SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Publiczne Gimnazjum w Nowem Uaktualniono 16.09.2013 r. 1
PODSTAWA PRAWNA 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Art 72. 2. Konwencja o Prawach Dziecka Art 3, 19 i 33. 3. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U Nr 67 z późniejszymi zmianami) np. Art 1 i inne. 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. nr 4 poz. 17). 5. Rozporządzenie MEN z dn. 30.04.2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. (Dz.U. z 2013 poz. 532) 6. Rozporządzenie MEN z dn. 31.01.2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznych przedszkoli oraz publicznych szkół (Dz.U. 2001 nr 61 poz. 624 z póz. zm.) 7. Ustawa z dn. 27.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. nr 75 poz.468 z póz. zm) 8. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz.U. nr 26 poz. 226) 2
PROFILAKTYKA jest procesem polegającym na wspomaganiu człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także na ograniczeniu i likwidowaniu czynników, które blokują prawidłowy rozwój i zaburzają zdrowy styl życia. Takie rozumienie pojęcia profilaktyki wyznacza misję naszej szkoły. Działania profilaktyczne Publicznego Gimnazjum w Nowem koncentrują się wokół następujących problemów : I. Wspomaganie rozwoju społecznego i emocjonalnego uczniów, poznawanie siebie, radzenie sobie w sytuacjach trudnych i w kontaktach z innymi. II. III. IV. Propagowanie zdrowego stylu życia, dostarczanie informacji o uzależnieniach. Przeciwdziałanie przemocy w szkole. Zapobieganie niedostosowaniu społecznemu. Program ten jest skierowany do uczniów, nauczycieli i rodziców. Jego celem jest stworzenie szkoły, która będzie bezpieczna, wolna od przemocy i środków psychoaktywnych. Każdy uczeń znajdzie w niej pomoc i zrozumienie dla swoich problemów. 3
Problem I. Wspomaganie rozwoju społecznego i emocjonalnego uczniów, poznawanie siebie, radzenie sobie w sytuacjach trudnych i w kontaktach z innymi. CELE: Uczeń poznaje swoją wartość, jest akceptowany w środowisku rówieśniczym. Umie podejmować decyzje, radzić sobie ze stresem i z emocjami. Ćwiczy się w asertywnym zachowaniu. Umie organizować sobie czas wolny Korzysta z pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Nauczyciele doskonalą swoje umiejętności wychowawcze na radach szkoleniowych i zajęciach warsztatowych. Wspierają uczniów w pokonywaniu trudności i rozwiązywaniu problemów. Rodzice uzyskują pomoc od nauczycieli i pedagoga w rozwiązywaniu trudności dydaktycznych i wychowawczych. SPOSÓB REALIZACJI: Godziny do dyspozycji wychowawcy Ich tematyka koncentruje się wokół następujących zagadnień: Klasy I Współpraca, integracja, moje mocne i słabe strony - poznawanie szkoły, siebie i innych. Klasy II Wykorzystanie swoich zdolności i umiejętności, świadome współdecydowanie o szkole, o sobie i innych. Klasy III Planowanie własnej przyszłości, dokonywanie trafnych wyborów. (Program Wychowawczy Gimnazjum w Nowem). Zajęcia adaptacyjne klasy I Radzenie sobie w sytuacjach trudnych stres, emocje. Poczucie własnej wartości. Asertywność. Pokojowe rozwiązywanie konfliktów. 4
Pomoc pedagoga szkolnego i psychologa w rozwiązywaniu problemów dla rodziców i uczniów. Integrująca i wspierająca praca wychowawcza wychowawców poszczególnych klas - plany wychowawcze klas I III. Doskonalenie umiejętności wychowawczych nauczycieli program WDN Umożliwienie uczniom korzystania z różnych form aktywności pozalekcyjnej: - SKS - klub filmowy - teatr profilaktyczny - kabaret - Klub Młodego Ratownika - gazeta szkolna - kółka: * języka niemieckiego * języka angielskiego * fizyczne * matematyczne * informatyczne * historyczne * biologiczne * chemiczne * geograficzne - zajęcia socjoterapeutyczne WYZNACZNIKI, ŻE CELE ZOSTAŁY OSIĄGNIĘTE : Analiza dokumentacji szkolnej tematyka godzin z wychowawcą, zajęć adaptacyjnych, dziennika pedagoga i psychologa, planów wychowawczych klasy. Obserwacja i informacje od wychowawców klas wskazujące na mniejszą częstotliwość występowania problemów wśród uczniów, większy stopień zintegrowania wychowanków, poprawę stosunków panujących w klasie. 5
Problem II. Propagowanie zdrowego stylu życia, dostarczanie informacji i uzależnieniach. CELE: Uczeń poznaje zdrowy styl życia jako alternatywę używania środków psychoaktywnych: leków, alkoholu, papierosów, narkotyków i roślin. Rozumie mechanizm powstawania uzależnienia i jego objawy. Uczy się odmawiania i radzenia sobie z uczuciami wzbudzanymi przez osoby nietrzeźwe. Poznaje mechanizm reklamowania alkoholu i papierosów. Zna naturalne sposoby na poprawę nastroju i stosuje je. Nauczyciele znają problematykę uzależnień, wiedzą jak reagować w sytuacjach, gdy uczeń znajduje się pod wpływem środków psychoaktywnych. Rodzice poznają czynniki chroniące i czynniki ryzyka związane z powstaniem uzależnienia. Nauczyciele, uczniowie, rodzice wspierani są pedagoga i mogą liczyć na pomoc specjalistów. SPOSÓB REALIZACJI: Propagowanie zdrowego stylu życia: - zajęcia adaptacyjne klasy I - tematyka godzin z wychowawcą - edukacja prozdrowotna w klasach II Dostarczanie informacji o uzależnieniach: Zajęcia adaptacyjne dla klas I, zajęcia dla klas II prowadzone przez pedagoga szkolnego w ramach zastępstw lub na godzinach z wychowawcą ( modyfikacja programu profilaktycznego Drugi Elementarz czyli Program Siedem Kroków, elementy programu Sobą być, dobrze żyć ), zajęcia przedmiotowe. 6
Przestrzeganie procedury reagowania przez nauczycieli na sytuacje w której uczeń jest pod wpływem środków psychoaktywnych. Szkolenia nauczycieli dotyczące uzależnień prowadzone przez psychologa z poradni uzależnień w Grudziądzu. Udział uczniów i nauczycieli w spektaklach teatru profilaktycznego (dyrekcja) W razie potrzeby korzystanie z pomocy psychologa, sądu, policji, komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Działalność szkolnego teatru profilaktycznego- przedstawienia dla gimnazjalistów i uczniów szkół podstawowych. WYZNACZNIKI, ŻE CELE ZOSTAŁY OSIĄGNIĘTE : Coroczna diagnoza stanu używania środków psychoaktywnych przez młodzież wskazuje na zmniejszenie się liczby uczniów spożywających alkohol, palących papierosy i używających narkotyków. 7
Problem III. Przeciwdziałanie przemocy w szkole. Działania rozpoczyna diagnoza stopnia nasilenia się zjawiska przemocy w szkole. CELE: Uczeń zna normy zachowania obowiązujące w szkole i przestrzega ich. Tworzy w klasie kodeks przeciw przemocy i uczy się go przestrzegać. Ćwiczy się w zachowaniu pozbawionym agresji. Uczy się asertywności i stara się stosować tę postawę w życiu. Reaguje na sytuację przemocy i informuje o niej osobę dorosłą. Nauczyciele poznają przyczyny powstawania przemocy i sposoby reagowania na nią. Umieją prowadzić rozmowę z agresorem i ofiarą oraz ich rodzicami. Nauczyciele, rodzice, agresor i ofiara mogą liczyć na pomoc psychologa, psychiatry, pedagoga,a także policji. SPOSÓB REALIZACJI: Systematyczne monitorowanie zjawiska przemocy wśród uczniów ( badanie zjawiska fali - kl.i, ankieta Moje życie w szkole kl.i-iii) - omówienie wyników badań z uczniami poszczególnych klas i nauczycielami. Praca na godzinach do dyspozycji wychowawcy w klasach I III. - przypomnienie norm zachowań obowiązujących w szkole i sankcji za ich nieprzestrzeganie, konsekwentne stosowanie tych sankcji - ćwiczenie się w radzeniu sobie w sytuacjach przemocy, zachowaniu pozbawionym agresji i asertywnym (również na zajęciach adaptacyjnych) Współpraca z policją, konsultacje w miarę potrzeb z psychologiem i psychiatrą, stała pomoc pedagogiczna. 8
WYZNACZNIKI, ŻE CEL ZOSTAŁ OSIĄGNIĘTY: Zmniejszenie się stopnia nasilenia się zjawiska przemocy w szkole w porównaniu z poprzednimi badaniami ankietowymi 9
Problem IV Zapobieganie niedostosowaniu społecznemu. CELE: Uczniowie regularnie uczęszczają na zajęcia lekcyjne, nie wagarują. Nie spożywają alkoholu, nie zażywają narkotyków, nie palą papierosów Nie kradną Nie stosują przemocy Rodzice regularnie kontaktują się ze szkołą, interesują się sprawami swoich dzieci Rodzice zapewniają swoim dzieciom właściwą opiekę i pomoc Nauczyciele reagują na wszelkie przejawy niedostosowania społecznego SPOSÓB REALIZACJI: Motywowanie uczniów do nauki i do regularnego uczęszczania do szkoły - jasno określony system oceniania i wymagań - możliwość poprawy ocen niedostatecznych - przeprowadzanie rozmów wzmacniających motywację do uczenia się - systematyczna kontrola frekwencji przez wychowawców i pedagoga - zawiadamianie rodziców, władze i sąd w przypadku rażącego zaniedbywania obowiązku szkolnego Prowadzenie profilaktyki uzależnień (według punktu II Szkolnego Programu Profilaktycznego) Przeciwdziałanie przemocy w szkole (według punktu III Szkolnego Programu Profilaktycznego) Umożliwienie rodzicom regularnego kontaktu ze szkołą (tzw. wtorki miesiąca) pierwsze Nawiązanie przez wychowawców, pedagoga i psychologa kontaktów z rodzicami którzy nie interesują się swoimi dziećmi 10
Poznawanie przez wychowawcę, pedagoga i psychologa środowisk domowych uczniów Informowanie sądu o rażących zaniedbaniach w wykonywaniu władzy rodzicielskiej i przejawach demoralizacji. Systematyczna współpraca z kuratorami sądowymi. Jasno określone zakazy przywłaszczania sobie rzeczy należących do innych i sankcje za ich nieprzestrzeganie Reagowanie przez nauczycieli i uczniów na sytuację kradzieży WYZNACZNIKI, ŻE CEL ZOSTAŁ OSIĄGNIĘTY W szkole nie ma uczniów niedostosowanych społecznie. 11