KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Analiza żywności Analysis of food Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator dr Apolonia Sieprawska Zespół dydaktyczny Opis kursu (cele kształcenia) Celem wykładów jest zapoznanie studentów z budową chemiczną najważniejszych składników żywności oraz podstawowymi metodami stosowanymi w ocenie jakości żywności. Przedstawienie metod stosowanych do oznaczania podstawowych składników żywnościowych: białek, cukrowców, tłuszczów, witamin i związków mineralnych oraz metod stosowanych do oceny świeżości produktów spożywczych. Celem ćwiczeń jest praktyczne zastosowanie poznanych metod do oceny jakości wybranych produktów spożywczych. Poznanie i zastosowanie metod analitycznych w analizie żywności. Warunki wstępne Wiedza Umiejętności Kursy Znajomość biochemii, biologii komórki i fizjologii. Umiejętność interpretacji problemów biologicznych, których rozwikłanie wymaga podejścia interdyscyplinarnego. Umiejętność korzystania z dostępnych, źródeł informacji, w tym ze źródeł elektronicznych. biochemia, fizjologia, analiza biochemiczna i biofizyczna Efekty kształcenia Wiedza 1
W01 Omawia zagadnienia dotyczące biochemii, biologii komórki konieczne do zrozumienia procesów fizjologicznych W02 Zna funkcje fizjologiczne białek, tłuszczów, węglowodanów oraz elektrolitów, pierwiastków śladowych, witamin i hormonów W03 Omawia skład chemiczny i właściwości pożywienia uwzględniając zaspokojenie potrzeb żywieniowych człowieka W04 Wyjaśnia interakcje pomiędzy składnikami podczas wytwarzania i przechowywania produktów W05 Opisuje przemiany chemiczne zachodzące w żywności pod wpływem działania wolnych rodników W06 Wykazuje podstawową wiedzę na temat zasad bezpieczeństwa i higieny pracy K_W17, K_W31 K_W20 K_W17, K_W20 K_W08 K_W20 K_W27 Umiejętności U01 Dokonuje doboru metod do oznaczania podstawowych składników żywnościowych w różnych produktach spożywczych U02 Projektuje analizy uwzględniając skład produktu, jego właściwości oraz rodzaj oznaczanego składnika U03 Wykonuje samodzielnie i w zespole analizy stężenia podstawowych składników żywności U04 Analizuje konieczności stosowania zabiegów technologicznych pod kątem przydatności środków spożywczych dla organizmu człowieka U05 Kształtuje umiejętność krytycznej oceny sposobu żywienia ludzi oraz wykorzystuje zdobytą wiedzę w doborze optymalnych produktów K_U17 K_U16, K_U24 K_U05, KU25 K_U23 K_U23, K_U26 2
E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne Kompetencje społeczne K01 Korzysta z uznanych źródeł informacji naukowej K02 Postępuje z powierzonym sprzętem laboratoryjnym zgodnie z obowiązującymi zasadami K03 Planuje wspólne wykonywanie zadań i organizuje pracę w zespole K04 Jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych K_K07, K_K15 K_K13, K_K09, K_K12 K_K13 Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 10 15 Opis metod prowadzenia zajęć Wykłady obejmują skład chemiczny żywności, dodatki stosowane w produkcji żywności oraz rakotwórcze i mutagenne składniki żywności. Charakterystykę metod stosowanych w analizie żywności, a także ocenę jakości produktów spożywczych. Ćwiczenia obejmują wykrywanie i analizę stężenia podstawowych składników żywności: białek, cukrów, lipidów, witamin, przeciwutleniaczy oraz dodatków do żywności; opracowanie i interpretację wyników oraz analizę statystyczną. Formy sprawdzania efektów kształcenia W01 3
W02 W03 W04 W05 W06 U01 U02 U03 U04 U05 K01 K02 K03 K04 Kryteria oceny wykład: test zaliczeniowy 60 % pozytywnych odpowiedzi. ćwiczenia: samodzielne przeprowadzenie analiz oraz pozytywna ocena z testu zaliczeniowego. Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) Wykłady: 1. Zakres, rozwój i znaczenie analizy żywności. 2. Podstawowe składniki żywności (białka, lipidy, cukry, witaminy, związki mineralne, niebiałkowe związki azotowe). 3. Zanieczyszczenia żywności. 4. Rakotwórcze i mutagenne składniki żywności. 5. Dodatki do żywności. Ćwiczenia: 1. Podstawowe składniki żywności - zasady pobierania i przygotowania próbek do analizy Białka - metody oznaczania oraz właściwości i przemiany biochemiczne w czasie przetwarzania i przechowywania żywności - 2. Węglowodany metody oznaczania oraz właściwości i przemiany biochemiczne w czasie przetwarzania i przechowywania żywności 3. Lipidy metody oznaczania oraz właściwości i przemiany biochemiczne w czasie przetwarzania i przechowywania żywności. 4. Dodatki do żywności przeciwutleniacze, barwniki, konserwanty. 5. Zanieczyszczenia żywności (rakotwórcze i mutagenne). 4
Wykaz literatury podstawowej Kumirska J., Gołębiowski M., Paszkiewicz M., Bychowska A. Analiza żywności skrypt z ochrony środowiska. Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010 Małecka M. (red) Wybrane metody analizy żywności. Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2003 Sikorski Z.E. (red) Chemia żywności. Wyd. WNT, Warszawa 2002 Wykaz literatury uzupełniającej Nollet Leo M.L. Handbook of Food Analysis Vol 1-3, Marcel Dekker, Inc. New York- Basel, 2004 Klepacka M. (red) Wybrane metody analizy żywności, wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2003 Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi Wykład 10 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 15 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 10 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 15 Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) 10 Przygotowanie do egzaminu 15 Ogółem bilans czasu pracy 75 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 3 5