Program wychowawczy Szkoły Podstawowej w Dzięgielowie Przyjęty do realizacji przez Radę Pedagogiczną w dniu 14 września 2011 uchwałą nr 4/2011/2012. 1
Szkolny Program Wychowawczy zakłada wszechstronny rozwój dziecka w atmosferze bezpieczeństwa, tolerancji i życzliwości, przy współpracy z rodzicami naszych uczniów i lokalnej społeczności. Program wychowawczy zwraca uwagę na rozwój osobowości uczniów, dlatego też uwzględnia wiele form i kierunków pracy z nimi. Ważną jego częścią, jest rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń szkolnych dzieci i określanie sposobów wspierania uczniów w pokonywaniu indywidualnych trudności. Integralnym elementem programu jest kształtowanie umiejętności i postaw uczniów, wychowanie w duchu poszanowania wartości, kultury innych narodowości, tolerancji religijnej oraz przygotowanie do odpowiedzialnego i aktywnego życia w najbliższym środowisku społecznym. Posiada on charakter otwarty, a przedstawione w nim tematy stanowią podstawę wyjścia do pracy wychowawczej z zespołami klasowymi. Zakładamy, iż program będzie drogowskazem do dobrego wychowania naszych uczniów, przyczyni się do rozwijania ich umiejętności psychospołecznych oraz przyczyni się do nawiązania ścisłej współpracy szkoły, rodziców i opiekunów, umożliwiając w konsekwencji wielostronne oddziaływania na rzecz dobra dzieci. Szkolny Program Wychowawczy opiera się na wytycznych następujących aktów prawnych: Konstytucja RP (art. 48, 53, 54, 70, 72), Ustawa i systemie oświaty, Karta Nauczyciela (szczególnie art.6), Program polityki prorodzinnej państwa przyjęty w listopadzie 1999r. przez Komitet Społeczny Rady Ministrów (rozdz. V), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej Sportu z dnia 23 sierpnia 2007r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2002r. Nr 51, poz. 458 oraz z 2003r. Nr 210, poz. 2041), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001r. Nr. 61, poz. 624, z 2002r. Nr 10, poz. 96, z 2003r. Nr 146, poz. 1416 oraz z 2004r. Nr 66, poz. 606), Rządowy program na lata 2008-2013 Bezpieczna i przyjazna szkoła, Konwencja Praw Dziecka, Europejska Karta Praw Człowieka, Statut szkoły, Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii, Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. 2
Ogólne cele programu wychowawczego: 1. Wspieranie indywidualnej drogi rozwojowej. 2. Kształtowanie pozytywnych podstaw społecznych. 3. Kształtowanie więzi z krajem ojczystym oraz poszanowania dziedzictwa narodowego. 4. Rozwijanie poczucia jedności człowieka z otaczającym światem. Z celów programu wychowawczego szkoły wynikają zadania do realizacji: I. Zadania ogólnoszkolne: 1. Integrować społeczność szkoły wokół jej celów. 2. Stworzyć warunki bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego uczniów na terenie szkoły. 3. Wykorzystać system oceniania jako środek osiągania celów wychowawczych, promować postęp w uczeniu się i zachowaniu, prezentować osiągnięcia uczniów, wzbogacać system nagradzania uczniów. 4. Tworzyć atrakcyjną ofertę zajęć pozalekcyjnych, organizować imprezy szkolne: konkursy, przeglądy, dni sportu, dni przeciw przemocy itp. 5. Doskonalić system diagnozy, profilaktyki i terapii pedagogicznej i psychologicznej, rozwijać system pomocy materialnej dla uczniów 6. Wspierać samorząd uczniów 7. Tworzyć warunki do wykorzystania zdobytych kompetencji w praktycznych sytuacjach 8. Włączyć się do inicjatyw środowiska lokalnego. II. Zadania dla wychowawcy klasy: 1. Kształcić nawyki przestrzegania zasad bezpieczeństwa oraz odpowiedniego zachowania się w różnych sytuacjach. 2. Diagnozować potrzeby zespołu i poszczególnych uczniów 3. Koordynować pracę wychowawczą w zespole klasowym. 4. Integrować klasę. 5. Wykorzystywać potencjał grupy do wspierania jej członków. 6. Wdrażać do samooceny postępów w zachowaniu. 7. Promować osiągnięcia uczniów klasy. 8. Kierować uczniów na badania psychologiczne. 9. Wnioskować o zorganizowanie pomocy. 10. Przygotować uroczystości i spotkania z udziałem gości. 11. Planować i prowadzić lekcje wychowawcze zgodnie z planem pracy oraz zakładanymi celami. 12. Zapoznawać z prawami i obowiązkami dziecka, ucznia, człowieka. 13. Inspirować pracę zespołową w klasie, przydzielać zespołom zadania na rzecz klasy i szkoły. 14. Współpracować z rodzicami uczniów, specjalistami ze szkoły i spoza niej. 3
III. Zadania dla nauczycieli zajęć edukacyjnych: 1. Realizować treści programowe zgodnie ze specyfikacją zajęć, służące realizacji celów wychowawczych, dostarczać wiedzy, kształcić umiejętności i podstawy. 2. Współorganizować wyjścia do kina, teatru, na wystawę, organizować wycieczki dydaktyczne. 3. Inspirować pracę zespołową w czasie lekcji, aktywizować uczniów w czasie lekcji. 4. Wyzwalać aktywność pozalekcyjną uczniów. 5. Uwzględniać zalecenia specjalistów w pracy z uczniem. IV. Zadania dla specjalistów: 1. Współpracować z wychowawcami, nauczycielami zajęć edukacyjnych oraz ośrodkami pomagającymi dziecku i rodzinie. 2. Dostarczać wiedzy, kształcić umiejętności i postawy uczniów, nauczycieli, rodziców. 3. Diagnozować przyczyny trudności w nauce, zachowaniu, rozpoznawać potrzeby i oczekiwania uczniów. 4. Wspomagać wychowawców w diagnozie, planowaniu i realizacji programu wychowawczego. 5. Współpracować z rodzicami uczniów oraz przedstawicielami środowiska lokalnego. W wyniku realizacji programu wychowawczego szkoły uczeń poznaje siebie, swoje potrzeby, emocje, aspiracje i możliwości, zapoznaje się z cechami rozwoju fizycznego, uczy się dbać o własne bezpieczeństwo i zdrowie, oceniać osiągnięcia, planować doskonalenie oraz brać odpowiedzialność za własny rozwój. V. Ceremoniał i tradycje szkoły. Szkoła buduje swoisty rytuał związany z cyklicznymi uroczystościami, świętami narodowymi, patriotycznymi i lokalnymi, którego wartość wychowawcza ogromna, gdyż towarzyszy uczniowi od pierwszego do ostatniego dnia pobytu w szkole. Wszystkie cele rytuału szkolnego oparte są na wartościach wewnątrzszkolnych systemu wychowawczego : miłość do ojczyzny, dobro, tolerancja, odpowiedzialność, prawda. 1. Pasowanie na ucznia. 2. Andrzejki. 3. Mikołajki. 4. Wieczór kolęd. 5. Zabawa choinkowa. 6. Walentynki. 7. Pierwszy dzień wiosny. 8. Sprzątanie świata. 9. Wielkanoc. 10. Festyn rodzinny - Dzień Matki i Ojca. 11. Dzień Dziecka i Dzień Sportu. 4
12. Koniec roku szkolnego. Realizacje programu wychowawczego szkoły odbywa się w ramach: zajęć prowadzonych przez nauczycieli wychowawców, zajęć prowadzonych przez nauczycieli zajęć edukacyjnych oraz wychowawców, godzin do dyspozycji wychowawcy, zajęć pozalekcyjnych prowadzonych przez pedagoga i logopedę. VI. Misja pracy szkoły. Nasza szkoła realizuje wszystkie zadania w zakresie dydaktyczno wychowawczym i opiekuńczym ze szczególnym ukierunkowaniem na odkrywanie potencjałów i możliwości w każdym dziecku, rozwijanie jego zainteresowań i uzdolnień. Wspieranie w pokonywaniu trudności, wyrównywanie jego szans edukacyjnych dla rozwoju osobowego, na myśl motta Andre Liega Ludzie są jak kwiaty: stworzeni do tego aby się rozwijać. Wizja szkoły. Za nadrzędne cele uznajemy: Dbałość o wszechstronny rozwój młodego człowieka (7 13 lat), który potrafi wykorzystać zdobyte umiejętności i wiedzę w dalszym kształceniu: który rozwija indywidualne zainteresowania oraz działa na rzecz innych. Stworzenie przyjaznego i bezpiecznego środowiska oraz pomaganie dziecku we właściwym funkcjonowaniu w społeczności szkolnej i rodzinie. Dążenie do kreowania pożądanych postaw moralnych, ukierunkowanych na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie. VII. Model absolwenta Realizacja postawionych w programie celów ma nas doprowadzić do ukształtowania, w cyklu sześciu lat, ucznia który w zakresie: ROZWOJU INTELEKRUALNEGO: planuje działania i przewiduje ich efekty, jest dociekliwy, korzysta z różnych źródeł informacji, potrafi twórczo myśleć, zna i rozwija swoje talenty, możliwości i zainteresowania, umie organizować pracę własną i zespołową, jest przygotowany do podjęcia nauki. 5
ROZWOJU EMOCJONALNEGO: potrafi dokonać samooceny, poszukuje dobra, prawdy i piękna w świecie, stara się akceptować siebie, potrafi sobie radzić w sytuacjach trudnych, zna i przestrzega zasady moralne, zna swoje prawa i potrafi z nich korzystać, potrafi określać i wyrażać w sposób asertywny swoje emocje. ROZWOJU ZDROWOTNEGO: dba o zdrowie swoje i swoich rówieśników, potrafi dbać o stan środowiska przyrodniczego, aktywnie spędza czas, zna zagrożenia związane z nałogami, przestrzega zasad higieny osobistej i higieny pracy. ROZWOJU SPOŁECZNEGO: identyfikuje się w działaniu ze społecznością szkolną i lokalną, potrafi przyjąć odpowiedzialność za powierzone zadania i swoje czyny, zna swój region i kultywuje tradycje narodowe i rodzinne, dostrzega potrzeby własne i innych ludzi, jest tolerancyjny i otwarty wobec osób innej narodowości i innego wyznania, umie właściwie funkcjonować w grupie społecznej, potrafi komunikować się z rówieśnikami i dorosłymi. VIII. Lista zadań do realizacji w długoterminowym Planie Wychowawczym w Publicznej Szkole Podstawowej w Dzięgielowie. SFERA: ROZWÓJ INTELEKTUALNY: Rozwijanie motywacji do podejmowania zadań wymagających wysiłku i radzenia sobie z nimi. Rozpoznawanie intelektualnych przyczyn niepowodzeń szkolnych. Kształtowanie potrzeb i nawyków czytelniczych oraz związanych z udziałem w życiu kulturalnym. Pobudzanie aktywności umysłowej i chęci do samodzielnego pokonywania trudności. Pomoc w odkrywaniu i rozwijaniu własnych możliwości, predyspozycji, talentów. 6
SFERA: ROZWÓJ EMOCJONALNY: Zapewnienie poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole. Usprawnienie oddziaływań korekcyjnych i interwencyjnych wobec ofiar i sprawców zachowań agresywnych. Wdrażanie postaw asertywnych. Kształtowania poczucia własnej wartości i godności. Pobudzanie wrażliwości uczniów na piękno świata i wartości życia. Dostarczanie wiedzy na temat człowieka, udzielanie uczniowi pomocy w rozumieniu samego siebie. Pomoc w samopoznaniu i samoocenie. Rozpoznawanie emocjonalnych przyczyn niepowodzeń szkolnych. SFERA: ROZWÓJ SPOŁECZNY: Zmniejszenie skali zjawiska agresji i przemocy oraz innych patologii. Rozpoznawanie społecznych przyczyn niepowodzeń szkolnych u dzieci. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo własne i innych osób. Kształtowanie umiejętności rozwiazywania problemów i twórczego działania w zespole. Rozwijanie poczucia przynależności do grupy rodzinnej, społeczności lokalnej grupy etnicznej, narodu, państwa, społeczności europejskiej. Kształtowanie poczucia integralności z uczniami innych narodowości. Wdrażanie do współzawodnictwa i pracy zespołowej. Rozwijanie szacunku dla dobra wspólnego i postaw prospołecznych. SFERA: UCZESTNICTWO W KULTURZE: Kształtowanie umiejętności odczytywania różnych tekstów kultury: obrazów, przekazów multimedialnych, ikonograficznych itp. Wdrażanie uczniów do rozpoznawania trwałych i uniwersalnych wartości i wzorów postępowania. Rozwijanie w uczniach postawy ciekawości, otwartości i tolerancji wobec innych kultur. Przygotowanie do świadomego i odpowiedzialnego korzystania ze środków masowej komunikacji (telewizji, internetu, prasy itp.). SFERA: ŻYCIE W RODZINIE Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za podejmowane decyzje. Przyjmowanie obowiązków w rodzinie i wzbudzanie poczucia odpowiedzialności za ich realizację. Rozbudzanie zainteresowań przeszłością własną, swojej rodziny i narodu. Przygotowanie do rozumienia i akceptacji przemian okresu dojrzewania. 7
SFERA: ROZWÓJ ZDROWOTNY Kształtowanie nawyków higienicznego trybu życia i zdrowego odżywiania. Dostarczanie wiedzy na temat zachowań ryzykownych i negatywnych konsekwencji dla człowieka. Zapoznanie z zachowaniami sprzyjającymi bezpieczeństwu człowieka. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za zdrowie własne i innych. Propagowanie ekologicznego modelu funkcjonowania we współczesnym świecie. SFERA: POSTAWA WOBEC ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I REGIONALNEGO Kształtowanie szacunku do zwierząt i przyrody oraz odpowiedzialności za ich stan. Dostrzeganie zmian zachodzących w otaczającym środowisku oraz ich wartościowanie. Rozwijanie wrażliwości na problemy środowiska. Zapoznanie z dorobkiem regionu. IX. Sposoby i środki ewaluacji: Obserwacja zachowania uczniów, stopnia rozumienia zinternalizowania norm, obserwacja postępu w zachowaniu i nauce, ocena ilości i jakości wytworów prac uczniowskich, ocena poziomu wiadomości i umiejętności uczniów biorących udział w konkursach, frekwencja na zajęciach organizowanych przez szkołę (analiza dokumentów), wyniki ewaluacji programu przeprowadzanej wśród uczniów i ich rodziców (ankieta, wywiad, rozmowa), ocena samopoczucia uczniów w szkole (ankieta, obserwacja, wywiad),ocena stopnia zintegrowania klas. X. PODSTAWA PROGRAMOWA O WYCHOWANIU I ROLI NAUCZYCIELA Nadrzędnym celem działań edukacyjnych szkoły jest wszechstronny rozwój ucznia. Edukacja szkolna polega na harmonijnym realizowaniu przez nauczycieli zadań w zakresie nauczania, kształcenia umiejętności i wychowania. Zadania te tworzą wzajemnie uzupełniające się i równoważne wymiary pracy każdego nauczyciela. Nauczyciele w szkole podstawowej dostosowują sposób przekazywania odpowiedniej wiedzy, kształtowania umiejętności i postaw uczniów do naturalnej w tym wieku aktywności dzieci, umożliwiają im poznawanie świata w jego jedności i złożoności, wspomagają ich samodzielność uczenia się, inspirują je do wyrażania własnych myśli i przeżyć, rozbudzają ich ciekawość poznawczą oraz motywację do dalszej edukacji. 8