OPRACOWAŁA JOLANTA KUCHCIAK-UCIESZYŃSKA

Transkrypt

1 PROGRAM PROFILAKTYKI PROZDROWOTNEJ Z UWZGLĘDNIENIEM CZYNNIKÓW SPOŁECZNYCH WPŁYWAJĄCYCH NEGATYWNIE NA ZDROWIE ORAZ BEZPIECZEŃSTWO UCZNIÓW SZKOŁY PRZYSPOSABIAJĄCEJ DO PRACY OPRACOWAŁA JOLANTA KUCHCIAK-UCIESZYŃSKA

2 Wstęp Profilaktyka-jest to szereg działań mających na celu zapobieganie chorobie bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem się, poprzez kontrolowanie przyczyn i czynników ryzyka. Celem profilaktyki jest podjęcie szybkich i skutecznych działań przywracających zdrowie. Istotnym elementem profilaktyki jest także zapobieganie powstawania niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższonego ryzyka choroby. Młodzież uczęszczająca do mojej klasy to osoby dorosłe, dlatego moim zdaniem bardzo ważne jest zwrócenie szczególnej uwagi w programie profilaktyki na dbanie o higienę osobistą, ochronę swojej intymności oraz kształtowanie umiejętności rozpoznawania czynników zagrażających ich zdrowiu i bezpieczeństwu. Właśnie te zagadnienia chciałam opracować w programie profilaktyki dla moich uczniów. Wsparciem merytorycznym w realizacji treści niniejszego programu będą spotkania ze szkolną higienistką, filmy edukacyjne, pogadanki z wychowawcą, pedagogiem szkolnym i psychologiem. Dbanie o własne zdrowie zaczyna się od nawyków higienicznych, wdrażanych od najmłodszych lat przez rodziców i wychowawców. Bardzo ważne jest, aby dla niepełnosprawnego intelektualnie człowieka ten aspekt życia był tak oczywisty jak codzienne spożywanie posiłków. Dorosły człowiek musi być świadomy tego, iż nie wystarczy tylko użyć dezodorantu, aby zniwelować przykry zapach potu, musi wiedzieć, że tylko woda i mydło są skuteczne w walce z nieprzyjemnym zapachem, a inne środki są tylko zapachowymi dodatkami. Podobnie jest z higieną najbliższego otoczenia. To woda, proszek i płyn mają zwalczać bród w najbliższym otoczeniu. Ważne jest stosowanie różnych detergentów, w celu utrzymania czystości w swoim pokoju, w kuchni, w łazience, a także w pracowni gospodarstwa domowego. Człowiek zdrowy to ten, który uprawia sporty, dużo się rusza i przebywa często na świeżym powietrzu, obcując z przyrodą. Te nawyki dzieci i młodzież wynoszą z domu rodzinnego, a także ze szkoły. Dlatego tak ważne jest propagowanie zdrowego stylu życia przez nauczycieli i wychowawców. Ludzie z upośledzeniem umysłowym, często są ociężali i nie chętnie podejmują

3 wyzwania związane z wysiłkiem fizycznym ( może to być również związane ze złym stanem zdrowia), ale umiarkowany wysiłek sprzyja zdrowiu każdego człowieka. Dbanie o własne zdrowie, to również rozpoznawanie czynników mu zagrażających, takich jak na przykład: długotrwały ból głowy, brzucha, gardła. Umiejętność rozpoznawania i sygnalizowania złego samopoczucia stanowi ważny czynnik w profilaktyce zagrożenia poważną chorobą, pozwala na szybsze wykrycie patologii za pomocą specjalistycznych badań. Jednym z elementów akceptacji siebie, jest akceptacja swojego ciała. Każdy z nas jest inny, jeden grubszy, drugi chudszy, ale ważne jest to, abyśmy akceptowali naszą inność, dostrzegali pozytywne strony osobowości jednostki i jej człowieczeństwo. Wśród młodzieży upośledzonej umysłowo bardzo często przejawia się werbalna nietolerancja, wytykanie inności( gruby, chudy, łysy), dlatego należy szczególnie poruszać tematy związane z tolerancją i akceptacją tego, że każdy jest inny. Wśród moich uczniów są osoby samodzielnie korzystające ze środków komunikacji miejskiej, tam szczególnie są narażeni na zaczepki i uwagi ze strony innych ludzi. Szczególnie podkreślam im zwracanie uwagi na swoje bezpieczeństwo, nie rozmawianie z nieznajomymi, nie reagowanie na zaczepki. Uczulam ich na różne sytuacje, z jakimi mogą się spotkać w tłumie. Cele ogólne programu: - kształtowanie w uczniach nawyków dbania o higienę osobistą oraz najbliższego otoczenia; - wyrabianie umiejętności dbania o własne zdrowie; - wdrażanie do akceptacji własnego ciała i ochrony swojej intymności; - rozpoznawanie czynników ( zwłaszcza płynących ze strony drugiego człowieka) zagrażających zdrowiu i bezpieczeństwu jednostki;

4 1. HIGIENA OSOBISTA I NAJBLIŻSZEGO OTOCZENIA Cele operacyjne 1. Uczeń wie, że należy dbać o higienę dłoni 2. Uczeń wie, że należy dbać o higienę głowy i całego ciała 3. Uczniowie dbają o zęby i higienę jamy ustnej Procedury osiągania celów - częste przypominanie o konieczności mycia rąk, zwłaszcza po przyjściu z dworu, przed przygotowywaniem posiłków, po wyjściu z toalety; z higienistką szkolną na temat chorób przenoszonych przez brudne ręce; - wspólne zakupy środków higienicznych, zwłaszcza mydła; wychowawcze; - spotkania z higienistką szkolną; - wspólne zakupy różnych gatunków szamponów w zależności od rodzaju włosów; - przegląd zapachowych środków kąpielowych: płynów, soli, żeli; - pogadanka wychowawcza na temat higieny zębów połączona z prezentacją schematu jamy ustnej człowieka; - spotkanie higienistką i pokaz prawidłowego szczotkowania zębów; - wspólne przeglądanie ulotek Uwagi

5 stomatologicznych, informujących o chorobach zębów i dziąseł, informacje z Internetu; - przegląd różnych rodzajów szczoteczek do zębów, past i płynów do higieny jamy ustnej; 4.Dziewczęta znają podstawowe wiadomości o swojej fizjologii 5. Uczniowie potrafią dbać o czystość najbliższego otoczenia - pogadanka wychowawcza na temat menstruacji i chorób kobiecych; - spotkanie z higienistką szkolną; - przegląd środków do higieny intymnej; - dbanie o czystość pracowni gospodarstwa domowego ( mycie blatów mebli, zlewozmywaka, naczyń, kuchni elektrycznej i piekarnika, stosowanie odpowiednich detergentów); - pranie ścierek i obrusów; - segregacja śmieci - porządki wokół szkoły; Tematyka zajęć jest prowadzona tylko z uczennicami Wszyscy uczniowie są angażowani do zajęć z uwzględnieniem ich możliwości rozwojowych, umiejętności i sprawności manualnej

6 2. PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE SIĘ I DBANIE O ZDROWIE Cele operacyjne 1. Uczniowie wiedzą, że dla prawidłowego funkcjonowania organizmu ważne jest odpowiednie odżywianie 2. Uczniowie wiedzą, że zdrowiu sprzyja umiarkowany wysiłek fizyczny 3. Uczniowie potrafią określić miejsce i natężenie bólu 4. Uczniowie potrafią posługiwać się termometrem Procedury osiągania celów wychowawcze; - zapoznanie z piramidą zdrowia; - rozmowy na temat wartości odżywczych różnych produktów, zwrócenie szczególnej uwagi na owoce i warzywa; - spacery; - wycieczki do lasu i parku; - zajęcia praktyczne w ogródku szkolnym i wokół szkoły; - rozmowy na temat najczęstszych dolegliwości, takich jak: ból głowy, gardła, brzucha, itp. - karty pracy z narządami wewnętrznymi człowieka; - zabawy symulacyjne; - gry dydaktyczne, wykorzystanie pomocy z pracowni przyrodniczej; - rozmowy na temat różnych rodzajów termometrów i sposobów sprawdzania temperatury; - spotkania z higienistką szkolną; uwagi Uczniowie samodzielnie przygotowują soki przecierowe z owoców i warzyw Biorą udział wszyscy uczniowie, ale stopień wysiłku jest indywidualnie dostosowany

7 5. Uczniowie wiedzą, jakie są podstawowe sposoby reagowania na gorączkę i ból - rozmowy z wychowawcą; - przeglądanie ulotek z informacjami o lekach przeciwbólowych i przeciwgorączkowych; - spotkania z higienistką szkolną; - wykonanie syropu z cebuli; 3. AKCEPTACJA SIEBIE I UNIKANIE ZAGROŻEŃ PŁYNĄCYCH ZE STRONY INNYCH LUDZI Cele operacyjne 1. Uczniowie akceptują siebie i innych 2. Uczniowie szanują siebie i swoją intymność 3. Uczniowie potrafią rozpoznać zagrożenie płynące ze strony innych ludzi i wiedzą w jaki sposób na nie reagować Procedury osiągania celów wychowawcze na temat różnic między ludźmi; - spotkania z psychologiem szkolnym; wychowawcze; - spotkania z psychologiem; wychowawcze; - rozmowy na temat różnych zagrożeń współczesnego świata zwłaszcza wobec uczniów samodzielnie korzystających z komunikacji miejskiej; - spotkania z Uwagi Są to tematy trudne, ale uważam, że należy sygnalizować wszystkim uczniom nawet z głębszym upośledzeniem umysłowym, zagrożenia współczesnego świata. Powinni wiedzieć jak szanować siebie, jak odnosić się do drugiego człowieka, a także jakich sytuacji unikać.

8 psychologiem; - scenki symulacyjne: w autobusie, na przystanku, jak reagować na zaczepki ludzi pod wpływem alkoholu, do kogo zwrócić się o pomoc itp. - treningi asertywności (np. namawianie na korzystanie z używek ); EWALUACJA powyższego programu będzie realizowana poprzez zajęcia podsumowujące tematykę po co najmniej roku pracy z młodzieżą. Przewiduje się następujące formy sprawdzania wiedzy uczniów z uwzględnieniem ich możliwości psychofizycznych: - plastyczne ( wykonanie wspólnej pracy plastycznej z zastosowaniem elementów techniki kolażu, karty pracy, rebusy związane z treścią programu); - pisemne ( rozsypanki wyrazowe, krzyżówki, dopasowywanie odpowiednich przedmiotów do ich opisów.), itp.) - werbalne ( podsumowanie tematu w formie słowa mówionego: wiersze, krótkie opowiadania);