Spis treści Przedmowa Wykaz autorów Wykaz skrótów Rozdział I. Jednostki sektora finansów publicznych podatnikiem podatku VAT (Michał Samborski) 1. Definicja podatnika VAT 1.1. Ogólna definicja 1.2. Podmiotowość podatkowa jednostek sektora finansów publicznych 1.2.1. Przesłanka podmiotowa zastosowania wyłączenia z opodatkowania VAT 1.2.2. Przesłanka przedmiotowa zastosowania wyłączenia z opodatkowania VAT 2. Jednostki sektora finansów publicznych 2.1. Ustawa o finansach publicznych 2.2. Jednostki sektora finansów publicznych a status podatnika VAT 2.3. Organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały 2.4. Jednostki samorządu terytorialnego 2.4.1. Podatnikiem VAT jest jednostka samorządu terytorialnego, a nie obsługujący ją urząd 2.4.2. Rodzaje zadań jednostek samorządu terytorialnego 2.4.2.1. Zadania własne 2.4.2.2. Zadania powierzone 2.5. Jednostki budżetowe 2.6. Samorządowe zakłady budżetowe 2.7. Agencje wykonawcze 2.8. Instytucje gospodarki budżetowej 2.9. Państwowy fundusz celowy 2.10. Zakład Ubezpieczeń Społecznych 2.11. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego 2.12. Narodowy Fundusz Zdrowia 2.13. Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej 2.14. Uczelnie publiczne 2.15. Polska Akademia Nauk 2.16. Instytucje kultury Rozdział II. Czynności wykonywane przez jednostki sektora finansów publicznych (Małgorzata Breda, Magdalena Kozłowska) 1. Wprowadzenie 2. Aporty wnoszone przez jednostki samorządu terytorialnego 2.1. Pojęcie aportu 2.2. Aport na gruncie VATU 2.3. Aport przedsiębiorstwa bądź zorganizowanej części przedsiębiorstwa 2.3.1. Zorganizowana część przedsiębiorstwa 2.4. Aport - podstawa opodatkowania 3. Odpłatne usługi edukacyjne 3.1. Wstęp 3.2. Status podatkowy placówek oświatowych 3.3. Odpłatne usługi edukacyjne - podatek VAT 3.4. Wycieczki, kolonie, obozy organizowane przez szkoły i przedszkola 3.5. Usługi kształcenia zawodowego 4. Usługi stołówkowe 4.1. Uwagi wstępne 4.2. Usługi stołówkowe świadczone przez szkolne stołówki 4.2.1. Usługi stołówkowe zwolnione z VAT 4.2.2. Usługi stołówkowe niepodlegające zwolnieniu z VAT 4.3. Usługi stołówkowe - dokumentacja 4.4. Usługi stołówkowe świadczone przez domy pomocy społecznej 4.4.1. Usługi stołówkowe zwolnione z VAT 4.4.2. Usługi stołówkowe niepodlegające zwolnieniu z VAT
5. Usługi świadczone przez zakłady opieki zdrowotnej 5.1. Zakład opieki zdrowotnej a podmiot leczniczy 5.2. Usługi w zakresie opieki medycznej 5.3. Usługi medyczne - dokumentowanie 6. Usługi kulturalne 6.1. Uwagi ogólne 6.2. Usługi kulturalne zwolnione z VAT 6.2.1. Usługi kulturalne - zwolnienie 6.3. Towary ściśle związane z usługami kulturalnymi 6.4. Usługi kulturalne niepodlegające zwolnieniu 6.5. Usługi kulturalne świadczone nieodpłatnie 6.6. Usługi kulturalne - dokumentowanie 7. Opłaty za zajęcie pasa drogowego 7.1. Zajęcie pasa drogowego 7.2. Opłata za zajęcie pasa drogowego a podatek VAT 7.2.1. Status podatnika 7.2.2. Opłata za zajęcie pasa drogowego jako niepodlegająca opodatkowaniu VAT 8. Czynności świadczone pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego 8.1. Jednostki samorządu terytorialnego, jednostki budżetowe i zakłady budżetowe 8.1.1. Jednostki samorządu terytorialnego 8.1.2. Jednostka budżetowa 8.1.3. Zakład budżetowy 8.2. Jednostka budżetowa i zakład budżetowy a status podatnika VAT 8.2.1. Jednostka budżetowa jako podmiot nieposiadający statusu podatnika VAT 8.2.2. Zakład budżetowy jako podatnik VAT 8.3. Czynności świadczone pomiędzy JST, jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi 8.3.1. Uwagi ogólne 8.3.2. Czynności świadczone pomiędzy JST 8.3.3. Czynności świadczone pomiędzy jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi 8.3.4. Czynności świadczone pomiędzy jednostkami/zakładami budżetowymi a jednostkami samorządu terytorialnego 9. Wadium 9.1. Wadium na gruncie Kodeksu cywilnego 9.2. Rozporządzanie majątkiem przez jednostki sektora finansów publicznych 9.3. Prawo zamówień publicznych 9.4. Wadium - moment powstania obowiązku podatkowego 9.5. Wadium jako odszkodowanie 10. Gospodarka odpadami 11. Dostawa wody 12. Utrzymanie terenów zielonych 12.1. Pojęcia utrzymania i zagospodarowania terenów zieleni 12.2. Zagospodarowanie terenów zieleni jako świadczenie usług 12.3. Wysokość opodatkowania 12.4. Świadczenie usług zagospodarowania terenów zielonych przez zakłady budżetowe i jednostki samorządu terytorialnego 12.4.1. Realizowanie przez zakład budżetowy zadań własnych gminy 12.4.2. Usługi świadczone przez zakład budżetowy nienależące do zadań własnych gminy 12.4.3. Usługi świadczone przez jednostki samorządu terytorialnego 13. Działalność obiektów sportowych 13.1. Ośrodki sportu jako podatnicy VAT 13.2. Usługi związane ze sportem zwolnione od podatku VAT 13.3. Usługi związane z działalnością obiektów sportowych 14. Udostępnienie miejsca na cmentarzu 15. Usługi w zakresie opieki społecznej 16. Transport zbiorowy 17. Udzielanie informacji urzędowych 18. Czynności związane z poborem opłat za usunięcie i przechowywanie pojazdu usuniętego z drogi 19. Opłaty za parkowanie 20. Opłaty związane z targowiskami
21. Handel uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych 22. Inne opłaty pobierane przez jednostki sektora finansów publicznych 23. Sprzedaż składników majątku przez jednostki sektora finansów publicznych 23.1. Uwagi ogólne 23.2. Dostawa towarów używanych 23.2.1. Stan prawny obowiązujący do 31.12.2013 r. 23.2.2. Stan prawny od 1.1.2014 r. 23.3. Dostawa samochodów używanych 24. Czynności świadczone przez jednostki sektora finansów publicznych na rzez pracowników 24.1. Uwagi ogólne 24.2. Świadczenia finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych 24.3. Świadczenia finansowane ze środków obrotowych 24.3.1. Nieodpłatne świadczenia dla pracowników 24.2.2. Odpłatne świadczenia dla pracowników Rozdział III. Obrót nieruchomościami w jednostkach sektora finansów publicznych (Małgorzata Breda, Ewelina Błądek) 1. Wstęp 2. Dostawa gruntów 2.1. Stawka VAT przy dostawie gruntów 2.2. Ustalanie przeznaczenia gruntów 2.3. Obowiązek podatkowy przy dostawie gruntów niezabudowanych 2.4. Podstawa opodatkowania 3. Dostawa budynków i budowli 3.1. Definicja pierwszego zasiedlenia 3.2. Zwolnienie z opodatkowania VAT przy dostawie budynków i budowli 3.3. Obniżona stawka podatku VAT przy dostawie budynków 3.3.1. Sprzedaż wraz z komórką lokatorską i garażem 3.4. Podstawa opodatkowania 3.5. Obowiązek podatkowy przy dostawie gruntów zabudowanych 3.6. Sprzedaż budynków o różnym przeznaczeniu posadowionych na tym samym gruncie 3.7. Zbycie budynku przeznaczonego do rozbiórki 4. Użytkowanie wieczyste 4.1. Wstęp 4.2. Kwalifikacja użytkowania wieczystego na gruncie VATU 4.2.1. Użytkowanie wieczyste ustanowione/zbyte przed wejściem w życie VATU 4.2.2. Użytkowanie wieczyste ustanowione/zbyte po wejściu w życie VATU 4.2.2.1. Użytkowanie wieczyste gruntów niezabudowanych 4.2.2.2. Użytkowanie wieczyste gruntu zabudowanego 4.3. Zbycie użytkowania wieczystego gruntu 4.3.1. Zbycie użytkowania wieczystego gruntu niezabudowanego 4.3.2. Zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego 4.4. Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność za dopłatą 4.5. Sprzedaż udziałów w prawie użytkowania gruntu 5. Służebności gruntowe 5.1. Służebność drogi koniecznej 5.2. Służebność przesyłu 6. Wynajem i dzierżawa nieruchomości 6.1. Uwagi ogólne 6.2. Opodatkowanie VAT najmu i dzierżawy nieruchomości 6.2.1. Obowiązek podatkowy 6.2.2. Dokumentowanie 6.3. Refakturowanie mediów 6.3.1. Najem jako usługa złożona 6.3.2. Najem - odrębne opodatkowanie opłat eksploatacyjnych 7. Pozostałe problemy związane z obrotem nieruchomościami 7.1. Bezumowne korzystanie z nieruchomości 7.2. Wywłaszczenie nieruchomości w zamian za odszkodowanie 7.3. Sprzedaż nieruchomości przez osoby fizycznej 7.4. Zamiana nieruchomości
Rozdział IV. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (Michał Samborski) 1. Pojęcie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów 1.1. Uwagi ogólne 2. Przesłanki przedmiotowe wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów 2.1. Przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel 2.2. Przemieszczenie towarów między państwami Unii Europejskiej 2.3. Odpłatność 3. Przesłanki podmiotowe wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów 3.1. Status podatkowy dokonującego dostawy 3.2. Status podatkowy nabywającego towar 4. Niewystępowanie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów ze względu na status nabywcy - limit 50000 zł 4.1. Wyłączenia z wystąpienia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów 4.1.1. Trzy grupy podmiotów korzystające z wyłączenia 4.2. Kalkulacja limitu 50 000 zł 4.3. Możliwość wyboru opodatkowania 5. Szczególne przypadki niewystępowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów 5.1. Dostawa dokonywana przez podatnika zwolnionego ze względu na niewielką wielkość obrotów 5.2. Dostawa połączona z montażem lub instalacją 5.3. Dostawa dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich, antyków oraz towarów używanych przy wykorzystaniu szczególnych procedur 6. Obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów 7. Podstawa opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów 7.1. Korekty in plus oraz in minus 8. Przeliczanie kwot wyrażonych w walutach obcych 9. Stawka podatku 10. Podatek naliczony 11. Rejestracja na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych 12. Informacje podsumowujące Rozdział V. Import usług w jednostkach sektora finansów publicznych (Małgorzata Breda) 1. Import usług 2. Jednostka sektora finansów publicznych jako podatnik z tytułu importu usług 3. Miejsce świadczenia usług 3.1. Uwagi ogólne 3.2. Miejsce świadczenia 4. Obowiązek podatkowy w imporcie usług 5. Podstawa opodatkowania przy imporcie usług 6. Podatek naliczony przy imporcie usług 7. Import usług a obowiązek rejestracji VAT UE Michał Samborski Rozdział VI. Obowiązek podatkowy 1. Ogólny obowiązek podatkowy 2. Obowiązek podatkowy w przypadku usług przyjmowanych częściowo 3. Obowiązek podatkowy w przypadku usług i dostaw towarów rozliczanych okresowo 4. Obowiązek w przypadku otrzymania płatności przed wykonaniem czynności 5. Obowiązek podatkowy w przypadku dostawy lokali i budynków 6. Obowiązek podatkowy w przypadku użytkowania wieczystego 7. Obowiązek podatkowy w przypadku udzielenia licencji 8. Obowiązek podatkowy w przypadku usług komunikacji miejskiej 9. Obowiązek podatkowy w przypadku komisu 10. Obowiązek podatkowy w przypadku usługi w postępowaniu sądowym i przygotowawczym 11. Obowiązek podatkowy w przypadku udzielenia pożyczki 12. Obowiązek podatkowy w przypadku dotacji 13. Obowiązek podatkowy w przypadku usług budowlanych i budowlanomontażowych 14. Obowiązek podatkowy w przypadku dostawy drukowanych książek, gazet, czasopism i magazynów 15. Obowiązek podatkowy w przypadku usług drukowania
16. Obowiązek podatkowy w przypadku najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze 17. Obowiązek podatkowy przy dostawie mediów 18. Obowiązek podatkowy u małego podatnika stosującego metodę kasową Rozdział VII. Dofinansowanie otrzymywane przez jednostki sektora finansów publicznych (Ewelina Błądek) 1. Uwagi ogólne 2. Dotacje powiększające obrót 3. Dotacje niepowiększające obrotu 4. Dotacje a prawo do odliczenia podatku naliczonego 5. VAT kwalifikowany i niekwalifikowany Magdalena Kozłowska Rozdział VIII. Podatek naliczony w jednostkach sektora finansów publicznych 1. Prawo do odliczenia podatku naliczonego 1.1. Uwagi wprowadzające 1.2. Podmioty uprawnione do odliczenia podatku naliczonego 1.3. Związek z czynnością opodatkowaną jako warunek odliczenia podatku naliczonego 1.4. Dokumenty uprawniające do odliczenia 1.5. Wyłączenie prawa do odliczenia podatku naliczonego 2. Terminy odliczania podatku naliczonego 2.1. Zasada ogólna 2.2. Terminy odliczania podatku naliczonego w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów 2.3. Terminy odliczania podatku naliczonego w przypadku importu usług 2.4. Terminy odliczania podatku naliczonego w przypadku dostawy towarów objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia 2.5. Terminy odliczania podatku naliczonego a status małego podatnika 3. Odliczenie podatku naliczonego od inwestycji 3.1. Warunek odliczenia - związek wydatków poniesionych na realizację inwestycji z czynnością opodatkowaną 3.2. Wydatki związane z realizacją inwestycji a termin odliczenia podatku naliczonego 3.3. Prawo do odliczenia a nieodpłatne przekazanie inwestycji jednostce budżetowej 3.4. Prawo do odliczenia a nieodpłatne przekazanie inwestycji zakładowi budżetowemu 4. Odliczenie podatku naliczonego od wydatków związanych z samochodami 4.1. Uwagi wstępne 4.2. Pojazdy i wydatki, których dotyczą szczególne reguły odliczania podatku naliczonego 4.3. Ograniczone i pełne prawo do odliczenia VAT od wydatków dotyczących pojazdów samochodowych 4.4. Pojazdy samochodowe wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej ze względu na sposób używania 4.5. Pojazdy samochodowe wykorzystywane ze względu na konstrukcję wyłącznie do działalności gospodarczej 4.6. Pojazdy samochodowe wykorzystywane w sposób mieszany 4.7. Pojazdy samochodowe wykorzystywane do czynności opodatkowanych, zwolnionych i nieopodatkowanych 4.8. Odliczenie podatku naliczonego od nabywanego paliwa 4.9. Zmiana przeznaczenia i sprzedaż pojazdu samochodowego Rozdział IX. Prewspółczynnik Rozdział X. Częściowe odliczanie podatku naliczonego przez jednostkę sektora finansów publicznych (Paweł Barnik) 1. Wprowadzenie 2. Odliczenie według stosowanego wskaźnika proporcji 3. Ustalanie proporcji 4. Korekta roczna 5. Korekta wieloletnia 5.1. Przykładowe korekty 5.2. Sprzedaż przed zakończeniem trwania korekty 6. Korekta przy zmianie przeznaczenia
6.1. Artykuł 91 ust. 7a ustawy o podatku od towarów i usług 6.2. Artykuł 91 ust. 7b i 7c ustawy o podatku od towarów i usług 6.3. Artykuł 91 ust. 7d ustawy od podatku od towaru i usług 7. Kontynuacja korekty przy zbyciu przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części 8. Przypadki szczególne 8.1. Korekta środka trwałego, gdy został oddany do użytkowania w innym roku niż faktyczne odliczenie podatku VAT 8.2. Korekta VAT przy budowie nieruchomości 8.3. Ulepszenie środka trwałego a okres dokonania korekty VAT 8.4. Korekta przy zmianie przeznaczenia - częściowa czy jednorazowa 8.5. Nieodliczony w przeszłości podatek a korekta deklaracji - w wartości proporcji wstępnej czy ostatecznej Rozdział XI. Zwrot podatku (Ewelina Błądek) 1. Uwagi wprowadzające 2. Podmioty uprawnione do otrzymania zwrotu podatku naliczonego 3. Terminy zwrotu 3.1. Podstawowy, 60-dniowy termin zwrotu nadwyżki podatku naliczonego 3.2. Przyspieszony, 25-dniowy termin zwrotu nadwyżki podatku naliczonego 3.2.1. Zapłata w formie kompensaty a zwrot podatku 3.3. Zwrot nadwyżki VAT naliczonego w terminie 180 dni 3.4. Weryfikacja kwoty zwrotu nadwyżki podatku naliczonego przez organ podatkowy 3.4.1. Zwrot nadwyżki VAT w trakcie jego weryfikacji, zabezpieczenie majątkowe 4. Termin zwrotu nadwyżki podatku naliczonego, a korekta deklaracji 5. Odsetki z tytułu zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nieotrzymanego w terminie 6. Zaliczenie zwrotu podatku na poczet zaległych, bieżących oraz przyszłych zobowiązań podatkowych Rozdział XII. Zasady wystawiania faktur przez jednostki sektora finansów publicznych (Ewelina Kalita, Paweł Barnik) 1. Czynności dokumentowane za pomocą faktur 1.1. Definicja faktury 1.2. Zakres czynności dokumentowanych fakturą 1.3. Czynności obligatoryjnie dokumentowane fakturą 1.4. Czynności, dla których wystawienie faktury jest fakultatywne oraz żądanie wystawienia faktury 2. Obligatoryjne elementy faktury 2.1. Dane podstawowe 2.2. Szczególne przypadki wystawiania faktur 2.3. Liczba egzemplarzy faktur 3. Faktury zaliczkowe i końcowe 4. Terminy wystawiania faktur Najwcześniejszy termin wystawienia faktury 5. Faktury korygujące 5.1. Czynności dokumentowane fakturą korygującą 5.2. Podmiot zobowiązany do wystawienia faktury korygującej 5.3. Elementy faktury korygującej 5.4. Zbiorcze faktury korygujące 5.5. Potwierdzenie odbioru faktury korygującej 5.6. Sposób ujęcia korekty in minus i in plus 6. Faktury wewnętrzne 7. Faktury uproszczone 8. Faktury wystawiane przez nabywcę 9. Noty korygujące 9.1. Dane poprawiane za pomocą noty korygującej 9.2. Podmiot uprawniony do wystawienia noty korygującej 9.3. Elementy noty korygującej 9.4. Zbiorcze noty korygujące 9.5. Akceptacja noty korygującej 10. Duplikaty faktur 10.1. Duplikat faktury - istota, zastosowanie 10.2. Podmioty uprawnione do wystawiania duplikatu faktury 10.3. Wygląd duplikatu faktury
11. Faktury elektroniczne 11.1. Pojęcie i warunki stosowania faktur elektronicznych 11.2. Akceptacja faktur elektronicznych 11.3. Wymagania techniczne związane ze stosowaniem e-faktur 12. Zasady dotyczące przeliczania kwot z faktur wystawianych w walutach obcych 13. Anulowanie faktur 14. Przechowywanie faktur 15. Wadliwość i nierzetelność faktur Rozdział XIII. Deklaracje i rejestry VAT (Magdalena Kozłowska) 1. Deklaracja podatkowa 2. Podmioty zobowiązane do składania deklaracji 3. Deklaracje miesięczne 4. Deklaracje kwartalne 4.1. Uwagi wstępne 4.2. Mali podatnicy 4.3. Pozostali podatnicy 5. Korekta deklaracji VAT-7 5.1. Błędy w deklaracji podatkowej 5.2. Uzasadnienie przyczyn korekty 5.3. Korzyści wynikające ze złożenia korekty 5.4. Korekta a postępowanie podatkowe (kontrola podatkowa) i czynności sprawdzające 5.5. Korekta deklaracji składanych przez urzędy gminy (starostwa powiatowe, urzędy wojewódzkie i marszałkowskie) 5.6. Deklaracje składane przez jednostki budżetowe - brak obowiązku dokonywania korekt 6. Rejestry VAT 6.1. Uwagi wprowadzające 6.2. Podmioty zobowiązane do prowadzenia ewidencji 6.3. Ewidencja standardowa (prowadzona przez podatników VAT czynnych) 6.4. Ewidencja uproszczona (prowadzona przez podatników, u których sprzedaż jest zwolniona z VAT z uwagi na nieprzekroczenie limitu 150 000 zł) 6.5. Podmioty nieobjęte obowiązkiem ewidencyjnym 6.6. Ewidencje szczególne 6.6.1. Ewidencja przy pracach na towarach należących do podatnika podatku od wartości dodanej 6.6.2. Ewidencja towarów wywiezionych w celu wykonania na nich usług 6.6.3. Ewidencja towarów przemieszczanych do innego państwa członkowskiego 6.6.4. Ewidencja towarów nabytych przez podmioty nierozliczające WNT 7. Sankcje Rozdział XIV. Kasy rejestrujące w jednostkach sektora finansów publicznych (Michał Samborski) 1. Regulacje dotyczące ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących 2. Sprzedaż podlegająca ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących 3. Zwolnienia ze stosowania kas rejestrujących 3.1. Zwolnienia przedmiotowe 3.2. Zwolnienie ze względu na kwotę obrotu 3.3. Zwolnienie podmiotowe ze względu na udział procentowy czynności zwolnionych z ewidencjonowania w całkowitym obrocie 3.4. Wyłączenie możliwości zastosowania zwolnień 3.5. Czynności dokonywane na rzecz pracowników 3.6. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji 3.7. Czynsz z tytułu najmu 3.8. Sprzedaż przy użyciu automatów 4. Awaria kasy rejestrującej 5. Ulga na zakup kasy rejestrującej 6. Kasy rejestrujące a pośrednictwo Rozdział XV. Odpowiedzi na pytania ISBN: 978-83-255-7529-8