Efekt kształcenia dla kursu. W01 Objaśnia podstawowe pojęcia z zakresu biologii i ekologii ptaków

Transkrypt

1 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Biologia ptaków Biology of birds Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Dr Łukasz Binkowski Zespół dydaktyczny Dr Łukasz Binkowski mgr Jacek Maślanka Opis kursu (cele kształcenia) Celem kursu jest poznanie wybrane elementów biologii ptaków, przystosowań ptaków do życia w różnych środowiskach, znaczenia ekologicznego i ekonomicznego, zagadnienia związane z zagrożeniami i ochroną gatunkową ptaków oraz zaznajomienie studenta z podstawowymi metodami badań stosowanych w ornitologii. Warunki wstępne Wiedza Znajomość podstawowych pojęć z zakresu zoologii i ekologii. Umiejętności Kursy Zoologia ogólna, Systematyka strunowców, Ekologia 1

2 Efekty kształcenia Wiedza Efekt kształcenia dla kursu W01 Objaśnia podstawowe pojęcia z zakresu biologii i ekologii ptaków W02 Prezentuje najważniejsze wiadomości dotyczące najbardziej znanych ptaków występujących na terenie Polski (wygląd, ciekawe zachowania, toki, budowa gniazda, lęgi, migracje, odżywianie i zdobywanie pokarmu, ich wpływ na środowisko i wzajemne relacje z innymi gatunkami) W03 Student zna przynajmniej 20 gatunków pospolitych krajowych gatunków ptaków oraz ich wymagania siedliskowe i podstawową wiedzę o biologii tych gatunków. W04 Zna zasady rozpoznawania gatunków ptaków i przyczyny zmienności międzygatunkowej. W05 Zna gatunki podlegających szczególnej ochronie na terenie Unii Europejskiej (wybrane gatunki z załącznika tzw. Dyrektywy Ptasiej), W06 Zna ewolucję gromady ptaki Aves, W07 Charakteryzuje podstawy anatomii i fizjologii charakterystyczne dla ptaków, Odniesienie do efektów kierunkowych K_W14, K_W15, K_W30 K_W14, K_W15, K_W11, K_W13, K_W15, K_W11, K_W27, K_W31 K_W13, K_W12, K_W14, K_W18, K_W22, K_W10, W08 Rozumie zagrożenia ptaków wynikające z postępującej antropopresji, W09 Ma wiedzę na temat koncepcji i sposobów ochrony ptaków. K_W13, K_W16 K_W13, K_W14, K_W16, K_W17 2

3 Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów kierunkowych U01 Rozpoznaje najważniejsze gatunki ptaków Polski (po śpiewie, ubarwieniu oraz sylwetce), K_U02, K_U08, K_U13 Umiejętności U02 Charakteryzuje wybrane siedliska pod kątem awifauny, U03 Korzysta z lornetki i innego sprzętu obserwacyjnego oraz kluczy do rozpoznawania ptaków. U04 Wyszukuje literaturę naukową związaną z tematyką kursu, K_U06, K_U08, K_U09, K_U10, K_U11 K_U02, K_U08 K_U03, K_U04, K_U09, U05 Prawidłowo postępuje w przypadku znalezienia rannego ptaka, K_U08, U06 Identyfikuje najważniejsze zagrożenia awifauny w terenie K_U08, K_U10, Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów kierunkowych Kompetencje społeczne K01 Jest wrażliwy na otaczającą nas przyrodę, K02 Organizuje efektywnie pracę w zespole K_K08 K_K03, K_K05, K_K07 K03 Jest świadomy zasad bioetyki K_K08 K04 Stale poszerza swoją wiedzę K_K01, K_K04, K_K06 3

4 E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne Forma zajęć Wykład (W) Organizacja Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin Opis metod prowadzenia zajęć wykład wzbogacony prezentacją multimedialną, dyskusja, zajęcia terenowe Formy sprawdzania efektów kształcenia W01 W02 W03 W04 W05 W06 W07 W08 W09 U01 U02 U03 U04 U05 U06 K01 K02 K03 K04 4

5 Kryteria oceny Wykłady: egzamin pisemny na koniec semestru. Ćwiczenia: aktywne uczestnictwo. Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) 1. Podstawy biologii ptaków. Najważniejsze zagadnienia z anatomii i fizjologii tej grupy zwierząt. Pochodzenie oraz ewolucja gromady. 2. Liczebność i rozmieszczenie ptaków na terenie Polski. Zarys metod wykrywania i oceny liczebności ptaków. Wędrówki ptaków i sposoby ich badania. 3. Przegląd systematyczny wybranych grup taksonomicznych ptaków Polski i ich behawior (ciekawe zachowania, wybiórczość siedliskowa, toki, fenologia i biologia okresów: rozrodu, zimowania, ewentualnych migracji), zasady rozpoznawania ptaków i opisu ich cech morfologicznych, głosy ptaków ich funkcje i znaczenie diagnostyczne. 4. Charakterystyka wybranych rzędów ptaków zamieszkujące obszar Polski. Szczegółowe omówienie biologii ptaków gnieżdżących się i żerujących na obszarach podmokłych. 5. Szczegółowe omówienie biologii grupy ptaków wodno-błotnych, ich zagrożeń i sposobów ochrony oraz przegląd wybranych gatunków. 6. Szczegółowe omówienie biologii ptaków drapieżnych (Falconiformes i Strigiformes) oraz problemów dotyczących liczebności ptaków krajobrazu rolniczego- omówienie zagrożeń dla ptaków i sposobów ich ochrony. 7. Główne zagrożenia ptaków (w tym problemy ekotoksykologiczne). Sposoby ochrony miejsc bytowania i gniazdowania ptaków. Zasady dokarmiania ptaków w okresie zimowym. Sposoby postępowania z rannymi ptakami. Wykaz literatury podstawowej 1. Elphick J Atlas wędrówek ptaków. Szlakami skrzydlatych podróżników. PWRiL. 2. Sokołowski J Ptaki ziem polskich. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. 3. Sokołowski J Ptaki Polski. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa. 4. Sturkie P Fizjologia ptaków. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa. 5. Svensson L. I in Przewodnik Collinsa Ptaki. Multico. Wykaz literatury uzupełniającej 1. Aulak, W Klucz do oznaczania gniazd ptaków lęgowych Polski. Wydawnictwo SGGW-AR Warszawa. 2. Baker K Identification guide to European non-passerines. BTO Guide 24. British Trust for Ornithology, Thetford. 3. Cramp S Birds of the Western Palearctic, Concise Edition and CD-ROM Set. 5

6 University Press, Oford. 4. Czarnecki Z., Dobrowolski K.A., Jabłoński B., Nowak E., Siwek W Ptaki Europy - przewodnik terenowy. PWN Warszawa. 5. Dudziński, W Ptaki łowne. PWR i L, Warszawa. 6. Gotzman, J Z lornetką wśród ptaków. PWRiL. Warszawa. 7. Gromadzki M. (red.) Ptaki. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny. 8. Hanzák, J Wielki atlas ptaków. PWR i L, Warszawa. 9. Kłosiewicz S Ptaki święte, przeklęte i inne. Prószyński i S-ka. 10. KOO 2001.Ptaki drapieżne. AFW Mazury, Olsztyn.; 4) Kruszewicz A.,2006. Ptaki Polski I.Multico. 12. Kruszewicz A.,2006. Ptaki Polski II.Multico. 13. Łącki A Wśród zwierząt. Ptaki. PWRiL Poznań. 14. Markowski (red). Vademecum obserwatora ptaków. PWN, Warszawa, Łódź Mikusek R Metody badań i ochrony sów. FWIE, Kraków 16. Ministerstwo Środowiska, Warszawa. T. 7 (część I), s T. 8 (część II), s ( 17. Tomiałojć L., Stawarczyk T. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody pro Natura, Wrocław Wybrane publikacje naukowe. Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Wykład 10 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 10 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 5 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 5 Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) Przygotowanie do egzaminu Ogółem bilans czasu pracy 30 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 1 6