PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ Z ODDZIAŁAMI GIMNAZJALNYMI W ŁĘKAWIE Działalność wychowawcza i profilaktyczna naszej szkoły jest jednolitym, zintegrowanym z nauczaniem procesem realizowanym przez wszystkich nauczycieli za pośrednictwem wszystkich zajęć edukacyjnych i pozalekcyjnych w ścisłej współpracy ze środowiskiem lokalnym. Program opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym. Podstawowe ukierunkowania szkolnego programu zostały określone w ustawach oświatowych, rozporządzeniach oraz innych aktach prawnych. I. Wartości i postawy czyli określenie celów programu wychowawczego i profilaktycznego. Głównymi wartościami propagowanymi w naszej szkole, są: Zdrowie Przyjaźń, Szacunek, Patriotyzm, Przyjaźń i szacunek czyli budowanie serdecznych stosunków opartych na wzajemnym poszanowaniu, życzliwości i zaufaniu, dających możliwość liczenia na kogoś w każdej sytuacji. Patriotyzm - czyli budzenie w uczniach szacunku do tradycji, poczucia przynależności do społeczności lokalnej, narodu, społeczności międzynarodowej. Chcemy by nasi uczniowie rozwijali w sobie poczucie odpowiedzialności, miłości do Ojczyzny, oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego. Zdrowie czyli promowanie szeroko rozumianego zdrowego stylu życia Główne cele wychowawcze i profilaktyczne: 1. Przygotowanie ucznia do świadomego wyboru dalszej drogi kształcenia. 2. Kształtowanie wśród dzieci i młodzieży postaw moralnych, a także uczciwości i patriotyzmu. 3. Stwarzanie warunków pozwalających uczniom na uzyskiwanie wysokich wyników nauce, osiąganie sukcesów w konkursach przedmiotowych. 4. Przygotowanie dzieci i młodzieży do życia we współczesnym świecie przestrzegając przed zagrożeniami i krzewiąc postawy etyczne. 5. Kształtowanie postaw twórczych opartych na akceptowanym społecznie systemie wartości ukierunkowanych na poszanowanie godności własnej i drugiego człowieka.
6. Wspieranie prawidłowego rozwoju intelektualnego ucznia. 7. Przygotowanie do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich. 8. Rozwijanie zasad solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności. 9. Kształcenie i wychowanie dla rozwijania u dzieci i młodzieży poczucia: odpowiedzialności, miłości do ojczyzny, poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata. 10. Promowanie zdrowego stylu życia. 11. Rozwój umiejętności psychofizycznych i społecznych uczniów oraz dokonywania właściwych wyborów w sytuacjach zagrożeń (środki uzależniające, przemoc, agresja, itp.). 12. Rozwijanie sprawności fizycznej i dbałość o własne zdrowie. 13. Korzystanie ze zdobyczy nauki i techniki. 14. Dostrzeganie piękna w sztuce, środowisku, wszelkim stworzeniu. 15. Pielęgnowanie kulturalnego zachowania się w różnych sytuacjach życiowych. 16. Praca w organizacjach szkolnych i kołach zainteresowań II. Strategia wychowawcza i profilaktyczna Szkoła prowadzi działania wychowawcze i profilaktyczne w następujących obszarach: 1. Bezpieczeństwo uczniów. a) bezpieczne i higieniczne warunki nauki, uświadomienie konieczności zachowania higieny i ergonomii pracy, b) znajomość przepisów ruchu drogowego i p. poż, (spotkania z przedstawicielem policji, straży miejskiej, straży pożarnej), c) pierwsza pomoc przedmedyczna, d) bezpieczeństwo w sieci. 2. Życie społeczne a) doskonalenie umiejętności współżycia w społeczności klasowej i szkolnej, - działania o charakterze integracyjnym,
- uświadamianie uczniom czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić, - wdrażanie działań na rzecz ograniczania agresji i przemocy, kształtowanie umiejętności asertywnych, - wskazywanie pożądanych wzorców zachowań, b) prawa człowieka, dziecka, ucznia, c) działania antydyskryminacyjne, - uczeń zna i szanuje normy i wartości społeczne, kulturowe, rodzinne, szkolne, - uczeń ma poczucia własnej wartości i skuteczności, - uczeń umie być tolerancyjny i ma świadomość zagrożeń płynących z braku tolerancji, - uczniowie prezentują właściwe postawy wobec drugiej osoby bez względu na: płeć, zamożność, pochodzenie społeczne, narodowość, wyznawaną religię, niepełnosprawność. - szkoła organizując wszystkie zajęcia dodatkowe bierze pod uwagę dostępność do udziału w nich wszystkich uczniów. Wszystkie działania będą realizowane w roku pracy szkoły we wszystkich jej obszarach. d) samorządność inicjatywy uczniów, e) współpraca ze środowiskiem, kontakty społeczne, partnerzy szkoły, f) kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich, ceremoniał szkolny. g) kształtowanie postaw proekologicznych - współdziałanie z instytucjami umożliwiającymi uczniom udział w akcjach na rzecz środowiska (starostwo, nadleśnictwo, koło łowieckie, schronisko dla zwierząt), - udział w projektach ekologicznych; h) współpraca z rodzicami, - angażowanie rodziców w organizację życia klasowego i szkolnego, - pomoc w pozyskiwaniu środków finansowych na rzecz bazy dydaktycznej,
- spotkania konsultacyjne oraz zebrania podsumowujące. - lekcje otwarte. - dzielenie się wiedzą pedagogiczną. 3. Działalność kulturalna, turystyczna, sportowa a) imprezy i uroczystości szkolne i pozaszkolne, akcje udział w przedstawieniach teatralnych, odgrywanie właściwych ról dla siebie, które wzbogaca osobowość o nowe doznania poprzez wcielanie się w bohaterów. W ten sposób uczniowie poszukują pozytywnych wartości i promują właściwe zachowania. b) wyjazdy do kina i teatru - bezpośrednie uczestniczenie w życiu teatralnym i filmowym i na żywo obserwowanie gry aktorów, c) planowanie i organizowanie wycieczek edukacyjno - krajoznawczych, d) wycieczki po najbliższej okolicy i regionie (sklepy, biblioteka), e) uczestnictwo uczniów w zawodach sportowych na różnych szczeblach, f) comiesięczne koncerty muzyczne, dyskoteki szkolne, oraz imprezy, które dyktuje potrzeba chwili. 4. Rozwój zainteresowań uczniów a) zajęcia rozwijające zainteresowania, b) konkursy szkolne i pozaszkolne, c) edukacja europejska - rozwijanie zainteresowań krajami unii europejskiej poprzez działania zmierzające do poznawania języka, zwyczajów i kultury tych państw w oparciu o podróże, pracę z mapą, leksykony, książki, opracowania. 5. Profilaktyka zdrowia, współpraca z PPP i innymi instytucjami wspomagającymi oraz system doradztwa zawodowego a) higiena osobista, b) prowadzenie działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.
Działania podejmowane w jej ramach kierowane są do całej społeczności szkolnej - uczniów, nauczycieli, rodziców i wspomagają prawidłowe procesy rozwoju fizycznego i psychicznego. Mają na celu promocję zdrowego stylu życia a przez to zapobieganie lub zmniejszenie zasięgu zachowań ryzykownych. Ważne jest rozwijanie różnych umiejętności, które pozwolą każdemu radzić sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi i z przeżywanymi w związku z nimi emocjami. Prowadzenie działań edukacyjnych polegających na dostarczaniu podstawowych informacji na temat: - rodzajów środków odurzających, - konsekwencji zdrowotnych, psychicznych i społecznych związanych z zażywaniem dopalaczy i narkotyków, - sygnałów, które mogą świadczyć o zagrożeniu związanym z zażywaniem dopalaczy i narkotyków - instytucji, w których uzyskać można profesjonalną pomoc, - konsekwencji prawnych związanych z posiadaniem, czy też zażywaniem środków odurzających c) prowadzenie działań edukacyjnych polegających na dostarczaniu podstawowych informacji na temat: - skutków spożywania alkoholu i palenia papierosów, - HIV i AIDS - zaburzeń funkcjonowania organizmu w przypadku otyłości, anoreksji, bulimii oraz używania sterydów, d) zasady zdrowego stylu życia, popularyzacja aktywnych sposobów spędzania czasu wolnego, e) współpraca z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, MOPS-em, GOPS-em, PCPR-em i PSSE, f) realizacja programów edukacyjno - profilaktycznych rekomendowanych przez ORE, Główny Inspektorat Sanitarny, MEN i inne instytucje, g) działania w ramach Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego.
MODEL ABSOLWENTA SZKOŁY Działania wychowawcze i profilaktyczne prowadzone przy udziale wychowawców, nauczycieli, rodziców i organizacji współpracujących ze szkołą, mają zmierzać do ukształtowania osobowości i sylwetki ucznia absolwenta szkoły, który będzie: Samodzielny, zaradny, komunikatywny tzn., że: jest zaangażowany w życie klasy, szkoły i domu rodzinnego, zna źródła zaspokojenia swych zainteresowań i ciekawości, a także umie z nich korzystać, konsekwentnie realizuje swoje zamierzenia, kształtuje swój światopogląd i łatwo nie ulega niekorzystnym wpływom innych umie wykorzystać swoją wiedzę w praktyce umiejętnie komunikuje się w języku ojczystym i obcym umie wykorzystywać i korzysta z nowoczesnych technologii umie współpracować dla dobra ogółu. Uczciwy, prawy tzn., że: zna i stosuje uniwersalne normy zachowań i współuczestnictwa w procesie tworzenia norm szkolnych, swoim zachowaniem wzbudza zaufanie nauczycieli, rodziców i kolegów, postępuje w sposób nienaruszający praw i interesów innych, szanuje własność prywatną i społeczną, umie przyznać się do zachowania nieuczciwego i gotów jest ponieść jego konsekwencje. Odpowiedzialny, obowiązkowy tzn., że: zna swoje prawa w szkole i w domu oraz potrafi upomnieć się o ich respektowanie, rozumie sens swoich szkolnych i domowych obowiązków i realizuje je, bierze odpowiedzialność za swoje zachowanie i postępuje zgodnie z zasadami asertywności,
odróżnia fikcję literacką i filmową w przekazach medialnych od świata realnego kultywuje tradycje rodzinne, narodowe, lokalne, jest przygotowany do następnego etapu nauki. Kulturalny, taktowny, szanujący siebie i innych, tzn., że: akceptuje siebie i innych, mając świadomość swoich mocnych i słabych stron, oraz tego, że każdy człowiek ma zarówno zalety jak i wady zachowuje się zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami i normami kultury, używa języka literackiego bez wulgaryzmów, swoją osobę i poglądy prezentuje w sposób nienaruszający godności innych, szanuje symbole narodowe i religijne, jest tolerancyjny wobec innych ludzi odmiennych pod względami: religijnym, fizycznym kulturowym, i umie zachować się kulturalnie poza szkołą i domem, np. w kinie, teatrze i muzeum. Dbający o zdrowie i bezpieczeństwo tzn., że: dba o zdrowie swoje i innych, wygląd i higienę osobistą, stosuje zasady zdrowego trybu życia (racjonalnie odżywia się, wypoczywa aktywnie, nie stosuje używek, środków uzależniających), dba o środowisko naturalne, bo rozumie związek między jego stanem a zdrowiem człowieka, przestrzega podstawowych zasad ruchu drogowego, potrafi przewidzieć konsekwencje niebezpiecznych zachowań i dlatego ich unika, wie, do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia (kto i jakie instytucje dbają o nasze bezpieczeństwo; telefony alarmowe) potrafi zorganizować sobie czas (nauka, sport, rozrywka, sen) w racjonalny sposób. ZASADY REALIZACJI PROGRAMU WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNEGO:
1. Pierwotne i największe prawa wychowawcze w stosunku do swoich dzieci posiadają rodzice. Nauczyciele wspierają rodziców w dziedzinie wychowania, a tym samym nie ponoszą wyłącznej i całkowitej odpowiedzialności za efekty wychowania. 2. Wszyscy członkowie społeczności szkolnej znają program wychowawczy i profilaktyczny i są jego współtwórcami w kolejnych etapach realizacji. 3. Wszyscy pracownicy szkoły biorą udział w realizacji programu wychowawczego i profilaktycznego, wspomagając się wzajemnie w rozwiązywaniu, problemów, podejmując współodpowiedzialność za efekty jego realizacji. 4. Praca wychowawcza i profilaktyczna realizowana będzie w toku codziennych kontaktów z uczniami także w wymiarze 1 godziny dodatkowej tygodniowo, w oparciu o opracowane przez nauczycieli plany działań. POWINNOŚCI WYCHOWAWCÓW KLASOWYCH 1. Rzetelne, coroczne, zapoznanie uczniów w czasie godzin wychowawczych i ich rodziców podczas zebrań z rodzicami z podstawowymi dokumentami regulującymi życie szkoły: Statutem szkoły, Programem Wychowawczym, Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania, regulaminami obowiązującymi w szkole. 2. Zapewnienie uczniom i ich rodzicom wszechstronnych informacji dotyczących postępów uczniów w nauce i zachowaniu oraz wymagań edukacyjnych stawianych przez szkolę. 3. Rozpoznanie sytuacji wychowawczej uczniów i poinformowanie uczących nauczycieli o trudnych przypadkach w tym zakresie. 4. Koordynowanie działań zespołu klasowego, wspieranie rozwoju uczniów. 5. Opracowanie klasowego planu wychowawczego (w porozumieniu z uczniami i rodzicami) w oparciu o niniejszy program oraz przedstawienie go rodzicom podczas pierwszego spotkania w danym roku szkolnym 6. Podejmowanie systematycznych wysiłków zmierzających do wytworzenia prawidłowej atmosfery w zespole klasowym. 7. Dbanie o rozwój samorządności w klasie.
8. Uczestniczenie we wszystkich sytuacjach ważnych dla klasy ujętych w planie wychowawczym, np.: imprezach, wycieczkach, obozach, w których uczestniczą wychowankowie. 9. Kierowanie wszystkimi klasowymi wycieczkami wyjazdowymi. 10. Rozwiązywanie bieżących problemów dydaktycznych i wychowawczych we współpracy z rodzicami, nauczycielami, pedagogiem szkolnym. 11. Czuwanie nad przestrzeganiem obowiązującego w szkole prawa zarówno przez uczniów jak nauczycieli uczących w klasie. 12. Prawidłowe i systematyczne prowadzenie dokumentacji szkolnej. EWALUACJA PROGRAMU Program może ulegać modyfikacji (ewaluacji) co najmniej 1 raz w roku szkolnym, w zależności od sytuacji i potrzeb grup tworzących społeczność szkolną: uczniów, rodziców, nauczycieli. Metody tj. np.: ankiety, rozmowy, obserwacje, wykorzystane w ewaluacji wynikać będą z charakteru działań, warunków i okoliczności w których te działania są realizowane. Wyniki będą wskazówkami do pracy w kolejnych latach. Dokonano analizy obu programów. Stwierdzono adekwatność treści, metod i form pracy z uczniami w tym zakresie. Dodano działania związane z wejściem w życie Rozp. MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Działając zgodnie z przepisami prawa połączono oba programy tworząc jeden program wychowawczo profilaktyczny. Pozytywna opinia Rady Pedagogicznej. Pozytywna opinia Samorządu Uczniowskiego. Uchwała Rady Rodziców nr Program wpisano do rejestru programów pod numerem