Treści programowe i zalecana literatura Studiów Podyplomowych Skarbowości

Treści programowe i zalecana literatura Studiów Podyplomowych Skarbowości Nazwa przedmiotu Wprowadzenie do prawa podatkowego 1. Pojęcie podatku. 2. Źródła prawa podatkowego. 3. Prawo podatkowe w systemie prawa. 4. Elementy konstrukcji podatku. 5. Organy podatkowe i ich właściwość. 6. System prawa podatkowego i jego struktura. 7. Konstytucyjne podstawy opodatkowania. 8. Źródła prawa podatkowego 9. Interpretacja przepisów prawa podatkowego. Liczba godz. Wykładowca 4 Prof. UŚ A. Gomułowicz, J. Małecki: Podatki i prawo podatkowe. LexisNexis Warszawa 2006. C. Kosikowski: Ustawa podatkowa. LexisNexis Warszawa 2006. R. Mastalski: Prawo podatkowe I część ogólna. Warszawa 1998 Prawo podatkowe /A. Buczek, H. Dzwonkowski, L. Etel, J. Gliniecka,, A. Huchla, W. Miemiec, M. Zdebel/ C.H. BECK Warszawa 2006. Wykładnia prawa podatkowego 1. Przepisy prawa (pojęcie, struktura, problem wartości logicznej przepisu prawa). 2. Fakty prawne pojęcie, rodzaje. 3. Adresaci przepisów prawa. 4. Proces stosowania prawa. 5. Wykładnia prawa (pojęcie, rodzaje, zakres związania wykładnią). 6. Stosunek prawny (pojęcie, konstrukcja, rodzaje). 8 Prof. UŚ Z. Tobor L. Morawski: Wstęp do prawoznawstwa. Toruń 2002. J. Nowacki, Z. Tobor: Wstęp do prawoznawstwa. Kraków 2002 i wyd. późniejsze. Krajowe i wspólnotowe prawo finansów publicznych 1. Pojęcie i zakres sektora finansów publicznych w prawie 10 Prof. UŚ

europejskim i polskim. 2. Jednostki sektora finansów publicznych. 3. Zasady gospodarki finansowej w sektorze finansów publicznych. 4. Pojęcie i klasyfikacja dochodów publicznych. 5. Struktura dochodów publicznych. 6. Ekonomiczna i prawna natura wydatków publicznych. 7. Zasady i mechanizmy dokonywania wydatków publicznych. 8. Pojęcie, zakres i źródła prawa budżetowego. 9. Europejskie prawo budżetowe. 10. Procedura budżetowa. 11. Ustawa budżetowa uchwalanie, wykonywanie, kontrola i ocena ustawy budżetowej. 12. Planowanie finansowe w Unii Europejskiej. 13. Prawo budżetowe samorządu terytorialnego. Finanse publiczne i prawo finansowe /red. C. Kosikowski, R. Ruśkowski/, wyd. 3, Warszawa 2008. C. Kosikowski: Prawo finansowe w Unii Europejskiej. Bydgoszcz Warszawa 2008. Wybrane elementy prawa cywilnego i handlowego 1. Zagadnienia wprowadzające Pojęcie, systematyka, źródła (z uwzględnieniem prawa UE) i zasady prawa cywilnego. Monistyczna koncepcja prawa prywatnego i jej konsekwencje. Obowiązywanie i stosowanie norm prawa cywilnego (zasięg czasowy i przestrzenny). Podstawowe instytucje prawa cywilnego i terminologia. 2. Część ogólna prawa cywilnego i jej znaczenie dla stosowania norm prawa cywilnego Pojęcie i struktura stosunku cywilnoprawnego. Podmioty (nasciturus, osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nie będące osobami prawnymi a posiadające zdolność prawną) prawa cywilnego i prawa podmiotowe. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych. Pojęcie i rodzaje czynności prawnych ze szczególnym uwzględnieniem umów. Rodzaje i źródła bezskuteczności czynności prawnych. Przedstawicielstwo (przedstawicielstwo ustawowe, pełnomocnictwo, prokura). Przedawnienie i terminy zawite. 3. Prawo własności i inne prawa rzeczowe Własność jako prawo fundamentalne. Ochrona prawa własności. Ograniczone prawa rzeczowe. Instytucje prawa rzeczowego w świetle nowelizacji dokonanych i projektowanych. Posiadanie. 4. Część ogólna i część szczegółowa zobowiązań Charakterystyka dziedziny zobowiązań. Źródła zobowiązań. Pojęcie i struktura zobowiązania. Treść i rodzaje świadczeń. Rola i wzajemne relacje pomiędzy częścią ogólną i częścią szczegółową zobowiązań. Zawartość części szczegółowej zobowiązań i sposób jej kodeksowej 24 Prof. UŚ L. Ogiegło Dr P. Pinior 2

i pozakodeksowej regulacji prawnej. 5. Umowy zobowiązaniowe i odpowiedzialność cywilna Typy i rodzaje umów zobowiązaniowych. Zawieranie umów. Transformacje podmiotowe w zobowiązaniu. Ochrona wierzycieli. Wykonywanie zobowiązań i sposoby ich wygaśnięcia. Wprowadzenie do problematyki odpowiedzialności cywilnej. Reżimy odpowiedzialności. Odpowiedzialność odszkodowawcza ex contractu i ex delicto. Zbieg odpowiedzialności. Mechanizm odpowiedzialności odszkodowawczej. Dochodzenie roszczeń. 6. Wybrane elementy prawa handlowego - Pojęcie przedsiębiorcy. - Formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej. - Charakterystyka prawna spółek osobowych i kapitałowych. - Funkcjonowanie spółki jawnej. - Zastosowanie spółki partnerskiej. - Pojęcie spółki komandytowej i komandytowo akcyjnej. - Tworzenie i funkcjonowanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. - Tworzenie i funkcjonowanie spółki akcyjnej. - Łączenie, podział, przekształcanie spółek. Z. Radwański: Prawo cywilne część ogólna, 9. wyd., C.H. Beck, Warszawa 2007. Z. Radwański, A. Olejniczak: Zobowiązania część ogólna, 7. wyd., C.H. Beck, Warszawa 2006. Z. Radwański, J. Panowicz-Lipska: Zobowiązania część szczegółowa, 7. wyd., C.H. Beck, Warszawa 2007. E. Gniewek: Prawo rzeczowe, 7. wyd., C.H. Beck, Warszawa 2008. Kodeks cywilny. Komentarz. Tomy I i II /red. K. Pietrzykowski. 5.wyd., C. H. Beck, Warszawa 2008. A. Kidyba, Prawo handlowe. Wyd. 9. Warszawa 2008. A. Kidyba (Red.) Meritum Prawo Spółek 2007/2008 Warszawa 2007. J.A. Strzępka (Red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Orzecznictwo. Wyd. 3. Warszawa 2005. Prawo upadłościowe i naprawcze 6 Dr P. Pinior 1. Zakres podmiotowy ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. 2. Przesłanki ogłoszenia upadłości. 3. Upadłość obejmująca likwidację majątku upadłego. 4. Upadłość z możliwością zawarcia układu. 5. Postępowanie naprawcze. D. Zieniekiewicz (Red.) Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz. Warszawa 2006. S. Gurgul, Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz. Warszawa 3

2005. A. Witosz, Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz. Warszawa 2007. Europejskie i międzynarodowe prawo podatkowe 1. Międzynarodowe prawo podatkowe zagadnienia ogólne. 2. Rezydencja podatkowa. 3. Źródło i miejsce położenia. 4. Przedsiębiorstwa powiązane. 5. Międzynarodowe unikanie opodatkowania i uchylanie się od opodatkowania. 6. Międzynarodowe aspekty prawa podatkowego. 7. Podstawowe cechy i zakres prawa podatkowego UE. 8. Regulacje zapobiegające unikaniu opodatkowania. 4 Prof. UŚ B. Brzeziński, M. Kalinowski: Prawo podatkowe Wspólnoty Europejskiej. Gdańsk 2005. N. Gajl: Teorie podatkowe w świecie. Warszawa 1992. J. Głuchowski: Oazy podatkowe. Warszawa 1996. H. Hamaekers, K. Holmes, J. Głuchowski, T. Kardach, W. Nykiel: Wprowadzenie do międzynarodowego prawa podatkowego. Warszawa 2006. A. Komar: Systemy podatkowe krajów Unii Europejskiej. Warszawa 1996. Z. Ofiarski: Prawo podatkowe. LexisNexis. Warszawa 2008. A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, K. Wójtowicz: Proces dostosowywania polskich podatków pośrednich do standardów Unii Europejskiej. Lublin 2003. K. Wach: Systemy podatkowe krajów Unii Europejskiej. Kraków 2006. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania 1. Podwójne opodatkowanie i metody jego unikania. 2. Negocjowanie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. 3. Konwencja Modelowa OECD. 4. Typy umów podatkowych o unikaniu podwójnego opodatkowania. 5. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę. 4 Prof. UŚ M. Zdebel H. Hamaekers, K. Holmes, J. Głuchowski, T. Kardach, W. Nykiel: Wprowadzenie do międzynarodowego prawa podatkowego. Warszawa 2006. 4

Konwencja Modelowa OECD. Warszawa 2006. Postępowanie sądowoadministracyjne. Orzecznictwo sądów i trybunałów w sprawach podatkowych 10 Sędzia NSA Dr A. Mudrecki 1. Nowy model sądownictwa administracyjnego w Polsce. 2. Skarga na decyzję podatkową do sądu administracyjnego. 3. Postępowanie przed sądem administracyjnym. 4. Podstawy skargi kasacyjnej 5. Przegląd orzecznictwa sądów administracyjnych w sprawach podatków stanowiących dochody budżetu państwa. 6. Wybrane problemy aktualnego orzecznictwa sądów administracyjnych w sprawach podatków i opłat stanowiących dochody jednostek samorządu terytorialnego. 7. Wpływ orzeczeń TK i ETS na rozstrzygnięcia sądów administracyjnych w sprawach podatkowych. B. Adamiak, J. Borkowski: Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne. Warszawa 2004. Dwudziestopięciolecie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Warszawa 2005. Etyka w służbie cywilnej 1. Etyka zagadnienia ogólne (definicja etyki, jej miejsce wśród nauk, podstawowe pojęcia występujące w etyce). 2. Etyczne problemy prawa zagadnienia wybrane. 3. Podstawowe problemy etyczne w administracji 10 Dr T. Pietrzykowski T. Pietrzykowski: Etyczne problemy prawa. Katowice 2005. Doradztwo podatkowe 1. Ustawa o doradztwie podatkowym. 2. Prawa i obowiązki doradców podatkowych. 2 Prof. UŚ M. Zdebel Doradca podatkowy obrońcą praw podatnika /red. /. Katowice 2007. 5

Prawo karne skarbowe 1. Pojęcie i ogólna charakterystyka prawa karnego skarbowego. 2. Funkcje prawa karnego skarbowego: represyjna, ochronna, prewencyjna, gwarancyjna, kompensacyjno-egzekucyjna. 3. Miejsce prawa karnego-skarbowego w systemie prawa (zakres powiązań z prawem karnym i finansowym). 4. Pojeęie i podstawowe zasady odpowiedzialności karnoskarbowej. 5. Podstawowe założenia systemu środków penalnych w prawie karnym skarbowym. 6. Zakres karnoskarbowej ochrony dochodów Państwa i jednostek samorządu terytorialnego z tytułu podatków, ochrony obrotu towarowego z zagranicą, reglamentacji w zakresie gier i zakładów oraz prywatyzacji mienia Skarbu Państwa. 7. Odrębności procedury karnoskarbowej - swoistość organów procesowych, - cele procesu, - procedury konsensualnego załatwiania spraw, - postępowanie w stosunku do nieobecnych - relacje procedury karnej i procedury podatkowej. 12 Dr hab. L. Wilk Dr J. Zagrodnik S. Baniok: Prawo karne skarbowe. Kraków 2001. F. Prusak: Prawo i postępowanie karno skarbowe. CH Beck wyd. II. Warszawa 2002 G. Skowronek: Ewolucja instytucji procesowych w prawie karnym skarbowym. Warszawa 2005. B. Srebro: Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej. Kraków 2004. Zobowiązania podatkowe 1. Obowiązek a zobowiązanie podatkowe 2. Powstawanie zobowiązań podatkowych. 3. Decyzja ustalająca (konstytutywna) a określająca (deklaratoryjna). 4. Efektywne sposoby wygasania zobowiązań podatkowych (zapłata, potrącenie, przeniesienie własności rzeczy i praw majątkowych). 5. Nieefektywne sposoby wygasania zobowiązań podatkowych (zaniechanie poboru, umorzenie zaległości podatkowej, przedawnienie). 6. Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. 7. Nadpłaty i zaległości podatkowe. 8. Zasady odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe. 15 Prof. UŚ 6

Z. Ofiarski: Prawo podatkowe. LexisNexis. Warszawa 2008. Postępowanie podatkowe 1. Zasady postępowania podatkowego. 2. Wszczęcie postępowania podatkowego. 3. Uczestnicy postępowania podatkowego. 4. Przebieg postępowania podatkowego przed organem I instancji. 5. Decyzja podatkowa. 6. Postępowanie odwoławcze. 7. Wzruszanie decyzji ostatecznych w trybach nadzwyczajnych. 8. Zaskarżanie decyzji podatkowych do sądu administracyjnego. 9. Sądowa kontrola orzeczeń w sprawach podatkowych przez WSA i NSA. 15 Prof. UŚ Cz. Martysz W. Chróścielewski, W. Nykiel: Postępowanie podatkowe w świetle Ordynacji podatkowej. Warszawa 2000. Komentarze do ustawy Ordynacja podatkowa. Egzekucja zobowiązań podatkowych 1. Pojęcie i zakres postępowania egzekucyjnego. 2. Zasady postępowania egzekucyjnego. 3. Podmioty uczestniczące w postępowaniu egzekucyjnym. 4. Tytuł wykonawczy i jego elementy. 5. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego. 6. Przebieg postępowania egzekucyjnego. 7. Przesłanki do zgłoszenia zarzutów, wyłączenia spod egzekucji. 8. Przesłanki zawieszenia i umorzenia postępowania egzekucyjnego. 9. Dokumentowanie czynności egzekucyjnych, treść protokołu. 10. Skarga na czynności egzekucyjne. 11. Środki egzekucji należności pieniężnych i niepieniężnych. 12. Zasady zabezpieczenia postępowania egzekucyjnego. 8 Prof. UŚ Cz. Martysz R. Hauser, Z. Leoński: Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz. Warszawa 2005. P. Przybysz: Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz. Warszawa 2003. 7

Kontrola podatkowa i skarbowa 1. Cele, zadania i przedmiot kontroli podatkowej. 2. Istota i cele kontroli skarbowej. 3. Wszczęcie i przebieg kontroli podatkowej i skarbowej. 4. Zakończenie kontroli i jej wyniki. 8 Prof. UŚ M. Zdebel Z. Ofiarski: Prawo podatkowe. LexisNexis. Warszawa 2008. Podatek dochodowy od osób fizycznych 1. Zasady opodatkowania dochodów ludności. 2. Kumulacje w podatku dochodowym od osób fizycznych: podmiotowa, przedmiotowa, terytorialna, czasowa. 3. Konstrukcja podatku dochodowego od osób fizycznych. 4. Źródła przychodów. 5. Zwolnienia przedmiotowe. 6. Koszty uzyskania przychodów. 7. Skala podatkowa. 8. Ulgi pomniejszające podstawę opodatkowania i należny podatek. 9. Zasady odprowadzania zaliczek na podatek. 10. Deklaracje na podatek dochodowy. 11. Korekta deklaracji. 10 Prof. UŚ M. Zdebel A. Gomułowicz, J. Małecki: Podatki i prawo podatkowe. LexisNexis Warszawa 2006. Z. Ofiarski: Prawo podatkowe. LexisNexis. Warszawa 2008. 8

Zryczałtowane formy opodatkowania w podatkach dochodowych 1. Karta podatkowa. 2. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. 3. Ryczałt od przychodów osób duchownych. 4. Podatek tonażowy. 2 Prof. UŚ B. Brzeziński, A. Olesińska: Prawo podatkowe część szczegółowa. Toruń 2001. A. Gomułowicz, J. Małecki: Podatki i prawo podatkowe. LexisNexis Warszawa 2006. Z. Ofiarski: Prawo podatkowe. LexisNexis. Warszawa 2008. Podatek dochodowy od osób prawnych 8 Dr T. Turek 1. Konstrukcja podatku dochodowego od osób prawnych. 2. Kumulacje w podatku dochodowym od osób prawnych: podmiotowa, przedmiotowa, terytorialna, czasowa. 3. Podatkowa grupa kapitałowa. 4. Zwolnienia podmiotowe i przedmiotowe. 5. Koszty uzyskania przychodów. 6. Rok podatkowy. 7. Zasady ustalania podstawy opodatkowania. 8. Ulgi pomniejszające podstawę opodatkowania. 9. Stawka podatkowa. 10. Zasady odprowadzania zaliczek na podatek. 11. Deklaracje CIT na podatek dochodowy. 12. Korekta deklaracji. 13. Wpłata z zysku do budżetu państwa. Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. /red. W. Nykiel, A. Mariański/ Gdańsk 2007. Podatek od spadków i darowizn 1. Podmiotowy zakres opodatkowania. 2. Przedmiot opodatkowania. 3. Powstanie obowiązku podatkowego. 4. Podstawa opodatkowania i wysokość podatku. 5. Zwolnienia od podatku. Deklaracje na podatek. 6. Płatnicy podatku 2 Prof. UŚ 9

K. Chustecka: Nowe zasady opodatkowania spadków i darowizn w 2007 roku. Warszawa 2007. Z. Ofiarski: Ustawa o podatku od spadków i darowizn komentarz. Warszawa 2002. O. Smoleń: Kształtowanie obciążeń w podatku od spadków i darowizn. Lublin 2006. Podatek od czynności cywilnoprawnych 1. Podmiotowy zakres opodatkowania. 2. Czynności podlegające opodatkowaniu. 3. Obowiązek podatkowy. 4. Podstawa opodatkowania i wysokość podatku. 5. Zwolnienia od podatku. 6. Zapłata i zwrot. Deklaracje na podatek. 2 Prof. UŚ M. Goettel, A. Goettel: Podatek od czynności cywilnoprawnych komentarz. Warszawa 2007. A. Mariański, D. Strzelec: Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych, ustawa o opłacie skarbowej komentarz. Gdańsk 2007. Podatek od towarów i usług 1. Dyrektywy Unijne w zakresie harmonizacji podatku od towarów i usług. 2. Podatnicy podatku od towarów i usług. 3. Obowiązki rejestracyjne. 4. Przedmiot opodatkowania podatkiem VAT. 5. Obrót jako podstawa opodatkowania. 6. Stawki VAT. 7. Dokumentacja dla celów opodatkowania. 8. Odliczenie i zwrot podatku. 9. Projektowane zmiany w ustawie. 15 Prof. UŚ M. Zdebel J. Kamiński: Ustawa o VAT. Warszawa 2005. J. Zubrzycki: Leksykon VAT. Wrocław 2006 10

Podatek akcyzowy 1. Przedmiot opodatkowania akcyzą. 2. Podatnicy akcyzy. 3. Wyroby podlegające akcyzie. 4. Podstawa opodatkowania. 5. Zasady ustalania stawek podatkowych. 6. Właściwość organów podatkowych. 7. Składy podatkowe. 8. Zarejestrowani handlowcy. 4 Sędzia NSA Dr A. Mudrecki S. Parulski: Akcyza komentarz. Kraków 2005. A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, K. Wójtowicz: Proces dostosowywania polskich podatków pośrednich do standardów Unii Europejskiej. Lublin 2003. Podatek od gier 1. Podatek od gier jako specyficzny podatek obrotowy. 2. Zasady prowadzenia na terenie RP działalności gospodarczej w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych. Gry na automatach o niskich wygranych. 3. Podmioty i przedmiot podatku. 4. Zasady ustalania podstawy opodatkowania. 5. Stawki w podatku od gier. 6. Dopłaty do stawek. 7. Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej oraz Fundusz Promocji Kultury jako państwowe fundusze celowe tworzone z dopłat do stawek. 2 Prof. UŚ M. Zdebel R. Mastalski: Prawo podatkowe. Warszawa 2006. Z. Ofiarski: Prawo podatkowe. LexisNexis. Warszawa 2008. Zasady opodatkowania nieruchomości, podatek od środków transportowych, opłaty lokalne, opłata skarbowa 1. Zasady opodatkowania nieruchomości. 2. Systemy opodatkowania nieruchomości. 3. Pojęcie nieruchomości w prawie podatkowym. 4. Ewidencja gruntów i budynków. Zasady wynikające z przepisów Prawa geodezyjnego i kartograficznego. 5. Podatek rolny. 5 Prof. UŚ 11

6. Podatek leśny. 7. Podatek od nieruchomości: opodatkowanie budynków lub ich części, budowli oraz gruntów. 8. Deklaracje i informacje podatkowe (wzory i zasady wypełniania). 9. Podatek od środków transportowych. 10. Opłaty lokalne: od posiadania psa, opłata targowa, opłata miejscowa i uzdrowiskowa, opłata eksploatacyjna. 11. Odwołanie od decyzji samorządowych organów podatkowych I instancji. 12. Projektowane zmiany w podatkach i opłatach lokalnych. L. Etel, M. Popławski, S. Presnarowicz, R. Dowgier: Podatki i opłaty samorządowe. Warszawa 2003. A. Hanusz, P. Czerski: Gminne podatki i opłaty budżetowe. Zakamycze 2004. Prawo podatkowe /A. Buczek, H. Dzwonkowski, L. Etel, J. Gliniecka,, A. Huchla, W. Miemiec, M. Zdebel/ C.H. BECK Warszawa 2006. Zasady komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej 10 Dr R. Rosmus 1. Skuteczne porozumiewanie się (aspekt werbalny i niewerbalny). 2. Umiejętność słuchania i mówienia. 3. Zachowania asertywne. 4. Umiejętność przekonywania. 5. Wykorzystanie wiedzy o zachowaniach ludzkich w kontaktach z podatnikami. 6. Techniki prowadzenia negocjacji. Z. Nęcki: Komunikacja międzyludzka. Kraków 2000. K. Balawajder: Komunikacja, konflikty, negocjacje w organizacji. Wyd. UŚ, Katowice 1998. 12