KARTA KURSU (studia stacjonarne) Nazwa Nazwa w j. ang. Zoologia Zoology Kod Punktacja ECTS* 5 Koordynator Dr Marek Guzik Zespół dydaktyczny Dr Krzysztof Piksa Dr Marek Guzik Opis kursu (cele kształcenia) Kurs odbywa się w języku polskim. Głównymi celami kształcenia jest poznanie różnorodności bezkręgowców i kręgowców Polski i Świata na poziomie jednostek taksonomicznych. Analiza struktur budowy zewnętrznej i wewnętrznej, sposobu funkcjonowania i preferencji środowiskowych, ewolucji i filogenezy zwierząt. Ćwiczenia laboratoryjne uwypuklają aspekty praktyczne, jak rozpoznawanie przedstawicieli różnych grup systematycznych oraz sporządzanie preparatów i zbiorów do celów naukowych i dydaktycznych. Warunki wstępne Wiedza Znajomość zasad klasyfikacji i budowy zwierząt na poziomie liceum ogólnokształcącego. Umiejętności Powiązanie budowy i trybu życia zwierzęcia. Obsługa mikroskopu świetlnego. Kursy Wiedza biologiczna na poziomie szkoły średniej Efekty kształcenia Wiedza Efekt kształcenia dla kursu 1
W01 Zna kryteria klasyfikacji kręgowców, bezkręgowców i pierwotniaków oraz określa cechy diagnostyczne wybranych taksonów. W02 Posiada podstawową wiedzę z zakresu zoologii ogólnej (plan budowy zwierząt, symetria zwierząt, podstawowe pojęcia zoologiczne), biologii protistów zwierzęcych, oraz bezkręgowców i kręgowców. W03 Opisuje budowę zewnętrzną organizmów ze wskazaniem na cechy przystosowujące do różnych środowisk i trybu życia. W04 Interpretuje plan budowy zwierząt oraz jego stopniową komplikację, w oparciu o znajomość filogenezy. W05 Zna budowę i zasady działania układów wewnętrznych zwierząt i organelli pierwotniaków. W06 Klasyfikuje i charakteryzuje podstawowe funkcje życiowe zwierząt (zachowanie integralności organizmu, strategie pobierania i trawienia pokarmu, wydalanie zbędnych i szkodliwych metabolitów, krążenie wewnątrzustrojowe, percepcja bodźców, sposoby oddychania i poruszania się, zdolności regeneracyjne, systemy rozmnażania i przebieg cykli rozrodczych). K_W34 K_W06, K_W34, K_W35 K_W34, K_W35, K_W37 K_W11, K_W34, K_W35 K_W10, K_W34 K_W01, K_W09, K_W10 Umiejętności Efekt kształcenia dla kursu U01 Posługuje się profesjonalnymi kluczami do oznaczania fauny Polski. U02 Rozpoznaje przedstawicieli wybranych taksonów, interpretuje kolejne typy zwierzęce oraz wykazuje stopniową komplikacje budowy ciała zwierząt (ewolucja układów) U03 Sporządza preparaty morfologiczne i dokonuje ich interpretacji z użyciem mikroskopu świetlnego. U04 Wykonuje i opisuje rysunki oglądanych preparatów. U05 Wskazuje na cechy przystosowujące zwierzęta do życia w określonym środowisku. U06 Konserwuje, preparuje i etykietuje zebrane bezkręgowce. U07 Korzysta z polskiej i obcojęzycznej literatury i samodzielnie wyszukuje informacje na temat zwierząt. U08 Przygotowuje prezentacje multimedialne. K_U01 K_U02, K_U07 K_U02 K_U01, K_U09 2
Efekt kształcenia dla kursu Kompetencje społeczne K01 Wykazuje zdolności do pracy w grupie i wykonuje powierzone mu zadania K02 Określa problem, formułuje pytania, dyskutuje i argumentuje swoje poglądy K_K02 K_K02, K_K04 K03. wykazuje gotowość do samodzielnego jak i zorganizowanego działania na rzecz ochrony biologicznych zasobów Ziemi. K_K01, K_K03, K_K04, K_K05 K04 Jest odpowiedzialny za powierzony sprzęt. K_K06 Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 25 45 Opis metod prowadzenia zajęć Wykład: wykład informacyjny urozmaicony, prezentacja multimedialna Ćwiczenia laboratoryjne: ćwiczenia laboratoryjne, dyskusja, pogadanka, prezentacje multimedialne Formy sprawdzania efektów kształcenia E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne W01 W02 W03 W04 W05 W06 U01 U02 U03 U04 U05 U06 3
U07 U08 K01 K02 K03 K04 Kryteria oceny Średnia z oceny z ćwiczeń i z egzaminu (50% ocena z ćwiczeń, 50% ocena z egzaminu) Uwagi Test jednokrotnego wyboru (pytania z czterema sugerowanymi odpowiedziami); do zaliczenia testu należy zaznaczyć 50% + 1 poprawną odpowiedź. Treści merytoryczne (wykaz tematów) 1. Kryteria klasyfikacji zwierząt 2. Ewolucja planu budowy zwierząt wolnożyjących, osiadłych, kolonijnych i pasożytniczych na przykładzie wybranych grup: Porifera, Cnidaria, Platyhelminthes, Nematoda, Rotatoria, Annelida, Arthropoda, Mollusca, Echinodermata i Vertebrata 3. Systemy rozmnażania i cykle rozrodcze. Opieka nad potomstwem 4. Charakterystyka Protistów zwierzęcych oraz poszczególnych szczebli rozwojowych w obrębie wielokomórkowców (beztkankowce, tkankowce właściwe o symetrii promienistej i dwubocznej, zwierzęta metameryczne i wtórouste). 5. Charakterystyka poszczególnych typów zwierzęcych, wybrani przedstawiciele w obrębie typu. 6. Cechy adaptacyjne zwierząt do zajmowanych środowisk życia i trybu życia. Wykaz literatury podstawowej 1. Jura Cz. 2001. Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej. PWN. 2. Błaszak Cz. (red.). 2009-2012. Zoologia. Bezkręgowce. PWN. 3. Grodziński Z. Red. 1979. Zoologia Przedstrunowce i strunowce. PWN W-wa 4. Zamachowski W., Zyśk A. 2002. Strunowce Chordata Wyd. Nauk. AP Kraków Wykaz literatury uzupełniającej 1. Serie wydawnicze, czasopisma, np. Fauna Słodkowodna Polski, Fauna Polski, Monografie Faunistyczne itp. 2. Opracowania książkowe, np. Polska Czerwona Księga Zwierząt. 3. Szarski H. 1998. Historia zwierząt kręgowych. Wyd Nauk PWN Wwa 4. Szarski H. (red). 1978. Anatomia porównawcza kręgowców. PWN Wwa 5. Guzik M., Schimscheiner L. 1995. Zjawisko hibernacji. Mechan. Służące Utrzym. Życia i Regul. Fizjol. Mater. IX Semin. Wyd. Nauk. WSP w Krakowie. 98-104. 6. Guzik M. Schimscheiner L. 1996. Różnorodność zachowań niektórych bezowodniowców w okresie rozrodu. Mater. X Seminarium Mechan. Służące Utrzym. Życia i Regul. Fizjol. Kraków, 14 IX. Wyd. Nauk. WSP. 20-23. 7. Guzik M. 2001. Adaptacja płazów i gadów do życia w warunkach górskich. Materiały XV Ogólnopolskiego Seminarium Mechan. Służące Utrzym. Życia i Regul. Fizjol. Kraków, Wyd. Nauk. AP. 40-44. 8. Guzik M. 2001. Sposoby komunikowania (porozumiewania) się zwierząt. Materiały XV Ogólnopolskiego Seminarium Mechan. Służące Utrzym. Życia i Regul. Fizjol. Kraków, Wyd. Nauk. AP. 45-47. 9. Guzik M. 2003. Opieka nad potomstwem u zwierząt bezkręgowych. Materiały XVII Ogólnopolskiego Seminarium Mechan. Służące Utrzym. Życia i Regul. Fizjol. Kraków, Wyd. Nauk. AP. 57-67. 10. Guzik M. 2004. Płazy w górach. Kwartalnik turystyczny W górach Nr. 1. str. 36 39. Wyd. Voyage. Wadowice. 11. Guzik M. 2004. Rzadkie ssaki naszych Tatr. Kwartalnik turystyczny W górach Nr. 2. str. 51 53. Wyd. Voyage. Wadowice. 12. Guzik M. 2004. Opieka nad potomstwem u kręgowców. Cz. 1. Bezowodniowce. Mater. XVII Ogólnopolskiego Seminarium Mechan. Służące Utrzym. Życia i Regul. Fizjol. Kraków, Wyd. Nauk. AP. 54 62. 13. Guzik M. 2005. Jak zwierzęta spędzają zimę. Kwartalnik turystyczny W górach Nr 3. str. 44 47. Wyd. Voyage. Wadowice. 14. Guzik M. 2005. Opieka nad potomstwem u kręgowców cz. 2. Owodniowce Gady. W: Mechan. Służące 4
Utrzym. Życia i Regul. Fizjol. Wyd. Nauk. AP. Kraków 58 64. 15. Guzik M. 2006. Opieka nad potomstwem u kręgowców cz. 3. Owodniowce stałocieplne Ptaki. W: Mechan. Służące Utrzym. Życia i Regul. Fizjol. Wyd. Nauk. AP Kraków. 56 61. 16. Guzik, M., Zyśk, B., Gał, A. 2012. Poznaj polubisz Nasze płazy. Konspekt. Pismo Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi Wykład 25 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 45 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 10 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 20 Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) 10 5 Przygotowanie do egzaminu 25 Ogółem bilans czasu pracy 140 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 5 5