Rozwój przewozów intermodalnych w ocenie PKP S.A

Rozwój przewozów intermodalnych w ocenie PKP S.A 14 grudnia 2017 roku www.pkpsa.pl

Spis treści 1 Kolejowe przewozy jednostek intermodalnych w wybranych krajach europejskich oraz Polsce 2 Przewozy intermodalne w obsłudze portów morskich 3 Kolejowe przewozy przez Polskę kontenerów w relacji Chiny-Europa 4 owe obszary i technologie przewozu jednostek intermodalnych 5 Legislacja unijna wpływająca na infrastrukturę logistyczną wspomagającą przewozy kolejowe 6 Bariery rozwoju kolejowego przewozu jednostek intermodalnych w Polsce oraz Europie 7 owy kierunek zagospodarowania nieruchomości PKP S.A.

Udział przewozów kontenerowych w wybranych krajach europejskich Wg masy ładunków: Udział w rynku przewozów kontenerów wielkich w przewozach kolejowych w Austrii wyniósł prawie 90 %, we Francji ok. 40 %, w Czechach ok. 52 %, na Litwie ok. 42 % i w Polsce ok. 45 %. Wg pracy przewozowej: Austria dominuje również w statystykach dotyczących pracy przewozowej kontenerów wielkich w przewozach kolejowych. Wynik w tym kraju wyniósł prawie 96 %, we Francji ok. 74 %, w Czechach ok. 68 %, na Litwie ok. 54% i w Polsce ok 76 %. 100,00% 120,00% 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% 38,99% 41,37% 51,31% 44,93% 89,14% 58,63% 61,01% 48,69% 55,07% 10,86% Austria Francja Czechy Litwa Polska 100,00% 80,00% 60,00% 40,00% 20,00% 0,00% 67,64% 75,97% 53,85% 95,76% 74,03% 46,15% 25,97% 32,36% 35,63% 4,24% Austria Francja Czechy Litwa Polska Transport drogowy Przewozy kolejowe Transport drogowy Przewozy kolejowe Wykres 1. Udziały w rynku przewozów kontenerów wielkich drogą lądową wg. gałęzi transportowych i wybranych Państw - masa ładunków w 2015 roku Źródło: na podstawie EUROSTAT Wykres 2. Udziały w rynku przewozów kontenerów wielkich drogą lądową wg. gałęzi transportowych i wybranych Państw - praca przewozowa w 2015 roku Źródło: na podstawie EUROSTAT

Przewozy kontenerów w Polsce Wykres 3. Przewozy lądowe transportem intermodalnym w Polsce wg masy (tys. ton) 30 000 25 000 20 000 15 000 10 000 5 000 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 PKP CARGO 3 161 4 172 5 211 4 864 4 535 4 668 5 311 Sektor kolejowy 4 266 5 735 8 056 8 633 9 249 9 774 12 105 Rynek intermodalny lądowy 14 659 18 407 17 718 22 397 23 549 21 428 24 698 PKP CARGO Sektor kolejowy Rynek intermodalny lądowy Wykres 4. Przewozy lądowe transportem intermodalnym w Polsce wg pracy przewozowej (mln. km netto) 9 000 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 PKP CARGO 1 396 1 793 2 178 1 835 1 754 1 872 2 062 Sektor kolejowy 1 837 2 394 2 993 3 068 3 402 3 570 4 277 Rynek intermodalny lądowy 3 789 5 341 4 736 5 747 5 746 5 503 7 747 Źródło: Opracowanie na podstawie GUS oraz danych PKP Cargo S.A. PKP CARGO Sektor kolejowy Rynek intermodalny lądowy

285 299 347 451 584 519 528 548 576 563 551 547 604 652 Tysiące TEU 798 784 800 1 047 1 123 1 114 1 152 1 436 169 176 211 278 345 319 326 334 355 346 354 356 389 434 489 Tysiące UTI 517 523 645 689 700 745 951 Kolejowe przewozy intermodalne w Polsce (1/2) Wykres 7. Liczba jednostek w kolejowych przewozach intermodalnych w Iatach 2010-2017 (UTI) 1 000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 W I półroczu 2017 roku zanotowano wzrost liczby jednostek intermodalnych o 20,44 % w stosunku do analogicznego okresu w 2016 roku. W roku 2016 liczba przetransportowanych jednostek intermodalnych (UTI) wzrosła o 27,59% w porównaniu do roku 2015 Wykres 8. Liczba TEU w kolejowych przewozach intermodalnych w latach 2010-2017 1 600 1 400 1 200 1 000 800 600 400 200 0 I półrocze II półrocze Razem 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 I półrocze II półrocze Razem W I półroczu 2017 roku zanotowano wzrost liczby TEU w kolejowych przewozach intermodalnych o 22,68 % w stosunku do analogicznego okresu w 2016 roku. W 2016 roku w odniesieniu do 2015 wielkość przewozów intermodalnych wyrażona kontenerowymi jednostkami przeliczeniowymi TEU (odpowiednik kontenera 20 ) była o 24,71% większa. Źródło: Urząd Transportu Kolejowego

LICZBA PRZEWOŹIKÓW REALIZUJĄCA KOLEJOWE PRZEWOZY ITERMODALE W LATACH 2004-2016 Tabela 1. Liczba przewoźników realizująca kolejowe przewozy intermodalne w latach 2004-2016 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2 3 4 6 6 7 5 7 9 10 12 12 13 PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP CARGO PKP LHS PKP LHS PKP LHS PKP LHS PKP LHS PKP LHS PKP LHS PKP LHS PKP LHS PKP LHS PKP LHS PKP LHS PKP LHS DB Schenker DB Schenker DB Schenker DB Schenker DB Schenker* DB Schenker* DB Schenker* DB Schenker* DB Schenker* DB Schenker* DB Schenker* DB Schenker ** DB Kolchem DB DB DB DB Express CTL Rail Polska Rail Polska Rail Polska Rail Polska Rail Polska Kolchem Kolchem Kolchem Express CTL Rail CTL Rail CTL Lotos Kolej CTL CTL CTL CTL Logistics CTL Logistics CTL Logistics Logistics Logistics Logistics Logistics CTL CTL CTL STK STK Wrocław STK Karpiel Lotos Kolej Lotos Kolej Logistics Express Express Wrocław Wrocław Lotos Kolej Lotos Kolej Lotos Kolej Lotos Kolej Lotos Kolej Polzug Intermodal Polzug Intermodal Rynek przewozów intermodalnych charakteryzuje się wysoką barierą wejścia w związku z powyższym przygotowania do rozpoczęcia przewozów w tym segmencie ładunków są czasochłonne W ostatnich 5 latach konkurencja istotnie nasiliła się W 2016 r. funkcjonowało 13 licencjonowanych przewoźników realizujących przewozy intermodalne Majkoltrans ITL Polska Polzug Ecco Rail Ecco Rail Intermodal CTL Express Ecco Rail Ecco Rail CTL Rail Koleje Czeskie**** CTL Rail CTL Rail Eurotrans Eurotrans Eurotrans Freighliner Freighliner Freighliner Captrain Polska*** Captrain Polska*** STK * W lipcu 2009 DB Schenker wykupił grupę PCC Logistics, w tym polskiego prywatnego przewoźnika kolejowego PCC Rail, który w listopadzie 2009 zmienił nazwę na DB Schenker Rail Polska ** 29 kwietnia 2016r. DB Schenker Rail Polska zmienił nazwę na DB Cargo Polska *** Do października 2014 r. Spółka działała na rynku jako ITL Polska Sp. z o.o; **** 28 maja 2015r. PKP Cargo nabyło AWT (jednego z największych prywatnych przewoźników towarowych w Europie) Źródło: Przewozy intermodalne w 2016 roku, podsumowanie Prezesa UTK, Urząd Transportu Kolejowego, Warszawa, marzec 2017 r. s. 4.

UDZIAŁ PRZEWOŹIKÓW W PRZEWOZACH ITERMODALYCH Wykres 9. Udział przewoźników w rynku przewozów intermodalnych wg masy w latach 2011 2016 Wykres 10. Udział przewoźników w rynku przewozów intermodalnych wg pracy przewozowej w latach 2011 2016 100,00% 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 2,95% 4,00% 6,46% 2,46% 1,61% 1,38% 21,31% 20,44% 15,06% 0,49% 7,22% 17,85% 4,90% 2,06% 2,40% 19,37% 21,04% 0,93% 0,71% 1,75% 2,23% 5,49% 0,41% 5,10% 6,57% 23,92% 17,06% 19,42% 18,57% 100,00% 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 1,70% 2,20% 3,68% 1,54% 21,42% 17,53% 0,21% 3,69% 6,85% 1,41% 14,83% 14,01% 5,44% 2,77% 1,59% 0,28% 1,20% 19,17% 23,17% 18,19% 18,96% 3,52% 6,32% 15,97% 19,79% 40,00% 30,00% 20,00% 70,64% 64,69% 56,34% 47,19% 44,95% 43,81% 40,00% 30,00% 20,00% 73,28% 71,54% 59,82% 51,55% 50,36% 48,20% 10,00% 10,00% 0,00% 2011 2012 2013 2014 2015 2016 0,00% 2011 2012 2013 2014 2015 2016

UDZIAŁ POSZCZEGÓLYCH JEDOSTEK TRASPORTOWYCH kontenery 30'; 28 412; 4,12% kontenery 25'; 1 167; 0,17% kontenery 40'; 384 463; 55,78% 2013 kontenery 20'; 258 189; 37,46% kontenery 45'; 9 115; 1,32% wymienne nadwozia samochodowe 2 318; 0,34% naczepy i przyczepy; 5 505; samochody 0,80% ciężarowe; 106; 0,02% kontenery 30'; 34 149; 4,88% kontenery 25'; 4 731; 0,68% kontenery 40'; 331 362; 47,36% 2014 kontenery 20'; 282 798; 40,42% kontenery 45'; 29 559; 4,23% samochody ciężarowe 27; 0,00% wymienne nadwozia samochodowe 2 254; 0,32% naczepy i przyczepy; 14 714; 2,10% kontenery 30'; 42 967; 5,76% kontenery 25'; 4 898; 0,66% kontenery 40'; 338 077; 45,36% 2015 kontenery 20'; 317 185; 42,56% kontenery 45'; 12 737; 1,71% wymienne nadwozia samochodow; 1 472; 0,20% naczepy i przyczepy; 27 230; 3,65% samochody ciężarowe; 775; 0,10% kontenery 30'; 29 181; 3,08% kontenery 25; 8 857; 0,94% kontenery 40'; 408 618; 43,14% 2016 kontenery 20'; 444 550; 46,93% kontenery 45'; 21 887; 2,31% wymienne nadwozia samochodow; 6 532; 0,69% inne; 1 697; 0,18% naczepy i przyczepy; 25 817; 2,73% samochody ciężarowe; 62; 0,01%

Kolejowe przewozy intermodalne w Polsce (2/2) 6 Wykres 9. Udział przewozów intermodalnych w rynku kolejowym wg masy i pracy przewozowej w latach 2011-2016 10,00% 9,00% 8,00% 7,00% PRACA PRZEWOZOWA Wzrost przewozów do 2012 roku Spadek przewozów w 2013 roku Wzrost przewozów w latach 2014-2016 6,21% - 0,18% 6,03% + 0,76% 6,79% + 0,56% 7,35% + 1,42% 8,77% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 4,53% 2,37% + 1,11% + 0,22% 3,48% 3,70% + 0,50% 4,20% + 0,42% 4,62% + 1,15% 5,77% MASA Wzrost przewozów z roku na rok 0,00% 2011 2012 2013 2014 2015 2016 masa praca przewozowa Wykres 10. Liczba TEU w kolejowych przewozach intermodalnych w latach 2010-2016 1 600 000,00 1 436 328,00 1 400 000,00 1 200 000,00 1 046 982,00 1 123 361,00 1 114 173,00 1 151 753,00 1 000 000,00 800 000,00 600 000,00 400 000,00 200 000,00 583 623,00 798 484,00 0,00 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: Urząd Transportu Kolejowego

tys. ton Prognoza wzrostu przewozów kontenerów Polsce 7 32000 30000 28758 + 4,3 30006 + 4,2 31254 28000 + 16,4 % 26000 24000 + 15,3 % 24698 Analizując wzrost przewozu w 2016 roku i odnosząc go do roku 2015 możemy mówić o wzroście o 15,3 %. Przyjęta przez Główny Urząd Statystyczny prognoza do 2030 roku wydaje się być zachowawcza. 22000 21428 20000 2015 2016 2020 2025 2030 Wykres 8. Prognoza wzrostu przewozów na rynku intermodalnym lądowym Źródło: GUS

Przeładunki w największych portach w Polsce i Europie 8 Wykres 17. Przeładunki kontenerów w Gdyni, Szczecinie-Świnoujściu oraz Gdańsku w latach 2012-2016 (TEU) 2500000 2000000 1657432 1969537 2139616 1863782 + 9,0 % 2032437 Wzrost linii trendu o ok. 4,0 % rocznie 1500000 1000000 500000 0 1177623 1212054 1299373 1091202 928905 849123 729607 676349 684796 642195 52178 62307 78439 87784 90869 2012 2013 2014 2015 2016 Szczecin-Świnoujście Gdynia Gdańsk Razem Liniowy (Razem) Tabela 1. Przeładunki kontenerów w największych portach morskich Europy w 2016 roku (TEU) Rotterdam 12 385 Antwerp 10 037 Hamburg 8 910 Bremenhaven 5 487 Algeciras 4 760 Valencia 4 722 Felixstowe 3 745 Piraeus 3 675 Marsaxlokk 3 064 Gioia Tauro 2 797 Źródło: http://www.porteconomics.eu/2017/03/26/portgraphictop-15-container-ports-in-europe-in-2016-has-teu-growthresumed/ Wykres 18. Obroty kontenerów wielkich w latach 2001 2016 w wybranych europejskich portach morskich (mln TEU)

Zmiana kierunków komunikacji kolejowo morskiej w przewozach intermodalnych PKP CARGO S.A. Rozbudowa (inwestycje) infrastruktury terminali portowych oraz ich dostosowanie do potrzeb dalekomorskich przewozów wpływa na kształtowanie potoków ładunków, co również ma przełożenie na ich kierunki i wielkości. GDAŃSK W styczniu 2015 roku rozpoczęto budowę nowego nabrzeża na terminalu celem podwojenia rocznych zdolności przeładunkowych DCT do poziomu 3 mln TEU; W październiku 2016 roku nastąpiło zakończenie inwestycji. GDYIA Plan pogłębienia toru wodnego w porcie; Budowa nowej większej obrotnicy dla statków. ŚWIOUJŚCIE Przygotowywane są opracowania studialne w zakresie możliwości budowy dużego terminala kontenerowego w Świnoujściu obok gazo-portu. Wykres 19. Udział portów polskich i Europy zachodnich w realizacji przewozów intermodalnych w komunikacji kolejowo - morskiej 120,00% 100,00% 80,00% 60,00% 58,78% 41,22% 77,55% 95,63% 88,63% 95,19% 97,33% 40,00% 20,00% 22,45% 4,37% 11,37% 4,81% 2,67% 0,00% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 udział portów polskich udział portów Europy Zachodniej Źródło: Opracowano na podstawie danych statystycznych PKP CARGO S.A. Źródło: Opracowano na podstawie danych statystycznych PKP Cargo S.A.

Przewozy intermodalne PKP CARGO S.A. w obsłudze portów morskich Rysunek 1. Przewozy intermodalne PKP CARGO S.A. w obsłudze portów morskich w 2010 roku [UTI] Rysunek 2. Przewozy intermodalne PKP CARGO S.A. w obsłudze portów morskich w 2015 roku [UTI] Źródło: PKP CARGO S.A.

Terminale intermodalne, centra logistyczne w Polsce Źródło: PKP CARGO S.A.

Wielkość kolejowych przewozów intermodalnych w odniesieniu do szacunkowych zdolności przeładunkowych Rok 2009 2015 2016 Przewozy (w tys. ton) 3 315 10 386 12 830 Przewozy kolejowe (w TEU) 429 765 1 151 753 1 436 328 Zdolności przeładunkowe terminali* 750 000 3 076 657 3 126 000 *szacunkowe roczne zdolności przeładunkowe polskich terminali przeładunkowych w TEU (z wyłączeniem portów morskich) Tab. 3 Wykorzystanie zdolności przeładunkowych terminali kontenerowych w polskich portach w latach 2015-2016. (w TEU) * Terminal Przeładunki 2015 Przeładunki 2016 Zdolność 2015* Zdolność 2016* Wykorzystanie 2015 Wykorzystanie 2016 Bałtycki Terminal Kontenerowy Gdynia 354 992 318 871 1 200 000 1 200 000 30,0% 26,6% DB Port Szczecin 87 110 86 176 120 000 120 000 73,0% 71,8% Deepwater Container Terminal Gdańsk ** Gdański Terminal Kontenerowy Gdynia Container Terminal Terminal OT Porty Gdynia Terminal OT Port Świnoujście *** 1 069 705 1 289 842 1 500 000 3 000 000 71,0% 86,0% 16 136 8 510 70 000 100 000 33,0% 8,5% 327 930 321 626 630 000 630 000 52,0% 51,1% 1 833 1 698 25 000 25 000 7,0% 6,8% 613 4 646 82 500 82 500 0,7% 5,6% Razem: 1 858 319 2 032 437 3 627 500 5 157 500 51,0% 55,5% * Dane wg deklaracji terminali ** Po oddaniu do użytku drugiego nabrzeża. *** Terminal OT Port Świnoujście po 2-letniej przerwie wznowił działalność w październiku 2015 r. Źródło: amiary na morze i handel. Dodatek specjalny 2016.

Zaangażowanie PKP CARGO S.A. w kolejowe przewozy kontenerów w relacjach Chiny-Europa (przewozy w Polsce) W 2017 r. PKP CARGO S.A. współprowadziło w obrębie europejskich sekcji torów 1435 mm pociągi kontenerowe jeżdżące w następujących relacjach: Suzhou - Warszawa Praga, Chengdu - Łódź Olechów, Zhengzhou - Hamburg Billwerder, Zhengzhou/Erlian - Hamburg Waltershof, Zhengzhou - Pardubice, Tuanjiecun - Wanne Eickel (Herne)*, Zhengzhou/Chongqing/Tuanjiecun - Rheinhausen. *nowa relacja Źródło:https://kurierkolejowy.eu/aktualnosci/11815/Pierwszy-pociag-zkontenerami-z-Chin-juz-w-Lodzi.html (stan na 16.11.2017 r.) Rok 2015 2016 Prognoza 2017 Prognoza 2018 Liczba UTI 18.887 43.772 72.200 107.000 Tabela 4. Liczba jednostek intermodalnych UTI w przewozach kolejowych Chiny-Europa w latach 2015-2018 Źródło: Estymacja PKP CARGO S.A. Rok Liczba aktywnych Liczba pociągów Liczba pociągów Liczba pociągów tras z Chin do Chin w sumie 2014 19 286 21 307 2015 21 550 265 815 2016 39 1130 572 1702 2017 (prognoza) 51 1700 800 2500 2020 (plan) 5000 Tabela 5. Liczba tras i połączeń w relacjach Chiny-Europa w latach 2014-17 oraz planowana przez stronę chińską liczba takich pociągów w 2020 r. Źródło: Song Dexing, generalny menedżer Sinotrans & CSC Holdings Co. Ltd., prezentacja ew Eurasian Land Bridge: Achievements & Challenges, II Spotkanie Ministrów Transportu (TMM) & Forum Biznesu, 26.10.2017, Warszawa.

Techniczne uwarunkowania na poszczególnych kolejach dla przewozów Chiny-iemcy

Kontenery składane 4FOLD 15 PAKIET KOTEERÓW Pakiet składający się z czterech złożonych kontenerów ma te same wymiary, co standardowy kontener i można go w taki sam sposób transportować 4FOLD to pierwszy na świecie składany 12-metrowy kontener HC, który przeszedł wszystkie testy związane z procesem certyfikacji ISO pod nadzorem towarzystw klasyfikacyjnych: Koreańskiego Towarzystwa Klasyfikacyjnego (KR), Amerykańskiego Towarzystwa Klasyfikacyjnego (ABS) i DEKRA. ZŁOŻEIE ROZŁOŻEIE Dwie osoby mogą łatwo i szybko złożyć/rozłożyć kontener 4FOLD na ziemi za pomocą standardowych narzędzi; trwa to krócej niż cztery minuty CERTYFIKATY ISO, CSC I UIC Certyfikat ISO gwarantuje, że składany kontener spełnia wszystkie wymogi branżowe i może być wykorzystywany w istniejącym systemie logistycznym

OWE TECHOLOGIE W PRZEWOZACH ITERMODALYCH (MASOWYCH) SYSTEM ZAŁADUKU

OWE TECHOLOGIE W PRZEWOZACH ITERMODALYCH (MASOWYCH) MOŻLIWOŚCI URZĄDZEŃ PRZEŁADUKOWYCH

ITELIGETE KOTEERY WYZWAIE DLA KOLEJOWYCH PRZEWOZÓW TOWAROWYCH PRZYKŁAD SYSTEMU TRAXES Kontenerowiec może się pochwalić dużą wydajnością: emituje tylko 37g CO2 na kilometr (z każdego kontenera) a jego efektywność energetyczna jest trzy razy większa niż statków sprzed 10 lat. PIERWSZA JEDOSTKA A ŚWIECIE TESTUJĄCA TRAXES Polega na wprowadzeniu na pokład specjalnych, inteligentnych kontenerów, które są w stanie przesyłać informacje między sobą, a potem do głównego biura; System w czasie transportu zbiera znaczne ilości informacji, m.in.: czas, lokalizację, temperaturę, wilgotność, wibracje, uderzenia, próby kradzieży w każdym z kontenerów; Rozwiązanie jest dużym atutem dla klientów, firm ubezpieczeniowych i urzędów celnych; To także ułatwienie w transporcie zamrożonych towarów, gdyż dzięki systemowi da się zdalnie zmieniać temperaturę w kontenerze. SYSTEM IFORMACJE ATUTY TEMPERATURA

mld tkm mln ton Wielkości przewozów towarów niebezpiecznych transportem kolejowym Wykres 20. Wielkość przewozów towarów niebezpiecznych w latach 2012-2016 wg masy 24 23,5 23 22,5 22 21,5 21 20,5 20 19,5 21,5 21,5 21 23 23,6 2012 2013 2014 2015 2016 Wykres 21. Udział przewozów towarów niebezpiecznych w rynku kolejowym w latach 2012-2016 wyniósł wg masy 11,0% 10,5% 10,0% 9,5% 9,0% 8,5% 9,3% 9,2% 9,2% 10,2% 10,6% 2012 2013 2014 2015 2016 Wykres 22. Wielkość przewozów towarów niebezpiecznych w latach 2012-2016 wg pracy przewozowej 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 6,9 5,9 6,75 7,3 7,9 2012 2013 2014 2015 2016 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Wykres 23. Udział przewozów towarów niebezpiecznych w rynku kolejowym w latach 2012-2016 wyniósł wg pracy przewozowej 14% 11,7% 13,5% 14,4% 15,6% 2012 2013 2014 2015 2016

Źródło: Opracowanie własne PKP CARGO Skupiska przeładunków materiałów niebezpiecznych w Polsce TERMIALE MORSKIE TERMIALE LĄDOWE Świnoujście Szczecin 8 9 7 Rzepin Goleniów Jelenia Góra Rokitno Źródło: PKP CARGO S.A. Ustka Łubiana Bydgoszcz Emilianowo 6 5 4 3 Szamotuły Włocławek Płock 18 Trzepowo Poznań 10 22 24 Franowo Górczyn Kutno 21 Konin Kórnik 14 16 Gądki Zgierz Łódź Chojny 21 Stryków 15 2 Świecie n. Wisłą 1 11 Łódź Olechów 13 Brzeg Dolny Radomsko Wrocław 14 21 13 17 Kielcza Kąty Wrocławskie Tychy Chorzów Bierawa SosnowiecDąbrowa Sławięcice G. Sławków 14 Gliwice 16 10 10** 71 Cieszyn Toruń Gdynia Port Gdańsk owy Port, Gdańsk Olszynka 19 Włosienica Morąg Okleśna Warszawa Praga 10 21* 12 11 Góra Pruszków Kalwaria 26 Brzesko Grzybów Tarnów Warka ałęczów Drzewce 14 Kolbuszowa Dębica 23 Bezwola Puławy Azoty Bystrzyca Kochanówka Grajewo Chmielów Lublin owa Sarzyna 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Małaszewicze 20 10 25* DCT Balticon Sp. z o.o. (depo 1) GTK BCT Gdynia Container Terminal 10 Balticon Sp. z o.o. (depo 2) DB Port Szczecin Bulk Cargo-Port Terminal Promowy 11 10* punkt przeładunkowy 10** Sławków, terminal CZH z udziałami PKP Cargo 21* Warszawa, Ordona terminal typu depot 25* Małaszewicze punkt przeładunkowy 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25* 26 GRUPA PKP Cargo Spedcont Polzug Erotrans PCC Intermodal Mondi Świecie S.A. (terminal zakładowy) HHLA/Polzug Schavmaker PST OST SPED Rail Polska Europort Loconi Intermodal STS/CLIP LTK Intermodal Basell Orlen Polyolefins (t. zakładowy) Adampol Karpiel Sp. z o.o. 10* Żurawica Około 11 tys. przedsiębiorstw w przemyśle chemicznym w Polsce; Ponad 80% sektora chemicznego w Polsce to mikro, małe i średnie przedsiębio Chemia stanowi 12% całego przemysłu w Polsce. Możliwość przeładunku materiałów niebezpiecznych (lokalizacja)

Lokalizacja największych przedsiębiorstw chemicznych bez dostępu do bocznic kolejowych 8 9 Szczecin 5 7 Wrząca 5 6 5 4 3 15 Jankowice 5 5 2 1 Świecie n. Wisłą Grudziądz 4 5 Włocławek Szamotuły Poznań 2 Franowo Płock 18 Trzepowo 11 10 Płock Warszawa 22 5 24 21 Konin Małaszewicze Górczyn 3 8 Kórnik 14 Kutno 10 16 3 21* Świecie 6 11 20 12 10 Łódź 25* Pruszków Chojny 21 11 Łódź Olechów Stryków 13 Stąporków Brzeg Dolny Radomsko ałęczów -Drzewce Wrocław Środa Śl. 3 14 21 13 4 7 23 owa Wieś 5 17 Wrocławska 1 Kąty Wrocławskie Siewierz DzIerżoniów 4 Gliwice 11 5 14 16 10 10** Kraków 5 11 Brzesko 4 1 11 14 9 26 Racibórz 19 Myślenice Lubzina9 Kolbuszowa Włosienica 3 Dębica 10 PRZEDSIĘBIORSTWA CHEMICZE 10* Żurawica Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UTK oraz stron internetowych dot. największych przedsiębiorstw chemicznych BEZ DOSTĘPU DO BOCZICY KOLEJOWEJ 1 GK Synthos S.A. 2 AVIL 1 S.A. 3 BASF Polska Sp. Z o. o. 4 Henkel Polska Sp. z o.o 5 GK Brenntag Polska 6 7 SELEA F.M S.A. 8 6Grupa ERGIS 9 Konimpex Sp. z o. o. Fabryka Farb i Lakierów Śnieżka S.A. 10 Stomil Sanok S.A. 11 Air Products TERMIALE MORSKIE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 DCT Balticon Sp. z o.o. (depo 1) GTK BCT Gdynia Container Terminal Balticon Sp. z o.o. (depo 2) DB Port Szczecin Bulk Cargo-Port Terminal Promowy TERMIALE LĄDOWE 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25* 26 GRUPA PKP Cargo Spedcont Polzug Erotrans PCC Intermodal Mondi Świecie S.A. (terminal zakładowy) HHLA/Polzug Schavmaker PST OST SPED Rail Polska Europort Loconi Intermodal STS/CLIP LTK Intermodal Basell Orlen Polyolefins (t. zakładowy) Adampol Karpiel Sp. z o.o. 10* punkt przeładunkowy 10** Sławków, terminal CZH z udziałami PKP Cargo 21* Warszawa, Ordona terminal typu depot

Główne bariery dla europejskiego transportu kolejowego 5 systemów zasilania 14 systemów bezpieczeństwa 4 szerokości torów 5 skrajni dla toru 1435 11 szerokości pantografu różne systemy sterowania Odrębne procedury certyfikacji taboru i bezpieczeństwa czas i koszty przewoźników i producentów Powyższe bariery nie istnieją w transporcie drogowym. IV pakiet kolejowy przyczyni się do likwidacji części z tych barier poprzez usprawnienie wdrożenia ERTMS oraz ustanowienie jednego punktu kontaktowego ( onestop-shop ) dla procedur administracyjnych na terenie całej Unii Europejskiej.

Bariery rozwoju kolejowych przewozów intermodalnych na terenie Polski (1/2) Koniunktura gospodarcza w Polsce i na świecie Wielkość przewozów intermodalnych jest przede wszystkim uzależniona od koniunktury gospodarczej i geopolitycznej. Ewentualne znaczne jej pogorszenie z pewnością spowodowałoby spadek przewozów intermodalnych. Stan infrastruktury liniowej Średnia prędkość handlowa pociągów intermodalnych na terenie Polski wynosi około 36 km/h, co sprawia, że tabor intermodalny wolno rotuje przez co przewoźnicy ponoszą większe koszty siły roboczej i zaangażowania kapitałowego. iewystarczająca liczba intermodalnych terminali przeładunkowych umożliwiających przeładunki pomiędzy koleją a innymi gałęziami transportu bądź ich brak na dużej części kraju Polska sieć terminali intermodalnych nie obejmuje całego kraju a jej gęstość jest mocno zróżnicowana geograficznie. W związku z dynamicznym rozwojem gospodarczym tradycyjnie zacofanych regionów Polski już dzisiaj istnieje tam zapotrzebowanie na przeładunki kontenerów z/na kolej. Stan techniczny dużej części istniejących intermodalnych terminali przeładunkowych umożliwiających przeładunki pomiędzy koleją a innymi gałęziami transportu Znaczna część istotnej dla kolei terminalowej infrastruktury przeładunkowej nie odpowiada wymogom jakościowym współczesnego rynku. iewystarczająca liczba i jakość wagonówplatform brak lokomotyw wielosystemowych Większość wagonów platform wykorzystywanych do przewozów kontenerowych jest znacznie starsza niż przeciętna dla krajów Unii Europejskiej. Bardzo dużą część z nich to wagony już dawno w pełni zamortyzowane. Już obecnie w sezonowych szczytach przewozowych zapotrzebowanie na wagonyplatformy jest znacznie wyższe niż ich dostępność.

Bariery rozwoju kolejowych przewozów intermodalnych na terenie Polski (2/2) iski poziom informatycznego wsparcia operacji logistycznych w terminalach przeładunkowych i przyległych magazynach W sytuacji, gdy na terenie Polski znajduje się wiele dobrze zinformatyzowanych centrów magazynowych oraz innych obiektów przeładunkowo składowych nieobsługujących przewozów kolejowych Brakuje nowoczesnej i dobrze wyposażonej kolejowej infrastruktury logistycznej. Brak systemu śledzenia wagonów i terminali intermodalnych wyposażonych w nowoczesne systemy informatyczne. iedostosowanie terminali przeładunkowych do obsługi ładunków niebezpiecznych Szczególnie palącym problemem jest nie dostosowanie terminali intermodalnych do obsługi materiałów niebezpiecznych. Brak placów składowych z wannami szczelnymi oraz duże braki w zakresie wyposażenia w specjalistyczny sprzęt gaśniczy i ratunkowy. Brak składów celnych w pobliżu intermodalnych terminali przeładunkowych a terenie Polski występuje wiele składów celnych dostępnych dla środków transportu drogowego. Importerzy często w ogóle nie rozważają opcji transportowych nie dających możliwości odroczenia zapłaty cła, VAT-u i podatku akcyzowego, co znacznie zmniejsza zapotrzebowanie na kolejowe przewozy kontenerów ie wprowadzenie przepisów regulujących kształtowanie infrastrukturalnych opłat dostępowych z uwzględnieniem pełni kosztów zewnętrznych związanych z emisją gazów cieplarnianych, generowaniem hałasu i wibracji oraz leczeniem ofiar wypadków komunikacyjnych Kolej generuje znacznie mniejsze koszty społeczne i środowiskowe w porównaniu z transportem drogowych. Brak takich przepisów oraz nieobjęcie infrastrukturalnymi opłatami dostępowymi dużej części polskich głównych dróg kołowych powoduje, że struktura gałęziowa polskiego transportu jest daleka od społecznie pożądanej. iestabilność i niepewność wysokości opłat z tytułu dostępu do infrastruktury zarządzanej przez PKP PLK Ministerstwo właściwe ds. transportu od wielu lat co rok przyznaje dotacje dla pociągów przewożących wyłącznie jednostki intermodalne. PKP PLK udziela 20% zniżkę względem stawek podstawowych. Od dłuższego czasu nie wiadomo czy w kolejnym roku zniżka będzie. Brak publicznie dostępnych cenników usług przewozowych wraz z obsługą terminalową przedstawiających maksymalne stawki a świecie zdecydowana większość usług przewozów kontenerowych opiera się na taryfikacji za kontenero-km lub standardowych, publicznie jawnych maksymalnych stawkach za przewoź kontenera ustalonych dla relacji pomiędzy poszczególnymi punktami (przy większych przewozach są one punktem wyjścia przy negocjacjach).

Sprawna sieć kolejowa dla rozwoju przewozów intermodalnych Wysoko wydajna sieć kolejowa zapewniająca dużą szybkość przewozu 2014-2023: 65 mld zł przeznaczone na inwestycje związane z infrastrukturą torową Zapewnienie szybkiego i terminowego dostarczenia ładunków w przewozach międzynarodowych Spełnienie parametrów/ wymagań w zakresie interoperacyjności i harmonizacji (TE-T um. AGTC) Wzrost przepustowości na istniejących liniach oraz większa niezawodność przewozów Wspomaganie zarzadzania procesami związanymi z utrzymaniem i eksploatacją taboru kolejowego, zapewnienie bezpieczeństwa Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym (ERTMS), zwiększenie długości torów stacyjnych do 750 m Centralne monitorowanie ruchu pociągów, automatyczna kontrola lokalizacji wagonów do przewozu jednostek intermodalnych

Legislacja unijna wpływająca na infrastrukturę logistyczną wspomagającą przewozy kolejowe Akt prawny Źródło wsparcia rozwoju przewozów kolejowych Istota wsparcia rozwoju infrastruktury logistycznej wspomagającej przewozy kolejowe Rozporządzenie 913/2010/UE ws. europejskiej sieci kolejowej ukierunkowanej na konkurencyjny transport towarowy + rozporządzenie 1316/2013 ustanawiające CEF Zapisy dotyczące paneuropejskich kolejowych korytarzy towarowych wkomponowanych w strukturę korytarzy ERTMS, korytarzy TE-T i innych korytarzy zidentyfikowanych przez RE ukierunkowane na ułatwienie przewozów międzynarodowych oraz wsparcie ich środkami instrumentu CEF Łącząc Europę Wyznaczenie przebiegających przez Polskę paneuropejskich korytarzy towarowych nr 5 Bałtyk-Adriatyk oraz nr 8 Morze Północne-kraje bałtyckie. Większość formalności związanych z organizacją przejazdu korytarzem jest możliwa do załatwienia przez biura tych korytarzy mające siedzibę w Centrali PKP PLK. Środki CEF wspomagające inwestycje na sieci bazowej TE-T. Dyrektywa 2012/34/UE ustanawiająca jednolity europejski obszar kolejowy Zapisy mówiące o otwartym dostępie na niedyskryminacyjnych zasadach do obiektów usługowej infrastruktury liniowej i punktowej Możliwość korzystania przez przewoźników ze znacznie większej liczby terminali przy zachowywaniu konkurencyjności ofert przewozowych. Zmniejszenie opłacalności inwestowania w terminale na obszarach, gdzie nie problemów ze zdolnościami przeładunkowymi powodujące przekierowanie inwestycji na obszary, w których rozszerzenie zdolności przeładunkowych jest potrzebne. IV pakiet kolejowym + dyrektywa 2001/16/WE w sprawie interoperacyjności transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych Zapisy dotyczące systemu ERTMS, oraz innych technicznych specyfikacji dla interoperacyjności systemu kolei zawarte m.in. w dyrektywach IV PK: 2016/797/UE w sprawie interoperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej i 2016/798/UE w sprawie bezpieczeństwa kolei Przyśpieszenie i ułatwienie przewozów międzynarodowych intensyfikujące paneuropejską konkurencję przewozową we frachcie kolejowym przekładające się na oferowanie przejazdów do większej liczby lokalizacji przy korzystniejszych cenach w efekcie skala operacji przewozowych i przeładunkowych wzrośnie zwiększając opłacalność inwestowania we wspomagająca przewozy kolejowe logistyczną infrastrukturę. Znajdująca się w zaawansowanym procesie legislacyjnym propozycja nowelizacji dyrektywy 92/106/EWG dot. transportu kombinowanego 1. Zapisy (art. 6) o: obowiązkowych środkach wsparcia dla tworzenia infrastruktury liniowej i punkowej wykorzystywanej do obsługi przewozów intermodalnych; o wspieraniu zwiększania gęstości sieci multimodalnych terminali przeładunkowych z obostrzeniami ukierunkowanymi na niewspieranie przyrostu zdolności przeładunkowych w rejonach, gdzie wydaje się ona wystarczająca; umożliwieniu państwom członkowskim UE oferowania dodatkowych instrumentów wsparcia przewozów kombinowanych 2. Rozszerzenie definicji przewozów kombinowanych Dofinansowanie budowy intermodalnych terminali przeładunkowych i zakupów sprzętu do przeładunków ałożenie na kraje UE obowiązku tworzenia sieci ogólnodostępnych terminali, tak by odległość do najbliższego nie przekraczała 150km w linii prostej. Umożliwienie krajom UE dotowania operacji przeładunkowych oraz przewozów po wybranych trasach i o określonej charakterystyce np. intermodalnych. Kwalifikowalność do dotacji terminali i jednostek przeładunkowych wykorzystywanych na potrzeby krajowych przewozów intermodalnych, co jest szczególnie ważne w kontekście transportów w relacjach z portami morskimi.

Otoczenie prawne Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustawach ZALETY WADY CEL USTAWY POWSTAŁE ZMIAY Dostosowanie krajowego porządku prawnego w zakresie transportu kolejowego do zmian wynikających z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego SZEREG ZMIA WYIKAJĄCYCH Z USTAWY Zakres funkcjonowania kolejowej infrastruktury punktowej, w tym wszelkiego typu terminali zarówno konwencjonalnych jak i intermodalnych oraz punktów utrzymania taboru (PUT) i innych obiektów wskazanych w załączniku nr II do Ustawy Infrastruktura usługowa począwszy od grudnia br. stanie się ogólnodostępna dla wszystkich przewoźników kolejowych Zwiększone wykorzystanie posiadanej infrastruktury usługowej Możliwość korzystania z infrastruktury usługowej innych przewoźników W dłuższym okresie czasu wytworzenie rynku niezależnych operatorów infrastruktury usługowej Konieczność dopasowania posiadanej infrastruktury do potrzeb Zwiększone obowiązki operatora infrastruktury usługowej w zakresie przygotowywania niezbędnej dokumentacji oraz publikacji informacji Konieczność świadczenia usług dla konkurencyjnych firm transportowych Zmniejszone zainteresowanie przewoźników kolejowych w inwestycje w zakresie kolejowej infrastruktury usługowej W przypadku nieeksploatowanej infrastruktury usługowej na wniosek zainteresowanego obowiązek wydzierżawienia w drodze przetargu

owy kierunek zagospodarowania nieruchomości PKP S.A. PKP S.A. dbając o rozwój kolejowych przewozów towarowych i budowanie łańcuchów dostaw w oparciu o przyjazne środowisku formy transportu, planuje zagospodarować swoje nieruchomości dla potrzeb rynku TSL (Transport - Spedycja - Logistyka). PKP S.A. posiada tereny, które mogą być wykorzystane na potrzeby rozwoju obiektów kolejowej infrastruktury punktowej, takich jak: parki logistyczne, terminale przeładunkowe, magazyny, bocznice oraz punkty przeładunkowo-składowe. PKP S.A. zamierza aktywnie szukać partnerów, wspólnie z którymi będzie można je zagospodarować. Oprócz dobrej infrastruktury liniowej ważnym elementem jest, aby kolejowe punkty przeładunkowe powstawały przy dużych aglomeracjach miejskich, specjalnych strefach ekonomicznych oraz w miejscach, gdzie koncentruje się przemysł. PKP S.A. przewiduje różne modele biznesowe współpracy partnerskiej. Spółka jest gotowa na współdziałanie z małymi i dużymi firmami. Wynikiem współpracy mają być zarówno wspólne projekty inwestycyjne, jak i długoletnie umowy najmu nieruchomości pod działalność logistyczną. PKP S.A. dostrzega bardzo ważną rolę samorządów w procesach inwestycyjnych związanych z poprawą infrastruktury na polskim odcinku owego Jedwabnego Szlaku. Przeniesienie ładunków na transport kolejowy przyczynia się do odciążenia i zmniejszenia degradacji dróg i ulic, a to z kolei przekłada się na konkretne oszczędności w budżetach miast oraz poprawę stanu środowiska naturalnego.

ieruchomości z potencjałem dla branży TSL znajdujące się w zasobach PKP S.A. Pakiet 73 nieruchomości: Atrakcyjne nieruchomości PKP S.A. o potencjale dla biznesu TSL Tereny z przeznaczeniem pod działalność logistyczną oraz produkcję Tereny pod multimodalne platformy logistyczne, terminale konwencjonalne i intermodalne, magazyny, punkty przeładunkowo składowe oraz bocznice ieruchomości z dostępem do stacji i linii kolejowych oraz autostrad i dróg szybkiego ruchu ieruchomości zabudowane byłą infrastrukturą kolejową Źródło: opracowanie własne ieruchomości dla dużych i mniejszych przedsiębiorstw

Wybrane lokalizacje na gruntach PKP S.A. o znaczącym potencjale logistycznym IERUCHOMOŚCI miasto województwo Powierzchnia Medyka, Hurko podkarpackie 113 ha Katowice ul. 73 Pułku Piechoty śląskie 47 ha Kutno ul. Krośniewicka łódzkie 39 ha Gliwice ul. Chorzowska śląskie 37 ha Żurawica podkarpackie 26 ha Trzebinia ul. Słowackiego małopolskie 23 ha Gniezno ul. Kolejowa wielkopolskie 21 ha Łódź ul. Kosodrzewiny łódzkie 11 ha Chełm ul. Rejowiecka lubelskie 10 ha Stargard ul. Ceglana/ Składowa zachodniopomorskie 9 ha Siewierz ul. Sportowa/Towarowa śląskie 8 ha Gliwice ul. Portowa śląskie 8 ha Wodzisław Śląski ul. Marklowicka śląskie 6 ha ysa ul. Kolejowa opolskie 4 ha Rybnik ul. Żwirowa śląskie 3 ha Gdańsk ul. Elbląska pomorskie 2 ha Sławków ul. Kolejowa/Cegielniana śląskie 1 ha Tczew ul. Suchostrzegi Dworzec pomorskie 1 ha

Przykładowa lokalizacja: Chełm ul. Rejowiecka Opis nieruchomości: województwo: miejscowość: ulica: działki ewidencyjne: (oznaczone na mapie kolorem niebieskim) potencjalna powierzchnia inwestycyjna: (oznaczone na mapie kolorem czerwonym) lubelskie Chełm Rejowiecka obręb 13 CHEŁM dz.nr: 214/57 ok. 10,1 ha

Dziękuję za uwagę Henryk Zielaskiewicz