Szkolny Program Profilaktyki Zespołu Szkół Rolniczych im. W. St. Reymonta w Czartajewie na rok szkolny 2014/2015 Podstawa prawna opracowania Szkolnego Programu Profilaktyki 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe 2 kwietnia 1997 r. 2. Konwencja o Prawach Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989 r., ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991 r. 3. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty z późniejszymi zmianami, 4. Ustawa z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej, 5. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu Alkoholizmowi, 6. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, 7. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, 8. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, 9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.), 10. Statut Szkoły, 11. Program Wychowawczy Szkoły. 12. Kierunki polityki oświatowej na rok szkolny 2014/2015 Źródła informacji stanowiące podstawę opracowania Szkolnego Programu Profilaktyki 1. Obserwacja uczniów na zajęciach dydaktycznych, praktycznych, pozalekcyjnych, wycieczkach, uroczystościach szkolnych, w bibliotece szkolnej, na korytarzach w czasie przerw, na boisku, w drodze do i ze szkoły, 2. Analiza osiągnięć szkolnych uczniów zapisy w protokołach z posiedzeń Rad Pedagogicznych oraz w dziennikach lekcyjnych, 3. Analiza wybranych dokumentów szkolnych - protokołów Zespołu Wychowawczego, zapisów w dziennikach lekcyjnych, sprawozdania z programu wychowawczego szkoły i szkolnego programu profilaktyki w roku szkolnym 2013/2014, 4. Konsultacje i rozmowy z nauczycielami, wychowawcami klas, wychowawcami internatu, rodzicami i pracownikami szkoły, 5. Wnioski z posiedzenia Rady Pedagogicznej z dnia 27 czerwca 2014 r. Na podstawie analizy informacji zawartych w wymienionych źródłach stwierdzić występowanie wśród młodzieży następujących problemów: 1. Palenie papierosów, 2. Zażywanie narkotyków i nadużywanie leków, należy 1
3. Spożywanie alkoholu, 4. Wagary, 5. Przypadki stosowania przemocy, 6. Brak motywacji do nauki, trudności w uczeniu się, 7. Niska dyscyplina i kultura słowa. I. Założenia ogólne W celu zmniejszenia występowania niepokojących zjawisk należy wskazywać uczniom przykłady norm i zachowań zgodnych z oczekiwaniami społecznymi. Na powszechnie akceptowane zachowania wpływają pewne czynniki, których istnienie należy przedstawić młodzieży. Są to: poszanowanie prawa, norm i wartości, silna więź emocjonalna z rodzicami, ogólnie pozytywne relacje z dorosłymi (posiadanie autorytetów), zainteresowanie nauką szkolną i aspiracje edukacyjne, przynależność do pozytywnej grupy społecznej, angażowanie się w działania prospołeczne. Zadaniem szkoły w zakresie szkolnego programu profilaktyki jest stworzenie warunków do prawidłowego rozwoju osobowego ucznia. Jest to możliwe poprzez wzmacnianie roli wymienionych wcześniej czynników chroniących i eliminowanie czynników destrukcyjnych, czyli: negatywnych relacji ze znaczącymi osobami dorosłymi, niepowodzeń w nauce szkolnej i związanego z tym faktem brakiem wiary we własne siły, odrzucenia religii i powszechnie obowiązujących norm i wartości, buntowniczości i zachowań aspołecznych, przynależności do negatywnej grupy, ulegania negatywnej presji rówieśniczej, angażowania się w zachowania ryzykowne (np. odurzanie się, palenie papierosów i picie alkoholu,). Realizacja założeń ogólnych i celów szczegółowych szkolnego programu profilaktyki będzie przebiegać w ramach: 1. Zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych przez nauczycieli przedmiotu, wychowawców klas i internatu oraz ścieżek edukacyjnych. 2. Systematycznej współpracy z pielęgniarką szkolną zakresie zagadnień prozdrowotnych (higiena szkolna, zdrowe odżywianie się, profilaktyka chorób zakaźnych, kalendarz badań i szczepień ochronnych, udzielanie pomocy przedlekarskiej). 3. Systematycznej współpracy z rodzicami: - współudział w tworzeniu dokumentów regulujących pracę szkoły, - udział w strukturach szkoły ( Rada Rodziców, Trójki Klasowe) - różne formy pracy indywidualnej i zespołowej wynikające z bieżących potrzeb. 2
4. Zajęć z wychowania fizycznego i pozalekcyjnych zajęć sportowych: ( realizacja tematyki z zakresu promocji zdrowego stylu życia, proponowanie różnych form aktywnego wypoczynku, zdrowa rywalizacja, umiejętność radzenia w sytuacjach stresujących, organizacja czasu wolnego) 5.Współpracy z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Siemiatyczach: - diagnozowanie przyczyn niepowodzeń szkolnych uczniów i wskazywanie możliwości pomocy psychologiczno-pedagogicznej, - szkolenie nauczycieli i prowadzenie zajęć w klasach przez pracowników Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej według pojawiających się potrzeb. 6.Współpracy z Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Siemiatyczach Wydział Oświaty, Zdrowia i Promocji Zdrowia: - współpraca w zakresie szeroko pojmowanej edukacji zdrowotnej wśród uczniów, - realizacja określonych programów zdrowotnych. 7.Współpracy z Powiatową Komendą Policji w Siemiatyczach - organizacja spotkań pracowników policji z młodzieżą i rodzicami wynikająca z bieżących potrzeb i aktualnych programów profilaktycznych, - współdziałanie w wykrywaniu sprawców kradzieży, pobić, niszczenia mienia - kontrola zachowań młodzieży poza terenem szkoły. 8.Współpracy z Miejsko-Gminnymi Ośrodkami Pomocy Społecznej: - wnioskowanie przez dyrekcję, wychowawców klas i kierownika internatu o udzielenie pomocy materialnej i specjalistycznej uczniom w przypadku trudnej sytuacji materialnej, życiowej i rodzinnej. 9. Udziału w projekcie Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych - realizacja programu edukacyjnego pod tytułem ARS, czyli jak dbać o miłość?. 10. Zajęć pozalekcyjnych w celu: - rozwijania indywidualnych zainteresowań uczniów, - pokonywania występowania trudności w nauce, - wskazywania młodzieży różnorodnych form spędzania czasu wolnego. II. Cele szczegółowe szkolnego programu profilaktyki obszary działań profilaktycznych 1. Profilaktyka agresji i przemocy w szkole i negatywnych zachwań u młodzieży. 2. Zapobieganie uzależnieniom papierosów, piciu alkoholu, zażywaniu narkotyków i nadużywanie leków 3. Kształtowanie u młodzieży dojrzałej postawy wobec życia, wolności i emocji poprzez wskazywanie właściwego systemu wartości i pożądanych zachowań, 4. Edukacja prozdrowotna - profilaktyka nowotworu piersi, AIDS i HIV, chorób cywilizacyjnych, chorób zakaźnych, 5. Podejmowanie działań wobec uczniów, których rodzice przebywają za granicą i potrzebujących pomocy. 3
III. Zadania przyjęte do szkolnego programu profilaktyki szkoły i wyznaczonych celów 1.Profilaktyka agresji i przemocy w szkole i negatywnych zachowań u młodzieży. Dostarczenie informacji uczniom o grożących konsekwencjach prawnych dotyczących wybryków chuligańskich, bójek lub pobić, znęcania się fizycznego i psychicznego, wymuszeń, znieważeń i kradzieży Działania edukacyjne w zakresie bezpiecznego zachowania w ruchu drogowym, konsekwencji wynikających z kierowania pojazdami pod wpływem alkoholu i środków odurzających w oparciu o założenia programu Bezpieczna droga do szkoły i domu Współpraca szkoły z Powiatową Komendą Policji m.in. - edukacja prawna młodzieży - Biała wstążka - stop cyberprzemocy - Nie ufaj bezgranicznie Wskazywanie możliwości pomocy w przypadkach znęcania się fizycznego i psychicznego, znieważania i organizowanie pomocy w sytuacjach problemowych Zwiększenie bezpieczeństwa w szkole i przypomnienie o obowiązku zawiadomienia o przestępstwie prokuraturę lub policję zgodnie z art.304 par.1kpk 2. Zapobieganie uzależnieniom - paleniu papierosów, piciu alkoholu, zażywaniu narkotyków i nadużywaniu leków Dyrekcja,, Dostarczanie młodzieży informacji dotyczących przyczyn i następstw zdrowotnych, społecznych i prawnych uzależnień: - realizacja programu Światowy Dzień bez Tytoniu - realizacja tematyki antynikotynowej, antyalkoholowej i antynarkotykowej podczas zajęć z wychowawcą, - wskazanie możliwości szukania pomocy osobom uzależnionym: klas i Sanepidu 4
Zapewnienie bezpieczeństwa w szkole poprzez sumienne pełnienie dyżurów przez nauczycieli i zwracanie uwagi na niepokojące zachowania młodzieży Utrzymywanie stałego kontaktu z rodzicami i opiekunami uczniów organizowanie spotkań z psychologiem, pedagogiem, policją (edukacja rodziców w zakresie problematyki uzależnień i sposobów postępowania w trudnych sytuacjach) Współpraca szkoły z Komendą Policji, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną oraz pełnomocnikiem burmistrza ds. profilaktyki uzależnień i przeciwdziałania przemocy w rodzinie Wskazywanie możliwości różnorodnych form spędzania czasu wolnego Dyrekcja,, Dyrekcja,, Dyrekcja,, Nauczyciele, wychowawcy klas 3. Kształtowanie u młodzieży dojrzałej postawy wobec życia, wolności i emocji poprzez wskazywanie właściwego systemu wartości i pożądanych zachowań. Wdrażanie do prawidłowego pojmowania norm zachowań przyjętych przez społeczeństwo, w szkole, w miejscach publicznych oraz w środowisku rodzinnym. Rozwijanie umiejętności interpersonalnych, kształcenie umiejętności zachowania się w różnych sytuacjach, uczenie się zachowań asertywnych. Wyrabianie poczucia własnej wartości oraz wiary w siebie. Stwarzanie warunków oraz klimatu przyjaznego uczniom, sprzyjającego otwartości i wzajemnemu zaufaniu. Doskonalenie i kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów oraz radzenia sobie z przejawami przemocy, eliminowanie zachowań agresywnych. Pomoc psychologiczno pedagogiczna w pokonywaniu trudności, współpraca ze specjalistami. Uczenie się świadomego decydowania o sobie i ponoszenia konsekwencji własnych decyzji. Kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich Kształtowanie postawy poszanowania i tolerancji dla odmienności kultur, wyznań, zachowań i różnic między ludźmi. Wychowawcy, Wychowawcy, Wychowawcy, zadanie ujęte w programie wychowawczym 5
4. Edukacja prozdrowotna - profilaktyka nowotworu piersi, AIDS i HIV, chorób cywilizacyjnych i pojawiających się chorób zakaźnych. Dyrekcja, pielęgniarka szkolna, wychowawcy Dostarczenie rzetelnej wiedzy o czynnikach sprzyjających powstaniu raka piersi. - poznanie technik badania piersi - wdrażanie do systematycznej samokontroli. - realizacja programu Różowa wstążeczka przez Sanepid Dostarczenie rzetelnej wiedzy o AIDS i HIV oraz ryzykownych zachowaniach seksualnych i ich konsekwencjach: - wskazanie przyczyn zachorowań, możliwości leczenia i profilaktyki Dostarczenie rzetelnej wiedzy o czynnikach sprzyjających powstaniu chorób cywilizacyjnych i zakaźnych i ich profilaktyki - promocja zdrowego odżywiania się - propagowanie akt. spędzania wolnego czasu - uświadamianie zagrożeń chorobami cywilizacyjnymi i zakaźnymi Pielęgniarka szkolna, wychowawcy Pielęgniarka szkolna, wychowawcy klas i Sanepidu klas klas 5. Podejmowanie działań wobec uczniów, których rodzice przebywają za granicą oraz uczniów potrzebujących pomocy Pozyskanie informacji o uczniach, których rodzice przebywają za granicą Wychowawcy klas IX, w/g potrzeb Zapoznanie się z warunkami bezpieczeństwa Wychowawcy klas i prawidłową opieką sprawowaną nad uczniami. Ocena wpływu przebywania rodziców za granicą na postawę i rozwój ucznia Organizowanie pomocy: - psychologiczno pedagogicznej Wychowawcy klas Wg potrzeb - dydaktycznej - materialnej w sytuacjach problemowych Współpraca z ośrodkami pomocy społecznej, PCPR, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, Komendą Policji i innymi instytucjami działającymi na rzecz szkoły i opieki społecznej Dyrekcja, 6
IV. Ewaluacja i monitoring szkolnego programu profilaktyki Szkolny program profilaktyki podlega ewaluacji po I i II semestrze roku szkolnego 2014/2015. Oceny jakościowej dokonują dyrekcja,, i internatu na podstawie: - analizy frekwencji i wyników nauczania - udziału uczniów w zajęciach pozalekcyjnych - obserwacji zachowań w różnych sytuacjach szkolnych i poza szkołą - przeprowadzonych rozmów i wywiadów z uczniami i rodzicami - analizy trudnych przypadków i podejmowanych działań zaradczych Sprawozdanie z Szkolnego Programu Profilaktyki będzie przedstawione podczas posiedzenia Rady Pedagogicznej po I i II semestrze roku szkolnego 2014/2015. Zastrzega się wprowadzenie zmian w Szkolnym Programie Profilaktyki w razie konieczności. 7