ANEKS NR 1 DO SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Uczeń, który zauważy sytuację związaną z nieprzestrzeganiem statutu szkoły lub wewnątrzszkolnych zarzuceń dyrekcji, ta znaczy był dajmy na to świadkiem handlu narkotykami na terenie szkoły lub w jej bezpośrednim otoczeniu, bądź też ich zażywania, sprzedawania lub spożywania alkoholu, aktów wandalizmu i przemocy, kradzieży czy też innych zachowań społecznie nagannych, jest zobowiązany do zawiadomienia, co najmniej dwóch osób spośród grona pedagogicznego. Wśród osób zawiadomionych przez danego ucznia o zaistniałym procederze musi się znaleźć, co najmniej jedna z niżej wymienionych osób: - Pan/i dyrektor; - Zastępca dyrektora; - Pedagog Szkolny, - Wychowawca. 2. Uczeń, który nie przestrzega postanowień statutu i zarządzeń dyrekcji szkoły, jest arogancki wobec nauczycieli, pracowników szkoły i kolegów, wykazuje lekceważący stosunek do nauki, nagminnie opuszcza godzinny lekcyjne bez usprawiedliwienia, ulega nałogom lub sprzyja ich rozprzestrzenianiu, znęca się nad słabszymi może być ukarany zgodnie z. rozdziału Statutu Szkoły po wcześniejszym poinformowaniu o zaistniałej sytuacji rodziców bądź opiekunów prawnych ucznia. 3. Wykroczenia szczególnej rangi (przekroczenie przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii), może spowodować natychmiastowe zastosowanie kary wyższej. Dyrektor ma prawo w razie konieczności wezwać służby prewencyjne: Straż Miejską, bądź Policję z jednoczesnym wcześniejszym powiadomieniem rodziców lub opiekunów prawnych ucznia. W przypadku przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego dyrektor ma obowiązek pouczyć nieletniego o przysługujących mu w związku z tym uprawnieniach (złożenie aktu oskarżenia w trybie prywatno skargowym). W przypadku budzącym wątpliwości, dyrektor zasięga opinii Rady Szkoły. - 18 -
WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI L.P. PODEJMOWANE DZIAŁANIA 1 Spotkania z rodzicami poświęcone: - zagrożeniom wśród młodzieży - osiąganym wynikom w nauce - osiąganym wynikom poza szkołą - frekwencji - zachowaniu w szkole i poza nią - procedurom poztepowania 2 Indywidualne rozmowy z rodzicami 3 Dbałość o właściwe relacje z rodzicami i prawnymi opiekunami uczniów naszej szkoły OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ o Dyrekcja szkoły nauczyciele o Dyrekcja szkoły nauczyciele o Dyrekcja szkoły PRZYBLIŻONY TERMIN REALIZACJI Początek każdego roku szkolnego W zależności od potrzeb - 17 -
i przemocy. o informowanie dyrektora i wychowawcy o natychmiastowe wzywanie rodziców o zastosowanie uzgodnień statutowych o Współpraca z Policją i przedstawicielami Poradni Psychologiczno Pedagogicznych - 16 -
AGRESJA I PRZEMOC W SZKOLE L.P. PODEJMOWANE DZIAŁANIA 1 Przeprowadzenie spotkań, na których będą obecni - pedagog, psycholog, policjant, przedstawiciel sądu. Spotkania z młodzieżą, rodzicami, nauczycielami mające na celu uświadomienie problemu i zaangażowanie we współpracę w redukowaniu aktów agresji i przemocy w szkole oraz środowisku pozaszkolnym ucznia. 2 Działania mające na celu sporządzenie tematycznego zestawienia bibliograficznego, gromadzenie ulotek informacyjnych zawierających spis wybranych publikacji oraz wykaz instytucji, do których można się zwrócić, jeśli spotkamy się z przemocą. 3 Stwarzanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu przez młodzież, np. Walentynki, Dyskoteki Szkolne, wyjazdy, Dzień Wiosny, otrzęsiny, wyjazdy do teatru, kina, spotkania pozalekcyjne, klasowe i szkolne (Andrzejki); inne imprezy integrujące, zajęcia pozalekcyjne (basen, SKS) 4 Założenie szkolnej skrzynki problemów. (NIEBIESKA SKRZYNKA) 5 Ustalenie procedury postępowania w razie wystąpienia różnych form agresji OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ o Pielęgniarka Szkolna o Biblioteka Szkolna nauczyciele o Dyrektor Szkoły o Samorząd Szkolny o Dyrektor Szkoły PRZYBLIŻONY TERMIN REALIZACJI Stanowi załącznik nr 2 niniejszego programu - 15 -
UBÓSTWO L.P. PODEJMOWANE DZIAŁANIA 1 Poznanie warunków domowych ucznia na podstawie rozmów, ankiet, wizyt domowych 2 Informowanie rodziców i uczniów o możliwościach uzyskiwania pomocy finansowej z instytucji społecznych i instytucji wspierających szkoły 3 Dofinansowanie z funduszu RR, imprez szkolnych, klasowych oraz przyznawania zasiłków losowych 4 Pomoc uczniom i ich rodzicom w wypełnianiu wniosków i ich opiniowanie celem uzyskiwania pomocy finansowej 5 Organizacja giełd używanych podręczników 6 Przyznawanie stypendiów w ramach przydzielonych odgórnie środków finansowych 7 Zwalnianie z opłat na Radę Rodziców OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ o Rada Rodziców o Dyrektor Szkoły nauczyciele o Dyrekcja szkoły o Samorząd Szkolny o Komisja powoływana przez Dyrektora Szkoły o Dyrekcja szkoły PRZYBLIŻONY TERMIN REALIZACJI Początek każdego roku szkolnego - 14 -
5 Zebrania z rodzicami i informowanie ich o problemach uzależnień w klasach celem wspólnego poszukiwania rozwiązań 6 Przedstawianie wyników badań sondażowych i obserwacji w zakresie problemów młodzieży z uzależnieniami o Dyrektor Szkoły nauczyciele 7 Edukacja antynikotynowa 8 Edukacja antynarkotykowa 9 Edukacja antyalkoholowa 10 Sporządzenie wykazu instytucji, do których można zwrócić się o pomoc w kwestii uzależnienia 11 Cykliczne podnoszenie kwalifikacji nauczycieli w zakresie profilaktyki uzależnień 12 Prowadzenie Szkolnego Koła Wolontariuszy o Dyrektor Szkoły - 13 -
UZALEŻNIENIA WŚRÓD UCZNIÓW L.P. PODEJMOWANE DZIAŁANIA 1 Cykliczne diagnozowanie uczniów pod kątem zażywania używek. Opracowanie stosownego raportu, wyciągnięcie wniosków i podjęcie kroków z zakresu profilaktyki lub skierowanie uczniów zażywających narkotyków lub innych substancji psychoaktywnych na specjalistyczną terapię 2 Imprezy promujące życie bez nałogów: o konkurs na najciekawszy plakat mówiący o szkodliwości nałogów np. palenia, spożywania alkoholu, zażywania narkotyków o konkurs na najciekawszy dwuwiersz, hasło, slogan, najciekawszy artykuł dziennikarski mówiący o szkodliwości nałogów i zamieszczanie nagradzanych prac uczniów np. w gablocie szkolnej lub prasie lokalnej o szkolny happening, ulotki dla uczniów, prezentacja prac na zebraniu z rodzicami 3 Realizacja tematyki mówiącej o szkodliwości uzależnień na lekcjach wychowawczych 4 Spotkania z pielęgniarką szkolną oraz przedstawicielami różnych firm promujących zdrowy styl życia i zajmujących się problematyką uzależnień OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ we współpracy z Pedagogiem Szkolnym nauczyciele o Samorząd Szkolny nauczyciele PRZYBLIŻONY TERMIN REALIZACJI - 12 -
się i niskiej kultury słowa na ryzyko obniżenia oceny z zachowania łącznie z możliwością otrzymania nagany dyrektora i usunięcia ze szkoły. 12 Stała kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych uczniów na przykład, analiza wpisów w dziennikach 13 Organizowanie w ramach czasu wolnego zajęć wychowawczych (integracyjne spotkania, wycieczki, dyskoteki, wyjazdy do teatru) itp. 14 Troska o kulturę języka uczniów ze szczególnym zwróceniem uwagi na wulgaryzmy językowe. Reagowanie na niewłaściwe zachowanie młodzieży w czasie pobytu w szkole i poza nią. 15 Uczymy się kultury słowa na wesoło" o gazetki szkolne o imprezy organizowane przez Samorząd Szkolny o podjęcie czynności związanych z założeniem szkolnego radiowęzła 16 Informowanie rodziców o terminach konsultacji z nauczycielami 17 Informowanie rodziców o zachowaniach uczniów na podstawie uwag i wpisów do dzienników o Nauczyciele nauczyciela o Samorząd Szkolny - 11 -
koleżeńskich z ukierunkowaniem na pracę i zaangażowanie uczniów na lekcjach 8 o Realizacja cyklu lekcji wychowawczych dotyczących w/w problemu: - przeprowadzenie wywiadu (ankiety) z klasą na temat: Co mnie motywuje do nauki?" - moje mocne strony - kim będę w przyszłości - nauka a moje miejsce w przyszłym świecie ludzi dorosłych - funkcjonowanie w grupie - tworzymy naszą klasę - zapoznawanie uczniów z technikami pracy umysłowej, zachęcanie do racjonalnego organizowania nauki własnej, przygotowania do samokształcenia. 9 Systematyczna kontrola frekwencji na wszystkich zajęciach. Szybkie reagowanie wychowawcy na nieobecności ucznia w szkole i oceny niedostateczne. Ustalenie z rodzicami zasad usprawiedliwiania nieobecności. 10 Mobilizacja zespołów klasowych celem pomocy słabszym w nauce koleżankom i kolegom 11 Zapoznanie uczniów z regulaminem ocen z zachowania ze szczególnym podkreśleniem wpływu wulgarnego zachowania we współpracy z Pedagogiem Szkolnym we współpracy z Pedagogiem Szkolnym o Samorząd Szkolny o Samorządy klasowe o Samorząd Szkolny Początek roku szkolnego Początek każdego roku szkolnego - 10 -
5. Rozkład treści i podejmowanych czynności wobec zaobserwowanych w środowisku uczniów obszarów zagrożeń. BRAK MOTYWACJI DO NAUKI NISKIE POTRZEBY EDUKACYJNE NISKA KULTURA JĘZYKA W SZKOLE DYSCYPLINA W SZKOLE - PROBLEM WAGARÓW L.P. PODEJMOWANE DZIAŁANIA 1 Zapoznanie uczniów z ustaloną wcześniej ujednoliconą procedurą poprawiania ocen niedostatecznych i włączenie jej do Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania 2 Uświadomienie uczniom różnicy pomiędzy gimnazjum a szkołą średnią 3 Wyrabianie nawyku systematyczności 4 Konsultacje dla rodziców i uczniów (we współpracy z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną), oraz terapia indywidualna 5 Pedagogizacja rodziców (we współpracy z PPP) 6 Konsultacje indywidualne dla uczniów i rodziców 7 o Stosowanie aktywnych metod nauczania z wykorzystywaniem multimedialnych środków dydaktycznych o Stosowanie technologii informacyjnej na zajęciach szkolnych o Organizacja lekcji OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ o Dyrekcja szkoły nauczyciele pierwszych nauczyciele we współpracy z Pedagogiem Szkolnym o Nauczyciele poszczególnych przedmiotów o Pedagog szkolny o Nauczyciele, o Wychowawcy o Nauczyciele poszczególnych przedmiotów PRZYBLIŻONY TERMIN REALIZACJI Początek pierwszego roku nauki Początek pierwszego roku nauki - 9 -
Rodzice chętnie uczestniczą w oferowanych im programach, warsztatach. Stosują zasady profilaktyki domowej. Coraz więcej rodziców jest przekonanych, że profilaktyka i współdziałanie rodziców, uczniów i szkoły jest drogą do zapobiegania patologiom w rodzinie. Dzięki atmosferze wytworzonej w szkole uczniowie klas pierwszych szybko adaptują się w nowym środowisku. Wychowawcy i pedagog szkolny, prowadzą monitoring dotyczący działań w wyodrębnionych obszarach zagrożeń. - 8 -
profilaktyki. Tworzony jest bank publikacji i scenariuszy wypracowanych przez nauczycieli naszej szkoły. Nauczyciele wszystkich przedmiotów posiadają wiedzę z zakresu profilaktyki oraz umiejętności postępowania (oraz współdziałania z innymi czynnikami, instytucjami) w konkretnych przypadkach i stosują różnorodne formy pomocy. Następuje poprawa w zakresie relacji uczeń - nauczyciel - rodzic. Zmniejszy się wskaźnik uczniów opuszczających zajęcia edukacyjne. Coraz więcej uczniów radzi sobie ze stresem oraz innymi trudnymi sytuacjami. Uczniowie i ich rodzice korzystają ze wsparcia instytucji profesjonalnych ( GOPS, MOPS, PPP, Centrum Pomocy Rodzinie, Centrum Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Komendy Policji i Straży Miejskiej). Uczniowie chętnie i aktywnie uczestniczą w promocji zdrowego stylu życia (promowanie abstynencji tytoniowej, alkoholowej i narkotykowej; zanika moda na palenie, picie). W szkole prowadzone są wartościowe programy profilaktyczne dla uczniów. W szkole realizowany jest kalendarz imprez profilaktycznych i prozdrowotnych. Nastąpiła poprawa wyników w nauce (coraz więcej uczniów bierze udział w różnych konkursach, zawodach). Stopniowo poprawia się aktywność i samorządność uczniów. Uczniowie czują się współgospodarzami szkoły. Uczniowie wspólnie z nauczycielami organizują wycieczki, dyskoteki, biwaki, wyjazdy do teatru. Coraz więcej uczniów uprawia różne dyscypliny sportowe. Idą za tym sukcesy w zawodach międzyszkolnych. Uczniowie posiadają odpowiedni poziom wiedzy o szkodliwości środków uzależniających. Wszyscy w szkole przestrzegają kultury słowa. - 7 -
Organizowanie systematycznych i profilaktycznych zajęć edukacyjnych w ramach godzin z wychowawcą, zastępstw lub spotkań dodatkowych. Stała współpraca z rodzicami w celu wymiany poglądów, uwrażliwienia, uczulania na problemy a także angażowanie ich w realizację zadań szkoły wynikających z planu profilaktyki. Organizowanie w szkole imprez tematycznych ( happeningi, konkursy, przedstawienia). Realizowanie programów profilaktycznych przez wychowawców, pedagoga i specjalistów z zewnątrz systematyczne omawianie na radach pedagogicznych efektów realizacji programów profilaktycznych opracowanych dla szkoły i poszczególnych klas Starania w celu zapewnienia uczniom alternatywnych możliwości spędzania wolnego czasu (różnorodna atrakcyjna oferta zajęć pozalekcyjnych, aktywne formy spędzania wolnego czasu np. zajęcia rekreacyjno-sportowe, basen). Promocja zdrowego stylu życia (kształtowanie umiejętności samodzielnego dokonywania właściwych wyborów zachowań chroniących zdrowie własne i innych ludzi). Tworzenie we współpracy z rodzicami i uczniami ciekawych i atrakcyjnych zajęć dających szansę na sukces każdemu uczniowi. Współudział szkoły w organizowaniu spotkań i imprez profilaktycznych na terenie gminy, powiatu. Ewaluacja programów wychowawczych i profilaktycznych. 4. Przewidywane rezultaty podejmowanych przez szkołę działań profilaktycznych. W szkole zmniejszy się liczba uczniów bez podręczników (efekt działalności giełdy), na stanie biblioteki znajdą się komplety podręczników, które mogą wypożyczać uczniowie z biednych rodzin, uczniowie otrzymują dofinansowania do wycieczek, wyjazdów, itp. Wykorzystywanie w pracy, samokształceniu nauczycieli i uczniów znajdujących się w bibliotece materiałów i publikacji dotyczących - 6 -
Zespół złożony z wychowawców opracowuje programy działań profilaktycznych i interwencyjnych dla danej klasy. 3. Podejmowane działania interwencyjne i profilaktyczne powinny obejmować Szczegółową analizę poprawności (trafności) i sposobów realizacji zadań szkoły wynikających z przepisów prawnych, statutu szkoły i programu wychowawczego szkoły, celem dokonania ewentualnych korekt mających na celu intensyfikację i stałe podnoszenie skuteczności podejmowanych działań profilaktycznych Działalność szkoły we współpracy ze strukturami samorządowymi współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej współpraca z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej współpraca z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie współpraca z Policją, Strażą Miejską, Kuratorem Sądowym cykliczne podnoszenie kwalifikacji grona pedagogicznego, a przede wszystkim pedagoga szkolnego i wychowawców klas w zakresie następującej tematyki: - szkolne programy profilaktyki - w poszukiwaniu skutecznej profilaktyki - szkoła uczniowi przyjazna - uzależnienia i skuteczne przeciwdziałanie im - agresja w szkole - co zrobić aby uczeń nas słuchał - tworzenie programów autorskich, itp. minimalizacja absencji uczniów w szkole zintegrowanie środowiska nauczycieli systematyczne wzbogacanie zasobów gabinetu pedagoga szkolnego i biblioteki szkolnej w fachowe materiały i publikacje dotyczące profilaktyki. Poszerzenie pól aktywności przedstawicieli samorządu uczniowskiego do konkretnych działań (uczniowie powinni mieć prawo zgłaszania własnych pomysłów i inicjatyw, a także poczucia odpowiedzialności za to, co dzieje się w ich środowisku). - 5 -
1. Identyfikacja problemu. Diagnozy dokonano zarówno w oparciu o obserwację środowiska szkolnego jak również na podstawie wyników badań prowadzonych przez pedagoga szkolnego wraz z ich szczegółową analizą. Zauważa się, iż występują następujące problemy: brak motywacji do nauki niskie potrzeby edukacyjne niska kultura języka w szkole dyscyplina w szkole - problem wagarów palenie papierosów i spożywanie alkoholu zażywanie narkotyków i innych środków psychoaktywnych oraz łatwa ich dostępność na rynku ubóstwo materialne rodzin brak podręczników brak środków finansowych na wycieczki, wyjazdy do kina, do teatru brak środków na dojazdy do szkoły brak samodyscypliny u uczniów agresja i przemoc wśród uczniów w minimalnym stopniu w szkole, natomiast w znaczącym poza nią 2. Psychologiczna i psychospołeczna diagnoza środowiska szkolnego uczniów. Diagnozowanie środowiska uczniów przez pedagoga szkolnego i wychowawców poszczególnych klas poprzez: ankiety dla uczniów ankiety i wywiady z uczniami, nauczycielami i rodzicami systematyczna obserwacja zachowań uczniów systematyczna analiza absencji uczniów w szkole systematyczna analiza uwag o poszczególnych uczniach, które to uwagi nauczyciele wpisują do dzienników klasowych i ich wspólne omawianie na radach pedagogicznych systematyczna analiza frekwencji rodziców na zebraniach i konsultacjach organizowanych przez szkołę wspólna analiza dokumentacji prowadzonej przez wychowawców klas i pedagoga szkolnego (np. kontakty uczniów z policja, sądem). Analiza wyników prowadzonej diagnozy. Opracowanie form działalności profilaktycznej (z uwzględnieniem współpracy ze strukturami samorządowymi) dla całej szkoły. - 4 -
Wstęp W związku ze zwiększającymi się nieustannie potrzebami przeciwdziałania zjawiskom zagrażającym zdrowiu i co gorsza, bezpieczeństwu młodzieży istnieje konieczność podejmowanie kompleksowych działań profilaktycznych na terenie szkoły. Niniejszy dokument stanowi całościowy (ogólnoszkolny) program profilaktyczny Zespołu Szkół Agrotechnicznych i Ogólnokształcących w Swarożynie zawierający zarówno czynniki ryzyka wpływające na powstawanie zachowań destrukcyjnych jak również czynniki chroniące i został zatwierdzony na Radzie Pedagogicznej w dniu roku. Głównymi założeniami tego programu jest kreowania zdrowego i bezpiecznego stylu życia, szeroko pojęta profilaktyka uzależnień, zapobieganie zachowaniom agresywnym u uczniów naszej szkoły oraz bardzo szeroko rozumiana edukacja młodzieży, niezbędna do wykształcenia właściwych postaw i zachowań. Program ten swym zakresem treści obejmuje wszystkie klasy na wszystkich poziomach edukacji, funkcjonujące w ramach Zespołu Szkół Agrotechnicznych i Ogólnokształcących w Swarożynie. Przekazywane treści oraz sposób ich realizacji będą dostosowywane do potrzeb danej klasy z uwzględnieniem wieku uczniów. Realizatorami programu są wszyscy nauczyciele, pedagog szkolny, pielęgniarka środowiskowa, zapraszani profilaktycy, którzy zajęcia profilaktyczne będą realizowali z zachowaniem pięciu strategii przypisanych programom profilaktycznym. Strategia pierwsza informacyjna, strategia druga edukacyjna, strategia trzecia to strategia alternatyw, strategia piąta interwencyjna, strategia piąta zmniejszania szkód. - 3 -
Podstawy prawne dla działań profilaktycznych w szkole. - Ustawa o systemie oświaty; - Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, - Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, - Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi; - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Dz. U. nr 10, poz 96. i z dnia 26 lutego 2002 roku - 2 -
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ AGROTECHNICZNYCH I OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH W SWAROŻYNIE, UL. SZKOLNA 2, 83-115 SWAROŻYN OPRACOWANIE PEDAGOG SZKOLNY MGR DUCHNICZ TOMASZ