PPP w tworzeniu usług logistycznych w obrocie portowo - morskim. dr Marcin Wołek Katedra Rynku Transportowego Uniwersytet Gdański

Transkrypt

1 PPP w tworzeniu usług logistycznych w obrocie portowo - morskim dr Marcin Wołek Katedra Rynku Transportowego Uniwersytet Gdański Instytut Morski, Gdańsk,

2 Główna teza prezentacji PPP choć atrakcyjne w sferze teoretycznej, w praktyce wymaga osiągnięcia realizacji porozumienia wszystkich partnerów po stronie publicznej

3 Sytuacja obecna: Niska jakość obsługi transportowej od strony lądu; Kontynuacja przekształceń w portach morskich; Liberalizacja rynku kolejowego (ponad 60-u operatorów cargo); Konkurencyjny sektor samochodowy; Aktywność samorządów miast morskich; Niska jakość stanowionych aktów prawnych; Środki finansowe UE ( oraz ).

4 Uwarunkowania PPP w polskich portach morskich Oddzielenie sfery zarządczej od eksploatacyjnej; Możliwość współuczestnictwa zarządów portów w inwestycjach modernizacji / rozbudowy portu wspólnie z docelowymi klientami biznesowymi; Współuczestnictwo w rozbudowie infrastruktury portowej; Skomplikowany układ powiązań;

5 PPP w tworzeniu wartości dodanej w obrocie portowo-morskim publiczny SEKTOR BIZNESU prywatny Wartość dodana W tworzeniu usług logistycznych PORT MIASTO

6 Czego sektor biznesowy oczekuje od władz samorządowych? Najważniejsze czynniki determinujące zdolność do rywalizacji największych gdyńskich podmiotów w 2004 r. (gdzie 1 - nieistotny,5 - b. ważny ) element śr. waga infrastruktura transportowa 3,84 nadmorskie położenie 3,4 chłonność rynku lokalnego 3,38 infrastruktura techniczna i koszty mediów (np. woda, ogrzewanie) 3,25 bliskość innych firm/branż 3,17 rozwój funkcji turystycznych miasta 3,13 polityka przestrzenna (plany zagospodarowania przestrzennego) 3,11 Źródło: M. Wołek: Marketingowe kształtowanie przewagi konkurencyjnej miasta. Studium na przykładzie Gdyni. Sopot, marzec 2005

7 Relacja port miasto: studium przypadku ul. Janka Wiśniewskiego w Gdyni UE Miasto Gdynia Zarząd Morskiego Portu Gdynia 75% 68,5 mln PLN 25%

8 Płaszczyzny PPP w odniesieniu do portów morskich W granicach portu morskiego; Sfera okołoportowa; Najważniejsze inwestycje determinujące dostępność portów morskich od strony lądu realizowane są lub będą przez podmioty publiczne (GDDKiA, PKP PLK S.A.)

9 PPP w Porcie Morskim w Göteborgu Rail, Road, Logistics. Port of Göteborg, Göteborg 2006

10 PPP w Porcie Morskim w Göteborgu Port morski w Göteborgu (Szwecja), powiększa obszar obsługi zaplecza lądowego wykorzystując m.in. transport kolejowy Zarząd portu zawarł umowy na obsługę transportem kolejowym osiemnastu głównych miejsc nadania w Szwecji i Norwegii pociągami wahadłowymi prowadzonymi przez przewoźników kolejowych, Częstotliwość kursowania waha się od 3 do 12 połączeń na tydzień w każdej z 18 relacji, Pociągi wahadłowe kursują niezależnie od aktualnego poziomu popytu, oferując usługę cechującą się pewnością, krótkim czasem realizacji, niezawodnością i kompleksową obsługą. Rail, Road, Logistics. Port of Göteborg, Göteborg 2006

11 Warunki powodzenia PPP budżet publiczny nie może być poważnie zadłużony (dotyczy to zarówno budżetu centralnego oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego), konieczne jest najpierw osiągnięcie porozumienia pomiędzy podmiotami sektora publicznego (np. Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego), przejrzystość procedur oraz odpowiednie regulacje prawne, rozwinięty rynek kapitałowy, stabilność i przewidywalność systemu fiskalnego.

12 Bariery w rozwoju PPP w Polsce różne rodzaje ryzyka, oraz jego podział w odniesieniu do strony prywatnej i publicznej, Zróżnicowany zakres ograniczeń np. w sferze finansów jednostek samorządu terytorialnego, będącą przedmiotem ścisłych regulacji prawnych, zróżnicowane otoczenie prawno-ekonomiczne firm i jednostek samorządu terytorialnego oraz poziom oczekiwań względem projektu, niewielki zakres przekształceń własnościowych w obszarach potencjalnie atrakcyjnych dla stosowania partnerstwa publiczno-prywatnego;

13 Bariery we wdrażaniu PPP w Polsce Wysoka złożoność prawno-organizacyjna projektów PPP; Przepisy wykonawcze do ustawy rok po jej uchwaleniu; Diametralnie różne cele stron publicznej i prywatnej (vide Stary Browar w Poznaniu); Różne rodzaje ryzyka oraz zakres regulacji (np. sfera finansów publicznych), Preferowanie inwestycji o ujemnej finansowej ale dodatniej ekonomicznej NPV.

14 Szanse dla PPP w Polsce Efekt synergii w powiązaniu ze środkami rządowymi, samorządowymi, europejskimi i prywatnymi; Rosnąca jakość usług administracji publicznej; Wciąż duże potrzeby inwestycyjne; Pozytywne przykłady (Wlk. Brytania, Czechy); Presja czasu (EURO 2012 nie można przełożyć na później).

15 Wnioski W związku z dostępnością środków UE na inwestycje transportowe zmniejsza się zapotrzebowanie na kapitał prywatny; Ograniczone możliwości wykorzystania PPP w portach morskich; Duży potencjał w zakresie inwestycji okołoportowych infrastruktura transportu.