SPRAWOZDANIE - ZADANIE 8. Nie jesteś sam

SPRAWOZDANIE - ZADANIE 8 Nie jesteś sam W lutym i marcu 2015 roku Szkoła Podstawowa nr 8 w Dąbrowie Górniczej zrealizowała zadanie nr 8 programu Bezpieczna Szkoła Bezpieczny Uczeń. W ramach projektu Bezpieczna szkoła bezpieczny uczeń w Szkole Podstawowej nr 8 w Dąbrowie Górniczej odpowiedzialni nauczyciele: mgr Anna Ciszewska oraz mgr Monika Jarosińska opracowały stosowne materiały do realizacji. Jako pierwszy powstał cytowany Harmonogram: IV OGÓLNOPOLSKI KONKURS BEZPIECZNA SZKOŁA BEZPIECZNY UCZEŃ HARMONOGRAM REALIZACJI ZADANIA NR 8 W SZKOLE PODSTAWOWEJ l.p. Zadanie Forma 1. Konwersatoria przeprowadzone w klasach nt. NIE JESTEŚ SAM NR 8 W DĄBROWIE GÓRNICZEJ NIE JESTEŚ SAM... realizacji zadania - Zajęcia plastyczne dla uczniów klas I III pt. Nie jesteś sam Termin realizacji 17-26.02. 2015r. Osoby odpowiedzialne Wychowawcy klas, M. Jarosińska informacja o wykonaniu prac plastycznych; Uwagi 2. Organizacja szkolnej wystawy prac plastycznych nt. Nie jesteś sam - Zajęcia wychowawcze dla uczniów klas IV - VI wg konspektu, pt. Nie jesteś sam - Zebranie prac plastycznych od wychowawców klas I III oraz wyeksponowanie najładniejszych prac na korytarzu 17-26.02. 2015r. 6.03.2015r. Wychowawcy klas, A.Ciszewskascenariusz zajęć; M. Jarosińska,

szkoły; - Zebranie piśmienniczych i rysunkowych map mentalnych wykonanych w klasach IV VI, wyeksponowanie najwartościowszych prac na tablicy SU w szkole; 6.03.2015r. Do 6.03.2015r. A.Ciszewska; 3. Prezentacja materiałów informacyjnych dotyczących SIEROCTWA NATURALNEGO, EUROSIEROCTWA ORAZ SPOSOBÓW KOMPENSACJI SIEROCTWA całej społeczności szkolnej - Prezentacja multimedialna dla uczniów klas I-VI nt. Eurosieroctwo; Do 27.02.2015r. A.Ciszewska- (prezentacja multimedialna przeznaczona do opublikowania na stronie internetowej szkoły oraz zaprezentowania uczniom) 4. Przeprowadzenie zajęć wychowania do życia w rodzinie nt.,,dzieci maltretowane, molestowane i zaniedbywane społecznie. Jak o tym mówić?" wśród uczniów klas V VI; - Zajęcia pozalekcyjne wychowania do życia w rodzinie prowadzone wg opracowanego scenariusza nt.,,dzieci maltretowane, molestowane i zaniedbywane społecznie. Jak o tym mówić?" Marzec 2015r. Nauczyciel wychowania do życia w rodzinie Prelekcja z - Zaproszenie Kurator zawodowy

5. udziałem kuratora sądowego; kuratora zawodowego, aby przeprowadził wśród uczniów klas IV VI prelekcję nt.,,nie jesteś sam ze szczególnym zwróceniem uwagi na losy dzieci zagrożonych wykluczeniem z uwagi na biedę, chorobę, sieroctwo; zaproszony przez pedagoga szkoły Pierwszym ogniwem było przeprowadzenie we wszystkich klasach I VI zajęć z wychowawcą w oparciu o zaproponowany przez organizatorki konspekt. ETAP I Konspekt lekcji dotyczący realizacji zadania nr 8 Szkoła: Szkoła Podstawowa nr 8 w Dąbrowie Górniczej. Data : 18.02. 2015r. 25.02.2015r. Prowadzący: mgr Anna Ciszewska, mgr Monika Jarosińska Klasy: IV - VI Cele ogólne: Temat: Nie jesteś sam. - dostrzeganie różnorodności postaw i zachowań ludzi. - rozumienie problemu samotności z powodu trudnej sytuacji społecznej osób znajdujących się w szkole, najbliższym środowisku. - uświadomienie uczniom, gdzie szukać pomocy i jak okazać pomoc osobom samotnym, w trudnej sytuacji życiowej. Cele szczegółowe: Uczeń: - potrafi dostrzegać cechy indywidualne własne i osób znajdujących się w otoczeniu; - potrafi określić problemy osób samotnych;

- poznaje uwarunkowania zachowań i postaw osób osamotnionych; - rozumie potrzebę pomocy osobom samotnym; - szuka rozwiązań sytuacji trudnych; - umie współpracować w grupie; - zna podstawowe formy pomocy osobom osamotnionym z powodu trudnej sytuacji życiowej, społecznej. Formy pracy: - zbiorowa; - praca w grupach. Metody pracy: - słowna rozmowa ze studentką psychologii, objaśnienia, wyjaśnienia, instrukcje, burza mózgów; Środki dydaktyczne: arkusze papieru, markery, kredki, tablica. Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne. Przebieg zajęć: 1. Przywitanie. Wprowadzenie kontraktu. Wprowadzenie do tematu zajęć. 2. Podział zespołu klasowego na 3-4 grupy (w tym układzie pozostają do końca zajęć). Każda grupa otrzymuje krótkie zagadnienie do wspólnego opracowania. Czas na przygotowanie GRUPA 1 Szkoła organizuje dyskotekę, na którą uczniowie długo czekali. Cała klasa wybiera się, tylko Magda zostaje w domu, ponieważ ma złamaną nogę. Co czuje Magda, dowiadując się, że nie będzie mogła bawić się z innymi? W jaki sposób możesz jej pomóc? GRUPA 2 Na zakończenie roku szkolnego na uroczystości pojawiają się wszyscy rodzice, by pogratulować dzieciom ukończenia kolejnego etapu edukacji. Podczas wręczenia dyplomów kolejno podchodzą do swoich dzieci, by zrobić sobie pamiątkowe zdjęcie. Gdy nadchodzi kolej Szymona, którego rodzice zginęli w wypadku samochodowym- nastaje cisza. Jak czuje się Szymon? Co można było zrobić, by uniknąć tej sytuacji? GRUPA 3 Sylwia uczęszcza do szkoły w zaniedbanych ubraniach, nie ma odlotowych spodni jak jej koleżanki. Podczas przerw woli siedzieć na schodach, niż rozmawiać z innymi. Nie wyjeżdża na wycieczki. Dlaczego Sylwia tak wygląda i zachowuje się? Co czuje? Jak można jej pomóc?

Rozmowa na temat przykładów, nad którymi uczniowie spekulowali. Określenie problemu zajęć: SAMOTNOŚĆ i ODRZUCENIE W SPOŁECZEŃSTWIE. Uwaga: 3. Burza mózgów: Wychowawcy klas przekazują organizatorom tego zadania jeden plakat z danej klasy ten, który ukazuje największe spektrum powodów osamotnienia człowieka oraz nazwanie wielu zachowań i emocji towarzyszącym ludziom samotnym. Sugeruje się, aby na jednej stronie kartki uczniowie wykonali zadanie 3 a), z kolei na jej odwrocie zadanie 3 b). a) Swobodne wypowiedzi uczniów na temat przyczyn samotności w społeczeństwie. Przykłady uczniowie zapisują na kartkach z bloku. PRZYCZYNY OSAMOTNIENIA W SPOŁECZEŃSTWIE - wykonanie mapy mentalnej z własnymi odpowiedziami (brak domu, rodziny, sieroctwo; niepełna rodzina, wyjazd rodziców; niezrozumienia; nietolerancja; choroba, niedoskonałości fizyczne; zła sytuacja materialna, bieda; odmienna narodowość; niedostosowanie społeczne). b) Swobodne wypowiedzi uczniów na temat, jak czuje się i zachowuje wobec innych człowiek osamotniony i odrzucony (biedny, chory, z niepełnej rodziny, osierocony, z domu dziecka)? JAK CZUJE SIĘ I ZACHOWUJE WOBEC INNYCH CZŁOWIEK OSAMOTNIONY I ODRZUCONY - wykonanie przez każdą z grup plakatu z własnymi odpowiedziami, sporządzenie rysunków oddających emocje ludzi osamotnionych (wstydzi się; nie przyznaje się do trudnej sytuacji; nie prosi o pomoc; sięga po alkohol i inne używki; bywa agresywny, wybuchowy, impulsywny; stara się być niezauważalny; kłamie, oszukuje; tłumi uczucia). 4. Podsumowanie uczniowie wiedzą już jakie są przyczyny osamotnienia w społeczeństwie, wiedzą, jak czuje się człowiek osamotniony, odrzucony. 5. Swobodna wymiana informacji Gdzie można szukać pomocy? Rozdanie przez wychowawców króciutkich ulotek informacyjnych. Ośrodki Pomocy Społecznej, Ośrodki Pomocy Rodzinie; poradnie psychologiczne; współpraca ze specjalistami, pedagogiem, psychologiem szkolnym; dofinansowanie obiadów;

wolontariat; fundacje i stowarzyszenia; telefon zaufania 116, 111, Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka 800 121212. Wówczas wychowawcy rozmawiali z wychowankami - jak monitorować sytuację osób z otoczenia szkolnego lub środowiskowego, które znalazły się w biedzie, chorobie, stanie sieroctwa społecznego lub eurosieroctwa"; gdzie szukać pomocy. Uczniowie dowiedzieli się - gdzie mogą szukać pomocy na terenie gminy i powiatu. Uczniowie poznali zasady przyznawania świadczeń oraz organizowania pomocy w sytuacjach kryzysowych całych rodzin lub osób indywidualnych. Poruszano także tematy niepełnosprawności, biedy, niedostosowania społecznego, choroby, sieroctwa, rodzin zastępczych. Zwrócono też uwagę na to, abyśmy nie bali się szukać wsparcia w instytucjach pomocowych, gdy jesteśmy w trudnej sytuacji życiowej. Uczniowie dowiedzieli się, że zawsze są osoby lub instytucje, do których możemy się zwrócić o pomoc. Młodzież chętnie zadawała pytania i dyskutowała.

Wskazany był udział przedstawicieli ośrodków pomocy społecznej i pomocy rodzinie, zawodowych kuratorów sądowych, gdyż widoczne było zaciekawienie uczniów tego typu tematyką. Po zajęciach - każdy wie, iż niestety każdy może potrzebować pomocy, że jesteśmy za siebie współodpowiedzialni. Wskazano następujące formy pomocy: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, policja, organizacje charytatywne np. Caritas, kościół, specjaliści lekarze, pedagog, psycholog, wolontariat, fundacje, stowarzyszenia. Nasza szkoła od lat z inicjatywy Samorządu Szkolnego we współpracy z opiekunami Samorządu aktualnie mgr Anną Ciszewską - bierze udział w akcji,,góra Grosza i akcji charytatywnej Zakrętki. W ten sposób pomagamy nie tylko przyrodzie. Idea akcji polega na prowadzeniu regularnej zbiórki plastikowych nakrętek, z której dochód w 100% przeznaczany jest na zakup sportowych wózków inwalidzkich dla niepełnosprawnych ruchowo. W następnej kolejności w klasach I- III powstały prace plastyczne, z kolei w klasach IV VI dwustronne piśmiennicze i rysunkowe mapy mentalne na tematy omówione podczas zajęć. Rysunki i mapki zostały zamieszczone i wyeksponowane na tablicy Samorządu Uczniowskiego.

W następnej kolejności została opracowana prze mgr Annę Ciszewską we współpracy ze studentką V- go roku studiów dziennych psychologii - prezentacja multimedialna, pt. Eurosieroctwo. EUROSIEROCTWO Anna Ciszewska Przygotowała: Justyna Wandasiewicz, studentka V-go roku Psychologii Uniwersytet Śląski w Katowicach Zgodnie z przyjętym Harmonogramem prezentacja materiałów informacyjnych dotyczących sieroctwa naturalnego, eurosieroctwa oraz sposobów kompensacji sieroctwa miała być przedstawiona całej społeczności szkolnej. Ze względu na zbyt trudny materiał pod względem merytorycznym, prezentacja ta znajduje się w dokumentacji pracy szkoły. W związku z tym, aby uczniów nie zostawić bez jakiejkolwiek formy wizualizacji omawianych tematów, mgr Anna Ciszewska wykonała drugą, zdecydowanie łatwiejszą w odbiorze prezentację multimedialnę, pt. Gdzie szukać pomocy?. Dobrze byłoby, aby każdy uczeń - z naciskiem na uczniów młodszych z klas I III, mógł zapoznać się z obrazkami i treściami w/w prezentacji, gdyż dzięki pamięci wzrokowej na pewno wiele pozostałoby w głowie młodego człowieka, a znać nazwy, adresy, telefony instytucji pomocowych, które mogą i muszą nam pomóc to podstawa.

GDZIE SZUKAĆ POMOCY??? Anna Ciszewska Przygotowała: Justyna Wandasiewicz, studentka V-go roku Psychologii Uniwersytet Śląski w Katowicach Ponadto uczniowie klas V i VI podczas zajęć Wychowania do życia w rodzinie" omówili problem Dzieci maltretowanych, molestowanych i zaniedbywanych społecznie. Nauczycielka WDŻ została poproszona przez mgr A. Ciszewską, by w kilku klasach V- VI przeprowadzić zajęcia pozalekcyjne na w/w temat. KONSPEKT ZAJĘĆ WYCHOWANIA DO ŻYCIA W RODZINIE KLASY V - VI Temat zajęć: Dzieci maltretowane, molestowane i zaniedbywane społecznie. Jak o tym mówić? Cele lekcji: - szuka rozwiązań sytuacji trudnych, - rozpoznaje i nazywa rodzaje dotyku, - zna, nazywa i rozpoznaje rodzaje przemocy, - potrafi nazywać sytuacje trudne, - tworzenie postaw asertywnych w kontaktach z osobami dorosłymi,

- potrafi mówić otwarcie o maltretowaniu, molestowaniu i zaniedbywaniu Środki dydaktyczne: ilustracje przedstawiające różne rodzaje dotyku, tablica, kreda Metody: praca w grupach, symulacja - odgrywanie ról, dyskusja, burza mózgów Przebieg zajęć: 1. Zapoznanie uczniów z tematyką zajęć, wyjaśnienie zasadności ich przeprowadzenia (udział w projekcie Bezpieczna szkoła bezpieczny uczeń) 2. Ćwiczenie burza mózgów jakie rodzaje przemocy są znane uczniom, zapis na tablicy: a. Przemoc fizyczna b. Przemoc psychiczna/emocjonalna c. Wykorzystanie seksualne d. Zaniedbywanie Omówienie każdego z rodzajów przemocy, wyjaśnienie dlaczego klasyfikujemy je jako przemoc. 3. Omówienie z uczniami kwestii zaniedbywania dzieci oraz konsekwencji zaniedbywania dziecka przez rodziców. Dyskusja z uczniami czy ta sytuacja to już zaniedbywanie? Nauczyciel podaje dzieciom różne przykłady sytuacji z życia. Zadaniem uczniów jest zakwalifikowanie sytuacji w której dziecko jest, bądź nie jest zaniedbywane ( np. brak kontroli nad dzieckiem, nie ma zapewnionych warunków bezpieczeństwa, rodzic pracuje z dzieckiem spędza niewiele czasu, dziecko jest niedożywione itp.) 4. Przedstawienie ilustracji obrazujących różne rodzaje dotyku. Omówienie z uczniami każdej z nich, zakwalifikowanie do jednego z rodzajów dotyku dobrego, złego, nieprzyjemnegokoniecznego. 5. Odczytanie tekstu "To będzie nasz sekret" Ania wcześniej skończyła lekcje i nie bardzo wiedziała, co robić. Powoli wracała do domu, zastanawiając się do której koleżanki pójść. Zdecydowała, że odwiedzi Kasię, która mieszkała na sąsiednim podwórku. Długo dzwoniła do drzwi, ale nikt nie otwierał. Usiadła na ławce przed domem i nie zauważyła, jak podszedł do niej pan, który mieszkał na tym samym osiedlu i którego znała z widzenia. Powiedział, że ma śliczną sukienkę i zapytał, czy nie ma ochoty na pyszne lody, które ma w domu. Ania uwielbia lody i chociaż było jej trochę nieswojo, zgodziła się. Gdy weszli do mieszkania mężczyzna poprosił ją by usiadła w pokoju, a sam poszedł do kuchni po lody. Kiedy Ania zaczęła jeść, wyjął coś z szuflady, usiadł blisko niej na kanapie i zaczął pokazywać dziwne zdjęcia. Przedstawiały

one całkiem nagich ludzi, którzy obejmowali się i całowali. Dziewczynka poczuła się bardzo zażenowana i przeniknął ją niepokój. Trudno było jej podnieść wzrok. Bardzo chciała wyjść, ale siedziała nadal jak skamieniała. Mężczyzna przez cały czas pokazywał jej zdjęcia, kiedy skończył, poprosił ją by przyszła do niego następnego dnia o tej samej porze, to pokaże jej jeszcze ciekawsze rzeczy. Poprosił też, by nikomu nie opowiadała o swojej wizycie w jego domu, bo i tak nikt jej w to nie uwierzy. Dyskusja na temat tekstu omówienie zachowania dziewczynki, pana, szukanie winnego, komu mówić o takich sytuacjach? 6. Próba odegrania scenek dramowych dotyczących zachowania Ani, szukanie innych możliwości zachowania. 7. Podsumowanie zajęć, zebranie informacji dotyczących tego gdzie można szukać pomocy w sytuacjach trudnych, do kogo można się zwracać. Literatura: Joanna Czeszejko Przeciwdziałanie przemocy wobec dziecka - "Zły i dobry dotyk. Lew Starowicz Z., Szczerba K., Nowoczesne wychowanie seksualne, Warszawa 1995. Po realizacji WDŻ zajęć - uczniowie - potrafią dostrzegać cechy indywidualne własne i osób znajdujących się w otoczeniu, potrafią określić problemy osób samotnych, poznają uwarunkowania zachowań i postaw osób osamotnionych, rozumieją potrzebę pomocy osobom samotnym, szukają rozwiązań sytuacji trudnych, umieją współpracować w grupie, znają podstawowe formy pomocy osobom osamotnionym z powodu trudnej sytuacji życiowej, społecznej, szukają rozwiązań sytuacji trudnych, rozpoznają i nazywają rodzaje dotyku, uczeń zna, nazywa i rozpoznaje rodzaje przemocy, potrafi nazywać sytuacje trudne, dąży do postaw asertywnych w kontaktach z osobami dorosłymi, potrafi mówić otwarcie o maltretowaniu, molestowaniu i zaniedbywaniu.

Wszystkie klasy I-VI w drugim tygodniu marca uczestniczyły w spotkaniach z panią Małgorzatą Hejczyk - kuratorem zawodowym II Zespołu Służby Kuratorskiej, wykonującego orzeczenia w sprawach rodzinnych i nieletnich przy Sądzie Rejonowym w Dąbrowie Górniczej. Uczniowie dowiedzieli się: kim jest kurator sądowy, na czym polega jego praca. Pani kurator zwróciła uwagę na losy dzieci zagrożonych wykluczeniem z uwagi na biedę, chorobę, sieroctwo. Opowiadała dzieciom kto ma przyznaną,,opiekę kuratora i zachęcał dzieci, by były w dobrych relacjach ze swoimi rodzicami.

Z powyższych działań wynika, że uczniom naszej szkoły nie są obce problemy ludzi potrzebujących pomocy w środowisku szkolnym i pozaszkolnym. Rozumieją potrzebę niesienia pomocy i szukają rozwiązań sytuacji trudnych. Potrafią też znakomicie współpracować w grupie. Działania miały na celu zwrócenie uwagi młodych ludzi na problemy osób potrzebujących pomocy. Uczniowie, potrafią dostrzec problemy niedostosowania społecznego oraz wiedzą, gdzie i do kogo mogą zgłosić się o pomoc i w jaki sposób udzielać wsparcia osobom potrzebującym. Sprawozdanie przygotowały: mgr Anna Ciszewska mgr Monika Jarosińska