Podstawy układów mikroelektronicznych

Podobne dokumenty
TERAZ O SYGNAŁACH. Przebieg i widmo Zniekształcenia sygnałów okresowych Miary sygnałów Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych

ELEKTRONIKA. dla Mechaników

Wybrane wiadomości o sygnałach. Przebieg i widmo Zniekształcenia sygnałów okresowych Miary sygnałów Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych

Przekształcenie Fouriera obrazów FFT

uzyskany w wyniku próbkowania okresowego przebiegu czasowego x(t) ze stałym czasem próbkowania t takim, że T = t N 1 t

Przetwarzanie obrazów rastrowych macierzą konwolucji

MODULACJE ANALOGOWE. Funkcja modulująca zależna od sygnału modulującego: m(t) = m(t) e

Właściwości sygnałów i splot. Krzysztof Patan

Transformaty. Kodowanie transformujace

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

FFT i dyskretny splot. Aplikacje w DSP

Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych

f = 2 śr MODULACJE

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - Charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Andrzej Leśnicki Laboratorium CPS Ćwiczenie 7 1/7 ĆWICZENIE 7. Splot liniowy i kołowy sygnałów

Analiza szeregów czasowych: 2. Splot. Widmo mocy.

Temat ćwiczenia. Analiza częstotliwościowa

1. Modulacja analogowa, 2. Modulacja cyfrowa

Przetwarzanie obrazu

Część 1. Transmitancje i stabilność

2. Próbkowanie Sygnały okresowe (16). Trygonometryczny szereg Fouriera (17). Częstotliwość Nyquista (20).

Transformata Fouriera. Krzysztof Patan

Inżynieria Systemów Dynamicznych (3)

Teoria Sygnałów. III rok Informatyki Stosowanej. Wykład 8

(1.1) gdzie: - f = f 2 f 1 - bezwzględna szerokość pasma, f śr = (f 2 + f 1 )/2 częstotliwość środkowa.

Grafika Komputerowa Wykład 2. Przetwarzanie obrazów. mgr inż. Michał Chwesiuk 1/38

Analiza szeregów czasowych: 2. Splot. Widmo mocy.

LABORATORIUM METROLOGII. Podstawy akwizycji i cyfrowego przetwarzania sygnałów. dr inż. Andrzej Skalski. mgr inż. Mirosław Socha

1 T. Sygnały. Sygnał okresowy f(t) Wartość średnia sygnału okresowego f(t) Sygnały f(t) Stałe. Zmienne f(t) const. Pulsujące Inne.

CYFROWE PRZTWARZANIE SYGNAŁÓW (Zastosowanie transformacji Fouriera)

Analiza obrazu. wykład 5. Marek Jan Kasprowicz Uniwersytet Rolniczy 2008

Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych

TEORIA STEROWANIA I, w 5. dr inż. Adam Woźniak ZTMiR MEiL PW

Transformata Laplace a to przekształcenie całkowe funkcji f(t) opisane następującym wzorem:

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

LOKALNA ANALIZA CZĘSTOTLIWOŚCIOWA SYGNAŁÓW. 1. Definicja 2. Okna 3. Transformacja Gabora. Spis treści

Laboratorium Cyfrowego Przetwarzania Obrazów

Laboratorium Mechaniki Technicznej

Przetwarzanie sygnałów biomedycznych

Cyfrowe Przetwarzanie Obrazów i Sygnałów

Laboratorium Przetwarzania Sygnałów

MODULACJA. Definicje podstawowe, cel i przyczyny stosowania modulacji, rodzaje modulacji. dr inż. Janusz Dudczyk

Automatyka i robotyka

Obwody prądu zmiennego

GENERACJA PRZEBIEGU SINUSOIDALNEGO.

ELEKTRONIKA W EKSPERYMENCIE FIZYCZNYM

Diagnostyka obrazowa

Wykład 2: Szeregi Fouriera

BADANIE ELEKTRYCZNEGO OBWODU REZONANSOWEGO RLC

Diagnostyka obrazowa

Analiza obrazu. wykład 6. Marek Jan Kasprowicz Uniwersytet Rolniczy 2009

Przekształcenia widmowe Transformata Fouriera. Adam Wojciechowski

Plan wykładu. Własności statyczne i dynamiczne elementów automatyki:

Zadania zaliczeniowe z Automatyki i Robotyki dla studentów III roku Inżynierii Biomedycznej Politechniki Lubelskiej

ELEKTRONIKA W EKSPERYMENCIE FIZYCZNYM

Projekt 2: Filtracja w domenie przestrzeni

Teoria sterowania - studia niestacjonarne AiR 2 stopień

Filtracja obrazu operacje kontekstowe

Andrzej Leśnicki Laboratorium CPS Ćwiczenie 6 1/8 ĆWICZENIE 6. Dyskretne przekształcenie Fouriera DFT

METODY ANALIZY SYGNAŁÓW WIBROAKUSTYCZNYCH

PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW

Sygnały cyfrowe naturalne i zmodulowane

Przetwarzanie sygnałów biomedycznych

Ćwiczenie - 7. Filtry

Transformata Fouriera

Propagacja w przestrzeni swobodnej (dyfrakcja)

Lepkosprężystość. Metody pomiarów właściwości lepkosprężystych materii

TEORIA OBWODÓW I SYGNAŁÓW LABORATORIUM

Przeksztacenie Laplace a. Krzysztof Patan

Cyfrowe przetwarzanie obrazów i sygnałów Wykład 7 AiR III

u(t)=u R (t)+u L (t)+u C (t)

TEORIA OBWODÓW I SYGNAŁÓW LABORATORIUM

Dyskretne układy liniowe. Funkcja splotu. Równania różnicowe. Transform

DYSKRETNA TRANSFORMACJA FOURIERA

Spośród licznych filtrów nieliniowych najlepszymi właściwościami odznacza się filtr medianowy prosty i skuteczny.

Materiały pomocnicze do wykładu

TEORIA OBWODÓW I SYGNAŁÓW LABORATORIUM

Drgania i fale II rok Fizyk BC

Wstęp do ćwiczeń na pracowni elektronicznej

Transformata Fouriera i analiza spektralna

Przetwarzanie sygnałów dyskretnych

) (2) 1. A i. t+β i. sin(ω i

Systemy liniowe i stacjonarne

Wykład 7 Transformata Laplace a oraz jej wykorzystanie w analizie stanu nieustalonego metodą operatorową część II

Przetwarzanie sygnałów

Szeregowy obwód RLC. u(t)=u R (t)+u L (t)+u C (t) U L = R U U L C U C DOBROĆ OBWODU. Obwód rezonansowy szeregowy - częstość rezonansowa = 1.

Politechnika Wrocławska Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Przetwarzanie sygnałów laboratorium ETD5067L

Przekształcenie Z. Krzysztof Patan

Podstawy układów mikroelektronicznych

EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ

PRZEMYSŁOWE UKŁADY STEROWANIA PID. Wykład 5 i 6. Michał Grochowski, dr inż. Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

9. Dyskretna transformata Fouriera algorytm FFT

Obraz cyfrowy. Radosław Mantiuk. Wydział Informatyki Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Podstawy Przetwarzania Sygnałów

Elektronika i techniki mikroprocesorowe

Różne reżimy dyfrakcji

Teoria sygnałów Signal Theory. Elektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Przetwarzanie i transmisja danych multimedialnych. Wykład 8 Transformaty i kodowanie cz. 2. Przemysław Sękalski.

Transkrypt:

Podstay układó mikroelektronicznych ykład dla kierunku Technologie Kosmiczne i Satelitarne Część 4. Wstępne przetarzanie obrazu. dr inż. Waldemar Jendernalik Katedra Systemó Mikroelektronicznych, WETI, Politechnika Gdańska Budynek WETI pokój 39, aldi@eti.pg.edu.pl

Sygnał jednoymiaroy () Sygnał sinusoidalny/kosinusoidalny. Drgania typu sinusoidalnego są poszechne przyrodzie, np. śiatło lub fala na odzie. Za pomocą sumy sygnałó sinusoidalnych o różnych częstotliościach i amplitudach można przedstaić inne sygnały okresoy i praie-okresoych. u(t) T U ϕ t ( ω t + ϕ ); ω f; f u(t) Usin π /T Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd

Sygnał jednoymiaroy () Widmo sygnału sinusoidalnego. u(t) T U ϕ t A ϕ ω, f U f Widmo amplitudoe ω, ϕ Widmo fazoe f f Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 3

Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 4 Szereg Fouriera Każdy sygnały okresoy i praie-okresoy można yrazić za pomocą sumy sygnałó sinusoidalnych o różnych A i ω. + k k k k k k A B arctg, B A C ϕ ( ) ( ) ( ) T k T k T sinkω tdt t u T B coskω tdt, t u T A dt, t u T C T π ω,,3,... k ) sin(kω t C C u(t) k k k + + ϕ

Sygnał jednoymiaroy (3) Ciąg impulsó prostokątnych (fala prostokątna, sygnał prostokątny). sin(kαπ ) kαπ ( t) U + αu α cos(kω t) α u k U k α/4 ω ω ω 3ω 4ω 5ω 6ω 7ω 8ω 9ω ω Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 5

Sygnał jednoymiaroy (4) Da przebiegi sinusoidalne, o pulsacji ω i pulsacji ω 3 3ω. u(t) Amplituda U U 3 ω ω ω 3 ω 4 ω 5 ω 6 ω ; ω 3 3ω ; ω t Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 6

Transformata Fouriera Sygnał nieokresoy może być traktoany jako okresoy o T. u F F π π jωt jωt jωt ( t) u( t) e dt e dω F( jω) e dω ( jω) u( t) e jωt ( ) ( ) jϕ ( ω) jω F jω e dt całka Fouriera Widmo amplitudoe Widmo fazoe Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 7

Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 8 Sygnał jednoymiaroy (5) Pojedynczy impuls prostokątny o czasie trania τ. ( ) ω j e ω ω sin U jω F τ τ τ τ t u(t) τ U

Sygnał jednoymiaroy (6) Widmo sygnału moy. Wyraz szczęście. Przebieg czasie Widmo Źródło: L. Grad Obrazoa reprezentacja sygnału moy Biuletyn Instytutu Automatyki i Robotyki WAT NR8, 997. Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 9

Sygnał jednoymiaroy (7) Sygnał teleizji analogoej. Obraz kontrolny Widmo Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd

Przetarzanie () Filtracja linioa (dolno przepustoa, górno przepustoa, środkoo przepustoa, środkoo zaporoa) Filtracja nielinioa np. medianoa Przesuanie, odracanie, normalizacja idma Odejmoanie/sumoanie idm Inne modyfikacje np. zamiana głosu męskiego na żeński Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd

Przetarzanie () Operacja nielinioa - przesuanie idma na osi częstotliości cos + ( ω t) cos( ω t) cos( ω ω ) t + cos( ω ω )t Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd

Filtracja linioa idmo u(t) idmo u (t) idmo u (t) Przetarzanie (3) ω d ω g ω ω ω Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 3 t f u(t) u (t) u (t) t r t f, t r ~ z ω g ; t t t z ~ ω d

Splot Filtracja linioa jest to splot sygnału z odpoiedzią impulsoą filtru. Filtr linioy z czasem ciągłym Filtr linioy z czasem dyskretnym S in (t) h(t) S out (t) S in (n) h(n) S out (n) S out (t') + ( S h)( t' ) S ( t' t) h( t) dt in in S out (n') + ( S h)( n' ) S ( n' n) h( n) in n in + ( δ h)( t' ) δ( t' t) h( t) dt h( t' ) Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 4

Obraz - sygnał duymiaroy W komputeroej analizie, obraz jest funkcją duymiaroą dyskretną. Odzoroanie spółrzędnych piksela na jasność piksela (m,n) L(m,n) gdzie L - luminancja Taka reprezentacja ułatia realizację przetarzania. Obraz Lena 4x4 pikseli. Źródło: R. Tadeusieicz, P. Korohoda Komputeroa analiza i przetarzanie sygnało Wydanicto Fundacji Postępu Telekomunikacji, Krakó 997. Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 5

Widmo obrazu () Sygnał jednoymiaroy dyskretny: ciąg próbek kolejnych chilach czasu t n. Sygnał duymiaroy dyskretny L(m,n): ciąg próbek o kolejnych numerach duymiaroych (m,n). Za pomocą dyskretnej transformacji Fouriera (DFT) można uzyskać duymiaroe idmo obrazu. Źródło: R. Tadeusieicz, P. Korohoda Komputeroa analiza i przetarzanie sygnało Wydanicto Fundacji Postępu Telekomunikacji, Krakó 997. Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 6

Widmo obrazu () Za pomocą odrotnej DFT można odtorzyć obraz. Przetarzanie obrazu oparte o bezpośrednią modyfikację idma całego obrazu ymaga relatynie dużych mocy obliczenioych. Znacznie mniej ymagające jest przetarzanie tz. kontekstoe. Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 7

Przetarzanie kontekstoe () Wartość piksela jest obliczana na podstaie otoczenia. Otoczenie nazyane jest też oknem. Okna mogą mieć różne rozmiary np. 3x3, 5x5 pikseli. Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 8

Przetarzanie kontekstoe () Usuanie szumu salt-and-pepper. Piksele zaszumione Piksele obliczone Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 9

Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd Filtracja duymiaroa () Usuanie szumu salt-and-pepper. Filtracja nielinioa, mediana. Piksele zaszumione Otoczenie {,,,,,,,,} med{,,,,,,,,}

Filtracja duymiaroa () Splot dla sygnału jedno i duymiaroego. Filtracja linioa. Filtr linioy z czasem dyskretnym Filtr linioy z czasem dyskretnym S in (n) h(n) S out (n) L in (m,n) Convolution indo L out (m,n) S out (n') + ( S h)( n' ) S ( n' n) h( n) in n in + i,j K ( L )( m,n) L ( m i n j) ( i, j) L (m,n), out in in Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd

Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd Filtracja duymiaroa (3) Splot obrazu z maską postać ogólna. ( )( ) ( ) ( ) + K i,j in in out j i, j n i m L m,n L (m,n) L, L L L L L L L L L L 9 8 7 6 5 4 3 in 9 8 7 6 5 4 3 L out [5] L in L +L +L 3 3 +L 4 4 +L 5 5 +L 6 6 +L 7 7 +L 8 8 +L 9 9 Przykład splotu obrazu oknach 3x3 z maską.

Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 3 Filtracja duymiaroa (4) Filtr splotoy dolnoprzepustoy. 9 Piksele zaszumione Otoczenie {,,,,,,,,} otoczenie /9 /9 Maska (jądro) splotu Usuanie szumu salt-and-pepper.

Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 4 Exercises () Maski Preitt a dla ykryania kraędzi poziomych i pionoych - - - x - - - y

Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 5 Exercises () Maski Sobel a dla ykryania kraędzi poziomych i pionoych - - - x - - - y

Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 6 Exercises (3) Maski Laplace a filtry górnoprzepustoe (ykryanie szystkich kraędzi) - - 4 - - - - - - 8 - - - -

Exercises (4) - - 4 - - albo - - - 8 - - - - - Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 7

Część 4: Early vision processing PUM dla TKIS Slajd 8 Exercises (5) - - 4 - - - - - - 8 - - - - albo