Spis treści Wstęp............................................................... 9 Kolacje odtruwające i odmładzające hamujące procesy starzenia, antynowotworowe............................................................. 13 Kolacje codzienne...................................................... 15 Dania zimne.......................................................... 15 Sałatki............................................................ 15 Pasty kanapkowe................................................... 21 Dania gorące.......................................................... 24 Napoje............................................................... 30 Kolacje uroczyste...................................................... 33 Zimny bufet........................................................... 33 Dania gorące.......................................................... 39 Kolacje dobrej przemiany materii i radości życia odchudzające............. 43 Kolacje codzienne...................................................... 45 Dania zimne.......................................................... 45 Sałatki............................................................ 45 Pasty kanapkowe................................................... 50 Dania gorące.......................................................... 53 Napoje............................................................... 59 Kolacje uroczyste...................................................... 62 Zimny bufet........................................................... 62 Dania gorące.......................................................... 67 Kolacje antystresowe.................................................. 73 Kolacje codzienne...................................................... 75 Dania zimne.......................................................... 75 Sałatki............................................................ 75 Pasty kanapkowe................................................... 80 Dania gorące.......................................................... 83
6 Spis treści Napoje............................................................... 89 Kolacje uroczyste...................................................... 91 Zimny bufet........................................................... 91 Dania gorące.......................................................... 96 Kolacje koncentracji i sprawności umysłu................................. 101 Kolacje codzienne...................................................... 103 Dania zimne.......................................................... 103 Sałatki............................................................ 103 Pasty kanapkowe................................................... 108 Dania gorące.......................................................... 111 Napoje............................................................... 118 Kolacje uroczyste...................................................... 120 Zimny bufet........................................................... 120 Dania gorące.......................................................... 123 Kolacje antymiażdżycowe zmniejszające ryzyko zapadnięcia na choroby układu krążenia: miażdżycę, zawał serca, żylaki............................... 129 Kolacje codzienne...................................................... 131 Dania zimne.......................................................... 131 Sałatki............................................................ 131 Pasty kanapkowe................................................... 138 Dania gorące.......................................................... 141 Napoje............................................................... 146 Kolacje uroczyste...................................................... 148 Zimny bufet........................................................... 148 Dania gorące.......................................................... 151 Kolacje zdrowego układu oddechowego................................... 157 Kolacje codzienne...................................................... 159 Dania zimne.......................................................... 159 Sałatki............................................................ 159 Pasty kanapkowe................................................... 165 Dania gorące.......................................................... 168 Napoje............................................................... 174 Kolacje uroczyste...................................................... 177 Zimny bufet........................................................... 177 Dania gorące.......................................................... 182 Kolacje zdrowej skóry i silnych włosów................................... 187 Kolacje codzienne...................................................... 190
Spis treści Dania zimne.......................................................... 190 Sałatki............................................................ 190 Pasty kanapkowe................................................... 196 Dania gorące.......................................................... 199 Napoje............................................................... 206 Kolacje uroczyste...................................................... 208 Zimny bufet........................................................... 208 Dania gorące.......................................................... 212 Kolacje antyreumatyczne spowalniające proces postępowania osteoporozy, przywracające sprawność ruchową....................................... 217 Kolacje codzienne...................................................... 220 Dania zimne.......................................................... 220 Sałatki............................................................ 220 Pasty kanapkowe................................................... 225 Dania gorące.......................................................... 228 Napoje............................................................... 235 Kolacje uroczyste...................................................... 237 Zimny bufet........................................................... 237 Dania gorące.......................................................... 241 Kolacje sił witalnych wzmacniające, zwiększające odporność organizmu, afrodyzjakalne........................................................... 247 Kolacje codzienne...................................................... 250 Dania zimne.......................................................... 250 Sałatki............................................................ 250 Pasty kanapkowe................................................... 257 Dania gorące.......................................................... 259 Napoje............................................................... 266 Kolacje pod znakiem Amora.............................................. 268 Zimny bufet........................................................... 268 Dania gorące.......................................................... 272 Harmonia win i potraw................................................ 279 Bibliografia.......................................................... 281 Indeks............................................................... 283 7
Wstęp Współczesny, pełen pośpiechu styl życia sprawia, że jemy chaotycznie, przypadkowo, niewiele czasu poświęcając na właściwe przygotowanie posiłku. Jeśli zaś chcemy żyć zdrowo, to niemal codziennie słyszymy o nowych rewelacyjnych dietach pozwa lających nie tylko schudnąć, ale i zachować dobrą formę. Jak bumerang po wraca też temat: jeść czy nie jeść kolacji? Zdecydowana większość dietetyków odpowiada, że jeść. Kolacja jest bowiem ważnym elementem naszego żywie nia, powinna być stałą częścią codziennego jadłospisu. Oczywiście, aby wieczorny posiłek służył naszemu zdrowiu, musi spełniać określone warunki. Kolacja powinna być posiłkiem pełnowartościowym i urozmaiconym, choć mniej obfitym od wcześniejszych. Zależy to w dużym stopniu od tego, jaki odstęp czasu dzieli obiad od kolacji. Jeśli obiad jest późno, zróbmy niezbyt obfitą kolację. Jeśli natomiast obiad spożywany jest wcześniej, przygotujmy kolację bardziej pożywną, najlepiej gotowaną. Ale i wówczas starajmy się przyrządzić potrawy niezbyt obciążające przewód pokarmowy, lekkostrawne. Pamiętajmy też o tym, aby wieczorny posiłek spożywać co najmniej dwie godziny przed snem, najpóźniej o godzinie 20. Zasiądźmy do niego, nim żołądek wyraźnie zwolni tempo pracy. Dzięki temu organizm zdąży zużyć przed snem dostarczone kalorie, więc nie zamieni ich w tkankę tłuszczową. Kolacja powinna być posiłkiem właściwie zbilansowanym, co wcale nie znaczy, że musi być monotonna, niesmaczna. Warto, by łączyła w sobie prostotę i wyrafinowanie, zdrowy rozsądek i fantazję. Wszak tajemnicą zdrowego odżywiania jest urozmaicenie menu i zachowanie zasad racjonalnego odżywiania, co wcale nie musi oznaczać rezygnacji z ulubionych dań.
10 Wstęp Świetnym rozwiązaniem jest uzdrowienie potraw przez dodanie odpowiednich ziołowych przypraw leczących zgodnie z zaleceniami Diety Funkcjonalnej. Stosowanie tej diety polega na wykorzystaniu w kuchni pojedynczych ziół oraz odpowiednio skomponowanych zdrowotnych oraz kulinarnych mieszanek przyprawowych 1. Nasz organizm do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje różnorodnych składników, których może dostarczyć jedynie odpowiednio zbilansowana dieta. A zatem, aby się dobrze, czyli racjonalnie żywić, należy stosować w żywieniu takie produkty i w takich ilościach, aby zawierały potrzebne składniki odżywcze, czyli białka, tłuszcze, węglowodany, składniki mineralne i witaminy oraz miały odpowiednią wartość kaloryczną. Kolacja jest ważnym posiłkiem nie tylko ze względów zdrowotnych, ale także dlatego, że stwarza okazję do spotkania się rodziny przy wspólnym stole. Z tego względu posiłek ten powinien zawierać element małego święta rodzinnego, swego rodzaju obrzędu pełnego ciepłego nastroju. Wspólna kolacja może być najmilszym momentem dnia dla całej rodziny, podczas którego można porozmawiać, pośmiać się, jednym słowem zrelaksować po dniu pełnym stresów. Dziś dla wielu z nas takie wspólne kolacje są rzadkością. Warto jednak wrócić do tradycji i kultywować stare sprawdzone wzorce. Z pewnością wszyscy będą zadowoleni. Kolacja wcale nie musi być specjalnie wyszukana. Ważne jest, aby jej uczestnicy czuli się przyjemnie zrelaksowani. Samo jedzenie jest rzeczą zmysłową, miłą, jednocześnie dającą szalenie dużo rozmaitych przyjemności, chodzi nie tylko o nasycenie się, ale biesiadowanie i rozmawianie. Zaproszenie do stołu często bywa początkiem gry miłosnej. Kto potrafi docenić rozkosze podniebienia, najczęściej jest smakoszem w miłości. Wspólne przyrządzanie smakołyków i delektowanie się nimi podczas romantycznej kolacji może być początkiem obiecującej nocy... W książce Kolacje smacznie i zdrowo przepisy zostały podzielone na dziewięć grup, tak jak zostały podzielone przyprawy ziołowe w Diecie Funkcjonalnej Lecha Tkaczyka. Do każdego przepisu proponuję Państwu 1 Więcej informacji na temat Diety Funkcjonalnej szukaj w książce Lecha Tkaczyka Dieta Funkcjonalna. Samoleczenie ziołami w kuchni, wydanej nakładem Wydawnictwa ASTRUM, Wrocław 2003.
Wstęp 11 lecznicze zioła oraz kulinarne mieszanki przyprawowe, które wpływają korzystnie na zdrowie zwiększają siły witalne i odporność organizmu, poprawiają koncentrację, usprawniają pracę przewodu pokarmowego itp. W ramach każdej grupy wyodrębniłam przepisy na kolacje codzienne oraz uroczyste, co ważne, łatwe do przygotowania, niewymagające spędzania w kuchni wielu godzin. Przepisy zostały zestawione tak, że mogą służyć całej rodzinie, bowiem dania według nich przyrządzone dostarczą niezbędnych składników i kalorii. Potrawy można dobierać według indywidualnych potrzeb i możliwości zdrowotnych. Mam nadzieję, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Życzę smacznego!
Kolacje odtruwające i odmładzające hamujące procesy starzenia, antynowotworowe Czy możemy żyć wiecznie? Nie. A czy możemy żyć długo? Owszem, i to ciesząc się dobrym zdrowiem, sprawnością i aktywnością aż do późnego wieku. Pamiętajmy, że najważniejszym czynnikiem zwiększającym szanse na długie i zdrowe życie jest prawidłowe odżywianie. Klucz do długowieczności leży w zredukowaniu naszego kontaktu ze szkodliwymi związkami wolnymi rodnikami i ochrony przed nimi, polegającej na zwiększeniu spożycia przeciwutleniaczy. Wolne rodniki są neutralizowane przez przeciwutleniacze witaminy C i E, beta-karoten, selen, miedź i cynk. Niezwykle pomocna w oczyszczaniu organizmu ze szkodliwych związków jest dieta odtruwająca. Dieta ta bazuje na warzywach i owocach, zwłaszcza takich jak kapusta, brukselka, soja, czosnek, cebula, seler, pomidory, marchew, papryka, kalafior, brokuły, szparagi, szpinak, kukurydza, cukinia, bakłażany, cytrusy i wiele innych. Najlepiej byłoby zatem, aby naszą kolację stanowiły przede wszystkim surówki i sałatki. Warto też, abyśmy do ich sporządzenia wykorzystywa - li także różne ziarna, np. słonecznika, dyni, sezamu oraz olej tłoczony na zimno. Olej taki zawiera kwas linolowy niezwykle ważny dla regeneracji komórek. W odtruwaniu i odmładzaniu organizmu pomocna jest Dieta Funkcjonalna. Poleca ona wiele ziół i mieszanek, które mogą być dodawane do wszystkich potraw i sprawiają, że potrawy te stają się zdrowsze. Do grupy ziołowych przypraw odtruwających, oczyszczających i odmładzających należą: boże drzewko, hyzop, fiołek, lubczyk, lukrecja gładka, jemioła, liście borówki czernicy, kora sosny, kasztanowca, kaliny koralowej, pączki
14 Kolacje odtruwające i odmładzające sosny, liść porzeczki, jałowiec, nagietek lekarski, werbena, malwa, czosnek, aloes, nasturcja, drapacz lekarski, tatarak, aronia, papryka, cynamon, imbir, kurkuma, kardamon, ruta, chmiel, dziurawiec, głóg, serdecznik, mięta, bławatek, liść brzozy, bobrek trójlistkowy, ostrożeń warzywny, szanta zwyczajna. Na bazie tych ziół sporządzono mieszankę przyprawową ZDROWIE (boże drzewko, fiołek trójbarwny, lubczyk, lukrecja, nagietek, ostrożeń warzywny, rzepik) oraz herbatę ziołową ZDRÓWKO, pełniące funkcje leku rewitalizującego, wychwytującego wolne rodniki, hamujące procesy starzenia i wspomagające leczenie chorób nowotworowych. A zatem, planując kolacje, uwzględniajmy w nich przede wszystkim różne gatunki owoców i warzyw i nie zapominajmy o dobroczynnych roślinach leczniczych.
K O L A C J E C O D Z I E N N E DANIA ZIMNE SAŁATKI Sałatka kalifornijska 1 porcja 340 kcal 1 /2 ugotowanego lub upieczonego kurczaka, 2 puszki kukurydzy, 6 plastrów ananasa, 3-4 łodygi selera naciowego, 1 /2 główki sałaty lodowej, 3 łyżki majonezu, 2 łyżki jogurtu naturalnego, 1 łyżeczka curry, sól Z zimnego kurczaka zdjąć skórę, wyjąć kości, a mięso pokroić na nieduże kawałki. Kukurydzę osączyć na sitku, plastry ananasa osączyć i pokroić, łodygi selera oczyścić z włókien i cienko pokroić. Majo nez wymieszać z jogurtem, curry i solą. Wszystkie składniki połączyć, wymieszać i przełożyć do salaterki wyłożonej umytą, osuszoną i pokrojoną w szerokie paski sałatą lodową. Seler naciowy można zastąpić dużą ilością posiekanej natki pietruszki, a sałatę cykorią. Curry zaostrza smak dania, a szczególny aromat pobudza apetyt nie tylko na potrawę... Można użyć mieszanki przyprawowej ZDROWIE Kukurydza zawiera substancję zeaksantynę która blokuje aktywność wolnych rodników. Jogurt m.in. ułatwia odtruwanie organizmu z toksyn.
16 Przyprawy ziołowe wzmagają oczyszczająco-odtruwające właściwości potrawy. Można użyć mieszanek przyprawowych ZDROWIE, SAŁATKOWA Sałatka oczyszczająca 1 porcja 320 kcal Kolacje odtruwające i odmładzające 2 szkl. warzyw zielonolistnych, 1 pomidor, 10 dag pieczonego indyka, 3 dag sera feta Sos: 1 łyżka oliwy z oliwek, sok z ½ cytryny, 1 łyżka posiekanej bazylii, bożego drzewka, werbeny lub lubczyku Warzywa zielonolistne dokładnie umyć, osączyć i porwać na małe kawałki. Pomidor sparzyć, obrać ze skórki i podzielić na cząstki. Indyka i ser pokroić w drobną kostkę. W dużej misce wymieszać oliwę z sokiem z cytryny i posiekaną bazylią lub innymi ziołami. Dodać warzywa, indyka i ser. Dokładnie, ale bardzo delikatnie wymieszać tak aby wszystkie składniki pokryły się sosem. Mięso indycze zawiera m.in. potas, pomagający w usuwaniu produktów przemiany materii z organizmu. Warzywa zielonolistne są cennymi przeciwutleniaczami pozwalają długo zachować młodość.