ĆWICZENIE OPTYMALIZACJA NIEZAWODNOŚCIOWA STUKTUY ELEKTONICZNEGO SYSTEMU EZPIECZEŃSTWA Cl ćwicznia: zapoznani z analizą nizawodnościowo-ksploaacyjną lkronicznych sysmów bzpiczńswa; wyznaczni wybranych wskaźników nizawodnościowo-ksploaacyjnych przykładowych lkronicznych sysmów bzpiczńswa. Przdmio ćwicznia: modl nizawodnościow lkronicznych sysmów bzpiczńswa; modl ksploaacyjn lkronicznych sysmów bzpiczńswa; symulacja kompurowa wpływu liczby uszkodzonych cnral i modułów worzących poszczgóln ypy sysmów na nizawodność całgo sysmu rozproszongo; symulacja kompurowa wpływu warości nizawodności cnali i modułów worzących poszczgóln ypy sysmów na nizawodność całgo sysmu rozproszongo; symulacja kompurowa wpływu liczby zasosowanych magisral ransmisyjnych na nizawodność całgo sysmu rozproszongo; symulacja kompurowa wpływu liczby zasosowanych cnral w wrsji rozproszonj na nizawodność całgo sysmu rozproszongo; symulacja kompurowa wpływu czasu badań sysmów na innsywność uszkodzń cnral i modułów worzących poszczgóln ypy sysmów rozproszonych; symulacja kompurowa wpływu czasu badań sysmów na innsywność uszkodzń całgo sysmu rozproszongo. Narzędzia wspomagając ralizację ćwicznia: kompurowy, auorski program,,wspomagani Dcyzji nizawodnościowo- EKsploaacyjnych ransporowych sysmów nadzoru WDEK... Podsawy oryczn i założnia Pod pojęcim san bzpiczńswa sysmu w skróci: bzpiczńswo sysmu rozumimy aki właściwości go sysmu i jgo oocznia, kór sprzyjają poczuciu braku zagrożnia syuacją nipożądaną w aspkci ksploaacyjnym zwłaszcza zagrożnia sanami nizdaności oznaczającymi rozlgł awari i/lub kaasrofę sysmu. ozróżniamy dwa podsawow sany sysmu w aspkci bzpicznościowym : zpiczność o właściwość sysmu warunkująca san bzpiczńswa
san nizawodności bzpiczńswa; san zawodności bzpiczńswa. Nizawodność bzpiczńswa sysmu oznacza jgo odporność na isnijąc syuacj nibzpiczn oraz na ich powsawani. Miarą nizawodności bzpiczńswa js prawdopodobińswo niwysąpinia akigo uszkodznia sysmu lub akigo błędu w jgo działaniu, kóry oznacza san nibzpiczny dla srukury wwnęrznj sysmu, obików z nim współpracujących i środowiska w ym ludzi. Zawodność bzpiczńswa sysmu oznacza jgo podaność na wywoływani i sprzyjani syuacjom nibzpicznym. Miarą zawodności bzpiczńswa js prawdopodobińswo wysąpinia akigo uszkodznia sysmu lub akigo błędu w jgo działaniu, kóry oznacza san nibzpiczny dla srukury wwnęrznj sysmu, obików z nim współpracujących i środowiska w ym ludzi. Między ymi wskaźnikami isnij oczywisa zalżność: Elkroniczny sysm bzpiczńswa moż przbywać w różnych podzbiorach sanów w zalżności od przyjęgo kryrium klasyfikacji: w podzbiorz sanów ksploaacyjnych, do kórgo między innymi zalicza się san zdaności, nipłnj zdaności, nizdaności, id.; w podzbiorz sanów goowościowych, do kórgo między innymi zalicza się san sałj goowości, płnj goowości, nigoowości, id.; w podzbiorz sanów bzpicznościowych, do kórgo między innymi zalicza się san bzpiczńswa, nizawodności bzpiczńswa, poczucia zagrożnia bzpiczńswa, zagrożnia bzpiczńswa, zawodności bzpiczńswa, zawodności sprawności, san nibzpiczńswa, id. rys.. i.. ys... Graf sanów bzpicznościowych sysmu nadzoru gdzi: S P san poczucia bzpiczńswa, S P san poczucia zagrożnia bzpiczńswa, S san zagrożnia bzpiczńswa, S san zawodności bzpiczńswa, S S san zawodności sprawności
ys... Graf sanów bzpicznościowych sysmu i odpowiadający mu graf przjść między sanami gdzi: - innsywność uszkodzń; - innsywność odnów sysmu, 0 prawdopodobińswo isninia sanu zdaności, prawdopodobińswo wysąpinia sanu zagrożnia bzpiczńswa, prawdopodobińswo wysąpinia sanu nibzpiczngo np. awarii ysunk. przdsawia graf procsu ksploaacji lkroniczngo sysmu bzpiczńswa, w kórym wyróżniono nasępując sany ksploaacyjn: - użykowani lkroniczngo sysmu bzpiczńswa OT u ; - obsługiwani lkroniczngo sysmu bzpiczńswa OT O. Zdany lkroniczny sysm bzpiczńswa ralizuj swoj zadania opracyjn w podsysmi użykowania OT U funkcj: dozorowani, alarmowani a w przypadku uszkodznia przchodzi do podsysmu obsługiwania OT O, gdzi przprowadzan są czynności w clu odzyskania sanu zdaności. Po nich wraca do wykonywania zadań użykowych.
ys... Sany dwusanowgo, prosgo procsu kslopaacji lkroniczngo sysmu bzpiczńswa np. układ wykonawczy: cnrala sygnalizaor akusyczno-opyczny gdzi: OT u obik sysm w podsysmi użykowania; OT O obik sysm w podsysmi obsługiwania; P * ; P * prawdopodobińswa graniczn przbywania obiku sysmu w poszczgólnych sanach; P ; P prawdopodobińswa przjść obiku sysmu między sanami;, numracja sanów Elkroniczn sysmy bzpiczńswa mogą wysępować w rzch rodzajach srukur. Są o srukury ypu: - skupiongo, - rozproszongo, - miszango. Obcni najczęścij sosowan są mikroprocsorow cnral cyfrow o srukurz skupionj, zn. akij, w kórj nalży doprowadzić wszyski lini dozorow i lini wyjściow sygnalizacyjn oraz moniorując bzpośrdnio do płyy głównj cnrali alarmowj rys..4. Cnral go ypu sosowan są do obików małych np. miszkania, domki, mał biura, kór wymagają kilkanaści linii dozorowych przważni do 6. ys..4. Elkroniczny sysm bzpiczńswa o srukurz skupionj Elkroniczn sysmy bzpiczńswa o srukurz ypu miszango posiadają okrśloną liczbę linii dozorowych wprowadzanych bzpośrdnio do płyy głównj cnrali alarmowj. Mają akż możliwość współpracy z innymi podcnralami lub modułami za pośrdnicwm magisrali ransmisyjnj np. wykorzysując forma ransmisji danych S- lub S-485. Na rys..5 przdsawiono lkroniczny sysm bzpiczńswa w wrsji miszanj. Sosuj się go do obików, kór wymagają dużj liczby linii dozorowych przważni powyżj 6. Zwykl kilkanaści linii dozorowych od 4 do 6 wprowadza się bzpośrdnio do liswy łączniowj płyy głównj cnrali alarmowj. Zazwyczaj lini dozorow ni są zby długi od kilku do kilkudzisięciu mrów i łączą czujki usyuowan blisko cnrali alarmowj. Pozosał dołączon są do modułów rozszrzniowych wjściowych. Lini wyjściow w ym sysmi mogą być dołączon 4
zarówno do wyjść płyy głównj cnrali alarmowj jak i do modułu rozszrzającgo wyjścia. ys..5. Elkroniczny sysm bzpiczńswa o srukurz miszanj Na rys..6 przdsawiono lkroniczny sysm bzpiczńswa o srukurz rozproszonj. Cnrala alarmowa połączona js z podcnralami i/lub modułami za pośrdnicwm magisrali ransmisyjnj. Do modułów doprowadzon są linii dozorow i lini wyjściow. Tgo ypu sysmy są rzadko spoykan, poniważ większość ofrowanych na rynku cnral alarmowych ma na płyci głównj możliwość dołącznia linii dozorowych. Jśli jdnak projkan ni wykorzysa ich, o wdy wysępuj sysm o srukurz rozproszonj. Do inrsujących rozwiązań konfiguracji lkronicznych sysmów bzpiczńswa nalżą sysmy o srukurz rozproszonj, powsał w wyniku połącznia w opologii pirścinia cnral alarmowych. Każda z pojdynczych cnral alarmowych moż funkcjonować auonomiczni nizalżni i wówczas js sysmm o srukurz skupionj z własną klawiaurą. Poprzz wykorzysani porów ransmisji danych isnij możliwość połącznia poszczgólnych pojdynczych cnral alarmowych, ak by uworzyły układ zamknięj pęli. Obcni bardzo częso jako mdium ransmisyjn pomiędzy cnralami sosuj się świałowód. 5
Lini wyjściow sygnalizacyjn i moniorując magisrala ransmisyjna Lini wyjściow Lini dozorow Lini dozorow ys..6. Elkroniczny sysm bzpiczńswa o srukurz rozproszonj Na rys..7 przdsawiony js zspół dwóch cnral alarmowych w wrsji skupionj, kór w wyniku ingracji uworzyły sysm o srukurz rozproszonj. Każda z cnral posiada nizalżną klawiaurę przdsawioną na rysunku i js wyposażona w karę S-, kóra umożliwiła połączni cnral w duży sysm alarmowy na rys..7 o połączni oznaczon jako S-/. Cnrala nr poprzz magisralę ransmisyjną S-/ łączy srownik ablicy synopycznj. Wszyski bloki sysmu alarmowgo a więc: cnral i oraz srownik ablicy synopycznj połączon są magisralami ransmisyjnymi S- z przyłącznicą S-/ a a z kompurm nadzorującym pracę całgo sysmu sygnalizacji włamania i napadu. Waro nadminić, ż w skład go zingrowango sysmu wchodzą jdnoski o różnych wilkościach a więc o różnj liczbi linii dozorowych od 8, poprzz 40, do 64 linii dozorowych oraz o 40 srfach jaki posiada każda z cnral. Ważną cchą go sysmu js możliwość dcnralizacji wszyskich cnral wchodzących w skład go dużgo sysmu. W zalżności od ypu zasosowanj cnrali alarmowj można zaprojkować lkroniczny sysm bzpiczńswa o okrślonj srukurz nizawodnościowj. Na rysunkach.8,.9 i.0 przdsawiono przykładow rodzaj rozwiązań. 6
ys..7. Elkroniczny sysm bzpiczńswa o srukurz rozproszonj powsały w wyniku ingracji dwóch cnral skupionych Jdnoska cnralna Moduły mocy Moduły rozszrzając ys..8. Schma nizawodnościowy sysmu rozproszongo z jdną magisralą ransmisyjną Moduły rozszrzając magisrala A Moduły rozszrzając magisrala Cnrala Moduły rozszrzając magisrala C Moduły rozszrzając magisrala D ys..9. Schma nizawodnościowy sysmu rozproszongo z czrma magisralami ransmisyjnymi 7
cnrala cnrala cnrala cnrala 4 ys..0. Schma nizawodnościowy sysmu rozproszongo opargo na czrch cnralach w wrsji skupionj ys..8 przdsawia sysm o srukurz szrgowj. W przypadku uszkodznia kórgoś z lmnów sysmu, ni spłnia on już swojj funkcji, czyli ni js w sani nadzorować ochraniango obiku. ys..9. przdsawia sysm o srukurz szrgowo-równolgłj. W przypadku uszkodznia kórjś z magisral ransmisyjnych sysm ni js w płni zdany, al nadal pozosał magisral działają zgodni z założonymi wymaganiami. Całkowi uszkodzni sysmu moż nasąpić ylko w dwóch przypadkach: - uszkodzona cnrala, - uszkodzon wszyski magisral z modułami rozszrzającymi. ys..0. przdsawia sysm o srukurz równolgłj. Analizując n sysm z pozycji każdj cnrali worzącj n sysm, można swirdzić, iż sanowi ona szrgową srukurę nizawodnościową - gdy funkcjonuj indywidualni. Jdnak całość zobrazowana na rys..0 worzy równolgłą srukurę nizawodnościową... Analiza nizawodnościowo-ksploaacyjna lkronicznych sysmów bzpiczńswa Po przprowadzniu analizy przdsawionych ypów lkronicznych sysmów bzpiczńswa można swirdzić, ż ich srukura nizawodnościowa js srukurą miszaną ypu szrgowo-równolgłgo. Ogólni js ona przdsawiona na rys... 8
Elmn,," gałęzi równolgłj Elmn,," gałęzi równolgłj Elmn,," gałęzi szrgowj Elmn,,n" gałęzi szrgowj Elmn,,m" gałęzi równolgłj ys... Ogólny schma nizawodnościowy lkroniczngo sysmu bzpiczńswa Uszkodzni kórgoś z lmnów znajdujących się w gałęzi szrgowj srukury powoduj przjści sysmu z sanu płnj zdaności S PZ do sanu zawodności bzpiczńswa S. Uszkodzni kórgoś z lmnów znajdujących się w gałęzi równolgłj srukury powoduj przjści z sanu płnj zdaności S PZ do sanu zagrożnia bzpiczńswa S 4. ys.. obrazuj rlacj zachodząc w sysmi w aspkci bzpicznościowym. m S PZ S S m- S O m- ys... lacj zachodząc w sysmi gdzi: O funkcja prawdopodobińswa przbywania sysmu w sani płnj zdaności S PZ, funkcja prawdopodobińswa przbywania sysmu w sani zagrożnia bzpiczńswa S, funkcja prawdopodobińswa przbywania sysmu w sani zawodności bzpiczńswa S, innsywność zasępcza przjść lmnów gałęzi szrgowj, innsywność przjść lmnów gałęzi równolgłj ozważając sysm zagrgowany przdsawiony na rys.. można zapisać nasępującą zalżność: n. i San płnj zdaności sysm js zdany chniczni i funkcjonalni i wykrywa zagrożnia dla życia ludzi i ich minia San zawodności bzpiczńswa sysm js nizdany częściowo lub całkowici i ni wykrywa zagrożń dla życia ludzi i ich minia 4 San zagrożnia bzpiczńswa sysm js ylko częściowo zdany, al js jszcz w sani wykryć większość zagrożń dla życia ludzi i ich minia i 9
0 Sysm przdsawiony na rys.. moż być opisany nasępującymi równaniami Kołmogorowa-Chapmana:. Sosując przkszałcnia mamayczn orzymujmy:..4.5.6 λ λ λ m m ' m m m m ' m ' ' ' 0 0 0 0 0 0 m m m m m m m m m m
m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m.7 Orzyman zalżności pozwalają na wyznaczni warości prawdopodobińsw przbywania dowolngo lkroniczngo sysmu bzpiczńswa w sanach płnj zdaności S PZ, zagrożnia bzpiczńswa S i zawodności bzpiczńswa S. m m.. Opis programu,,wspomagani Dcyzji Nizawodnościowo-Eksploaacyjnych Transporowych Sysmów Nadzoru WDEK W clu uławinia projkanom i użykownikom lkronicznych sysmów bzpiczńswa zarządzania procsm nizawodnościowo-ksploaacyjnym opracowano auorski program o nazwi,,wspomagani Dcyzji nizawodnościowo-eksploaacyjnych ransporowych sysmów nadzoru WDEK. Podając warości wjściow: - liczba badanych sysmów, - czas badań sysmów, - śrdni czas naprawy, - śrdni czas ralizacji przglądów I rodzaju, - śrdni czas ralizacji przglądów II rodzaju, - współczynnik nakładów finansowych, - liczba uszkodzonych lmnów badango ypu sysmu oraz wykorzysując m.in. równania: innsywność przjść lmnów gałęzi szrgowj srukury nizawodnościowj n i warość oczkiwana czasu zdaności ET λ i
funkcja prawdopodobińswa przbywania sysmu w sani płnj zdaności O d 0 xp funkcja prawdopodobińswa uszkodznia sysmu O O funkcja prawdopodobińswa przbywania sysmu w sani płnj zdaności 0 funkcja prawdopodobińswa przbywania sysmu w sani zagrożnia bzpiczńswa m m m m m m m m m m funkcja prawdopodobińswa przbywania sysmu w sani zawodności bzpiczńswa m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m wskaźnik goowości n m m g T T T K
opymaln innsywności ralizacji przglądów I i II rodzaju dla max. warości wskaźnika goowości sysmu 00 P opymaln innsywności ralizacji przglądów I i II rodzaju z uwzględninim nakładów finansowych 00 C k C k C k C k C k C k P opym opym opym opym opym opym program wyznacza nasępując warości: - nizawodność poszczgólnych lmnów worzących badany sysm, - nizawodność całgo sysmu, - innsywność uszkodzń lmnów worzących badany sysm, - innsywność uszkodzń całgo sysmu, - śrdni czas pracy lmnów worzących badany sysm, - wskaźnik goowości lmnów worzących badany sysm, - wskaźnik goowości całgo sysmu, - dla sysmów o srukurz miszanj i równolgłj: - prawdopodobińswo przbywania w sani płnj zdaności S PZ, - prawdopodobińswo przbywania w sani zagrożnia bzpiczńswa S i, - prawdopodobińswo przbywania w sani zawodności bzpiczńswa S, - innsywność napraw, - innsywność ralizacji przglądów I rodzaju, - innsywność ralizacji przglądów II rodzaju, - max. warość wskaźnika goowości sysmu, - opymaln innsywności ralizacji przglądów I i II rodzaju dla max. warości wskaźnika goowości sysmu, - opymalny współczynnik rodzaju przglądów, - warość wskaźnika goowości sysmu z uwzględninim nakładów finansowych, - opymaln innsywności ralizacji przglądów I i II rodzaju dla warości wskaźnika goowości sysmu z uwzględninim nakładów finansowych. Schma blokowy działania programu WDEK przdsawiono na rys...
ys... Schma blokowy działania programu 0a 0b ys..4. a Widok programu,,wspomagani Dcyzji Nizawodnościowo- Eksploaacyjnych Transporowych Sysmów Nadzoru ; b widok programu WDEK zakładka 4
Program WDEK posiada 5 zakładk, kór odpowiadają okrślonym ypom sysmów: - sysm JMTI S-C sysm z jdną magisralą ransmisyjną i modułami z inrfjsm S-C rys..4a, - sysm JMTI S-485 sysm z jdną magisralą ransmisyjną i modułami z inrfjsm S-485 rys..4b, - sysm WMTI S-C sysm z dwoma magisralami ransmisyjnymi i modułami z inrfjsm S-C rys..5a, - sysm WMTI S-485 sysm z wiloma magisralami ransmisyjnymi i modułami z inrfjsm S-485 rys..5b, - sysm WCATS sysm z wiloma cnralami alarmowymi skupionymi worzącymi sysm rozproszony rys..6. a b ys..5. a Widok programu,,wspomagani Dcyzji Nizawodnościowo- Eksploaacyjnych Transporowych Sysmów Nadzoru zakładka ; b widok programu WDEK zakładka 4 ys..6. Widok programu,,wspomagani Dcyzji Nizawodnościowo- Eksploaacyjnych Transporowych Sysmów Nadzoru zakładka 5 Koljną funkcją programu WDEK js przdsawiani graficzni orzymanych wyników: - dla wszyskich sysmów porównani rys..7a: - wskaźnika goowości całgo sysmu, - max. warości wskaźnika goowości sysmu, 5
- warości wskaźnika goowości sysmu z uwzględninim nakładów finansowych, - dla sysmów o srukurz miszanj i równolgłj porównani prawdopodobińsw przbywania w sanach rys..7b: - płnj zdaności S PZ, - zagrożnia bzpiczńswa S i, - zawodności bzpiczńswa S. a b ys..7. a Graficzn przdsawini wskaźników goowości; b graficzn przdsawini prawdopodobińsw przbywania w sanach S PZ, S i, S Zasosowani przdsawiongo programu WDEK pozwala na zaplanowani procsu ksploaacyjngo w już isnijących i użykowanych sysmach, jak równiż na wyznaczni wskaźników nizawodnościowych na api projkowania sysmów..4. Uwagi końcow W fkci wykonania ćwicznia nalży przdsawić sprawozdani zawirając wyniki symulacyjnych analiz zralizowanych z wykorzysanim programu,,wspomagani Dcyzji Nizawodnościowo-Eksploaacyjnych Transporowych Sysmów Nadzoru - a zwłaszcza nalży okrślić: - wpływ liczby uszkodzonych cnral i modułów worzących poszczgóln ypy sysmów na nizawodność całgo sysmu rozproszongo, - wpływ warości nizawodności cnali i modułów worzących poszczgóln ypy sysmów na nizawodność całgo sysmu rozproszongo, - wpływ liczby zasosowanych magisral ransmisyjnych na nizawodność całgo sysmu rozproszongo, - wpływ liczby zasosowanych cnral w wrsji skupionj na nizawodność całgo sysmu rozproszongo, - wpływ czasu badań sysmów na innsywność uszkodzń cnral i modułów worzących poszczgóln ypy sysmów rozproszonych, - wpływ czasu badań sysmów na innsywność uszkodzń całgo sysmu rozproszongo. Całość podsumować wnioskami z przprowadzonych badań i dyskusji. Uwaga 6
Warości wjściow do programu,,wspomagani Dcyzji Nizawodnościowo- Eksploaacyjnych Transporowych Sysmów Nadzoru podaj nauczycil prowadzący zajęcia laboraoryjn..5. Zagadninia konroln. Wyminić i omówić sany nizawodnościow.. Wyminić i omówić sany ksploaacyjn.. Wyjaśnić pojęci zdaności. 4. Wyjaśnić pojęci nizdaności. 5. Wyjaśnić pojęci zagrożnia bzpiczńswa. 6. Wyjaśnić pojęci zawodności bzpiczńswa. 7. Wyminić i omówić srukury lkronicznych sysmów bzpiczńswa. 8. Omówić właściwości, w aspkci nizawodnościowym, lkroniczngo sysmu bzpiczńswa o srukurz skupionj. 9. Omówić właściwości, w aspkci nizawodnościowym, lkroniczngo sysmu bzpiczńswa o srukurz miszanj. 0. Omówić właściwości, w aspkci nizawodnościowym, lkroniczngo sysmu bzpiczńswa o srukurz rozproszonj.. Porównać właściwości srukur lkronicznych sysmów bzpiczńswa w aspkci nizawodnościowym.. Wyjaśnić pojęci innsywności uszkodzń.. Zdfiniować pojęci wskaźnika goowości. 4. Podać i objaśnić zalżność umożliwiającą obliczni warości wskaźnika goowości..6. Objaśnini sosowanych pojęć zpiczność właściwość, ccha obiku warunkująca san bzpiczńswa []. Inaczj: właściwość wyrażająca zdolność sysmu obiku do urzymania sanu bzpiczńswa [6]. Nizawodność zspół właściwości, kór opisują goowość obiku i wpływając na nią: niuszkadzalność, obsługiwalność i zapwnini środków obsługi [5]. Inaczj: zdolność obiku do spłninia w okrślonych warunkach ksploaacji zadanych funkcji w wymaganym czasi i wymaganym wymiarz ilościowym [4]. Nizawodność bzpiczńswa - odporność obiku na isnijąc i powsając syuacj nibzpiczn []. Nisprawność synonim nizdaności san chniczny i/lub funkcjonalny obiku unimożliwiający ralizację zadania ksploaacyjngo użykowgo lub obsługowgo []. Syuacja nibzpiczna san sysmu obiku sprzyjający powsaniu i/lub podrzymaniu warunków zagrażających pojawinim się poważngo sanu nizdaności j. sanu nibzpiczngo: awaryjngo i/lub kaasroficzngo. San nizawodnościowy właściwość obiku okrślająca jakość wykonywanych przz nigo zadań z uwzględninim warunków środowiskowych i czasu []; synonim pojęcia sanu w ujęciu diagnosycznym. 7
Zagrożni bzpiczńswa syuacja sprzyjająca powsaniu poważngo w skukach sanu nizdaności np. począk rozwijającgo się łańcucha uszkodzniowgo []. Zawodność bzpiczńswa podaność obiku sysmu na isnijąc i powsając syuacj nibzpiczn []. Inaczj: podaność obiku na nizdaności chniczn i/lub funkcjonaln skukując sanm nibzpicznym: awaryjnym i/lub kaasroficznym [4]. Zawodność sprawności podaność obiku na nizdaności chniczn i/lub funkcjonaln ni wywołując zagrożnia bzpiczńswa [4]. Zdaność san zdaności san obiku charakryzujący się spłninim wszyskich wymagań chnicznych i funkcjonalnych [6] []. Nizdaność san nizdaności san obiku, w kórym ni wszyski wymagania chniczn i funkcjonaln są spłnion; san po zaisniniu uszkodznia [] [6]. Uszkodzni zdarzni polgając na przjściu sanu obiku z sanu zdaności do sanu nizdaności [6]. Źródła: [] Ważyńska-Fiok K., Jaźwiński J.: Nizawodność sysmów chnicznych. PWN Warszawa 990 [] Dąbrowski T.: Diagnozowani sysmów anropochnicznych w ujęciu poncjałowofkowym. WAT Warszawa 00. ozprawa hab. [] Lwiowicz J., Kusroń K.: Podsawy ksploaacji saków powirznych. T.. Własności i właściwości ksploaacyjn saku powirzngo. Wyd. ITWL Warszawa 00. [4] Jaźwiński J., orgoń J.: Nizawodność ksploaacyjna i bzpiczńswo loów. WKiŁ Warszawa 989. [5] Polski Komi Normalizacji Norm i Jakości. Polska Norma. Słownik rminologiczny lkryki. Nizawodność i jakość obsługi. PN-9/N-509. 99. [6] ędkowski L.: Elmny diagnosyki chnicznj. WAT Warszawa 99. 8