ROZDZIAŁ I PODMIOT I PRZEDMIOT OPODATKOWANIA

SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ I PODMIOT I PRZEDMIOT OPODATKOWANIA... 37 1. Zakres podmiotowy i przedmiotowy ustawy... 37 1.1. Podmiot opodatkowania... 37 1.2. Osoby prawne... 38 1.3. Jednostki nieposiadające osobowości prawnej... 38 1.4. Spółki zagraniczne... 39 1.5. Definicja spółki niebędącej osobą prawną... 39 1.6. Spółki zagraniczne problem z niektórymi krajami... 40 1.7. Mały podatnik... 40 1.8. Komitety wyborcze jako podatnicy... 41 1.9. Rada Rodziców podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych... 42 1.10. Spółki kapitałowe w organizacji... 44 1.10.1. Spółki kapitałowe w organizacji jako podatnik podatku dochodowego od osób prawnych... 44 1.10.2. Data rejestracji spółki kapitałowej w organizacji w urzędzie skarbowym a rozliczenie podatku dochodowego... 44 1.10.3. Rok podatkowy w spółce kapitałowej w organizacji... 44 1.10.4. Przychody i koszty w spółce kapitałowej w organizacji... 45 1.10.5. Koszty założenia spółki z o.o. i podwyższenia kapitału zakładowego... 45 1.11. Spółka niemająca osobowości prawnej a podatek dochodowy od osób prawnych... 46 1.12. Wspólnoty mieszkaniowe... 47 1.13. Spółka komandytowo-akcyjna... 47 1.14. Upadłość a obowiązek podatkowy... 48 1.15. Zmiana formy prawnej a następstwo prawne w zakresie obowiązków prawnopodatkowych 48 1.16. Podatkowe grupy kapitałowe... 49 1.16.1. Warunki utworzenia podatkowej grupy kapitałowej... 49 1.16.2. Utworzenie podatkowej grupy kapitałowej... 50 1.16.3. Rok podatkowy spółek tworzących podatkową grupę kapitałową... 51 1.16.4. Ustalanie dochodu (straty) podatkowej grupy kapitałowej... 51 1.16.5. Dywidenda od spółek wchodzących w skład grupy kapitałowej... 52 1.16.6. Opodatkowanie dywidendy dla spółki z grupy kapitałowej... 52 1.16.7. Utrata statusu podatkowej grupy kapitałowej... 54 1.16.8. Podatkowa grupa kapitałowa a inne obowiązki... 54 2. Wyłączenia przedmiotowe... 55 2.1. Działalność rolnicza w rozumieniu ustawy... 55 2.2. Działalność rolnicza w orzecznictwie NSA... 56 2.3. Przedmiot działalności rolniczej... 56 2.4. Produkcja materiału siewnego... 57 2.5. Gospodarstwo rolne definicja... 57 2.6. Gospodarstwo rolne wyjaśnienie MF... 58 2.7. Pojęcie działy specjalne produkcji rolnej... 58 2.8. Działy specjalne produkcji rolnej pojęcie ogrzewanej szklarni (tunelu foliowego) oraz hodowli entomofagów... 59 2.9. Działalność rolnicza na gruntach cudzych... 59 2.10. Przychód z kontraktacji... 60 2.11. Działalność rolnicza a dywidenda dla osoby fizycznej... 60

6 2.12. Hodowla koni... 61 2.13. Polowa uprawa kwiatów... 61 2.14. Łuskanie cebulek kwiatowych a działalność rolnicza... 62 2.15. Przychody i koszty uzyskania przychodów z działalności rolniczej i pozarolniczej... 63 2.16. Sprzedaż warzyw suszonych pochodzących z własnej uprawy... 64 2.17. Dopłaty w rolnictwie... 64 2.18. Dopłaty bezpośrednie do gruntów rolnych... 65 2.19. Dzierżawa gruntów rolnych... 65 2.20. Grupa producentów rolnych... 66 2.21. Gospodarka leśna definicja... 67 2.22. Czynność prawnie nieważna a zobowiązanie podatkowe... 68 2.23. Przychody z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy... 68 2.24. Kwota zasądzona na rzecz podatnika w związku ze stwierdzeniem nieważności decyzji... 69 2.25. Podatek tonażowy... 70 2.25.1. Wybór pomiędzy podatkiem tonażowym a zasadami ogólnymi... 70 2.25.2. Podatnicy podatku tonażowego... 70 2.25.3. Dokument Zgodności... 71 2.25.4. Przedmiot opodatkowania podatkiem tonażowym... 72 2.25.5. Wyłączenia z zakresu podatku tonażowego... 72 2.25.6. Wybór zasad opodatkowania przez armatora morskiego... 73 2.25.7. Podatek tonażowy a łączenie przedsiębiorstw... 74 2.25.8. Zasady ustalania dochodu armatora... 75 2.25.9. Obliczenie podatku tonażowego... 75 2.25.10. Zapłata podatku i deklaracje w podatku tonażowym... 76 2.25.11. Podatek tonażowy od sprzedaży statku... 76 2.25.12. Podatek tonażowy a księgi rachunkowe... 76 3. Nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy... 77 3.1. Nieograniczony obowiązek podatkowy... 77 3.2. Ograniczony obowiązek podatkowy... 77 3.3. Siedziba i zarząd osoby prawnej... 77 3.4. Terytorium Polski... 77 3.5. Pojęcia morze terytorialne i wyłączna strefa ekonomiczna... 78 3.6. Pokłady samolotów i statki morskie... 79 3.7. Specjalne strefy ekonomiczne... 79 4. Zwolnienia podmiotowe... 79 4.1. Fundusze emerytalne... 81 4.2. Zagraniczne fundusze inwestycyjne i podmioty prowadzące program emerytalny... 81 4.3. Zwolnienie dochodów jednostek samorządu terytorialnego... 82 4.4. Fundusz dopłat nie jest funduszem celowym... 83 4.5. Zwolnienia o charakterze podmiotowym na podstawie odrębnych ustaw... 83 4.6. Zwolnienie państwowych funduszy celowych... 84 4.7. Zwolnienie jednostek budżetowych... 84 4.8. Zmiany w zakresie zwolnień podmiotowych z podatku dochodowego... 84 4.9. Jednostki badawczo-rozwojowe brak zwolnienia... 85 4.10. Zwolnienie dla Agencji Rezerw Materiałowych... 85 5. Rok podatkowy... 86 5.1. Rok kalendarzowy a rok podatkowy... 86 5.2. Rozpoczęcie działalności a rok podatkowy... 87 5.2.1. Rok podatkowy jako rok kalendarzowy... 87 5.2.2. Rozpoczęcie działalności w drugiej połowie roku a zasady złożenia zeznania podatkowego... 87 5.2.3. Rok podatkowy jako okres 12 kolejnych miesięcy... 88 5.3. Zmiana roku podatkowego... 89

5.4. Forma zawiadomienia o wyborze roku podatkowego... 89 5.5. Konsekwencje niezawiadomienia o zmianie roku podatkowego... 90 5.6. Modyfikacja roku podatkowego... 90 5.7. Rok podatkowy spółek tworzących podatkową grupę kapitałową... 91 5.8. Zamknięcie ksiąg rachunkowych a rok podatkowy... 91 5.9. Postępowanie upadłościowe a rok podatkowy... 92 5.10. Inny rok podatkowy niż kalendarzowy a data złożenia IFT-2R... 93 5.11. Podatnicy, u których rok podatkowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, a nowe przepisy 93 ROZDZIAŁ II OPODATKOWANIE OSÓB ZAGRANICZNYCH... 95 1. Ograniczony obowiązek podatkowy... 95 2. Organiczony obowiązek podatkowy a spółka zarejestrowana w Polsce z siedzibą zarządu na Cyprze 95 3. Pojęcie dochodu uzyskanego w Polsce przez podmiot zagraniczny na terytorium Polski... 96 4. Zasady opodatkowania osób zagranicznych... 98 4.1. Opodatkowanie podmiotu zagranicznego prowadzącego działalność w Polsce... 98 4.2. Opodatkowanie podmiotów zagranicznych pochodzących z państw, z którymi nie zawarto umowy w sprawie podwójnego opodatkowania... 99 4.2.1. Dochody osiągane przez oddziały (przedstawicielstwa)... 99 4.2.2. Dochody z nieruchomości... 99 4.2.3. Dochody z majątku ruchomego... 99 4.2.4. Świadczenie usług... 100 4.3. Opodatkowanie podmiotów zagranicznych pochodzących z państw, z którymi zawarto umowy w sprawie podwójnego opodatkowania... 100 4.3.1. Rola umów międzynarodowych... 100 4.3.2. Umowy w sprawie podwójnego opodatkowania... 101 4.3.3. Obowiązek stosowania oficjalnej wersji tłumaczenia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania... 103 4.3.4. Pojęcie zakładu w Umowie Modelowej... 103 4.3.5. Pojęcie zakładu w polskiej ustawie... 104 4.3.6. Opodatkowanie zakładu i podmiotów pozostałych... 105 4.3.7. Ustalenie zysku zakładu... 105 4.3.8. Definicja zakładu w umowie z Irlandią... 105 4.3.9. Korekta dochodów uzyskanych w innym kraju a zysk zakładu w Polsce... 106 4.3.10. Zasady eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych... 107 4.3.11. Dochody z nieruchomości... 108 4.3.12. Dochody z rzeczy ruchomych... 108 4.3.13. Dochody z licencji... 109 4.3.14. Dochody z odsetek... 109 4.3.15. Dochody z odsetek moment potrącenia podatku... 109 4.3.16. Dochody z dywidend... 110 4.3.17. Zrównanie prawa podatników mających siedzibę na terytorium UE lub EOG z polskimi podatnikami w zakresie odliczania podatku zapłaconego za granicą... 111 5. Dywidendy dla podmiotów zagranicznych... 112 5.1. Zasady opodatkowania dywidend dla podmiotów zagranicznych... 112 5.2. Warunki zwolnienia z podatku dywidend wypłacanych podmiotom zagranicznym... 112 5.3. Zmiany od 1 stycznia 2011 r. dotyczące dywidend od polskich spółek... 114 5.4. Państwa członkowskie UE i EOG... 114 5.5. Zwolnienie dywidendy wypłacanej dla podmiotu zagranicznego... 115 5.6. Obowiązki spółki wypłacającej dywidendę... 115 6. Opodatkowanie osób zagranicznych konieczność ustalenia ich statusu... 116 7. Spółka europejska... 117 8. Certyfikat rezydencji... 117 8.1. Pojęcie certyfikatu rezydencji... 117 7

8 8.2. Obowiązek posiadania certyfikatu rezydencji... 118 8.3. Certyfikat rezydencji wyjaśnienie MF... 118 8.4. Zaświadczenie o wpisie do rejestru nie jest certyfikatem rezydencji... 119 8.5. Kopia certyfikatu rezydencji... 120 8.6. Uzyskanie certyfikatu po dniu dokonania wypłaty a rozliczenie podatku... 121 8.7. Certyfikat rezydencji zwolnienie... 121 9. Opodatkowanie dochodów spółki europejskiej... 122 10. Licencje, odsetki, usługi niematerialne... 122 10.1. Dochody z praw majątkowych wypłacane przez firmy polskie firmom zagranicznym... 122 10.2. Forma wypłaty dochodów z praw majątkowych, licencji i odsetek... 124 10.3. Zwolnienie z podatku należności licencyjnych wpłacanych niektórym podmiotom... 124 10.4. Zmiany od 1 stycznia 2011 r. w zakresie zwolnienia należności licencyjnych i odsetek uzyskiwanych przez podmioty zagraniczne... 127 10.5. Preferencje dla podmiotów zagranicznych a umowa międzynarodowa... 127 10.6. Oświadczenie zagranicznego podmiotu jako warunek korzystania ze zwolnienia przy wypłacie dywidendy, odsetek oraz należności licencyjnej... 128 10.7. Należności licencyjne otrzymywane przez zagraniczny zakład... 128 10.8. Uregulowanie podatku od należności przekazywanej za granicę z własnych środków polskiej firmy... 128 10.9. Należność z tytułu udziału w programach partnerskich... 129 10.10. Należność z tytułu praw autorskich wypłacona dla firmy francuskiej... 130 10.11. Należności za używanie urządzenia przemysłowego... 132 10.12. Należności z tytułu najmu samochodów ciężarowych... 132 10.13. Zakup programu komputerowego do dalszej odsprzedaży... 132 10.14. Program komputerowy nabyty na własne potrzeby a pobór podatku u źródła... 134 10.15. Data pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego przy kapitalizacji odsetek od pożyczki udzielonej polskiemu podmiotowi przez podmiot zagraniczny... 135 11. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w orzecznictwie NSA i wyjaśnieniach organów podatkowych... 136 11.1. Możliwość opodatkowania tego samego dochodu w obu państwach... 136 11.2. Opodatkowanie odsetek... 137 11.3. Pokrycie odsetek ze środków polskiego płatnika... 138 11.4. Prowizja za pośrednictwo w sprzedaży wypłacona zagranicznej firmie... 139 11.5. Zapłata za kurs językowy dla nierezydenta a obowiązek potrącenia podatku... 141 11.6. Pojęcie know-how w orzecznictwie... 142 11.7. Pojęcie świadczenia o podobnym charakterze... 143 12. Zasady opodatkowania dywidend, odsetek i należności licencyjnych wypłacanych podmiotom niemieckim... 144 12.1. Opodatkowanie dywidend w umowie z Niemcami... 144 12.2. Odsetki i należności... 145 12.3. Przeniesienie własności majątku... 145 ROZDZIAŁ III DOKUMENTACJA PODATKOWA... 146 1. Przepisy o ewidencji rachunkowej... 146 2. Ustalenie dochodu na podstawie ksiąg rachunkowych... 147 3. Księgi podatkowe jako dowód określenia dochodów... 148 4. Zasady prowadzenia ksiąg... 149 5. Nierzetelne księgi a szacowanie podstawy opodatkowania... 150 6. Zawyżenie kosztów a nierzetelność... 151 7. Fikcyjne rachunki a nierzetelność... 152 8. Nierzetelne prowadzenie ksiąg a szacunkowe ustalenie podstawy opodatkowania... 153 9. Nierzetelne prowadzenie księgi odpowiedzialność karna skarbowa... 153 10. Utracona dokumentacja... 154

11. Postępowanie szacunkowe obowiązki dowodowe strony... 155 12. Postępowanie szacunkowe obowiązki dowodowe organu podatkowego... 155 13. Wskaźniki do szacowania dochodu osoby zagraniczne... 156 14. Prowadzenie działalności w specjalnej strefie ekonomicznej... 156 15. Dokumentacja prowadzona przez podatników zwolnionych przedmiotowo... 157 16. Nieprawidłowe zaliczenie wydatków w koszty a szacowanie... 158 ROZDZIAŁ IV PRZERZUCANIE DOCHODÓW... 160 1. Dokumentacja transakcji podmiotów powiązanych... 160 1.1. Elementy dokumentacji podatkowej... 160 1.2. Obowiązek sporządzenia dokumentacji... 161 1.2.1. Informacje, o które należy zadbać sporządzając dokumentację podatkową... 161 1.2.2. Szczegółowość dokumentacji podatkowej... 162 1.3. Kompensata korzyści... 164 1.4. Dokumentacja transakcji w wyjaśnieniach MF... 164 1.5. Pojęcie transakcji oraz sposób określenia jej wielkości... 165 1.6. Kraje stosujące szkodliwą konkurencję podatkową... 166 1.7. Dokumentacja transakcji podmiotów powiązanych a inne obowiązki informacyjne... 166 1.8. Konsekwencje naruszenia obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej... 167 1.9. Termin przedawniania sankcyjnego 50% podatku... 167 1.10. Termin sporządzenia dokumentacji cen transferowych... 168 2. Powiązania pomiędzy podatnikami... 168 2.1. Ceny transferowe pojęcie... 168 2.2. Przerzucanie dochodów w obrocie międzynarodowym... 169 2.3. Przerzucanie dochodów w obrocie krajowym... 170 2.4. Powiązania pośrednie... 170 2.5. Umowa najmu zawarta z prezesem zarządu będącym jednocześnie udziałowcem spółki... 171 2.6. Pożyczka dla prezesa... 172 3. Metody szacowania dochodu... 172 3.1. Metody transakcyjne... 173 3.1.1. Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej... 173 3.1.2. Metoda ceny odprzedaży... 173 3.1.3. Metoda rozsądnej marży ( koszt plus )... 174 3.2. Metody zysku transakcyjnego... 174 3.2.1. Metoda podziału zysków... 175 3.2.2. Metoda marży transakcyjnej netto... 175 3.3. Wybór metody szacunku... 176 3.4. Szczególne przypadki ustalania wartości rynkowej dóbr niematerialnych i usług... 176 3.4.1. Zasady określania wartości rynkowej dóbr niematerialnych i usług... 176 3.4.2. Szacowanie wysokości wydatków na reklamę... 177 3.4.3. Pożyczki pomiędzy podmiotami powiązanymi... 177 3.4.4. Badania na zlecenie podmiotu powiązanego... 177 3.4.5. Wspólne ponoszenie kosztów na wytworzenie dóbr niematerialnych... 178 3.5. Podstawowe zasady dokonywania szacowania dochodu przez organy podatkowe... 178 3.6. Analiza porównywalności transakcji... 179 4. Sposób ustalenia zaniżenia lub zawyżenia cen... 179 5. Przerzucanie dochodów ciężar dowodowy... 180 6. Obciążenie polskiego oddziału kosztami zarządu... 180 7. Wydzierżawienie nieruchomości innemu podatnikowi za symboliczną odpłatnością... 181 8. Udzielanie preferencyjnych pożyczek akcjonariuszom... 182 9. Pożyczki i zakup obligacji a przerzucanie dochodu... 182 9

10 10. Sam fakt powiązań gospodarczych nie może rodzić ujemnych skutków podatkowych dla podmiotów powiązanych... 182 11. Transakcje ze spółką matką i spółkami siostrami... 183 12. Konieczność dokonania oceny skutków powiązań dostawców zagranicznych... 184 13. Przekazanie innemu podmiotowi gospodarczemu środka trwałego a przerzucenie dochodu... 186 14. Brak uszczuplenia należności podatkowych a art. 11 ustawy... 186 15. Ceny transferowe w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania... 186 16. Dochód faktycznie nieuzyskany... 187 17. Wydatki na przeprowadzenie audytu w spółkach zależnych... 189 18. Porozumienie w sprawie ustalania cen transakcyjnych... 190 19. Podmioty powiązane a korekta dochodów uzyskanych w innym kraju... 192 20. Zasady eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych... 193 ROZDZIAŁ V PRZEDMIOT OPODATKOWANIA... 195 1. Zasady podstawowe... 195 2. Dochody z tytułu udziału w spółce osobowej... 196 2.1. Zasady ogólne... 196 2.2. Przychody w spółkach niebędących osobami prawnymi... 197 2.3. Odsetki od udziału... 197 2.4. Spółka z o.o. będąca komplementariuszem spółki komandytowej... 197 2.5. Różne udziały w zyskach i stratach spółki komandytowej... 198 2.6. Dochody z udziału w spółce jawnej... 198 3. Opodatkowanie współwłasności... 199 4. Przychody ze wspólnego przedsięwzięcia... 200 5. Dochody ze wspólnego źródła... 200 6. Zamiana a dochód... 200 7. Sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa... 201 8. Sprzedaż udziałów i prawa w spółce komandytowej... 202 9. Likwidacja spółki niebędącej osobą prawną skutki dla wspólnika... 203 10. Wystąpienie wspólnika za spółki niebędącej osobą prawną skutki dla wspólnika... 204 11. Wniesienie wkładu do spółki niebędącej osobą prawną... 205 12. Zbycie składników majątku przez spółkę niebędącą osobą prawną będących wkładem do spółki... 206 ROZDZIAŁ VI DOCHODY KAPITAŁOWE. PRZEKSZTAŁCENIA SPÓŁEK... 207 1. Dochody kapitałowe... 207 1.1. Pojęcie dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych... 207 1.2. Przekształcenie spółki kapitałowej w osobową a niepodzielony zysk... 208 1.3. Wymiana udziałów... 208 1.3.1. Wymiana udziałów wyłączenia z przychodów... 208 1.3.2. Wymiana udziałów wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów... 209 1.3.3. Wymiana udziałów zasady opodatkowania... 209 1.4. Przeznaczenie czystego zysku na podwyższenie kapitału zakładowego... 210 1.5. Opodatkowanie dochodów z udziału w zyskach osoby prawnej... 210 1.6. Forma wypłaty dywidendy i innych przychodów w zyskach osób prawnych... 211 1.7. Dywidendy i inne dochody w zyskach osób prawnych... 211 1.7.1. Opodatkowanie dywidend wypłacanych przez polskie firmy polskim podmiotom... 211 1.7.2. Wielokrotne opodatkowanie dywidend wypłacanych polskim podmiotom... 212 1.7.3. Zasady opodatkowania dywidend dla podmiotów zagranicznych... 213 1.7.4. Warunki zwolnienia z podatku dywidend wypłacanych podmiotom zagranicznym... 213

1.7.5. Zasady dokumentowania rezydencji spółek zagranicznych... 215 1.7.6. Opodatkowanie dywidend otrzymywanych przez polskie podmioty od zagranicznych spółek... 215 1.7.7. Wypłata dywidendy dla zagranicznej osoby fizycznej... 215 1.7.8. Zasady poboru podatku od dywidend... 216 1.7.9. Dywidendy otrzymywane przez polskie firmy za granicą... 216 1.7.10. Zrównanie prawa podatników mających siedzibę na terytorium UE lub EOG z polskimi podatnikami w zakresie odliczania podatku zapłaconego za granicą... 218 1.7.11. Zmiany od 1 stycznia 2011 r. dotyczące zwolnień przychodów z zagranicznych dywidend... 219 1.7.12. Zmiany od 1 stycznia 2011 r. dotyczące dywidend od polskich spółek... 220 1.7.13. Preferencje dla podmiotów zagranicznych a umowa międzynarodowa... 220 1.7.14. Dywidenda z raju podatkowego a odliczenie podatku zapłaconego za granicą... 220 1.7.15. Obowiązki spółki wypłacającej dywidendę... 221 1.7.16. Zaliczka na dywidendę... 223 1.7.17. Zwolnienia z poboru podatku od dywidend ze względu na cele statutowe... 223 1.7.18. Prawa nabyte do odliczenia z art. 23 updop... 223 1.7.19. Odsetki od nieterminowej wypłaty dywidendy... 224 1.7.20. Wypłata dywidendy z opóźnieniem... 225 1.7.21. Opóźnienie w wypłacie dywidendy akcjonariuszom... 227 1.7.22. Ratalna wypłata dywidendy... 227 1.8. Zatrzymanie zysku w spółce... 228 1.8.1. Zatrzymanie zysku w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością... 228 1.8.2. Zatrzymanie zysku w spółce akcyjnej... 228 1.8.3. Zatrzymanie zysku w spółce konsekwencje podatkowe... 229 1.8.4. Przesunięcie terminu wypłaty dywidendy... 229 1.8.5. Opóźnienie wypłaty dywidendy akcjonariuszom... 231 1.8.6. Pożyczka od akcjonariuszy... 232 1.9. Umorzenie udziałów zasady opodatkowania... 232 1.9.1. Umorzenie udziałów zmiany od 1 stycznia 2011 r.... 232 1.9.2. Umorzenie przymusowe... 233 1.9.3. Umorzenie dobrowolne... 233 1.9.4. Podstawa opodatkowania w przypadku przymusowego umorzenia akcji... 234 1.9.5. Obniżenie kapitału zakładowego w drodze przymusowego umorzenia części udziałów 234 1.10. Przekazanie na kapitał zakładowy kwot z innych kapitałów... 235 1.11. Podwyższenie kapitału zakładowego z kapitału zapasowego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością... 235 1.12. Podwyższenie kapitału akcyjnego ze środków własnych... 236 1.13. Przekazanie agio na podwyższenie kapitału zapasowego spółki z o.o.... 237 2. Przekształcenia spółek... 238 2.1. Regulacje Kodeksu spółek handlowych... 238 2.2. Sukcesja prawnopodatkowa... 240 2.3. Sukcesja numeru identyfikacji podatkowej... 241 3. Połączenie spółek... 241 3.1. Opodatkowanie spółki nowo zawiązanej (przejmującej) przy połączeniu spółek... 241 3.2. Opodatkowanie wspólników spółki przejmowanej (łączącej się)... 242 3.3. Połączenie w celu uniknięcia opodatkowania... 243 3.4. Rok podatkowy przy fuzji... 243 3.5. Strata spółki przy fuzji... 244 3.6. Strata spółki przejmowanej... 244 3.7. Strata spółki przejmowanej w wyjaśnieniach Ministra Finansów... 245 3.8. Strata spółki przejmującej... 245 3.9. Zasady amortyzacji przejmowanych składników majątku... 246 11

12 4. Aport do spółki kapitałowej... 246 4.1. Pojęcie aportu... 246 4.2. Regulacje Kodeksu spółek handlowych... 247 4.3. Otrzymanie aportu a przychód podatkowy... 248 4.4. Amortyzacja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wniesionych aportem 248 4.5. Wartość początkowa środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych jako aport w spółce kapitałowej... 249 4.6. Amortyzacja środków trwałych otrzymanych w postaci aportu przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części... 250 4.7. Przychód z wniesienia aportu do spółki prawa handlowego... 250 4.8. Koszty związane z wnoszeniem towarów w formie aportu... 252 4.9. Odpłatne zbycie udziałów, akcji lub wkładów w spółdzielni... 253 4.10. Moment osiągnięcia przychodu przez udziałowca w związku z objęciem udziałów za wkład niepieniężny... 254 4.11. Moment powstania przychodu w przypadku wniesienia aportu... 254 4.12. Agio w spółkach z o.o.... 255 4.13. Opodatkowanie tzw. agio... 255 4.14. Wniesienie aportu przez nierezydenta... 256 4.15. Zbycie środka trwałego otrzymanego w formie aportu... 256 5. Podział spółek... 257 5.1. Majątek przejmowany stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa... 258 5.2. Majątek przejmowany nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa... 259 5.3. Straty spółki dzielonej... 260 6. Wartość początkowa środków trwałych w przypadku nabycia przedsiębiorstwa... 260 7. Koszty nabycia udziałów... 261 8. Likwidacja... 262 9. Opodatkowanie wspólników przy likwidacji spółki... 263 10. Amortyzacja składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją osoby prawnej... 263 11. Obejmowanie udziałów (akcji) przy przekształceniu spółki osobowej w spółkę kapitałową... 264 12. Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę z o.o.... 264 13. Łączenie i podział spółek kapitałowych a księgi podatkowe... 265 14. Łączenie spółek metodą łączenia udziałów a zamykanie ksiąg rachunkowych... 268 15. Przekształcenie spółek kapitałowych a zamykanie ksiąg podatkowych... 268 16. Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę z o.o. a księgi podatkowe... 269 17. Kontynuowanie działalności przez spółkę w przypadku zaprzestania likwidacji... 270 ROZDZIAŁ VII PRZYCHODY... 271 1. Definicja przychodu... 271 2. Otrzymanie wartości dewizowych... 273 3. Pieniądze i wartości pieniężne... 274 4. Weksel nie jest źródłem przychodu... 274 5. Przychód z działalności gospodarczej zasady ogólne... 275 6. Przychód należny... 276 7. Zwłoka kontrahenta z zapłatą a przychody należne... 276 8. Brak zapłaty przy odebraniu zamówionych robót... 277 9. VAT a przychód... 278 9.1. Korekta VAT a przychód w podatku dochodowym... 278 9.1.1. Korekta roczna VAT a skutki w podatku dochodowym... 278 9.1.2. Roczna korekta VAT od zakupów pozostałych... 278 9.1.3. Roczna korekta VAT od zakupów inwestycyjnych... 279 9.1.4. VAT naliczony przychodem... 280

9.1.5. Dodatkowo określony podatek należny VAT nie zmniejsza przychodów dla celów podatku dochodowego... 281 9.1.6. Korekta stawki VAT w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów a przychód w podatku dochodowym... 281 9.2. VAT a przychód... 283 9.3. Korekta VAT przy nabyciu nieruchomości wykorzystywanych dla celów innych niż działalność gospodarcza a przychód podatkowy... 283 10. Skutki niedokonania korekty księgowej... 285 11. Bony towarowe... 286 12. Refundacja wynagrodzeń z tytułu zatrudnienia młodocianych... 286 13. Wartość przyznanych akcji w zamian za należne odsetki jest przychodem... 286 14. Kwalifikacja wydatków związanych z kosztami postępowania sądowego... 287 15. Opodatkowanie podmiotów gospodarczych postawionych w stan upadłości... 287 16. Zwrot części poniesionych wydatków na zakup kas rejestrujących... 288 17. Zwrócona akcyza za samochód... 289 18. Odszkodowanie za skradziony samochód... 289 19. Otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku... 290 20. Odsetki a przychód... 290 20.1. Przepisy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych a nienaliczanie odsetek za zwłokę 290 20.2. Odsetki od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością... 291 20.3. Opodatkowanie odsetek występujących w obrocie gospodarczym... 292 20.4. Kompensata zobowiązań z tytułu odsetek... 293 20.5. Kwota niezapłaconych odsetek nie jest przychodem... 294 20.6. Odstąpienie od naliczania odsetek za zwłokę... 294 21. Wynagrodzenie płatników z tytułu terminowego wpłacania podatków... 295 22. Wynagrodzenie płatnika za rozliczanie ZUS... 295 23. Odszkodowanie i odsetki otrzymane od Skarbu Państwa... 296 24. Udzielenie nieoprocentowanej pożyczki... 296 25. Odszkodowanie w związku z kolizją samochodu nieobjętego AC... 296 26. Odszkodowanie z polisy OC a przychód podatkowy... 297 27. Udostępnienie programu komputerowego wykonawcy usługi... 298 28. Rozliczenie nakładów... 298 29. Handel wierzytelnościami... 299 30. Dopłaty do kapitału wniesione tylko przez jednego wspólnika... 300 31. Niewykorzystane środki funduszu szkoleniowego a przychód... 300 32. Przychody w centrach badawczo-rozwojowych... 300 ROZDZIAŁ VIII WYŁĄCZENIA PRZEDMIOTOWE PRZYCHODÓW... 302 1. Wyłączenia z przychodów... 302 2. Rabaty, bonusy, bonifikaty... 306 2.1. Rabaty i bonusy a przychód... 306 2.2. Rabat towarowy... 306 2.3. Rabat finansowy... 307 2.4. Zasady rozliczania rabatów finansowych... 307 2.5. Rabat premiowy moment uzyskania przychodu... 308 2.6. Pojęcie bonifikaty i skonta... 308 2.7. Bonus jako przychód... 309 3. Przyrost inwentarza żywego... 310 4. Zwrot towarów... 310 13

14 5. Dotacje i subwencje... 311 6. Kary umowne... 311 7. Pożyczki i odsetki... 311 8. Zwrócone wydatki niezaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów... 312 9. Zaliczki, zadatki, przedpłaty... 312 9.1. Zaliczki na poczet dostaw towarów i usług... 312 9.2. Otrzymane zaliczki i kaucje... 313 9.3. Zwrot nabywcy zaliczki... 314 9.4. Przepadek zadatku... 314 9.5. Wpłata należności na poczet przyszłych usług... 314 9.6. Przedpłaty otrzymane od nabywców lokali mieszkalnych... 315 10. Zwrócone, umorzone lub zaniechane podatki i opłaty... 315 11. Kaucje zwrotne... 315 12. Kaucja a przychód podatkowy... 317 12.1. Kaucja gwarancyjna nie jest przychodem... 317 12.2. Kaucja u beneficjenta... 317 12.3. Zwłoka w zwrocie kaucji... 318 13. Korzystanie ze środków pieniężnych będących w depozycie... 318 14. Kredyt nie jest przychodem... 318 15. Zasady zwracania członkom spółdzielni wkładów i udziałów... 319 16. Przychody zwiększające zakładowy fundusz świadczeń socjalnych... 319 17. Sprzedaż ośrodków wczasowych i zakładowych domów mieszkalnych... 320 18. Przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności... 321 19. Nieodpłatnie otrzymane rzeczy lub prawa na podstawie umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym 321 20. Wkład niepieniężny wniesiony przez podmiot publiczny... 322 21. Odszkodowanie z polisy OC... 323 22. Ujawnienie środka trwałego... 323 23. Wymiana udziałów wyłączenia z przychodów... 324 ROZDZIAŁ IX MOMENT POWSTANIA PRZYCHODU... 326 1. Data powstania przychodu... 326 2. Wydanie rzeczy... 326 3. Zaliczki od 1 stycznia 2007 r.... 327 4. Wystawienie faktury a przychód w podatku dochodowym.... 329 5. Zaliczka na usługi budowlane... 330 6. Częściowe wykonanie usługi a przychód w podatku dochodowym... 331 7. Częściowe wykonanie usługi budowlanej... 331 8. Sprzedaż mieszkań a data powstania przychodu... 332 9. Usługi rozliczane cyklicznie... 333 10. Sprzedaż energii elektrycznej, cieplnej i gazu przewodowego... 334 11. Długość okresu rozliczeniowego... 334 12. Jednokrotna umowa rozliczana w okresach rozliczeniowych... 335 13. Moment powstania przychodu z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych od 1 stycznia 2007 r.... 335 14. Refakturowanie energii na najemców... 336 15. Refakturowanie a moment powstania przychodu... 337 16. Przychód w pozostałych przypadkach... 337 17. Przychody bez zapłaty... 338 18. Płatność z góry za kilka miesięcy a rozliczenie przychodu... 338 19. Zaliczki na długoterminowy najem... 339 20. Przedpłaty i zaliczki a moment powstania przychodu... 339 21. Moment powstania przychodu z tytułu eksportu towarów... 341

22. Moment powstania przychodu z tytułu najmu, dzierżawy, leasingu... 341 23. Moment powstania przychodu z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów... 342 24. Moment powstania przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości... 342 25. Moment uzyskania przychodu w przypadku umów komisu... 342 26. Moment powstania przychodu przy umowie kolportażu... 343 27. Moment uzyskania przychodu w przypadku zwrotu kosztów sądowych... 343 28. Moment korekty przychodu przy uznaniu reklamacji... 344 29. Sprzedaż na raty moment powstania przychodu... 345 30. Kwartalne fakturowanie usług ciągłych moment powstania przychodu... 346 31. Odszkodowanie moment powstania przychodu... 346 32. Moment powstania przychodu z tytułu świadczenia usług edukacyjnych... 347 33. Moment uzyskania przychodów z tytułu refundacji z NFZ ceny leków i materiałów medycznych 347 34. Data powstania przychodów z tytułu odszkodowania... 349 35. Cesja wierzytelności... 349 36. Podwyższenie ceny po dokonaniu dostawy towarów... 350 37. Faktura korygująca w związku z pomyłką w cenie... 350 38. Faktura korygująca a przychód w podatku dochodowym... 351 39. Faktura korygująca na przełomie roku... 351 40. Faktura korygująca w związku z późniejszą zmianą ceny... 352 41. Faktura korygująca na plus a data powstania przychodu... 353 42. Przeniesienie wierzytelności w drodze darowizny data powstania przychodu... 354 43. Czynsz inicjalny moment przychodu... 355 44. Lokale zajmowane bez tytułu prawnego... 355 45. Moment powstania przychodu z tytułu nielegalnego poboru energii... 356 46. Refundacja ceny leków w aptece... 356 47. Kary umowne za nienależyte wykonanie robót... 357 48. Transfer zawodników moment powstania przychodów... 357 49. Data zapłaty a moment powstania przychodu... 358 50. Przychód ze świadczenia usług transportowych dokumentowanych biletami miesięcznymi... 358 51. Premia pieniężna moment powstania przychodu... 359 52. Zbycie sublicencji a moment powstania przychodu... 360 15 ROZDZIAŁ X PRZYCHODY ZE ŚWIADCZEŃ NIEODPŁATNYCH I CZĘŚCIOWO OD- PŁATNYCH... 364 1. Świadczenia nieodpłatne i częściowo odpłatne... 364 1.1. Przychód z tytułu świadczeń nieodpłatnych i częściowo odpłatnych... 364 1.2. Wysokość przychodu z tytułu nieodpłatnie otrzymanych rzeczy lub praw... 364 1.3. Wysokość przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń... 364 1.4. Wysokość przychodu z tytułu częściowo odpłatnie otrzymanych rzeczy lub praw oraz świadczeń częściowo odpłatnych... 365 1.5. Zakup towaru handlowego poniżej wartości rynkowej... 366 1.6. Świadczenia nieodpłatne... 366 1.7. Nieodpłatne świadczenia niezaliczone do przychodu... 366 1.8. Nieodpłatne otrzymanie środka trwałego przychodem... 367 1.9. Wartość początkowa środka trwałego nabytego za częściową odpłatnością... 367 1.10. Niewywiązywanie się ze zobowiązania a świadczenie nieodpłatne... 368 1.11. Nieoprocentowana pożyczka nieodpłatnym świadczeniem... 369 1.12. Użytkowanie przechowywanych pieniędzy wspólnika... 369 1.13. Brak czynszu umownego a nieodpłatne świadczenie... 370 1.14. Nieodpłatne otrzymanie autobusów służących do świadczenia usług... 371

16 1.15. Użyczenie pieców sklepom... 372 1.16. Towar zakupiony w cenie promocyjnej... 372 1.17. Nieoprocentowana pożyczka... 373 1.18. Niskie oprocentowanie pożyczki... 373 1.19. Darowizna półproduktów... 373 1.20. Ustalenie wartości nieodpłatnie przekazanych środków trwałych... 374 1.21. Nieodpłatne wykonywanie funkcji przez członków rady nadzorczej... 375 1.22. Nieodpłatne oprogramowanie Linux... 375 1.23. Korzystanie z bezpłatnych programów komputerowych... 376 1.24. Darmowe ubezpieczenie przy zakupie samochodu... 378 1.25. Prezenty od kontrahentów... 378 1.26. Nagrody otrzymywane w ramach akcji promocyjnej... 379 1.27. Specjalny rabat od kontrahenta... 379 1.28. Kwiaty otrzymane od kontrahenta... 380 1.29. Użyczenie lodówek sklepom... 380 1.30. Ogłoszenia bezpłatne... 381 1.31. Bezpłatny transport... 382 1.32. Nieodpłatne poręczenie... 382 1.33. Bezczynność wierzyciela a przychód z tytułu niespłaconej wierzytelności... 382 1.34. Nieodpłatne poręczenie... 383 2. Bezzwrotne dopłaty... 383 2.1. Wniesienie dopłat przez wspólników... 383 2.2. Bezzwrotne dopłaty do udziałów w spółce... 383 2.3. Dopłaty wniesione przez wspólnika do spółki... 384 2.4. Dopłaty do kapitału w spółce z o.o.... 385 2.5. Dopłaty wnoszone do spółki... 386 2.6. Dopłaty wyższe niż ustalone w umowie spółki... 386 2.7. Zwrot dopłaty innej osobie niż wnoszącej dopłatę... 387 2.8. Zwrot dopłaty wniesionej w walucie obcej a różnice kursowe... 387 3. Nieodpłatne udostępnienie nieruchomości... 387 3.1. Nieodpłatne udostępnienie do używania od 1 stycznia 2009 r.... 387 3.2. Nieodpłatne udostępnienie nieruchomości do 31 grudnia 2008 r.... 388 3.3. Wysokość przychodów... 389 3.4. Dochód z nieodpłatnego udostępnienia nieruchomości... 389 3.5. Użyczenie lokalu spółce z o.o. przez wspólnika... 389 ROZDZIAŁ XI ZASADY USTALANIA WYBRANYCH PRZYCHODÓW... 390 1. Wierzytelności a przychód... 390 1.1. Odpisy aktualizujące należności jako przychód... 390 1.2. Przychód przy obrocie wierzytelnościami... 391 1.3. Potrącanie wzajemnych wierzytelności... 391 1.4. Sprzedaż wierzytelności... 392 1.5. Wierzytelności jako przychód... 392 1.6. Umowy factoringowe... 393 1.7. Potrącenia wierzytelności... 394 1.8. Odpisy aktualizujące wartość należności... 394 1.9. Ustanie przyczyn dokonania odpisów aktualizujących... 394 1.10. Umowy forfaitingowe... 395 1.11. Umorzenie zobowiązań w związku z postępowaniem naprawczym... 396 1.12. Bankowe postępowanie ugodowe... 397 1.13. Postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu... 397

1.14. Przychód ze sprzedaży wierzytelności... 398 1.15. Zwrot wierzytelności a przychód... 402 2. Umorzenie i przedawnienie zobowiązań... 402 2.1. Przychody z tytułu umorzenia lub przedawnienia zobowiązań... 402 2.2. Umorzenie lub przedawnienie zobowiązania z tytułu pożyczek (kredytów)... 403 2.3. Umorzona wierzytelność jako przychód... 403 2.4. Przychód z tytułu umorzenia pożyczki... 403 2.5. Umorzone i przedawnione zobowiązania... 404 2.6. Moment powstania przychodu z tytułu umorzonych zobowiązań... 404 2.7. Podatek VAT od umorzonego długu... 404 2.8. Umarzanie zobowiązań... 405 2.9. Umorzenie pożyczki... 405 2.10. Umorzona część niezapłaconych odsetek... 406 2.11. Przedawnione zobowiązania przychodem podatnika... 406 3. Przychód ze zbycia nieruchomości... 407 3.1. Zbycie nieruchomości wymóg formy notarialnej... 407 3.2. Przychód ze zbycia nieruchomości... 407 3.3. Zbycie mieszkań na preferencyjnych warunkach... 408 3.4. Sprzedaż nieruchomości w drodze rokowań poprzedzających wywłaszczenie... 409 3.5. Zbycie nieruchomości przysądzonej... 410 4. Przychody opodatkowane w sposób ryczałtowy... 410 4.1. Dywidendy i inne dochody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych... 410 4.2. Zryczałtowany podatek dochodowy a ograniczony obowiązek podatkowy... 411 4.3. Prawa autorskie do utworu... 411 4.4. Prawo do wynalazku... 412 4.5. Należności licencyjne... 413 4.6. Know-how pojęcie... 414 5. Przychody różne... 414 5.1. Cash-pooling... 414 5.2. Sprzedaż krótka papierów wartościowych... 415 5.3. Handel samochodami używanymi... 415 5.4. Przychód z tytułu przejęcia przez ubezpieczyciela uszkodzonych pojazdów... 416 5.5. Przychody banków spółdzielczych z tytułu dopłat do oprocentowania kredytów preferencyjnych dla rolnictwa... 417 5.6. Wpłaty na fundusz remontowy przychodem Wspólnoty Mieszkaniowej... 418 5.7. Przychód z rozwiązania rezerw obowiązkowych... 419 5.8. Opłaty za przyłączenie do sieci... 419 5.9. Odsetki od środków ZFŚS... 420 5.10. Opodatkowanie dochodów w obrocie elektronicznym... 421 5.11. Przychody u szczególnych grup podatników... 421 6. Opcje walutowe a przychody podatkowe... 422 ROZDZIAŁ XII STRATY... 428 1. Zasada rozliczania strat podatkowych... 428 2. Uwzględnianie straty przy obliczaniu miesięcznych zaliczek... 428 3. Uwzględnianie straty przy obliczaniu miesięcznych zaliczek raz jeszcze... 429 4. Błędne ustalenie straty przy obliczaniu zaliczek... 429 5. Rozliczanie straty przy innym niż kalendarzowy roku podatkowym... 430 6. Strata poniesiona w okresie zwolnienia... 430 7. Zwolnienie od podatku a rozliczanie straty... 431 8. Rozliczanie straty poniesionej w 2010 roku... 431 9. Odliczanie strat a podmiot w stanie likwidacji... 432 10. Strata spółki przejmowanej... 432 17

18 11. Strata spółki przejmującej... 434 12. Odliczanie strat od dochodu w przypadku łączenia spółek... 434 13. Dochód spółki przejmującej a strata spółki przejmowanej... 436 14. Straty spółki dzielonej... 438 15. Przekształcenie spółki z o.o. w spółkę komandytową a możliwość odliczenia straty... 438 16. Strata a brak przychodów... 438 17. Odliczenie straty poniesionej w specjalnej strefie ekonomicznej... 439 18. Termin wydania przez organy podatkowe decyzji określającej stratę... 441 ROZDZIAŁ XIII KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU ZASADY ROZLICZANIA... 442 1. Warunki, od których uzależnione jest zaliczenie kosztów do kosztów uzyskania przychodów... 442 1.1. Definicja kosztów uzyskania przychodów... 442 1.2. Warunki kwalifikujące koszt do grupy kosztów uzyskania przychodów... 442 1.3. Związek kosztów z przychodami... 443 1.4. Zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów od 1 stycznia 2007 r.... 444 1.5. Związek poniesionych wydatków z przychodami... 444 1.6. Nie jest konieczne wykazanie w każdym przypadku bezpośredniego związku między wydatkiem a przychodem... 445 1.7. Koszty a brak przychodu w roku podatkowym... 446 1.8. Przesłanki ustalania kosztów... 446 1.9. Koszty poniesione w celu rozwoju działalności... 448 1.10. Koszty niezaliczane do kosztów uzyskania przychodów... 448 1.11. Wydatki poniesione od dnia zawarcia umowy spółki do dnia jej rejestracji... 449 1.12. Koszty zawiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością... 449 1.13. Koszty podwyższenia kapitału zakładowego... 449 1.14. Odsetki od kredytu na wypłatę dywidendy... 450 1.15. Koszty utrzymania psa... 450 1.16. Zakup książek do firmy... 450 1.17. Opłata za prawo wieczystego użytkowania gruntu a zbycie tego prawa... 450 1.18. Brak podjęcia działalności a koszty uzyskania przychodów... 451 1.19. Wadliwość wyliczenia kosztów przez podatnika... 452 1.20. Koszty pośrednie związane ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną z podatku dochodowego 455 1.21. Rozszerzenie wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów... 456 1.22. Wydatki dokonane w związku z czynnościami, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy... 457 2. Prawidłowe udokumentowanie kosztów uzyskania przychodów... 458 2.1. Zasady dokumentowania kosztów uzyskania przychodów... 458 2.2. Dokumentowanie kosztów uzyskania przychodów... 458 2.3. Faktura bez podpisu jako dowód księgowy... 459 2.4. Brak dokumentów a możliwość zaliczenia wydatków w koszty uzyskania przychodów... 461 2.5. Wadliwość dowodu księgowego... 461 2.6. Błędy formalne dokumentu a koszty uzyskania przychodów... 462 2.7. Udowodnienie poniesienia kosztu... 463 2.8. Wykonanie usług marketingowych musi być udokumentowane... 463 2.9. Wyciągi elektroniczne... 463 2.10. Wysokość celowych kosztów nie może być kwestionowana przez organ podatkowy... 464 2.11. Koszty podatkowe a koszty bilansowe... 464 2.12. Dokumentowanie przejazdów taksówką... 465 2.13. Paragony jako dowód poniesienia kosztów... 465 2.14. Dokumentowanie zakupów od rolników... 467 2.15. Wydatki na złom z nieznanego źródła są kosztem... 467

3. Moment ujęcia kosztów w księgach podatkowych... 467 3.1. Data ujęcia kosztów uzyskania przychodów od 1 stycznia 2007 r.... 467 3.2. Dzień poniesienia kosztów uzyskania przychodów... 468 3.3. Rozdzielanie kosztów pośrednich... 469 3.4. Pojęcie kosztów bezpośrednich i kosztów pośrednich... 469 3.5. Koszty pośrednie dotyczące kilku lat podatkowych... 471 3.6. Dostęp do bazy danych... 472 3.7. Zakup materiałów biurowych... 472 3.8. Koszty dotyczące kilku lat podatkowych przykłady... 473 3.9. Rozliczanie kosztów uzyskania przychodów w wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów... 473 3.10. Moment zaliczenia w koszty uzyskania przychodów zaniechanych inwestycji... 474 3.11. Koszty prac rozwojowych... 475 3.12. Opłaty certyfikacyjne od 1 stycznia 2007 r.... 476 3.13. Sprzedaż kolejnych partii towarów a koszty ich nabycia... 477 3.14. Rachunek za energię na przełomie roku 2010 i 2011... 477 3.15. Moment zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów publikacji sprawozdań finansowych... 478 3.16. Szczególne zasady ujmowania kosztów uzyskania przychodów... 479 3.17. Odsetki od zobowiązań... 479 3.18. Moment zaliczenia wynagrodzenia w koszty uzyskania przychodów... 479 3.19. Opłata produktowa moment zaliczenia do kosztów... 480 3.20. Opłata produktowa jako koszt pośredni... 481 3.21. Wynajem powierzchni wystawowej na targach... 481 3.22. Koszty poniesione na reklamę powodujące powstanie przychodu w latach następnych 482 3.23. Brak faktury a koszty pośrednie na koniec roku... 482 3.24. Reklama w książce telefonicznej wydanej w następny roku podatkowym... 482 3.25. Moment zaliczenia w koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem gruntu nabytego w celu odsprzedaży... 483 3.26. Polisy ubezpieczeniowe... 484 3.27. Moment ujęcia kosztów zastępstwa procesowego i kosztów sądowych... 485 3.28. Odsetki i prowizja od kredytu... 485 3.29. Kapitalizacja odsetek a moment zaliczenia ich w koszty uzyskania przychodów... 486 ROZDZIAŁ XIV POSZCZEGÓLNE RODZAJE KOSZTÓW UZYSKANIA PRZYCHODÓW 488 1. Wierzytelności... 488 1.1. Wierzytelności nieściągalne... 488 1.2. Bezskuteczność egzekucji jako przesłanka zaliczenia należności do kosztów... 489 1.3. Udokumentowanie nieściągalności poręczonej wierzytelności... 490 1.4. Protokół jako sposób udokumentowania nieściągalności wierzytelności... 491 1.5. Postanowienie o bezskuteczności części wierzytelności... 491 1.6. Nieściągalne wierzytelności a sukcesja podatkowa... 492 1.7. Uprawdopodobnienie nieściągalności a odpis aktualizujący zaliczany do kosztów uzyskania przychodów... 492 1.8. Zasady dokonywania odpisów aktualizujących należności według ustawy o rachunkowości... 494 1.9. Podatek należny zawarty w wierzytelności nieściągalnej a koszty uzyskania przychodów... 495 1.10. Uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności... 495 1.11. Odpisy aktualizujące wartość należności a nieściągalna wierzytelność kosztem uzyskania przychodów... 496 1.12. Rezerwy w bankach... 496 1.13. Dokumenty niestanowiące podstawy uznania wierzytelności za koszt uzyskania przychodów 497 1.14. Odpisy aktualizujące w bankach... 497 19

20 1.15. Zbycie wierzytelności z tytułu umów najmu... 498 1.16. Umorzenie przedawniającej się wierzytelności celem zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów... 499 1.17. Ukończenie postępowania upadłościowego jako przesłanka uznania wierzytelności za nieściągalną... 499 1.18. Straty z odpłatnego zbycia wierzytelności... 500 1.19. Windykacja należności... 502 1.20. Nabycie wierzytelności... 503 1.21. Umorzone kredyty bankowe w postępowaniu restrukturyzacyjnym... 503 2. Straty, kary, sankcje, opłaty... 504 2.1. Straty jako koszty podatkowe... 504 2.2. Straty przedpłat, zaliczek oraz zadatków... 505 2.3. Kary i opłaty sankcyjne... 505 2.4. Sankcje wynikające z Kodeksu pracy... 506 2.5. Odsetki za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych... 506 2.6. Odsetki za zwłokę od opłaty produktowej... 507 2.7. Sankcje karne... 507 2.8. Nieunikniona strata związana z działalnością... 507 2.9. Opłata prolongacyjna a koszty uzyskania przychodu... 507 2.10. Środki trwałe karne odsetki... 508 2.11. Kary umowne... 509 2.12. Kara z tytułu zerwania umowy... 509 2.13. Kary umowne i odszkodowania... 509 2.14. Kosztami uzyskania przychodów kary umowne tylko przewidziane w umowie... 510 2.15. Opłaty za korzystanie ze środowiska... 510 2.16. Dodatkowa opłata produktowa... 511 2.17. Opłata produktowa... 511 2.18. Wprowadzanie na rynek baterii i akumulatorów a koszty uzyskania przychodów... 513 2.19. Straty w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych... 514 2.20. Kradzież towarów handlowych a koszty uzyskania przychodów... 515 2.21. Straty w samochodach osobowych... 515 2.22. Straty w środkach trwałych i obrotowych... 516 2.23. Straty wynikłe z kradzieży... 517 2.24. Przecena towarów handlowych a podatek dochodowy... 518 2.25. Likwidacja zapasów... 519 2.26. Straty w wyrobach akcyzowych... 520 2.27. Wpływ niedoboru ujawnionego podczas inwentaryzacji na podstawę obliczenia podatku dochodowego... 521 2.28. Strata pieniędzy z konta bankowego lub karty płatniczej... 521 2.29. Konieczność udokumentowania straty... 522 2.30. Strata a zawinienie podatnika... 522 2.31. Opłata dodatkowa wymierzana przez ZUS a koszty uzyskania przychodów... 523 2.32. Zobowiązanie powstałe na skutek decyzji o odpowiedzialności płatnika... 524 2.33. Straty powstałe w wyniku utraty lub likwidacji samochodów... 524 2.34. Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji... 525 2.35. Braki towarów w magazynie... 526 2.36. Odszkodowania w wyjaśnieniach organów podatkowych... 527 2.37. Odszkodowanie i zadośćuczynienia za wypadki... 527 2.38. Odszkodowanie za uszkodzenie towarów w transporcie... 528 2.39. Ubezpieczenie i straty w działalności spedycyjnej... 528 2.40. Reklamacje ilościowe i jakościowe... 529

2.41. Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z gruntów... 531 3. Koszty pracownicze... 532 3.1. Samozatrudnienie a koszty uzyskania przychodów... 532 3.2. Wynagrodzenie pracowników jako koszt uzyskania przychodów... 533 3.3. Moment zaliczenia wynagrodzenia w koszty uzyskania przychodów... 534 3.4. Postawienie wynagrodzenia do dyspozycji pracowników... 535 3.5. Zasądzone na rzecz pracownika wynagrodzenie za lata ubiegłe... 535 3.6. Wypłata wynagrodzenia przelewem... 536 3.7. Częściowa wypłata wynagrodzenia a koszty uzyskania przychodów... 536 3.8. Składki ZUS od 1 stycznia 2009 r.... 537 3.9. Zaniżenie składek ZUS a termin zaliczenia ich w koszty uzyskania przychodów... 538 3.10. Potrącenia z wynagrodzeń a koszty uzyskania przychodów... 539 3.11. Bezpodstawne potrącenia z wynagrodzeń... 540 3.12. Składki ZUS i zaliczki na podatek potrącane przez pracodawcę... 540 3.13. Wynagrodzenie związane z wytworzeniem środka trwałego... 541 3.14. Świadczenia socjalne... 541 3.15. Wydatki socjalne... 542 3.16. Podnoszenie kwalifikacji pracowniczych... 543 3.17. Spotkania integracyjne pracowników... 544 3.18. Nowe przepisy dotyczące dokształcania pracowników a koszty uzyskania przychodów... 544 3.19. Koszty szkoleń... 545 3.20. Wydatki na szkolenie osób niebędących pracownikami... 546 3.21. Zagraniczne szkolenia wykazanie związku z przychodem... 546 3.22. Moment zaliczenia w koszty uzyskania przychodów wynagrodzeń z tytułu umowy zlecenia i umowy o dzieło... 546 3.23. Wydatki związane z podróżami służbowymi osób zatrudnionych na podstawie umowy-zlecenia i o dzieło... 547 3.24. Składki zapłacone za zleceniobiorcę... 547 3.25. Wynagrodzenie absolwentów odbywających praktyki... 549 3.26. Używanie przez pracownika samochodu niebędącego jego własnością... 551 3.27. Korzystanie z prywatnych samochodów udziałowców niebędących pracownikami... 551 3.28. Przewóz pracowników... 551 3.29. Wypłata odprawy a koszty uzyskania przychodu... 552 3.30. Dodatkowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy... 552 3.31. Zadośćuczynienie dla pracownika wypłacone w związku z wypadkiem przy pracy... 553 3.32. Wydatki na przysposobienie zawodowe młodocianych... 553 3.33. Koszty związane z łączem internetowym w mieszkaniach pracowników... 553 3.34. Koszty badań lekarskich pracowników... 554 3.35. Świadczenia medyczne dla rodzin pracowników... 555 3.36. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych... 555 3.37. Zaległe wpłaty na ZFŚS... 556 3.38. Diety a koszty uzyskania przychodów... 557 3.39. Druk Polecenie wyjazdu służbowego... 558 3.40. Zbiorcze polecenie wyjazdu służbowego... 559 3.41. Podróż służbowa a wydatki na przejazd autostradą i parking... 559 3.42. Diety wypłacane kierowcom... 560 3.43. Diety dla kierowców od 3 kwietnia 2010 r.... 561 3.44. Diety wypłacane kierowcom w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego... 562 3.45. Telefony prywatne i służbowe... 563 3.46. Ubezpieczenie pracownika... 564 3.47. Zwrot pracownikom kosztów zapłaconych mandatów... 565 3.48. Wieńce na pogrzeb byłego pracownika... 565 21

22 3.49. Napoje dla pracowników.... 565 3.50. Fundusz szkoleniowy a podatek dochodowy... 566 4. Koszty zarządu i rady nadzorczej... 567 4.1. Umowa o pracę zawarta z naruszeniem przepisów Kodeksu spółek handlowych... 567 4.2. Wynagrodzenia członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością... 568 4.3. Wynagrodzenia członków rady nadzorczej... 568 4.4. Ubezpieczenie członków zarządu od odpowiedzialności cywilnej... 569 4.5. Wynagrodzenie członka rady nadzorczej nieobecnego na posiedzeniach rady... 570 4.6. Zawarte umowy z samym sobą... 571 4.7. Opodatkowanie wynagrodzenia członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 571 4.8. Umowy cywilnoprawne z udziałowcami spółki... 574 4.9. Diety dla osób wchodzących w skład rad nadzorczych... 574 4.10. Podróż służbowa członków zarządu spółki... 577 4.11. Diety i ryczałty prezesa spółki... 578 4.12. Podróże służbowe władz osoby prawnej... 578 4.13. Koszt pobytu w Polsce obcokrajowca będącego członkiem zarządu... 578 4.14. Artykuły spożywcze na zebranie rady nadzorczej... 579 5. Podatki... 579 5.1. Podatki jako koszt uzyskania przychodu... 579 5.2. Podatek od czynności cywilnoprawnych z tytułu pożyczki udzielonej wspólnikowi przez spółkę... 580 5.3. Podatek od czynności cywilnoprawnych od udzielonych pracownikom pożyczek... 580 5.4. Korekta roczna VAT a koszty uzyskania przychodów... 581 5.5. Roczna korekta VAT od zakupów inwestycyjnych a koszty uzyskania przychodów... 582 5.6. Naliczony podatek VAT niepodlegający odliczeniu jako koszt... 583 5.7. VAT w kosztach uzyskania przychodów... 583 5.8. Podatek należny i naliczony przy reprezentacji i reklamie jako koszt... 584 5.9. VAT należny od nieodpłatnego przekazania towarów od 1 stycznia 2011 r.... 585 5.10. Zryczałtowany zwrot VAT dla rolnika ryczałtowego... 585 5.11. Utrata lub rezygnacja z prawa do odliczenia VAT naliczonego... 586 5.12. Sankcje VAT-owskie nie są kosztem uzyskania przychodów... 587 5.13. Naliczony za granicą podatek od wartości dodanej... 587 5.14. Zagraniczny podatek VAT... 588 5.15. Podatek od nieruchomości... 589 5.16. Podatek od nieruchomości w firmie deweloperskiej... 589 6. Odsetki... 590 6.1. Wykorzystanie kredytu dla udzielenia pożyczek spółkom powiązanym kapitałowo... 590 6.2. Pożyczki od udziałowców a tzw. cienka kapitalizacja... 591 6.3. Pożyczka udzielona spółce przez żonę udziałowca... 592 6.4. Obliczanie wskaźnika procentowego... 592 6.5. Określanie wartości zadłużenia... 593 6.6. Definicja wartości zadłużenia... 593 6.7. Wyliczanie wartości zadłużenia w euro... 594 6.8. Zakres stosowania przepisów ograniczających możliwość zaliczania do kosztów odsetek od pożyczek... 595 6.9. Wartość kapitału zakładowego spółki a cienka kapitalizacja... 596 6.10. Data zawarcia pożyczki... 596 6.11. Odsetki od pożyczek zaciągniętych na nabycie papierów wartościowych... 597 6.12. Odsetki od pożyczki obrotowej i inwestycyjnej... 598 6.13. Kapitalizacja odsetek a koszty uzyskania przychodu... 598 6.14. Odsetki od pożyczki na wypłatę dywidendy... 599 7. Reprezentacja i reklama... 599

7.1. Zasady rozliczania reprezentacji i reklamy... 599 7.2. Pojęcie reprezentacji... 599 7.3. Reklama od 1 stycznia 2007 r.... 600 7.4. Wydatki na użyczanie urządzeń do sprzedaży lub dystrybucji produktów... 600 7.5. Informacja handlowa... 601 7.6. Sprzedaż premiowa a reklama... 601 7.7. Darowizna a reprezentacja... 602 7.8. Cel poniesienia wydatków marketingowych... 602 7.9. Podatek należny i naliczony przy reprezentacji... 603 7.10. VAT naliczony od wydatków na cele reprezentacji... 603 7.11. Podatek należny i naliczony przy reklamie... 604 7.12. Kwiaty dla kontrahenta... 604 7.13. Kwiaty wręczane pracownikom... 604 7.14. Zieleń wokół firmy... 605 7.15. Zakup kawy i herbaty... 606 7.16. Alkohol... 607 7.17. Wyżywienie podczas szkoleń i innych spotkań wyjazdowych... 607 7.18. Poczęstunki podczas targów i wystaw... 608 7.19. Katalogi, wizytówki, ulotki... 608 7.20. Wizytówki... 608 7.21. Koszty ubioru jako koszty reprezentacji... 608 7.22. Świąteczna dekoracja sklepu... 609 7.23. Kwiaty do wystroju firmy... 610 7.24. Utrzymanie terenów zielonych wokół firmy... 610 7.25. Prezenty dla kontrahentów... 611 7.26. Banery i gadżety z logo firmy... 611 7.27. Nagrody dla pracowników kontrahentów... 612 7.28. Szkolenie kontrahentów... 612 7.29. Impreza dla kontrahentów... 613 7.30. Wydatki na przyjęcie delegacji kontrahentów... 613 7.31. Koszty szkoleń, konferencji i spotkań promocyjnych... 613 7.32. Szkolenia dla kontrahentów... 614 7.33. Plakaty... 614 7.34. Umowa sponsoringu... 614 7.35. Obiad z kontrahentem... 615 7.36. Wydatki na konsumpcję... 615 7.37. Spotkania biznesowe z kontrahentami... 615 7.38. Posiłki podawane przez firmy szkoleniowe... 617 7.39. Usługi gastronomiczne i zakup żywności... 617 7.40. Artykuły do prezentacji maszyn podczas targów... 617 7.41. Reprezentacja w wyjaśnieniach organów podatkowych... 619 7.42. Kartki świąteczne dla kontrahentów... 620 7.43. Wydatki na targi, konferencje... 620 7.44. Wydatki na konferencję prasową... 620 7.45. Konferencje i szkolenia dla potencjalnych nabywców towaru... 621 7.46. Celowość wydatków marketingowych... 622 7.47. Związek wydatków na reprezentację z prowadzoną działalnością... 622 7.48. Koszty związane z marketingiem obowiązek dokumentacji... 623 7.49. Zakup konia oraz innych zwierząt... 623 7.50. Nagroda dla kontrahenta za wysokie obroty... 624 7.51. Ubiór dla pracowników... 624 7.52. Ubrania firmowe dla pracowników... 625 23

24 7.53. Spotkania promocyjne dla lekarzy... 625 7.54. Premia pieniężna wypłacona dla nabywcy... 627 8. Samochody... 627 8.1. Definicja samochodu osobowego od 1 stycznia 2007 r.... 627 8.2. Samochody o dopuszczalnej masie całkowitej równej 3,5 tony... 629 8.3. Pojazdy specjalne a definicja samochodu osobowego od 1 stycznia 2011 r.... 629 8.4. Skutki zmiany kwalifikacji pojazdów na gruncie podatku dochodowego... 630 8.5. Definicja samochodu osobowego do 31 grudnia 2006 r.... 631 8.6. Samochody nabyte przed 1 stycznia 2007 r. używane po tej dacie... 631 8.7. Zaświadczenie z badań technicznych... 631 8.8. Zakup samochodu stanowiącego środek trwały... 632 8.9. Amortyzacja samochodu nabytego do 31 grudnia 2006 r.... 632 8.10. Koszty eksploatacji i napraw samochodu zaliczonego do środków trwałych... 633 8.11. Moment zaliczenia w koszty uzyskania przychodów OC i AC... 633 8.12. Ubezpieczenie samochodu... 634 8.13. Ubezpieczenie samochodów nabytych na przełomie 2006 i 2007 roku... 634 8.14. Brak zgłoszenia szkody do firmy ubezpieczeniowej, a koszty uzyskania przychodów... 635 8.15. Samochody używane przez pracowników... 636 8.16. Wykorzystanie samochodu pracownika umowa... 636 8.17. Ryczałt a samochód oddany w używanie pracodawcy... 637 8.18. Samochody używane przez zleceniobiorców... 638 8.19. Samochód będący środkiem trwałym a ewidencja przebiegu pojazdu... 638 8.20. Ewidencja przebiegu pojazdu... 638 8.21. Czynsz za najem samochodu a obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdów... 639 8.22. Ewidencja przebiegu pojazdu w wypożyczalni samochodów... 639 8.23. Umowa najmu samochodu osobowego zawarta w 2006 r. a ewidencja przebiegu pojazdów 640 8.24. Kradzież samochodu... 640 8.25. Koszty naprawy powypadkowej samochodu... 640 8.26. Brak odszkodowania z tytułu kradzieży samochodu, a koszty uzyskania przychodów... 641 8.27. Sprzedaż samochodu zaliczonego do środków trwałych... 642 8.28. Skutki niezgłoszenia do odprawy celnej samochodu... 642 8.29. Opłaty wynikające z ustawy o recyklingu pojazdów... 643 8.30. Remont powypadkowy samochodu użytkowanego na podstawie umowy użyczenia... 643 8.31. Brak numeru rejestracyjnego samochodu na fakturze a koszty uzyskania przychodów... 644 8.32. Dalszy podnajem samochodów osobowych a koszty uzyskania przychodów... 644 9. Zagadnienia pozostałe... 645 9.1. Darowizny a koszty uzyskania przychodów... 645 9.2. Koszty zaniechanych inwestycji... 646 9.3. Zaniechane inwestycje w okresie przejściowym... 647 9.4. Wydatki związane z czynnościami, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy 648 9.5. Źródło finansowania wydatku... 648 9.6. Kaucja nie jest kosztem... 649 9.7. Wydatki na zabezpieczenie należności celno-podatkowych... 649 9.8. Wydatki z tytułu gwarancji wadialnych oraz zabezpieczenia należytego wykonania umowy 650 9.9. Wydatki na ogłoszenia o przetargu... 651 9.10. Rezerwa na naprawy gwarancyjne... 651 9.11. Przekazanie wyposażenia sklepowego do nieodpłatnego używania... 651 9.12. Wydatki na wpis sądowy i koszty zastępstwa procesowego w obronie przychodu... 652 9.13. Koszty sądowe u dłużnika... 653 9.14. Wydatki poniesione na wyprodukowanie części towaru, która nie została sprzedana... 654 9.15. Wydatki związane z wcześniejszym rozwiązaniem umowy najmu... 654 9.16. Wydatki związane z zakupem gruntu... 656