EKONOMIA MENEDŻERSKA dr Sylwia Machowska 1
Zaliczenie przedmiotu Przedmiot kończy się egzaminem na ocenę. Test egzaminacyjny pisemny skonstruowany jest na bazie wykładów. Zaliczenie testu to 50% poprawnych odpowiedzi. Do poprawki egzaminu przystępują tylko osoby, które uzyskają ocenę niedostateczną, bądź z przyczyn usprawiedliwionych nie stawiły się na pierwszy termin. Poprawkę egzaminu przewiduje się w liczbie: jeden. 2
NIE POPRAWIAMY ocen pozytywnych np. 4,5 na 5. Egzamin odbywa się w sesji egzaminacyjnej, poprawka egzaminu w sesji poprawkowej. Wyznaczane terminy nie są terminami alternatywnymi bezwzględnie należy się stawiać na każdy wyznaczony grupie termin. Nieobecność na egzaminie może być usprawiedliwiona tylko zwolnieniem lekarskim. 3
Nie jest usprawiedliwieniem: wyjazd służbowy, egzamin na innej uczelni, praca, urlop, impreza, itp. za wyjątkiem choroby potwierdzonej zwolnieniem lekarskim. Student ma obowiązek swoje prywatne sprawy dostosować do terminu egzaminu a nie odwrotnie. Informacje dotyczące przedmiotu tj. termin egzaminu, poprawki, konsultacji a także materiałów, należy śledzić na stronie internetowej wykładowcy: http://ekonom.ug.edu.pl/web/wydzial/?lang=pl &ao=pracownicy_a-z&staff=17 4
Nie ma studentów lepszych i uprzywilejowanych co oznacza, że: - wszyscy traktowani są tak samo, - nie istnieją prywatne (indywidualne) terminy dotyczące zaliczenia przedmiotu, Do rozwiązywania problemów natury merytorycznej a także wszelkich innych służą konsultacje a nie mail wykładowcy. 5
Literatura piękna William F. Samuelson, Stephen G. Marks, EKONOMIA MENEDŻERSKA, PWE, Warszawa 2009 Literatura uzupełniająca praca zbiorowa pod redakcją Stanisława Piochy i Renaty Gabryszak, Ekonomia Menedżerska dla MSP w teorii o praktyce, Difin, Warszawa 2008 6
Chodzi o to, aby uprościć rzeczy tak bardzo, jak to jest tylko możliwe, ale ani odrobinę bardziej. Albert Einstein 7
Wprowadzenie do ekonomii menedżerskiej 8
Cele ekonomii menedżerskiej Ekonomia menedżerska ma przybliżyć najważniejsze problemy decyzyjne, przed jakimi stają współcześni menedżerowie. Ma też przedstawić zasady analizy ekonomicznej pozwalającej podejmować optymalne decyzje. 9
Czym się zajmuje? Ekonomia menedżerska zajmuje się analizą istotnych decyzji podejmowanych przez menedżerów przy użyciu narzędzi stosowanych przez ekonomię. 10
Zakres decyzji - przykłady Czy spółka dysponująca zaawansowaną technologią powinna podjąć obiecujący, lecz kosztowny program badawczo-rozwojowy? Czy firma petrochemiczna powinna obniżyć cenę najlepiej sprzedającego się produktu w odpowiedzi na wejście na rynek nowego konkurenta? 11
Jaką ofertę powinien złożyć zarząd przedsiębiorstwa, aby wygrać przetarg na kontrakt telekomunikacyjny? Czy kierownictwo przedsiębiorstwa wytwarzającego artykuły żywnościowe powinno wprowadzić na rynek nowy produkt, mimo niejednoznacznych wyników testu marketingowego? 12
Żeby odpowiadać na takie i podobne pytania warto przyjąć jakiś model podejmowania decyzji, który pomoże menedżerowi podjąć właściwą decyzję. 13
Model podejmowania decyzji, tworzący ramy zastosowań analizy ekonomicznej 1 2 3 4 5 6 Zdefiniowanie problemu Określenie celu Zbadanie wariantów decyzji Przewidzenie konsekwencji Wybór optymalnego wariantu Analiza wrażliwości 14
1 Ważną częścią definiowania problemu jest właściwe rozpoznanie otoczenia lub inaczej kontekstu decyzyjnego. Kontekst w jakim podejmowana jest decyzja ma bezpośredni wpływ na możliwe sposoby postępowania. 15
Definiowanie problemu to również próba odpowiedzi na następujące pytania: Co spowodowało konieczność podjęcia decyzji? Jakie jest tło, otoczenie, kształt problemu decyzyjnego? Kto podejmuje decyzję i dlaczego? 16
2 Określenie celu decydenta zysk, minimalizacja kosztów, maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa, wzrost sprzedaży. 17
3 Zbadanie wariantów decyzji D E C Y Z wariant A wariant B wariant C Wybieram ten, który w największym stopniu pozwoli osiągnąć zamierzony cel ale J wariant D A Może wybrać dwa warianty? A jeśli tak to realizować je jednocześnie, czy sekwencyjnie A może nie wybrać żadnego? 18
4 Przewidzenie konsekwencji Jakie mogą być konsekwencje każdego wariantu działania? Jaki wpływ na wyniki różnych działań mogłaby mieć zmiana warunków? Jeżeli wyniki nie są pewne, to jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia każdego z nich? 19
Przewidywanie konsekwencji za pomocą modeli Załóżmy, że koncern motoryzacyjny przewiduje, iż obniżenie ceny o 10% spowoduje wzrost sprzedaży o 15%. Jak ustalono taką prognozę? 20
Modele służące prognozowaniu Model deterministyczny. To taki model w którym wynik jest pewny. Np. Producent napojów potrzebuje prognozy liczebności grupy wiekowej 10-25 lat w ciągu najbliższych pięciu lat. Liczebność tej grupy za pięć lat będzie równa liczbie osób obecnie będących w wieku 5-20 lat pomniejszonej o przewidywalną liczbę zgonów. 21
Jednak wynik prognozy staje się mniej pewny, gdy trzeba oszacować wielkość całkowitej konsumpcji napojów przez tę grupę wiekową albo udział w rynku konkretnego produktu. Udział w rynku określonego napoju będzie zależał od wielu nie zawsze możliwych do przewidzenia czynników np. od reklamy, decyzji cenowych producenta a także innych konkurentów, gustów, mody. 22
Model probablistyczny. Opisuje zbiór możliwych przyszłych wyników, przypisując każdemu z nich określone prawdopodobieństwo. Np. 5-letnia prognoza udziału w rynku napoju na bazie naturalnego soku: 30% prawdopodobieństwo udziału w rynku na poziomie niższym od 3%, 25% szansa udziału w wysokości 3-6%, 15% prawdopodobieństwo udziału w rynku na poziomie 8-15%. 23
5 Wybór optymalnego wariantu Przy niewielkiej liczbie wariantów: zbadanie (wyliczenie) różnych wariantów i wybór tego, który w największym stopniu pozwala osiągnąć założony cel nie stanowi problemu. 24
Przy dużej liczbie wariantów: Istnieją metody pozwalające zidentyfikować i bezpośrednio wyłonić najlepszą, czyli optymalną decyzję. METODY: analiza marginalna, drzewo decyzyjne, analiza kosztów i korzyści, programowanie liniowe, wartość zaktualizowana.
6 Analiza wrażliwości Analiza wrażliwości to odpowiedź na pytanie: Jak zmieniłby się wybór optymalnej decyzji, gdyby uległy zmianie wielkości ekonomiczne lub warunki działania w badanym okresie? 26
- Co się stanie, jeżeli sprzedaż będzie o 15% niższa od oczekiwanej? - Co będzie jeśli nie uda się osiągnąć przewidywanej obniżki kosztów? - Jaki będzie wpływ obniżenia ceny dobra substytucyjnego? 27
Za pomocą odpowiedzi na takie i podobne pytania można określić w jakim stopniu prognoza np. zysku a zatem i decyzja z tym związana jest wrażliwa na zmiany zmiennych ekonomicznych. 28
DECYZJE PRZEDSIĘBIORSTWA 29
Podejmowanie optymalnych decyzji na podstawie analizy marginalnej 30 Rozdział 2
Lokalizacja centrum handlowego - przykład Pewien inwestor zajmujący się budową i sprzedażą nieruchomości planuje budowę dużego centrum handlowego na wybrzeżu oceanu. Problem polega na tym, gdzie je zlokalizować. 31
Aby ułatwić podjęcie właściwej decyzji, zgromadzono sporo danych, które pozwoliły m.in. na opracowanie schematycznej mapy tego regionu pokazanej na rysunku. Główne skupiska ludności od strony zachodniej do wschodniej zostały oznaczone literami od A do H (brzeg oceanu położony jest na północy). 32
Ponieważ nabycie odpowiedniego terenu i uzyskanie zezwolenia na budowę nie stanowi problemu, inwestor zakłada, że może wybudować planowany obiekt w dowolnym miejscu wzdłuż wybrzeża, na odcinku AH. Ze względu na korzystny wpływ na stan lokalnej gospodarki, centrum takie byłoby mile widziane w każdej miejscowości. 33
Lokalizacja centrum handlowego jako przykład istoty analizy marginalnej północ ocean Liczba klientów tygodniowo (w tys.) równa liczbie przejazdów zachód 15 10 10 10 5 20 10 X 1,0 A 3,0 B 3,5 C 2,0 D 2,5 E 4,5 F 2,0 G 4,5 Odległość między miastami (w km) 15 H wschód Co jest ważne przy inwestowaniu w nieruchomości? W którym miejscu należy zbudować centrum handlowe? W takim miejscu do którego klienci ze wszystkich miejscowości będą mieli najbliżej, czyli całkowita odległość między centrum a kupującymi musi być najmniejsza. 34
Lokalizacja centrum handlowego jako przykład istoty analizy marginalnej północ ocean Co jest ważne przy inwestowaniu w nieruchomości? W którym miejscu należy zbudować centrum handlowe? W takim miejscu do którego klienci ze wszystkich miejscowości będą mieli najbliżej, czyli całkowita odległość między centrum a kupującymi musi być najmniejsza. 35
Zatem nasz problem to: Zatem, nasz problem to: W którym miejscu należy zbudować centrum handlowe, aby zminimalizować łączną odległość W którym dojazdów. miejscu należy zbudować centrum handlowe, aby zminimalizować łączną odległość dojazdów? 36
1. Można analizować po kolei wszystkie możliwe lokalizacje obliczając dla każdej z nich łączną odległość dojazdów i wybrać tą działkę, która będzie miała najniższy wskaźnik (TT). Wielkość wskaźnika obliczamy, mnożąc odległość od centrum przez liczbę zakładanych dojazdów klientów z każdej miejscowości (od A do H) i sumując wynik. 37
Wskaźnik całkowitej odległości pomiędzy centrum handlowym a wszystkimi jego potencjalnymi klientami TT = SUMA ILOCZYNÓW ODLEGŁOŚCI DO X I LICZBY PRZEJAZDÓW KLIENTÓW DOJEŻDŻAJĄCYCH DO X. 38
Może ktoś wyliczy? Obliczamy: TT dla X = kilometry do X A B C D E 5,5*15 + 2,5*10 + 1,0*10 + 3*10 + 5,5*5 + F G H 10*20 + 12,0*10 + 16,5*15 = 742,5 liczba ludzi w danej miejscowości 5,5km*15tys ludzi 1*10 2,5 * 10 3 * 10 39
I co dalej?????????????? Można rozwiązać problem lokalizacji przez analizę rozważanych wariantów, ale..przy bardzo dużej liczbie wariantów możemy w ogóle nie dojść do wyniku optymalnego. 40
2. Można dokonać analizy marginalnej, która polega na tym, że rozpatrujemy niewielkie zmiany w rozważanej decyzji i badamy ich wpływ na oczekiwany wynik. Niech punktem wyjścia będzie dalej miejsce X dla którego TT=742,5. Rozważmy zmianę np. do miasta C. Jak ta zmiana wpłynie na wynik TT? liczmy łączną odległość dojazdów do miasta C. 41
ZMIANA TA SPOWODUJE ZMNIEJSZENIE TT Spr. TT dla C= 6,5*15+3,5*10+2*10+4,5*5+9*20+11*10+15,5*15= 697,5 Tak naprawdę to nie potrzeba tego liczyć bo. 42
Dla nich wszystkich (25 tys. ludzi) droga z X do C wydłuży się o 1 km, czyli łącznie o 25 tys. km. Dla nich wszystkich (70 tys. ludzi) droga z X do C skróci się o 1 km, czyli łącznie o 70 tys. km. Tak więc zmiana netto wskaźnika TT= -70+25= - 45 tys. km. 43
Oznacza to, że łączna odległość dojazdów do centrum handlowego zmniejszyła się o 45 tys. km., ponieważ ta lokalizacja przybliżyła centrum do większej liczby klientów. Zatem, lokalizacja C jest lepsza od lokalizacji X. Dobrze nam idzie Ruch na wschód okazał się korzystny, spróbujmy zatem przeanalizować następną zmianę z miejscowości C do D. 44
z C do D Dla nich wszystkich (35 tys. ludzi) droga się wydłuży o 2 km, czyli łącznie o 70 tys. km. Dla nich wszystkich (60 tys. ludzi) droga się skróci o 2 km, czyli łącznie o 120 tys. km. Tak więc zmiana netto wskaźnika TT= -120+70= - 50 tys. km. Oznacza to, że łączna odległość dojazdów do centrum handlowego zmniejszyła się o 50 tys. km., ponieważ ta lokalizacja przybliżyła centrum do większej liczby klientów. Zatem lokalizacja D jest lepsza od lokalizacji C. 45
Ponownie ruch na wschód okazał się korzystny, spróbujmy zatem przeanalizować następną zmianę z miejscowości D do E. Dla nich wszystkich (45 tys. ludzi) droga się wydłuży o 2,5 km, czyli łącznie o 112,5 tys. km. Dla nich wszystkich (50 tys. ludzi) droga się skróci o 2,5 km, czyli łącznie o 125 tys. km. Tak więc zmiana netto wskaźnika TT= -125+112,5= - 12,5 tys. km. Oznacza to, że łączna odległość dojazdów do centrum handlowego zmniejszyła się o 12,5 tys. km., ponieważ ta lokalizacja przybliżyła centrum do większej liczby klientów. Zatem lokalizacja E jest lepsza od lokalizacji D. 46
Ruch na wschód okazał się korzystny, spróbujmy zatem przeanalizować następną zmianę z miejscowości E do F. Dla nich wszystkich (50 tys. ludzi) droga się wydłuży o 4,5 km, czyli łącznie o 225 tys. km. Dla nich wszystkich (45 tys. ludzi) droga się skróci o 4,5 km, czyli łącznie o 202,5 tys. km. Tak więc zmiana netto wskaźnika TT= -202,5+225= + 22,5 tys. km. Oznacza to, że łączna odległość dojazdów do centrum handlowego zwiększyła się o 22,5 tys. km., ponieważ ta lokalizacja oddala centrum od większej liczby klientów. Zatem lokalizacja F nie jest lepsza od lokalizacji E. 47
Rozwiązanie: Najlepszą (optymalną) lokalizacją dla centrum handlowego jest miejscowość E. PODSTAWOWA ZASADA ANALIZY MARGINALNEJ Wykonaj niewielki ruch w kierunku najbliższego alternatywnego wariantu, jeżeli sądzisz, że poprawi to wynik (w zadaniu chodziło o obniżenie wskaźnika TT). Kontynuuj ruch w kierunku poprawy wyniku i zatrzymaj się w momencie, gdy dalsza próba nie poprawia wyniku. 48
49
Podejmowanie decyzji na podstawie analizy marginalnej maksymalizacja zysku Warunki maksymalizacji zysku ekonomicznego (analiza formalna) - przypomnienie 50
przypomnienie Zysk osiąga maksimum gdy przychód krańcowy równy jest kosztom krańcowym. Pierwsza pochodna jest interpretowana jako prędkość przyrostu różniczkowalnej funkcji. Optymalizacja jest to minimalizacja straty lub maksymalizacja zysku. 51
przypomnienie Optimum (ekstremum) jest to maksimum lub minimum, czyli punkt, w którym funkcja przyjmuje wartość największą lub najmniejszą. Optima (ekstrema, czyli maksima i minima) funkcji są w punktach, w których pierwsza pochodna jest równa zeru. Pojęcia: krańcowy i marginalny oznaczają to samo. 52
przypomnienie TC = f (X) f (X)= ΔTC/ΔX = MC TR = f (X) f (X) = ΔTR/ΔX = MR Funkcja zysku: π(x) = TR(x) TC(x) Funkcja maksymalizacji zysku: max π(x) = max [TR(x) TC(x)] 53
Aby π (x) było maksymalne pierwsza pochodna funkcji zysku musi być równa zero. π (x) = [TR (x) TC (x) ]' = 0 zatem: TR (x) = TC (x) W przypadku ciągłych i różniczkowalnych funkcji przychodu całkowitego i kosztu całkowitego powyższe równanie jest równoważne formule: MR (x) = MC (x) 54
MC = MR przedstawia warunek konieczny istnienia ekstremum funkcji zysku. Jego spełnienie nie wystarczy jednak, by stwierdzić o jakie ekstremum chodzi. Interesuje nas wyłącznie maksimum (chodzi przecież o maksymalizację zysku), musimy posłużyć się warunkiem drugiego rzędu wskazującym na jego istnienie: 2 d 2 dx 2 d TR 2 dx 2 d TC 2 d x 0 Wzór przedstawia warunek wystarczający maksymalizacji funkcji zysku firmy doskonale konkurencyjnej. Dotyczy on drugiej pochodnej funkcji zysku, która w przypadku wielkości X, maksymalizującej zysk, musi być ujemna. 55
Pojęcie zysku krańcowego Zysk krańcowy = przyrost zysku / przyrost produkcji M X X 2 2 X 1 1 Zysk krańcowy to dodatkowy zysk, który można osiągnąć, zwiększając o jednostkę wolumen produkcji i sprzedaży. 56
zysk krańcowy Przy danej wielkości produkcji X zysk krańcowy jest określony przez nachylenie stycznej do krzywej zysku w punkcie odpowiadającym tej wielkości produkcji. Nachylenie (- +) stycznej do krzywej zysku determinuje zwiększenie lub zmniejszenie produkcji w celu maksymalizacji zysku. zysk Wykres funkcji zysku Zysk krańcowy jest ujemny 57
zysk krańcowy Zysk krańcowy można też obliczyć jako różnicę przychodu krańcowego i kosztu krańcowego: M MR MC 58
Znając pojęcie zysku krańcowego można zapisać, że: warunek konieczny istnienia ekstremum to zysk krańcowy równy zero. TR TC 0 X X Warunek maksymalizacji zysku to: TR TC X X MR MC Oba warunki są równoważne i wskazują na ten sam poziom produkcji maksymalizującej zysk. 59
Jak z równania zysku wyznaczyć zysk krańcowy? 100 132X 20X M 132 40X X 2 Należy obliczyć pierwszą pochodną ze względu na X 60
Problem-zadanie Dana jest firma produkująca jeden asortyment na jednym rynku. Jak ustalić cenę partii towaru i wielkość produkcji, żeby osiągnąć maksymalny zysk? Ile wyniesie zysk maksymalny? Producent mikroprocesorów str.54 61
Rozumowanie Rynek ma określoną chłonność, zależną w dużej mierze od ceny towaru. Określona wielkość produkcji a więc i sprzedaży związana jest z określonymi kosztami. Potrzebujemy zatem: Modelu kosztów zależnych od wielkości produkcji i modelu chłonności rynku, w zależności od ceny.
Dysponujemy następującymi danymi: Funkcja popytu X= 8,5 0,05P Funkcja kosztów TC= 100 + 38X 63
Model rynku W naszych rozważaniach przyjmujemy, że firma produkuje mikroprocesory, które sprzedaje w partiach (seriach). Popyt rynkowy opisany jest funkcją liniową. 64
Zależność możliwej wielkości sprzedaży od ceny partii towaru X= 8,5 0,05P Odwrócona postać równania popytu.: P= 170 20X Jeśli ktoś nie będzie tego umiał tego zrobić w przyszłości to może tylko pomarzyć o zaliczeniu tego przedmiotu. P 170 Proszę narysować krzywą popytu wystarczy wyznaczyć miejsca zerowe. 8,5 X 65
Przypomnienie, czego szukamy: Optymalna wielkość produkcji mikroprocesorów? Optymalna cena jednej partii mikroprocesorów? Zysk maksymalny? Partia towaru to 100 sztuk mikroprocesorów. 66
Sposób 1 Mając funkcję ceny potrafimy samodzielnie zapisać funkcję MR. P= 170 20X MR= 170 40X Mając funkcję kosztów potrafimy samodzielnie wyliczyć MC. TC= 100+38X MC= 0+38 Współczynnik kierunkowy razy dwa! Pierwsza pochodna!
Przyrównując MC do MR możemy obliczyć optymalną wielkość produkcji. Proszę obliczyć MC = MR 38 = 170 40X X= 3,3 Mając optymalną wielkość produkcji możemy obliczyć cenę partii mikroprocesorów Proszę obliczyć P= 170 20X P= 104 (tys.$) 68
Wreszcie, możemy obliczyć zysk maksymalny. W rachunku należy uwzględnić optymalną wielkość produkcji oraz optymalną cenę. Zysk = TR TC pamiętamy, że TR = P X więc TR= 104 3,3= 343,2 TC= 100+38 3,3=225,4 zatem, zysk optymalny= 343,2-225,4= 117,8 (tys.$) 69
Rozwiązanie: Optymalna wielkość produkcji = 3,3 partii mikroprocesorów Optymalna cena jednej partii = 104 (tys.$) Optymalny zysk = 117,8 (tys.$) 70
Sposób 2 rozwiązania zadania (z wykorzystaniem kategorii zysku krańcowego) Dane: X= 8,5 0,05P P= 170 20X TC= 100 + 38X Należy utworzyć funkcję zysku, wyznaczyć zysk krańcowy (za pomocą pochodnej), przyrównać go do zera i obliczyć optymalną wielkość produkcji. SAMI??? 71
Zysk (Π) = TR-TC TR= P X TR=(170 20X) X TR=170X-20X 2 TC= 100+38X Π= (170X-20X 2 )-(100+38X) Π=170X-20X 2 100-38X Π= -20X 2 +132X-100 zysk krańcowy: MΠ=-40X+132 przyrównać do zera: 0=-40X+132 40X=132 X=3,3 72
Mając optymalną wielkość produkcji X=3,3, wyliczamy cenę: P= 170 20X P= 104 (tys.$) Pozostaje do obliczenia maksymalny zysk: Π= -20X 2 +132X-100 Π= -20 3,3 2 +132 3,3-100 Π= 117,8 (tys.$) 73
Analiza wrażliwości rozwiązania optymalnego Celem analizy wrażliwości jest znalezienie odpowiedzi na pytanie: jaki wpływ będą miały zmiany wybranych czynników ekonomicznych na podejmowane decyzje o wielkości produkcji i poziomie ceny? Za pomocą analizy marginalnej można udzielić na to pytanie odpowiedzi. 74
Przy zmianie jakich warunków? Przy zmianie warunków ekonomicznych np. zmiany kosztów ogólnych, kosztów stałych, kosztów surowców, należy określić ich wpływ na przychód i koszt krańcowy, a następnie ponownie podjąć decyzję zgodnie z marginalnym warunkiem optymalizacji wyniku ekonomicznego: MC=MR. 75
Zróbmy to: Sytuacja wyjściowa: MC= 38 ponieważ TC=100+38x MR= 170-40x Co się stanie jeśli jednocześnie wzrośnie MC i MR? MC MR 190 170 Następuje wzrost MC do 46j.p Nowa funkcja to: MR=190-40x Nowy X= 3,6 46 38 MC 3,3? 4,25 MR 4,75 76
Wniosek z analizy wrażliwości Jeżeli dojdzie do wzrostu MR, (MC constans) wówczas należałoby produkcję.. zwiększyć. Jeżeli dojdzie do wzrostu MC, (MR constans) wówczas należałoby produkcję zmniejszyć. 77
Wniosek z analizy wrażliwości Jeśli natomiast dojdzie do jednoczesnego wzrostu MC i MR wówczas kierunek zmian w produkcji zależeć będzie od konkretnej sytuacji. W przypadku rozważanego zadania produkcję należy zwiększyć. 78
Zadanie 1 Dana jest odwrócona funkcja popytu P=340-0,8x i funkcja kosztów TC=120 +100x. Zapisz funkcję zysku. Zysk (Π) = TR-TC Π= (340-0,8x)x-(120+100x) Π= 340x-0,8x 2-120-100x Π= -120+240x-0,8x 2 79
Zadanie 2 Wykorzystując równanie zysku: Π= -120+240x-0,8x 2 oblicz zysk krańcowy ze zwiększenia produkcji z 99 do 100 jednostek. MΠ= ΔΠ/Δx ΔΠ Π1= -120+240x-0,8x 2 Π1= -120+240 99-0,8 99 2 Π1= 15799,2 Π2= -120+240 100-0,8 100 2 Π2= 15880 ΔΠ= 15880-15799,2 MΠ= 15880-15799,2 / 100-99 MΠ= 80,8 80
Zadanie 3 Mamy daną funkcję popytu P=340-0,8x oraz funkcję kosztów TC=120+100x. Wyprowadź formułę określającą zależność zysku krańcowego od wielkości produkcji (funkcję MΠ). Na podstawie tej formuły znajdź optymalną wielkość produkcji. Zysk (Π) = TR-TC Π= (340-0,8x)x (120+100x) Π= 340x-0,8x 2-120-100x Π= -0,8x 2 + 240x-120 MΠ= -1,6x+240 0=-1,6x+240 A jaka będzie optymalna wielkość produkcji przy następujących danych: P=85-0,2X, TC= 30+25X? Odp. X=150 x=150 81
Zadanie 4 Jeszcze raz rozważmy funkcję ceny P=340-0,8x oraz funkcję kosztów TC=120+100x. Stosując zasadę MC=MR, wskaż optymalną wielkość produkcji przedsiębiorstwa. Następnie z odwróconego równania popytu wyznacz optymalny poziom ceny. TC=120+100x to MC=100 MR? z TR TR=P x TR=(340-0,8x)x TR=340x-0,8x 2 to MR= 340-1,6x MC=MR 100=340-1,6x to x=150, zatem P=220 82
Zadanie 5 Załóżmy, że w związku z obniżką cen dokonaną przez dostawców zagranicznych krzywa popytu na produkt przedsiębiorstwa krajowego przesuwa się w dół o 15 dolarów. Czy oznacza to, że obecnie producent krajowy musiałby obniżyć swoją cenę o 15 dolarów, aby utrzymać dotychczasową wielkość sprzedaży? Czy taka obniżka ceny jest rozwiązaniem optymalnym? 83
odpowiedź Jeśli producent nadal chce utrzymać optymalną produkcję oraz optymalną cenę to nie oznacza to obniżki ceny o 15 dolarów ani, że jest to rozwiązanie optymalne. Poziom ceny pierwszej Przesunięcie o 15 dolarów P MC Ale to nie jest 15 dolarów! Poziom ceny drugiej MR D=P=AR X 84
Zrobiliśmy 1 i 2 rozdział. 85