Iwona Reszetar Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Planowanie przyszłorocznej sprzedaży na podstawie danych przedsiębiorstwa z branży usług kurierskich. Dokument roboczy Working paper Wrocław 2013
Wstęp Jednym z najważniejszych aspektów prowadzenia działalności gospodarczej jest planowanie finansowe w firmie. Najbardziej istotnym aspektem działalności w większości z nich jest sprzedaż, ponieważ właśnie poziom przychodów ze sprzedaży generuje ostatecznie zysk z działalności gospodarczej i mówi najwięcej o kondycji finansowej całego przedsiębiorstwa. Do konstruowania planów sprawozdań finansowych potrzebne są sprawozdania finansowe na rok bieżący oraz z lat poprzednich oraz konieczne jest prognozowanie sprzedaży w intersującej nas przyszłości. Jedną z często stosowanych metod planowania jest metoda zmian procentowych. W niniejszej pracy przedstawiona zostanie ww. metoda, a użyte zostaną dane jednego z przedsiębiorstw z branży usług kurierskich. Opis teoretyczny metody Istotą metody zmian procentowych jest przyjęcie zasady bezpośrednich powiązań sprzedaży z większością składników sprawozdań finansowych. 1 Przyjmuje się, że większość składników zmienia się tak samo jak sprzedaż. W metodzie tej wykorzystuje się znane zasady budowania i interpretowania sprawozdań finansowych 2 Podczas stosowania metody zmian proporcjonalnych należy sporządzić na wstępie pewne założenia. Pierwszym z nich jest założenie, że wartości liczbowe wszystkich składników aktywów i niektórych składników pasywów zmieniają się wprost proporcjonalnie do zmian wartości sprzedaży 1, a zmiany te posiadają taka samą wartość procentową w kierunkach rosnącym lub malejącym. Drugie założenie mówi, że przy aktualnej wielkości sprzedaży wartości wszystkich elementów bilansu są optymalne. 1 W momencie, gdy założymy nowe optymalne wartości elementów bilansu, np. założymy przyrost sprzedaży, wówczas konieczne jest skorygowanie innych elementów, które proporcjonalnie również ulegną zmianie. Przystępuje się wówczas do budowania sprawozdań finansowych proforma. Praktyczny przykład zastosowania z wykorzystaniem danych rzeczywistych spółki świadczącej usługi kurierskie. Na podstawie aktualnych danych zebranych za 2 lata wstecz w sprawozdaniach finansowych pewnej spółki z branży usług kurierskich, sporządzimy prognozę sprzedaży za kolejny rok. Bilans roku bieżącego zostanie przedstawiony w kolumnie 2 - Tablica nr 1, a rachunek zysków i strat z tego samego roku zawierać będzie kolumna 2 Tablica nr 2. Na wstępie zakładamy, że przy aktualnej wielkości sprzedaży wartości wszystkich elementów bilansu są optymalne. Ponadto zakładamy, że w przyszłości warunki funkcjonowania przedsiębiorstw nie ulegną zmianie, a zatem i w kolejnym roku, którego dotyczy planowanie, 1 W. Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE Warszawa 2003, str. 144
przedsiębiorstwo będzie miało stabilne warunki wzrostu. 2 Wiemy na podstawie badań rynkowych, że w przyszłym roku wartość sprzedaży wzrośnie o 12%. Przyjmuje się, w tym momencie, że wraz ze sprzedażą wzrośnie o 12% wartość majątku firmy oraz poziom pasywów. Przyrost sprzedaży (policzony wraz z pozostałymi przychodami) będzie powodował zwiększenie jej wartości z 223647952,90 do 250485707,25 zł. 223647952,90 zł x (1+0,20) = 250485707,25 zł O taki sam procent zwiększa się koszty z 211985241,91 zł do 237423470,94 zł Zysk operacyjny wyniesie 13062236,31 zł. 250485707,25 zł 237423470,94 zł = 13062236,31 zł Wyznaczamy tymczasową wartość zysku zatrzymanego. Na tym etapie zakłada się nie zmienioną kwotę odsetek. EBT = EBIT koszty finansowe (niezmienione) ZYSK NETTO = EBT podatek ZYSK ZATRZYMANY = ZYSK NETTO DYWIDENDA Wartość tego zysku wynosi 9353475,82 zł O wyliczona wartość zysku powiększamy zakumulowane zyski co daje wartość: 23040946,69 zł. W poniższych tabelach przedstawione zostaną prognozy bilansu oraz rachunku zysków i strat analizowanego przedsiębiorstwa z branży kurierskiej. 2 W. Pluta, G. Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachować płynność finansową wydawnictwo C.H. Beck 2005, str.131
Lp. Wyszczególnienie TABELA 1 Bilans proforma (w złotych) Stan wyjściowy przyrost proporcjonalny Aproksymacja proporcjonalna bez zmian łącznie 1 2 3 4 5 1 Majątek trwały 15549873,55 1865984,83 15549873,55 17415858,38 2 gotówka 37269252,12 4472310,25 37269252,12 41741562,37 3 należności 19145485,33 2297458,24 19145485,33 21442943,57 4 zapasy 271175,40 32541,05 271175,40 303716,45 5 rozliczenia m/o 536011,82 64321,42 536011,82 600333,24 6 Majątek obrotowy 57221924,67 6866630,96 57221924,67 64088555,63 7 Aktywa 72771798,22 8732615,79 72771798,22 81504414,01 8 Zobowiązania i rezerwy 688322,70 x 688322,70 688322,70 9 Zakumulowane zyski 13687470,87 x x 23040946,69 10 Kapitał własny 14375793,57 x x 23729269,39 11 12 Zobowiązania długoterminowe wobec pozostałych jednostek 2046384,55 x 2046384,55 2046384,55 56219228,50 6746307,42 56219228,50 62965535,92 13 fundusze specjalne 130391,60 15646,99 130391,60 146038,59 14 Zobowiązania krótkoterminowe 56349620,10 x x 63111574,51 15 Pasywa 72771798,22 x x 88887228,46 16 Zapotrzebowanie na fundusze z zewnątrz 0 x x -7382814,45 3 Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdania finansowego analizowanego przedsiębiorstwa 3 W. Pluta Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie PWE Warszawa 2003 str. 146
Lp. Tabela 2 Rachunek zysków i strat pro forma (w złotych) Aproksymacja proporcjonalna Stan Wyszczególnienie wyjściowy przyrost bez zmian łącznie proporcjonalny 1 2 3 4 5 1 Sprzedaż 218795168,36 26255420,20 218795168,36 245050588,56 2 Inne przychody operacyjne 3171658,10 380598,97 3171658,10 3552257,07 3 Przychody finansowe 1681126,44 201735,17 1681126,44 1882861,61 suma 223647952,90 26837754,35 223647952,90 250485707,25 4 Koszty 209832664,79 25179919,77 209832664,79 235012584,56 5 Pozostałe koszty operacyjne 2152577,12 258309,25 2152577,12 2410886,37 suma 211985241,91 25438229,03 211985241,91 237423470,94 6 EBIT 11662710,99 1399525,32 11662710,99 13062236,31 7 Koszty finansowe 14593,91 x 14593,91 14593,91 8 EBT 11648117,08 x x 13047642,40 9 Podatek 2405183,00 x x 2694166,57 10 Zysk netto 9242934,08 x x 10353475,82 11 dywidenda 1000000,00 x 1000000,00 1000000,00 12 Zysk zatrzymany 8242934,08 x x 9353475,82 4 Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdań finansowych analizowanego przedsiębiorstwa Po wykonaniu wszystkich obliczeń stwierdzamy, że zwiększenie sprzedaży o 12% wymaga również przyrostu majątku firmy o 12%. Przyrost ten ma wartość 8732615,79 zł. co daje wzrost majątku do 81504414,01 zł. Tymczasem przyrost pasywów osiąga wartość 16115430,24 zł. Jest to wartość pieniędzy, które firma sama wygeneruje na potrzeby sfinansowania przyrostu majątku. Podsumowanie Z analizy wynika, że badane przedsiębiorstwo z branży kurierskiej nie potrzebuje pozyskiwać żadnych kwot z zewnątrz na sfinansowanie swojego majątku. Zapotrzebowanie na fundusze z zewnątrz daje wartość ujemną, tj. -7382814,45 zł. Informacja ta pozwala na dokonanie w dalszej kolejności korekty prognozy, np. w dywidendzie. 4 W. Pluta Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie PWE Warszawa 2003 str. 147
Bibliografia 1. W. Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie PWE 2003 Warszawa 2. G. Michalski, Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurial financial strattegies), oddk, Gdańsk 2009 3. W. Pluta G. Michalski, krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachować płynność finansową, wydawnictwo C. H. Beck 2005 4. T. Dudycz, Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Warszawa 2005 5. G. Michalski, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2010 6. P. Szczepankowski, Wycena i zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, wydawnictwo Naukowe PWN 7. A. Jaki, Wycena i kształtowanie wartości przedsiębiorstwa, Wolters Kluwer, Kraków 2008 8. W. Pluta, Sprawozdania finansowe pro forma (metoda zmian proporcjonalnych), Rachunkowość nr 11 1995 9. W. Pluta, Sprawozdania finansowe pro forma (sporządzane metodami statystycznymi), Rachunkowość nr 7 1996 10. W. Pluta, Strategiczne zarządzanie finansami, Ekspert, Wrocław 1996 11. M. Sierpińska, D. Wędzki, Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie, wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997 12. G. Michalski, Leksykon zarządzania finansami, C. H. Beck Warszawa 2004 13. G. Michalski, Podstawy zarządzania finansami przedsiębiorstwa, Edukacja Wrocław 2003 14. W. Bień, Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2011 15. G. Michalski, Strategie zarządzania płynnością finansową w przedsiębiorstwie, CeDeWu Warszawa 2010 16. K. Jajuga, Elementy nauki o finansach, Wydawnictwo PWE Warszawa 2007 17. R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, Warszawa PWN 1998 18. T. Dudycz, Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, Warszawa PWE 2005 19. A. Koźmiński, W. Piotrowski, Zarządzanie. Teoria i praktyka, Warszawa PWN 2008 20. Sprawozdania finansowe z lat 2010-2011 z bazy Monitor B 21. Stoner, Freeman, Gilbert, Kierowanie, Warszawa PWE 2011 22. A. Rutkowski, Zarządzanie finansowe, Warszawa PWE 2003 23. M. Marcinkowska, Kształtowanie wartości firmy, Warszawa PWN 2000 24. Gołębiowski, Szczepankowski, Analiza wartości przedsiębiorstwa, Warszawa Difin 2007 25. E. Urbańczyk, Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, Szczecin Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 2008 26. G. Michalski, Wpływ czynników kształtujących poziom ostrożnościowych zasobów gotówki na wartość przedsiębiorstwa, W Prace Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstwa nr 48 Szczecin 2006