Kaskadowa metoda sterowania standardowym pojazdem N-przyczepowym z zastosowaniem algorytmu VFO

Podobne dokumenty
Zastosowanie metody VFO do sterowania pojazdami N-przyczepowymi

Kaskadowe sterowanie przegubowym robotem mobilnym w systemie RMP-SW

Planowanie przejazdu przez zbiór punktów. zadania zrobotyzowanej inspekcji

Metoda VFO i jej zastosowanie do sterowania potrójnym integratorem

Automatyka i robotyka

Numeryczne metody optymalizacji Optymalizacja w kierunku. informacje dodatkowe

Planowanie i realizacja ruchu z wykorzystaniem własności stabilizatora VFO dla robota z napędem różnicowym

Laboratorium Podstaw Robotyki ĆWICZENIE 4

Laboratorium Podstaw Robotyki ĆWICZENIE 4

Podstawy robotyki wykład V. Jakobian manipulatora. Osobliwości

Kinematyka robotów mobilnych

MECHANIKA II. Dynamika ruchu obrotowego bryły sztywnej

Strategia śledzenia trajektorii z unikaniem kolizji dla robota mobilnego klasy (2,0)

Hybrydowy stabilizator odporny dla robota mobilnego o kinematyce (2,0)

Technika regulacji automatycznej

2.12. Zadania odwrotne kinematyki

Manipulatory i roboty mobilne AR S1 semestr 5

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

2.9. Kinematyka typowych struktur manipulatorów

Politechnika Wrocławska, Wydział Informatyki i Zarządzania. Modelowanie

Laboratorium Podstaw Robotyki ĆWICZENIE 4

Stabilność II Metody Lapunowa badania stabilności

Politechnika Wrocławska, Wydział Informatyki i Zarządzania. Modelowanie

VII. Elementy teorii stabilności. Funkcja Lapunowa. 1. Stabilność w sensie Lapunowa.

Mechanika Robotów. Wojciech Lisowski. 5 Planowanie trajektorii ruchu efektora w przestrzeni roboczej

Rozszerzony konspekt preskryptu do przedmiotu Podstawy Robotyki

Projektowanie układów metodą sprzężenia od stanu - metoda przemieszczania biegunów

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

mechanika analityczna 1 nierelatywistyczna L.D.Landau, E.M.Lifszyc Krótki kurs fizyki teoretycznej

CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE

Sterowanie napędów maszyn i robotów

III. Układy liniowe równań różniczkowych. 1. Pojęcie stabilności rozwiązań.

#09. Systemy o złożonej strukturze

D l. D p. Rodzaje baz jezdnych robotów mobilnych

Inżynieria Systemów Dynamicznych (4)

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 7

KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

Podstawy Automatyki. Wykład 2 - podstawy matematyczne. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

3.1. Jakobian geometryczny

Kompensacja wyprzedzająca i opóźniająca fazę. dr hab. inż. Krzysztof Patan, prof. PWSZ

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

KINEMATYKA I DYNAMIKA CIAŁA STAŁEGO. dr inż. Janusz Zachwieja wykład opracowany na podstawie literatury

Sposoby modelowania układów dynamicznych. Pytania

Projektowanie układów regulacji w dziedzinie częstotliwości. dr hab. inż. Krzysztof Patan, prof. PWSZ

Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analiza zagadnień różniczkowych 4. Równania różniczkowe zwyczajne podstawy teoretyczne

Jakobiany. Kinematykę we współrzędnych możemy potraktować jako operator przekształcający funkcje czasu

Wykład Ćwiczenia Laborat orium. Zaliczenie na ocenę. egzamin

Metody Lagrange a i Hamiltona w Mechanice

Modele DSGE. Jerzy Mycielski. Maj Jerzy Mycielski () Modele DSGE Maj / 11

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Zadania do wykładu Jakościowa Teoria Równań Różniczkowych Zwyczajnych

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych

ROZWIĄZANIE PROBLEMU NIELINIOWEGO

Zagadnienia brzegowe dla równań eliptycznych

Z poprzedniego wykładu:

Dynamika manipulatora. Robert Muszyński Janusz Jakubiak Instytut Cybernetyki Technicznej Politechnika Wrocławska. Podstawy robotyki wykład VI

Sterowanie w programie ADAMS regulator PID. Przemysław Sperzyński

Teoria sterowania - studia niestacjonarne AiR 2 stopień

Obiekt. Obiekt sterowania obiekt, który realizuje proces (zaplanowany).

Podstawy Automatyki Zbiór zadań dla studentów II roku AiR oraz MiBM

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH

Modelowanie układów dynamicznych

Identyfikacja obiektów dynamicznych za pomocą sieci neuronowych

Modele zapisane w przestrzeni stanów

Rachunek różniczkowy i całkowy w przestrzeniach R n

Podstawy Automatyki. Wykład 2 - modelowanie matematyczne układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Definicje i przykłady

Janusz Adamowski METODY OBLICZENIOWE FIZYKI Kwantowa wariacyjna metoda Monte Carlo. Problem własny dla stanu podstawowego układu N cząstek

Eliminacja drgań w układach o słabym tłumieniu przy zastosowaniu filtru wejściowego (Input Shaping Filter)

1. Podstawowe pojęcia

I. Pochodna i różniczka funkcji jednej zmiennej. 1. Definicja pochodnej funkcji i jej interpretacja fizyczna. Istnienie pochodnej funkcji.

Wstęp do metod numerycznych Uwarunkowanie Eliminacja Gaussa. P. F. Góra

3. KINEMATYKA Kinematyka jest częścią mechaniki, która zajmuje się opisem ruchu ciał bez wnikania w jego przyczyny. Oznacza to, że nie interesuje nas

x x 1. Przedmiot identyfikacji System x (1) x (2) : x (s) a 1 a 2 : a s mierzone, a = zestaw współczynników konkretyzujacych F ()

Podstawy robotyki wykład VI. Dynamika manipulatora

Laboratorium Podstaw Robotyki ĆWICZENIE 3

28 maja, Problem Dirichleta, proces Wienera. Procesy Stochastyczne, wykład 14, T. Byczkowski, Procesy Stochastyczne, PPT, Matematyka MAP1126

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Aproksymacja. j<k. L 2 p[a, b] l 2 p,n X = Lemat 1. Wielomiany ortogonalne P 0,P 1,...,P n tworza przestrzeni liniowej Π n. Dowód.

ANALIZA KINEMATYCZNA PALCÓW RĘKI

Regulator liniowo kwadratowy na przykładzie wahadła odwróconego

IX. Rachunek różniczkowy funkcji wielu zmiennych. 1. Funkcja dwóch i trzech zmiennych - pojęcia podstawowe. - funkcja dwóch zmiennych,

Informatyka I Lab 06, r.a. 2011/2012 prow. Sławomir Czarnecki. Zadania na laboratorium nr. 6

Rozszerzony konspekt preskryptu do przedmiotu Teoria Maszyn i Mechanizmów

Metody numeryczne. Sformułowanie zagadnienia interpolacji

Właściwości dynamiczne kolektora słonecznego a efektywność instalacji grzewczej

Komputerowa analiza zagadnień różniczkowych 10. Dwupunktowe problemy brzegowe (BVP, Boundary Value Problems)

Pomiarowa baza badawcza na terenie PWSTE Measurement research base at the Higher School of Technology and Economics in Jarosław (PWSTE)

II. Równania autonomiczne. 1. Podstawowe pojęcia.

Granica i ciągłość funkcji. 1 Granica funkcji rzeczywistej jednej zmiennej rzeczywsitej

Podstawy automatyki. Energetyka Sem. V Wykład 1. Sem /17 Hossein Ghaemi

MECHANIKA II. Drgania wymuszone

WYKŁAD 2 KINEMATYKA PŁYNÓW CZĘŚĆ 1 1/14

6. Zagadnienie parkowania ciężarówki.

I. DYNAMIKA PUNKTU MATERIALNEGO

1 Płaska fala elektromagnetyczna

Równania różniczkowe cząstkowe. Wojciech Szewczuk

Cyfrowe przetwarzanie obrazów i sygnałów Wykład 7 AiR III

Transkrypt:

Kaskadowa metoda sterowania standardowym pojazdem N-przyczepowym z zastosowaniem algorytmu VFO Seminarium naukowe KSIS Poznań, kwiecień 2 Praca naukowa finansowana ze środków na naukę w latach 2-22 jako projekt badawczy nr N N54 8738 Maciej Michałek Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów Politechnika Poznańska M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym / 39

Plan Wprowadzenie 2 Model kinematyki SPNP 3 Definicja zadania sterowania 4 Kaskadowa struktura sterowania 5 Zastosowanie metody VFO 6 Weryfikacja numeryczna 7 Uwagi końcowe M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 2 / 39

Plan Wprowadzenie 2 Model kinematyki SPNP 3 Definicja zadania sterowania 4 Kaskadowa struktura sterowania 5 Zastosowanie metody VFO 6 Weryfikacja numeryczna 7 Uwagi końcowe M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 3 / 39

Dwa sposoby pasywnego mocowania segmentów pojazdu segment i- segment i- L hi i i segment i segment i L i i-ty przegub pasywny L i i-ty przegub pasywny L hi > mocowanie pozaosiowe (po) (ang. off-axle) L hi mocowanie osiowe (O) (ang. on-axle) Konfiguracje pojazdów przegubowych N-przyczepowych: Ogólny Pojazd N-Przyczepowy (OPNP): ciagnik (monocykl) + po/o +... + po +... + po/o Standardowy Pojazd N-Przyczepowy (SPNP): ciagnik (monocykl) + O + O +... + O M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 4 / 39

Sterowanie pojazdami przegubowymi motywacja Argumenty teoretyczne SPNP i OPNP trudnymi obiektami sterowania (nieliniowe, nieholonomiczne, niestabilne w ruchu tyłem) dla SPNP większość rozwiazań wynika transformacji modelu do postaci łańcuchowej (lokalność metody, potencjalne trudności w strojeniu sterownika problem jakości sterowania w przestrzeni oryginalnej) szczególne trudności dla modelu OPNP (model nie jest linearyzowalny sprzężeniem zwrotnym dla N 2, nieminimalnofazowość w ruchu przodem) otwarte problemy (sterowanie z ograniczeniami na stan, odporność, uniwersalność sterowników, sterowanie OPNP dla N... ) 2 Argumenty praktyczne liczne zastosowania pojazdów przegubowych (w tym z przyczepami) manewry pojazdami przegubowymi częste i uciażliwe w praktyce nieintuicyjne i złożone manewry pojazdami wielosegmentowymi SPNP: Standardowy Pojazd N-Przyczepowy OPNP: Ogólny Pojazd N-Przyczepowy M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 5 / 39

Plan Wprowadzenie 2 Model kinematyki SPNP 3 Definicja zadania sterowania 4 Kaskadowa struktura sterowania 5 Zastosowanie metody VFO 6 Weryfikacja numeryczna 7 Uwagi końcowe M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 6 / 39

Standardowy pojazd N-przyczepowy: podstawowe definicje Y y tractor (segment ) v Wektor konfiguracji pojazdu q = [β... β N θ N x N y N ] T R N+3 () v 2 L Wektor konfiguracji ostatniego segmentu y y 2 trailer N (segment N+) y N P guidance point v N N N L N L 2 2 v 2 2 3 x N x 2 x trailer 2 (segment 3) trailer (segment 2) X q = [θ N x N y N ] T R 3 (2) Wektor wejść sterujacych u = [ω v ] T R 2 (3) Punkt wyróżniony P (ang. guidance point) P = (x N, y N ) (4) x Współrzędne punktu P sa wyjściami płaskimi modelu kinematyki L i >, i =,..., N długości przyczep Wszystkie przyczepy mocowane osiowo (ang. on-axle hitching) standardowy pojazd/robot N-przyczepowy M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 7 / 39

Rekurencyjna (kaskadowa) postać modelu SPNP a) Y y tractor (segment ) v Równania kinematyki w postaci rekurencyjnej: ω v b) θ β θ ω = = ẋ =v c ẏ =v s tractor + - + - Eqs. (8,9) y y 2 y N v trailer N (segment N+) P guidance point β β 2 β N ẋ =v c ẏ =v s trailer v N Eqs. (8,9) N N L N β 2 L 2......... ω N- v N- 2 v 2 3 v x N x 2 x 2 2 θ N- N = N trailer 2 (segment 3) x ẋ N =v N c N ẏ N =v N s N trailer N- L trailer (segment 2) X + - Eqs. (8,9) β N ω N v N N = N ẋ N =v N c N ẏ N =v N s N trailer N standard N-trailer vehicle a) szkielet kinematyczny pojazdu/robota, b) schemat modelu w postaci kaskadowej θ N x N y N θ i = ω i, (5) ẋ i = v i cos θ i, (6) ẏ i = v i sin θ i, (7) ω i = v i sin β i, L i (8) v i = v i cos β i (9) β i = θ i θ i. () ω i, v i wirtualne sterowania i-tego segmentu M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 8 / 39

Model SPNP w postaci zwartej sin β L β sin β L sin β L 2 cos β 2 β 2. (. i 2 ) ( ). β i = j= cos β j sin β L i sin β i L i cos β i i ω + v ().. (. N ) θ N j= cos β j sin β L N N ẋ N ( N ) ẏ N j= cos β j cos θ N ( N ) j= cos β j sin θ N q = g ω + g 2 (q)v = S(q)u (2) S(q) = [ g g 2 (q) ], u = [ω v ] T M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 9 / 39

Cechy modelu kinematyki SPNP sterowalny w krótkim czasie* (spełnia LARC) Y y tractor (segment ) v silnie nieliniowy nieholonomiczny: ẋ i sin θ i ẏ i cos θ i =, i [,N] v 2 L DOF = dim(q) (N + ) = N + 3 N = 2 y y 2 y N trailer N (segment N+) P guidance point v N N N L N L 2 2 v 2 3 x N x 2 x 2 trailer 2 (segment 3) x trailer (segment 2) X ubogi w sterowanie: dim(q) dim(u ) = n m = N + 3 2 = N + osobliwy**, gdy i [;N ] : β i = π/2 (zmiana stopnia nieholonomiczności) strukturalnie niestabilny dla v < (efekt składania się pojazdu oraz efekt scyzoryka ang. jacknifing phenomenon) różniczkowo płaski***: wyścia płaskie x N i y N (linearyzowalny sprzężeniem zwrotnym) *J.-P. Laumond: Controllability of a multibody mobile robot, IEEE Trans. Robotics and Automation, 9(6), 993 **F. Jean: The car with N trailers: characterization of the singular configurations, ESAIM: Control, Optim. Calc. Variations, Vol., 996 *** P. Rouchon et al.: Flatness, motion planning and trailer systems, Proc. of 32nd CDC Conf., San Antonio USA, 993 M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym / 39

Plan Wprowadzenie 2 Model kinematyki SPNP 3 Definicja zadania sterowania 4 Kaskadowa struktura sterowania 5 Zastosowanie metody VFO 6 Weryfikacja numeryczna 7 Uwagi końcowe M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym / 39

Definicje zwiazane z zadaniem sterowania Wektor konfiguracji referencyjnej: [ ] qβt q t = = [β t... β tn θ tn x tn y tn ] T R N+3 q t Wektor błędu konfiguracji: [ ] eβ e = = [e β ē... e βn e θ e x e y] T q t q (3) Wektor błędów katów w przegubach: e β [β t β... β tn β N ] T R N (4) Wektor błędu położenia (orientacji i pozycji) ostatniego segmentu: e θ θ tn θ N ē = e x qt q = x tn x N R 3 e y y tn y N (5) M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 2 / 39

Zadanie sterowania Śledzenie trajektorii Dane: q t (τ) C d Założenia: At. At2. At3. trajektoria q t (τ) jest dopuszczalna i ustawicznie pobudzajaca: τ ẋ 2 tn (τ) + ẏ2 tn (τ) wszystkie elementy wektora q mierzalne wartości parametrów L i dokładnie znane Sterowanie do punktu Dane: q t = const, β ti, i =,..., N Założenia: Ap. dla ostatniego segmentu: ē() Ap2. Ap3. wszystkie elementy wektora q mierzalne wartości parametrów L i dokładnie znane Zadanie sterowania polega na zaprojektowaniu reguły sterowania ze sprzężeniem zwrotnym u = u (q t, q, ), która zastosowana do kinematyki robota reprezentowanej równaniami (5)-() zapewnia zbieżność błędu (3) w takim sensie, że: Śledzenie trajektorii lim ē(τ) δ oraz lim eβi (τ) δ2, τ τ Sterowanie do punktu lim ē(τ) δ oraz lim e βi (τ) = ±kπ τ τ przy czym: δ, δ 2 to założone otoczenia zera w przestrzeni uchybu oraz k {,, 2,...}. M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 3 / 39

Plan Wprowadzenie 2 Model kinematyki SPNP 3 Definicja zadania sterowania 4 Kaskadowa struktura sterowania 5 Zastosowanie metody VFO 6 Weryfikacja numeryczna 7 Uwagi końcowe M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 4 / 39

Propagacja prędkości wzdłuż łańcucha kinematycznego SPNP Propagacja prędkości w kierunku ciagnik przyczepy (na podstawie kinematyki (5)-()): ω i = L i v i sin β i (6) oraz v i = v i cos β i (7) β i = θ i θ i (8) β i = θ i θ i = ω i ω i (9) Propagacja prędkości w kierunku przyczepy ciagnik (na podstawie (6)-(9)): v i = L i ω i sin β i + v i cos β i (2) ω i = ω i + β i (2) β i = Atan2c (L i ω i v i, v i v i ) R (22) Atan2c (, ) : R R R M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 5 / 39

Wyprowadzenie sterowania kaskadowego pętla zewnętrzna Eksperyment myślowy: uwalniamy ostatnia przyczepę i traktujemy ja jak pojazd typu monocykl o wejściach sterujacych ω N i v N. Zakładamy, że dane sa funkcje sterujace Φ ω(ē, ), Φ v(ē, ), które zapewniaja asymptotyczne śledzenie trajektorii lub asymptotyczna stabilizację w punkcie dla pojazdu typu monocykl: LTPT: ω N = Φ ω(ē, ), v N = Φ v(ē, ) lim ē(τ) = qt(τ) q(τ) = τ LTPS: ω N = Φ ω(ē, ), v N = Φ v(ē, ) lim ē(τ) = qt q(τ) = τ LTPT: Last-Trailer Posture Tracker, LTPS: Last-Trailer Posture Stabilizer M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 6 / 39

Wyprowadzenie sterowania kaskadowego pętla zewnętrzna Skoro w SPNP nie możemy bezpośrednio wymusić spełnienia równań ω N = Φ ω(ē, ) oraz v N = Φ v(ē, ), zatem proponujemy przyjać: ω dn := Φ ω(ē, ), v dn := Φ v(ē, ) (23) q t q LTPT / LTPS ω dn := Φ ω ( e,.) v dn := Φ v ( e,.)...?... ω v kinematyka SPNP q pętla zewnętrzna Jak zapewnić, aby (ω dn ω N ) oraz (v dn v N )? Realizacja (ω dn ω N ) oraz (v dn v N ) możliwa poprzez odpowiedni ruch segmentu N, który wynika z ruchu segmentu N 2..., który ostatecznie wynika z ruchu modułu czyli modułu ciagnika (aktywny segment pojazdu SPNP). M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 7 / 39

Wyprowadzenie sterowania kaskadowego pętle wewnętrzne Propozycja procedury projektowej K. propagacja prędkości zadanych oraz kat zadany w złaczu (na podstawie (2)-(22)): v di L i ω di sin [ β i + v di cos β i (24) ] ω di ω di + βi (25) d β di Atan2c (L i ω di v di, v di v di ) R (26) K2. konstrukcja wewnętrznej pętli sprzężenia zwrotnego: [ βi ] d k i(β di β i ) + β di = k i e di + β di, k i > (27) ω di d/dτ ω di v di (24) v di- β di e di (26) - k i ω di- v di- SCM i Single Control Module β i M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 8 / 39

Wynikowy schemat układu sterowania kaskadowego SPNP Równania sterownika: v dn := Φ v(ē, ) (28) ω dn := Φ ω(ē, ) (29) v dn := L N ω dn sin β N + v dn cos β N (3) ) β dn := Atan2c (L N ω dn v dn, v dn v dn (3) ω dn := k N (β dn β N ) + β dn + ω dn (32) q wyjście (odpowiedź) obiektu sterowania β i wyjścia pomocnicze. v d := L 2 ω d2 sin β 2 + v d2 cos β 2 (33) β d2 := Atan2c (L 2 ω d2 v d, v d2 v d ) (34) ω d := k 2 (β d2 β 2 ) + β d2 + ω d2 (35) v d := L ω d sin β + v d cos β (36) β d := Atan2c (L ω d v d, v d v d ) (37) ω d := k (β d β ) + β d + ω d (38) Pozostaja do określenia jawne postaci funkcji sterujacych Φ v(ē, ) oraz Φ ω(ē, ) M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 9 / 39

Efekt składania się łańcucha kinematycznego pojazdu A R d 2 R D tractor (segment ) trailer (segment 2) tractor (segment ) trailer 2 (segment 3) B R 2 Q R tractor (segment ) trailer (segment 2) trailer 2 (segment 3) A: kostrukcja mechanicznie dopuszczajaca składanie się pojazdu (β, β 2 R) B: kostrukcja z mechanicznym ograniczeniem drugiego kata skręcenia (β 2 Q β R) M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 2 / 39

Efekt składania się łańcucha kinematycznego pojazdu Przedstawiona postać równań dopuszcza występowanie efektu składania pojazdu, ponieważ: β di Atan2c Li ω di v di, v di v di R }{{}}{{} R R Propozycja unikania efektu składania: wówczas v di σ L i ω di sin β i + v di cos β i, σ {, +} (39) β di Atan2c L i ω di v di, v di v di }{{}}{{} R R + gdy sgn(v di )=σ? Skuteczność propozycji (39) zależy od własności sterownika pętli zewnętrznej (LTPT/LTPS). Poza modyfikacja (39) pozostałe równania sterownika nie ulegaja zmianie. σ to zmienna decyzyjna, której wartość wybierana jest w odniesieniu do własności sterownika pętli zewnętrznej (LTPT/LTPS) M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 2 / 39

Kwestie implementacyjne algorytmu sterowania Nieciagłość algorytmu Definicja β di (τ I ) = Atan2c (A(τ I ), B(τ I )) nieokreślona, gdy A(τ I ) = B(τ I ) =. Propozycja: w chwilach τ I przyjać β di (τ I ) := β di = lim τ τ β di (τ). Alternatywnie: I IF (A 2 + B 2 ɛ) AND ( ē ɛ e) THEN β di := β di 2 Realizacja sprzężeń wyprzedzajacych β di analityczna wynikajaca z formalnego zróżniczkowania β di (wymaga pochodnych ω di oraz v di ) numeryczna z zastosowaniem dokładnych odpornych różniczkowatorów (ang. exact robust differentiators*) numeryczna aproksymacja poprzez filtrację: β di β dif = L {sβ di (s)/( + st F )} (aproksymacja zwykle pogarsza dokładność śledzenia w stanie ustalonym) 3 Zasada syntezy pętli wewnętrznych reguła heurystyczna: k i > k i+ (4) Wybór wartości k i > jako kompromis między sztywnościa pętli wewnętrznych a wrażliwościa układu zamkniętego na szumy pomiarowe oraz tolerancja ograniczeń sygnałów sterujacych (prędkości kół ciagnika). * A. Levant: Robust exact differentiation via sliding mode technique, Automatica, 34(3), 998 M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 22 / 39

Kwestie implementacyjne ograniczenia sterowania ω k max maksymalna dopuszczalna prędkość katowa koła ciagnika (kinematyka (2,)) przestrzeń prędkości kół ciągnika L kmax s u 2 przestrzeń prędkości platformy ciągnika u 2dop u 2max D P kinematyka u kmax kmax (2,) u max u dop u max Ω = kmax u 2max [ ] b/(2r) /r u b/(2r) /r, u = [u u 2 ] T = [ω v ] T, Ω = [ω P ω L ] T Procedura skalowania prędkości: u s = s u, { s max ; ω P ω k max ; } ω L (4) ω k max Składowe przeskalowanego sterowania u s sa już realizowalne fizycznie. M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 23 / 39

Plan Wprowadzenie 2 Model kinematyki SPNP 3 Definicja zadania sterowania 4 Kaskadowa struktura sterowania 5 Zastosowanie metody VFO 6 Weryfikacja numeryczna 7 Uwagi końcowe M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 24 / 39

Sterownik VFO jako LTPT lub LTPS - równania Równania sterownika VFO zapisane dla ostatniej (N-tej) przyczepy: Φ ω k ae a + θ a (42) Φ v h x cos θ N + h y sin θ N (43) Śledzenie trajektorii (LTPT) Sterowanie do punktu (LTPS) h x = k pe x + v x, v x = ẋ t (44) h y = k pe y + v y, v y = ẏ t (45) e a = θ a θ N (46) θ a = Atan2c (σ h y, σ h x) (47) θ a = (ḣyhx hyḣx)/(h2 x + h 2 y) (48) σ sgn(u 2t (τ)) (49) h x = k pe x + v x, v x = ησ ē cos θ tn (5) h y = k pe y + v y, v y = ησ ē sin θ tn (5) e a = θ a θ N (52) θ a = Atan2c (σ h y, σ h x) (53) θ a = (ḣyhx hyḣx)/(h2 x + h 2 y) (54) σ sgn(e x cos θ tn + e y sin θ tn ) (55) Współczynniki projektowe: k a, k p >, η (, k p) Postaci zmiennej decyzyjnej σ zdefiniowane w (49) i (55) sa wykorzystywane w ramach modyfikacji (39) algorytmu sterowania kaskadowego. M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 25 / 39

Sterownik VFO jako LTPT lub LTPS - interpretacje geometryczne śledzenie trajektorii k p = sterowanie do punktu k p = y tn y N y G wirtualna N-ta przyczepa referencyjna P x N e * e a q * t q * t h x tn * q * trajektoria referencyjna a N x G tn P x N h q * * ea a N e v * * y G y N 2ε * g 2t wirtualna N-ta przyczepa referencyjna tn q * t = x G przyjęte otoczenie pozycji referencyjnej dla N-tej przyczepy h = [h x h y] T, ē = [e x e y] T, v = [v x v y] T, q = [ẋ N ẏ N ] T, ḡ 2t = [cos θ tn sin θ tn ] T M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 26 / 39

Sterownik VFO jako LTPT lub LTPS - motywacja Gwarancja ruchu nieoscylacyjnego, prawie bez zmiany znaku prędkości postępowej (możliwa co najwyżej jedna zmiana znaku w stanie przejściowym skuteczność propozycji (39)) Efekt naprowadzania N-tej przyczepy przydatny w prostowaniu łańcucha SPNP Prostota strojenia sterownika VFO: K. k p (, 5] jako kompromis między szybkościa zbieżności a wrażliwościa na szumy pomiarowe i opóźnienia w pętli sprzężenia K2. k a := 2k p ponieważ proces orientowania jest kluczowy i istotniejszy od procesu popychania K3. η (, k p) zgodnie z żadan a intensywnościa efektu naprowadzania (tym większa intensywność im mniejsze k p η) Gwarancja asymptotycznej zbieżności błędów do zera dla zadania śledzenia oraz sterowania do punktu* *M. Michałek, K. Kozłowski: Vector-Field-Orientation feedback control method for a differentially driven vehicle, IEEE Trans. Control Sys. Techn., 8(), 2 M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 27 / 39

Plan Wprowadzenie 2 Model kinematyki SPNP 3 Definicja zadania sterowania 4 Kaskadowa struktura sterowania 5 Zastosowanie metody VFO 6 Weryfikacja numeryczna 7 Uwagi końcowe M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 28 / 39

Ilustracja wyników legenda.9.8.7.6.5.4.3 q t.2. q() q(τ)..2.2.4.6.8.2 q(): konfiguracja poczatkowa pojazdu, q t : konfiguracja referencyjna pojazdu, q(τ): bieżaca konfiguracja pojazdu M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 29 / 39

Sim: śledzenie trajektorii kołowej (ruch tyłem) TRAJECTORY TRACKING + VFO for LTPT Warunki symulacji.5 q() = [ π ] T q t () = [ π/2 ] T ω 3t =.5 rad/s, v 3t =.2 m/s β d := β df, T F =.5 s βd2,3 :=.5 Wartości parametrów L = L 2 = L 3 =.25 m k = 5, k 2 = 2, k 3 = 5, ɛ =. k a = 2, k p =, ɛ h =. ω k max = 8π rad/s, b =.7 m, r =.25 m y G [m].5.5 q t () Animacja: SRMPMovie.gif.5.5.5.5 2 x G [m] e θ [rad] e x [m] e y [m] 2 β [rad] β 2 [rad] β 3 [rad] 5 ω [rad/s] v [m/s] 5 2 3 4 time [s] 2 3 4 time [s] 2 3 4 time [s] M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 3 / 39

Sim2: śledzenie trajektorii złożonej (ruch tyłem) TRAJECTORY TRACKING + VFO for LTPT Warunki symulacji 2 q() = [ π/2.3] T q t () = [ π/2 ] T ω 3t =.5( + sin.5τ) rad/s, v 3t =.2 m/s β d := β df, T F =.5 s βd2,3 :=.5 Wartości parametrów L = L 2 = L 3 =.25 m k = 5, k 2 = 2, k 3 = 5, ɛ =. k a = 2, k p =, ɛ h =. ω k max = 8π rad/s, b =.7 m, r =.25 m y G [m].5.5 q t () Animacja: S2RMPMovie.gif.5.5.5.5 2 x G [m] e θ [rad] e x [m] e y [m] 2 β [rad] β 2 [rad] β 3 [rad] 5 ω [rad/s] v [m/s] 5 2 3 4 time [s] 2 3 4 2 3 4 time [s] time [s] M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 3 / 39 5

Sim3: sterowanie do punktu (parkowanie równoległe tyłem) Warunki symulacji q() = [ π/2 ] T q t = [ π/2 ] T ω 3t = v 3t β d := β df, T F =.5 s βd2,3 :=.5 SET POINT REGULATION + VFO for LTPS Wartości parametrów L = L 2 = L 3 =.25 m k = 5, k 2 = 2, k 3 = 5, ɛ =. k a = 2, k p =, η =.8, ɛ h =. ω k max = 8π rad/s, b =.7 m, r =.25 m y G [m].5 q t.5 Animacja: S3RMPMovie.gif S3FoldRMPMovie.gif.5.5.5 x G [m] 3 2 e θ [rad] e x [m] e y [m] 2 2 3 4 time [s] 2 β [rad] β 2 [rad] β 3 [rad] 2 3 4 time [s] 5 5 ω [rad/s] v [m/s] 2 3 4 time [s] M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 32 / 39

Sim4: sterowanie do punktu (parkowanie równoległe przodem) Warunki symulacji q() = [ π/2 ] T q t = [ π/2 ] T ω 3t = v 3t β d := β df, T F =.5 s βd2,3 :=.5 SET POINT REGULATION + VFO for LTPS Wartości parametrów L = L 2 = L 3 =.25 m k = 5, k 2 = 2, k 3 = 5, ɛ =. k a = 2, k p =, η =.8, ɛ h =. ω k max = 8π rad/s, b =.7 m, r =.25 m y G [m].5 q t.5 Animacja: S4RMPMovie.gif.5.5.5 x G [m] 3 2 2 e θ [rad] e x [m] e y [m] 2 3 time [s] 3 2 β [rad] β 2 [rad] β 3 [rad] 2 3 2 3 time [s] time [s] 5 5 ω [rad/s] v [m/s] M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 33 / 39

Sterowanie do punktu wpływ efektu naprowadzania SET POINT REGULATION + VFO: k p =., η=. SET POINT REGULATION + VFO: k p =., η=.3 SET POINT REGULATION + VFO: k p =., η=.4.5.5.5 y G [m].5 y G [m].5 y G [m].5.5.5.5.5.5.5.5.5.5.5.5.5 x G [m] x G [m] x G [m] SET POINT REGULATION + VFO: k p =., η=.6 SET POINT REGULATION + VFO: k p =., η=.8 SET POINT REGULATION + VFO: k p =., η=.9.5.5.5 y G [m].5 y G [m].5 y G [m].5.5.5.5.5.5.5.5.5.5.5.5.5 x G [m] x G [m] x G [m] Czasy trwania poszczególnych symulacji: τ h 29 s dla η =., η =.3, η =.4 oraz τ h = 4 s dla η =.6, η =.8, η =.9. M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 34 / 39

Plan Wprowadzenie 2 Model kinematyki SPNP 3 Definicja zadania sterowania 4 Kaskadowa struktura sterowania 5 Zastosowanie metody VFO 6 Weryfikacja numeryczna 7 Uwagi końcowe M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 35 / 39

Uwagi na temat stabilności układu zamkniętego Można pokazać, że dynamika układu zamkniętego daje się zapisać w następujacej postaci: gdzie: ē = f(ē, τ) + f (ē, e d, τ), ė d = Ae d + f 2 (ē, e d, τ) e d = [e d... e dn ] T = [β d β... β dn β N ] T A = diag{ k, k 2,..., k N } f (ē, e d, τ) = G( q t ē)γe ωv(ē, e d, τ), G( ) jest macierza kinematyki monocykla f 2 (ē, e d, τ) = He ωv(ē, e d, τ) e ωv = [e T ω e T v ] T, e ω = [ω d ω... ω dn ω N ] T, e v = [v d v... v dn v N ] T Γ, H sa macierzami o stałych elementach równych, lub + Dodatkowo zachodzi: f 2 (e d =, ) = oraz f (e d =, ) =, a nominalna (niezaburzona) dynamika ē = f(ē, τ) jest asymptotycznie stabilna (dla q t = const mamy ē = f(ē)). Wykazujac stosowne cechy funkcji f ( ) oraz f 2 ( ) planuje się skorzystać z twierdzeń o stabilności systemów wzajemnie połaczonych (ang. interconnected systems)*. * H. Khalil: Nonlinear systems. 3rd Edition, Prentice-Hall, 22 A. Isidori: Nonlinear control systems II, Springer 999 M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 36 / 39

Planowane dalsze prace Ograniczenie skutków znacznej wrażliwości układu zamkniętego w otoczeniu punktu q t 2 Badania w zakresie odporności układu zamkniętego (niepewność parametryczna: L si L i oraz L hi, szumy pomiarowe w sprzężeniu zwrotnym: q n = q + n) 3 Przeprowadzenie formalnej analizy stabilności i zbieżności 4 Eksperymentalna weryfikacja metody (stanowisko laboratoryjne RMP-SW) 5 Rozszerzenie koncepcji sterowania kaskadowego na pojazd OPNP Ad 4: Pomimo trudniejszej kinematyki OPNP propagacja prędkości jest tu prostsza (!): [ ] [ ] [ ] [ ] ωi ωi ωi = J(β v i ) = J ωi (β i v i v i ) i v i gdzie [ ] (Lhi /L J(β i ) = i ) cos β i (/L i ) sin β i, det(j(β L hi sin β i cos β i )) = (L hi /L i ) i M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 37 / 39

Pojazd laboratoryjny RMP (Robot Mobilny Przegubowy) M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 38 / 39

... Dziękuję za uwagę! M. Michałek (KSIS-PP) Sterowanie pojazdem N-przyczepowym 39 / 39