WYKŁAD # Mechaka Bryły y Szywej - Ruch Obroowy Bryła a Szywa Model cała rzeczywsego, dla k puky (ależą podczas ruchu. a rzeczywsego, dla kórego dwa dowole wybrae żące do bryły) y) e zeają swojej odległośc ( bry bryła, kóra sę e odkszałca ca ) Boechaczy przykład Model górej kończyy Model kręgosłupa
ŚRODEK CIĘŻKOŚCI CIAŁA CZŁOWIEKA Środ rodek cęż ężko kośc ca ała jes o puk aeraly, w kóry przy wypadkowa s ry przyłożoa oa jes sła cęż ężko kośc (wypadkowy cęż ężar) wszyskch eleeów cała; Wyzaczae OSC eodą eksperyealą (bezpośred redą) Meoda rówoważ Z Y X #. Mechaka Bryły y Szywej R.O. Środek asy / cęż ężko kośc Wyzaczae OSC eodą współrz rzędych ( X Y Z ) Ogóly Środek Cężkośc (OSC) wypadkowy środek cężkośc całego cała X X Y Z x y z x x y z x y z Wyzaczae OSC eodą współrz rzędych (składaa oeów sł ) Część cała q x q x.. q 4 Q y q y q 4 Q 4 X q Głowa Tułów Raę Przedraę Ręka Udo Podudze Sopa Cęż ężar [%] 6,94 43,46,7,63,6 4,7 4,33,37 4 Y x y,,
#. Mechaka Bryły y Szywej R.O. Środek asy/cęż ężko kośc przykład oblczeń x x c kg Przykład D:,5kg oś x x x x kg kg x,5 kg,5 kg c,67 c ZASTOSOWANIE INFORMACJI O ŚRODKU CIĘŻ ĘŻKO KOŚCI Aalza ruchu segeu cała; a; Urzyae pozycj rówowa woważej; ej; Dźwga; wyzaczee oeu zewęrzego dla grupy ęś ęś; Wyzaczee oeu bezwłado adośc segeu cała; a; Oblczee pracy wykoaej p. a wykoae przysadów, podesee cęż ężaru zewęrzego wraz z segee cała; a; 3 Ruch obroowy v P v R P α R #. Mechaka Bryły y Szywej R.O. Ruch obroowy, o ruch, kóry polega a zakreślau kąa Defcja radaa rada 57,3 o
Przykłady ruchu obroowego 4 a) salo z ejsca b) salo z rozbegu Wykoae sala o złorzee dwóch ruchów: A) obrou wzgl. os swobodej oraz B) rzuu ukośego Obró względe os swobodej Przykłady ruchu Treg ploeryczy
GONIOMETRIA jes eodą poaru zakresu ruchu w sawe poar wykouje sę gooere (kąoerze) RUCHOMOŚĆ Zakres ruchu w sawe defuje sę jako przedzał (zakres za) kąa sawowego ędzy zwroy, krańcowy położea człoów w sawe w daej płaszczyźe. α z α ax - α 5 POMIAR ZAKRESU RUCHU W STAWIE UKŁAD ODNIESIENIA DO POMIARU ZAKRESU RUCHU W STAWACH ozacza pozycje zerowe dla daego sawu keruku ruchu. (Np. ruch w sawe bodrowy w płaszczy aszczyźe srzałkowej od o w przód zgae, od o w ył prosowae) Zaps przykładowy: 6 ( zgaa, 6 prosowaa)
Przykładowe zakresy ruchu w sawach [sope] Saw raey łokcowy kolaowy Srzałkowa zg././pros. 9--5 5-- 35--5 Czołowaowa przyw././odw. --9 Poprzecza awr./odwar. 75--9 9--85 ELEKTROGONIOMETRIA Meoda służąca do poaru za kąa w sawe podczas ruchu. Jes o poecjoer, w kóry zaa apęca jes przeskalowaa a sope kąowe a odpowed ośku ku orzyuje sę zaps zay kąa w fukcj czasu. Keaycze paraery ruchu obroowego Welkośc średe: α ω Średa prędkość kąowa: sr. Średe przyspeszee kąowe: Welkośc chwlowe: Prędkość chwlowa kąowa: Przyspeszee chwlowe kąowe: Moe pędu, krę (L): L I ω I oe bezwładośc; ω wekor prędkośc kąowej; #. Mechaka Bryły y Szywej R.O. ω ε sr. ω l α chw. dω ε chw. d dα d Moe Bezwłado adośc (I) Moe bezwładośc jes welkoścą charakeryzującą bezwładość cała a w ruchu obroowy (podaość cała a a wprowadzae go w ruch lub zahaowae go z ruchu) foruje o rozeszczeu asy wokół os obrou I r r L M L I M R #. Mechaka Bryły y Szywej R.O. I 3 M R I 5 r M R I r dla fg. obroowych: I k M R 4 6
Ceraly Moe Bezwłado adośc (I o ) Ceraly oe bezwłado adośc cała jes o oe bezwłado adośc wyzaczoy względe os przechodzącej cej przez środek asy cała 5 Twerdzee o osach rówoleg woległych (Seera) Twerdzee Seera służy do oblczea ezaego oeu bezwłado adośc, wedy gdy oś obrou zosała przesuęa (raslacja os); O O d #. Mechaka Bryły y Szywej R.O. Jeżel oś O jes rówoległa do os O, o oe bezwładośc lczoy względe os O jes rówy I o ' I o M d gdze, I ceraly oe bezwładośc d odległość ędzy osa O O 7 7 Przykładowe waro cała cz adowe warośc oeu bezwłado adośc a człoweka w zależo ośc od os główych 5 kg,5 3 kg,, kg,,5 kg 8
,5 3 kg 4, 5, kg 9 #. Mechaka Bryły y Szywej R.O. Dyacze paraery ruchu obroowego Moe sły (M): M I ε (. Z.D.N. w r. obroowy) r M r F F I oe bezwłado adośc; r wekor wodzący położea; Fg g 8
#. Mechaka Bryły y Szywej R.O. Zasady dyak w ruchu obroowy Jeżel el M wyp, o ωcos. (jeżel el oey sł dzałaj ające a puk aeraly rówoważą sę, o puk obraca sę ruche jedosajy lub spoczywa) Jeżel el M wyp, o ϖ cos. (jeżel el oey sł e rówoważą sę, o cało obraca sę ruche jedosaje zey a wypadkowy oe sły jes wpros proporcjoaly do przyspeszea kąowego) M I ε (wypadkowy oe sły jes rówy szybkośc za oeu pędu) M L #. Mechaka Bryły y Szywej R.O. Waruek rówowag rówowaga poędzy oea sł #. Mechaka Bryły y Szywej R.O. Zasady zachowaa w ruchu obroowy Zasada zachowaa eerg ech. (w w każdy zoloway układze fzyczy całkowa sua eerg echaczej jes sała) o v Iϖ Ep Ek Ek cos. gh cos. Zasada zachowaa oeu pędu p (jeżel el wypadkowy oe sły jes rówy zero, o całkowy oe pędu układu e zea sę) jeżel el M, o Lcos. Przykłady: Zasada zachowaa eerg echaczej 9
Przykłady: Zasada zachowaa oeu pędu jeżel el M, o Lcos., czyl I. ωcos cos. Przykład : Chód Przykład : Prue Przykład 3: odbce Ruch posępowy Ruch obroowy przeeszczee droga (s) ką (α) prędkość lowa: przyspeszee lowe: v a kąowa: s v kąowe: druga zasada dy. F. a M I. ε pęd / oe pędu p. v L I. ω a posać drugej r dp r dl F M zasady dyak d d eerga keycza E k r v #. Dyaka Bryły y Szywej R.O. aaloge poędzy r. obroowy a r. posępowy powy E k ϖ ε α ϖ r Iω r. zey a * a> r.przysp. * a< r opóź. r. jedosaje zey acos. r. jedosajy a s ( Ruch posępowy Ruch obroowy ) a a() v ( ) a ( ) d s ( ) v ( ) d a() a v ( ) v s v a() v ( ) v a s ( ) s v #. Dyaka Bryły y Szywej R.O. aaloge poędzy r. obroowy a r. posępowy powy a α ( ω α ) ε ε() ( ) ε ( ) d ( ) ω ( ) d ε() ε ω ( ) ω ε α ω ε() ω ( ) ω ε α ( ) α ω