Wyższa Szkoła Marketingu i Zarządzania w Lesznie

Transkrypt

1 Wyższa Szkoła Markeingu i Zarządzania w Lesznie MATERIAŁY ROBOCZE NA ZAJĘCIA Z PRZEDMIOTU BIZNES PLAN Opracowali: dr Jacek Kowalewski mgr Kazimierz Linowski Leszno 2008

2 2

3 S P I S T R E Ś C I WPROWADZENIE. 5 ĆWICZENIE I KREDYT_DEPOZYT... 6 ĆWICZENIE I / 1 KREDYT O STAŁYCH SPŁATACH KAPITAŁU... 6 ĆWICZENIE I / 2 KREDYT O STAŁYCH SPŁATACH KAPITAŁU DYNAMICZNE ROZPISANIE... 8 ĆWICZENIE I / 3 KREDYT O STAŁYCH SPŁATACH KAPITAŁU- DYNAMICZNA SPŁATA KREDYTU 10 ĆWICZENIE I / 4 KREDYT O RÓWNYCH RATACH KAPITAŁOWO-ODSETKOWYCH.. 12 ĆWICZENIE I / 5 SZACOWANIE STOPY EFEKTYWNEJ KREDYTU ĆWICZENIE I / 6 DEPOZYT ODSETKI PŁATNE NA KONIEC OKRESU ĆWICZENIE I / 7 DEPOZYT Z OKRESOWĄ KAPITALIZACJĄ ODSETEK ĆWICZENIE II MODEL PRZEDSIĘBIORSTWA - Projekcja finansowa ĆWICZENIE III MODEL FABRYKI DYWANÓW - Sraegia inwesycyjno-cenowa

4 4

5 W PROWADZENIE Niniejsze opracowanie zawiera maeriały robocze pomocne przy przeprowadzeniu zajęć proseminaryjnych z przedmiou Biznes Plan. Układ opracowania jes zbieżny z harmonogramem, według kórego przebiegać będą zajęcia. Łączny wymiar czasowy wynosi 8h. Przyjęo nasępujący rozkład maeriału przypadający na poszczególne zajęcia.: Ćwiczenie I Kredy- depozy - 4h, Ćwiczenie II Model przedsiębiorswa - projekcja finansowa 3h, Ćwiczenie III Model fabryki dywanów sraegia inwesycyjno-cenowa 1h. Inencją auorów programu zajęć proseminaryjnych z przedmiou Biznes Plan było przekazanie wiedzy i umiejęności z zakresu posługiwania się narzędziem jakim jes arkusz kalkulacyjny w budowie projekcji finansowych, kóre są isonym elemenem Biznes Planu. Projekcja finansowa w sposób syneyczny, bazując na zasanej syuacji firmy, w oparciu o zweryfikowane założenia, pokazuje skuki finansowe określonych decyzji zarządczych. Jes szkieleem, na kórym buduje się wizję rozwoju firmy. Dlaego umiejęność konsrukcji owej projekcji jes niezwykle isona dla osób poruszających się w obrębie problemów zarządzania przedsiębiorswem. Ćwiczenie I Kredy-Depozy jes wprowadzeniem do budowy prosych modeli finansowych. Konsruowanie modeli symulujących funkcjonowanie produków bankowych ma również wymiar dydakyczny, polegający na umiejęności analizy źródeł finansowania przedsiębiorswa. Ćwiczenie II. Model przedsiębiorswa - projekcja finansowa. Jes o zasadnicza części zajęć. Na przedsawionym przykładzie ukazane są kolejne eapy i meody budowy projekcji finansowej. Ćwiczenie III Model fabryki dywanów sraegia inwesycyjno-cenowa. Na zakończenie zaplanowano zajęcia, polegające na przeprowadzeniu symulacji na już zbudowanym modelu i obserwacja skuków finansowych decyzji z zakresu sraegii inwesycyjnej i cenowej. 5

6 ĆWICZENIE I /1 KREDYT - DEPOZYT BIZNES PLAN II ROK 2007/2008 KREDYT O STAŁYCH SPŁATACH KAPITAŁU Ćwiczenie polega na zbudowaniu modelu symulującego funkcjonowanie kredyu, w kórym wysępują sałe (równomierne) spłay kapiału. Załóżmy, że: - kredy jes udzielany na 12 miesięcy, - odseki są płane miesięcznie, - zmiennymi serującymi, (kórych warość będzie można zmieniać) są kwoa i oprocenowanie kredyu. Należy pobrać ze srony plik o nazwie Ćwiczenie_kredy_depozy.xls i zapisać go w środowisku lokalnym. Po owarciu pliku wybrać karę EX1. (Przyjęo konwencję, że niebieskie ło oznacza pole do wprowadzenie odpowiednich formuł, żółe o pola, w kórych wysępują zmienne serujące.) Wypełnij błękine pola odpowiednimi formułami, w razie porzeby posiłkując się opisanym w kolejnych krokach schemaem Ćwiczenie 1 Rozpisanie harmonogramu kredyu Bank udzielił kredyu firmie "XXXXXX" na nasępujących warunkach: KROK 1 Wypełnij komórki wpisując wyjściowe Czas rwania kredyu 12 miesięcy warości zmiennych serujących np 5000 i 12%. Odseki płane co miesiąc KROK 2 Do komórki o adresie C10 wpisz Spłaa kapiału równomierna formułę: =B7/C4 Raa kapiałowa o kwoa Kwoa kredyu kredyu podzielona przez ilość ra kapiałowych, kóry wyznacza czas rwania Oprocenowanie 12.0% p..a. kredyu). Raa kapiałowa KROK 3 Do komórki o adresie B14 wpisz formułę: =B7 Usalamy w en sposób kapiał na końcu okresu zerowego, czyli na począku okresu pierwszego. KROK 4 Do komórki o adresie C15 wpisz formułę: =$C$10 W harmonogramie umieszczamy wyliczoną wcześniej raę HARMONOGRAM KREDYTU Miesiąc Kapiał Raa kapiałowa Odseki Razem Użye w adresie komórki znaki $ oznaczają adresowanie bezwzględne (adres nie zmiena się przy kopiowaniu) 6 KROK 5 Do komórki o adresie D15 wpisz formułę: =$B$8/12*B14 Wyliczamy odseki dzieląc oprocenowanie roczne przez 12 (przechodzimy na oprocenowanie miesięczne) i mnożąc je przez zaangażowanie kapiałowe banku rwające w pierwszym okresie KROK 6 Do komórki o adresie B15 wpisz formułę: =B14-C15 Usalamy w en sposób san kapiału na koniec okresu pierwszego po spłacie przypadającej na dany okres ray kapiałowej. KROK 7 Zaznacz zakres: B15:D15 i przekopiuj go do zakresu: B16:D26 Usalone zależności dla okresu pierwszego odwzorowujemy w kolejnych okresach KROK 8 Do komórki: C28 wpisz formułę =SUMA(C15:C26) Usalamy sumę ra kapiałowych. KROK 9 Do komórki: D28 wpisz formułę =SUMA(D15:D26) Usalamy łączną kwoę zapłaconych odseek.

7 Dokonaj serii eksperymenów posługując się zbudowanym modelem kredyu a wyniki przedsaw w abelach i zilusruj odpowiednimi wykresami: 1. Dla kwoy kredyu 5000 i oprocenowania 12 % narysuj wykres kszałowania się w czasie poziomu zaangażowanego kapiału. 2. Dla kwoy kredyu 5000 i oprocenowania 12 % narysuj wykres kszałowania się w czasie ra kapiałowych i odsekowych. Odp 6 000,00 Kapiał kredyu Spłaa ra odsekowych i kapiałowych 450, ,00 400, ,00 350,00 300, , ,00 Kapiał 250,00 200,00 150,00 Raa kapiałow a Odseki 1 000,00 100,00 50,00 0, , m iesiące. miesiące 3. Wykonaj analizę wpływu przyjęego oprocenowania oraz kwoy udzielonego kredyu na łączną kwoę odseek.analizy dokonaj przyjmując zmiany oprocenowania w zakresie od 5 do 40 % (ze skokiem co 5%) dla każdej z rzech warości kapiału kredyu A) 2000, B) 5000, C) 10000, Sporządź odpowiednią abelę oraz narysuj wykres Oprocenowanie Kwoa kredyu 5% 10,00% 15,00% 20,00% 25,00% 30,00% 35,00% 40,00% ,17 108,33 162,50 216,67 270,83 325,00 379,17 433, ,42 270,83 406,25 541,67 677,08 812,50 947, , ,83 541,67 812, , , , , ,67 Suma odseek w zależności od oprocenowania 2500, , , , ,00 0,00 5% 10,00% 15,00% 20,00% 25,00% 30,00% 35,00% 40,00% [%] 7

8 ĆWICZENIE I / 2 KREDYT - DEPOZYT BIZNES PLAN II ROK 2007/2008 KREDYT O STAŁYCH SPŁATACH KAPITAŁU DYNAMICZNE ROZPISANIE Ćwiczenie polega na zbudowaniu modelu symulującego funkcjonowanie kredyu, w kórym wysępują sałe (równomierne) spłay kapiału. Załóżmy, że: - odseki są płane miesięcznie, - pobierana jes prowizja w wysokości 1% kwoy kapiału, - zmiennymi serującymi, (kórych warość będzie można zmieniać) są kwoa i oprocenowanie kredyu oraz czas rwania kredyu w przedziale od 1 do 24 miesięcy W pobranym, analogicznie jak w ćwiczeniu1 pliku owórz karę EX2. Wypełnij błękine pola odpowiednimi formułami, w razie porzeby posiłkując się opisanym schemaem Ćwiczenie 2 Dynamiczne rozpisanie kredyu KROK 1 Wypełnij komórki (zacienione na żóło) Bank udzielił kredyu firmie "XXXXXX" na nasępujących warunkach: wpisując wyjściowe warości zmiennych serujących Czas rwania kredyu 12 miesięcy np 12 mcy,5000, 1% i 12%. Odseki płane co miesiąc Spłaa kapiału równomierna Kwoa kredyu Prowizja 1,0% Oprocenowanie 12,0% p..a. Raa kapiałowa 416,67 HARMONOGRAM KREDYTU Miesiąc Kapiał Raa kapiałowa Odseki i prowizje ,00 50, ,33 416,67 50, ,67 416,67 45, ,00 416,67 41, ,33 416,67 37, ,67 416,67 33, ,00 416,67 29, ,33 416,67 25, ,67 416,67 20, ,00 416,67 16, ,33 416,67 12, ,67 416,67 8, ,00 416,67 4, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0,00 Razem 5 000,00 375,00 8 KROK 2 Do komórki o adresie C11 wpisz formułę: =B7/C4 Raa kapiałowa o kwoa kredyu podzielona przez ilość ra kapiałowych. KROK 3 Do komórki o adresie B16 wpisz formułę: =B7 Usalamy w en sposób kapiał napocząku okresu pierwszego. KROK 4 Do komórki o adresie D16 wpisz formułę: =B8*B7 Wyliczenie prowizji KROK 5 Do komórki o adresie C17 wpisz formułę: =JEŻELI(A17<=$C$4;$C$11;0). Jeżeli numer bieżącego okresu jes mniejszy lub równy czasowi rwania kredyu, o spłacamy raę, jeśli nie, o oznacza koniec spłay. KROK 6 Do komórki o adresie D17 wpisz formułę: =B16*$B$9/12 Wyliczamy odseki dzieląc oprocenowanie roczne przez 12 (przechodzimy na oprocenowanie miesięczne) i mnożąc je przez zaangażowanie kapiałowe banku rwające w pierwszym okresie KROK 7 Do komórki o adresie B17 wpisz formułę: =B16-C17 Usalamy w en sposób san kapiału na koniec okresu pierwszego po spłacie przypadającej na dany okres ray kapiałowej. KROK 8 Zaznacz zakres: B17:D17 i przekopiuj go do zakresu: B18:D40 Usalone zależności dla okresu pierwszego odwzorowujemy w kolejnych okresach KROK 9 Do komórki: C42 wpisz formułę =SUMA(C17:C40) Usalamy sumę ra kapiałowych. KROK 10 Do komórki: D42 wpisz formułę =SUMA(D16:D40) Usalamy łączną kwoę zapłaconych odseek i prowizji.

9 Dokonaj serii eksperymenów posługując się zbudowanym modelem kredyu a wyniki przedsaw w abelach i zilusruj odpowiednimi wykresami: 1. Dla kwoy kredyu 5000, prowizji 1%, czasu rwania kredyu równego 12 miesięcy i oprocenowania 12 % narysuj wykres kszałowania się w czasie poziomu zaangażowanego kapiału. Kapiał kredyu 2. Dla kwoy kredyu 5000, prowizji 1%, czasu rwania kredyu równego 12 miesięcy i oprocenowania 12 % narysuj wykres kszałowania się w czasie ra kapiałowych i odsekowych. Harmonogram spłay kredyu 6 000, , , , , ,00 0, miesiące miesiące Raa kapiałowa Odseki 3. Usal średnie obciążeniu odsekowo prowizyjne, dzieląc sumę odseek i prowizji przez czas rwania kredyu (ilość okresów). Kapiał kredyu przyjmij na poziomie 5 000, oprocenowanie 12% Analizy dokonaj przyjmując zmiany czasu rwania kredyu w zakresie od 10 do 24 miesięcy (ze skokiem co 2 miesiące). dla każdej z rzech warości pobieranej prowizji A) 1%, B) 5%, C) 10%, Sporządź odpowiednią abelę oraz narysuj wykres Czas rwania kredyu [miesiące] Prowizja % 32,50 31,25 30,36 29,69 29,17 28,75 28,41 28,13 5% 52,50 47,92 44,64 42,19 40,28 38,75 37,50 36,46 10% 77,50 68,75 62,50 57,81 54,17 51,25 48,86 46,88 średnie obciążenie odsekowo prowizyjne w zależności od czasu rwania kredyu 90,00 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 1% 5% 10% 20,00 10,00 0, miesiące Jakie wnioski nasuwają się podczas powyższej analizy? 9

10 ĆWICZENIE I / 3 KREDYT - DEPOZYT BIZNES PLAN II ROK 2007/2008 KREDYT O STAŁYCH SPŁATACH KAPITAŁU- DYNAMICZNA SPŁATA KREDYTU Ćwiczenie polega na zbudowaniu modelu symulującego funkcjonowanie kredyu, w kórym wysępują sałe (równomierne) spłay kapiału. Załóżmy, że: - kredy jes udzielany na 24 miesiące, - odseki są płane miesięcznie, - zmiennymi serującymi, (kórych warość będzie można zmieniać) są kwoa kredyu, oprocenowanie kredyu oraz odsęp czasu, co kóry nasępuje spłaa kapiału. W pobranym, analogicznie jak w ćwiczeniu1 pliku owórz karę EX3 Część formuł, kórych konsrukcja zosała omówiona w poprzednich ćwiczeniach jes już wpisanych, pozosają do wpisania formuły zacienione na ciemniejszy niebieski kolor. Ćwiczenie 3. Dynamiczna spłaa kredyu Bank udzielił kredyu firmie "XXXXXX" na nasępujących warunkach: Czas rwania kredyu 24 miesięce Odseki płane co miesiąc Spłaa kapiału równomierna co 2 miesiące Kwoa kredyu Prowizja 1,0% Oprocenowanie 12,0% p..a. Ilość ra kapiałowych 12 Raa kapiałowa 416,67 HARMONOGRAM KREDYTU Miesiąc Kapiał Raa kapiałowa Odseki Czy płaność? i prowizje ,00 50, ,00 0,00 50, ,33 416,67 50, ,33 0,00 45, ,67 416,67 45, ,67 0,00 41, ,00 416,67 41, ,00 0,00 37, ,33 416,67 37, ,33 0,00 33, ,67 416,67 33, ,67 0,00 29, ,00 416,67 29, ,00 0,00 25, ,33 416,67 25, ,33 0,00 20, ,67 416,67 20, ,67 0,00 16, ,00 416,67 16, ,00 0,00 12, ,33 416,67 12, ,33 0,00 8, ,67 416,67 8, ,67 0,00 4, ,00 416,67 4,17 0 Razem 5 000,00 700,00 KROK 1 Wypełnij komórki (zacienione na żóło) wpisując wyjściowe warości zmiennych serujących np 2 m-ce,5000, 1% i 12%. KROK 2 Do komórki o adresie C11 wpisz formułę: =C4/C6 Wyliczamy ilość ra kapiałowych KROK 3 Do komórki o adresie C12 wpisz formułę: =B7/C11 Usalamy w en sposób wysokość ray kapiałowej. KROK 4 Do komórki o adresie F18 wpisz formułę: =MOD(A18;$C$6) Funkcja a podaje reszę z dzielenia. Usalamy w en sposób czy bieżący okres dzieli się bez reszy przez cykl spłay, wyznaczając w en sposób momen spłay KROK 5 Do komórki o adresie C18 wpisz formułę: =JEŻELI(F18=0;$C$12;0) Jeżeli usalona w kolumnie F warość reszy jes równa zero, wedy nasępuje spłaa. KROK 6 Formuły wpisane do komórki C18 i F18 przekopiuj do pozosałych wierszy zacienionego obszaru. KROK 7 Do komórki: C43 wpisz formułę =SUMA(C18:C41) Usalamy sumę ra kapiałowych. KROK 8 Do komórki: D43 wpisz formułę =SUMA(D17:D41) Usalamy łączną kwoę zapłaconych odseek i prowizji. 10

11 Dokonaj serii eksperymenów posługując się zbudowanym modelem kredyu a wyniki przedsaw w abelach i zilusruj odpowiednimi wykresami: 1. Dla kwoy kredyu 5000, prowizji 1%, czasu rwania kredyu równego 24 miesięcy, oprocenowania 12 % oraz cyklu spłay co 2 miesiące narysuj wykres kszałowania się w czasie poziomu zaangażowanego kapiału. Kapiał kredyu 2. Dla kwoy kredyu 5000, prowizji 1%, czasu rwania kredyu równego 24 miesięcy, oprocenowania 12 % oraz cyklu spłay co 2 miesiące narysuj wykres kszałowania się w czasie ra kapiałowych i odsekowych. Harmonogram spłay kredyu m iesiące miesiące Raa kapiałowa Odseki 3. Usal sumę ra odsekowych i prowizji. Kapiał kredyu przyjmij na poziomie 5 000, oprocenowanie 12%, prowizję 1%, czas rwania 24 m-ce. Analizy dokonaj przyjmując zmiany cyklu spłay kapiału co 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12, 24 m-ce Sporządź odpowiednią abelę oraz narysuj wykres Cykl spłay ray kapiałowej [m-ce] Suma odseek i prowizji 675,00 700,00 725,00 750,00 800,00 850,00 950, ,00 Suma odseke i prowizji 1400, , ,00 800,00 600,00 400,00 200,00 0, cykl m-ce Z czego wynika wyznaczona wyżej zależność? 11

12 ĆWICZENIE I / 4 KREDYT - DEPOZYT BIZNES PLAN II ROK 2007/2008 KREDYT O RÓWNYCH RATACH KAPITAŁOWO-ODSETKOWYCH Ćwiczenie polega na zbudowaniu modelu symulującego funkcjonowanie kredyu, w kórym wysępują Równe ray kapiałowo-odsekowe. Załóżmy, że: - kredy jes udzielany na 24 miesiące, - odseki są płane miesięcznie, - zmiennymi serującymi, (kórych warość będzie można zmieniać) są kwoa kredyu, prowizja oraz oprocenowanie kredyu. W pobranym, analogicznie jak w ćwiczeniu1 pliku owórz karę EX4 Część formuł, kórych konsrukcja zosała omówiona w poprzednich ćwiczeniach jes już wpisanych, pozosają do wpisania formuły w wolnych polach. Ćwiczenie 4. Równe ray kapiałowo-odsekowe Bank udzielił kredyu firmie "XXXXXX" na nasępujących warunkach: Czas rwania kredyu 24 miesięce Odseki płane co miesiąc Spłaa kapiału równe ray kapiałowo-odsekowe Kwoa kredyu Prowizja 1,0% Oprocenowanie 12,0% p..a. Raa kapiałowo-odsekowa 235,37 HARMONOGRAM KREDYTU Miesiąc Kapiał Raa kapiałowa Odseki Razem i prowizje spłaa ,00 50,00 (konrolnie) ,63 185,37 50,00 235, ,41 187,22 48,15 235, ,32 189,09 46,27 235, ,33 190,98 44,38 235, ,44 192,89 42,47 235, ,62 194,82 40,54 235, ,85 196,77 38,60 235, ,11 198,74 36,63 235, ,38 200,73 34,64 235, ,65 202,73 32,63 235, ,89 204,76 30,61 235, ,08 206,81 28,56 235, ,20 208,88 26,49 235, ,24 210,97 24,40 235, ,16 213,08 22,29 235, ,96 215,21 20,16 235, ,60 217,36 18,01 235, ,07 219,53 15,84 235, ,34 221,73 13,64 235, ,40 223,94 11,42 235, ,21 226,18 9,18 235, ,77 228,45 6,92 235, ,04 230,73 4,64 235, ,00 233,04 2,33 235,37 KROK 1 Wypełnij komórki (zacienione na żóło) wpisując wyjściowe warości zmiennych serujących np 5000, 1% i 12%. KROK 2 Do komórki o adresie C11 wpisz formułę: =-PMT(B9/12;C4;B7) Wyliczamy warość ray kapiałowo odsekowe, używając formuły k odpowiadającej wzorowi PMT PVA n 1 (1 k) KROK 3 Do komórki o adresie F17 wpisz formułę: = $C$11 Usalamy w en sposób wysokość ray kapiałowej-odsekowej dla każdego okresu KROK 4 Do komórki o adresie C17 wpisz formułę: = F17-D17 Warość spłacanego w danym okresie kapiału o czść ray kapiałowo-odsekowej pozosała po spłacie odseek KROK 5 Formuły wpisane do komórki C17 i F17 przekopiuj do pozosałych wierszy zacienionego obszaru. Razem 5 000,00 698, ,82 12

13 Dokonaj serii eksperymenów posługując się zbudowanym modelem kredyu a wyniki przedsaw w abelach i zilusruj odpowiednimi wykresami: 1. Dla kwoy kredyu 5000, prowizji 1%, czasu rwania kredyu równego 24 miesięcy oraz oprocenowania 12 % narysuj wykres kszałowania się w czasie poziomu zaangażowanego kapiału. 2. Dla kwoy kredyu 5000, prowizji 1%, czasu rwania kredyu równego 24 miesięcy oraz oprocenowania 12 % narysuj wykres kszałowania się w czasie ra kapiałowych i odsekowych ,00 Kapiał kredyu 250 Harmonogram spłay kredyu 5 000, , , , ,00 0, miesiące miesiące Raa kapiałowa Odseki 3. Usal wysokość ray kapiałowo odsekowej, dla zmieniającego się oprocenowania w przedziale od 2 do 16% (ze skokiem 2%) i dla sałych pozosałych paramerów (prowizja 1% i kapiał 5000). Sporządź odpowiednią abelę oraz narysuj wykres Oprocenowanie 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% Raa kapiałowo odsekowa 212,70 217,12 221,60 226,14 230,72 235,37 240,06 244,82 Raa kapiałowo odsekowa 250,00 240,00 230,00 220,00 210,00 200,00 190,00 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% oprocenow anie 13

14 ĆWICZENIE I / 5 KREDYT - DEPOZYT BIZNES PLAN II ROK 2007/2008 SZACOWANIE STOPY EFEKTYWNEJ KREDYTU Ćwiczenie polega na oszacowaniu efekywnej sopy procenowej dla kredyu o równomiernej spłacie kapiału. Załóżmy, że: - kredy jes udzielany na 24 miesiące, - odseki są płane miesięcznie, - zmiennymi serującymi, (kórych warość będzie można zmieniać) są kwoa i czas rwania kredyu, prowizja oraz oprocenowanie. W pobranym, analogicznie jak w ćwiczeniu1 pliku owórz karę EX5 Część formuł, kórych konsrukcja zosała omówiona w poprzednich ćwiczeniach jes już wpisanych, pozosają do wpisania formuły w wolnych polach. Ćwiczenie 5. Szacowanie sopy efekywnej kredyu Bank udzielił kredyu firmie "XXXXXX" na nasępujących warunkach: Czas rwania kredyu 24 miesięcy Odseki płane co miesiąc Spłaa kapiału równomierna Kwoa kredyu Prowizja 1.0% Oprocenowanie 12.0% p..a. Raa kapiałowa HARMONOGRAM KREDYTU Bank Wpłaa Razem Miesiąc Kapiał Raa kapiałowa Odseki Wypłaca do Banku przepływy i prowizje (war.ujemna) Efekywna sopa oprocenowania miesięczna 1.09% roczna 13.05% Razem KROK 1 Wypełnij komórki (zacienione na żóło) wpisując wyjściowe warości zmiennych serujących np 24 m-ce,5000, 1% i 12%. KROK 2 Do komórki o adresie F16 wpisz formułę = -B7 Usalamy wypływ środków z banku KROK 3 Do komórki o adresie G16 wpisz formułę: =D16+C16 Usalamy w en sposób wysokość wpływów, będącą sumą ra kapiałowych oraz odseek i prowizji. KROK 4 Do komórki o adresie H16 wpisz formułę: =G16+F16 Zesawiając wpływy z wypływami środków usalamy saldo przepływów finansowych KROK 5 Formuły wpisane do komórki G16 i H16 przekopiuj do pozosałych wierszy zacienionego obszaru. KROK 6 Do komórki o adresie L16 wpisz formułę: =IRR(H16:H40) Wyliczamy wewnęrzną sopę zwrou ze srumienia przepływów pieniężnych. KROK 7 Do komórki o adresie L17 wpisz formułę: =L16*12 Wyliczoną miesięczna sopę zwrou przedsawiamy w ujęciu rocznym 14

15 Dokonaj serii eksperymenów posługując się zbudowanym modelem kredyu a wyniki przedsaw w abelach i zilusruj odpowiednimi wykresami: 1. Dla kwoy kredyu 5000, prowizji 1%, czasu rwania kredyu równego 24 miesięcy oraz oprocenowania 12 % narysuj wykres kszałowania się w czasie wpływów i wypływów środków pieniężnych. Wpływy i wypływy środków pieniężnych miesiące Wypływ y Wpływ y 2. Zbadaj wpływ prowizji na efekywne roczne oprocenowanie zmieniając prowizję w przedziale od 0 do 3,5% (ze skokiem 0,5%) i dla sałych pozosałych paramerów. Sporządź odpowiednią abelę oraz narysuj wykres Prowizja 0.0% 0.5% 1.0% 1.5% 2.0% 2.5% 3.0% 3.5% Efekywna sopa procenowa 12.00% 12.52% 13.05% 13.58% 14.12% 14.66% 15.20% 15.75% Efekywna sopa procenowa 18.00% 16.00% 14.00% 12.00% 10.00% 8.00% 6.00% 4.00% 2.00% 0.00% 0.0% 0.5% 1.0% 1.5% 2.0% 2.5% 3.0% 3.5% prow izja 15

16 ĆWICZENIE I / 6 KREDYT - DEPOZYT BIZNES PLAN II ROK 2007/2008 DEPOZYT ODSETKI PŁATNE NA KONIEC OKRESU Ćwiczenie polega na zbudowaniu modelu symulującego funkcjonowanie depozyu, w kórym wypłaa odseek nasępuje na końcu okresu urzymania depozyu. Załóżmy, że: - zmiennymi serującymi, (kórych warość będzie można zmieniać) są kwoa depozyu, oprocenowanie depozyu oraz okres urzymania depozyu (z przedziału 1-24 miesiące). W pobranym, analogicznie jak w ćwiczeniu1 pliku owórz karę EX6. Ćwiczenie 6. W banku ożono depozy na nasępujących warunkach Okres urzymania depozyu Odseki płane na koniec okresu Kwoa depozyu Oprocenowanie depozyu KROK 1 Wypełnij komórki (zacienione na żóło) wpisując wyjściowe warości zmiennych serujących np 18 m-cy, 5 000, 25%. KROK 2 Do komórki o adresie D16 wpisz formułę: =B11 Usalamy przepływ środków pieniężnych ożenie depozyu. KROK 3 Do komórki o adresie F16 wpisz formułę: = D16 Usalamy w en sposób wysokość kapiału depozyu na koniec okresu zerowego, czyli począek okresu pierwszego KROK 4 Do komórki o adresie E17 wpisz formułę: =JEŻELI(C17=$B$9;$B$11;0) Usalamy momen wypłay kapiału depozyu. Nasąpi on, gdy numer bieżącego okresu zrówna się z okresem urzymania depozyu. KROK 5 Do komórki o adresie F17 wpisz formułę: =F16-E17 Odejmując od kapiału depozyu wypłaę kapiału, usalamy momen zakończenia okresu depozyu. KROK 6 Do komórki o adresie G17 wpisz formułę: =E17*C17*$B$12/12 Mnożymy wypłacany kapiał przez miesięczne oprocenowanie oraz przez czas (wyrażony w miesiącach) urzymania depozyu 5 000,00 18 miesięcy 25% p..a. HARMONOGRAM DEPOZYTU Miesiąc Wpłaa Wypłaa Depozy Odseki 5 000, ,00 1 0, ,00 0,00 2 0, ,00 0,00 3 0, ,00 0,00 4 0, ,00 0,00 5 0, ,00 0,00 6 0, ,00 0,00 7 0, ,00 0,00 8 0, ,00 0,00 9 0, ,00 0, , ,00 0, , ,00 0, , ,00 0, , ,00 0, , ,00 0, , ,00 0, , ,00 0, , ,00 0, ,00 0, , ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0, ,00 0,00 0,00 KROK 7 Formuły wpisane do komórki E17, F17 i G17 przekopiuj do pozosałych wierszy zacienionego obszaru. 16

17 Dokonaj serii eksperymenów posługując się zbudowanym modelem depozyu a wyniki przedsaw w abelach i zilusruj odpowiednimi wykresami: 1. Dla kwoy depozyu 5000, czasu rwania depozyu równego 18 miesięcy oraz oprocenowania 35 % narysuj wykres kszałowania się w czasie poziomu ożonego w banku kapiału. Kapiał depozyu 2. Dla kwoy depozyu 5000, czasu rwania depozyu równego 18 miesięcy oraz oprocenowania 35 % narysuj wykres obrazujący momen wpłay i wypłay. Wpłaa i wypłaa depozyu miesiące miesiące Wpłaa Wypłaa 3. Usal wysokość wysokość wypłaconych na koniec okresu odseek, dla zmieniającego się oprocenowania (5%, 10%, 15%) oraz przy zmieniającym się czasie rwania depozyu w przedziale od 10 do 24 m-cy (ze skokiem 2m-ce) i dla sałych pozosałych paramerów. Sporządź odpowiednią abelę oraz narysuj wykres Wypłacane na koniec okresu odseki Czas rwania depozyu Oprocenowanie % % % Wypłacone odseki w zależności od sopy oprocenowania oraz długosci urzymania depozyu Czas rw ania depozyu 5% 10% 15% 17

18 ĆWICZENIE I / 7 KREDYT - DEPOZYT BIZNES PLAN II ROK 2007/2008 DEPOZYT Z OKRESOWĄ KAPITALIZACJĄ ODSETEK Ćwiczenie polega na zbudowaniu modelu symulującego funkcjonowanie depozyu, w kórym nasępuje okresowa kapializacja odseek. Załóżmy, że: - zmiennymi serującymi, (kórych warość będzie można zmieniać) są kwoa depozyu, oprocenowanie depozyu, okres urzymania depozyu (z przedziału 1-24 miesiące), oraz czas po kórym nasępuje kapializacja. W pobranym, analogicznie jak w ćwiczeniu1 pliku owórz karę EX7. Ćwiczenie 7. W banku ożono depozy na nasępujących warunkach Okres urzymania depozyu 18 miesięcy Kapializacja co 3 m-ce Kwoa depozyu Oprocenowanie depozyu 6% p.a. KROK 1 Wypełnij komórki (zacienione na żóło) wpisując wyjściowe warości zmiennych serujących np 18 m-cy, 3m-ce, 100, 6%. KROK 2 Do komórki o adresie I17 wpisz formułę: =C11 Usalamy przepływ środków pieniężnych ożenie depozyu. KROK 3 Do komórki o adresie K17 wpisz formułę: = I17 Usalamy w en sposób wysokość kapiału depozyu na począku okresu pierwszego KROK 4 Do komórki o adresie H18 wpisz formułę: =MOD(G18;$C$10) Funkcja a podaje reszę z dzielenia. Usalamy w en sposób czy bieżący okres dzieli się bez reszy przez cykl kapializacji, wyznaczając w en sposób momen, w kórym kapializacja ma nasąpić. KROK 5 Do komórki o adresie J18 wpisz formułę: =JEŻELI(G18=$C$9;K17+M18;0) Usalamy momen wypłay kapiału depozyu powiększonego o naliczone odseki. Nasąpi on, gdy numer bieżącego okresu zrówna się z okresem urzymania depozyu. KROK 6 Do komórki o adresie K18 wpisz formułę: = K17+M18-J18 Odejmując od sysemaycznie zwiększanego o kapializowane odseki kapiału depozyu, wypłaę kapiału, usalamy momen zakończenia okresu depozyu. KROK 7 Do komórki o adresie L18 wpisz formułę: =$C$12/12*K17+L17-M17 Kumulujemy wyliczane na bieżąco odseki umniejszając je w momencie dodania do kapiału HARMONOGRAM DEPOZYTU Miesiąc Momen Wpłaa Wypłaa Depozy Odseki Odseki kapializacji naliczone wypłacone KROK 8 Do komórki o adresie M18 wpisz formułę: =JEŻELI(H18=0;L18;0) Odseki naliczone przeznaczamy do wypłay (kapializacji) jeżeli znajdujemy się w wyznaczonym w kolumnie H momencie kapializacji KROK 9 Formuły wpisane do wiersza 18, przekopiuj do pozosałych wierszy zacienionego obszaru. 18

19 Dokonaj serii eksperymenów posługując się zbudowanym modelem depozyu a wyniki przedsaw w abelach i zilusruj odpowiednimi wykresami: 1. Dla kwoy depozyu 100, czasu rwania depozyu równego 18 miesięcy, kapializacji co 3 m-ce oraz oprocenowania 6 % narysuj wykres kszałowania się w czasie poziomu ożonego w banku kapiału. Kapiał depozyu 2. Dla kwoy depozyu 100, czasu rwania depozyu równego 18 miesięcy, kapializacji co 3 m-ce oraz oprocenowania 6 % narysuj wykres obrazujący proces naliczania odseek 1.80 Odseki naliczone miesiące miesiące Wpłaa 3. Zbadaj wpływ długości cyklu kapializacji na łączna kwoę wypłaconych odseek. Analizy dokonaj przy zmieniającym się cyklu przyjmującym warości 1, 2, 3, 6, 18 i dla sałych pozosałych paramerów(100, 18m-cy 6%). Sporządź odpowiednią abelę oraz narysuj wykres Cykl kapializacji [m-ce] Suma odseek Suma naliczonych odseek cykl m-ce 19

20 ĆWICZENIE II MODEL PRZEDSIĘBIORSTWA BIZNES PLAN II ROK 2007/2008 Projekcja finansowa Ćwiczenie polega na zbudowaniu modelu symulującego funkcjonowanie przedsiębiorswa produkcyjnego. Na podsawie modelu dokonujemy w nasępnym eapie eksperymenów, sanowiących projekcje finansowe analizowanego przedsiębiorswa. W pierwszym eapie usala się cel jakiemu ma służyć model. W naszym przypadku będzie o oszacowanie efeków inwesycji w sześciolenim horyzoncie oraz projekcja przepływów pieniężnych. Usalony cel ma wpływ na wybór sopnia agregacji modelu (usaleniu ilości i rodzaju zmiennych). Nasępnie zbieramy dane hisoryczne i dokonujemy ich konwersji do przyjęego układu zmiennych. W omawianym ćwiczeniu należy na podsawie danych hisorycznych zbudować model wpisując w odpowiednie komórki arkusza odpowiednie formuły. Formuły e usalone dla pierwszego roku projekcji po powieleniu w kolejnych laach (przekopiowaniu do kolejnych kolumn) sanowić będą model przedsiębiorswa. Na modelu ym poprzez dobór paramerów można będzie dokonywać eksperymenów, czyli worzyć różne wersje projekcji finansowych pozwalających obserwować skuki określonych decyzji. Należy pobrać ze srony plik o nazwie Model_1.xls i zapisać go w środowisku lokalnym. Na karcie model w kolumnie A znajdują się usalone zmienne. W kolumnie C naomias warości hisoryczne ych zmiennych, umownie oznaczone jako dane z roku zero. Kolumny od D do I o obszar, kóry wypełnimy odpowiednimi formułami. W kolumnie J umieszczono symbole poszczególnych zmiennych oraz am, gdzie wymaga ego konsrukcja modelu podano zależności między zmiennymi. Poniżej zosaną przedsawione poszczególne eapy budowy modelu. Dla osób, kóre są począkujące w zakresie obsługi arkusza podano (pochylonym drukiem) reści, kóre należy wpisać do odpowiednich komórek. I Sprzedaż Sprzedaż ilościowo Wełniane [ys. m2] Siw Pozosałe [ys. m2] Sip Razem [ys. m2] Si=Siw+Sip Przyros [%] 2,8% 6,6% 12,7% 11,9% 21,7% 18,2% 1,0% PSI=Si()/Si(-1)-1 Fabryka dywanów, kórej model sporządzamy produkuje wyroby w asorymencie, na kóry składają się wyroby wełniane i pozosałe zawierające wykonane z surowców syneycznych (uproszczony podział na porzeby modelu). Wykonano prognozę kszałowania się popyu i przyjęo, ze sprzedaż dywanów wełnianych (Siw) kszałować się będzie: w roku 1 na poziomie 400 ys m 2 nasępnie w roku 2 i 3 nasąpi przyros o 300 ys m2, w 4 i 5 o 500 ys m2, a w roku 6 o 100 ys m2 Sprzedaż pozosałych dywanów (Sip) w roku 1 wynosić będzie 1100 ys. m2, a w kolejnych laach nasąpi spadek sprzedaży z roku na rok o 10%. W wierszu 7: D7:= 400, E7: =D7+300 F7: =E7+300 G7: =F7+500 H7: =G7+500 I7: =H7+100 W wierszu 8: D8: =1100, E8: =D8*0,9 F8: =E8*0,9 G8: =F8*0,9 H8: =G8*0,9 I8: =H8*0,9 UWAGA! W przypadku idenycznej zależności w kolejnych laach wysarczy wpisać do komórki E8 formułę i przekopiować ją do pozosałych komórek wiersza Gdy aka syuacja wysąpi w ekście pojawi się zapis np. kopiuj do F8:I8. Nasępnie sumujemy sprzedaż całego asorymenu Si=Siw+Sip oraz usalamy przyrosy ogólnej produkcji PSI=Si()/Si(-1)-1 W wierszu 9: D9: =SUMA(D7:D8) kopiuj do E9:I9 W wierszu 10: D10: = D9/C9-1 kopiuj do E10:I10 20

21 Cena Wełniane [/m2] 43, Cw Pozosałe [/m2] 31, Cp Zakładamy, że ceny na dywany wełniane (Cw) kszałować się będą na poziomie 45 za mer kwadraowy, naomias ceny pozosałych dywanów (Cp) na poziomie 30 za mer kwadraowy w całym horyzoncie projekcji. W wierszu 12: D12: =45 kopiuj do E12:I12 W wierszu 13: D13: = 30 kopiuj do E13:I13 Przychody ze sprzedaży Wełniane [ys. ] Sw=Siw*Cw Pozosałe [ys. ] Sp=Sip*Cp Razem [ys. ] S=Sw+Sp Przyros [%] 5,9% 5,3% 20,0% 17,2% 27,6% 21,9% 2,1% Znając wielkość sprzedaży (ilościowo) oraz cenę jednoskową możemy wyliczyć przychody ze sprzedaży odpowiednio dla wyrobów wełnianych Sw=Siw*Cw oraz dla pozosałych Sp=Sip*Cp. W wierszu 16 i 17 : D16: =D7*D12 kopiuj do E16:I17 Nasępnie sumujemy przychody ze sprzedaży całego asorymenu S=Sw+Sp. W wierszu18: D18: =SUMA(D16:D17) kopiuj do E18:I18 Oraz usalamy przyrosy przychodów ze sprzedaży PSw=Sw()/Sw(-1)-1 W wierszu19: D19: =D18/C18-1 kopiuj do E19:I19 II Koszy. Zużycie surowców i maeriałów Wełniane cena [/m2] 29, CSw Pozosałe cena [/m2] 19, CSp Łącznie zużycie ZS=Siw*CSw+Sip*CSp Zakładamy, że w naszym modelu wielkość produkcji będzie całkowicie dopasowana do wielkości sprzedaży. Po analizie cen surowców i maeriałów zakładamy, że w całym horyzoncie projekcji koszy zużycia surowców i maeriałów przypadające na jeden mer kwadraowy dywanu będą wynosić odpowiednio: dla dywanów wełnianych (CSw) 30 /m2 i dla pozosałych (CSp)20 /m2. W wierszu 26: D26: =30 kopiuj do E26:I26 W wierszu 27: D27: = 20 kopiuj do E27:I27 Łączne zużycie surowców i maeriałów o suma iloczynów zużycia jednoskowego i wielkości zużycia (ożsamej z ilością sprzedaży) odpowiednio dla wyrobów wełnianych i pozosałych ZS=Siw*CSw+Sip*CSp. W wierszu 28: D28: = D26*D7+D27*D8 kopiuj do E28:I28 21

22 Energia [ys. ] Wzros koszów energii 3,0% 3,0% 3,0% 3,0% 3,0% 3,0% ie Koszy sałe 50,0% Es()=ES(-1)*(1+iE) Koszy zmienne Ez()=Ez(-1)*(1+iE)*(1+PSI) Zużycie energii E=Es+Ez N podsawie danych źródłowych usalono zużycie energii na poziomie ys. Przyjęo, że koszy sałe sanowią 50% ogólnych koszów zużycia energii. Zakładamy, że ceny energii będą wzrasać o 3% rocznie(przyros IE=3%). Czyli poziom koszów sałych energii (Es) w kolejnych laach wyraża się wzorem Es()=ES(-1)*(1+iE) W wierszu 31: D31: =3% kopiuj do E31:I31 W wierszu 32: D32: =C32*(1+D31) kopiuj do E32:I32 Naomias zmienne koszy energii (Ez), również wzrasające z powodu wzrosu koszów energii, są zależne od skali produkcji i wzrasają dodakowo w empie zgodnym ze wzrosem sprzedaży ilościowej, czyli Ez()=Ez(-1)*(1+iE)*(1+PSI) W wierszu 33 D33 =C33*(1+D31)*(1+D10) kopiuj do E33:I33 Wyznaczmy sumę koszów sałych i zmiennych energii E=Es+Ez. W wierszu 34 D34 =SUMA(D32:D33)) kopiuj do E34:I34 Koszy osobowe Zarudnienie [osób] 66,50 66,50 66,50 66,50 66,50 66,50 66,50 LZ Wzros średniej płacy [%] 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% ipł Średnia płaca [ys. /osobę] 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,6 2,7 Pł()=Pł(-1)*(1+iPł) Wynagrodzenia [ys. ] ,8 1759,6 1847,6 1939,9 2036,9 2138,8 W=LZ*Pł*12 Narzuy na wynagrodzenia 23,5% WN Razem koszy osobowe [ys. ] KO=W+WN Przyjmujemy, że zarudnienie (LZ) urzymywać się będzie na poziomie z roku 0 czyli wynosić będzie w całym horyzoncie projekcji 66,5 eau. W wierszu 38: D38: =66,5 kopiuj do E38:I38 Zakładamy wzros płac realnych (ipł) 5% w skali roku. W wierszu 39: D39: =5% kopiuj do E39:I39 Średnia płaca miesięczna (Pł) wyznaczona w roku 0 na poziomie 2,0 ys. rośnie zgodnie z przyjęym wskaźnikiem wzrosu płac realnych Pł()=Pł(-1)*(1+iPł) W wierszu 40: D40: =C40*(1+D39) kopiuj do E40:I40 Wynagrodzenia w wymiarze rocznym wyznaczymy mnożąc zarudnienie przez średnią płacę oraz przez ilość miesięcy w roku W=LZ*Pł*12 W wierszu 41: D41: =D40*D38*12 kopiuj do E41:I41 22

23 Narzuy na wynagrodzenia (WN)oszacowano w roku 0 na poziomie na poziomie 23,5% wynagrodzeń Założono, ze relacja a w okresie projekcji pozosanie sała. Narzuy na wynagrodzenia wynosić więc będą WN= 0,235*W W wierszu 42: D42: =$B$42*D41, kopiuj do E42:I42 Koszy związane z zarudnieniem wynosić więc będą KO=W+WN W wierszu 43: D43: =SUMA(D41:D42) kopiuj do E43:I43 Pozosałe [ys. ] Na porzeby modelu założono, że wszyskie inne rodzaje koszów poza koszami zużycia maeriałów, surowców i energii oraz koszów osobowych znajdą się w kaegorii koszów pozosałych. Wielkość ych koszów usalono na poziomie 1000 ys w każdym kolejnym roku. W wierszu 45: D45: = 1000 kopiuj do E45:I45 Koszy produkcji [ys. ] Zużycie surowców i maeriałów Energia Koszy osobowe 60,0% Razem koszy produkcji KP Kolejny blok zależności o klasyfikacja usalonych wcześniej rodzajów koszów w układzie koszów produkcji oraz koszów sprzedaży i zarządu. Do koszów produkcji zaliczamy wszyskie koszy zużycia surowców, maeriałów i energii oraz 60% koszów osobowych( relacja usalona na podsawie roku 0). W wierszu 50: D50: = D28 kopiuj do E50:I50 W wierszu 51: D51: = D34 kopiuj do E51:I51 W wierszu 52: D52: =D43*$B$52 kopiuj do E52:I52 Nasępnie wyliczamy sumę koszów produkcji (KP) W wierszu 53: D53: =SUMA(D50:D52) kopiuj do E53:I53 Koszy sprzedaży i zarządu [ys. ] Koszy osobowe 40,0% Pozosałe Razem koszy sprzedaży i zarządu KSZ Usalamy koszy sprzedaży i zarządu. Będzie o 40% koszów osobowych oraz wszyskie koszy pozosałe. W wierszu 56: D56: =$B$56*D43 kopiuj do E56:I56 W wierszu 57: D57: =D45 kopiuj do E57:I57 Nasępnie wyliczamy sumę koszów sprzedaży i zarządu (KSZ) W wierszu 58: D58: =SUMA(D56:D57) kopiuj do E58:I58 Razem koszy bez amoryzacji [ys. ] Sumując koszy produkcji oraz sprzedaży i zarządu usalamy poziom koszów ożsamych z wypływem środków pieniężnych (nie zawierają one amoryzacji). W wierszu 61: D61: =D53+D58 kopiuj do E61:I61 23

24 III. Inwesycje i amoryzacja [ys. ] Inwesycje nowe Inwesycje razem I Amoryzacja Doychczasowa As Nowa 15,0% An Razem A=As+An Doychczasowa amoryzacja (As) pozosaje na poziomie 8815 ys W wierszu 70: D70: =C70 kopiuj do E70:I70 W roku 1 planowany jes zakup i insalacja krosna, kórą oszacowano na ys.. W nasępnych laach założono inwesycje odworzeniowe na poziomie doychczasowej amoryzacji. W wierszu 67: D67: =18185 W wierszu 68: D68: =D67+C70 kopiuj do E68:I68 Nowa amoryzacja (An) wyliczana jes według sawki 15% od roku o nr 2 W wierszu 71: E71: =$B$71*$D$67 kopiuj do F71:I71 Amoryzacja ogółem (A) o suma amoryzacji doychczasowej i nowej A=As+An W wierszu 72: D72: =SUMA(D70:D71) kopiuj do E72:I72 Mająek M()=M(-1)+I()-A() Znając poziom inwesycji i amoryzacji możemy wyliczyć warość neo mająku (M). Będzie on równy warości mająku z roku poprzedniego, powiększonej o warość inwesycji z roku bieżącego oraz pomniejszonej o warość amoryzacji z roku bieżącego. M()=M(-1)+I()-A() W wierszu 74: D74: =C74+D68-D72 kopiuj do E74:I74 IV. Kredy Kapiał kredyu Prowizja 0,5% Oprocenowanie 7,0% Kapiał kredyu [ys. ] KR()=KR(-1)+SKR() Zaciągnięcie kredyu/spłaa kapiału [ys. ] SKR Odseki i prowizje [ys. ] kkr=oprocenowanie*kr(-1) kkr(1)=prowizja*kr(1) Kredy ma być uruchomiony na koniec 1 roku. Założono, że jego spłaa nasąpi w 5 równych raach rocznych. Kapiał kredyu (KR) na koniec okresu wynosi KR()=KR(-1)+SKR() gdzie SKR o spłaa lub zaciągnięcie kredyu W wierszu 84: D84: =B79 W wierszu 83: D83: =B79 E84: = - $B$79/5 kopiuj do F84:I84 E83: =D83+E84 kopiuj do F83:I83 W momencie udzielenia kredyu jes pobierana prowizja kkr(1)=prowizja*kr(1) oraz na koniec każdego roku odseki od zaangażowanego kapiału kkr=oprocenowanie*kr(-1) W wierszu 85: D85: =B80*B79 E85: =D83*$B$81 kopiuj do F85:I85 24

25 V. Mająek obroowy [ys. ] dni sprzedaży Zapasy Z Należności N dni koszów bez amoryzacji Zobowiązania krókoerminowe Zob Wskaźniki obrou zapasów, należności i zobowiązań należy oszacować na podsawie danych hisorycznych. Przyjęo, że wskaźniki obrou w dalszych laach nie ulegną zmianie. Wskaznik _ obrou _ zapasów zapasy(0) dzienne _ przychody _ ze _ sprzedazy(0) W wierszu 92: B92: =C92/(C18/360) D92: =$B$92*D18/360 kopiuj do E92:I92 Wskaznik _ obrou _ naleznosci naleznosci(0) dzienne _ przychody _ ze _ sprzedazy(0) W wierszu 93: B93: =C93/(C18/360) D93: =$B$93*D18/360 kopiuj do E93:I93 Wskaznik _ obrou _ zobowiazan _ krokoerm zobowiazania _ krokoerm(0) dzienne _ koszy _ bez _ amoryzacji(0) W wierszu 96: B96: =C96/(C61/360) D96: =$B$96*D61/360 kopiuj do E96:I96 Zapasy Należności Zobowiązania Razem mająek obroowy neo MO= Zmiana mająku obroowego PMO=MO()-MO(-1) Kolejny blok formuł o wyliczenie z wcześniej usalonych pozycji, wielkości oraz zmiany mająku obroowego. W wierszu 99: D99: =D92 kopiuj do E99:I99 W wierszu 100: D100: =D93 kopiuj do E100:I100 W wierszu 101: D101: = - D96 kopiuj do E101:I101 MO = Zapasy + Należności Zobowiązania krokoerm W wierszu 102: D102: =SUMA(D99:D101) kopiuj do E102:I102 PMO=MO()-MO(-1) W wierszu 103: D103: =D102-C102 kopiuj do E103:I103 25

26 VI. Rachunek zysków i sra [ys. ] Przychody ze sprzedaźy S - Koszy produkcji (bez amoryzacji) KP Gross produc koszy sprzedaży i zarządu KSZ EBITD amoryzacja A EBIT Koszy finansowe kkr EBT EBT - podaek dochodowy 19.0% PT=jeżeli(EBT>0;sawka*ZB;0) PAT PAT=EBT-PT Kolejnym eapem jes skonsruowanie, posługując się wcześniej usalonymi wielkościami, rachunku zysków i sra. Zesawienie przychodów ze sprzedaży (S) z koszami produkcji (bez amoryzacji) (KP) wyznaczy nam Gross produk, czyli wynik na poziomie produkcji. W wierszu 109: D109: =D18 kopiuj do E109:I109 W wierszu 110: D110: = - D53 kopiuj do E110:I110 W wierszu 111: D111: =SUMA(D109:D110) kopiuj do E111:I111 Po uwzględnieniu koszów sprzedaży i zarządu (KSZ) wyznaczamy EBITD czyli wynik przed odsekami, podakami i amoryzacją W wierszu 112: D112: = - D58 kopiuj do E112:I112 W wierszu 113: D113: =SUMA(D111:D112) kopiuj do E113:I113 EBIT czyli wynik przed koszami finansowymi i podakami uzyskujemy odejmując od EBTD amoryzację(a). W wierszu 114: D114: = - D72 kopiuj do E114:I114 W wierszu 115: D115: =SUMA(D113:D114) kopiuj do E115:I115 Pomniejszając EBIT o poniesione koszy finansowe uzyskujemy EBT czyli wynik bruo (ZB wynik przed podakiem) W wierszu 116: D116: = - D85 kopiuj do E116:I116 W wierszu 117: D117: =SUMA(D115:D116) kopiuj do E117:I117 Zysk bruo (EBT) pomniejszony o wyliczony według sawki 19% podaek dochodowy wyznacza PAT czyli wynik neo. (podaek dochodowy zosanie odprowadzony, jeżeli podsawa jego wyliczenia będzie dodania PT=jeżeli(EBT>0;sawka*ZB;0)) W wierszu 118 D118 = - JEŻELI(D117>0;$B$118*D117;0) kopiuj do E118:I118 W wierszu 119 D119 =SUMA(D117:D118) kopiuj do E119:I119 26

27 VII. Przepływy pieniężne [ys. ] PAT Amoryzacja Zmiana mająku obroowego Koszy finansowe (kor) Przepływy operacyjne Inwesycje Przepływy operacyjne i inwesycyjne Zaciągnięcie/spłaa kredyów Koszy finansowe (kor) Przepływy pieniężne CF Saldo CF SCF()=SCF(-1)+CF() Usalenie przepływów pieniężnych pozwoli nam obserwować kierunki i naężenie przepływu środków pieniężnych w sferze operacyjnej, inwesycyjnej i finansowej. Przepływy operacyjne wyznaczamy korygując wynik finansowy PAT o amoryzację (kosz niepieniężny), o koszy finansowe (nie związane ze sferą operacyjną) oraz uwzględniamy zjawisko zamrażania środków pieniężnych w mająku obroowym. Przepływy operacyjne = PAT + Amoryzacja + Koszy finansowe Zmiana mająku obroowego W wierszu 125: D125: = D119 kopiuj do E125:I125 W wierszu 126: D126: = D72 kopiuj do E126:I126 W wierszu 127: D127: = - D103 kopiuj do E127:I127 W wierszu 128: D128: = D85 kopiuj do E128:I128 W wierszu 129: D129: =SUMA(D125:D128) kopiuj do E129:I129 Przepływy operacyjne zesawione z poziomem inwesycji wyznaczają nasępny poziom analizy Przepływy operacyjne i inwesycyjne = Przepływy operacyjne - Inwesycje W wierszu 130: D130: = - D68 kopiuj do E130:I130 W wierszu 131: D131: =SUMA(D129:D130) kopiuj do E131:I131 Przepływy pieniężne (CF) ogółem uzyskamy uwzględniając w nasępnej kolejności przepływy związane z pozyskiwaniem środków (kredyów) ich spłaą oraz ponoszonymi koszami finansowymi. Przepływy pieniężne = Przepływy operacyjne i inwesycyjne +zaciągnięcie kredyów spłaa kredyów koszy finansowe W wierszu 132: D132: = D84 kopiuj do E132:I132 W wierszu 133: D133: = - D85 kopiuj do E133:I133 W wierszu 134: D134: =SUMA(D131:D133) kopiuj do E134:I134 Pozosaje usalenie salda (sanu uwzględniającego poprzednią warość) środków pieniężnych. SCF()=SCF(-1)+CF() W wierszu 135: D135: = C135+D134 kopiuj do E135:I135 27

28 VIII. Bilans [ys. ] Mająek rwały M Zapasy N Należności Z Środki pieniężne Cash = Pasywa-M-N-Z Razem akywa Kapiał podsawowy Kapiały zapasowy KZ()=KZ(-1)+PAT(-1) Wynik finansowy PAT Zobowiązania krókoerminowe Zob Kredy KR Razem pasywa Zesawienie bilansowe będzie w naszym modelu zawierać usalone wcześniej pozycje mająku oraz przedsawione w uproszczonej formie źródła pochodzenie środków służących jego sfinansowaniu. Usalmy pozycje pasywów: Kapiał podsawowy nie planuje się jego powiększania W wierszu 146: D146: = C146 kopiuj do E146:I146 Kapiał zapasowy co roku zasilany zyskiem neo roku poprzedniego W wierszu 147: D147: =C147+C119 kopiuj do E147:I147 Wynik finansowy: W wierszu 148: D148: = D119 kopiuj do E148:I148 Zobowiązania krókoerminowe: W wierszu 149: D149: = D96 kopiuj do E149:I149 Kredy: W wierszu 150: D150: = D83 kopiuj do E150:I150 Nasępnie sumujemy w/w pozycje uzyskując kwoę pasywów razem. Kredy: W wierszu 151: D151: =SUMA(D146:D150) kopiuj do E151:I151 Przechodzimy do usalenia pozycji akywów: Mająek rwały: W wierszu 140: D140: = D74 kopiuj do E140:I140 Zapasy: W wierszu 141: D141: = D92 kopiuj do E141:I141 Należności: W wierszu 142: D142: = D93 kopiuj do E142:I142 Środki pieniężne pełnią w modelu funkcję zmiennej bilansującej. Oznacza o, że ich wielkość jes uzupełnieniem do sumy bilansowej (usalonej jako pasywa razem) warości pozosałych wcześniej wyliczonych pozycji akywów: Środki pieniężne = Suma Pasywów ( Mająek rwały +- Zapasy + Należności) W wierszu 143: D143: =D151-SUMA(D140:D142) kopiuj do E143:I143 Suma akywów wynosić będzie W wierszu 144: D144: =SUMA(D140:D143) kopiuj do E144:I144 Dla sprawdzenia, czy model jes prawidłowo skonsruowany i nie popełniono żadnych błędów dokonamy konroli porównując sumę akywów i pasywów W wierszu 154: D154: =D144-D151 kopiuj do E154:I154 wyliczając różnicę między sanem środków pieniężnych w bilansie a saldem środków pieniężnych (z analizy przepływów) W wierszu 155: D155: =D143-D135 kopiuj do E155:I155 W obu przypadkach nie powinny pojawić się żadne różnice. 28