OPIS PRZEDMIOTU. Psychologia kliniczna adolescenta. Wydział Pedagogiki i Psychologii. Psychologia. jednolite studia magisterskie.

Transkrypt

1 OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Psychologia kliniczna adolescenta Wydział Wydział Pedagogiki i Psychologii Instytut/Katedra Instytut Psychologii, Katedra Psychologii Klinicznej Kierunek Psychologia Specjalizacja/specjalność Psychologia kliniczna Poziom organizacyjny studiów jednolite studia magisterskie System studiów stacjonarne Rok/semestr IV 7, 8 Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł zawodowy, imię i nazwisko prowadzącego/ prowadzących przedmiot mgr Anna Kobierecka Liczba godzin dydaktycznych 45 Liczba punktów ECTS 3,5 Opisywana forma zajęć laboratorium Rygor zaliczenie z oceną Typ przedmiotu przedmiot specjalizacyjny Język wykładowy język polski Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne Założenia i cele przedmiotu (w formie efektów kształcenia) Treści programowe przedmiotu Metody dydaktyczne Forma i warunki zaliczenia przedmiotu wymagania i system oceniania specjalność psychologia kliniczna Zajęcia zakładają pogłębienie wiedzy z zakresu psychologii klinicznej okresu adolescencji. W wyniku zajęć Student powinien: rozumieć mechanizmy powstawania i rozpoznawać różne zjawiska psychopatologiczne wśród adolescentów oraz odróżniać je od normy; znać problemy i zadania związane z działalnością psychologa w obszarze pracy z osobami w wieku dorastania; posiadać wiedzę na temat doboru metod w zależności od problemu diagnostycznego i stanu psychicznego pacjenta, sprawnie posługiwać się narzędziami, a także interpretować i opisywać wyniki; posiadać wiedzę na temat zasad i technik pomocy psychologicznej odniesieniu do adolescenta i jego rodziny; posiadać umiejętność efektywnego komunikowania się i współpracy z pacjentem adolescentem oraz jego rodzicami. Adolescencja jako etap rozwoju człowieka. Adolescencja w różnych ujęciach teoretycznych. Analiza mechanizmów leżących u podstaw powstawania i utrzymywania się wybranych zaburzeń psychicznych u adolescentów. Specyfika interwencji psychologicznej w odniesieniu do osoby w wieku dorastania. dyskusja, analiza i interpretacja literatury przedmiotu oraz studiów przypadku, prezentacje multimedialne, praktyczne zajęcia w terenie aktywność na zajęciach, znajomość literatury, esej, studium przypadku, kolokwium

2 Literatura podstawowa Literatura uzupełniająca (w tym portale internetowe) 1. Brytek-Matera, A (red.) (2010). Ciało w dobie współczesności. Wybrane zagadnienia z problematyki obrazu własnego ciała. Warszawa: Difin; s Corey, M. S., Corey, G. (2002). Grupy. Metody grupowej pomocy psychologicznej. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP 3. Gabbard, G. O. (2010). Psychiatria psychodynamiczna w praktyce klinicznej. Kraków: Wydawnictwo UJ 4. Grzesiuk, L. (red.) (2006). Psychoterapia. Praktyka. Warszawa: Eneteia; rozdziały o: psychoterapii grupowej, psychoterapii depresji, psychoterapii zaburzeń odżywiania. 5. Józefik, B. (red.) (1996). Anoreksja i bulimia psychiczna. Kraków: Wyd. UJ 6. Levine, M.P, Smolak, L. (2002). Body image development in adolescence. In: T. cash, T. Pruzinsky (ed.). Body Image. A hanboook of theory, research, and clinical practice. New York, London: The Guilford Press 7. Miller, A. (2006). Bunt ciała. Poznań: Media Rodzina 8. Obuchowska, I. (2000). Adolescencja. W: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN 9. Oleszkowicz, A., Senejko, A. (2011). Dorastanie. W: J. Trempała (red.). Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN 10. Pawlik, J. (red.) (2008). Psychoterapia analityczna. Procesy i zjawiska grupowe. Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury Eneteia 11. Plopa, M. (2004). Psychologia rodziny. Teoria i badania. Elbląg: EUH-E 12. Schaffer, R. H. (2009). Psychologia dziecka. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN 13. Schier, K. (2000). Terapia psychoanalityczna dzieci i młodzieży. Warszawa: Prac. Testów Psychologicznych 14. Schier, K., Zalewska, M. (2006). Krewni i znajomi Edypa. Kliniczne studia dzieci i ich rodziców. Warszawa: Scholar 15. Siewierska, A., Śliwczyńska, J., Misiec, M., Namysłowska, I. (2012). Więzi czy wiązania przebieg procesu separacji międzypokoleniowej w rodzinach dorastającej młodzieży. W: B. Tryjarska (red.). Bliskość w rodzinie. Więzi w dzieciństwie a zaburzenia w dorosłości (s ). Warszawa: Wyd. Nauk. Scholar 16. Szewczyk, L., Skowrońska, M. (2003). Zaburzenia psychosomatyczne u dzieci i młodziezy. Teoria i praktyka. Warszawa: Emu; s , Wycisk, J. (2004). Okaleczanie ciała: wybrane uwarunkowania psychologiczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe 18. Wycisk, J., Ziółkowska, B. (2010). Młodzież przeciwko sobie: zaburzenia odżywiania i samouszkodzenia - jak pomóc nastolatkom w szkole. Warszawa: Difin 19. Zalewska, M., Schier, K. (2006). Psychoterapia dzieci i młodzieży. W: L. Grzesiuk (red.). Psychoterapia. Praktyka. Warszawa: Eneteia 1. Anastasopoloulos, D. (2008). Setting i naruszanie granic w psychoterapii psychoanalitycznej adolescentów. W: K. Walewska (red.). Psychoanaliza współcześnie. Dziecko w terapii. Warszawa: Medipage 2. Brzezińska, A., Bardziejewska, M., Ziółkowska, B. (red.) (2002). Szanse rozwoju w okresie dorastania. Poznań: Wyd. Fundacji Humaniora 3. De Barbaro, B. (red.) (1999). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: UJ 4. Erikson E.H. (1997). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Rebis 5. Kernberg, P. (2008). Narcystyczne zaburzenia osobowości w okresie dojrzewania. W: K. Walewska (red.). Psychoanaliza współcześnie. Dziecko w terapii. Warszawa: Medipage 6. Lachowicz, W. (2000). Przeklinam cię, ciało. Katowice: Videograf II 7. Nielsen, L. (1991). Adolescence. A contemporary view. Hort, Rinehart and Winston, Inc. 8. Tomkiewicz, S. (1992). Depresja wieku dojrzewania. W: K. Walewska, J. Pawlik (red.). Depresja. Ujęcie psychoanalityczne. Warszawa: PWN 9. Tomkiewicz, S. (2007). Adolescencja a depresja. W: Walewska, K. (red.). Psychoanaliza współcześnie. Nurt francuski. Warszawa: Medipage (art. o adolescencji) 10. Walewska, K. (1992). Zespół opóźnionego dojrzewania w warunkach polskich. W: M. Sokolik (red.). Problemy współczesnej psychoanalizy. Wybór zagadnień. Warszawa: Wyd. UW

3 11. Ziółkowska, B. (red.) (2009). Opętanie (nie)jedzeniem. Warszawa: Scholar Wolańczyk T., Komender, J. (red.) (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL 12. Artykuły z czasopism naukowych! data podpis prowadzącego przedmiot/ koordynatora przedmiotu*

4 PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Psychologia kliniczna adolescenta Opisywana forma zajęć laboratorium Liczba godzin 45 dydaktycznych Tytuł i/lub stopień naukowy/tytuł zawodowy, imię i nazwisko mgr Anna Kobierecka prowadzącego/ prowadzącego dana formę zajęć Szczegółowa tematyka zajęć Część teoretyczna: 1. Adolescencja jako etap rozwoju człowieka: zmiany, korzyści, straty. Sytuacja psychologiczna osoby w wieku dorastania. Adolescent a rodzina, szkoła, rówieśnicy. Adolescencja w różnych ujęciach teoretycznych. Zadania rozwojowe okresu adolescencji. 2. Analiza mechanizmów leżących u podstaw powstawania i utrzymywania się wybranych zaburzeń psychicznych u adolescentów: zaburzenia jedzenia, otyłość, autodestrukcja, problematyczne doświadczanie własnego ciała, zaburzenia psychosomatyczne, zaburzenia nastroju i próby samobójcze, schizofrenia, zaburzenia zachowania, bunt, agresja, orientacja seksualna i tożsamość płciowa, przedwczesna aktywność seksualna, problemy szkolne młodzieży. 3. Wybrane narzędzia diagnostyczne przydatne w pracy klinicznej z osobą w wieku dorastania. 4. Specyfika interwencji psychologicznej w odniesieniu do osoby w wieku dorastania. Zjawiska w psychoterapii adolescentów. Relacja terapeuta pacjent w wieku dojrzewania. Część praktyczna: Uczestnictwo w procesie diagnozy i terapii pacjentów zgłaszających się do Akademickiego Centrum Pomocy Psychologicznej. Podczas zajęć Student pełni role obserwatora i/lub koterapeuty. Nabywa umiejętności przez obserwację pracy psychologa oraz własne doświadczenia wyniesione z kontaktu z pacjentem i jego rodzicami. Praktycznie wykorzystuje nabytą wiedzę z zakresu psychologii klinicznej, psychopatologii rozwojowej i psychoterapii oraz umiejętności nawiązywania kontaktu w odniesieniu do konkretnego pacjenta. Zajęcia mają charakter konsultacji diagnostycznych, a w uzasadnionych przypadkach regularnych spotkań terapeutycznych. Studenci odbywają także w ramach zajęć spotkania superwizyjne wraz ze studentami wchodzącymi bezpośrednio w kontakt z pacjentami i obserwatorami zza lustra weneckiego, pod kierunkiem osób prowadzących zajęcia wymieniają doświadczenia i obserwacje; dzięki temu uzyskują lepsze zrozumienie problemów pacjenta i zjawisk w procesie psychoterapii. Forma i warunki zaliczenia przedmiotu aktywność na zajęciach, znajomość literatury, esej, studium przypadku, wymagania i system zaliczenie kolokwium oceniania 1. Brytek-Matera, A (red.) (2010). Ciało w dobie współczesności. Wybrane zagadnienia z problematyki obrazu własnego ciała. Warszawa: Difin; s Corey, M. S., Corey, G. (2002). Grupy. Metody grupowej pomocy psychologicznej. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP Literatura podstawowa 3. Gabbard, G. O. (2010). Psychiatria psychodynamiczna w praktyce klinicznej. Kraków: Wydawnictwo UJ 4. Grzesiuk, L. (red.) (2006). Psychoterapia. Praktyka. Warszawa: Eneteia; rozdziały o: psychoterapii grupowej, psychoterapii depresji, psychoterapii

5 Literatura uzupełniająca (w tym portale internetowe) zaburzeń odżywiania. 5. Józefik, B. (red.) (1996). Anoreksja i bulimia psychiczna. Kraków: Wyd. UJ 6. Levine, M.P, Smolak, L. (2002). Body image development in adolescence. In: T. cash, T. Pruzinsky (ed.). Body Image. A hanboook of theory, research, and clinical practice. New York, London: The Guilford Press 7. Miller, A. (2006). Bunt ciała. Poznań: Media Rodzina 8. Obuchowska, I. (2000). Adolescencja. W: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN 9. Oleszkowicz, A., Senejko, A. (2011). Dorastanie. W: J. Trempała (red.). Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN 10. Pawlik, J. (red.) (2008). Psychoterapia analityczna. Procesy i zjawiska grupowe. Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury Eneteia 11. Plopa, M. (2004). Psychologia rodziny. Teoria i badania. Elbląg: EUH-E 12. Schaffer, R. H. (2009). Psychologia dziecka. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN 13. Schier, K. (2000). Terapia psychoanalityczna dzieci i młodzieży. Warszawa: Prac. Testów Psychologicznych 14. Schier, K., Zalewska, M. (2006). Krewni i znajomi Edypa. Kliniczne studia dzieci i ich rodziców. Warszawa: Scholar 15. Siewierska, A., Śliwczyńska, J., Misiec, M., Namysłowska, I. (2012). Więzi czy wiązania przebieg procesu separacji międzypokoleniowej w rodzinach dorastającej młodzieży. W: B. Tryjarska (red.). Bliskość w rodzinie. Więzi w dzieciństwie a zaburzenia w dorosłości (s ). Warszawa: Wyd. Nauk. Scholar 16. Szewczyk, L., Skowrońska, M. (2003). Zaburzenia psychosomatyczne u dzieci i młodziezy. Teoria i praktyka. Warszawa: Emu; s , Wycisk, J. (2004). Okaleczanie ciała: wybrane uwarunkowania psychologiczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe 18. Wycisk, J., Ziółkowska, B. (2010). Młodzież przeciwko sobie: zaburzenia odżywiania i samouszkodzenia - jak pomóc nastolatkom w szkole. Warszawa: Difin 19. Zalewska, M., Schier, K. (2006). Psychoterapia dzieci i młodzieży. W: L. Grzesiuk (red.). Psychoterapia. Praktyka. Warszawa: Eneteia 13. Anastasopoloulos, D. (2008). Setting i naruszanie granic w psychoterapii psychoanalitycznej adolescentów. W: K. Walewska (red.). Psychoanaliza współcześnie. Dziecko w terapii. Warszawa: Medipage 14. Brzezińska, A., Bardziejewska, M., Ziółkowska, B. (red.) (2002). Szanse rozwoju w okresie dorastania. Poznań: Wyd. Fundacji Humaniora 15. De Barbaro, B. (red.) (1999). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: UJ 16. Erikson E.H. (1997). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Rebis 17. Kernberg, P. (2008). Narcystyczne zaburzenia osobowości w okresie dojrzewania. W: K. Walewska (red.). Psychoanaliza współcześnie. Dziecko w terapii. Warszawa: Medipage 18. Lachowicz, W. (2000). Przeklinam cię, ciało. Katowice: Videograf II 19. Nielsen, L. (1991). Adolescence. A contemporary view. Hort, Rinehart and Winston, Inc. 20. Tomkiewicz, S. (1992). Depresja wieku dojrzewania. W: K. Walewska, J. Pawlik (red.). Depresja. Ujęcie psychoanalityczne. Warszawa: PWN 21. Tomkiewicz, S. (2007). Adolescencja a depresja. W: Walewska, K. (red.). Psychoanaliza współcześnie. Nurt francuski. Warszawa: Medipage (art. o adolescencji) 22. Walewska, K. (1992). Zespół opóźnionego dojrzewania w warunkach polskich. W: M. Sokolik (red.). Problemy współczesnej psychoanalizy. Wybór zagadnień. Warszawa: Wyd. UW 23. Ziółkowska, B. (red.) (2009). Opętanie (nie)jedzeniem. Warszawa: Scholar Wolańczyk T., Komender, J. (red.) (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL 24. Artykuły z czasopism naukowych! data podpis prowadzącego daną formę zajęć data podpis koordynatora przedmiotu

6