywania zakażeń: objawy kliniczne, pobieranie próbek do badań mikrobiologicznych, interpretacja uzyskanych wyników. 4. rozumienie środowiskowych uwarunkowań występowania chorób pasożytniczych 5. rozumienie roli stawonogów jako czynników chorobotwórczych i wektorów chorób pasożytniczych, bakteryjnych i wirusowych 6. najomość możliwości zapobiegania i zwalczania zakażeń (dezynfekcja, sterylizacja, antybiotykoterapia, szczepienia ochronne, kontrola zakażeń szpitalnych). Poznanie najczęstszych inwazji pasożytniczych człowieka (rodzimych i zawlekanych) 7. Poznanie biologii i chorobotwórczości wybranych gatunków pasożytniczych pierwotniaków, płazińców i obleńców Kompetencje na poziomie szkoły średniej z biologii. Systematyczność, nawyk samokształcenia, praca w grupie Opis efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) numer efektu kształcenia AMiP W01 AMiP W02 Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: definiuje podstawowe pojęcia z zakresu mikrobiologii i parazytologii różnicuje epidemiologię zakażeń wirusami, bakteriami oraz zakażeń grzybami i pasożytami, z uwzględnieniem geograficznego SYMBOL (odniesienie do) EKK A. W14. A. W15. Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Strona 2 z 9
Wykład ajęcia seminaryjne Ćw. laborat. Ćw. projektowe Ćwiczenia kliniczne Ćwiczenia ajęcia praktyczne Bez nauczyciela zasięgu ich występowania Posiada wiedzę z zakresu A.W27 AMiP W03 immunoprofilaktyki, zakażeń, reakcji nadwrażliwości, autoimmunizacji i podstawowych problemów transplantologii AMiP W04 Charakteryzuje epidemiologię C.W32 zakażeń i system ich kontroli,p AMiP W05 na standardy zapobiegania C.W34 zakażeniom,p Wie, na czym polega dezynfekcja, C.W35 AMiP W06 sterylizacja, aseptyka, antyseptyka, kontaminacja i dekontaminacja Wyjaśnia mechanizm i sposób C.W37 AMiP W07 postępowania w różnych rodzajach zakażeń klasyfikuje drobnoustroje, z A. U14. AMiP U01 uwzględnieniem mikroorganizmów chorobotwórczych i obecnych we florze fizjologicznej rozpoznaje najczęściej spotykane A. U5. AMiP U02 pasożyty człowieka na podstawie ich budowy i cykli życiowych oraz objawów chorobowych wykorzystuje wiedzę na temat A. U15. AMiP U03 funkcjonowania układu pasożytżywiciel dla prawidłowej terapii chorób wywołanych przez pasożyty systematycznie wzbogaca wiedzę, P AMiP K01 zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu D.K2 rzetelnie i dokładnie wykonuje D.K6. powierzone obowiązki zawodowe, P AMiP K03 przestrzega tajemnicy zawodowej D.K7. Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć numer efektu kształcenia Symbol modułu lub Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: Forma zajęć dydaktycznych AMiP W01 definiuje podstawowe pojęcia z zakresu mikrobiologii, immunologii i parazytologii Strona 3 z 9
AMiP W02 różnicuje epidemiologię zakażeń wirusami, bakteriami oraz zakażeń grzybami i pasożytami, z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich występowania AMiP W03 Posiada wiedzę z zakresu immunoprofilaktyki, zakażeń, reakcji nadwrażliwości, autoimmunizacji i podstawowych problemów transplantologii AMiP W04 Charakteryzuje epidemiologię zakażeń i system ich kontroli AMiP W05 na standardy zapobiegania zakażeniom AMiP W06 Wie, na czym polega dezynfekcja, sterylizacja, aseptyka, antyseptyka, kontaminacja i dekontaminacja AMiP W07 Wyjaśnia mechanizm i sposób postępowania w różnych rodzajach zakażeń AMiP U01 Klasyfikuje drobnoustroje, z uwzględnieniem mikroorganizmów chorobotwórczych i obecnych we florze fizjologicznej Strona 4 z 9
AMiP U02 AMiP U03 AMiP K01 rozpoznaje najczęściej spotykane pasożyty człowieka na podstawie ich budowy i cykli życiowych oraz objawów chorobowych wykorzystuje wiedzę na temat funkcjonowania układu pasożyt-żywiciel dla prawidłowej terapii chorób wywołanych przez pasożyty Systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu Rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe AMiP K03 przestrzega tajemnicy zawodowej Treść modułu (przedmiotu) kształcenia Symbol treści kształcenia TK 01 TK 02 TK 03 TK 04 Opis treści kształcenia Morfologia i fizjologia bakterii, wirusów i grzybów. Podstawy klasyfikacji i identyfikacji drobnoustrojów. Podstawowe grupy drobnoustrojów. Genetyka drobnoustrojów - znaczenie praktyczne. Flora fizjologiczna człowieka. Patogeneza zakażeń. Budowa i funkcja układu odpornościowego, nadwrażliwość, transplantacja narządów, niedobory immunologiczne. asady pobierania i przesyłania materiałów do badań mikrobiologicznych. Opracowanie materiału w pracowni mikrobiologicznej, kliniczna interpretacja wyniku badania mikrobiologicznego (fizjologia, kolonizacja, zakażenie). akażenia dróg oddechowych, skóry i tkanek miękkich, krwi i CUN. akażenia dróg pokarmowych i moczowych. STD, zakażenia wewnątrzpłodowe i okołoporodowe. akażenia wirusowe: HIV, HBV, HCV, CMV, HIV. TK 05 akażenia szpitalne, kontrola zakażeń. Dezynfekcja, - sterylizacja. Antybiotykoterapia narastanie oporności, patogeny alarmowe. TK 06 Immunoprofilaktyka zakażeń - szczepienia profilaktyczne i lecznicze, surowice Odniesienie do efektów kształcenia dla modułu K01, W03, AMiP W04, AMiP U01,AMiP K01, W03, AMiP U01,AMiP K01, W03, AMiP U01,AMiP K01, W03, AMiP U01,AMiP K01, W03, AMiP U01,AMiP K01, Strona 5 z 9
odpornościowe. Kalendarz szczepień. akażenia stanowiące zagrożenie w zawodzie ratownika przy kontakcie z krwią i wydalinami chorego, postępowanie poekspozycyjne - aktualne wytyczne. TK 07 Omówienie schematu badania mikrobiologicznego Pobieranie materiału od pacjenta rodzaje materiałów, omówienie warunków pobrania, transportowania i zabezpieczania materiałów do badań mikrobiologicznych. Demonstracja wymazów, podłoży transportowych i pojemników do pobierania materiałów. Omówienie skierowania na badanie mikrobiologiczne. Opracowanie materiału w pracowni mikrobiologicznej: badania mikroskopowe, posiewy, identyfikacja, oznaczanie wrażliwości na antybiotyki. Ocena różnych form i cech wzrostu bakterii i grzybów na podstawowych podłożach stałych (kształt, rozmiar, zabarwienie kolonii, wzrost mgławicowy, ruch bakterii, rodzaje hemolizy na podłożu agarowym z krwią) i płynnych (zmętnienie) na podstawie posiewów materiałów diagnostycznych. Wykorzystanie cech biochemicznych i antygenowych w różnicowaniu drobnoustrojów: ocena niektórych testów diagnostycznych (koagulaza, Streptokit) oraz gotowych zestawów do różnicowania biochemicznego drobnoustrojów typu API. Odczyt wrażliwości na antybiotyki (antybiogram, mykogram) Wykonanie i ocena preparatów bezpośrednich barwionych metodą Grama z różnych materiałów diagnostycznych i własnych wymazów. Wykonanie posiewów z nosa, gardła, skóry Wykonanie antybiogramu metodą dyfuzyjnokrążkową. Wizyta w pracowni mikrobiologicznej. *Studentki kierunku Położnictwa otrzymują wymazówki transportowe do pobrania w domu rano przed ćwiczeniem nr 2 wymazu z pochwy i odbytu w kierunku S.agalactiae. (wg instrukcji adiunkta/asystenta) TK 08 Omówienie wyników badań różnych materiałów (fizjologia, patologia, nosicielstwo). Posiewy ujemne i dodatnie + wypisany wynik: wymaz z nosa (nosicielstwo S. aureus), wymaz z gardła (angina paciorkowcowa), wydzielina ropna z czyraka (S. aureus), mocz (E. coli), kał (Salmonella enteritidis), AMiP W01, AMiP K01, AMiP K02 U01,AMiP K01, Strona 6 z 9
plwocina (S. pneumoniae), krew (S. epidermidis zakażenie odcewnikowe), wydzielina z pochwy (rzeżączka, drożdżyca + preparaty), płyn mózgowo-rdzeniowy (N. meningitidis). Ocena wykonanych posiewów z nosa, gardła i skóry. *Studentki kierunku Położnictwa wykonują posiew z pobranych wymazów z pochwy i odbytu na podłoża namnażające w kierunku Streptococcus agalactiae akażenia szpitalne Nadzór, kontrola i zapobieganie zakażeniom szpitalnym. espół, komitet ds. zakażeń szpitalnych. Rejestracja zakażeń szpitalnych. Dochodzenie epidemiologiczne w zakażeniach szpitalnych typowanie fenotypowe i genotypowe szczepów - demonstracja wyników PFGE. Aktualne problemy antybiotykoterapii narastanie oporności, zmienność czynników etiologicznych zakażeń, patogeny alarmowe MRSA, VRE, HLAR, ESBL+, KPC, MBL demonstracja płytek Ocena wykonanych antybiogramów. Wykonanie posiewów z powierzchni, powietrza oraz odcisków palców. TK 09 Omówienie zastosowania diagnostyki serologicznej i genetycznej asady pobierania i transportowania materiałów do badań serologicznych i genetycznych (z uwzględnieniem m.in. rzeżączki, chlamydiozy, HPV i kiły). Demonstracja testów serologicznych stosowanych w diagnostyce wirusologicznej, bakteriologicznej, grzybiczej: IF, ELISA, WB oraz metod genetycznych. Analiza wyników wirusologicznych BK, CMV, EBV, HINI; grzybiczych Candida, Aspergillus, bakteryjnych - Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, Chlamydia trachomatis, Borrelia spp, Helicobacter pylori, Mycobacterium tuberculosis. * Ocena wykonanych posiewów z pochwy kierunek Położnictwo Schemat postępowania poekspozycyjnego w przypadku zakażenia wirusem HCV, HBV, HCV. Immunoprofilaktyka zakażeń szczepienia profilaktyczne i lecznicze, surowice odpornościowe. Kalendarz szczepień. Demonstracja różnego typu szczepionek profilaktycznych (z uwzględnienie szczepionki HPV) i surowic odpornościowych. Demonstracja różnego typu szczepionek nieswoistych, autoszczepionek oraz innych preparatów immunomodulacyjnych. W03, AMiP W04, AMiP W05, AMiP W06, AMiP W07, AMiP U01, AMiP U02, AMiP U03, A MiP K01, Strona 7 z 9
TK 10 TK 11 TK 12 Dezynfekcja i sterylizacja Dezynfekcja, sterylizacja metody, zastosowanie. Kontrola procesu sterylizacji. Odczytanie wskaźników chemicznych i biologicznych kontrolujących procesy sterylizacji. Oglądanie płytek z działaniem promieni UV oraz posiewów palców, powierzchni, powietrza. Omówienie badania bakteryjnego zanieczyszczenia powietrza, powierzchni i sprzętu (metody: samoistna opadowa, z wymuszonym obiegiem powietrza). Ocena wykonanych posiewów z powierzchni, powietrza oraz odcisków palców Wprowadzenie do parazytologii - podstawowe pojęcia. Rodzaje szkodliwego działania pasożytów. Elementy epidemiologii chorób pasożytniczych. Biologia i chorobotwórczość najczęstszych pasożytów człowieka wybrane gatunki pierwotniaków, płazińców i obleńców. Stawonogi jako czynniki chorobotwórcze i wektory chorób pasożytniczych, bakteryjnych i wirusowych. Układ pasożyt-żywiciel w aspekcie wybranych zjawisk immunologicznych. Pasożyty oportunistyczne. Metody diagnostyczne stosowane w parazytologii. asady przygotowania i przechowywania materiału diagnostycznego do badań. K01,, AMiP K03 K01,, AMiP K03 K01,, AMiP K03 TK 13 apobieganie chorobom pasożytniczym K01,, AMiP K03 TK 14 Charakterystyka wybranych gatunków pasożytniczych pierwotniaków, płazińców i obleńców człowieka. Wybrane gatunki stawonogów jako czynniki chorobotwórcze i wektory chorób pasożytniczych, bakteryjnych i wirusowych. K01,, AMiP K03 Piśmiennictwo i pomoce naukowe 1. Mikrobiologia Podręcznik dla pielęgniarek, położnych i ratowników medycznych red. P. Heczko, PWL, 2005 2. Kadłubowski R., Kurnatowska A. (red.) 1999. arys parazytologii lekarskiej. PWL, Warszawa 3.Kuźna-Grygiel W., Kołodziejczyk L. 2003. Przewodnik do ćwiczeń z parazytologii lekarskiej. Wydawnictwo PAM, Szczecin 4.Buczek A. (red.). 2005. Choroby pasożytnicze, epidemiologia, diagnostyka, objawy. Wyd. Koliber Oficyna Wyd. Lublin Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Obciążenie studenta [h] N S Średnia Godziny kontaktowe z nauczycielem 45 Przygotowanie do ćwiczeń 5 Strona 8 z 9
Przygotowanie do seminariów 3 Przygotowanie prezentacji multimedialnej 15 Przygotowanie do zaliczenia 5 Czytanie wskazanej literatury 5 Uwagi Sumaryczne obciążenie pracą studenta 78 Punkty ECTS za moduł 2 Metody oceniania : test zaliczeniowy S sprawdzenie umiejętności praktycznych R raport D dyskusja wyników P prezentacja Inne Strona 9 z 9