ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH NR 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Kluczborku SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI na lata 2009-2013
Szkoła realizuje zadania dydaktyczne i wychowawcze, wspierające wszechstronny rozwój ucznia, ma równieŝ obowiązek stworzenia warunków do zdobycia wiedzy i umiejętności, słuŝących przeciwdziałaniu wszystkiemu co zagraŝa zdrowiu i bezpieczeństwu. Obecnie coraz większa liczba uczniów zaczyna przejawiać zachowania sugerujące zagroŝenie niedostosowaniem społecznym: nikotynizm, sięganie po alkohol i narkotyki, zainteresowania sektami i pornografią wagary, agresja, wchodzenie w konflikt z prawem. Te wszystkie czynniki powodują zachwianie w hierarchii wartości i poszukiwanie łatwych i szybkich metod rozładowania lęku, niepewności lub frustracji. Realizacja programu profilaktyki umoŝliwi uczniom zdobycie wiedzy i umiejętności niezbędnych w budowaniu dojrzałej osobowości, nauczy postaw asertywnych w sytuacjach zagroŝeń, stosowania norm społecznych i realizowania własnych potrzeb z poszanowaniem drugiego człowieka. CEL PROGRAMU: Uczeń jest świadomy zagroŝeń współczesnego świata, potrafi ich unikać i właściwie na nie reagować. I. Podstawy prawne, w oparciu o które będzie realizowany program profilaktyki: Ustawa o systemie oświaty z dn. 07.09.1991 r. z późniejszymi zmianami; Rozporządzenie MENiS z dn. 31.01.2002 r. dot. ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół; Rozporządzenie MENiS z dn. 26.02.2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół z późn. zmianami (Dz. U. nr 51 poz. 458); Rozporządzenie MENiS z dn. 31.01.2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieŝy zagroŝonych uzaleŝnieniem (Dz. U. 2003 nr 26 poz. 192); Ustawa z dn.24.04.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii; Ustawa z dn. 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi; Ustawa z dn.09.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami uŝywania tytoniu i wyrobów tytoniowych; Ustawa z dn. 19.08.1994 r. i ochronie zdrowia psychicznego; Krajowy Program Przeciwdziałaniu Narkomanii Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dn. 26.10.1982 r. (Dz. U.2002 r. Nr 11 poz. 109) II. Zasoby Baza szkoły: Szkoła dysponuj e dobrą bazą lokalową Zapleczem do uprawiania sportów Sprzętem komputerowym z dostępem do sieci internetowej Odpowiednim oprogramowaniem edukacyjnym MoŜliwością realizowania edukacyjnych programów profilaktycznych na lekcjach wychowawczych 2
III. Braki w zasobach 1. Brak specjalistów spośród nauczycieli do prowadzenia specjalistycznych programów i działań profilaktycznych. 2. Niewystarczające środki finansowe na działania profilaktyczne. IV. Psychospołeczna diagnoza środowiska szkolnego Ocena zagroŝeń i sytuacji ryzykownych oraz występujących problemów jest określana na podstawie: wywiadów i rozmów z uczniami obserwacji zachowań uczniów analizy frekwencji wywiadów i rozmów z rodzicami analiz wyników nauczania V. Kierunki działań profilaktycznych CELE KIERUNKI DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. Dbanie o własne ciało, zdrowie i bezpieczeństwo 2. Upowszechnianie kultury zdrowotnej. Zdrowy styl Ŝycia, odŝywiania 3. Propagowanie aktywnego wypoczynku. Aktywność ruchowa, a zdrowie. 4. Przeciwdziałanie przemocy i agresji. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. 1. Zajęcia o treści: Samobadanie piersi w profilaktyce raka Znaczenie szczepień ochronnych Wrodzone wady cewy nerwowej - zapobieganie Zapobieganie zakaŝeniu wirusem HIV/AIDS Antykoncepcja Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach oraz zachorowaniach Zapobieganie wadom postawy 2. Zapewnienie prawidłowego rozkładu zajęć zgodnie z higieną pracy umysłowej 3. Zapoznanie uczniów z zasadami bhp na terenie szkoły, w pracowniach technologicznych, na praktykach zawodowych 4. Organizowanie spotkań z przedstawicielami policji na temat bezpieczeństwa na drogach 1. Zajęcia o treści: Zasady racjonalnego odŝywiania OdŜywianie, a choroby cywilizacyjne - nadciśnienie, cukrzyca, otyłość Anoreksja i bulimia - skutki niewłaściwego odchudzania 2. 1. Zajęcia Światowy sportowe Dzień Zdrowia dla uczniów (7 IV) w czasie wolnym od nauki (ferie) 2. Udział młodzieŝy w zawodach sportowych na szczeblu szkoły, miasta, powiatu i województwa. 3. Organizacja Dnia Sportu 4. Dni dla serca (maj) pod hasłem Ruch uzdrawia serce 1. Zapoznanie uczniów z normami, procedurą i konsekwencjami nieprzestrzegania ustaleń statutu szkoły. 2. Organizowanie w czasie przerw dyŝurów nauczycieli na korytarzach i w toaletach. 3
5. śycie bez nałogówprofilaktyka uzaleŝnień. 6. Zdrowie psychiczne człowieka - higiena układu nerwowego 7. Profilaktyka pedagogiczna i zapobieganie niedostosowaniu społecznemu 8. Kształtowanie świadomości ekologicznej 9. Programy profilaktyczne 1. Zajęcia adaptacyjno-integracyjne 2. Kampania Dzień bez przemocy 3. Trening zastępowania agresji 4. Spotkania z inspektorem policji ds. nieletnich 5. Zapoznanie uczniów z działalnością Niebieskiej Linii 1. Udział młodzieŝy w szkolnych kampaniach Stop narkotykom Światowy dzień AIDS Wyhamuj w porę Rzuć palenie razem z nami Sekty- zagroŝenie i profilaktyka 2. ZagroŜenie związane z zaŝywaniem dopalaczy 1. Identyfikacja uczniów z problemami zdrowotnymi, szkolnymi i społecznymi 2. Indywidualne konsultacje uczniów, rodziców z pedagogiem szkolnym, psychologiem 3. Kształtowanie stosunku do własnych pozytywnych i negatywnych emocji, rozpoznawanie własnych mocnych i słabych stron zalet i wad Jak sobie radzić w trudnych sytuacjach Komunikacja interpersonalna Zachowania asertywne Jak się uczyć? 1. Ustalenie wykazu uczniów wymagających dodatkowej opieki 2. Sugerowanie uczniom i ich rodzicom moŝliwości badań psychologiczno- pedagogicznych 3. Wskazywanie moŝliwości uzyskania specjalistycznej pomocy dla ucznia i rodziny 4. Współpraca z: Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną Kuratorami sądowymi Inspektorem policji ds. nieletnich Pełnomocnikiem Burmistrza ds. uzaleŝnień Poradnią Leczenia UzaleŜnień 1. Przekazywanie wiedzy ekologicznej podczas róŝnego rodzaju zajęć 2. Udział klas pierwszych w ogólnokrajowej akcji Sprzątanie Świata 3. Udział młodzieŝy w zadaniach programowych Ligi Ochrony Przyrody 1. Tak czy nie - problematyka uzaleŝnień 2. Nasze spotkanie - program psychoedukacyjny 3. NOE 4. Drugi elementarz, czyli program siedmiu kroków 5. Stop dla przemocy w szkole 6. Zajęcia adaptacyjne w szkole dla klas I 7. Jak się uczyć 8. Jak sobie radzić w trudnych sytuacjach 9. Komunikacja interpersonalna 10. Zachowania asertywne 11. Przyhamuj Ŝycie przed tobą 4
VI. Narzędzia stosowane do osiągania w/w celów Prelekcje, pogadanki, indywidualne rozmowy Filmy tematyczne Prezentacje i pokazy (z zastosowaniem technik multimedialnych) Programy profilaktyczne Scenariusze lekcji Konkursy i quizy tematyczne Ulotki tematyczne, plakaty, ankiety dla uczniów Plany wychowawcze wychowawców klas ŚcieŜki edukacyjne Zajęcia warsztatowe Kampanie ogólnoszkolne VII. Spodziewane efekty: Zbudowanie wizerunku szkoły bezpiecznej, przyjaznej kaŝdemu uczniowi Wzrost wiedzy i świadomości uczniów i ich rodziców na temat przemocy, uzaleŝnień oraz sposobów przeciwdziałania im Umiejętne radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z przemocą, uzaleŝnieniami, presją środowiska, wykształcenie zachowań asertywnych Nauczenie się pozytywnych zachowań oraz właściwego postrzegania i rozumienia ludzi, umiejętnego komunikowania zachowania się z ludźmi, funkcjonowania w grupie Osiągnięcie umiejętności dokonywania wartościowych i sensownych wyborów w Ŝyciu Nabycie umiejętności dostrzegania problemów i rozwiązań ich za pomocą negocjacji, mediacji Nauczenie się wyraŝania swoich uczuć i emocji oraz radzenia sobie z nimi VIII. Uwagi: 1. Program profilaktyczny jest spójny z programem wychowawczym szkoły. 2. Program ten będzie poddawany systematycznej ewaluacji przez Zespół wychowawczo-profilaktyczny. 3. Zespół wychowawczo-profilaktyczny będzie reagował na sugestie ze strony młodzieŝy i ich rodziców, dostosowując program profilaktyki do ich oczekiwań 5