Załącznik nr 9 do Zarządzenia Rektora ATH Nr 514/2011/2012z dnia 14 grudnia 2011 r. Druk DNiSS nr PK_IIIF OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA NAZWA PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA: Promocja zdrowia psychicznego Kod przedmiotu: 28 Rodzaj przedmiotu: kierunkowy/obieralny Wydział: Nauk o Zdrowiu Kierunek: pielęgniarstwo Specjalność (specjalizacja): Poziom studiów: pierwszego stopnia Profil studiów: praktyczny Forma studiów: stacjonarne Rok: 3 Semestr: V Formy zajęć i liczba godzin: wykłady 30; samokształcenie 30 godzin. Język/i, w którym/ch realizowane są zajęć j. polski Liczba punktów ECTS: 2 Osoby prowadzące: wykład: dr n. med. Teresa Grzywna inne formy zajęć: samokształcenie 1. Założenia i cele przedmiotu: Celem przedmiotu jest przekazanie studentom wiedzy oraz rozwijanie ich umiejętności i postaw umożliwiających promocję i umacnianie zdrowia psychicznego, a także rozpoznawanie występujących zagrożeń zdrowia psychicznego i podejmowanie działań prewencyjnych. Przygotowanie studenta do roli promotora zdrowia psychicznego Uświadomienie studentom konieczności systematycznego pogłębiania wiedzy. 2. Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Wiedza, umiejętności i kompetencje z zakresu zdrowia publicznego, anatomia i fizjologia człowieka (znajomość podstaw anatomii i fizjologii ośrodkowego układu nerwowego),, socjologii, psychologii, podstaw pielęgniarstwa 3. Opis form zajęć a) y Treści programowe (tematyka zajęć): 1
1. Zdrowie psychiczne - problem normy i patologii, rodzaje i klasyfikacja zaburzeń psychicznych, charakterystyczne cechy zdrowia psychicznego 2. Uwarunkowania zdrowia psychicznego czynniki ryzyka i czynniki ochronne, rodzaje zasobów osobistych i ich rola w umacnianiu zdrowia psychicznego, znaczenie wzorów zachowań typu A, B, C, D dla zdrowia psychicznego, osamotnienie, jako jedna z istotnych przyczyn zaburzeń psychicznych, osamotnienie we współczesnym świecie i jego skutki - uzależnienia, depresja, agresja, samobójstwa, przyczyny osamotnienia i przeciwdziałanie osamotnieniu - pomoc indywidualna oraz systemy wsparcia. 3. Teorie zdrowia psychicznego. 4. Wpływ rodziny, grupy społecznej i czynników biologicznych na zdrowie psychiczne. 5. Choroba jako sytuacja trudna. Stres i frustracja. 6. Zagrożenia zdrowia psychicznego w różnych okresach życia. 7. Potęgowanie zdrowia psychicznego. 8. Psychoprofilaktyka. 9. Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. Cele Narodowego Programu Zdrowia 2007-2015 w zakresie zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom psychicznym, sposoby dbania o własne zdrowie psychiczne. 10. Radzenie sobie ze stresem - źródła stresu psychologicznego we współczesnym świecie, style i strategie radzenia sobie, nieskuteczne sposoby radzenia sobie i ich skutki, w tym Zespół Chronicznego Zmęczenia, Wypalenie Zawodowe, PTSD, poszukiwanie skutecznych sposobów indywidualnego radzenia sobie ze stresem oraz rozwijanie posiadanych zasobów osobistych, wysiłek fizyczny a równowaga psychofizyczna organizmu - wpływ wypoczynku, sportu i rekreacji na zdrowie psychiczne, planowanie aktywnych form wypoczynku. 11. Profilaktyka wypalenia zawodowego - zewnętrzne i wewnętrzne przyczyny wypalenia zawodowego, znaczenie rozwijania zasobów osobistych, znaczenie wsparcia społecznego, znaczenie wypoczynku, rola doskonalenia zawodowego. 12. Zmiany w organizacji psychiatrycznej opieki zdrowotnej. 13. Instytucje, organizacje i stowarzyszenia działające na rzecz zdrowia psychicznego oraz programy dotyczące profilaktyki i promocji zdrowia psychicznego - charakterystyka wybranych instytucji i programów. Forma i warunki zaliczenia: zaliczenie na Zaliczenie wymaga spełnienia następujących warunków: Uzyskanie pozytywnych ocen na zajęciach poprzez obecność i aktywny udział w dyskusjach, 2
Zaliczenie godzin bez udziału nauczyciela (praca własna studenta) - przygotowanie eseju lub opracowania wybranego tematu dotyczącego promocji zdrowia psychicznego zgodnego z zainteresowaniem studenta..[ praca samokształceniowa] Forma zaliczenia przedmiotu: pisemna (test wyboru- 60% prawidłowych odpowiedziocena dostateczna) lub ustna (odpowiedzi na pytania). Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej (maksymalnie 5 pozycji w każdej grupie) Literatura podstawowa: 1. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M. (red.), Promocja zdrowia, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2008. 2. Antonowski A., Rozwijanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować, Fundacja IPN, Warszawa 1995. 3. Czabała Cz., Norma a patologia psychiczna, w: Strelau J. (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, GWP, Gdańsk 2005. 4. Czabała Cz., Psychologiczna diagnoza zaburzeń psychicznych, W. Strelau J. (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, GWP, Gdańsk 2005. 5. Czabała Cz. (red.), Zdrowie psychiczne. Zagrożenia i promocja, IPiN, Warszawa 2000. 6. Heszen-Niejodek I., Sęk H., Psychologia zdrowia, Wydanictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997. 7. Ogińska-Bulik N., Uzależnienie od czynności, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2010. 8. Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. (red.), Promocja zdrowia psychicznego. Badania i działania w Polsce, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2011. 9. Seligman M. E., Optymizmu można się nauczyć, Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań 1993. 10.. Wilczek-Rużyczka E., Wypalenie zawodowe a empatia u lekarzy i pielęgniarek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008. Literatura uzupełniająca: 1. Łuszczyńska A., Psychologia sportu i aktywności fizycznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011. 2. Rees S., Graham R. S., Bądź sobą. Trening asertywności, Książka i Wiedza, Warszawa 1993 3. M.Jarema, J.Rabe-Jabłońska, Psychiatria podręcznik dla studentów medycyny, PZWL, 2011 4. B.Turzańska-Szacoń, Ochrona zdrowia psychicznego, wydawnictwo: GASKOR, rok wydania 2012, wydanie I. 5. Karski J. (red.): Praktyka i teoria promocji zdrowia, wybrane zagadnienia, CeDeWu, Warszawa 2008. 6. Lwow F., Milewicz A. (red.): Promocja zdrowia. Podręcznik dla studentów i lekarzy rodzinnych, Urban & Partner, Wrocław 2004. 7. Jacennik B.: Strategie dla zdrowia. kształtowanie zachowań zdrowotnych poprzez środowisko, Vizja Press &IT, Warszawa 2008. 8. Bilikiewicz A., Pużyński S., Rybakowski J., Wciórka J. (red.): Psychiatria, tom I, II i III. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2002 2003. 3
9. Dąbrowski K.: Zdrowie psychiczne. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1981. b) Opis pozostałych form zajęć (zgodnie z programem studiów) według schematu podanego dla wykładów 4. Opis sposobu wyznaczania punktów ECTS Bilans nakładu pracy przeciętnego studenta przedstawia się następująco: Udział w wykładach = 30 godzin Przygotowanie do zajęć, analiza literatury napisanie pracy samokształceniowej= 30 godzin Udział w konsultacjach =1 godzina, przy założeniu, że student skorzysta z konsultacji raz na semestr a przeciętny czas poświęcony studentowi równy będzie 1 godzinie Przygotowanie do kolokwiów i obecność na kolokwiach = 5 godzin. Łączny nakład pracy studenta wynosi 66 godzin, co odpowiada 2 punktom ECTS. 5. Wskaźniki sumaryczne a) liczba godzin dydaktycznych (tzw. kontaktowych) i liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich, -30 godzin; praca samokształceniowa-30 godzin - 2 ECTS b) liczba godzin dydaktycznych (tzw. kontaktowych) i liczba punktów ECTS na zajęciach o charakterze praktycznym. 6. Zakładane efekty kształcenia Numer (Symbol) P28_W1 P28_W2 P28_W3 P28_W4 P28_U1 P28_U2 P28_K1 Efekty kształcenia dla przedmiotu WIEDZA charakteryzuje teorie rozwojowe zdrowia psychicznego i definiuje zdrowie psychiczne rozpoznaje zagrożenia i pozytywne czynniki w kształtowaniu zdrowia psychicznego omawia stres jako determinant równowagi biopsychospołecznej organizmu w aspekcie zdrowia psychicznego wskazuje rolę pielęgniarki w profilaktyce wypalenia zawodowego, agresji, przemocy i mobbingu w różnych okresach życia człowieka UMIEJĘTNOŚCI podejmuje działania promujące zdrowie psychiczne i rozpoznaje sieci wsparcia społecznego podejmuje działania zapobiegające oraz diagnostyczne w zakresie występowania przemocy, agresji, mobbingu i wypalenia zawodowego KOMPETENCJE SPOŁECZNE systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu 4 do efektów kształcenia dla kierunku PL1P_W47C PL1P_W48C PL1P_W49C PL1P_W50C PL1P_U67C PL1P_U68C PL1P_K02D do efektów kształcenia dla obszaru
Objaśnienia symbolu efektu dla przedmiotu (lewa kolumna w tabeli): P efekt kształcenia dla przedmiotu, pozostałe oznaczenia jak na druku DNiSS nr KP_IIA. 7. efektów kształcenia do form zajęć i sposób oceny osiągnięcia przez studenta efektów kształcenia Numer (Symbol) Efekty kształcenia dla przedmiotu WIEDZA do form zajęć Sposób oceny PL1P_W47C charakteryzuje teorie rozwojowe zdrowia psychicznego i definiuje zdrowie psychiczne PL1P_W48C rozpoznaje zagrożenia i pozytywne czynniki w kształtowaniu zdrowia psychicznego PL1P_W49C omawia stres jako determinant równowagi biopsychospołecznej organizmu w aspekcie zdrowia psychicznego PL1P_W50C wskazuje rolę pielęgniarki w profilaktyce wypalenia zawodowego, agresji, przemocy i mobbingu w różnych okresach życia człowieka UMIEJĘTNOŚCI PL1P_U67C podejmuje działania promujące zdrowie psychiczne i rozpoznaje sieci wsparcia społecznego PL1P_U68C podejmuje działania zapobiegające oraz diagnostyczne w zakresie występowania przemocy, agresji, mobbingu i wypalenia zawodowego KOMPETENCJE SPOŁECZNE PL1P_K02D systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu 5