PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ W KWIATKOWICACH SZKOŁA PODSTAWOWA ROK SZKOLNY 2016/2017 1
Podstawa prawna: 1)Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.(dz.u. 1997 nr 78 poz. 483 z poźn. zm.); 2)Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. 1991 nr 95 poz. 425 z późn. zm.); 3)Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555 z późn. zm.); 4)Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296 zpóźn.zm.): ; 5)Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz.U. 1991 nr 120 poz. 526); 6)Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. 2012 poz. 977 z późn. zm.); 7)Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. (Dz.U.1982 nr 35 poz. 230 z późn. zm.); 8)Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r.(dz.u. 2005 nr 179 poz. 1485 z późn. zm.); 9)Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. (Dz.U. 1982 nr 35 poz. 228 z późn. zm.); 10)Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995 r. (Dz.U. 1996 nr 10 poz. 55 z późn. zm.); 11) Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r.(dz.u. 1994 nr 111 poz. 535 z późn. zm); 12)Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r.(dz.u. 2005 nr 180 poz. 1493 z póź. zm.); 13) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2013 poz. 532); 14) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz.U. 2003 nr 26 poz. 226); 15)Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz.U. 2010 nr 228 poz. 1490 z późn. zm.); 16) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych; ( Dz.U.2015 poz.843) 2
17) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii 18) Statut Zespołu Szkół w Kwiatkowicach 19) Program Wychowawczy Zespołu Szkół w Kwiatkowicach Szkoła Podstawowa; 20) Priorytety MEN na rok szkolny 2015/2016; Program Profilaktyki jest spójny z Programem Wychowawczym i ma na celu wszechstronny rozwój dziecka. Program Profilaktyki obejmuje swoim działaniem wszystkich uczniów szkoły. Profilaktyka szkolna obejmuje działania zmierzające do ochrony uczniów przed wpływem czynników destrukcyjnych, zakłócających prawidłowy rozwój oraz udzielenia wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Działania profilaktyczne prowadzą do ograniczenia i eliminowania zachowań ryzykownych młodzieży, wzmocnienia czynników chroniących przed zagrożeniami, kształtowania prawidłowych relacji międzyludzkich, budzenia aspiracji życiowych i przeciwdziałania bierności społecznej. Szkolny Program Profilaktyki dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów naszej szkoły oraz potrzeb środowiska wychowawczego. Jest spójny ze szkolnym Programem WychowawczymZespołu Szkół w Kwiatkowicach. Adresatami działań są uczniowie, rodzice oraz nauczyciele. Realizacja programu przyniesie efekty w postaci podniesienia świadomości uczniów, przyczyni się do nabycia przez nich praktycznych umiejętności radzenia sobie z zagrożeniami w otaczającym świecie. Cele główne: 1. Wspieranie rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego dziecka młodszego 2. Upowszechnianie wśród uczniów znajomości prawa i zasad przestrzegania go 3. Zapobieganie wagarom i nieuzasadnionej absencji zwłaszcza w kwestii zwalniania z lekcji wychowania fizycznego 4. Promowanie zdrowego i aktywnego stylu życia ze szczególnym zwróceniem uwagi na konsekwencje nieprawidłowego odżywiania (anoreksja, bulimia) 5. Uświadamianie uczniom negatywnych skutków działania środków psychoaktywnych (alkohol, nikotyna w tym e-papierosy, narkotyki), dopalaczy, oraz następstw działania tych substancji na organizm młodego człowieka 6. Stworzenie w szkole poczucia bezpieczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb uczniów najmłodszych oraz uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych 7. Uświadamianie zagrożeń płynących z niewłaściwego korzystania z mediów (TV, Internet, gry komputerowe, zjawisko, cyberbullingu ) 3
8. Kształtowanie w uczniach postaw empatycznych, tolerancji, asertywności, demokracji otwartości na potrzeby drugiego człowieka, utrwalanie zasad moralnych i wartości 9. Stwarzanie warunków do budowania pozytywnych relacji rówieśniczych, zapobieganie agresji i mobbingowi oraz niezdrowej rywalizacji 10. Zachęcanie i przygotowanie uczniów do podejmowania pracy wolontariusza 11. Współpraca z rodzicami w obszarze profilaktyki wczesna interwencja udzielanie pomocy 12. Wsparcie rodziców poprzez propagowanie instytucji udzielających pomocy w sytuacjach problemowych Diagnoza problemów: Na diagnozę środowiska szkolnego składają się: obserwacja uczniów analiza przeprowadzonych ankiet wśród uczniów, rodziców na dany cykl edukacyjny Program Profilaktyki zostanie: 1. Zaopiniowany i zatwierdzony na posiedzeniu Rady Pedagogicznej. 2. Zaopiniowany przez Radę Rodziców. Metody i formy realizacji Programu Profilaktyki: -pogadanka podczas lekcji -spotkania ze specjalistami, przedstawicielami służb mundurowych, przedstawicielami służby zdrowia - projekcja filmów edukacyjnych -wycieczki -praca w oparciu o tekst przewodni (książka, artykuł ), -prezentacje multimedialne -realizacja znanych programów edukacyjnych, -rysunki, -drama, -przedstawienia, -burza mózgów, -dyskusja, -symulacja różnych sytuacji życiowych, np.: rozwiązywanie wyimaginowanego konfliktu, 4
-technika uzupełniania zdań -gry i zabawy dydaktyczne, -praca w małych grupach, -happeningi, piknik -uroczystości szkolne, akcje profilaktyczne) itp. -koła zainteresowań, -festyny, -zajęcia i zawody sportowe itp. -interwencja w środowisku domowym ucznia prowadzona przez upoważnione osoby lub instytucje, - interwencja w środowisku szkolnym ucznia, -interwencja w sytuacji kryzysu rozwojowego (prowadzona przez specjalistę ), -pomoc psychologiczna, pedagogiczna (prowadzona przez specjalistę), -terapia specjalistyczna indywidualna, grupowa (prowadzona przez specjalistę ), Osoby odpowiedzialne za realizację programu: -dyrektor/wicedyrektor szkoły, -wychowawcy klas, -nauczyciele pozostałych przedmiotów, -pedagog szkolny, -rodzice, 5
Ewaluacja programu Program Profilaktyki będzie poddany ewaluacji w czerwcu w roku szkolnym 2015/16 celem oceny jego realizacji i wprowadzenia modyfikacji na kolejny rok szkolny. W tym celu zostanie przeprowadzona diagnoza potrzeb na podstawie wyników ankiet pozyskanych od uczniów, rodziców, nauczycieli. Oceny efektów realizacji Programu Profilaktyki, obok bieżącego monitorowania, dokonuje się w trakcie posiedzeń Rady Pedagogicznej podsumowujących pracę w pierwszym i drugim półroczu roku szkolnego. Wynikające z oceny wnioski, przekazywane są do wiadomości Rady Pedagogicznej, Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego. Podstawę dla formułowania ocen realizacji Programu Profilaktyki stanowią: narzędzia stosowane w ramach wewnętrznego mierzenia jakości pracy: sprawozdania z realizacji zadań wpisanych do programu, analizy, obserwacje, hospitacje, zapisy w dokumentacji, badania ankietowe, opinie i wnioski, zgłoszone innowacje i projekty działań, programy, scenariusze, itp. Spodziewane efekty: Uczeń: - uzyskuje wsparcie psychologiczno-pedagogiczne - utożsamia się ze środowiskiem szkolnym - dostrzega korzyści płynące z prowadzenia zdrowego stylu życia - zna zagrożenia współczesnego świata i potrafi im zapobiegać - zwiększona frekwencja uczniów na zajęciach szkolnych i pozalekcyjnych Rodzic/Nauczyciel: - Rodzice i nauczyciele dysponują wiedzą z zakresu profilaktyki uzależnień - Rodzic jest świadomy udziału w programach profilaktyki, warsztatach, pogadankach, akcjach profilaktycznych 6
PROFILAKTYKA ZAGROŻEŃ I KSZTAŁTOWANIE PRAWIDŁOWYCH RELACJI NA TE ZAGROŻENIA L.p Zadanie Sposób realizacji Termin Osoby odpowiedzialne i współpracujące 1. Bezpieczna droga do szkoły, bezpieczeństwo w życiu codziennym Zajęcia według planu wychowawcy Spotkania ze Strażą Miejską i przedstawicielami Policji w klasach 0 VI Na bieżąco Cały rok szk. 2016/17 Wychowawcy, pedagog, nauczyciele, Rodzice, zaproszeni goście (policjant, strażak) Udzielanie pierwszej pomocy Monitorowanie zachowań uczniów podczas pobytu w świetlicy Spotkania z ratownikami medycznymi Zgodnie z terminem ustalonym z służbami mundurowymi Wychowawcy świetlicy Ratownik medyczny 2. Wzmocnienie bezpieczeństwa dzieci, m.in. poprzez stwarzanie możliwości budowania właściwych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie agresji słownej, fizycznej i psychicznej oraz cyberprzemocy Organizowanie zajęć z wychowawcą przy współpracy pedagoga, nauczyciela wdż na temat: sposobów rozwiązywania konfliktów, asertywności, budowania poczucia własnej wartości, komunikacji interpersonalnej, zagrożeń płynących ze środków masowego przekazu i technologii informacyjnej, ryzyka wczesnej inicjacji seksualnej Systematyczne i zgodne z procedurami reagowanie wszystkich pracowników Cały rok szkolny 2016/17, według potrzeb Wychowawcy klas, nauczyciele, pracownicy szkoły, pedagog szkolny, psycholog szkolny, nauczyciel wdż., pracownicy poradni psychologicznopedagogicznej 7
szkoły na wszelkie formy i przejawy agresji w szkole 3. Promowanie zdrowego stylu życia Realizacja programów edukacyjnych Zadbaj o swoje płuca, Nie pal przy mnie proszę, Znajdź właściwe rozwiązanie, Trzymaj Formę, Dopalaczom mówimy stop wybieramy zdrowie Zajęcia z pedagogiem szkolnym na temat organizacji wolnego czasu Propagowanie aktywności sportowej Organizacja zajęć z pielęgniarką szkolną, dotyczących higieny osobistej. Organizacja zajęć umożliwiających aktywny tryb życia, np. rajdy rowerowe i wycieczki piesze. Zapoznawanie uczniów z zasadami zdrowego żywienia i odżywiania się. Udział uczniów w akcjach promujących aktywny i zdrowy styl życia Cały rok szk. 2016/17 według potrzeb Nauczyciele przyrody, wychowania fizycznego, pedagog, pielęgniarka szkolna, 8
4. Uświadamianie uczniom negatywnych skutków działania środków psychoaktywnych, dopalaczy oraz następstw działania tych substancji 5. Ochrona uczniów przed niepożądanymi treściami w Internecie oraz niewłaściwymi programami i grami komputerowymi ( w tym zjawisko cyberbulingu) Bieżące informowanie uczniów o negatywnych skutkach zażywania tytoniu, alkoholu, środków psychoaktywnych, napojów energetyzujących, dopalaczy Zwracanie uwagi na drugie śniadanie uczniów i promowanie zdrowego odżywiania. Udział w ogólnopolskich i regionalnych działaniach profilaktycznych Udział uczniów w akcjach związanych z tematyką zagrożeń współczesnego świata Diagnoza zagrożeń Zajęcia dotyczące przeciwdziałania przemocy w Internecie, uzależnieniom od komputera, świadomego korzystania z komputera, projekcja filmów edukacyjnych z serii Lekcje przestrogi, prelekcje na zebraniach z rodzicami Cały rok szk. 2016/117 Cały rok sz. 2016/17 Wychowawcy klas, pedagog, pielęgniarka szkolna, zapraszani w zależności od potrzeb specjaliści, zaproszeni goście terapeuta uzależnień Rodzice Wychowawcy, Pedagog Nauczyciel informatyki 6. Wdrażanie uczniów do przestrzegania zasad bezpiecznego zachowania się i dyscypliny w szkole oraz poza nią Przeprowadzenie zajęć na godzinie z wychowawcą odnośnie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki Systematyczna współpraca z policją, strażą miejską, sądem rodzinnym, kuratorami sądowymi, pielęgniarką Cały rok szk. 2016/17 według potrzeb Wszyscy nauczyciele pedagog szkolny, wychowawcy 9
PRACA Z UCZNIEM O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNYCH L.p Zadanie Sposób realizacji Termin Osoby odpowiedzialne i współpracujące 1. Wspieranie rozwoju oraz wyrównywanie szans rozwojowych dzieci młodszych 2. Diagnoza występowania zjawiska niepowodzeń szkolnych Diagnoza potrzeb Zajęcia korekcyjno -kompensacyjne Zajęcia wyrównawcze Zajęcia logopedyczne Pomoc w odrabianiu lekcji Monitorowanie funkcjonowania grup dzieci młodszych w warunkach klasowych i świetlicowych Obserwacje uczniów Rozmowy z uczniami i rodzicami Kursy zewnętrzne dla nauczycieli Cały rok sz. 2016/17 Cały rok szk. 2016/17 Wychowawcy świetlicy, Nauczyciele, Pedagog, Logopeda, specjaliści z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej Pedagog, Wychowawcy, WODN Sieradz/Łódź i inne Nauczyciele, specjaliści Poradni Psychologiczno Pedagogicznej 10
3. Kierowanie uczniów z trudnościami do poradni za zgodą i na wniosek rodziców Złożenie stosownych podpisów oraz stawienie się rodzica wraz z dzieckiem na badania w wyznaczonym przez poradnię terminie Sporządzenie opinii szkolnej o funkcjonowaniu psychofizycznym ucznia Termin badania Na bieżąco, w zależności od potrzeb Nauczyciele, klas, Pedagog Wychowawcy 4. Analizowanie opinii o uczniach wydanych przez poradnie psychologiczno pedagogiczne Dostosowywanie wymagań edukacyjnych z przedmiotów zgodnie z zaleceniami zawartymi w opinii Cały rok szkolny 2016/17 Nauczyciele,Wychowawcy klas, Pedagog 11
5. Zapoznanie się z sytuacją rodzinną ucznia Analiza dokumentów szkolnych uczniów dokonywana przez: wychowawców, pedagoga, Sporządzenie szkolnego wykazu uczniów wymagających pomocy wychowawczej, edukacyjnej i materialnej. Kontynuowani systematycznej współpracy z instytucjami udzielającymi specjalistycznej pomocy Wspieranie dzieci w trudnej sytuacji materialnej i zaniedbanych środowiskowo Rozmowy indywidualne z wychowawcami, uczniami, rodzicami bezpłatne obiady, paczki okolicznościowe, podręczniki szkolne, stypendia socjalne, zasiłki, wyprawka szkolna Cały rok szk. 2015//16 Według potrzeb Dyrektor i wicedyrektor, wychowawcy klas pedagog,gops, PCPR, Rada Rodziców 12
6. Stworzenie systemu pomocy uczniom z niepełnosprawnością, mających problemy edukacyjne, zdrowotne, sprawiających problemy wychowawcze oraz uczniom szczególnie uzdolnionym Zaplanowanie prac zespołów powołanych do opracowania IPET indywidualnych programów edukacyjno- terapeutycznych, Zaplanowanie i realizacja działań wspierających uczniów: zajęcia korekcyjno -kompensacyjne przeznaczone dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia), zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze z poszczególnych przedmiotów, zajęcia logopedyczne zajęcia rozwijające uzdolnienia Organizacja spotkań indywidualnych z rodzicami przez wychowawców i specjalistów szkolnych: pedagoga, logopedę, oligofrenopedagoga Działalność grupy wsparcia dla rodziców Systematyczna współpraca z instytucjami zajmującymi się wspieraniem uczniów i rodzin z problemami edukacyjnymi i wychowawczymi: poradnia psychologiczno-pedagogiczna, poradnia zdrowia psychicznego, policja i sąd rodzinny. Cały rok szkolny, według potrzeb Dyrektor, wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog logopeda, pracownicy poradni psychologicznopedagogicznej, kuratorzy sądowi, asystent rodziny 13
WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI L.p Zadanie Sposób realizacji Termin Osoby odpowiedzialne i współpracujące 1. Pedagogizacja rodziców - zagadnienia dotyczące profilaktyki uzależnień, cyberprzemocy, profilaktyki wychowawczej oraz wynikających z bieżących potrzeb uczniów i rodziców Tablice informacyjne dla rodziców, gazetki Pogadanki, prelekcje, warsztaty umiejętności wychowawczych, indywidualne rozmowy, spotkania ze specjalistami z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej Cały rok szk. 2016/17 Wychowawcy, Pedagog, Logopeda, specjaliści z Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, Pielęgniarka szkolna, Policja, Kurator społeczny 2. Przekazywanie rodzicom niezbędnych informacji o funkcjonowaniu szkoły Motywowanie rodziców do udziału w życiu szkoły Przedstawienie rodzicom podstawowych dokumentów regulujących pracę szkoły. Ustalenie zasad kontaktowania się z rodzicami uczniów Zapoznanie rodziców z zakresem udzielanej pomocy przez specjalistów szkolnych (pedagog, logopeda, oligofrenopedagog) Angażowanie rodziców do uczestnictwa w uroczystościach szkolnych oraz do współpracy w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i organizacyjnych Cały rok szkolny 2016/17 według potrzeb Dyrektor, wychowawcy klas, specjaliści szkolni, rodzice uczniów 14
Program Profilaktyki został opracowany przez Radę Rodziców oraz przedstawiciela Rady Pedagogicznej Marzenę Olszewską Program Profilaktyki został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną na posiedzeniu w dniu. i zatwierdzony Uchwałą Rady Rodziców z dnia Przewodniczący Rady Pedagogicznej dyrektor Zespołu Szkół w Kwiatkowicach 15