Profilaktyka w szkole

Transkrypt

1 Profilaktyka w szkole Działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym stanowią jedną z podstawowych funkcji opiekuńczych szkoły, skoncentrowanych na wspieranie rozwoju psychicznego, emocjonalnego i fizycznego. Program profilaktyczny ma na celu ochronę i promocję zdrowego stylu życia, dostarczanie informacji o zagrożeniach, kształtowanie właściwych postaw społecznych, wspieranie w zakresie przezwyciężania trudności uniemożliwiających prawidłowy rozwój oraz minimalizowanie występowania czynników ryzyka poprzez dostarczanie alternatywnych sposobów rozwiązywania trudności i spędzania czasu wolnego. Działania profilaktyczne podejmowane są na trzech poziomach w zależności od natężenia zagrożenia zachowaniami ryzykownymi: - profilaktyka pierwszorzędowa polegająca na zapobieganiu zachowaniom dysfunkcjonalnym, dotyczy grup niskiego ryzyka, ma charakter prewencyjny - profilaktyka drugorzędowa polegająca na ograniczeniu zachowań ryzykownych i umożliwienie zastąpienia ich zachowaniami adaptacyjnymi, skierowana do grup podwyższonego ryzyka - profilaktyka trzeciorzędowa polegająca na przeciwdziałaniu pogłębiania zachowań antyzdrowotnych i umożliwienie powrotu do wzorców zachowań przedchorobowych, adresowana do grup wysokiego ryzyka. Dotychczasowy program profilaktyczny dotyczył przede wszystkim zjawiska agresji na terenie naszej szkoły, Jego skuteczność od 5 lat poddawana jest ewaluacji przy pomocy wywiadów, ankiet i obserwacji. Z przeprowadzonych badań podobnie jak w latach ubiegłych wynika, że; - zdecydowana większość uczniów nie postrzega szkoły jako miejsca zagrażającego ich bezpieczeństwu - najczęściej wymieniane zagrożenia na terenie szkoły to rozpowszechnione zjawisko palenia papierosów w toaletach oraz niebezpieczne schody

2 - postulowane zmiany w szkole dotyczą przede wszystkim potrzeby ograniczenia palenia papierosów w toaletach, możliwości wyjścia z budynku szkoły podczas przerw oraz bardziej życzliwego stosunku nauczycieli do uczniów - wśród największych atutów szkoły uczniowie wymieniali atmosferę szkoły, liczne grono kolegów i koleżanek, wykwalifikowanych nauczycieli, pracę szkolnego radiowęzła i bogatą ofertę zajęć pozalekcyjnych. Podobnie diagnozie poddana została opinia rodziców na temat szkoły. Jej wyniki przedstawiają się następująco: -zdecydowana większość rodziców jest zadowolona, że dziecko uczy się w naszej szkole - zdaniem wszystkich rodziców nasza szkoła jest miejscem bezpiecznym - ewentualne zmiany postulowane przez rodziców dotyczą monitoringu na terenie szkoły, zacieśnienia kontaktu pomiędzy wychowawcami i rodzicami, a także zwrócenia uwagi na problem palenia papierosów Dodatkowe badania diagnozujące problemy młodzieży przeprowadzone w bieżącym roku m wśród uczniów klas pierwszych i drugich oraz rozmowy (wywiad) z nauczycielami wskazują na istnienie następujących zagrożeń : - większość spośród przebadanych uczniów przyznaje się do próbowania alkoholu - około 30% uczniów pali papierosy - część uczniów przyznaje, że miało kontakt z narkotykami Wnioski wyciągnięte z przeprowadzonej ankiety przedstawiają się następująco: -chęć zaimponowania w środowisku i nie umiejętność opierania się naciskom rówieśniczym stanowią źródło sięgania po substancje uzależniające - problemy osobiste i rodzinne w znacznej mierze,,rozwiązywane są przy pomocy alkoholu - po alkohol młodzież najczęściej sięga na spotkaniach z rówieśnikami, ale również przy alkoholu celebrują odniesione sukcesy - nadmierne obciążenie, deficyty w zakresie radzenia sobie ze stresem podobnie jak brak zajęć i nuda zwiększają ryzyko konsumpcji alkoholu i palenia papierosów - zdaniem młodzieży najskuteczniejsze sposoby ograniczenia uzależnień to : wsparcie społeczne, uprawianie sportu, dostarczanie wiedzy o środkach odurzających, programy profilaktyczne

3 - zakaz reklamy papierosów i alkoholu według uczniów jest strategią nieskuteczną - po pomoc w walce z nałogami młodzież zwróciłaby się do rodziców lub terapeutów, a zdecydowanie nie do nauczycieli. W związku z otrzymanymi wynikami i obserwacją zachowań młodzieży na terenie szkoły zmodyfikowano poprzedni program profilaktyczny, aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom uczniów, rodziców i nauczycieli oraz skutecznie przeciwdziałać pojawianiu się zachowań ryzykownych, w szczególności dotyczących używania alkoholu, narkotyków oraz palenia papierosów. Cele Programu Profilaktycznego 1.Cel edukacyjny - dostarczanie informacji na temat negatywnych skutków podejmowania zachowań ryzykownych i sposobach ich eliminowania - edukowanie w zakresie mechanizmów uzależniania się, sposobów radzenia sobie z kryzysem, - popularyzowanie idei życia wolnego od nałogów - dostarczanie informacji na temat możliwości podejmowania profesjonalnej terapii 2.Nabywania konstruktywnych umiejętności i zachowań - kształtowanie umiejętności efektywnej komunikacji, asertywnego odmawiania, samokontroli, opierania się naciskom grupy rówieśniczej - kształtowanie odpowiedzialności za siebie i konsekwencje własnego postępowania - praktyczne radzenie sobie z negatywnymi emocjami - aktywne wykorzystywanie dostępnych systemów wsparcia społecznego - prozdrowotne sposoby spędzania czasu wolnego 3.Podejmowanie działań interwencyjnych w sytuacjach problemowych - reagowanie na przejawy zachowań ryzykownych - stale monitorowanie zachowań młodzieży

4 - współpraca z rodzicami - współpraca z odpowiednimi instytucjami Sposoby realizacji programu profilaktycznego - zajęcia edukacyjne prowadzone przez nauczycieli w trakcie lekcji wychowawczych i biologii - warsztaty umiejętności prospołecznych prowadzone przez specjalistów - spotkania i konsultacje ze specjalistami - spektakle profilaktyczne - rozmowy indywidualne - organizacja zajęć sportowych, wycieczek - izacja rodziców - konkursy - doskonalenie zawodowe nauczycieli - współpraca z instytucjami wspierającymi pracę szkoły Adresaci programu - uczniowie - rodzice - nauczyciele Realizatorzy programu - dyrekcja szkoły - nauczyciele - eksperci z zewnątrz Ewaluacja Ocena skuteczności Programu Profilaktycznego dokonywana będzie na bieżąco, w trakcie pracy wychowawczej.

5 Ewaluacja ostateczna przeprowadzona zostanie przez powołany zespół ewaluacyjny przy pomocy: - ankiet - wywiadów - obserwacji - analizy dokumentów ch Cel edukacyjny Adresaci programu Uczniowie ZSO Działania Termin Osoby odpowiedzialne 1.Realizacja przez specjalistów Cyklicznie Pedagog warsztatów na temat Cały rok uzależnień Uwagi 2.Organizacja spektakli profilaktycznych 3.Gromadzenie w bibliotece szkolnej literatury na temat uzależnień 4.Podjęcie problematyki uzależnień w trakcie lekcji wychowawczych i lekcji biologii oraz tematów dotyczących -negatywnych skutków podejmowania zachowań ryzykownych - popularyzowanie idei życia wolnego od nałogów 5.Podejmowanie przez Szkolną Radę Uczniowską akcji w ramach Dnia bez papierosa oraz inicjatyw w zakresie przeciwdziałania paleniu w toaletach ch. 1.Przeprowadzenie przez specjalistów warsztatów dla nauczycieli na temat przyczyn i przeciwdziałania zachowaniom ryzykownym wśród uczniów. 2.Ewaluacja Szkolnego Raz w roku Cyklicznie Cyklicznie Cyklicznie Cały rok Raz w roku bibliotekarz Wychowawcy klas, nauczyciele biologii opiekunowie SRU

6 Systemu Oceniania w zakresie kryterium zachowania. nauczyciele 3. Uczestnictwo nauczycieli w kursach doskonalenia zawodowego związanych z profilaktyką uzależnień. Rodzice 1.Pedagogizacja rodziców w zakresie - zachowań ryzykownych i sięgania po używki przez młodzież - rozpoznawania symptomów sięgania po używki podczas zebrań z rodzicami Wychowawcy klas 2.Udostępnianie rodzicom materiałów informacyjnych na temat uzależnień.. podczas zebrań z rodzicami Wychowawcy klas, 2. Nabywanie konstruktywnych umiejętności i zachowań Adresaci programu Uczniowie ZSO Działania Termin Osoby odpowiedzialne 1. Cykliczna organizacja IX - X warsztatów integracyjnych dla uczniów klas pierwszych 2.Organizacja warsztatów umiejętności psychospołecznych prowadzonych przez terapeutów z zewnątrz W miarę możliwości organiza cyjnych Pedagog, psycholog Uwagi 3.Realizacja tematów w ramach lekcji wychowawczych; - efektywna komunikacja, -asertywne odmawianie i samokontrola -podejmowanie odpowiedzialności za własne postępowanie - organizowania i planowania czasu wolnego od nauki Wychowawcy klas

7 4.Realizacja tematu w ramach lekcji biologii: - promocja zdrowego stylu życia Rok biologii 5..Udział w zajęciach sportowych w ramach lekcji wychowania fizycznego (basen, siłownia, zajęcia fitness) i wyjazdów ch Cały rok w-f 6.Zachęcanie uczniów do zaangażowania w życie publiczne, uczestnictwo w uroczystościach ch, inicjatywach pomocowych Cały rok 1.Udzial w szkoleniowych posiedzeniach Rady Pedagogicznej dotyczących problematyki uzależnień W miarę możliwości organizacyj nych Dyrekcja Rodzice 1.Konsultacje indywidualne i wsparcie rodziców przez Dyrekcję, a, psychologa i wychowawców, psycholog 2.Organizacja spotkań rodziców ze specjalistami i dostarczanie praktycznych umiejętności postępowania w sytuacjach trudnych W miarę możliwości organiza cyjnych 3.Udostępnianie rodzicom materiałów informacyjnych na temat uzależnień. Wychowawcy klas 3.Podejmowanie działań interwencyjnych w sytuacjach problemowych Adresaci Działania Termin Osoby programu odpowiedzialne Uczniowie 1.Zabezpieczanie szkoły Cały rok Dyrekcja Uwagi

8 ZSO przez system monitoringu 2.Reagowanie na wszelkie przejawy zachowań ryzykownych Cały rok Pedagog, psycholog, nauczyciele 3.Egzekwowanie przestrzegania przez uczniów regulaminu i statutu szkoły Cały rok 1.Udział w szkoleniu dotyczącym procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych Raz roku w 2.Współpraca z instytucjami: - Urzędem Miasta i Gminy w Skawinie- pełnomocnikiem ds. przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii -Komendą Powiatową Policji w Skawinie - Strażą Miejską -Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną w Skawinie - Centrum Wspierania Rodziny w Skawinie -Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej w Krakowie - szkołami na terenie miasta i gminy Skawina Rodzice 1.Stała współpraca z rodzicami w zakresie monitorowania zachowań młodzieży Cały rok, psycholog Pedagog, psycholog, nauczyciele Opracowanie Mgr Marta Dadok Mgr Anna Kołaczyk Mgr Beata Leśniak

9

10