PROGRAM WYCHOWAWCZY KATOLICKIEGO GIMNAZJUM KANA W SOSNOWCU 1
I. PODSTAWA PRAWNA Szkoła realizuje cele wychowawcze wynikające z Konstytucji RP, Ustawy o Systemie Oświaty, Podstawy Programowej Kształcenia Ogólnego oraz Statutu Szkoły. II. NADRZĘDNY CEL WYCHOWANIA Wspieranie wszechstronnego, osobowego rozwoju ucznia w wymiarze intelektualnym, emocjonalnym, psychicznym, społecznym, fizycznym i duchowym w oparciu o katolicką naukę społeczną Kościoła. Szkoła pragnie kształtować swych wychowanków w duchu Ewangelii, w sferze intelektualnej, moralnej i społecznej, tak, by w pełni przygotować ich do życiowych zadań, wykształcić i wychować na dojrzałych, twórczych i odpowiedzialnych członków Kościoła i narodu, uczestników życia społecznego i obywateli Państwa Polskiego. Szczególnym zadaniem Szkoły jest ukazanie każdemu z wychowanków osobistego zbawienia jako ostatecznego celu człowieka oraz zachęcenie i wdrożenie do osobistej praktyki życia religijnego. III. WARTOŚCI REALIZOWANE W PROCESIE WYCHOWAWCZYM 1. Poszanowanie wartości i godności ludzkiej; 2. Kierowanie się w postępowaniu ogólnoludzkimi normami i wartościami religijnymi; 3. Prawdomówność, rzetelność, uczciwość, odpowiedzialność; 4. Szacunek do języka, kultury i tradycji narodowej; 5. Patriotyzm; 6. Poszanowanie zdrowia i życia; 7. Aktywność twórcza i prospołeczna. 2
IV. ZADANIA SZKOŁY 1. Wspomaganie rozwoju osobowego ucznia we wszystkich wymiarach: intelektualnym; psychicznym; społecznym; zdrowotnym; estetycznym; moralnym; duchowym. 2. Uświadomienie uczniom celu nauki szkolnej, sensu wysiłku prowadzącego do podjęcia dalszego kształcenia i rozwoju zawodowego; 3. Rozwijanie dociekliwości poznawczej ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie; 4. Uczenie szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia w społeczeństwie; 5. Kształtowanie postaw humanistycznych, obywatelskich i patriotycznych; 6. Zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją; 7. Prowadzenie działań w zakresie profilaktyki uzależnień oraz zagrożeń niedostosowaniem społecznym; 8. Kształtowanie postaw prorodzinnych, prozdrowotnych i proekologicznych; 9. Wspomaganie wychowawczej roli rodziny: pedagogizacja rodziców; integrowanie działań szkoły i rodziców; włączanie rodziców do aktywnego udziału w życiu szkoły; wspieranie rodziny w sytuacjach trudnych i kryzysowych; 10. Podejmowanie działań opiekuńczych wobec uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej; 11. Rozwijanie samodzielności i przedsiębiorczości; 12. Przygotowanie do współzawodnictwa na rynku pracy; 13. Promowanie kultury osobistej. Powinnością nauczyciela jest m.in. udział w pracy nad formacją uczniów w oparciu o chrześcijańską wizję świata i człowieka, w dążeniu do syntezy wiary, nauki i życia, w pełnej zgodności z magisterium Kościoła. Pracę wychowawczą inspirują ponadto 3
szkolne unormowania regulaminowe w zakresie prezencji, postawy osobistej, a przede wszystkim w zakresie pracy szkolnej i spełniania przez uczniów własnych powinności. Atmosferę i jakość oddziaływań wychowawczych określają postanowienia Statutu, gwarantujące uczniom maksymalną podmiotowość i aktywność w procesie kształcenia; partnerską i empatyczną postawę nauczyciela; maksymalną indywidualizację, uwzględniającą zdolności, zainteresowania i możliwości ucznia oraz uszanowanie godności osobistej w procesie kształcenia i wychowania szkolnego, zachowanie dyskrecji w sprawach osobistych; jawną, obiektywną, o jasnych i jednoznacznych kryteriach ocenę postawy, wreszcie - bezpośredni, osobisty kontakt z wychowawcą-pedagogiem szkolnym, nauczycielem prowadzącym, katechetą lub dyrektorem - w tym możliwość wyjaśnienia swego stanowiska, wyrażenia skargi lub prośby itp. Poza powszechnie przyjętymi oczekiwaniami oddziaływania wychowawczego wynikającego z każdej rzetelnej działalności dydaktycznej, szczególne wymagania w zakresie osobistej formacji stawia uczniom Szkoły przyjęty w niej System Indywidualnego Nauczania Symultanicznego. V. WIZERUNEK ABSOLWENTA Uczeń kończący szkołę: 1. Powinien być człowiekiem, który rozwija i pogłębia swój związek z Bogiem i stara się odkrywać Jego obecność we własnym życiu; 2. Ma poczucie własnej wartości i wartości innych ludzi, wynikające z faktu bycia dzieckiem Boga; 3. Kieruje się chęcią poszukiwania prawdy i rozwijania własnych możliwości i zdolności; 4. Umie dostosować swoją wiedzę, umiejętności i kwalifikacje do zmieniającej się sytuacji życiowej i zawodowej; 5. Zna historię i dziedzictwo kulturowe Polski; 6. Jest patriotą; 7. Jest obywatelem świadomym swoich praw i obowiązków, dobrze przygotowanym do pełnienia odkrytej przez siebie roli w społeczeństwie. 4
VI. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH 1. Rada pedagogiczna: opiniuje program wychowawczy szkoły; jest forum dyskusyjnym dla działań innowacyjnych i priorytetowych w zakresie oddziaływań wychowawczych; uczestniczy w diagnozowaniu pracy szkoły (ankiety, sondaże). 2. Dyrektor: opracowuje, nadzoruje i kontroluje realizację programu wychowawczego szkoły; stwarza warunki organizacyjne i materialne dla realizacji procesu wychowawczego w szkole; współpracuje z instytucjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo oraz wychowanie młodzieży; zapoznaje uczniów i rodziców z obowiązującym w szkole prawem i tradycją szkoły. 3. Nauczyciele: współpracują wzajemnie ze sobą w zakresie realizacji zadań wychowawczych; informują Dyrektora o pojawiających się problemach uczniów dotyczących postępów w nauce i zachowaniu; rozmawiają z uczniami o ich zachowaniu i postępach w nauce; wspierają zainteresowania i rozwój osobowy ucznia; uczestniczą w uroczystościach organizowanych przez szkołę. 4. Nauczyciel - opiekun: wdraża program wychowawczy klasy; ma prawo wyboru i stosowania skutecznych metod wychowawczych adekwatnych do sytuacji; jest rzecznikiem praw ucznia; współpracuje z rodzicami, nauczycielami, pedagogiem szkolnym i innymi specjalistami świadczącymi pomoc w rozpoznawaniu trudności i potrzeb uczniów; wystawia uczniowi ocenę zachowania zgodnie ze Szkolnym Regulaminem Oceny Zachowania. 5
5. Pedagog szkolny: wspiera ucznia znajdującego się w trudnej sytuacji i wspomaga wychowawczą rolę rodziny; diagnozuje stan zagrożenia i problemy wychowawcze w klasie oraz podejmuje stosowne przeciwdziałania; realizuje edukacyjne programy profilaktyczne samodzielnie lub we współpracy z nauczycielem opiekunem; wspomaga pracę nauczyciela opiekuna; diagnozuje środowisko wychowawcze; współpracuje z rodzicami uczniów wymagającymi szczególnej troski wychowawczej lub stałej opieki; uczestniczy w pedagogizacji rodziców i Rady Pedagogicznej; prowadzi zajęcia integracyjno-adaptacyjne, antystresowe i socjoterapeutyczne dla uczniów; wdraża i koordynuje realizacje programów z zakresu wychowania zdrowotnego, profilaktyki uzależnień i przeciwdziałania niedostosowaniu społecznemu; pośredniczy w skierowaniu uczniów z objawami dysfunkcji do poradni specjalistycznych. 6. Rodzice: są świadomymi uczestnikami procesu dydaktyczno-wychowawczego szkoły; współpracują z nauczycielami; uczestniczą w zebraniach; wspierają działania innowacyjne szkoły; służą pomocą materialną i pracą własną na rzecz szkoły; uczestniczą w organizowaniu imprez szkolnych; systematycznie zasięgają informacji o zachowaniu dziecka i jego postępach w nauce; uczestniczą w diagnozowaniu pracy szkoły (ankiety, sondaże). 6
VII. PRIORYTETY WYCHOWAWCZE Zasady dobrego zachowania. Postawy patriotyczne i obywatelskie. Katolicka nauka społeczna. VIII. ZAKRESY ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH Zagadnienia Zadania wychowawcze i sposoby realizacji tych zadań Formacja religijna 1. Comiesięczne Msze święte z udziałem młodzieży; 2. Udział w rekolekcjach adwentowych i wielkopostnych; 3. Pielgrzymki do sanktuariów i miejsc kultu religijnego; 4. Spotkania o charakterze modlitewnym animacja liturgiczna 5. Codzienna wspólna modlitwa. Osoby odpowiedzialne Ksiądz katecheta, nauczyciele - organizatorzy wyjazdów Terminy realizacji Cały rok Patriotyzm 1. Budzenie i rozwijanie u uczniów postaw Nauczyciele Cały rok i postawy obywatelskie patriotycznych poprzez: - kształtowanie szacunku dla symboli narodowych; języka polskiego, historii, WOS - organizowanie obchodów rocznic państwowych oraz godny w nich udział, np.: Narodowego Święta Niepodległości, Konstytucji 3 Maja; - wycieczki szkolne na szlakach historycznych; - sumienne wykonywanie własnych obowiązków; 2. Wzmacnianie postaw obywatelskich poprzez: - aktywny udział w obrzędowości szkolnej; - poznawanie praw i obowiązków każdego człowieka, wynikających z godności osoby ludzkiej; 7
- poszanowanie mienia społecznego. Uzależnienia i 1. Kształtowanie postaw i norm Dyrektor, Wg planu problemy z nimi związane społecznych u młodzieży takich jak: abstynencja, empatia, zaufanie. 2. Zapobieganie powstaniu uzależnień nauczyciel opiekun, pedagog szkolny profilaktyki poprzez: - radzenie sobie z presją otoczenia; - pogłębianie i wzmacnianie naturalnych systemów wsparcia; - rozwój podstawowych umiejętności życiowych; - uczenie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych i kryzysowych; - budowanie własnej tożsamości i poczucia własnej wartości. Kształtowanie 1. Promocja zdrowia i rozwijanie Nauczyciel, Cały rok postaw prozdrowotnych i proekologicznych. zdolności do zachowania zdrowego stylu życia. 2. Ukazanie uczniom różnych form aktywnego spędzania wolnego czasu. pedagog szkolny, nauczyciele WF, biologii 3. Popularyzowanie wiedzy o roli aktywności fizycznej dla zachowania zdrowia. 4. Odporność na stres proste sposoby relaksacji i odprężenia emocjonalnego. 5. Kształtowanie postawy odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego (akcje ekologiczne, konkursy). Aktywność 1. Kształtowanie aktywności społecznej Dyrektor szkoły, Cały rok społeczna przez: - aktywny udział uczniów w Nauczyciel opiekun, uroczystościach szkolnych, katecheta, - prace społeczne na rzecz szkoły i pedagog środowiska; - udział w uroczystościach religijnych, 8
patriotycznych i lokalnych - rozwijanie działalności charytatywnej i wolontariatu; - udział uczniów w zajęciach kół zainteresowań, -organizowanie koleżeńskiej pomocy w nauce. Inspirowanie udziału uczniów w konkursach wiedzy religijnej, biblijnych, misyjnych itp. Inspirowanie udziału uczniów w kościelnych i społecznych akcjach charytatywnych 2. Dbałość o praktykę życia chrześcijańskiego na imprezach szkolnych (modlitwa, udział w liturgii - przynajmniej niedzielnej, itp.) Kształtowanie 1. Ukazanie rodziny jako: Nauczyciel Wg potrzeb postaw prorodzinnych - naturalnego środowiska wychowawczego; - miejsca szczególnych więzi opiekun, pedagog szkolny, nauczyciele języka uczuciowych i emocjonalnych z rodzicami polskiego i rodzeństwem; - wzrastanie do odpowiednich postaw: społecznych, religijnych i obywatelskich; - realizacja obowiązków wobec najbliższych. Szkolne obchody Dnia Rodzica. 9
IX. TRADYCJE, ZWYCZAJE I OBYCZAJE SZKOŁY 1. Uroczyste rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego; 2. Dzień Edukacji Narodowej; 3. Dzień Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny, 4. Narodowe Święto Niepodległości; 5. Spotkanie Wigilijne; 6. Śniadanie Wielkanocne, 7. Zbiórka upominków gwiazdkowych dla wychowanków placówek opiekuńczych; 8. Dzień Rodzica; 9. Uroczyste wręczenie świadectw ukończenia szkoły; 10. Olimpiady i konkursy przedmiotowe; 11. Wycieczki przedmiotowe, turystyczno krajoznawcze, kulturalne (do kina, teatru, filharmonii, opery). X. DZIAŁANIA DORAŹNE I OKOLICZNOŚCIOWE 1. Wystawy tematyczne: obchody rocznicowe, profilaktyka zdrowotna, edukacja ekologiczna i tym podobne; 2. Oferty kulturalne wybór imprez według treści wspierających wychowanie i rozwijających zainteresowania uczniów (koncerty, spektakle teatralne, itp.); 3. Spotkania z przedstawicielami Policji, Prokuratury; 4. Spotkania z przedstawicielami samorządu lokalnego oraz politykami; 5. Spotkania z pracownikami urzędu pracy i przedstawicielami wyższych uczelni; 6. Różnorodne akcje charytatywne oraz propagowanie idei wolontariatu. XI. EWALUACJA 1. Program wychowawczy poddawany będzie ustawicznej ewaluacji i weryfikowany według potrzeb ma charakter otwarty. 2. Formy ewaluacji: obserwacja; wywiad (nauczyciel opiekun, wychowanek, rodzice); ankieta (nauczyciel opiekun, wychowanek, rodzice); analiza dokumentów. 10
XII. POZASZKOLNA AKTYWNOŚC UCZNIÓW Ze względu na charakter Szkoły uczeń nie może należeć ani uczestniczyć w działalności formalnych i nieformalnych organizacji lub ruchów subkulturowych, anarchistycznych, propagujących kult przemocy lub ideologią rasistowską, mających charakter sekt religijnych lub głoszących ideologię nie dającą się pogodzić z nauką Kościoła - dotyczy to również postaw i zachowań o charakterze neopogańskim. Niedopuszczalne są postawy i zachowania godzące w Kościół, podważające autorytet papieża, biskupów i kapłanów. Niedopuszczalne są również postawy i zachowania godzące w dobre imię narodu polskiego, podważające autorytet Państwa Polskiego, a także propagujące niechęć lub nienawiść do innych narodów lub wyznań religijnych. Ostateczna decyzja w sprawie dopuszczalności lub niedopuszczalności określonych postaw należy do dyrektora szkoły, odpowiedzialnego przed ogółem uczniów i ich rodziców, a także władzami kościelnymi i oświatowymi oraz przed opinią publiczną, za charakter Szkoły i głoszone w niej treści. Program Wychowawczy został przyjęty na posiedzeniu Rady Pedagogicznej Katolickiego Gimnazjum KANA w Sosnowcu w dniu 27.08.2013 r. 11