Metoda sumy mocy strat jako sposób określania współczynników k i strat energetycznych występujących w silniku hydraulicznym

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Metoda sumy mocy strat jako sposób określania współczynników k i strat energetycznych występujących w silniku hydraulicznym"

Transkrypt

1 etoda sumy mocy strat jao sosób oreślaia wsółczyiów i strat eergetyczych wystęujących w siliu hydrauliczym Agiesza aczyszy AUTOATYKA W ENERGETYCE 1. Wrowadzeie Od iedawa w literaturze dostęy jest wyres rzedstawiający wzrost mocy w siliu hydrauliczym rzeciwy do ieruu rzeływu mocy w siliu autorstwa rof. Zygmuta Paszoty [7]. Wyres te larowie oisuje zależości oszczególych mocy strat wystęujących w siliu hydrauliczym i relacje między imi. Zgodie z rysuiem 1, o mocach strat i o srawości eergetyczej decydują arametry wyjściowe silia czyli rędość ątowa ω i momet silia. Są to wielości iezależe od silia i od uładu w zaresie ola racy silia 0 ω < ω max, 0 < max [3, 4]. Natomiast arametry wejściowe silia, czyli atężeie strumieia zasilającego sili (chłoość silia) i sade Δ ciśieia w siliu są wielościami zależymi [7]. Sojrzeie Z. Paszoty umożliwia rzedstawieie srawości η całowitej silia hydrauliczego, czyli stosuu mocy użyteczej P u a wale silia, wymagaej rzez aędzaą siliiem maszyę, do mocy P c osumowaej rzez sili jao fucji mometu a wale silia, rędości obrotowej wału i leości cieczy roboczej: Pu η f, P c (, ) W racy [2], w tórej rozoczęto oracowywaie bibliotei wsółczyiów i strat eergetyczych wystęujących w różych tyach om i siliów hydrauliczych, oiecze było zastosowaie metody sumy mocy umożliwiającej, w oarciu o zajomość oszczególych mocy strat wystęujących w badaej maszyie, oreśleie wsółczyiów i. Aby oracować bilas eergetyczy silia hydrauliczego stosowaego w hydrostatyczym uładzie aędowym ależy (zgodie z rysuiem 1) moce strat eergetyczych dodawać do mocy wyjściowej silia, oieważ to arametry mocy wyjściowej decydują o mocy oszczególych strat [7]. Taie odejście ozwoliło a oracowaie metody sumy mocy [2], tóra umożliwia oreśleie wsółczyiów i strat eergetyczych wystęujących w siliu hydrauliczym. Praca [2] iauguruje tworzeie bibliotei wsółczyiów i strat eergetyczych w różych tyach om i siliów hydrauliczych. Streszczeie: W artyule oazao zastosowaie metody sumy mocy strat w oceie strat eergetyczych wystęujących w siliu hydrauliczym obrotowym w sytuacji, gdy ie dysoujemy wszystimi daymi laboratoryjymi lub gdy orzystamy z daych zawartych w artach atalogowych. etoda ta ozwala a oreśleie wsółczyiów i strat eergetyczych wystęujących w siliu. etoda sumy mocy jest oarta a sojrzeiu rooowaym rzez Z. Paszotę w racach [3 9]. etoda olega a dodawaiu strumieia mocy strat eergetyczych wystęujących w siliu do strumieia mocy wyjściowej i orówaiu tej sumy z mocą wejściową. Zastosowaie metody sumy mocy strat rzedstawioo a rzyładzie silia hydrauliczego A6V. Słowa luczowe: aęd hydrostatyczy, moce strat eergetyczych, sili hydrauliczy obrotowy Abstract: The article shows how to use the method sum of ower loss. This method allows to determie the coefficiets i eergy losses i the hydraulic motor i a situatio where we do ot have all the laboratory data, or whe we use the data cotaied i the data sheets. The method sum of ower loss is a method based o the loo roosed by Z. Paszotę i [3 9]. The method cosists i addig ower flow of eergy losses i the machie to ower flow outut, as show i Figure 1. The method sum of ower loss is show o the examle of the hydraulic rotatioal motor A6V. Keywords: hydrostatic drive, ower of eergy losses, hydraulic rotatioal motors 2. Sili hydrauliczy A6V W siliu A6V tłoowym osiowym, w wyoaiu firmy Bosch Rexroth, rzedstawioym a rysuu 2, tórego odstawowe arametry racy zawarto w tabeli 1, tłoi usytuowae są w ieruu osiowym w wirującym blou cylidrowym. Silii tłoowe osiowe osiadają rzeważie iearzystą ilość tłoów. W czasie obrotu blou cylidrowego 6 zajdujące się w im tłoi 7, tworząc z cylidrami omorę roboczą, łączą się olejo z rzestrzeiami doływową i odływową silia hydrauliczego za ośredictwem otworów zajdujących się w rzestrzei 148 Nr 9 Wrzesień 2015 r.

2 Rys. 1. Wyres wzrostu mocy w siliu hydrauliczym rzeciwego do ieruu rzeływu mocy, zastęujący wyres Saey'a sadu mocy zgodego z ieruiem rzeływu mocy [7] Tabela 1. Zestawieie odstawowych arametrów silia A6V [11] q t [m 3 /obr] t [s 1 ] [mm 2 s 1 ] [Pa] t [Nm] P c [W] A6V55 54, , ,9 153,4 czołowej blou cylidrowego 6. Przy ruchu uria w lewo astęuje owięszaie się omory roboczej, tóra łączy się z rzestrzeią doływową ciśieiową i aełia się cieczą. Przy ruchu uria w rawo astęuje zmiejszaie się omory roboczej, ciecz jest wyieraa do rzestrzei odływowej isociśieiowej. Podczas racy silia część jego omór jest aełiaa cieczą roboczą, odczas gdy z iych omór ciecz jest wytłaczaa do rzewodu odływowego. W siliu zastosowao sferyczą odmiaę rozdzielacza 5, w tórym rzestrzeie ołączoe są z aałami w orusie silia oraz z otworem doływowym i otworem odływowym. W siliu wystęują rzeciei z gałęzi wysoociśieiowej do gałęzi isociśieiowej, główie w rozdzielaczu 5 silia. AUTOATYKA W ENERGETYCE Rys. 2. Wido [12] i rzerój [10] silia tłoowego osiowego tyu A6V o zmieej chłoości a obrót z rzechylym bloiem cylidrów, roducji firmy Bosch Rexroth: 1 wał aędowy; 2 tło sterujący; 3 zesół sou tłoa sterującego; 4 orus, w tórym umieszczoy jest tło sterujący; 5 rozdzielacz; 6 blo cylidrów; 7 tło (uri) 3. etoda sumy mocy Przy oreślaiu wsółczyiów i strat eergetyczych w siliu A6V55 orzystao z tabel zawierających wyii badań laboratoryjych [11], w tórych odao astęujące wielości: sade ciśieia w siliu; rędość obrotową silia jao stosue zmiay atualej rędości obrotowej do teoretyczej (masymalej) rędości t obrotowej; chłoość q t silia a obrót wału oraz wsółczyi b zmiay Nr 9 Wrzesień 2015 r. 149

3 chłoości silia day stosuiem zmieej chłoości q gv a obrót wału do teoretyczej chłoości q t a obrót wału, srawość η całowitą; srawość η mh mechaiczo-hydrauliczą ; srawość η v objętościową. Pomiary rzerowadzoo rzy stałej leości cieczy 22 mm 2 s 1. Zgodie z rysuiem 1, moc P c cieczy roboczej osumowaa rzez sili jest sumą mocy użyteczej P u (wymagaej a wale silia rzez aędzae im urządzeie), mocy P m strat mechaiczych w zesole ostrucyjym wał omory robocze, mocy P v strat objętościowych w omorach roboczych i mocy P strat ciśieiowych w aałach silia: P u η P c Z matematyczego utu widzeia owyższy zais jest orawy, choć świadczy o o sojrzeiu Saey'owsim, wyia o jeda z oieczości oreśleia wartości mocy P u użyteczej, w tórej zawarta jest wartość mometu a wale silia oc ΔP strat ciśieiowych w siliu oc P strat ciśieiowych w siliu hydrauliczym jest sumą mocy P 1 strat ciśieiowych w aale doływowym i mocy P 2 strat ciśieiowych w aale odływowym silia: P c P u + P m + P v + P Powyższe rówaie stało się utem wyjścia w oracowaym algorytmie, tóry rzedstawioy został w racy [2]. Obliczając oszczególe sładowe mocy strat wystęujące w siliu, możliwym stało się wyzaczeie strat wystęujących w maszyie, a a ich odstawie recyzyje obliczeie wsółczyiów i strat oc P c osumowaa rzez sili oc P c obieraa od cieczy rzez sili hydrauliczy wyia z iloczyu sadu ciśieia w siliu i chłoości silia: P P 1 + P 2 W ogólym rzyadu, moc P strat ciśieiowych jest iloczyem straty ciśieiowej i atężeia strumieia cieczy: P Zgodie z owyższym, wzór oisujący moc P strat ciśieiowych w siliu hydrauliczym rzyjmie ostać: P P 1 + P AUTOATYKA W ENERGETYCE P c Chłoość silia, wymagaa rzez sili od aędzającej go cieczy, musi być więsza od atężeia rówego iloczyowi q t (wyiającego z teoretyczej chłoości q t a obrót wału i z rędości obrotowej wału silia wymagaej rzez aędzae siliiem urządzeie) z owodu wystęowaia strat objętościowych w omorach roboczych silia. Chłoość jest więc rówa sumie atężeia q t oraz atężeia v strat objętościowych: q t + v Do ozaia wielości chłoości silia o zmieej chłoości q gv a obrót wału moża użyć wzoru będącego ilorazem iloczyu chłoości q gv a obrót i rędości obrotowej wału silia wymagaej rzez aędzae siliiem urządzeie do zaej srawości objętościowej η v silia: q η gv v q tb η v W siliu obrotowym atężeie 2 strumieia cieczy w aale odływowym jest ratyczie rówe atężeiu strumieia cieczy w aale doływowym (czyli chłoości silia) 2, możemy zatem zaisać, że moc P strat ciśieiowych w siliu jest rówa: P ( ) W celu wyzaczeia strat ciśieiowych w aałach silia (oory rzeływu oraz straty w rozdzielaczu) sorzystao z daych laboratoryjych J. Koralewsiego zawartych w [1], rzyjęto wielość strat ciśieiowych w aałach silia rówą wartościom strat wystęujących w omie A7V.58. DR.1.R.P.F.00, będącej bliźiaczą jedostą silia A6V. Podytowae to jest rówież fatem, iż materiały [11], w tórych rzedstawioo dae laboratoryje, dotyczą całego tyoszeregu siliów, tórych chłoość a obrót mieści się w rzedziale: 28, m 3 /obr, a rędość obrotowa zmieia się w zaresie: 88,33 45,83 obr/s. Wielość strat P ciśieiowych w aałach omy A7V.58.DR.1.R.P.F.00 wyiosła [1], uwzględiając leość 22 mm 2 s 1, rzy tórej badao sili hydrauliczy: Zając sade ciśieia w siliu oraz chłoość silia, możemy obliczyć moc P c cieczy roboczej osumowaej rzez sili oc P u użytecza silia oc P u użyteczą silia możemy obliczyć z rzeształcoej zależości a srawość η całowitą silia hydrauliczego, czyli: 150 Nr 9 Wrzesień 2015 r. Δ P 3 P Pt a 6 6, ,76 a 1472, , ,26

4 P P Pt ; 0,034 [ Pa] Zatem straty ciśieiowe w aałach silia A6V55 będą wyosiły, zgodie ze wzorem: Δ 8 Pt a a z uwagi a fat, iż badaia silia A6V55 rzerowadzoo rzy jedej stałej wartości leości oleju hydrauliczego wy- oszącej 22 mm 2 s 1, wyrażeie rzyjęto rówe jede. Wyładi otęgowy a wływu atężeia cieczy w aałach a straty ciśieiowe Δ rzyjęto rówy 1,78, oierając się a badaiach [1], tóre rzerowadzoo rzy zmieiającej się leości oleju hydrauliczego w zaresie od 14,53 mm 2 s 1 do 91,16 mm 2 s 1. Uwzględiając zmiaę rędości z Pt do t silia oraz chłoości: a Rys. 3. Straty Δ ciśieiowe w aałach silia A6V jao fucja chłoości silia między ciśieiem 1i w omorach doływowych silia a ciśieiem 2i w omorach odływowych silia: P v v i v ( 1i 2i ) 0,034 P P Pt ; Pt 1, ,8 10 [ ] [ m / obr] 70[ s ] Pa [ m / obr] 25[ s ] 1,78 0,192[ Pa] Sade i ciśieia idyowaego w omorach roboczych silia wraz ze stratami ciśieiowymi w aałach silia daje am sade ciśieia w siliu: i + Przeształcając owyższą zależość, możemy wyzaczyć sade i ciśieia idyowaego w omorach roboczych silia: Wsółczyi 8 strat ciśieiowych w aałach wewętrzych silia hydrauliczego A6V55, rzy atężeiu rzeływu rówym teoretyczej wydajości Pt omy, względem ciśieia omialego uładu wyiesie: 8 Pt, 0, [ Pa] [ Pa] 0,005 Zając wartość wsółczyia 8, moża wyzaczyć wartość strat ciśieiowych w aałach silia z zależości: Δ 8 Pt a Obliczoe w owyższy sosób wartości strat Δ ciśieiowych w aałach silia A6V55 jao fucja chłoości silia rzedstawioe zostały a rysuu oc ΔP v strat objętościowych w siliu oc P v strat objętościowych w siliu jest iloczyem atężeia v strat objętościowych (główie atężeia rzecieów wewętrzych między roboczymi omorami doływowymi a odływowymi) oraz sadu i ciśieia idyowaego a i W celu obliczeia atężeia v strat objętościowych w omorach roboczych silia, możemy wyorzystać zależość: v b q t t Chcąc wyzaczyć wsółczyi 9 strat objętościowych v w siliu hydrauliczym ależy sorzystać ze wzoru: 9 v i do tórego wartości zostały odczytae z rysuu 4. Pt 3 1 [ ] 3 [ ] 0, m s 0,0038 m s 9 1 0,054 [ ] Zając wartość sadu i ciśieia idyowaego w omorach roboczych oraz wartość atężeia v strat objętościowych w siliu, moża obliczyć wartości mocy P v strat objętościowych wystęujących w siliu. Wyreślając zależość atężeia v strat objętościowych w omorach roboczych silia jao fucję sadu idyo- AUTOATYKA W ENERGETYCE Nr 9 Wrzesień 2015 r. 151

5 3.5. oc ΔP m strat mechaiczych w zesole ostrucyjym wał omory robocze silia Zgodie z rówaiem staowiącym odstawę oracowaego algorytmu moc P c cieczy roboczej osumowaej rzez sili jest sumą mocy P u użyteczej i mocy strat wystęujących w siliu. oc P m strat mechaiczych w zesole ostrucyjym wał omory robocze możemy więc, o rzeształceiu, obliczyć jao: P m P c P u P v P Rys. 4. Natężeie v strat objętościowych w omorach roboczych silia A6V55 jao fucja sadu idyowaego Δ i ciśieia w omorach roboczych silia oc P m strat mechaiczych w siliu hydrauliczym jest mocą strat związaych z siłami tarcia mechaiczego i z siłami bezwładości elemetów ruchomych w zesole ostrucyjym rzeoszącym moc mechaiczą od elemetów ruchomych w omorach roboczych do wału silia obrotowego. oc P m strat mechaiczych jest iloczyem mometu m strat mechaiczych oraz rędości ątowej ω wału silia: P m m ω Zatem momet m strat mechaiczych wyzaczoy z owyższej zależości będzie rówy: m P ω m AUTOATYKA W ENERGETYCE Rys. 5. Natężeie v strat objętościowych w omorach roboczych silia A6V55 jao fucja sadu idyowaego Δ i ciśieia w omorach roboczych silia, rzy ustaloych rędościach obrotowych wału silia omet i idyoway w omorach roboczych silia jest rówy sumie mometu obciążającego wał silia i mometu m strat mechaiczych: i + m omet i idyoway w omorach roboczych silia może zostać rówież wyliczoy z zależości: qt 2π i Wartość mometu m strat w siliu o geometryczej (zmieej) chłoości a obrót wału obliczoo zgodie z zależościami odaymi rzez Z. Paszotę w [5]: i Rys. 6. Wartość wyładia a v (w fucji otęgowej oisującej zależość atężeia v strat objętościowych od sadu Δ i ciśieia idyowaego w omorach roboczych silia hydrauliczego) jao fucja rędości obrotowej wału silia A5V55 a m m,,b,v b + t + t a m qt b t 2 π 7.2 waego Δ i ciśieia w omorach roboczych silia rzy ustaloych rędościach obrotowych wału (rysue 5), otrzymamy dae ozwalające oreślić wyładi a v, tóry został rzedstawioy a rysuu Nr 9 Wrzesień 2015 r. Uwzględiając stałą leość oleju hydrauliczego, czło a m rzyjęto rówy 1, zatem wzór oisujący momet m strat rzyjmie astęującą ostać:

6 Tabela 2. Zestawieie wsółczyiów i strat eergetyczych wystęujących w siliu A6V55 A6V55 22 [mm 2 s 1 ] q t 54, [m 3 ] b cost. 70 [s 1 ] 40 [Pa] P c 153,4 [W] Rys. 7. omet m strat mechaiczych w zesole ostrucyjym wał omory robocze jao fucja mometu a wale silia A6V55 m v , ,033 a m 7.2 0, ,054 a v 1,83 a v a v 8 0,005 a 1,78 a dla tórego wartość mometów m strat mechaiczych odczytao z rysuu 8. Rys. 8. omet strat mechaiczych w ieobciążoym siliu ( 0) jao fucja rędości obrotowej wału silia A6V ,61 Nm [ ] 1,14[ Nm] 348,9[ Nm] 7 0,033 m,,b,v b + t + t Wsółczyi obliczoo z zależości: m 0, 0, b 1, t q t 2Π 7.2 m 0, 0,b 1, Wsółczyi 7.2 obliczoo z zależości: 7.2 m t, t,b 1, t m 0, t,b 1, dla tórego wartość mometu m t, t,b 1, strat mechaiczych w siliu obciążoym mometem t teoretyczym odczytao z rysuu 7, atomiast wartość mometu m 0, t,b 1, strat mechaiczych w ieobciążoym siliu odczytao z rysuu 8. AUTOATYKA W ENERGETYCE dla tórego wartość mometu m strat mechaiczych odczytao z rysuu ,14 348,9 [ Nm] [ Nm] 7 0,003 Wsółczyi obliczoo z zależości: m 0, t,b 1, t m 0, 0,b 1,. 2 25,06 [ Nm] 12,61[ Nm] 348,9[ Nm] 7 0,036 Przedstawioa metoda sumy mocy umożliwiła obliczeie wsółczyiów i strat eergetyczych wystęujących w siliu A6V, tóre zostały rzedstawioe w tabeli Wsółczyii i strat eergetyczych Wyładii a m, a v i a mówiące o wływie leości cieczy roboczej a oszczególe rodzaje strat (m mechaicze; v objętościowe, ciśieiowe) zostały omiięte, gdyż badaia Nr 9 Wrzesień 2015 r. 153

7 AUTOATYKA W ENERGETYCE zostały rzerowadzoe tylo dla jedej leości cieczy roboczej wyoszącej 22 mm 2 s 1. Wsółczyi 7.1 mometu m strat mechaiczych staowi sumę wsółczyiów i 7.1.2, dostarcza am iformację o stratach sowodowaych tarciem między elemetami ostrucji (. łożysa), ja rówież tarciem między cieczą wyełiającą arter a bloiem cylidrowym, tarciem wirującego blou cylidrowego a ieruchomym rozdzielaczem. Wsółczyi 7.2 mometu m strat mechaiczych mówi o wielości rzyrostu Δ m mometu strat mechaiczych w siliu, będącego sutiem wzrostu obciążeia, czyli mometu a wale silia. Wsółczyi 8 strat Δ ciśieiowych mówi o wielości strat wystęujących w aałach wewętrzych i w rozdzielaczu maszyy. Straty te są główie efetem miejscowych strat ciśieia, wyiających ze zmiay ieruu i rędości rzeływającego strumieia. Wsółczyi 9 atężeia strat objętościowych w omorach roboczych silia hydrauliczego dostarcza am iformacji o stratach związaych rzede wszystim z rzecieami czyia roboczego rzez szczeliy między elemetami wyorowymi a ściaami omór roboczych, elemetami rozdzielacza (jeżeli został zastosoway) oraz stratami związaymi z efetem zmiay objętości roboczej silia ja rówież zmiay wysoości szczeli w wyiu zmia ciśieia i temeratury. Wartość wyładia a mówi o wływie atężeia cieczy w aałach a straty ciśieiowe Δ. Wartość wyładia a v mówi o wływie idyowaego sadu Δ i ciśieia w omorach roboczych a atężeie v strat objętościowych. Jego wartość iformuje as zarówo o charaterze rzeływu cieczy roboczej, ja i o wływie zmia szczeli w siliu. 4. Podsumowaie 1. W artyule rzedstawioo metodę sumy mocy, tóra służy wyzaczaiu wsółczyiów i strat eergetyczych wystęujących w siliach hydrauliczych w sytuacji, gdy ie dysoujemy wszystimi daymi laboratoryjymi lub gdy orzystamy z daych zawartych w artach atalogowych. Uzysae w te sosób wsółczyii i strat umożliwiają oceę eergetyczą maszy wyorowych z wyorzystaiem sojrzeia a straty rooowaego rzez Z. Paszotę w racach [3 8]. 2. Wsółczyii i strat eergetyczych zostały sostruowae w tai sosób, aby otrzymać względą wartość oszczególych strat w elemecie uładu hydrostatyczego (w omie, w siliu hydrauliczym, ale taże w rzewodach i w zesole sterowaia dławieiowego rędości silia). Umożliwiają oe oceę roorcji i wielości strat oraz oceę wartości srawości eergetyczej elemetu (objętościowej, ciśieiowej, mechaiczej), będącej sutiem strat wystęujących rzy ciśieiu omialym racy uładu, w tórym elemet jest zastosoway. W efecie, dzięi zajomości wsółczyiów i oszczególych strat, możliwe jest oreśleie strat i srawości eergetyczej elemetów racujących w uładzie aędowym (całowitej, objętościowej, ciśieiowej, mechaiczej), a taże srawości całowitej uładu o oreśloej struturze sterowaia rędości silia jao fucji wsółczyia ω rędości i wsółczyia obciążeia silia hydrauliczego oraz leości oleju hydrauliczego [9]. 3. Wyorzystay model matematyczy (zdefiioway w [6]) mometu m strat mechaiczych w siliu hydrauliczym o geometryczej chłoości q gv a obrót wału załada roorcjoaly rzyrost mometu m 0 strat mechaiczych w siliu ieobciążoym, wyiający ze wzrostu rędości wału silia, zaś w siliu A6V55 uzysao rzebieg ieroorcjoaly. Z olei w badaiach iych jedoste [2, 13],. PTO2-16 (q t 12, [m 3 / obr]; 21,54 [s 1 ]) rzyrost mometu m 0 strat mechaiczych wyiający ze wzrostu rędości miał rzebieg liiowy (R 2 0,995), a więc otwierdzający model matematyczy mometu m strat mechaiczych w siliu hydrauliczym. W dalszych badaiach ależy zwrócić uwagę a te roblem. 4. Tabela 2, zestawiająca wsółczyii i strat eergetyczych w siliu A6V55, w rzejrzysty sosób dostarcza am iformacji o wielości i roorcji oszczególych strat wystęujących w tym siliu. Zestawieie wsółczyiów i strat w rzyadu iych tyów maszy wyorowych w zaczym stoiu rzyczyiłoby się do orawy jaości i szybości racy rojetatów uładów aędu hydrostatyczego. Literatura [1] Koralewsi J.: Wływ leości a straty eergetycze w omie tłoowej o zmieej wydajości. Raort merytoryczy romotorsiego rojetu badawczego Nr rej. N N , r umowy 4684/TO2/2007/33. [2] aczyszy A.: Aaliza eergetycza ostrucji wyorowych maszy obrotowych stosowaych w rzeładiach hydrostatyczych. Praca dotorsa. Politechia Gdańsa, Wydział Oceaotechii i Orętowictwa, Gdańs [3] Paszota Z.: Parametry badań srawości eergetyczej om i siliów hydrauliczych. Pole racy uładu aędu hydrostatyczego. Naędy i Sterowaie 11/2009. [4] Paszota Z.: The oeratig field of a hydrostatic drive system arameters of the eergy efficiecy ivestigatios of ums ad hydraulic motor. Polish aritime Research 4(62)/2009. [5] Paszota Z.: Straty eergetycze w siliu hydrauliczym obrotowym defiicje i zależości służące oceie srawości silia i aędu hydrostatyczego. Rozdział w moografii.t.: Badaie, ostrucja, wytwarzaie i esloatacja uładów hydrauliczych od redacją Adama Klicha, Atoiego Kozieła i Edwarda Palczaa. Bibliotea Cylider Istytut Techii Góriczej Komag, Gliwice 2010, s [6] Paszota Z.: odele teoretycze i matematycze mometu strat mechaiczych w siliu hydrauliczym obrotowym stosowaym w aędzie hydrostatyczym. Rozdział w moografii t.: Badaie, ostrucja, wytwarzaie i esloatacja uładów hydrauliczych od redacją Adama Klicha, Atoiego Kozieła i Edwarda Palczaa. Bibliotea Cylider Cetrum echaizacji Górictwa Komag, Gliwice 2010, s Nr 9 Wrzesień 2015 r.

8 [7] Paszota Z.: Hydrostatic drives as safe ad eergy savig machies. The drive ivestigatio method comatible with the diagram of ower icrease oosite to the directio of ower flow. Polish aritime Research 1(68)/2011. [8] Paszota Z.: Effect of the worig liquid comressibility o the icture of volumetric ad mechaical losses i a high ressure dislacemet um used i a hydrostatic drive. Part I Eergy losses i a drive system, volumetric losses i a um. Polish aritime Research 2(73)/2012. [9] Paszota Z.: Wsółczyii i strat eergetyczych w elemetach aędu hydrostatyczego. Rozdział w moografii t.: Badaie, ostrucja, wytwarzaie i esloatacja uładów hydrauliczych od redacją Adama Klicha, Atoiego Kozieła i Edwarda Palczaa. Bibliotea Cylider Cetrum echaizacji Górictwa Komag, Gliwice 2013, s [10] Istrucja obsługi silia A6V firmy Bosch Rexroth RE B/ [11] ateriały firmy Bosch-Rexroth API /92 [12] ateriały firmy Bosch-Rexroth S. z o.o. htt:// cfm?laguageen&vhistg54069,g61367&pageidm3726 a dzień: [13] Czyńsi.: Badaia laboratoryje modelu srawości eergetyczej rzeładi hydrostatyczej. Praca dotorsa, Politechia Szczecińsa, Wydział Techii orsiej, Szczeci relama dr iż. Agiesza aczyszy Wydział Oceaotechii i Orętowictwa, Politechia Gdańsa agiesza.maczyszy@g.gda.l artyuł recezoway Nr 9 Wrzesień 2015 r. 155

UŚCIŚLENIA TEORETYCZNE ZWIĄZANE Z WYZNACZENIEM STRAT I SPRAWNOŚCI DLA PRZEKŁADNI HYDROSTATYCZNYCH

UŚCIŚLENIA TEORETYCZNE ZWIĄZANE Z WYZNACZENIEM STRAT I SPRAWNOŚCI DLA PRZEKŁADNI HYDROSTATYCZNYCH 1 Rozdział 6 UŚCIŚLENIA TEORETYCZNE ZWIĄZANE Z WYZNACZENIE STRAT I SRAWNOŚCI DLA RZEKŁADNI HYDROSTATYCZNYCH 6.1. Wrowadzeie Symulacja omuterowa, owiązaa z wyiami badań laboratoryjych, owia umożliwiać ełą

Bardziej szczegółowo

130 Nr 11 Listopad 2014 r.

130 Nr 11 Listopad 2014 r. orówaie mocy strat eergetyczych w omie wyorowej o zmieej wydajości, określoych bez uwzględieia bądź z uwzględieiem mocy ściskaia oleju hydrauliczego Zygmut aszota 1. Wrowadzeie W racach [1 4] autor dokoał

Bardziej szczegółowo

OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYK POMPY WIROWEJ I WYZNACZENIE PAGÓRKA SPRAWNOŚCI

OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYK POMPY WIROWEJ I WYZNACZENIE PAGÓRKA SPRAWNOŚCI Ćwiczeie 5 OKREŚLENIE CARAKTERYSTYK POMPY WIROWEJ I WYZNACZENIE PAGÓRKA SPRAWNOŚCI Wykaz ważiejszych ozaczeń c 1 rędkość bezwzględa cieczy a wlocie do wirika, m/s c rędkość bezwzględa cieczy a wylocie

Bardziej szczegółowo

Straty i sprawność energetyczna silników i układów napędowych

Straty i sprawność energetyczna silników i układów napędowych Straty i sprawność energetyczna silników i układów napędowych Zygmunt Paszota Zastąpienie wykresu Sankeya spadku mocy zgodnego z kierunkiem przepływu mocy wykresem wzrostu mocy przeciwnego do kierunku

Bardziej szczegółowo

Modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych w pompie stosowanej w napędzie hydrostatycznym

Modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych w pompie stosowanej w napędzie hydrostatycznym Modele teoretyczne i matematyczne momentu strat mechanicznych w pompie stosowanej w napędzie hydrostatycznym Zygmunt Paszota Opracowanie jest kontynuacją prac [1 18], których celem jest stworzenie metody

Bardziej szczegółowo

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki Politechia Warszawsa Wydział Samochodów i Maszy Roboczych Istytut Podstaw Budowy Maszy Załad Mechaii http://www.ipbm.simr.pw.edu.pl/ Teoria maszy i podstawy automatyi semestr zimowy 206/207 dr iż. Sebastia

Bardziej szczegółowo

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY W BYDGOSZCZY WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ INSTYTUT EKSPLOATACJI MASZYN I TRANSPORTU ZAKŁAD STEROWANIA ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA ĆWICZENIE: E20 BADANIE UKŁADU

Bardziej szczegółowo

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki Politechia Warszawsa Wydział Samochodów i Maszy Roboczych Istytut Podstaw Budowy Maszy Załad Mechaii http://www.ipbm.simr.pw.edu.pl/ Teoria maszy i podstawy automatyi semestr zimowy 07/08 dr iż. Sebastia

Bardziej szczegółowo

Zatem przyszła wartość kapitału po 1 okresie kapitalizacji wynosi

Zatem przyszła wartość kapitału po 1 okresie kapitalizacji wynosi Zatem rzyszła wartość kaitału o okresie kaitalizacji wyosi m k m* E Z E( m r) 2 Wielkość K iterretujemy jako umowa włatę, zastęującą w rówoważy sosób, w sesie kaitalizacji rostej, m włat w wysokości E

Bardziej szczegółowo

Model matematyczny strat objętościowych ściskania oleju hydraulicznego w pompie wyporowej o zmiennej wydajności

Model matematyczny strat objętościowych ściskania oleju hydraulicznego w pompie wyporowej o zmiennej wydajności Model mtemtyczy strt objętościowych ściski oleju hydruliczego w omie wyorowej o zmieej wydjości Zygmut szot 1. Wrowdzeie W rcch [1 4] utor dokoł róby ocey wływu ściśliwości cieczy roboczej obrz strt objętościowych

Bardziej szczegółowo

Techniczne Aspekty Zapewnienia Jakości

Techniczne Aspekty Zapewnienia Jakości Istytut Techologii Maszy i Automatyzacji Politechii Wrocławsiej Pracowia Metrologii i Badań Jaości Wrocław, dia Ro i ierue studiów. Grupa (dzień tygodia i godzia rozpoczęcia zajęć) Techicze Aspety Zapewieia

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia rachunkowe TEST ZGODNOŚCI χ 2 PEARSONA ROZKŁAD GAUSSA

Ćwiczenia rachunkowe TEST ZGODNOŚCI χ 2 PEARSONA ROZKŁAD GAUSSA Aaliza iepewości pomiarowych w esperymetach fizyczych Ćwiczeia rachuowe TEST ZGODNOŚCI χ PEARSONA ROZKŁAD GAUSSA UWAGA: Na stroie, z tórej pobrałaś/pobrałeś istrucję zajduje się gotowy do załadowaia arusz

Bardziej szczegółowo

n k n k ( ) k ) P r s r s m n m n r s r s x y x y M. Przybycień Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka

n k n k ( ) k ) P r s r s m n m n r s r s x y x y M. Przybycień Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka Wyższe momety zmieej losowej Deiicja: Mometem m rzędu azywamy wartość oczeiwaą ucji h() dla dysretej zm. losowej oraz ucji h() dla ciągłej zm. losowej: m E P m E ( ) d Deiicja: Mometem cetralym µ rzędu

Bardziej szczegółowo

Wyższe momenty zmiennej losowej

Wyższe momenty zmiennej losowej Wyższe momety zmieej losowej Deiicja: Mometem m rzędu azywamy wartość oczeiwaą ucji h( dla dysretej zm. losowej oraz ucji h( dla ciągłej zm. losowej: m E P m E ( d Deiicja: Mometem cetralym µ rzędu dla

Bardziej szczegółowo

Wpływ lepkości i ściśliwości zapowietrzonego. oleju na wyznaczanie strat objętościowych w pompie. w pompie tłokowej o zmiennej wydajności

Wpływ lepkości i ściśliwości zapowietrzonego. oleju na wyznaczanie strat objętościowych w pompie. w pompie tłokowej o zmiennej wydajności Wpływ lepkości i ściśliwości zapowietrzonego oleju na wyznaczanie strat objętościowych w pompie tłokowej o zmiennej wydajności Jan Koralewski 1. Wprowadzenie W pracach [1 3] autor przedstawił wyniki badań

Bardziej szczegółowo

Wykład 8: Zmienne losowe dyskretne. Rozkłady Bernoulliego (dwumianowy), Pascala, Poissona. Przybliżenie Poissona rozkładu dwumianowego.

Wykład 8: Zmienne losowe dyskretne. Rozkłady Bernoulliego (dwumianowy), Pascala, Poissona. Przybliżenie Poissona rozkładu dwumianowego. Rachue rawdoodobieństwa MAP064 Wydział Eletroii, ro aad. 008/09, sem. leti Wyładowca: dr hab. A. Jurlewicz Wyład 8: Zmiee losowe dysrete. Rozłady Beroulliego (dwumiaowy), Pascala, Poissoa. Przybliżeie

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE PODSTAWOWYCH CZŁONÓW LINIOWYCH UKŁADÓW AUTOMATYKI

CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE PODSTAWOWYCH CZŁONÓW LINIOWYCH UKŁADÓW AUTOMATYKI CHARAKERYSYKI CZĘSOLIWOŚCIOWE PODSAWOWYCH CZŁONÓW LINIOWYCH UKŁADÓW AUOMAYKI Do podstawowych form opisu dyamii elemetów automatyi (oprócz rówań różiczowych zaliczamy trasmitację operatorową s oraz trasmitację

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z laboratorium proekologicznych źródeł energii

Sprawozdanie z laboratorium proekologicznych źródeł energii P O L I T E C H N I K A G D A Ń S K A Sprawozdaie z laboratorium proekologiczych źródeł eergii Temat: Wyzaczaie współczyika efektywości i sprawości pompy ciepła. Michał Stobiecki, Michał Ryms Grupa 5;

Bardziej szczegółowo

Ć wiczenie 17 BADANIE SILNIKA TRÓJFAZOWEGO KLATKOWEGO ZASILANEGO Z PRZEMIENNIKA CZĘSTOTLIWOŚCI

Ć wiczenie 17 BADANIE SILNIKA TRÓJFAZOWEGO KLATKOWEGO ZASILANEGO Z PRZEMIENNIKA CZĘSTOTLIWOŚCI Ć wiczeie 7 BADANIE SILNIKA TRÓJFAZOWEGO KLATKOWEGO ZASILANEGO Z RZEIENNIKA CZĘSTOTLIWOŚCI Wiadomości ogóle Rozwój apędów elektryczych jest ściśle związay z rozwojem eergoelektroiki Współcześie a ogół

Bardziej szczegółowo

Diagnozowanie nieszczelności w rurociągach przesyłowych cieczy z wykorzystaniem zmodyfikowanej metody opartej na detekcji fal ciśnienia

Diagnozowanie nieszczelności w rurociągach przesyłowych cieczy z wykorzystaniem zmodyfikowanej metody opartej na detekcji fal ciśnienia Dr iż. Paweł Ostaowicz Politechia Białostoca Wydział Mechaiczy ul. Wiejsa 45C, 5-35 Białysto E-mail:.ostaowicz@b.edu.l Diagozowaie ieszczelości w rurociągach rzesyłowych cieczy z wyorzystaiem zmodyfiowaej

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ. Ćwiczenie nr 16

LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ. Ćwiczenie nr 16 KATEDRA INŻYNIERII CHEMICZNEJ I ROCESOWEJ INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, ROCESOWEJ I BIOROCESOWEJ Ćwiczeie r 16 Mieszaie Osoba odpowiedziala: Iwoa Hołowacz Gdańsk,

Bardziej szczegółowo

Metoda określania stopnia zapowietrzenia cieczy w pompie wyporowej o zmiennej wydajności

Metoda określania stopnia zapowietrzenia cieczy w pompie wyporowej o zmiennej wydajności Metoda określania stopnia zapowietrzenia cieczy w pompie wyporowej o zmiennej wydajności Zygmunt Paszota 1 Wprowadzenie W pracach [1 4] autor dokonał oceny wpływu ściśliwości cieczy roboczej na obraz strat

Bardziej szczegółowo

Zawory regulacyjne (PN 16) VF 2 - Zawór 2-drogowy, kołnierzowy VF 3 - Zawór 3-drogowy, kołnierzowy

Zawory regulacyjne (PN 16) VF 2 - Zawór 2-drogowy, kołnierzowy VF 3 - Zawór 3-drogowy, kołnierzowy Arusz Iformacyjy Zawory regulacyje (PN 16) VF 2 - Zawór 2-drogowy, ołierzowy VF 3 - Zawór 3-drogowy, ołierzowy Opis Zawory VF 2 i VF 3 zapewiają wysoiej jaości regulację i oszczęde rozwiązaie dla uładów

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW BADANIE ODKSZTAŁCEŃ SPRĘŻYNY ŚRUBOWEJ Opracował: Dr iż. Grzegorz

Bardziej szczegółowo

Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI. Wyznaczanie ciepła właściwego c p dla powietrza

Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI. Wyznaczanie ciepła właściwego c p dla powietrza Katedra Silików Saliowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI Wyzaczaie cieła właściweo c dla owietrza Wrowadzeie teoretycze Cieło ochłoięte rzez ciało o jedostkowej masie rzy ieskończeie małym rzyroście

Bardziej szczegółowo

PRACOWNIA ELEKTRYCZNA Sprawozdanie z ćwiczenia nr

PRACOWNIA ELEKTRYCZNA Sprawozdanie z ćwiczenia nr Zespół Szkół Techiczych w Skarżysku-Kamieej PRACOWNIA ELEKTRYCZNA Sprawozdaie z ćwiczeia r imię i azwisko Temat ćwiczeia: BADANIE SILNIKA BOCZNIKOWEGO PRĄDU STAŁEGO rok szkoly klasa grupa data wykoaia

Bardziej szczegółowo

Badanie efektu Halla w półprzewodniku typu n

Badanie efektu Halla w półprzewodniku typu n Badaie efektu alla w ółrzewodiku tyu 35.. Zasada ćwiczeia W ćwiczeiu baday jest oór elektryczy i aięcie alla w rostoadłościeej róbce kryształu germau w fukcji atężeia rądu, ola magetyczego i temeratury.

Bardziej szczegółowo

EA3 Silnik komutatorowy uniwersalny

EA3 Silnik komutatorowy uniwersalny Akademia Góriczo-Huticza im.s.staszica w Krakowie KAEDRA MASZYN ELEKRYCZNYCH EA3 Silik komutatorowy uiwersaly Program ćwiczeia 1. Oględziy zewętrze 2. Pomiar charakterystyk mechaiczych przy zasilaiu: a

Bardziej szczegółowo

Metrologia: miary dokładności. dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie

Metrologia: miary dokładności. dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Metrologia: miary dokładości dr iż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczeciie Miary dokładości: Najczęściej rozkład pomiarów w serii wokół wartości średiej X jest rozkładem Gaussa: Prawdopodobieństwem,

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia rachunkowe TEST ZGODNOŚCI 2 PEARSONA ROZKŁAD GAUSSA

Ćwiczenia rachunkowe TEST ZGODNOŚCI 2 PEARSONA ROZKŁAD GAUSSA Ćwiczeia rachuowe TEST ZGODOŚCI PEARSOA ROZKŁAD GAUSSA UWAGA: a stroie, z tórej pobrałaś/pobrałeś istrucję zajduje się gotowy do załadowaia arusz alulacyjy do programu Calc paietu Ope Office, iezbędy podczas

Bardziej szczegółowo

Dyskretna optymalizacja pompy zębatej z podciętą stopą zęba za pomocą nakładkowych drzew logicznych

Dyskretna optymalizacja pompy zębatej z podciętą stopą zęba za pomocą nakładkowych drzew logicznych Dyskreta otymalizacja omy zębatej z odciętą stoą zęba za omocą akładkowych drzew logiczych aria A. Partyka, aria Natorska. Wstę Układy hydraulicze są coraz częściej stosowae ze względu a możliwości rzeoszeia

Bardziej szczegółowo

Chemia Fizyczna Technologia Chemiczna II rok Wykład 1. Kontakt,informacja i konsultacje. Co to jest chemia fizyczna?

Chemia Fizyczna Technologia Chemiczna II rok Wykład 1. Kontakt,informacja i konsultacje. Co to jest chemia fizyczna? Chemia Fizyczna Technologia Chemiczna II ro Wyład 1 Kierowni rzedmiotu: Dr hab. inż. Wojciech Chrzanowsi Kontat,informacja i onsultacje Chemia A ; oój 307 Telefon: 347-2769 E-mail: wojte@chem.g.gda.l tablica

Bardziej szczegółowo

( ) O k k k. A k. P k. r k. M O r 1. -P n W. P 1 P k. Rys. 3.21. Redukcja dowolnego przestrzennego układu sił

( ) O k k k. A k. P k. r k. M O r 1. -P n W. P 1 P k. Rys. 3.21. Redukcja dowolnego przestrzennego układu sił 3.7.. Reducja dowolego uładu sił do sił i par sił Dowolm uładem sił będiem awać uład sił o liiach diałaia dowolie romiescoch w prestrei. tm pucie ajmiem się sprowadeiem (reducją) taiego uładu sił do ajprostsej

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyzacji Okrętu

Podstawy Automatyzacji Okrętu Politechika Gdańska Wydział Oceaotechiki i Okrętowictwa St. iż. I stoia, sem. IV, kieruek: Oceaotechika, sec.: ZiMwGM Podstawy Automatyzacji Okrętu 9 SEROWANIE NAPĘDU SAKU M. H. Ghaemi Marzec 7 Podstawy

Bardziej szczegółowo

Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 2

Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 2 Chłodictwo i Kriogeika - Ćwiczeia Lista 2 dr hab. iż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl Politechika Wrocławska Wydział Mechaiczo-Eergetyczy Katedra Termodyamiki, Teorii Maszy i Urządzeń

Bardziej szczegółowo

Instalacje i Urządzenia Elektryczne Automatyki Przemysłowej. Modernizacja systemu chłodzenia Ciągu Technologicznego-II część elektroenergetyczna

Instalacje i Urządzenia Elektryczne Automatyki Przemysłowej. Modernizacja systemu chłodzenia Ciągu Technologicznego-II część elektroenergetyczna stalacje i Urządzeia Eletrycze Automatyi Przemysłowej Moderizacja systemu chłodzeia Ciągu echologiczego- część eletroeergetycza Wyoali: Sebastia Marczyci Maciej Wasiuta Wydział Eletryczy Politechii Szczecińsiej

Bardziej szczegółowo

9.0. Sprzęgła i hamulce 9.1. Sprzęgła

9.0. Sprzęgła i hamulce 9.1. Sprzęgła odstawy Kostrucji Maszy - projetowaie 9.0. Sprzęgła i hamulce 9.1. Sprzęgła Sprzęgło - podzespół ostrucyjy służący do przeazywaia eergii ruchu orotowego między wałami ez zamierzoej zmiay jej parametrów

Bardziej szczegółowo

PRZETWORNIKI C/A 1. STRUKTURA PRZETWORNIKA C/A

PRZETWORNIKI C/A 1. STRUKTURA PRZETWORNIKA C/A PZETWON C/A. STTA PZETWONA C/A. PZETWON C/A NAPĘCOWE.. PZETWON NAPĘCOWE Z DZELNEM NAPĘCOWYM WYJŚCEM NAPĘCOWYM... Przetwori C/A z drabią rówoległą Deoder z N N N wy stawieia przełącziów dla sytuacji, gdy

Bardziej szczegółowo

RUCH DRGAJĄCY. Ruch harmoniczny. dt A zatem równanie różniczkowe ruchu oscylatora ma postać:

RUCH DRGAJĄCY. Ruch harmoniczny. dt A zatem równanie różniczkowe ruchu oscylatora ma postać: RUCH DRGAJĄCY Ruch haroniczny Ruch, tóry owtarza się w regularnych odstęach czasu, nazyway ruche oresowy (eriodyczny). Szczególny rzyadie ruchu oresowego jest ruch haroniczny: zależność rzeieszczenia od

Bardziej szczegółowo

Wykład 7. Przestrzenie metryczne zwarte. x jest ciągiem Cauchy ego i posiada podciąg zbieżny. Na mocy

Wykład 7. Przestrzenie metryczne zwarte. x jest ciągiem Cauchy ego i posiada podciąg zbieżny. Na mocy Wyład 7 Przestrzeie metrycze zwarte Defiicja 8 (przestrzei zwartej i zbioru zwartego Przestrzeń metryczą ( ρ X azywamy zwartą jeśli ażdy ciąg elemetów tej przestrzei posiada podciąg zbieży (do putu tej

Bardziej szczegółowo

EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2013/2014

EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2013/2014 EROELEKRA Ogólopolsa Olimpiada Wiedzy Eletryczej i Eletroiczej Ro szoly 013/014 Zadaia z eletrotechii a zawody III stopia (iał) z rozwiązaiami Zadaie 1 W przepompowi plauje się zaistalować pompę zasilającą,

Bardziej szczegółowo

Analiza I.1, zima wzorcowe rozwiązania

Analiza I.1, zima wzorcowe rozwiązania Aaliza I., zima 07 - wzorcowe rozwiązaia Marci Kotowsi 5 listopada 07 Zadaie. Udowodij, że dla ażdego aturalego liczba 7 + dzieli się przez 6. Dowód. Tezę udowodimy za pomocą iducji matematyczej. Najpierw

Bardziej szczegółowo

Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka Wnioskowanie statystyczne. Estymacja i estymatory. Dr Anna ADRIAN Paw B5, pok407

Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka Wnioskowanie statystyczne. Estymacja i estymatory. Dr Anna ADRIAN Paw B5, pok407 Rachek rawdoodobieństwa i statystyka Wioskowaie statystycze. Estymacja i estymatory Dr Aa ADRIAN Paw B5, ok407 ada@agh.ed.l Estymacja arametrycza Podstawowym arzędziem szacowaia iezaego arametr jest estymator

Bardziej szczegółowo

2.2. DRGANIA MASZYN ELEMENTARNE ŹRÓDŁA DRGAŃ W MASZYNACH

2.2. DRGANIA MASZYN ELEMENTARNE ŹRÓDŁA DRGAŃ W MASZYNACH .. DRGANIA MASZYN Podae poprzedio wzory (. ) i (.3 ) uzależiają amplitudy drgań harmoiczych i szeroopasmowych elemetów maszy od podatości bądź mobilości oraz od wartości i widma sił wymuszających drgaia.

Bardziej szczegółowo

P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A

P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A WYDZIAŁ BUDOWNICTWA, MECHANIKI I PETROCHEMII INSTYTUT INŻYNIERII MECHANICZNEJ LABORATORIUM NAPĘDÓW I STEROWANIA HYDRAULICZNEGO I PNEUMATYCZNEGO Instrkcja do

Bardziej szczegółowo

OBWODY LINIOWE PRĄDU STAŁEGO

OBWODY LINIOWE PRĄDU STAŁEGO Politechia Gdańsa Wydział Eletrotechii i utomatyi 1. Wstęp st. stacjoare I st. iżyiersie, Mechatroia (WM) Laboratorium Eletrotechii Ćwiczeie r 1 OBWODY LINIOWE PRĄDU STŁEGO Obwód eletryczy liiowy jest

Bardziej szczegółowo

MINIMALIZACJA PUSTYCH PRZEBIEGÓW PRZEZ ŚRODKI TRANSPORTU

MINIMALIZACJA PUSTYCH PRZEBIEGÓW PRZEZ ŚRODKI TRANSPORTU Przedmiot: Iformatyka w logistyce Forma: Laboratorium Temat: Zadaie 2. Automatyzacja obsługi usług logistyczych z wykorzystaiem zaawasowaych fukcji oprogramowaia Excel. Miimalizacja pustych przebiegów

Bardziej szczegółowo

Wytrzymałość śruby wysokość nakrętki

Wytrzymałość śruby wysokość nakrętki Wyzymałość śuby wysoość aęi Wpowazeie zej Wie Działająca w śubie siła osiowa jes pzeoszoa pzez zeń i zwoje gwiu. owouje ozciągaie lub ścisaie zeia śuby, zgiaie i ściaie zwojów gwiu oaz wywołuje acisi a

Bardziej szczegółowo

Księga Jakości Laboratorium

Księga Jakości Laboratorium 16. Metodyka szacowaia ieewości rozszerzoej Oracował: mgr Jest to szacowaie ieewości o asymetryczych graicach rzedziału ufości względem wartości średiej, co wyika z faktu określaia wartości średiej jako

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA NR 06-2 POMIARY TEMPA METABOLIZMU METODĄ TABELARYCZNĄ

INSTRUKCJA NR 06-2 POMIARY TEMPA METABOLIZMU METODĄ TABELARYCZNĄ LABORATORIUM OCHRONY ŚRODOWISKA - SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ - INSTRUKCJA NR 06- POMIARY TEMPA METABOLIZMU METODĄ TABELARYCZNĄ 1. Cel istrukcji Celem istrukcji jest określeie metodyki postępowaia w celu

Bardziej szczegółowo

OBWODY LINIOWE PRĄDU STAŁEGO

OBWODY LINIOWE PRĄDU STAŁEGO Politechia Gdańsa Wydział Eletrotechii i utomatyi 1. Wstęp st. stacjoare I st. iżyiersie, Eergetya Laboratorium Podstaw Eletrotechii i Eletroii Ćwiczeie r 1 OBWODY LINIOWE PRĄDU STŁEGO Obwód eletryczy

Bardziej szczegółowo

BADANIE DRGAŃ WYMUSZONYCH PRZY POMOCY WAHADŁA POHLA

BADANIE DRGAŃ WYMUSZONYCH PRZY POMOCY WAHADŁA POHLA I PRACOWNIA FIZYCZNA, INSTYTUT FIZYKI UMK, TORUŃ Istrukcja do ćwiczeia r 3 BADANIE DRGAŃ WYMUSZONYCH PRZY POMOCY WAHADŁA POHLA. Cel ćwiczeia Celem ćwiczeia jest pozaie szeregu zjawisk związaych z drgaiami

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE FILTRU CZĄSTECZKOWEGO W PROBLEMIE IDENTYFIKACJI UKŁADÓW AUTOMATYKI

WYKORZYSTANIE FILTRU CZĄSTECZKOWEGO W PROBLEMIE IDENTYFIKACJI UKŁADÓW AUTOMATYKI Piotr KOZIERSKI WYKORZYSTAIE FILTRU CZĄSTECZKOWEGO W PROBLEMIE IDETYFIKACJI UKŁADÓW AUTOMATYKI STRESZCZEIE W artyule przedstawioo sposób idetyfiacji parametryczej obietów ieliiowych zapisaych w przestrzei

Bardziej szczegółowo

OBLICZENIE SIŁ WEWNĘTRZNYCH DLA BELKI SWOBODNIE PODPARTEJ SWOBODNIE PODPARTEJ ALGORYTM DO PROGRAMU MATHCAD

OBLICZENIE SIŁ WEWNĘTRZNYCH DLA BELKI SWOBODNIE PODPARTEJ SWOBODNIE PODPARTEJ ALGORYTM DO PROGRAMU MATHCAD OBLICZENIE SIŁ WEWNĘTRZNYCH DLA BELKI ALGORYTM DO PROGRAMU MATHCAD 1 PRAWA AUTORSKIE BUDOWNICTWOPOLSKIE.PL GRUDZIEŃ 2010 Rozpatrujemy belkę swobodie podpartą obciążoą siłą skupioą, obciążeiem rówomierie

Bardziej szczegółowo

Analiza matematyczna i algebra liniowa

Analiza matematyczna i algebra liniowa Aaliza matematycza i algebra liiowa Materiały pomocicze dla studetów do wyładów Rachue różiczowy ucji wielu zmieych. Pochode cząstowe i ich iterpretacja eoomicza. Estrema loale. Metoda ajmiejszych wadratów.

Bardziej szczegółowo

W wielu przypadkach zadanie teorii sprężystości daje się zredukować do dwóch

W wielu przypadkach zadanie teorii sprężystości daje się zredukować do dwóch Wykład 5 PŁASKI ZADANI TORII SPRĘŻYSTOŚCI Płaski sta arężeia W wielu rzyadkach zadaie teorii srężystości daje się zredukować do dwóch wymiarów Przykładem może być cieka tarcza obciążoa siłami działającymi

Bardziej szczegółowo

Wykład 10 Wnioskowanie o proporcjach

Wykład 10 Wnioskowanie o proporcjach Wykład 0 Wioskowaie o roorcjach. Wioskowaie o ojedyczej roorcji rzedziały ufości laowaie rozmiaru róby dla daego margiesu błędu test istotości dla ojedyczej roorcji Uwaga: Będziemy aalizować roorcje odobie

Bardziej szczegółowo

kpt. dr inż. Marek BRZOZOWSKI kpt. mgr inż. Zbigniew LEWANDOWSKI Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia

kpt. dr inż. Marek BRZOZOWSKI kpt. mgr inż. Zbigniew LEWANDOWSKI Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia pt. dr iż. Mare BRZOZOWSKI pt. mgr iż. Zbigiew LEWANDOWSKI Wojsowy Istytut Techiczy Uzbrojeia METODA OKREŚLANIA ROZRÓŻNIALNOŚCI OBIEKTÓW POWIETRZNYCH PRZEZ URZĄDZENIA RADIOLOKACYJNE Z WYKORZYSTANIEM LOTÓW

Bardziej szczegółowo

Rozdział 4 Model teoretyczny 40

Rozdział 4 Model teoretyczny 40 4. Model teoretyczy ozdział 4 Model teoretyczy 4 4. ówaia fizycze. Klasycze odele teoretycze oisujące zachowaie się betou zwye ostulują istieie lastyczości tego ateriału [7, 5]. W ostatich latach coraz

Bardziej szczegółowo

Wykład 3 : Podstawowe prawa, twierdzenia i reguły Teorii Obwodów

Wykład 3 : Podstawowe prawa, twierdzenia i reguły Teorii Obwodów OBWODY SYNAŁY Wyład 3 : Podstawowe prawa, twierdzeia i reguły Teorii Obwodów 3. PODSTAWOWE PAWA TWEDZENA TEO OBWODÓW 3.. SCHEMAT DEOWY OBWOD Schematem ideowym obwodu (siecią) azywamy graficze przedstawieie

Bardziej szczegółowo

KOMBINATORYKA. Oznaczenia. } oznacza zbiór o elementach a, a2,..., an. Kolejność wypisania elementów zbioru nie odgrywa roli.

KOMBINATORYKA. Oznaczenia. } oznacza zbiór o elementach a, a2,..., an. Kolejność wypisania elementów zbioru nie odgrywa roli. KOMBINATORYKA Kombiatoryą azywamy dział matematyi zajmujący się zbiorami sończoymi oraz relacjami między imi. Kombiatorya w szczególości zajmuje się wyzaczaiem liczby elemetów zbiorów sończoych utworzoych

Bardziej szczegółowo

Temat 15. Rozwinięcie Sommerfelda. Elektronowe ciepło właściwe.

Temat 15. Rozwinięcie Sommerfelda. Elektronowe ciepło właściwe. emat 5 Rozwiięcie Sommerfelda letroowe ciepło właściwe letroy podleają rozładowi ermieo-diraca wedł tóreo prawdopodobieństwo że sta o eerii jest zajęty przez eletro wyosi f 5 ep dzie wielość jest zaa pod

Bardziej szczegółowo

H brak zgodności rozkładu z zakładanym

H brak zgodności rozkładu z zakładanym WSPÓŁZALEŻNOŚĆ PROCESÓW MASOWYCH Test zgodości H : rozład jest zgody z załadaym 0 : H bra zgodości rozładu z załadaym statystya: p emp i p obszar rytyczy: K ;, i gdzie liczba ategorii p Przyład: Wyoujemy

Bardziej szczegółowo

APROKSYMACJA I INTERPOLACJA. funkcja f jest zbyt skomplikowana; użycie f w dalszej analizie problemu jest trudne

APROKSYMACJA I INTERPOLACJA. funkcja f jest zbyt skomplikowana; użycie f w dalszej analizie problemu jest trudne APROKSYMACJA I INTERPOLACJA Przybliżeie fucji f(x) przez ią fucję g(x) fucja f jest zbyt sompliowaa; użycie f w dalszej aalizie problemu jest trude fucja f jest zaa tylo tabelaryczie; wymagaa jest zajomość

Bardziej szczegółowo

Estymacja. Dr Joanna Banaś Zakład Badań Systemowych Instytut Sztucznej Inteligencji i Metod Matematycznych. Wykład 7

Estymacja. Dr Joanna Banaś Zakład Badań Systemowych Instytut Sztucznej Inteligencji i Metod Matematycznych. Wykład 7 Metody probabilistycze i statystyka Estymacja Dr Joaa Baaś Zakład Badań Systemowych Istytut Sztuczej Iteligecji i Metod Matematyczych Wydział Iformatyki Politechiki Szczecińskiej Metody probabilistycze

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: konstrukcja i eksploatacja maszyn i pojazdów

WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: konstrukcja i eksploatacja maszyn i pojazdów WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksloatacji Maszyn secjalność: konstrukcja i eksloatacja maszyn i ojazdów Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Budowa i działanie układu hydraulicznego.

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA SYMULACYJNA UKŁADU TURBODOŁADOWANIA OKRĘTOWEGO TŁOKOWEGO SILNIKA SPALINOWEGO

DIAGNOSTYKA SYMULACYJNA UKŁADU TURBODOŁADOWANIA OKRĘTOWEGO TŁOKOWEGO SILNIKA SPALINOWEGO ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK XLVIII NR 2 (169) 2007 Zbigiew Korczewski Marci Zacharewicz Akademia Maryarki Wojeej DIAGNOSTYKA SYMULACYJNA UKŁADU TURBODOŁADOWANIA OKRĘTOWEGO TŁOKOWEGO

Bardziej szczegółowo

SPRAWNOŚĆ HYDROSTATYCZNYCH UKŁADÓW NAPĘDOWYCH WOLNOBIEŻNYCH PLATFORM TERENOWYCH

SPRAWNOŚĆ HYDROSTATYCZNYCH UKŁADÓW NAPĘDOWYCH WOLNOBIEŻNYCH PLATFORM TERENOWYCH Karol KOŃCZALSKI, Maria J. ŁOPATKA, Mirosław PRZYBYSZ, Arkadiusz RUBIEC SPRAWNOŚĆ HYDROSTATYCZNYCH UKŁADÓW NAPĘDOWYCH WOLNOBIEŻNYCH PLATFORM TERENOWYCH W artykule omówioo zagadieie sprawości hydrostatyczych

Bardziej szczegółowo

Kombinacje, permutacje czyli kombinatoryka dla testera

Kombinacje, permutacje czyli kombinatoryka dla testera Magazie Kombiacje, permutacje czyli ombiatorya dla testera Autor: Jace Oroje O autorze: Absolwet Wydziału Fizyi Techiczej, Iformatyi i Matematyi Stosowaej Politechii Łódziej, specjalizacja Sieci i Systemy

Bardziej szczegółowo

Metodyka badań i model matematyczny strat ciśnieniowych w silniku hydraulicznym obrotowym

Metodyka badań i model matematyczny strat ciśnieniowych w silniku hydraulicznym obrotowym Metodyka badań i model matematyczny strat ciśnieniowych w silniku hydraulicznym obrotowym Agnieszka Maczyszyn 1. Wprowadzenie Układy hydrostatyczne są układami składającymi się z układu: napędowego i sterowania.

Bardziej szczegółowo

Weryfikacja możliwego poziomu wykrywalności wycieków w zakresie zastosowania zmodyfikowanych uproszczonych metod diagnostycznych

Weryfikacja możliwego poziomu wykrywalności wycieków w zakresie zastosowania zmodyfikowanych uproszczonych metod diagnostycznych Dr iż. aweł Ostaowicz Wydział Mechaiczy olitechia Białostoca ul. Wiejsa 45C, 15-351 Białysto, olsa E-mail:.ostaowicz@b.edu.l Mgr iż. Adrzej Brate rzemysłowy Istytut Automatyi i omiarów Al. Jerozolimsie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia nr 5. TEMATYKA: Regresja liniowa dla prostej i płaszczyzny

Ćwiczenia nr 5. TEMATYKA: Regresja liniowa dla prostej i płaszczyzny TEMATYKA: Regresja liiowa dla prostej i płaszczyzy Ćwiczeia r 5 DEFINICJE: Regresja: metoda statystycza pozwalająca a badaie związku pomiędzy wielkościami daych i przewidywaie a tej podstawie iezaych wartości

Bardziej szczegółowo

Wpływ lepkości oleju hydraulicznego na straty objętościowe w pompie tłokowej o zmiennej wydajności

Wpływ lepkości oleju hydraulicznego na straty objętościowe w pompie tłokowej o zmiennej wydajności Wpływ lepkości oleju hydraulicznego na straty objętościowe w pompie tłokowej o zmiennej wydajności Jan Koralewski Układ hydrauliczny z pompą o zmiennej wydajności, jako struktura umożliwiająca zmianę prędkości

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY MODELOWANIA SYSTEMÓW

PODSTAWY MODELOWANIA SYSTEMÓW PODSTAWY MODELOWANIA SYSTEMÓW (otatki do wykładu) eugeiusz.rosolowski@wr.edu.l Wrocław, wrzesień 05 Sis Treści WSTĘP... 5. MODELOWANIE SYSTEMÓW... 7.. Wrowadzeie... 7.. Rówoważość modeli...... Podstawowy

Bardziej szczegółowo

Napędy hydrostatyczne jako maszyny bezpieczne i energooszczędne

Napędy hydrostatyczne jako maszyny bezpieczne i energooszczędne Napędy hydrostatyczne jako maszyny bezpieczne i energooszczędne Zygmunt Paszota Napędy i sterowania hydrostatyczne na statkach i na obiektach oceanotechnicznych są szeroko stosowane od dziesięcioleci.

Bardziej szczegółowo

Elementy nieliniowe w modelach obwodowych oznaczamy przy pomocy symboli graficznych i opisu parametru nieliniowego. C N

Elementy nieliniowe w modelach obwodowych oznaczamy przy pomocy symboli graficznych i opisu parametru nieliniowego. C N OBWODY SYGNAŁY 1 5. OBWODY NELNOWE 5.1. WOWADZENE Defiicja 1. Obwodem elektryczym ieliiowym azywamy taki obwód, w którym występuje co ajmiej jede elemet ieliiowy bądź więcej elemetów ieliiowych wzajemie

Bardziej szczegółowo

WYBRANE SPRAWNOŚCI UKŁADU ZE STEROWANIEM PROPORCJONALNYM SIŁOWNIKA

WYBRANE SPRAWNOŚCI UKŁADU ZE STEROWANIEM PROPORCJONALNYM SIŁOWNIKA Grzegorz Sore Aademia orsa w Gdyni WYBRANE SPRAWNOŚCI UKŁADU ZE STEROWANIE PROPORCJONALNY SIŁOWNIKA Istnieją obszary nierozpoznane, związane z zachowaniem się elementów w uładach hydraulicznych o różnych

Bardziej szczegółowo

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA NIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY W BYDGOSZCZY WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ INSTYTT EKSPLOATACJI MASZYN I TRANSPORT ZAKŁAD STEROWANIA ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA ĆWICZENIE: E13 BADANIE ELEMENTÓW

Bardziej szczegółowo

npq jest funkcją gęstości zmiennej losowej X? Po wyznaczeniu k proszę znaleźć: dystrybuantę, kwartyl drugi,

npq jest funkcją gęstości zmiennej losowej X? Po wyznaczeniu k proszę znaleźć: dystrybuantę, kwartyl drugi, Zadaie aa jest fucja gęstości zmieej losowej X: 9 8 Wyzacz: F (X ; Q ; ; ( X ; 9 9 P X P Zadaie ( Statystya II, X a b F( b F( a X e! P m ( ; m E( X ( X V ( X X R P ( X R ( X V ( X jest fucją gęstości zmieej

Bardziej szczegółowo

Analiza wyników symulacji i rzeczywistego pomiaru zmian napięcia ładowanego kondensatora

Analiza wyników symulacji i rzeczywistego pomiaru zmian napięcia ładowanego kondensatora Aaliza wyików symulacji i rzeczywistego pomiaru zmia apięcia ładowaego kodesatora Adrzej Skowroński Symulacja umożliwia am przeprowadzeie wirtualego eksperymetu. Nie kostruując jeszcze fizyczego urządzeia

Bardziej szczegółowo

MATURA 2014 z WSiP. Zasady oceniania zadań

MATURA 2014 z WSiP. Zasady oceniania zadań MATURA 0 z WSiP Matematyka Poziom rozszerzoy Zasady oceiaia zadań Copyright by Wydawictwa Szkole i Pedagogicze sp z oo, Warszawa 0 Matematyka Poziom rozszerzoy Kartoteka testu Numer zadaia Sprawdzaa umiejętość

Bardziej szczegółowo

POLOWO-OBWODOWY MODEL AKTUATORA MAGNETOSTRYKCYJNEGO

POLOWO-OBWODOWY MODEL AKTUATORA MAGNETOSTRYKCYJNEGO Maszyy Eletrycze Zeszyty Problemowe Nr 3/205 (07) 63 Paweł Idzia, Krzysztof Kowalsi, Lech Nowa, Dorota Stachowia Politechia Pozańsa, Istytut Eletrotechii i Eletroii Przemysłowej, Pozań POLOWO-OBWODOWY

Bardziej szczegółowo

MODEL RACHUNKU EFEKTÓW CZĄSTKOWYCH W SKRZYNCE NARZĘDZIOWEJ MENEDŻERA

MODEL RACHUNKU EFEKTÓW CZĄSTKOWYCH W SKRZYNCE NARZĘDZIOWEJ MENEDŻERA Prace Nauowe Istytutu Orgaizacji i Zarządzaia Nr 75 Politechii Wrocławsiej Nr 75 Studia i Materiały Nr 7 00 Józe BUĆO * Eleoora ROSMAŃSA ** ss. MODEL RACHUNU EETÓW CZĄSTOWYCH W SRZYNCE NARZĘDZIOWEJ MENEDŻERA

Bardziej szczegółowo

INDUKCJA MATEMATYCZNA

INDUKCJA MATEMATYCZNA MATEMATYKA DYSKRETNA (4/5) dr hab. iż. Małgorzata Stera malgorzata.stera@cs.put.poza.pl www.cs.put.poza.pl/mstera/ INDUKCJA MATEMATYCZNA Matematya Dysreta Małgorzata Stera FUNKCJA SILNIA dla, fucja silia

Bardziej szczegółowo

3. Kinematyka podstawowe pojęcia i wielkości

3. Kinematyka podstawowe pojęcia i wielkości 3. Kinematya odstawowe ojęcia i wielości Kinematya zajmuje się oisem ruchu ciał. Ruch ciała oisujemy w ten sosób, że odajemy ołożenie tego ciała w ażdej chwili względem wybranego uładu wsółrzędnych. Porawny

Bardziej szczegółowo

System finansowy gospodarki

System finansowy gospodarki System fiasowy gospodarki Zajęcia r 5 Matematyka fiasowa Wartość pieiądza w czasie 1 złoty posiaday dzisiaj jest wart więcej iż 1 złoty posiaday w przyszłości, p. za rok. Powody: Suma posiadaa dzisiaj

Bardziej szczegółowo

Wykład 13 Druga zasada termodynamiki

Wykład 13 Druga zasada termodynamiki Wyład 3 Druga zasada termodynamii Entroia W rzyadu silnia Carnota z gazem dosonałym otrzymaliśmy Q =. (3.) Q Z tego wzoru wynia, że wielość Q Q = (3.) dla silnia Carnota jest wielością inwariantną (niezmienniczą).

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 3. Bilans cieplny urządzenia energetycznego. Wyznaczenie sprawności cieplnej urządzenia kotłowego zasilanego gazem ziemnym

Ćwiczenie nr 3. Bilans cieplny urządzenia energetycznego. Wyznaczenie sprawności cieplnej urządzenia kotłowego zasilanego gazem ziemnym Termodyamika ćwiczeia laboratoryje Ćwiczeie r 3 Temat: Bilas cieply urządzeia eergetyczego. Wyzaczeie sprawości cieplej urządzeia kotłowego zasilaego gazem ziemym Miejsce ćwiczeń: Laboratorium Techologii

Bardziej szczegółowo

7. OBLICZENIA WIELKOŚCI ZWARCIOWYCH ZA POMOCĄ KOMPUTERÓW

7. OBLICZENIA WIELKOŚCI ZWARCIOWYCH ZA POMOCĄ KOMPUTERÓW A. Kaici: warcia w sieciach eletroeergetyczych 7. OBCNA WKOŚC WARCOWCH A POOCĄ KOPUTRÓW 7.. astosowaie metody potecjałów węzłowych do obliczaia zwarć przy założeiu jedaowych sił eletromotoryczych geeratorów

Bardziej szczegółowo

Jak określić stopień wykorzystania mocy elektrowni wiatrowej?

Jak określić stopień wykorzystania mocy elektrowni wiatrowej? Jak określić stoień wykorzystania mocy elektrowni wiatrowej? Autorzy: rof. dr hab. inŝ. Stanisław Gumuła, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, mgr Agnieszka Woźniak, Państwowa WyŜsza Szkoła Zawodowa

Bardziej szczegółowo

Analiza dokładności pomiaru, względnego rozkładu egzytancji widmowej źródeł światła, dokonanego przy użyciu spektroradiometru kompaktowego

Analiza dokładności pomiaru, względnego rozkładu egzytancji widmowej źródeł światła, dokonanego przy użyciu spektroradiometru kompaktowego doi:1.15199/48.215.4.38 Eugeiusz CZECH 1, Zbigiew JAROZEWCZ 2,3, Przemysław TABAKA 4, rea FRYC 5 Politechika Białostocka, Wydział Elektryczy, Katedra Elektrotechiki Teoretyczej i Metrologii (1), stytut

Bardziej szczegółowo

Problemy niezawodnościowo-eksploatacyjne. dotyczące układów zasilających. elektronicznego systemu bezpieczeństwa.

Problemy niezawodnościowo-eksploatacyjne. dotyczące układów zasilających. elektronicznego systemu bezpieczeństwa. aua Problemy iezawodościowo-esploatacyje uładów zasilających eletroicze systemy bezpieczeństwa Waldemar Szulc Wyższa Szoła Meedżersa w Warszawie, Wydział Iformatyi Stosowaej i Techi Bezpieczeństwa Streszczeie:

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA OPOLSKA

POLITECHNIKA OPOLSKA POLITCHIKA OPOLSKA ISTYTUT AUTOMATYKI I IFOMATYKI LABOATOIUM MTOLOII LKTOICZJ 7. KOMPSATOY U P U. KOMPSATOY APIĘCIA STAŁO.. Wstęp... Zasada pomiaru metodą kompesacyją. Metoda kompesacyja pomiaru apięcia

Bardziej szczegółowo

Rozkład Poissona. I. Cel ćwiczenia. Obowiązujący zakres materiału. Podstawy teoretyczne. Opracował: Roman Szatanik

Rozkład Poissona. I. Cel ćwiczenia. Obowiązujący zakres materiału. Podstawy teoretyczne. Opracował: Roman Szatanik Opracował: Roma Szatai Rozład Poissoa I. Cel ćwiczeia Zapozaie ze statystyczym sposobem opisu zagadień związaych z promieiowaiem jądrowym oraz z rozładami statystyczymi stosowaymi w fizyce jądrowej. Pratycze

Bardziej szczegółowo

Ciśnienie i nośność w płaskim łożysku ślizgowym przy niestacjonarnym laminarnym smarowaniu

Ciśnienie i nośność w płaskim łożysku ślizgowym przy niestacjonarnym laminarnym smarowaniu TRIBOOGIA ZAGADNIENIA EKSPOATACJI MASZYN Zesyt (5) 7 PAWEŁ KRASOWSKI Ciśnienie i nośność w łasim łożysu śligowym ry niestacjonarnym laminarnym smarowaniu Słowa lucowe Płasie łożyso śligowe, laminarne niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

tek zauważmy, że podobnie jak w dziedzinie rzeczywistej wprowadzamy dla funkcji zespolonych zmiennej rzeczywistej pochodne wyższych rze

tek zauważmy, że podobnie jak w dziedzinie rzeczywistej wprowadzamy dla funkcji zespolonych zmiennej rzeczywistej pochodne wyższych rze R o z d z i a l III RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE LINIOWE WYŻSZYCH RZE DÓW 12. Rówaie różiczowe liiowe -tego rze du Na pocza te zauważmy, że podobie ja w dziedziie rzeczywistej wprowadzamy dla fucji zespoloych

Bardziej szczegółowo

Zajęcia nr. 2 notatki

Zajęcia nr. 2 notatki Zajęcia r otati wietia 5 Wzory srócoego możeia W rozdziale tym podamy ila wzorów tóre ułatwiają obliczaie wielu zadań rachuowych Fat (wzory srócoego możeia) Dla dowolych liczb rzeczywistych a, b zachodzi:

Bardziej szczegółowo

CZ.2. SYNTEZA STRUKTURY MECHANIZMU

CZ.2. SYNTEZA STRUKTURY MECHANIZMU CZ.. SYNTEZA STRUKTURY MECHANIZMU rzystęując do sytezy struktury mechaizmu łaskiego stawiamy astęujące ytaia: jaki ruch ma wykoywać czło lub człoy robocze: ostęowy (w szczególości ostęowy rostoliiowy),

Bardziej szczegółowo

EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2016/2017 Zadania z elektrotechniki na zawody II stopnia

EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2016/2017 Zadania z elektrotechniki na zawody II stopnia EUROELEKTRA Ogóloolka Olimiada Wiedzy Elektryczej i Elektroiczej Rok zkoly 016/017 Zadaia z elektrotechiki a zawody II toia Itrukcja dla zdającego 1. Cza trwaia zawodów: 10 miut.. II toień olimiady zawiera

Bardziej szczegółowo

Wpływ warunków eksploatacji pojazdu na charakterystyki zewnętrzne silnika

Wpływ warunków eksploatacji pojazdu na charakterystyki zewnętrzne silnika POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszy Istrukcja do zajęć laboratoryjych z przedmiotu: EKSPLOATACJA MASZYN Wpływ waruków eksploatacji pojazdu a charakterystyki

Bardziej szczegółowo