Porównanie profilów MMPI-2 homoseksualnych i heteroseksualnych. mężczyzn.

Transkrypt

1 Seksuologia Polska 2010, 8, 2, Coyrigh 2010 Via Medica, ISSN P R A C A O R Y G I N A L N A Beaa Zarzycka, Dariusz Larus, Porównanie rofilów MMPI-2 homoseksualnych i heeroseksualnych mężczyzn Porównanie rofilów MMPI-2 homoseksualnych i heeroseksualnych mężczyzn A comarison of MMPI-2 rofiles of homosexual and heerosexual men Beaa Zarzycka 1, Dariusz Larus 2 1 Insyu Psychologii Kaolickiego Uniwersyeu Lubelskiego im. Jana Pawła II w Lublinie 2 Uniwersye im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Sreszczenie Wsę. Celem rezenowanej racy jes orównanie rofilów MMPI-2 w gruie homoseksualnych i heeroseksualnych mężczyzn. Maeriał i meody. W badaniu uczesniczyło 110 mężczyzn: 55 homoseksualnych i 55 heeroseksualnych. Orienacja seksualna zosała oceniona na odsawie auodeklaracji badanych. W badaniach zasosowano olską adaację zrewidowanej wersji Minnesoa Mulihasic Personaliy Invenory (MMPI-2). Wyniki. Uzyskane wyniki wskazują na isnienie saysycznie isonych różnic między homoseksualnymi i heeroseksualnymi mężczyznami w skalach konrolnych, odsawowych skalach klinicznych, jak eż w szczegółowych odskalach Harrisa-Lingoesa, Męskości Kobiecości Marina-Finna oraz Inrowersji Sołecznej. W skalach konrolnych różnice doyczą wszyskich skal: L ( = 0,001), F ( = 0,001) i K ( = 0,001). W zakresie odsawowych skal klinicznych różnice doyczą nasęujących skal: Deresja ( = 0,001), Hiseria ( = 0,004), Psychoaia ( = 0,001), Męskość Kobiecość ( = 0,001), Paranoja ( = 0,001), Psychasenia ( = 0,001), Schizofrenia ( = 0,001), Mania ( < 0,044) i Inrowersja Sołeczna ( = 0,030). W zakresie odskal Harrisa- -Lingoesa różnice doyczą odskal: subiekywne oczucie deresji ( = 0,001), sowolnienie sychoruchowe ( = 0,041), ogólne dolegliwości fizyczne ( = 0,008), sęienie sychiczne ( = 0,001), ogrążanie się w smęnych rozmyślaniach ( = 0,001), zarzeczanie lękom sołecznym ( = 0,001), orzeba konaku emocjonalnego ( = 0,007), zmęczenie złe samooczucie ( = 0,001), skargi somayczne ( = 0,010), konfliky rodzinne ( = 0,001), osawa wobec auoryeów ( = 0,001), niewzruszoność sołeczna ( = 0,034), oczucie alienacji sołecznej ( = 0,001), auoalienacja ( = 0,001), idee rześladowcze ( = 0,001), rzewrażliwienie ( = 0,001), alienacja sołeczna ( = 0,001), alienacja emocjonalna ( = 0,002), uraa anowania ego w sferze oznawczej ( = 0,001), uraa anowania ego w sferze wolicjonalnej ( = 0,001), uraa anowania ego w sferze konroli ( = 0,001), dziwaczne doznania sensoryczne ( = 0,001), amoralność ( = 0,014), obudzenie sychomooryczne ( = 0,001), niewzruszoność ( = 0,004) oraz inflacja ego ( = 0,012). W zakresie odskal Męskości Kobiecości Marina-Finna różnice doyczą odskal: zarzeczanie sereoyowym męskim zaineresowaniom ( = 0,001), nadwrażliwość na lęk ( = 0,001), niski oziom cynizmu ( = 0,001), idenyfikacja z łcią kobiecą ( = 0,001) i owściągliwość zahamowanie ( = 0,001). W zakresie Inrowersji Sołecznej różnice doyczą odskal: oczucie niższości ( = 0,004) i sałość szywność ( = 0,001). Wnioski. Uzyskane wyniki wskazują na isnienie saysycznie isonych różnic między mężczyznami homoseksualnymi i heeroseksualnymi w zakresie rofilów MMPI-2. Seksuologia Polska 2010; 8 (2): Słowa kluczowe: seksualność, homoseksualizm, MMPI-2 Adres do koresondencji: dr n. hum. Beaa Zarzycka Insyu Psychologii KUL Al. Racławickie 14, Lublin el.: (81) , (81) zarzycka@kul.l Nadesłano: Przyjęo do druku:

2 Seksuologia Polska 2010, om 8, nr 2 Absrac Inroducion. The aim of he resened work is o comare MMPI-2 rofiles in a grou of homosexual and heerosexual men. Maerial and mehods. The rojec included 110 men: 55 homosexual and 55 heerosexual men. The sexual orienaion of each arician was deermined by his direc declaraion. The sudy involved he revised version of The Minnesoa Mulihasic Personaliy Invenory (MMPI-2). Resuls. The obained resuls indicae significan differences beween homosexual and heerosexual men in validiy scales, clinical scales, Harris-Lingoes subscales, Masculiniy-Femininiy and Social Inroversion subscales. In validiy scales we observed differences in erms of: Lie (L, = 0.001), Infrequency (F, = 0.001) and Correcion (K, = 0.001). The resuls indicaed significan differences beween homosexual and heerosexual men in clinical scales: Deression ( = 0.001), Hyseria ( = 0.004), Psychoahic Deviae ( = 0.001), Femininiy-Masculiniy ( = 0.001), Paranoia ( = 0.001), Psychashenia ( = 0.001), Schizohrenia ( = 0.001), Hyomania ( = 0.044) and Social Inroversion ( = 0.030). We observed significan differences in Harris- Lingoes subscales: Subjecive Deression ( = 0.001), Psychomoor Reardaion ( = 0.041), Physical Malfuncioning ( = 0.008), Menal Dullness ( = 0.001), Brooding ( = 0.001), Denial of Social Anxiey ( = 0.001), Need for Affecion ( = 0.007), Lassiude-Malaise ( = 0.001), Somaic Comlains ( = 0,010), Familial Discord ( = 0.001), Auhoriy Problems ( = 0.001), Social Imerurbabiliy ( = 0.034), Social Alienaion ( = 0.001), Self-Alienaion ( = 0.001), Persecuory Ideas ( = 0.001), Poignancy ( = 0,001), Social Alienaion ( = 0.001), Emoional Alienaion ( = 0.002), Lack of Ego Masery-Cogniive ( = 0.001), Lack of Ego Masery- Conaive ( = 0.001), Lack of Ego Masery-Defecive Inhibiion ( = 0.001), Bizarre Sensory Exeriences ( = 0.001), Amoraliy ( = 0.014), Psychomoor Acceleraion ( = 0.001), Imerurbabiliy ( = 0.004), Ego Inflaion ( = 0.012). We observed significan differences in Masculiniy-Femininiy subscales: Denial of Sereoyic Masculine Ineress ( = 0.001), Hyersensiiviy-Anxiey ( = 0.001), Low Cynicism ( = 0.001), Feminine Gender Ideniy ( = 0.001), Resrain from Loud and Aggressive Ineress and Behaviors ( = 0.001) and wo Social Inroversion subscales: Shyness/Self-Consciousness ( = 0.004) i Alienaion-Self and Ohers ( = 0.001). Conclusion. The resened sudy showed evidence o suor he hesis ha here are saisically significan differences beween homosexual and heerosexual men in MMPI-2 rofiles. Polish Sexology 2010; 8 (2): Key words: sexualiy, homosexualiy, MMPI-2 Wsę Zagadnienia doyczące orienacji seksualnej człowieka od wielu la budzą szerokie zaineresowanie naukowców, sanowiąc rzedmio licznych analiz. Chociaż zajmowanie się nimi, a zwłaszcza zjawiskiem homoseksualizmu, ma charaker rosnący, na gruncie olskim nadal jes niewiele badań oarych na wielowymiarowych kwesionariuszach sychologicznych. Doychczas uzyskane dane ochodzące z wykorzysania meod do badania osobowości i emeramenu [1, 2] oraz obrazu i osaw rodzicielskich [3, 4] owierdzają obecność ineresujących różnic między osobami homo- i heeroseksualnymi. Ciągle jednak brakuje danych oarych na meodach klinicznych. Większość badań wykorzysujących na rzykład Minnesoa Mulihasic Personaliy Invenory (MMPI) rzerowadzono w oulacji amerykańskiej w laach 60. i 70. ubiegłego wieku [5 8]. Niniejszy maeriał rezenuje analizę rofilów klinicznych mężczyzn homo- i heeroseksualnych uzyskanych za omocą MMPI-2 w olskiej oulacji. Sformułowano nasęujące yanie badawcze: czy isnieją różnice między mężczyznami homoseksualnymi i heeroseksualnymi w skalach konrolnych, klinicznych, odskalach Harrisa-Lingoesa, Męskości Kobiecości Marina-Finna oraz Inrowersji Sołecznej? Maeriał i meody Udział w badaniu był dobrowolny i anonimowy. Każdy z oencjalnych resondenów orzymał białą koerę zawierającą kwesionariusz MMPI-2 oraz meryczkę demograficzną. Dołączona insrukcja informowała o anonimowym i naukowym charakerze badań oraz odkreślała konieczność zgodnego z rawdą wyełniania esu. Osoby, kóre doszły do wniosku, że nie orafią sełnić ego warunku, były roszone o zwro maeriału esowego i rezygnację z udziału w rojekcie. Wyełniony es badani zwracali bezośrednio auorom. Rozdano 200 zesawów, z kórych do auorów owróciły 163. Do dalszych analiz zakwalifikowano 110 zesawów, 55 wyełnionych rzez mężczyzn homoseksualnych i 55 rzez mężczyzn heeroseksualnych. Orienacja seksualna uczesników była oceniana na odsawie własnej bezośredniej deklaracji uczesników w meryczce demograficznej. 48

3 Beaa Zarzycka, Dariusz Larus, Porównanie rofilów MMPI-2 homoseksualnych i heeroseksualnych mężczyzn Do gruy homoseksualnej należeli mężczyźni w wieku la (M [mean] = 24,94; SD [sandard deviaion] = 5,86), w większości z wykszałceniem średnim (n = 39) lub wyższym (n = 10), ochodzący ze środowisk miejskich (n = 50). Większość badanych mężczyzn homoseksualnych wychowywała się w ełnych rodzinach (n = 43) i osiadała rodzeńswo (n = 44). Do gruy heeroseksualnej należeli mężczyźni w wieku la (M = 21,58; SD = 2,71), w większości osiadający wykszałcenie średnie (n = 41) lub wyższe (n = 8), ochodzący z mias (n = 51). Większość heeroseksualnych mężczyzn zosała wychowana w ełnych rodzinach (n = 45) i osiadała rodzeńswo (n = 47). W badaniach zasosowano olską wersję MMPI-2 auorswa Hahawaya i McKinleya [9], oracowaną rzy wsółracy Buchera, Dahlsroma, Grahama, Tellegena i Kaemmer [10, 11]. W rezenowanych badaniach wykorzysano skale konrolne (L, F, K), odskale kliniczne (Hiochondria H, Deresja D, Hiseria Hy, Psychoaia Pd, Męskość Kobiecość M K, Paranoja Pa, Psychasenia P, Schizofrenia Sc, Mania Ma i Inrowersja Sołeczna Si), a akże szczegółowe odskale: 28 odskal Harrisa-Lingoesa, 7 odskal Męskości Kobiecości Marina-Finna oraz 3 odskale Inrowersji Sołecznej [12]. Analizę uzyskanych rezulaów rzerowadzono za omocą akieu SPSS 14, z wykorzysaniem esu isoności różnic między średnimi (-Sudena). Wyniki Uzyskane wyniki wskazują na obecność isonych saysycznie różnic między mężczyznami homoseksualnymi i heeroseksualnymi w zakresie skal MMPI-2. W skalach konrolnych mężczyźni homoseksualni uzyskali wyższe wyniki w skali F (M = 61,53; SD = = 10,63; = 0,001) w orównaniu z gruą heeroseksualną (M = 49,18; SD = 7,10). Naomias mężczyźni heeroseksualni uzyskali wyższe wyniki w skalach L (M = 43,04; SD = 7,22; = 0,001) i K (M = 48,98; SD = = 8,57) w orównaniu z mężczyznami homoseksualnymi, kórzy uzyskali odowiednio niższe wyniki dla L (M = 37,11; SD 5,92) i K (M = 41,69; SD = 7,43) (ab. 1). Swierdzono obecność saysycznie isonych różnic między gruą homoseksualną i heeroseksualną w skalach klinicznych: D ( = 0,001), Hy ( = 0,004), Pd ( = 0,001), M K ( = 0,001), Pa ( = 0,001), P ( = = 0,001), Sc ( = 0,001), Ma ( = 0,004) i Si ( = 0,030). Mężczyźni z gruy homoseksualnej uzyskali w skalach klinicznych wyniki wyższe od gruy heeroseksualnej (ab. 2). Tabela 1. Porównanie gru homoseksualnej i heeroseksualnej w skalach konrolnych MMPI-2 Skale konrolne Grua Tes Homoseksualna Heeroseksualna Skala kłamswa 37,11 5,92 43,04 7,22 4,70 0,001 Skala symulacji 61,53 10,63 49,18 7,10 7,16 0,001 Skala dysymulacji 41,69 7,43 48,98 8,57 4,77 0,001 M (mean) średnia; SD (sandard deviaion) odchylenie sandardowe Tabela 2. Porównanie gru homoseksualnej i heeroseksualnej w skalach klinicznych MMPI-2 Skale kliniczne Grua Tes Homoseksualna Heeroseksualna H Hiochondria 52,49 11,44 49,49 10,30 1,45 0,151 D Deresja 58,04 13,54 49,20 10,18 3,87 0,001 Hy Hiseria 57,29 10,60 51,75 9,13 2,94 0,004 Pd Psychoaia 63,89 11,03 49,25 8,76 7,71 0,001 MK Męskość Kobiecość 61,95 9,83 51,91 7,79 5,93 0,001 Pa Paranoja 64,75 9,19 56,13 7,61 5,36 0,001 P Psychasenia 64,67 11,93 52,20 10,50 5,82 0,001 Sc Schizofrenia 65,18 9,34 51,00 10,37 7,54 0,001 Ma Mania 54,60 12,43 49,95 11,48 2,04 0,044 Si Inrowersja Sołeczna 59,75 12,22 54,75 11,67 2,19 0,030 M (mean) średnia; SD (sandard deviaion) odchylenie sandardowe 49

4 Seksuologia Polska 2010, om 8, nr 2 Rycina 1. Profile kliniczne homoseksualnych i heeroseksualnych mężczyzn; objaśnienia skróów w ekście Graficzny rozkład średnich w odsawowych skalach klinicznych rzedsawiono na rycinie 1. Analiza wyników wykazała obecność saysycznie isonych różnic między gruami w zakresie odskal Harrisa-Lingoesa (ab. 3). W szczegółowych odskalach D mężczyźni homoseksualni uzyskali saysycznie isone wyższe wyniki od mężczyzn heeroseksualnych w zakresie subiekywnego oczucia deresji ( = 0,001), sowolnienia sychoruchowego ( = 0,041), ogólnych dolegliwości fizycznych ( = 0,008), sęienia sychicznego ( = 0,001) i ogrążania się w smęnych rozmyślaniach ( = 0,001). W zakresie Tabela 3. Różnice międzygruowe w odskalach Harrisa-Lingoesa Podskale Grua Tes Harrisa-Lingoesa Homoseksualna Heeroseksualna D1 Subiekywne oczucie deresji 67,76 14,36 55,11 10,94 5,20 0,001 D2 Sowolnienie sychoruchowe 54,82 13,44 50,25 9,36 2,07 0,041 D3 Ogólne dolegliwości fizyczne 58,27 12,72 52,31 10,19 2,71 0,008 D4 Sęienie sychiczne 68,05 15,88 53,93 14,04 4,94 0,001 D5 Pogrążanie się w smęnych 67,29 13,42 55,02 11,62 5,13 0,001 rozmyślaniach Hy1 Zarzeczanie lękom sołecznym 44,07 10,26 50,84 9,66 3,56 0,001 Hy2 Porzeba konaku emocjonalnego 45,62 8,56 50,13 8,77 2,73 0,007 Hy3 Zmęczenie złe samooczucie 69,64 14,38 53,84 11,76 6,31 0,001 Hy4 Skargi somayczne 60,31 13,72 53,62 12,90 2,63 0,010 Hy5 Hamowanie agresji 52,02 9,29 55,20 9,88 1,74 0,085 Pd1 Konfliky rodzinne 67,33 13,01 50,40 8,55 8,07 0,001 Pd2 Problemy z auoryeami 49,07 7,36 43,18 7,65 4,12 0,001 Pd3 Niewzruszoność sołeczna 43,80 10,03 47,89 9,96 2,15 0,034 Pd4 Poczucie alienacji sołecznej 64,36 12,11 52,51 9,07 5,81 0,001 Pd5 Auoalienacja 65,40 12,36 50,78 11,46 6,43 0,001 Pa1 Idee rześladowcze 62,04 16,37 51,67 8,90 4,12 0,001 Pa2 Przewrażliwienie 59,80 11,19 46,35 9,13 6,91 0,001 Pa3 Naiwność 49,09 9,86 51,98 9,63 1,56 0,123 Sc1 Alienacja sołeczna 69,44 15,17 49,40 10,08 8,16 0,001 Sc2 Alienacja emocjonalna 63,82 18,01 54,85 10,78 3,17 0,002 Sc3 Uraa anowania ego w sferze 64,49 16,26 49,85 11,13 5,51 0,001 oznawczej Sc4 Uraa anowania ego w sferze 67,24 16,51 54,55 12,56 4,54 0,001 wolicjonalnej Sc5 Uraa anowania ego w sferze 68,38 14,60 53,11 11,67 6,06 0,001 konroli Sc6 Dziwaczne doznania sensoryczne 62,98 13,13 52,69 11,71 4,34 0,001 Ma1 Amoralność 41,91 6,58 45,16 7,14 2,49 0,014 Ma2 Pobudzenie sychomooryczne 55,15 11,90 46,45 9,41 4,25 0,001 Ma3 Niewzruszoność 43,47 9,21 48,78 9,77 2,93 0,004 Ma4 Inflacja ego 54,96 8,92 50,56 9,23 2,54 0,012 M (mean) średnia; SD (sandard deviaion) odchylenie sandardowe; objaśnienia ozosałych skróów w ekście 50

5 Beaa Zarzycka, Dariusz Larus, Porównanie rofilów MMPI-2 homoseksualnych i heeroseksualnych mężczyzn odskal Hy mężczyźni homoseksualni uzyskali isonie wyższe wyniki w skalach zmęczenie złe samooczucie ( = 0,001) i skargi somayczne ( = 0,001), naomias mężczyźni heeroseksualni uzyskali wyższe wyniki w zarzeczeniu lękom sołecznym ( = 0,001) i orzebie konaku emocjonalnego ( = 0,007). W zakresie odskal Pd mężczyźni homoseksualni w orównaniu z gruą heeroseksualną sygnalizowali większą liczbę konflików rodzinnych ( = 0,001) i roblemów z auoryeami ( = 0,001), silniejsze oczucie alienacji sołecznej ( = 0,001) i auoalienacji ( = 0,001). Z kolei mężczyźni heeroseksualni rzyznawali się do silniejszego oczucia niewzruszoności sołecznej ( = 0,034). W zakresie szczegółowych odskal Pa mężczyźni homoseksualni uzyskali saysycznie isonie wyższe od gruy homoseksualnej wyniki w odskalach idee rześladowcze ( = 0,001) i rzewrażliwienia ( = 0,001). Wszyskie szczegółowe skale Schizofrenii saysycznie isonie różnicowały homoseksualnych i heeroseksualnych mężczyzn. Mężczyźni homoseksualni zgłaszali isonie wyższe od mężczyzn heeroseksualnych oczucie alienacji sołecznej ( = 0,001) i emocjonalnej ( = = 0,002), a akże silniejsze oczucie uray anowania ego w sferze oznawczej ( = 0,001), wolicjonalnej ( = 0,001) i w zakresie konroli ( = 0,001), a akże wyższy oziom dziwacznych doznań sensorycznych ( = 0,001). W odskalach Ma mężczyźni homoseksualni sygnalizowali wyższy oziom obudzenia sychomoorycznego ( = 0,001) i inflacji ego ( = 0,012), naomias mężczyźni heeroseksualni uzyskiwali wyższe wyniki w amoralności ( = 0,014) i niewzruszoności ( = 0,004). Analiza wyników wykazała akże obecność saysycznie isonych różnic między gruami w odskalach M K Marina-Finna (ab. 4) oraz 3 odskalach Si (ab. 5). Mężczyźni homoseksualni silniej od heeroseksualnych zarzeczali sereoyowym męskim zaineresowaniom ( = 0,001), sygnalizowali większą nadwrażliwość na lęk ( = 0,001) i silniejszą idenyfikację z łcią kobiecą ( = 0,001). Naomias mężczyźni heeroseksualni sygnalizowali wyższy oziom cynizmu ( = 0,001) oraz owściągliwości i zahamowania ( = 0,001) (ab. 4). W zakresie odskal Si grua homoseksualna sygnalizowała silniejsze w orównaniu z gruą heeroseksualną oczucie niższości i dyskomforu osobisego ( = 0,004) oraz większą szywność ( = 0,001) (ab. 5). Tabela 4. Różnice międzygruowe w odskalach Męskości Kobiecości Marina Finna Podskale Męskości Kobiecości Grua Tes Marina-Finna Homoseksualna Heeroseksualna M K1 Zarzeczanie sereoyowym 60,13 9,00 53,78 10,81 3,34 0,001 męskim zaineresowaniom M K2 Nadwrażliwość na lęk 65,53 9,97 49,82 10,17 8,18 0,001 M K3 Sereoyowe zaineresowania kobiece 48,75 11,49 50,78 10,65 0,96 0,337 M K4 Niski oziom cynizmu 47,15 9,52 52,98 7,60 3,55 0,001 M K5 Zaineresowania eseyczne 49,38 9,52 49,15 9,66 0,13 0,897 M K6 Idenyfikacja z łcią kobiecą 59,11 13,44 48,47 8,26 5,00 0,001 M K7 Powściągliwość zahamowanie 45,67 8,18 51,13 8,63 3,40 0,001 M (mean) średnia; SD (sandard deviaion) odchylenie sandardowe Tabela 5. Różnice międzygruowe w odskalach Inrowersji Sołecznej Podskale Inrowersji Sołecznej Grua Tes Homoseksualna Heeroseksualna Si1 Poczucie niższości dyskomfor osobisy 57,31 12,37 50,65 11,49 2,92 0,004 Si2 Poczucie dyskomforu z innymi 49,98 12,09 50,31 10,50 0,15 0,880 Si3 Sałość szywność 59,82 10,82 49,44 10,61 5,08 0,001 M (mean) średnia; SD (sandard deviaion) odchylenie sandardowe; Si Inrowersja Sołeczna 51

6 Seksuologia Polska 2010, om 8, nr 2 Dyskusja Uzyskane wyniki świadczą o isnieniu licznych isonych saysycznie różnic w zakresie skal MMPI- 2 w gruie mężczyzn, w zależności od deklarowanej orienacji seksualnej. Mężczyźni homoseksualni zgłaszają nadmierny w orównaniu z mężczyznami heeroseksualnymi wzorzec różnorodnych objawów, wskazujących na rzeżywane rudności, dezorganizację lub symulację zaburzeń sychicznych (F). Z kolei mężczyźni heeroseksualni mają silniejszą endencję do rzedsawiania siebie w korzysnym świele (L) oraz ukrywania osobisych informacji (K). Podsawowy rofil kliniczny uzyskany rzez mężczyzn homoseksualnych jes nieznacznie wyższy od rofilu mężczyzn heeroseksualnych, ale obydwa rofile są niższe od 70 enów. Wyniki mężczyzn homoseksualnych odzwierciedlają silniejszy nasrój deresyjny (D) niż w gruie heeroseksualnej. Wszyskie szczegółowe składowe klinicznej skali D są saysycznie isonie wyższe w gruie homoseksualnej. Mężczyzn homoseksualnych cechuje zaem silniejsze oczucie deresji (D1), słabszy naęd sychoruchowy i mniejsze zmobilizowanie (D2), obecność większej liczby objawów fizycznych (D3), oczucie mniejszej warości (D4) i osęność (D5). Także neuroyczna obronność związana z zarzeczaniem i wyieraniem rzeżywanych sresów (Hy) jes silniejsza w gruie homoseksualnej. Badani z ej gruy zgłaszają więcej skarg somaycznych (Hy4), częściej uskarżają się na złe samooczucie i brak rozluźnienia (Hy3). Naomias heeroseksualnych mężczyzn cechuje isonie wyższa eksrawersja sołeczna i rozluźnienie (Hy1), silniejsza orzeba zwracania na siebie uwagi ooczenia oraz endencja do zarzeczania wrogim i agresywnym imulsom (Hy5). Rezulay badań sugerują również silniejszą endencję do zachowań bunowniczych i imulsywnych (Pd) u mężczyzn homoseksualnych, ich silniejsze oczucie niezrozumienia ze srony rodziny (Pd1), silniejszą endencję do odrzucania auoryeów (Pd2), oczucie alienacji sołecznej i samoności (Pd4), a akże silniejsze oczucie auoalienacji i nieokoju o siebie (Pd5). Naomias heeroseksualni mężczyźni zgłaszają większe oczucie komforu sołecznego i większe zaufanie do siebie (Pd3). W gruie homoseksualnej silniejsza jes skłonność do nieokoju i odejrzliwości (Pa), nadwrażliwość (Pa2) i osrzeganie świaa jako zagrażającego (Pa1). Odnoowano również silniejszą endencję do inrowersji (Si), wycofania i nieśmiałości (Sc). Homoseksualni mężczyźni odczuwają silniejszy dyskomfor sołeczny (Si1), mają oczucie złego rakowania rzez innych lub odrzucenia (Sc1), sygnalizują akże silniejsze oczucie rozaczy i ragnienie śmierci (Sc2). W gruie ej odnoowano akże większe deficyy w zakresie anowania nad inelekem (Sc3), emocjami i zachowaniem (Sc5) oraz silniejsze oczucie rudu życia (Sc4) niż w gruie heeroseksualnej. Mężczyźni homoseksualni funkcjonują akże na wyższym niż mężczyźni heeroseksualni oziomie obudzenia sychomoorycznego (Ma2), cechuje ich zaniżona samoocena (Ma4), odczuwają naręcwa i fobie (P). Z kolei mężczyźni heeroseksualni częściej osrzegają innych jako egoisycznych i nieuczciwych (Ma1) i są bardziej odorni na oinię ooczenia (Ma3). Wśród mężczyzn homoseksualnych odnoowano rzewagę sereoyowych zaineresowań kobiecych (M K), silniejsze zarzeczanie sereoyowym męskim zaineresowaniom (M K1), silniejszą idenyfikację z łcią kobiecą (M K6) i koncenrację na zmarwieniach i nadwrażliwości (M K2). Naomias mężczyźni heeroseksualni rzejawiają isonie niższy oziom odejrzliwości i cynizmu oraz większy oór rzed głośnymi i agresywnymi zaineresowaniami i zachowaniami (M K7). Badania różnic między osobami homoseksualnymi i heeroseksualnymi rzy użyciu MMPI były odejmowane już w laach 60. ubiegłego wieku. Obejmowały one analizy orównawcze wykorzysujące skale konrolne i odsawowe skale kliniczne. Uzyskiwane wówczas wyniki odzwierciedlały endencje sójne z rezulaami rezenowanymi w niniejszej racy. Na rzykład Dean i Richardson [5] uzyskali w gruie mężczyzn homoseksualnych nieco wyższy rofil kliniczny niż w gruie heeroseksualnej, ale wszyskie wyniki były niższe od 70 enów. Saysycznie isone różnice międzygruowe doyczyły 4 skal: Pd, M K, Sc i Ma. W óźniejszych badaniach Manoseviz [7] wykazał obecność saysycznie isonych różnic między homoseksualnymi (n = 28) i heeroseksualnymi mężczyznami (n = 22) w skalach D, P i Sc oraz w skali M K. Zarówno rofil gruy homoseksualnej, jak i heeroseksualnej mieścił się w rzedziale wyników rzecięnych, ylko w skali M K średni wynik dla gruy homoseksualnej był wyższy niż 70. W innych badaniach Manoseviz [8] zaobserwował saysycznie isone różnice w skalach konrolnych (F, K), 5 odsawowych skalach klinicznych (D, Pd, Pa, P, Sc) oraz w skalach Si i M K. Nie znaleziono badań, kóre uwzględniałyby oisane rzez Harrisa-Lingoesa odskale skal klinicznych, a akże odskale Marina-Finna i odskale Inrowersji Sołecznej. Dużo uwagi oświęcano jednak w doychczasowych badaniach skali M K 52

7 Beaa Zarzycka, Dariusz Larus, Porównanie rofilów MMPI-2 homoseksualnych i heeroseksualnych mężczyzn oraz jej oencjalnej funkcji różnicującej osoby homoseksualne i heeroseksualne. Już w laach 60. XX wieku Braaen i Darling [13] swierdzili obecność owiązań między orienacją homoseksualną i cechami kobiecymi. Zależności e obrazowały jednak bardziej sosób rzeżywania niż sam sosób działania i funkcjonowania. Manoseviz [7, 8] wykazał emirycznie obecność isonie wyższych wyników w skali M K w gruie homoseksualnych mężczyzn. Sugerował równocześnie, że wynik w ej skali może być dobrą miarą ozwalającą na idenyfikację osób homoseksualnych. W innych badaniach Manoseviz [14] analizował owiązanie oszczególnych wierdzeń skali M K z wynikiem ogólnym w gruie mężczyzn homoseksualnych i heeroseksualnych. W badaniach rowadzonych na dwóch niezależnych róbach wskazał na 13 ozycji skali M K saysycznie isonie owiązanych z orienacją seksualną. Wyniki uzyskane w rezenowanych badaniach można rakować jako dane informujące o różnicach między mężczyznami homoseksualnymi i heeroseksualnymi w ich sosobie rzeżywania i funkcjonowania sychologicznego. Nie wskazują one naomias na obecność różnic w asekcie klinicznym. Oczywiście dla dalszych analiz waro byłoby w sosób bardziej recyzyjny konrolować secyfikę badanej gruy i związaną z nią kwesię usosunkowania wobec własnej orienacji seksualnej. Wydaje się, że wymiar egodysoniczności egosynoniczności może rzuować na modyfikowanie wysokości rofilów klinicznych, a akże na owiązania między oszczególnymi skalami MMPI-2 i orienacją seksualną. Wnioski 1. Profile kliniczne uzyskane rzez mężczyzn homoseksualnych mieszczą się w rzedziale wyników rzecięnych. Isnieją saysycznie isone różnice między gruą homoseksualną i heeroseksualną w zakresie skal konrolnych, odsawowych skal klinicznych, odskal Harrisa-Lingoesa, odskal Męskości Kobiecości Marina-Finna i odskal Inrowersji Sołecznej. 2. W zakresie skal konrolnych mężczyźni homoseksualni uzyskali wyższe wyniki w skali F, a mężczyźni heeroseksualni w skalach L i K. 3. Mężczyźni homoseksualni uzyskali isonie wyższe od mężczyzn heeroseksualnych wyniki we wszyskich odsawowych skalach klinicznych, z wyjąkiem skali Hiochondrii. 4. W zakresie odskal Harrisa-Lingoesa swierdzono wiele saysycznie isonych różnic międzygruowych. Mężczyźni homoseksualni uzyskali isonie wyższe wyniki od mężczyzn heeroseksualnych w odskalach Deresji: subiekywnym oczuciu deresji, sowolnieniu sychoruchowym, ogólnych dolegliwościach fizycznych, sęieniu sychicznym i ogrążaniu się w smęnych rozmyślaniach. W odskalach Hiserii mężczyźni homoseksualni uzyskali isonie wyższe wyniki w skalach zmęczenie złe samooczucie i skargi somayczne, mężczyźni heeroseksualni uzyskali wyższe wyniki w zarzeczeniu lękom sołecznym i orzebie konaku emocjonalnego. W odskalach Psychoaii mężczyźni homoseksualni sygnalizowali większą liczbę konflików rodzinnych i roblemów z auoryeami, silniejsze oczucie alienacji sołecznej i auoalienacji. Z kolei mężczyźni heeroseksualni rzyznawali się do silniejszego oczucia niewzruszoności sołecznej. W odskalach Paranoi mężczyźni homoseksualni uzyskali saysycznie isonie wyższe wyniki w oziomie idei rześladowczych i rzewrażliwienia, naomias w odskalach Schizofrenii uzyskali wyższe wyniki w oczuciu alienacji sołecznej i emocjonalnej, oczuciu uray anowania ego w sferze oznawczej, wolicjonalnej i w zakresie konroli oraz w oziomie dziwacznych doznań sensorycznych. W odskalach Manii sygnalizowali wyższy od mężczyzn heeroseksualnych oziom obudzenia sychomoorycznego i inflacji ego, naomias mężczyźni heeroseksualni uzyskiwali wyższe wyniki w amoralności i niewzruszoności. 5. Podskale Męskości Kobiecości Marina-Finna różnicowały isonie gruę homoseksualną i heeroseksualną. Mężczyźni homoseksualni silniej od heeroseksualnych zarzeczali sereoyowym męskim zaineresowaniom, zgłaszali większą nadwrażliwość na lęk i silniejszą idenyfikację z łcią kobiecą. Mężczyźni heeroseksualni sygnalizowali wyższy oziom cynizmu i owściągliwości. 6. W odskalach Inrowersji Sołecznej grua homoseksualna uzyskała wyższe wyniki w oczuciu niższości i dyskomforu osobisego oraz szywności. Piśmiennicwo 1. Kwiakowski M. Różnice indywidualne w konekście orienacji seksualnej. Seksuologia Polska 2009; 7 (2): Zarzycka B., Larus D. Obraz siebie u mężczyzn homoseksualnych. Sudia Gnesnensia. 2009; 23: Larus D., Zarzycka, B. Obraz rodziców u mężczyzn homoseksualnych. W: Soiński B.J. (red.). Rodzina w świele sychologii asoralnej. Archidiecezjalne Wydawnicwo Łódzkie, Łódź 2007;

8 Seksuologia Polska 2010, om 8, nr 2 4. Kwiakowski M. Posawy rodzicielskie w ercecji osób homoseksualnych, biseksualnych i heeroseksualnych. Psychoeraia 2009; 3 (150): Dean R.B., Richardson H. Analysis of MMPI rofiles of fory collegeeducaed over male homosexuals. J. Consul. Psychol. 1964; 28 (6): Adelman M.R. A comarison of rofessionally emloyed lesbians and heerosexual women on he MMPI. Arch. Sex Behav. 1977; 6 (3): Manoseviz M. Early sexual behavior in adul homosexual and heerosexual males. J. Abnorm. Psychol. 1970; 76 (3): Manoseviz M. Educaion and MMPI Mf scores in homosexual and heerosexual males. J. Consul. Clin. Psychol. 1971; 36 (3): Hahaway S.R., McKinley J.C. The Minnesoa Mulihasic Personaliy Invenory Manual. Revided. The Psychological Cororaion, New York Bucher J.N. Inernaional adaaions of he MMPI-2: A handbook of research and clinical alicaions. Universiy of Minnesoa Press, Minneaolis Bucher J.N., Williams C.L. Essenials of MMPI-2 and MMPI-A inerreaions. Universiy of Minnesoa Press, Minneaolis Kucharski T. Wsółczesne sosoby rzerowadzania inerreacji wyników w Kwesionariuszu MMPI-2. Wydawnicwo Adam Marszałek, Toruń Braaen L.J., Darling C.D. Over und cover homosexual roblems among male college sudens. Gene. Psychol. Monogr. 1965; 71 (2): Manoseviz M. Iem analyses of he MMPI Mf scale using homosexual and heerosexual males. J. Consul. Clin. Psychol. 1970; 35 (3):