Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 3 w Trzciance na rok szkolny 2012-2013 1
Podstawa prawna Podstawę prawną do wprowadzenia działań profilaktycznych w ramach szkolnego programu profilaktyki, stanowią: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.(t.j.dzu z 1997r.nr78 poz.483 ze zm.), Ustawa z dania 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego(t.j. Dz.U. z 2011r.Nr 231 poz.1375 ze zm.), Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem(dz.u.2006 r. Nr26 poz.226), Rozporządzenia MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009r. Nr 4, poz. 17), Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2007r. Nr 70 poz.472 ze zm.), Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii(t.j. Dz.U. z 2012r. poz.124), Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych(dz.u. z 1996 r. Nr10 poz. 55 ze zm.), Program profilaktyki prorodzinnej państwa z dnia 3 listopada 1999r. przygotowany przez Międzyresortowy Zespół do spraw opracowania Polityki Prorodzinnej Państwa. Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, dziecka, ucznia, wychowanka przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Człowiek niedojrzały sam dla siebie może być zagrożeniem. Dlatego prowadzenie dziecka ku dojrzałości jest zarówno wychowaniem, jak i profilaktyką. Oddziaływanie profilaktyczne ma szczególne znaczenie w odniesieniu do dzieci i młodzieży w okresie dorastania. Jest to faza rozwoju, w czasie której dokonuje się wiele intensywnych, jakościowych zmian w osobowości człowieka. Fazę tę najczęściej charakteryzuje brak integracji. Dlatego jest to czas podatny na zakłócenia i podejmowanie działań ryzykownych. Czynniki ryzyka to wszystkie elementy (cechy, sytuacje, warunki) zwiększające prawdopodobieństwo pojawienia się niekorzystnych konsekwencji zaburzających prawidłowy rozwój. Należą do nich: Środowisko społeczne i normy w nim obowiązujące, promujące dane wzorce zachowań. Modelowanie takich zachowań w domu i w szkole. Grupy rówieśnicze i występujące w nich zachowania dysfunkcyjne. Słabe wyniki w nauce. Brak celów życiowych. Dostęp do środków i substancji psychoaktywnych. Wczesna inicjacja w zachowaniach ryzykownych.
Diagnoza środowiska szkolnego Szkoła Podstawowa nr 3 w Trzciance jest dużą szkołą. Liczba uczniów to 642 osoby i mimo tego, że próbujemy stwarzać naszym uczniom poczucie bezpieczeństwa i przyjazną atmosferę, przyczyn i zachowań ryzykownych jest wiele. Diagnozy środowiska szkolnego dokonano na podstawie ankiet skierowanych do uczniów(analiza ankiety dotyczącej agresji w szkole przeprowadzonej w klasach IV-VI Szkoły Podstawowej nr 3 Trzciance w II półroczu roku szkolnego 2010/2011), nauczycieli Środowisko wychowawcze klasy, obserwacji zachowania uczniów, analizy dokumentacji wychowawców klasowych. Analiza wyników badań potwierdziła wstępne zidentyfikowanie obszarów zagrożeń występujących w naszej szkole i posłużyła do skonstruowania Szkolnego Programu Profilaktycznego w Szkole Podstawowej nr3 w Trzciance. Skutecznej realizacji założeń SPP sprzyjać będzie współpraca z różnymi instytucjami: policją, poradnią psychologiczno-pedagogiczną, miejsko-gminnym ośrodkiem pomocy społecznej oraz rodzicami. Cele i założenia działań profilaktycznych Szkolny program profilaktyki uwzględnia treści kształcenia dostosowane do potrzeb rozwojowych uczniów naszego środowiska. Jest on zintegrowany ze Statutem Szkoły i Programem Wychowawczym i ma na celu: przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym, promowanie zdrowego stylu życia, kształtowanie ważnych psychologicznie i społecznie umiejętności, wzmacnianie poczucia własnej wartości i tożsamości, wspieranie rodziny w procesie dydaktycznym i wychowawczym dzieci, zapobieganie uzależnieniom, Cele szczegółowe programu rozpoznanie środowiska uczniów przez wychowawców klas, rozpoznanie środowiska rodzinnego i warunków socjalno-bytowych, integracja wychowawcy z klasą, poprawa komunikacji wychowawcy z klasą, poprawa komunikacji między uczniami a nauczycielami, kształtowanie odpowiednich postaw prozdrowotnych, kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem w trudnych sytuacjach życiowych, budowanie więzi w grupie, budowanie poczucia własnej wartości w oparciu o odnoszone sukcesy w różnych dziedzinach, stwarzanie sytuacji wychowawczych, w których każdy z uczniów mógłby odnosić sukces, wdrażanie asertywnych zachowań, zapobieganie niepowodzeniom szkolnym ucznia poprzez indywidualną pracę z nim, budowanie i wzmacnianie naturalnych systemów wsparcia dla dzieci: koleżeństwa, przyjaźni, zaufania i uczciwości,
uwrażliwianie uczniów na problemy i potrzeby innych ludzi, kształcenie umiejętności prawidłowego podejmowania decyzji i przyjmowania odpowiedzialności za podejmowane działania, zapobieganie inicjacji alkoholowej, nikotynowej i narkotykowej uczniów, doskonalenie, przez uczniów, umiejętności oceny ryzyka związanego z używaniem środków szkodliwych dla nich, umożliwienie dzieciom oraz dorosłym własnego rozwoju poprzez zachęcanie do współpracy, uaktywnienie rodziców do współdziałania ze szkołą w rozwiązywaniu problemów dzieci, pogłębienie wiedzy rodziców na temat potrzeb i metod pracy z dziećmi, poinformowanie rodziców o możliwościach uzyskania specjalistycznej pomocy, wypracowanie stałej formy współpracy pomiędzy nauczycielem - pedagogiem - higienistką szkolną - rodzicami - innymi organami szkoły, skonsolidowanie działań w ramach zespołu nauczycielskiego, opiekuńczo - wychowawczego działającego na terenie naszej placówki, wdrażanie nauczycieli do systematycznej współpracy z innymi instytucjami, które w swojej działalności zajmują się również sprawami opieki i wychowania (poradnie psychologiczno - pedagogiczne, poradnie zdrowia psychicznego itp.) Formy realizacji założeń programu: ankiety, wywiady, rozmowy, zajęcia w formie edukacyjno-profilaktycznej, warsztaty tematyczne, zajęcia pozalekcyjne, gry, zabawy integrujące, udział w uroczystościach i konkursach, spotkania integracyjne z rodzicami, zajęcia socjoterapeutyczne, zajęcia psychoedukacyjne, konsultacje i porady dla dzieci, rodziców i nauczycieli, zajęcia sportowe, prowadzone przez nauczycieli zajęć wychowania fizycznego, o charakterze modelującym prawidłowe postawy prozdrowotne, zajęcia specjalistyczne: korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne, trening aktywności umysłowej. Realizatorzy programu: pedagog szkolny, psycholog szkolny, higienistka szkolna, wychowawcy, pracownicy świetlicy, nauczyciele uczący, logopeda, rodzice, szkolne koło PCK.
Sposoby realizacji programu Realizacja programu odbywać się będzie w ramach: zajęć dydaktyczno-wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych przez wychowawców i nauczycieli przedmiotu, realizacji ścieżek edukacyjnych, a także na wycieczkach, spotkaniach oraz imprezach okolicznościowych, zajęć pozalekcyjnych z dziećmi mających na celu: możliwość rozwijania przez uczniów własnych zainteresowań, rozwiązywanie problemów oraz radzenie sobie z przejawami przemocy, umiejętność otwartego wyrażania myśli, uczuć i przekonań. poświęcania szczególnej uwagi wychowawcy na wzmocnienie poczucia własnej wartości wychowanka poprzez: okazanie zainteresowania każdemu wychowankowi, badanie środowiska domowego oraz indywidualne rozmowy z rodzicami lub opiekunami, udzielanie pomocy w rozwiązywaniu problemów osobistych poruszanych przez wychowanków, wspólne opracowywanie metod postępowania w sytuacjach konfliktowych, dzielenie się z rodzicami pozytywnymi uwagami o dziecku, pedagogizacji rodziców w ramach: zebrań ogólnych, spotkań z wychowawcami, korespondencji z rodzicami oraz różnymi członkami społeczności szkolnej i pozaszkolnej. Metody realizacji programu Metody aktywizujące jednostkę i środowisko: quizy, konkursy plastyczne, muzyczne, literackie, apele, teatrzyki, działalność kół zainteresowań pomoc koleżeńska, szkolenia rodziców nauczycieli, dni otwarte, zawody sportowe, wycieczki, kuligi, spływ kajakowy, lodowisko. Metody eksponujące: impresyjne polegające na wywołaniu u uczniów określonych zachowań i zmian w postawach moralnych, przeżywanie głębokich emocji. ekspresyjne stwarzanie sytuacji, w których uczeń nie tylko przeżywa, ale i tworzy np. drama, odgrywanie ról, inscenizacje, wystawy prac. Metody podające: mini wykład, pogadanka, rozmowa kierowana, dyskusja. Metoda projektów. Uczniowie, nauczyciele, rodzice. Adresaci programu Struktura oddziaływań
Nauczyciele: współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań profilaktycznych, wykonują zalecenia zawarte w orzeczeniach wydanych przez PPP, doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań profilaktycznych. Wychowawca klasy: integruje zespół klasowy, dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie, wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach, realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów, rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych, określa formy i sposoby udzielania uczniom, w ramach organizowania pomocy psychologiczno- pedagogicznej w tym uczniom z wybitnymi uzdolnieniami, pomocy psychologiczno-pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb, organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli, podejmuje działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające z Programu wychowawczego szkoły i Szkolnego programu profilaktyki w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli, wspiera działania opiekuńczo-wychowawcze nauczycieli, wynikające z Programu profilaktyki szkolnej. Dyrektor: monitoruje pracę wychowawców klas w zakresie profilaktyki, diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki, współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki, inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w Szkolnym programie profilaktyki. Rada Rodziców: opiniuje Szkolny program profilaktyki, analizuje i diagnozuje opinie rodziców na temat profilaktyki, współpracuje z Radą Pedagogiczną, dyrektorem, Samorządem Uczniowskim. Rodzice: przedstawiają Radzie Rodziców opinie na temat profilaktyki, korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga, psychologa, logopedy i szkolnej służby zdrowia w zakresie profilaktyki. Zadania główne Przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym. Działania Doskonalenie i kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów oraz radzenia sobie z przejawami przemocy eliminowanie zachowań agresywnych. Wdrażanie do prawidłowego pojmowania norm zachowania przyjętych przez społeczeństwo, w miejscach publicznych oraz w środowisku rodzinnym. Dążenie do stworzenia modelu człowieka szczęśliwego wszelkie nałogi są zazwyczaj rekompensatą dyskomfortu psychicznego.
Promowanie zdrowego stylu życia. Zachęcanie do aktywnego spędzania czasu wolnego. Uczenie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych. Wspomaganie zdrowia fizycznego i psychicznego poprzez kształcenie umiejętności i nawyków ruchowych. Stwarzanie możliwości udziału w zajęciach sportoworekreacyjnych. Organizacji czasu wolnego. Prawidłowe odżywianie: Owoce w szkole program dla klas I-III. Szklanka mleka -program dla wszystkich uczniów. Hartowanie organizmu: czynny udział dziecka w zajęciach wychowania fizycznego, udział w popołudniowych zajęciach sportowych i tanecznych, gimnastyka korekcyjna szansą na likwidację dysfunkcji rozwojowych. Kontynuacja programu Trzymaj formę w klasach V i VI. Kontynuacja realizacji programu Szkoła bez przemocy Kontynuowanie zajęć wychowawczo-profilaktycznych Programem Spójrz inaczej, Spójrz inaczej na agresję. Kontynuacja realizacji programu szkolnego koła PCK. Realizacja programu Moje dziecko idzie do szkoły. Realizacja programu Znajdź właściwe rozwiązanie. Realizacja programu Nie pal przy mnie, proszę. Realizacja programu Radosny uśmiech, radosna przyszłość. Realizacja programu edukacyjnego Pierwszy dzwonek w ramach kampanii Nie!Dla manihgokoków. Kształtowanie ważnych psychologicznie i społecznie umiejętności. Rozwijanie umiejętności interpersonalnych, kształcenie umiejętności zachowywania się w różnych sytuacjach, doskonalenie technik asertywnych umiejętność mówienia NIE. Wzmacnianie poczucia własnej wartości i tożsamości. Uczenie świadomego decydowania o sobie i ponoszenia konsekwencji własnych decyzji. Wyrabianie poczucia tożsamości i własnej wartości oraz wiary w siebie. Wspieranie rodziny w procesie dydaktycznym i wychowawczym dzieci. Rytm dobowy dziecka. Rozkład obowiązków i czasu na odpoczynek. Jak kochać mądrze? - prelekcja dla rodziców. Dziecko w świetle prawa - informacja dla rodziców. Przemoc w rodzinie - instytucje wspomagające. Zapoznanie rodziców z procedurami postępowania wychowawczego w przypadku wystąpienia zjawiska przemocy lub agresji wśród uczniów. Zapobieganie uzależnieniom. Silna więź z rodzicami. Zainteresowanie nauką i własnych rozwojem. Praktyki religijne.
Podtrzymywanie tradycji i kształcenie szacunku dla jej norm. Konstruktywna grupa rówieśnicza, autorytety. Program opracowany przez: Annę Garstkę- nauczyciela Danutę Joachimiak- nauczyciela Agnieszkę Mrotek- nauczyciela Agnieszkę Tartir- psychologa Ewę Hałuję pedagoga szkolnego Lidię Strojną- higienistkę szkolną Zatwierdzony przez; Radę Rodziców Radę Pedagogiczną w dniu 13 września 2012 roku, uchwała nr...