SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY ZESPOŁU SZKÓŁ NR 3 IM. HUGONA KOŁŁĄTAJA W SZAMOTUŁACH na lata 2015/2016 2019/2020 Być człowiekiem to w istocie być odpowiedzialnym. To kładąc swoją cegłę czuć, że bierze się udział w budowaniu świata Antoin de Saint Exupery
SPIS TREŚCI: ROZDZIAŁ I - Podstawa prawna str. 2 ROZDZIAŁ II - Założenia programu str. 2 ROZDZIAŁ III - Cele programu str. 3 ROZDZIAŁ IV - Szkolny system wspierania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (uczeń zdolny, niepełnosprawny, z dysfunkcjami) str. 3 ROZDZIAŁ V - Oddziaływania wychowawcze str. 4 ROZDZIAŁ VI - Zespoły wspierające nauczycieli w pracy wychowawczej str. 10 ROZDZIAŁ VII - Współpraca szkoły z rodzicami str. 11 ROZDZIAŁ VIII- Monitorowanie i ewaluacja programu wychowawczego str. 12 ROZDZIAŁ IX - Postanowienia końcowe str. 12
ROZDZIAŁ I PODSTAWA PRAWNA Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku wraz ze zmianami, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela. ROZDZIAŁ II ZAŁOŻENIA PROGRAMU Szkolny Program Wychowawczy jest wspólną sprawą, wspólnym dziełem wszystkich nauczycieli. Konstruując program wychowawczy koncentrujemy się na tym, co realne. Formułujemy cele i zadania optymalne z punktu widzenia uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych szkoły. Są one autentyczne, wyrastające z tradycji szkoły, dostosowane do potrzeb i możliwości nauczycieli i uczniów. Model myślenia pedagogicznego realizowany w Zespole Szkół nr 3 to łączenie wysokich wymagań intelektualnych i moralnych formułowanych tak, aby stymulowały do samodzielnej twórczej pracy, uwzględniającej pedagogikę akceptacji ucznia, jego potrzeb oraz jego indywidualności. W Zespole Szkół nr 3 w Szamotułach najważniejszy jest Uczeń. Chcemy go przygotować i wychować: do życia w rodzinie, do współżycia w społeczności lokalnej, do podjęcia obowiązków wobec ojczyzny, w tym także do obowiązku jej obrony, do aktywności zawodowej i umiejętności poruszania się po współczesnym rynku pracy, poprzez: integralność wychowania z wiedzą i kreowaniem umiejętności, spójność działań wychowawczych pomiędzy szkołą, rodziną i pracodawcą, oparcie wychowania na wartościach akceptowanych przez społeczeństwo. Program wychowawczy szkoły ma na celu ujednolicenie wszelkich oddziaływań wychowawczych i edukacyjnych pracowników szkoły, rodziców oraz pracodawców. Poprzez realizację zawartych w nim zadań dążymy do ukształtowania sylwetki absolwenta.
Absolwent naszej szkoły to człowiek: uczciwy, obowiązkowy, systematyczny, odpowiedzialny, kreatywny, ciekawy świata i siebie, komunikatywny, kulturalny i tolerancyjny, wrażliwy, mający określoną hierarchię wartości, przygotowany do założenia własnej rodziny, dbający o zdrowie własne i innych, umiejący aktywnie poszukiwać pracy, planujący swój rozwój (dalsze kształcenie, karierę), kultywujący uczucia patriotyczne i jednocześnie otwarty na inne kultury. ROZDZIAŁ III CELE PROGRAMU 1. Przygotowanie ucznia do pełnienia określonych ról społecznych i zawodowych. 2. Uczenie kultury zachowania, tolerancji i szacunku dla innych. 3. Rozwijanie samodzielności, przedsiębiorczości i poczucia odpowiedzialności. 4. Kształtowanie postaw patriotycznych i uczenie szacunku dla symboli narodowych. 5. Kształtowanie postaw odpowiedzialności za tradycje klasy, szkoły i regionu. 6. Rozwijanie postaw humanitarnych skierowanych na niesienie pomocy potrzebującym. 7. Akcentowanie wartości życia w rodzinie. 8. Kształtowanie nawyków dbałości o środowisko i postaw prozdrowotnych. 9. Integracja szkoły ze środowiskiem lokalnym. ROZDZIAŁ IV SZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI (UCZEŃ ZDOLNY, NIEPEŁNOSPRAWNY, Z DYSFUNKCJAMI) OBSZAR DZIAŁANIA ROZPOZNAWANIE POTRZEB PSYCHOFIZYCZNYCH I EDUKACYJNYCH UCZNIÓW SPOSOBY REALIZACJI diagnoza pedagogiczna lub psychologiczna analiza dokumentacji obserwacja doraźna ukierunkowana wywiad środowiskowy badania socjometryczne
INDYWIDUALIZOWANIE PRACY UCZNIÓW NA LEKCJI FORMY ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH WSPIERAJĄCA FUNKCJA NAUCZYCIELI WSPIERAJĄCA FUNKCJA RODZICÓW WSPIERAJĄCA FUNKCJA KURATORIUM OŚWIATY WSPIERAJĄCA FUNKCJA ORGANU PROWADZĄCEGO WSPIERAJĄCA FUNKCJA INSTYTUCJI, STOWARZYSZEŃ, FUNDACJI wzmacnianie pozytywne powierzanie ról prowadzenie części zajęć przez uczniów różnicowanie tempa pracy praca w grupach stosowanie aktywizujących metod pracy koła przedmiotowe i inne zgodne z zainteresowaniami uczniów zajęcia sportowe wypracowanie ujednoliconych form oddziaływań oraz rozpoznawanie potrzeb uczniów i zespołu klasowego w ramach pracy zespołów nauczycieli uczących w danym oddziale pomoc przy organizacji imprez klasowych i szkolnych udział w wycieczkach, imprezach klasowych organizacja konkursów o zasięgu wojewódzkim zatrudnienie specjalistów finansowanie kół zainteresowań diagnozowanie, opiniowanie, orzecznictwo Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna ROZDZIAŁ V ODDZIAŁYWANIA WYCHOWAWCZE CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU ZADANIA SZKOŁY OSIĄGNIĘCIA UCZNIA OSOBY ODPOWIEDZIALNE I. Aktywizowanie i wspieranie rozwoju ucznia integrowanie uczniów na szczeblu klasowym i ogólnoszkolnym uczenie zasad i norm dobrego wykazuje zainteresowanie danym przedmiotem ma indywidualne standardy wymagań, na wychowawcy, opiekunowie kół zainteresowań, bibliotekarz, pedagog
kontaktu budowanie relacji wychowawca uczeń nawiązywanie indywidualnego kontaktu z uczniami systematyczne rozwiązywanie problemów, konfliktów przekazywanie uczniom informacji o osobach i instytucjach mogących im pomóc w trudnej sytuacji wspieranie indywidualnego rozwoju ucznia poprzez różnorodne formy pracy (z uczniami zdolnymi oraz mającymi trudności) olimpiad i konkursów przedmiotowych działalność kół zainteresowań wyjazdów do teatru i kina nawiązanie współpracy z instytucjami naukowymi i oświatowymi udział w projektach unijnych stwarzanie warunków do samodzielnego zdobywania miarę jego możliwości edukacyjnych odnosi sukcesy na szczeblu szkoły, gminy, powiatu, województwa zna swoje uzdolnienia i potrafi je wykorzystać w praktyce potrafi rozmawiać o swoich problemach z wychowawcą lub innym nauczycielem uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych widzi potrzebę dbania o własny rozwój
wiedzy popularyzowanie sylwetki Patrona w środowisku szkolnym, lokalnym realizowanie tematyki o osobie i działalności Patrona szkoły na godzinach wychowawczych, lekcjach języka polskiego, historii i WOS konkursów wiedzy o Patronie uroczystości szkolnych ku czci Patrona prowadzenie kroniki szkoły, strony internetowej, gazetki szkolnej czczenie świąt państwowych stałe kształtowanie szacunku dla symboli narodowych propagowanie znaczenia Polski w Europie i na świecie wycieczek krajoznawczych rozwijanie szacunku dla pamięci narodowej kształtowanie postaw patriotyzmu poznawanie innych kultur kształtowanie ogólnie przyjętej II. Budowanie pozytywnego obrazu szkoły poprzez kultywowanie i tworzenie jej tradycji wykazuje znajomość faktów z życia i działalności Patrona szkoły Hugona Kołłątaja pielęgnuje tradycje szkoły identyfikuje się ze swoją szkołą propaguje szkołę i postać Patrona w środowisku wychowawcy, nauczyciele języka polskiego, historii, wos i religii III. Kształtowanie postaw patriotycznych, uczenie szacunku dla symboli narodowych i jednocześnie otwartość na inne kultury utożsamia się z własną ojczyzną zna tradycje i obyczaje kraju umie zachować się wobec symboli narodowych (godło, hymn) darzy szacunkiem i miłością ojczyznę dostrzega piękno własnego kraju umie zachować się w miejscach pamięci narodowej godnie reprezentuje swój kraj, zwłaszcza za granicą wychowawcy, nauczyciele języka polskiego, wos, historii, bibliotekarz IV. Kształtowanie hierarchii zna ogólnie przyjęty system wychowawcy, wszyscy nauczyciele, pracownicy
wartości oraz motywów zachowań, umiejętność ich oceny hierarchii wartości rozwijanie umiejętności samooceny zrozumienie i odróżnianie pojęć: idol, autorytet kształtowanie postaw tolerancji wobec otoczenia wartości poznany system wartości przyjmuje jako podstawę przyszłego życia zna granice wolności i umie w związku z tym dokonać oceny własnego postępowania akceptuje autorytety dokonuje właściwych wyborów potrafi ponieść konsekwencje swoich zachowań potrafi taktownie zachować się w różnych sytuacjach reaguje na przejawy niekulturalnego zachowania swoją postawą propaguje zasady dobrego zachowania wśród innych szanuje siebie i innych szanuje swoją i cudzą własność reaguje na przejawy wandalizmu godnie reprezentuje szkołę (strój, zachowanie) potrafi bezpiecznie i odpowiedzialnie korzystać z sieci szkoły, bibliotekarz V. Kształtowanie kultury osobistej propagowanie zasad savoir vivre wyrabianie szacunku dla osób starszych dbanie o higienę osobistą i strój uczniowski wyrabianie postawy odpowiedzialności za mienie szkoły i cudzą własność wpajanie zasady odpowiedzialnego traktowania obowiązków szkolnych budowanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych propagowanie kultury słowa wśród uczniów stosowanie zasad dobrego komunikowania się rozwijanie postaw wychowawcy, wszyscy nauczyciele, pedagog, inni pracownicy szkoły, pracodawcy
tolerancji i akceptacji umożliwienie uczniom niepełnosprawnym pełnego rozwoju społecznego wspólnie z rówieśnikami wyrabianie u uczniów zdolności dostrzegania potrzeb innych ludzi rozwijanie umiejętności i akceptacji dla trudności i ograniczeń innych ludzi integrowanie uczniów na szczeblu klasowym i ogólnoszkolnym VI. Uczenie kultury zachowania, tolerancji i szacunku dla innych, rozwijanie postaw tolerancji i akceptacji dla innych religii, kultur i zwyczajów szanuje poglądy innych widzi potrzeby osób niepełnosprawnych, nieśmiałych i słabych przejawia życzliwość, empatię, odwagę i tolerancję w kontaktach z innymi jest otwarty, ufny w stosunku do innych ludzi rozumie prawo każdego ucznia do indywidualnego tempa rozwoju potrafi współpracować z kolegami o specyficznych potrzebach edukacyjnych szanuje swoje zdrowie zna zasady zdrowego żywienia zna zagrożenia wynikające z prowadzenia niezdrowego stylu życia (anoreksja, bulimia, narkomania, alkoholizm, nikotynizm, lekomania i inne uzależnienia) jest asertywny wobec uzależnień bierze aktywny udział w programach profilaktycznych umie sobie radzić wychowawcy, wszyscy nauczyciele, pedagog, dyrektor VII. Kształtowanie postaw prozdrowotnych i dbałości o środowisko, organizowanie konkursów z zakresu ochrony środowiska oraz zdrowego trybu życia wycieczek spotkania z higienistką szkolną uczenie nawyków zdrowego odżywiania i prawidłowej organizacji czasu wolnego diagnozowanie podstawowych zagrożeń w szkole uświadamianie skutków alkoholizmu, nikotynizmu, narkomanii, lekomanii alternatywa dla nałogów wychowawcy, wszyscy nauczyciele, zwłaszcza nauczyciele wf, higienistka szkolna, pedagog, specjaliści
promowanie idei zdrowego trybu życia w środowisku szkolnym i lokalnym prowadzenie zajęć na temat uzależnień prowadzenie zajęć na temat segregacji śmieci, oszczędności energii itd. ze stresem uprawia sporty zna swoje potrzeby i możliwości realizacji czuje się odpowiedzialny za własne zdrowie i życie potrafi dokonać odpowiedzialnych wyborów czuje się odpowiedzialny za środowisko, w którym żyje zna swoje mocne i słabe strony zna istotę zawodu, czynności, warunki pracy, wymagania psychofizyczne, jakie stawia określony zawód potrafi dokonać analizy zmieniającego się rynku pracy potrafi przygotować dokumenty potrzebne do podjęcia pracy zawodowej (podanie o pracę, CV, list motywacyjny) także w języku obcym zna zasady prawidłowo funkcjonującej rodziny wie, że rodzina jest wartością potrafi w przyszłości zbudować prawidłowy model rodziny VIII. Przygotowanie współczesnego rynku pracy wyzwalanie aktywności uczniów w kierunku poznania rynku pracy uczenie odpowiedzialności za podejmowane zadania uczenie przedsiębiorczości uczenie języka obcego zawodowego podnoszenie kwalifikacji uczniów w ramach projektów unijnych pośrednictwo zawodowe nauczyciele przedmiotów zawodowych i podstaw przedsiębiorczości IX. Akcentowanie wartości życia w rodzinie przedstawianie prawidłowych relacji w rodzinie propagowanie partnerskiego modelu rodziny kształtowanie wewnętrznych więzi i poczucia odpowiedzialności za każdego nauczyciele wychowania do życia w rodzinie, katecheci, wychowawcy, pedagog
członka rodziny X. Współpraca ze środowiskiem lokalnym promowanie szkoły w środowisku przygotowanie uczniów do pełnienia ról społecznych spotkań z działaczami samorządowymi imprez środowiskowych uczestniczy w imprezach środowiskowych organizowanych przez szkołę i instytucje pozaszkolne dostrzega i ceni specyfikę regionu promuje region w różnorodnych konkursach, pracach plastycznych i wystawach plenerowych nauczyciele ROZDZIAŁ VI ZESPOŁY WSPIERAJĄCE NAUCZYCIELI W PRACY WYCHOWAWCZEJ OBSZAR DZIAŁANIA DYREKCJA SZKOLNI SPECJALIŚCI RODZAJ DZIAŁANIA diagnozuje potrzeby i oczekiwania nauczycieli powierza funkcję opiekuna stażu nad początkującym nauczycielem wspiera nauczycieli w pełnieniu funkcji wychowawcy klasy zaznajamia z organizacją i zasadami funkcjonowania szkoły wspiera nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczo - opiekuńczych wspierają w rozpoznawaniu potrzeb i możliwości uczniów oferują pomoc specjalistyczną pomagają w realizacji programów wychowawczych SPOSOBY REALIZACJI sondaże, obserwacje szkolenia, konsultacje, obserwacje, hospitacje szkolenia BHP, regulaminy (dyżurów, wycieczek) zatrudnianie specjalistów, umożliwianie kontaktu z placówkami specjalistycznymi udostępnianie narzędzi badawczych, pomoc w diagnozowaniu i analizowaniu wyników prowadzenie zajęć specjalistycznych, zajęć w zakresie komunikacji, szkoleń, współuczestnictwo w wizytach
ZESPOŁY NAUCZYCIELSKIE wspólnie z wychowawcą rozpoznają potrzeby uczniów, zespołu klasowego doskonalą swoje umiejętności wychowawcze opracowują programy i dokonują ewaluacji domowych ucznia, prowadzenie mediacji, pomoc w kontaktach z placówkami specjalistycznymi, proponowanie literatury wykorzystywanie metod, technik i narzędzi badawczych w diagnozowaniu zespołu szkolenia zewnętrzne i wewnętrzne, otwarte zajęcia, wymiana doświadczeń RODZICE informują o potrzebach dziecka uczestniczą w wychowawczych działaniach nauczycieli i szkoły współpracują z wychowawcą klasy programy naprawcze dostarczają dokumentację dziecka: opinie, orzeczenia poradni psychologiczno pedagogicznych, zaświadczenia lekarskie wspólne rozwiązywanie problemów PRACODAWCY I OPIEKUNOWIE PRAKTYK ORGAN NADZORUJĄCY SZKOŁĘ ŚRODOWISKO LOKALNE: OPS, PCPR, SĄD, POLICJA, PCK, SANEPID, Szkolne Koło CARITAS, Hospicjum, Klub Honorowego Dawcy Krwi SAMORZĄD UCZNIOWSKI współpraca z wychowawcą klasy, rodzicami, pedagogiem szkolnym i kierownikiem szkolenia praktycznego nawiązywanie kontaktów z władzami poprzez spotkania z nauczycielami i uczniami nagradzanie uczniów za bardzo dobre wyniki w nauce i sporcie konkursów i zawodów sportowych na szczeblu powiatowym wdrażanie programów profilaktycznych wspomaganie nauczycieli i uczniów w rozwiązywaniu trudnych sytuacji wychowawczych i rodzinnych reprezentuje sprawy uczniów opiniuje osiągnięcia i zachowanie pełnienie różnych funkcji wspierających konsultacje indywidualne udział w wywiadówkach uroczystości szkolne stypendia, nagrody, programy profilaktyczne pomoc dydaktyczna pomoc materialna pomoc wychowawcza opinie, petycje, prośby
uczniów proponuje kandydata do stypendium Prezesa Rady Ministrów organizuje imprezy szkolne wydaje gazetkę szkolną prowadzi szkolne radio imprezy szkolne gazetka szkolna ROZDZIAŁ VII WSPÓŁPRACA SZKOŁY Z RODZICAMI Współpraca szkoły z rodzicami jest jednym z istotnych czynników prawidłowego funkcjonowania szkoły i rodziny. Warunkuje harmonijny rozwój uczniów. Wpływa zarówno na ich postępy w nauce, jak i w zachowaniu. Daje również szansę ciągłego doskonalenia się nauczycieli i rodziców jako wychowawców odpowiedzialnych za wielostronny rozwój dzieci. Nasza szkoła oferuje rodzicom różnorodne formy współdziałania: spotkania rodziców danej klasy, spotkania Rady Klasowej Rodziców z wychowawcą, spotkania Rad Klasowych Rodziców z dyrekcją, spotkania rodziców klasy z zespołem nauczycieli danej klasy w trudnych przypadkach, indywidualne spotkania nauczycieli z rodzicami (według harmonogramu Drzwi otwartych, kontakty rodziców przez dyrektora szkoły, kontakty telefoniczne nauczyciel rodzic, dyrektor rodzic, zapraszanie rodziców przez wychowawców, pedagoga, dyrekcję w przypadkach drastycznych, kiedy ma miejsce przekraczanie norm zachowania przez młodzież spotkania ze specjalistami (Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna), korespondencja (dziennik Librus, listy do rodziców i pracodawców). Celem współpracy nauczycieli i rodziców w naszej szkole jest: wspieranie pracy wychowawczej, lepsze poznanie osobowości ucznia, wspólne działania szkoły i domu zapewniające wszechstronny rozwój młodzieży. Rodzice opiniują i zatwierdzają najważniejsze dokumenty dotyczące zadań opiekuńczo wychowawczych i profilaktycznych szkoły.
ROZDZIAŁ VIII MONITOROWANIE I EWALUACJA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO 1. Regularne i systematyczne sprawdzanie realizacji zadań zawartych w programie wychowawczym. 2. Stwierdzenie, w jakim stopniu zamierzone cele są realizowane. ROZDZIAŁ IX POSTANOWIENIA KOŃCOWE 1. Program wychowawczy jest spójny ze Statutem Szkoły oraz planem pracy szkoły. 2. Ramowe plany wychowawcze są załącznikami niniejszego programu. 3. Z treścią programu wychowawczego szkoły zapoznaje się uczniów, rodziców i pracodawców. 4. Niniejszy program obowiązuje w następujących latach szkolnych: 2015/2016 do 2019/2020. Aneks wchodzi w życie z dniem 01 września 2015 roku.