PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM NR 2 IM.POLSKICH OLIMPIJCZYKÓW W BIAŁOGARDZIE ROK SZKOLNY 2014/2015 OPRACOWAŁ ZESPÓŁ: mgr Dorota Żebrowska mgr Aneta Gawlik mgr Iwona Grabska
W wychowaniu chodzi właśnie - o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem - o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał, aby więc poprzez wszystko co ma, co posiada, umiał bardziej i pełniej być nie tylko z drugim, ale i dla drugich. JAN PAWEŁ II 2
SPIS TREŚCI I. Podstawa prawna Szkolnego Programu Wychowawczego. II. Wartości wychowawcze. III. Priorytety szkoły. IV. Założenia programu. V. Cele wychowawcze szkoły. VI. Zadania wychowawcze szkoły. VII. Formy realizacji. VIII. Struktura oddziaływań wychowawczych IX. Normy zachowania obowiązujące członków społeczności szkolnej. X. Kalendarium stałych uroczystości szkolnych o charakterze wychowawczym i kulturalnym. XI. Ewaluacja 3
I. PODSTAWA PRAWNA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Podstawę prawną Szkolnego Programu Wychowawczego stanowią następujące dokumenty: - Konstytucja RP art.48 ust. 1, art. 53 ust 3, art. 72 ust 1 - Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późniejszymi zmianami - Podstawa Programowa Rozporządzenie MEN z dn. 23.12.2008r - Rządowy program poprawy stanu bezpieczeństwa w szkołach i placówkach - Statut szkoły - Karta Nauczyciela - Konwencja o Prawach Dziecka ONZ - Europejska Karta praw Człowieka -Program polityki prorodzinnej państwa 4
II. WARTOŚCI WYCHOWAWCZE poszanowanie wartości i godności ludzkiej, aktywne działania na rzecz klasy, szkoły, wdrażanie do samorządności (wybory do samorządu klasowego, szkolnego), uczciwość, szczerość, prawdomówność, sprawiedliwość, szacunek do języka, kultury i tradycji narodowej wrażliwość na piękno przyrody ojczystej ogólnoludzkie normy i wartości religijne doskonalenie własnej osoby kierowanie się własnym sumieniem pomoc potrzebującym, umiejętność współżycia w rodzinie i społeczności, inicjatywa, rzetelność i odpowiedzialność, zdrowy styl życia, dieta odpowiednia dla wieku, wykształcenie i nauka, poszanowanie praw swoich oraz innych ludzi, szacunek dla drugiego człowieka, empatia, tolerancja wobec innych zachowań, zaspokajanie potrzeb psychologicznych, bezpieczeństwa, przynależności i akceptacji, otwartość na potrzeby innych, życzliwość i wyrozumiałość. 5
III. PRIORYTETY SZKOŁY Szkoła organizuje proces rozwoju ucznia ukierunkowany na jego sukces. Atmosfera szkoły sprzyja efektywnej pracy. Realizacje zadań szkoły zapewniają kwalifikacje i umiejętności kadry pedagogicznej. Szkoła integruje się ze środowiskiem lokalnym i promuje swoją działalność w tym środowisku. Szkoła sprawuje opiekę psychologiczno-pedagogiczną nad uczniami. Szkoła realizuje programy profilaktyczne wspierające rozwój dziecka. Szkoła realizuje projekty edukacyjne. Szkoła dba o bezpieczeństwo uczniów. Szkoła umożliwia wspólną naukę wszystkim dzieciom, W szkole istnieje klasa integracyjna. W klasie integracyjnej wraz z uczniami zdrowymi uczy się młodzież o specjalnych potrzebach edukacyjnych. 6
IV. ZAŁOŻENIA PROGRAMU Program wychowawczy Gimnazjum nr 2 im. Polskich Olimpijczyków w Białogardzie stanowi wytyczne do pracy wychowawczej skierowane do wszystkich pracowników szkoły, przy współudziale rodziców oraz organizacji i instytucji wspomagających pracę szkoły. Realizacja założeń programowych wpłynie na spójność i wielokierunkowość oddziaływań wychowawczych skierowanych do uczniów szkoły. Wychowanie dzieci należy przede wszystkim do rodziców, a szkoła stanowi w tym względzie istotne wsparcie. Działaniem nauczycieli w pracy wychowawczej jest wsparcie rodziców w wychowaniu, mającym na celu znalezienie swojego miejsca w społeczności i rozbudzanie dociekliwości poznawczej ucznia, ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna na świecie. 7
V. CELE WYCHOWAWCZE SZKOŁY (CELE GŁÓWNE) i Wspomaganie harmonijnego rozwoju ucznia w sferze emocjonalnej, społecznej i twórczej. Przygotowanie uczniów do prawidłowego funkcjonowania społecznego w relacjach z rówieśnikami i dorosłymi. Wzbudzanie poczucia przynależności do grupy. Integracja społeczności szkolnej. Kształtowanie umiejętności komunikowania w grupie. Budowanie poczucia tożsamości regionalnej, narodowej jako podstaw kształtowania postaw patriotyzmu. Przeciwdziałanie przemocy i agresji w społeczności szkolnej. Zapewnienie bezpieczeństwa w trakcie zajęć lekcyjnych pozalekcyjnych. Integracja młodzieży szkolnej z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych, Nauka tolerancji i empatii. Wspieranie indywidualnego rozwoju uczniów. Dostosowanie treści programowych i pomocy dydaktycznych do potrzeb i możliwości każdego dziecka. VI. ZADANIA WYCHOWAWCZE SZKOŁY i Profilaktyka przemocy i agresji w szkole. Rozwijanie u uczniów dociekliwości poznawczej ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie. Kształtowanie postawy dialogu, umiejętności słuchania innych rozumienia ich poglądów. 8
Opieka wychowawcza nad psychofizycznym rozwojem dziecka. Stwarzanie warunków do rozwoju dziecka zdolnego. Pomoc w odkrywaniu własnych możliwości predyspozycji talentów i ich twórczym wykorzystaniu. Kształtowanie umiejętności korzystania ze źródeł informacji, przygotowanie wychowanków do rozumienia zasad partnerstwa między uczniami, nauczycielami, rodzicami i społeczności lokalną. Umacnianie więzi z regionem. Wdrażanie do rozumienia pojęć: tolerancja, prawo, obowiązek, godność, uczenie pozytywnego nastawienia wobec niepełnosprawnych. Pomoc w określaniu i nazywaniu uczuć, stanów psychicznych i radzeniu sobie ze stresem. Wdrażanie postaw asertywnych. Kształtowanie właściwych postaw wobec współczesnych zagrożeń świata. Uwrażliwienie uczniów na potrzeby innych e tym osób niepełnosprawnych. Uczenie się tolerancji i empatii. Wdrażanie do poczucia odpowiedzialności za siebie i innych. Nabycie umiejętności interpersonalnych (asertywność, budowanie wiary w siebie, zespół umiejętności rozwiązywania konfliktów). Zapoznanie uczniów z historią regionu i kształtowanie postaw patriotycznych. Kształtowanie umiejętności oceny własnych zachowań, rozróżnienia dobra od zła oraz wykazania się odwagą cywilną i gotowości do ponoszenia konsekwencji popełnionych błędów. Tworzenie zdrowego i bezpiecznego środowiska szkolnego. 9
Uświadomienie uczniom życiowej użyteczności poszczególnych przedmiotów i całej edukacji na danym etapie. Dbanie o bezpieczeństwo uczniów. Stwarzanie przyjaznej atmosfery w szkole. Uczenie umiejętności współpracy, współdziałania w grupach rówieśniczych i w relacjach z dorosłymi. Przestrzeganie praw człowieka, dziecka, ucznia. Wspieranie uczniów w budowaniu własnego systemu wartości. Stwarzanie możliwości eksponowania swojej wiedzy, zdolności, umiejętności i zainteresowań, Kształtowanie postaw ekologicznych i prozdrowotnych. Realizowanie zadań z zakresu wychowania komunikacyjnego, Wdrażanie zasad savoir vivre. VII. FORMY REALIZACJI organizowanie konkursów przedmiotowych i artystycznych, indywidualna praca z uczniem zdolnym, uwzględnienie w programach dydaktyczno wychowawczych klas programów wyzwalających aktywność twórczą uczniów, prezentacja osiągnięć uczniów (wystawy prac dzieci), współpraca z rodzicami, zajęcia kompensacyjno- wyrównawcze koła zainteresowań, działalność Samorządu Uczniowskiego i samorządów klasowych, zajęcia w ramach Wychowania do życia w rodzinie, zajęcia otwarte prowadzone przez nauczycieli, spotkania z rodzicami, konsultacje indywidualne, organizacja pomocy 10
koleżeńskiej, wycieczki klasowe, udział w akcjach humanitarnych, organizacja i udział w imprezach sportowych, redagowanie strony internetowej szkoły, zajęcia komputerowe, korzystanie z mediów, uroczystości szkolne, imprezy okolicznościowe, wycieczki tematyczne, turystyczno krajoznawcze, programowe, akcje ekologiczne, konkursy, zawody sportowe, spotkania z pielęgniarką szkolną i położną, programy profilaktyczne, spotkania z Policją, (pogadanki, filmy), karta motorowerowa imprezy klasowe, szkolne i środowiskowe, praca zespołów planujących i koordynujących udzielenie pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom, praca zespołu integracyjnego, integracja społeczności uczniowskiej poprzez szkolne imprezy integracyjne, spotkania konsultacyjne nauczyciela z uczniami w ramach realizacji projektu edukacyjnego 11
VIII. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH Rada Pedagogiczna Dba o prawidłowe funkcjonowanie szkoły, o poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły, o kształtowanie twórczej atmosfery pracy w szkole. Współpracuje z Samorządem Uczniowskim. Stwarza warunki do prawidłowej realizacji Konwencji Praw Dziecka oraz umożliwia uczniom podtrzymanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i religijnej. Czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego. Ma obowiązek organizowania spotkań szkoleniowych dla nauczycieli, umożliwiać udział w kursach pedagogicznych. Wspiera rodziców, udziela porad, pomocy specjalistycznej. Umożliwia uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych naukę w klasie integracyjnej. Zapewnia dostęp do zajęć rewalidacyjnych, logopedycznych, korekcyjnokompensacyjnych. Nauczyciele Powinni proponować uczniom pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole i w mieście. Mają obowiązek reagowania na przejawy niedostosowania społecznego u dzieci. Mają obowiązek współpracy z kuratorami sądowymi czuwającymi nad programem resocjalizacji uczniów trudnych ( w przypadku zgłoszenia przez kuratora takiej potrzeby). 12
Wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania. Udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, w oparciu o rozpoznanie potrzeb uczniów. Kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji, atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka. Odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobyt w szkole i poza jej terenem, w czasie wycieczek, wyjść itp. Szanują godność ucznia. Budują własny autorytet poprzez sprawiedliwość, obowiązkowość, konsekwencję i stanowczość w działaniu. Dbają o właściwą postawę etyczną poprzez tworzenie systemu pożądanych wzorców i wartości w oparciu o uniwersalne normy moralne. Akceptuje dziecko niepełnosprawne nie jako specjalne, ale jako obarczone większymi trudnościami rozwojowymi. Przydziela mu zadania na równi ze zdrowymi, włączając wszystkie zajęcia bez szkody dla zdrowia, stosuje te same nagrody i kary, przyznaje mu role i udziela pomocy specjalistycznej, wspiera je zachętą i wiarą, zauważa jego zdolności i osiągnięcia. Starają się różnicować wymagania, aby każdy uczeń mógł osiągnąć sukces i satysfakcję z wykonanych zadań i poleceń. Poprzez odpowiedni dobór metod, form pracy oraz środków dydaktycznych umożliwiają wszystkim uczniom maksymalne wykorzystanie swoich umiejętności, zdolności oraz rozwój zainteresowań. 13
Wychowawcy klas oraz pedagog szkolny Prowadzą w różnych formach szkolenia rodziców. Dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego, angażując w życie klasy wszystkich uczniów, również nieakceptowanych. Wspólnie z pedagogiem szkolnym zabiegają o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów. Sprawują opiekę wychowawczą nad uczniami szkoły, a w szczególności: tworzą warunki wspomagające ich rozwój i przygotowują do życia w rodzinie i w społeczeństwie. Poznają warunki życia i nauki swoich wychowanków. Mają obowiązek kształtować właściwe stosunki między uczniami, opierając je na tolerancji i poszanowaniu godności osoby. Uczą pozytywnego myślenia i stawiania na sukces poprzez rozwijanie poczucia własnej wartości. Kształtują umiejętność pracy w zespole, uczą demokratycznego podejmowania decyzji, elastyczności w zachowaniu. Realizują w toku pracy wychowawczej treści i cele programowe Programu Wychowawczego Szkoły. Mobilizują uczniów do podejmowania zadań dla wspólnego dobra w grupie, szkole, środowisku, kraju. Uczą dzieci niepełnosprawne społecznego sposobu bycia, identyfikacji z uczniami zdrowymi. Wpływają na wszechstronny rozwój osobowości. Współtworzą świat żyjący w pokoju, miłości i tolerancji. Eliminują bariery utrudniające wzajemne kontakty uczniów zdrowych z niepełnosprawnymi. 14
Organizują pracę uczniów w sposób zapewniający atmosferę zaufania i bezpieczeństwa. Wychowawca stanowi tzw. centrum informacyjne - zbiera i przekazuje informacje i zalecenia dotyczące uczniów wszystkim osobom mającym kontakt z dzieckiem ( rodzicom, pielęgniarce, terapeuci). Rodzice Doskonalą umiejętności planowania, organizowania i oceniania wykonanej pracy w celu lepszego przygotowania do samodzielnego życia. Powinni zadbać o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów, proponować im pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole i w mieście. Mają prawo do poznania zadań i zamierzeń dydaktyczno- wychowawczych w danej klasie i Szkole. Rodzice i nauczyciele współdziałają ze sobą w sprawach wychowania i kształcenia dzieci oraz dbają o bezpieczeństwo młodzieży. Rada Rodziców Reprezentuje ogół rodziców szkoły oraz podejmuje działania wspierające proces wychowawczy szkoły. Współdecyduje o formach pomocy dzieciom oraz ich wypoczynku, współuczestniczy w opracowaniu programu wychowawczego szkoły. Pozyskuje i gromadzi środki finansowe w celu wspierania 15
działalności statutowej szkoły. Organizuje formy aktywności rodziców na rzecz wspomagania realizacji celów i zadań szkoły Samorząd Uczniowski Jest animatorem, inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego i intelektualnego na terenie szkoły i w środowisku lokalnym. Reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego wobec dyrekcji i grona pedagogicznego. Inicjuje działania dotyczące życia uczniów. Propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji. Angażuje uczniów do wykonywania niezbędnych prac na rzecz klasy i szkoły i najbliższego otoczenia. Dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję. Wyraża za pośrednictwem swojego opiekuna opinię dotyczącą problemów społeczności uczniowskiej. Wspiera uczniów niepełnosprawnych w trudnych sytuacjach. Propaguje ideę integracji środowiska szkolnego, gdzie wszyscy mają równe szanse uczestnictwa w życiu społecznym. Zarówno zdrowi jak i niepełnosprawni uczą się wzajemnie tolerancji, akceptacji, otwartości na potrzeby innych, odpowiedzialności, a także życzliwości i wyrozumiałości. 16
IX. NORMY ZACHOWANIA OBOWIĄZUJĄCECZŁONKÓW SPOŁECZNOŚCI SZKOLNEJ Uczniowie 1. Zawsze są przygotowani do lekcji. 2. Zachowują się kulturalnie i z szacunkiem. 3. Nie stosują przemocy fizycznej, psychicznej i słownej. 4. Swoim zachowaniem, zabawami nie stwarzają zagrożenia dla siebie i innych. 5. Szanują sprzęt szkolny, swoją i cudzą własność oraz zieleń wokół szkoły. 6. Wymienione normy zachowania obowiązują także w kinie, teatrze i na wycieczkach szkolnych. 7. O złym i niebezpiecznym zachowaniu kolegów informują dorosłych. 8. Dbają o swoje zdrowie i nie ulegają nałogom. 9. Aktywnie uczestniczą w projekcie edukacyjnym. 10. Są tolerancyjni, otwarci na potrzeby innych. 11. Uczniowie społeczności szkolnej są naturalnym bodźcem do działania dla niepełnosprawnych rówieśników. Są dla nich wzorcami do naśladowania. 12. Integrując się z uczniami niepełnosprawnymi wpływają na ich większą motywację do działania i nauki. 17
X. KALENDARIUM STAŁYCH UROCZYSTOŚCI SZKOLNYCH O CHARAKTERZE WYCHOWAWCZYM I KULTURALNYM Lp. DATA RODZAJ WYDARZENIA 1. wrzesień 2014 r. Uroczystość rozpoczęcia roku szkolnego 2014/2015 2. wrzesień 2014 r. Udział młodzieży w uroczystościach miejskich pod Pomnikiem Orła Białego 3. 17.09.2014. Udział młodzieży w uroczystościach miejskich upamiętniających napaść ZSRR na Polskę 4. wrzesień 2014 r. Wybory do samorządu uczniowskiego 5. wrzesień 2014 r. Sprzątanie Świata klasy pierwsze 6. październik 2014 r. audycja i prezentacja multimedialna Dzień Edukacji Narodowej 7. październik 2014r. uroczyste włączenie klas pierwszych do społeczności szkolnej 8. listopad 2014 r. audycja z okazji Święta Odzyskania Niepodległości 9. listopad 2014 r. Andrzejki 10. grudzień 2014 r. Jasełka, koncert kolęd, wigilie klasowe, mikołajki 11. luty 2015 r. Walentynki 12. marzec 2015 r. audycja i konkursy Powrót Białogardu do Macierzy 13. marzec 2015 r. Dzień otwarty szkoły dla uczniów szkół podstawowych 14. marzec 2015 r. Dzień Patrona, Święto szkoły 15. marzec 2015 r. Festiwal Piosenki Angielskiej i Niemieckiej 16. kwiecień 2015 r. Dzień Ziemi 17. maj 2015 r. Audycja z okazji Święta Konstytucji 3 Maja 18. maj 2015 r. Powiatowy Festiwal Piosenki Angielskiej i Niemieckiej 19. 25-29 maja 2015r. Dzień Dziecka 20. czerwiec 2015r. III Festiwal Sztafet 21. 26 czerwca 2015r. Uroczyste zakończenie roku szkolnego 2014/2015 18
XI. EWALUACJA PROGRAMU Program wychowawczy poddawany będzie ustawicznej ewaluacji i weryfikowany według potrzeb ma charakter otwarty. 19