Transformata Fouriera. Krzysztof Patan

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Transformata Fouriera. Krzysztof Patan"

Transkrypt

1 Transformata Fouriera Krzysztof Patan

2 Aproksymacja sygnałów Aproksymacja sygnału x(t) za pomocą rozwinięcia o skończonej długości polega na znalezieniu funkcji ˆx n (t) = c 1 x 1 (t) + + c k x k (t) + + c n x n (t) gdzie c i współczynniki rzeczywiste lub zespolone, x k (t) funkcje, np. ortogonalne < x i (t), x j (t) >= 0 Miara błędu ε = x(t) ˆx n (t) 2 = x(t) n c k x k (t) 2 k=1 Zadanie aproksymacji to poszukiwanie minimum miary błedu ε ze względu na dobór współczynników c k W przestrzeni L 2 (całkowalnej z kwadratem) współczynniki przybierają postać: c k = < x(t), x k(t) > x k (t) 2, k = 1, 2,..., n Szereg aproksymujący (*) nosi nazwę szeregu Fouriera ( )

3 Reprezentacja sygnału ciągłego szereg Fouriera Załóżmy, że x(t) to sygnał okresowy x(t) = x(t + T ) t Szukamy rozwinięcia w wykładniczy szereg Fouriera postaci x(t) = k= c k e jkω 0t = k= gdzie ω 0 = 2π T częstotliwość podstawowa c k współczynniki rozwinięcia T okres sygnału k = 0, k = 1, k = 2,... harmoniczne sygnału c k e jk2πt/t

4 Problem: Jak znaleźć współczynniki rozwinięcia? Odpowiedź czyli x(t) x(t)e jnω 0t T zauważmy, że x(t)e jnω0t dt = T pomnóż przez e jnω 0t x(t)e jnω 0t scałkuj po całym okresie T T x(t)e jnω 0t dt = k= T k= ( c k T e j(k n)ω 0t dt = c k e jkω 0t e jnω0t dt = ) e j(k n)ω0t dt { T, k = n 0, k n = T δ[k n]

5 ostatecznie x(t)e jnω0t dt = c k T δ[k n] T k= jeśli przedstawimy to dla konkretnego współczynnika k = n to x(t)e jkω0t dt = c k T c k = 1 x(t)e jkω0t dt T T T Szereg Fouriera dla sygnału ciągłego x(t) = c k e jkω 0t c k = 1 T k= T x(t)e jkω 0t dt synteza sygnału analiza sygnału

6 Postać trygonometryczna szeregu Fouriera Wzory Eulera cos(kω 0 t) = 1 ( e jkω 0t + e jkω0t) 2 sin(kω 0 t) = 1 ( e jkω 0t e jkω0t) 2j Po przekształceniach: c k e jkω 0t = c 0 + c k e jkω0t + c k e jkω 0t k= k=1 k=1 = c 0 + c k (cos(kω 0t)+j sin(kω 0t))+c k (cos(kω 0t) j sin(kω 0t)) k=1 = c 0 + a k cos(kω 0t) + jb k sin(kω 0t) k=1 gdzie a k = (c k + c k ), b k = j(c k c k )

7 Przykład 1 po zastosowaniu wzorów Eulera x(t) = 1 2 x(t) = cos(4πt) + 2 sin(8πt) (e j4πt + e j4πt) + 2 (e j8πt e j8πt) j2 czyli współczynniki ω 0 = 4π, T = 2π ω 0 = 1 2 c 0 = 0, c 1 = 1 2, c 2 = 1 j, c 1 = 1 2, c 2 = 1 j, c 3 = 0, c 3 = 0

8 Przykład 1 po zastosowaniu wzorów Eulera x(t) = 1 2 x(t) = cos(4πt) + 2 sin(8πt) (e j4πt + e j4πt) + 2 (e j8πt e j8πt) j2 czyli współczynniki ω 0 = 4π, T = 2π ω 0 = 1 2 c 0 = 0, c 1 = 1 2, c 2 = 1 j, c 1 = 1 2, c 2 = 1 j, c 3 = 0, c 3 = 0

9 Charakterystyki szeregu Fouriera Szereg Fouriera jest przekształceniem, które przyporządkowuje ciągłemu sygnałowi okresowemu x(t) sygnał dyskretny {c k, k = 0, ±1, ±2,... } Zespolony współczynik c k można przedstawić w postaci: c k = c k e jϕ k Widmo aplitudowe: zbiór { c k, k = 0, ±1, ±2,... } Widmo fazowe: zbiór {ϕ k, k = 0, ±1, ±2,... } Widmo dystrybucji mocy: zbiór { c k 2, k = 0, ±1, ±2,... }

10 Przykład 2 Okresowa fala prostokątna 1 x(t) dla k = 0 dla k 0 T -T/2 -T 1 0 T 1 T/2 c 0 = 1 T T/2 T/2 T x(t)dt = 2T 1 T t c k T/2 T1 = 1 x(t)e jkω0t dt = 1 e jkω0t dt T T/2 T T 1 = 1 T 1 jkω 0 T e jkω0t = sin(kω 0T 1 ) T 1 kπ

11 Przykład 2 Okresowa fala prostokątna 1 x(t) dla k = 0 dla k 0 T -T/2 -T 1 0 T 1 T/2 c 0 = 1 T T/2 T/2 T x(t)dt = 2T 1 T t c k T/2 T1 = 1 x(t)e jkω0t dt = 1 e jkω0t dt T T/2 T T 1 = 1 T 1 jkω 0 T e jkω0t = sin(kω 0T 1 ) T 1 kπ

12 Przykład 2 Okresowa fala prostokątna 1 x(t) dla k = 0 dla k 0 T -T/2 -T 1 0 T 1 T/2 c 0 = 1 T T/2 T/2 T x(t)dt = 2T 1 T t c k T/2 T1 = 1 x(t)e jkω0t dt = 1 e jkω0t dt T T/2 T T 1 = 1 T 1 jkω 0 T e jkω0t = sin(kω 0T 1 ) T 1 kπ

13 Przykład 2 cd Widmo okresowej fali prostokątnej

14 Efekt Gibbsa okresowa fala prostokątna wraz ze zwiększaniem liczby wyrazów maleje błąd aproksymacji, ale oscylacje wokół punktów nieciągłości pozostają stałe, zmienia się ich czas trwania (a) k = 1 (b) k = line 1 line line 1 line (c) k = 7 (d) k = line 1 line line 1 line DEMO: gibbs.m

15 Zbieżność szeregu Fouriera Funkcja x(t) aproksymowana jest przez funkcję ˆx(t) postaci ˆx(t) = c k e jkω0t k= ( ) błąd aproksymacji e(t) zadanie aproksymacji e(t) = x(t) ˆx(t) = x(t) 1 min e(t) 2 dt c k T T k= c k e jkω0t szereg aproksymacyjny ( ) zapewnia minimum błędu w sensie energii lub mocy sygnału błędu 1 lim e(t) 2 dt = 0 k 0T T

16 Warunki Dirichleta zbieżności szeregu Fouriera 1 funkcja x(t) jest bezwzględnie całkowalna na dowolnym przedziale o długości okresu T, tzn. T x(t) dt < 2 w każdym ograniczonym przedziale, x(t) ma skończoną liczbę maksimów i minimów o skończonej wartości 3 w każdym ograniczonym przedziale, x(t) ma skończoną liczbę nieciągłości Jeżeli warunki Dirichleta są spełnione to sygnał okresowy x(t) może być reprezentowany jako suma szeregu funkcji harmonicznych Warunki Dirichleta są spełnione dla większości sygnałów spotykanych w rzeczywistości

17 Przykłady sygnałów dla których warunki Dirichleta nie są spełnione 1 Sygnał x(t) o okresie T 0 = 1 zdefiniowany { 0 dla t = 0 x(t) = sin(2π/t) dla 0 < t 1 funkcja nie spełnia drugiego warunku Dirichleta 2 Sygnał x(t) o okresie T 0 = 1 zdefiniowany { 0 dla t = 0 x(t) = ( dla t 1 k 1 k+1, 1 k funkcja nie spełnia trzeciego warunku Dirichleta ], k = 1, 2,...

18 Przykłady sygnałów dla których warunki Dirichleta nie są spełnione 1 Sygnał x(t) o okresie T 0 = 1 zdefiniowany { 0 dla t = 0 x(t) = sin(2π/t) dla 0 < t 1 funkcja nie spełnia drugiego warunku Dirichleta 2 Sygnał x(t) o okresie T 0 = 1 zdefiniowany { 0 dla t = 0 x(t) = ( dla t 1 k 1 k+1, 1 k funkcja nie spełnia trzeciego warunku Dirichleta ], k = 1, 2,...

19 Przykłady sygnałów dla których warunki Dirichleta nie są spełnione 1 Sygnał x(t) o okresie T 0 = 1 zdefiniowany { 0 dla t = 0 x(t) = sin(2π/t) dla 0 < t 1 funkcja nie spełnia drugiego warunku Dirichleta 2 Sygnał x(t) o okresie T 0 = 1 zdefiniowany { 0 dla t = 0 x(t) = ( dla t 1 k 1 k+1, 1 k funkcja nie spełnia trzeciego warunku Dirichleta ], k = 1, 2,...

20 Przykłady sygnałów dla których warunki Dirichleta nie są spełnione 1 Sygnał x(t) o okresie T 0 = 1 zdefiniowany { 0 dla t = 0 x(t) = sin(2π/t) dla 0 < t 1 funkcja nie spełnia drugiego warunku Dirichleta 2 Sygnał x(t) o okresie T 0 = 1 zdefiniowany { 0 dla t = 0 x(t) = ( dla t 1 k 1 k+1, 1 k funkcja nie spełnia trzeciego warunku Dirichleta ], k = 1, 2,...

21 Właściwości szeregu Fouriera Liniowość: x(t) a k, y(t) b k αx(t) + βy(t) αa k + βb k Symetria (i) jeśli x(t) funkcja rzeczywista i parzysta to c k rzeczywista i parzysta funkcja zmiennej k (ii) jeśli x(t) funkcja rzeczywista i nieparzysta to c k urojona i nieparzysta funkcja zmiennej k Przesunięcie w dziedzinie czasu x(t) c k x(t t 0 ) c k e jkω 0t 0 = c k e jk2πt 0/T przesunięcie nie zmienia modułów współczynników, ale zmienia ich fazy o kω 0t 0

22 Równość Parsevala 1 x(t) 2 dt = T T }{{} średnia moc sygnału k= c k 2 }{{} moc k-tej harmonicznej Moc sygnału obliczamy jako sumę kwadratów modułów współczynników rozwinięcia w szereg Fouriera Równość Parsevala dostarcza informacji o rozkładzie mocy sygnału w funkcji częstotliwości Ćwiczenie. Obliczyć moc sygnału z przykładu 1

23 Reprezentacja sygnału dyskretnego szereg Fouriera x[n] sygnał okresowy z okresem N x[n] = x[n + N] ω 0 = 2π N za względu na okresowość: e jkω0n = e j(k+n)ω0n wystarczy wziąć N sygnałów:e j0ω0n, e j1ω0n,..., e jn 1ω0n czyli x[n] = k=<n> c k e jk(2π/n)n gdzie c k współczynniki rozwinięcia k = 0, k = 1, k = 2,... harmoniczne sygnału UWAGA: Szereg Fouriera dla sygnału dyskretnego jest skończony!

24 Problem: Jak znaleźć współczynniki rozwinięcia? Odpowiedź x[n] x[n]e jmω 0n czyli pomnóż przez e jmω 0n x[n]e jmω 0n sumuj po N kolejnych wyrazach n=<n> x[n]e jmω 0n n=<n> x[n]e jmω 0n = = n=<n> k=<n> = Nc m c k ( k=<n> c k e jkω 0n e jmω 0n e j(k m)ω 0n ) n=<n> }{{} =Nδ[k m]

25 Szereg geometryczny N 1 N dla a = 1 a n = 1 a n=0 N dla a 1 1 a Ćwiczenie Pokazać, że n=<n> x[n]e jmω 0n = Nc m

26 Szereg Fouriera dla sygnału dyskretnego x[n] = c k e jkω 0n synteza sygnału c k = 1 N k=<n> x[n]e jkω 0n k=<n> analiza sygnału Wygodnie jest rozważać współczynniki c k tak jakby były zdefiniowane dla wszystkich liczb k: 1 c k+n = c k specjalna właściwość współczynników szeregu Fouriera (tylko dla sygnałów dyskretnych!) 2 używamy tylko N kolejnych wartości c k ; x[n] jest reprezetowane tylko przez N współczynników

27 Przykład 3 ( ) ( π π x[n] = cos 8 n + cos 4 n + π ) 4 x[n] = 1 2 ( e jπ/8n + e jπ/8n) + 1 (e jπ/4n e jπ/4 + e jπ/4n e jπ/4) 2 czyli współczynniki ω 0 = π/8, N = 16 c 0 =0, c 1 = 1 2, c 1 = 1 2, c 2 = 1 2 ejπ/4, c 2 = 1 2 e jπ/4, c 3 =0, c 3 =0 c 15 = c 1+16 = c 1 = 1 2, a 66 = c = c 2 = 1 2 ejπ/4

28 Przykład 4 Okresowa fala prostokątna 1 x[n] dla n = 0 dla k wielokrotność N N -N 1 0 N 1 c 0 = 1 N N 1 N x[n] = 2N1 + 1 N n= N 1 n c k N 1 = 1 e jkω0n = 1 N N n= N 1 = 1 2N 1 N ejkω 0N 1 = 1 N m=0 sin(k(n 1 + 1/2)ω 0) sin(kω 0/2) 2N 1 e jkω 0(m N 1 ) m=0 ( e jkω 0 ) m 1 = N ejkω 0N 1 1 e jkω0(2n1+1) 1 e jkω 0 = 1 N Uwaga: korzystamy z sumy szeregu geometrycznego sin(2πk(n 1 + 1/2)/N) sin(πk/n)

29 Przykład 4 cd Widmo fali prostokątnej N 1 = N = N = N = DEMO: widmo.m

30 Transformata Fouriera sygnałów ciągłych Szeregi Fouriera stosuje się dla sygnałów okresowych Problem: Co w przypadku, gdy x(t) jest nieokresowy? Sygnał nieokresowy można rozważać jako sygnał okresowy z okresem T Dla sygnału okresowego, harmoniczne są rozmieszczone co ω 0 = 2π/T Gdy T, ω 0 0 i harmoniczne są rozmieszczane coraz gęściej w dziedzinie częstotliwości szereg Fouriera zastępujemy całką Fouriera

31 ˆx(t) = c k e jkω 0t k= ω 0 = 2π T c k = 1 T T 2 T 2 ˆx(t)e jkω 0t dt w rozważanym przedziale ˆx(t) = x(t) więc c k = 1 T T 2 T 2 x(t)e jkω 0t dt = 1 T x(t)e jkω 0t dt zdefiniujmy wtedy X(jω) = x(t)e jkωt dt c k = X(jkω 0) T

32 dla T 2 < t < T 2 x(t) = ˆx(t) = k= kiedy T, ω 0 dω 1 T X(jkω 0) e jkω 0 t = 1 }{{} 2π c k Transformata Fouriera dla sygnału ciągłego k= odwrotna transformata Fouriera synteza sygnału ω 0 X(jkω 0 )e jkω 0t x(t) = F 1 (X(jω)) = 1 X(jω)e jωt dω 2π k= transformata Fouriera analiza sygnału X(jω) = F (x(t)) = x(t)e jωt dt

33 Transformatę Fouriera można stosować dla sygnałów: 1 ze skończoną energią x(t) 2 dt < jeżeli błąd e(t) = x(t) 1 2π infty X(jω)ejωt dω wtedy e(t) 2 dt = 0 2 spełniających warunki Dirichleta x(t) jest bezwzględnie całkowalna na t (, ) x(t) ma skończoną liczbą maksimów i minimów w każdym skończonym przedziale x(t) ma skończoną liczbę nieciągłości o skończonej wartości w każdym skończonym przedziale ˆx(t) = x(t) w punktach ciągłości sygnału x(t) ˆx(t) = x(t+ ) + x(t ) w punktach nieciągłości sygnału x(t) 2 3 okresowych

34 Właściwości transformaty Fouriera dla sygnałów ciągłych Liniowość: ax(t) + by(t) ax(jω) + by (jω) Przesunięcie w dziedzinie czasu: x(t t 0 ) e jω 0t 0 X(jω) przesunięcie nie zmienia modułów X(jω), ale zmienia ich fazy o kωt 0 Symetria: jeśli x(t) funkcja rzeczywista to X( jω) = X (jω) X( jω) = X(jω) parzyste X( jω) = X(jω) nieparzyste Re X( jω) = Re X(jω) parzyste Im X( jω) = Im X(jω) nieparzyste

35 Zmiana skali czasu: x(at) 1 (j a X ω ) a a > 0 sygnał przyspiesza w dziedzinie czasu jego widmo zostaje rozciągnięte, zwiększa się zawartość widma w zakresie większych częstotliwości a < 0 sygnał zwalnia w dziedzinie czasu widmo zostaję sciśnięte, zwiększa się zawartość widma w zakresie małych częstotliwości

36 Przykład 5 Impuls jednostkowy (a) x(t) = δ(t) (b) x(t) = δ(t t 0 ) X(jω) = X(jω) = δ(t) = 1 2π δ(t)e jωt dt = 1 e jωt dω δ(t t 0 )e jωt dt = e jωt 0

37 Przykład 6 Funkcja wykładnicza x(t) = e at u(t), a > 0 X(jω) = X(jω) = DEMO: f wykl.m x(t)e jωt dt = ( ) 1 = e (a+jω)t = a + jω 0 1 a 2 + ω 2 ) X(jω) = tg 1 ( ω a 0 e at e jωt dt }{{} e (a+jω)t 1 a + jω funkcja parzysta funkcja nieparzysta

38 Przykład 7 Impuls prostokątny x(t) = 1 dla t < T 1, T 1 > X(0) = X(jω) = T1 e jωt dt = 2 sin(ωt 1) T 1 ω x(t)dt X(0) = T1 T 1 x(t)dt = 2T 1 x(0) = 1 X(jω)dω x(0) = 1 X(jω)dω = 1 2π 2π 2π P = 1

39 Przykład 7 cd 4 X(jw) DEMO: f square.m

40 Przykład 8 Funkcja Gaussa x(t) = e at2 X(jω) = = = ( e at2 e jωt dt ( e a t 2 +j ω jω a t+( 2a ) 2) +a( jω 2a ) 2 dt jω a(t+ e ) 2a ) 2 dt e ω2 4a π X(jω) = 2 4a a e ω

41 Przykład 8 cd 1 x(t) 1.4 X(jw) t w DEMO: f gauss.m

42 Transformata Fouriera sygnałów dyskretnych x[n] sygnał nieokresowy o skończonej długości N jest dostatecznie duże takie, że x[n] = 0 jeśli n N 2 ˆx[n] = x[n] dla n N 2 okresowy z okresem N czyli ˆx[n] = x[n] n kiedy N

43 ˆx[n] = c k e jkω0n, k=<n> ω 0 = 2π N c k = 1 N = 1 N n=<n> N 2 ˆx[n]e jkω 0n n=n 1 ˆx[n]e jkω 0n = 1 N x[n]e jkω 0n n= zdefiniujmy X(e jω ) = x[n]e jωn n= syg. okresowy z okresem 2π c k = 1 N X(ejkω 0 )

44 ˆx[n] = k=<n> 1 N X(ejkω 0 ) e jkω 0 n = 1 }{{} 2π c k gdy N to ˆx[n] = x[n] n k=<n> gdy ω 0 0 to ω 0 dω w równaniu ( ) Transformata Fouriera dla sygnału dyskretnego odwrotna transformata Fouriera synteza sygnału ω 0 X(e jkω 0 )e jkω 0n ( ) x[n] = Fd 1 (X(ejω )) = 1 X(e jω )e jωn dω 2π 2π transformata Fouriera analiza sygnału X(e jω ) = F d (x[n]) = n= x[n]e jωn

45 Przykład 9 Impuls prostokątny x[n] 1 N 1 N 1 n N 1 X(e jω ) = e jωn = n= N 1 DEMO: square pulse.m N 1 n= N 1 (e jω) n = sin(ω(n 1 + 1/2)) sin(ω/2) Uwaga! Transformata jest okresowa: X(e jω ) = X(e j(ω 2π) )

46 Właściwości transformaty Fouriera dla sygnałów dyskretnych 1 Okresowość 2 Liniowość X(e j(ω+2π) ) = X(e jω ) ax 1 [n] + bx 2 [n] ax 1 (e jω ) + bx 2 (e jω ) 3 Przesunięcie w dziedzinie czasu x[n n 0 ] e jωn 0 X(e jω ) 4 Przesunięcie w dziedzinie częstotliwości e jω0n x[n] X(e j(ω ω0) )

47 5 Inwersja czasu 6 Symetria x[ n] X(e jω ) x[n] rzeczywisty X(e jω ) = X (e jω ) X(e jω ) i Re(X(e jω )) są parzyste X(e jω ) i Im(X(e jω )) są nieparzyste 7 Zmiana skali czasu x[n/2] nie ma sensu (chwile czasu to liczby całkowite!) x[2n] tracimy wartości dla nieparzystych chwil czasu x[n] Można spowolnić sygnał wprowadzając zera w odpowiednich czwilach czasu

48 x[n] n x[n] n

49 Dyskretna Transformata Fouriera Przekształcenie Fouriera dla sygnałów dyskretnych definiuje częstotliwościowy model nieskończonych ciągów dyskretnych W rzeczywistości czas obserwacji sygnału jest skończony skończone ciągi Przekształcenie Fouriera dla sygnałów dyskretnych prowadzi do ciągłego widma częstotliwościowego sygnału Dyskretna Transformata Fouriera prowadzi do dyskretnego widma częstotliwościowego sygnału Dyskretna Transformata Fouriera pozwala na estymację widma sygnału ciągłego

50 x[n] ciąg o skończonej długości N przekształcenie Fouriera X(e jω ) = F d (x[n]) = n= wprowadźmy dyskretyzację zmiennej ω x[n]e jωn = N 1 ω k = 2π k, k = 0, 1,..., N 1 N próbka w dziedzinie pulsacji X N [k] = D F (x[n]) = n=0 N 1 x[n]e jkn(2π/n) n=0 x[n]e jωn wyrażenie ( ) nazywamy dyskretnym przekształceniem Fouriera (ang. Discrete Fourier Transform, DFT) ( )

51 Problem: Jak znaleźć przekształcenie odwrotne? Dla transformaty Fouriera sygnałów dyskretnych otrzymaliśmy: x[n] = 1 N 1 ω 0 X(e jkω0 )e jkω0n, 2π k=0 ω 0 = 2π N x[n] = 1 N 1 2π 2π N X(ejk2π/N )e jkn2π/n = 1 N k=0 Dyskretna Transformata Fouriera, DFT N 1 k=0 X N [k]e jkn2π/n odwrotna transformata Fouriera synteza sygnału x[n] = D 1 F (X N[k]) = 1 N 1 X N [k]e jkn2π/n N k=0 transformata Fouriera analiza sygnału N 1 X(e jω ) = D F (x[n]) = n=0 x[n]e jkn2π/n

52 Szybkie przekształcenie Fouriera Szybkie przekształcenie Fouriera FFT (ang. Fast Fourier Transform) jest efektywną procedurą numeryczną do wyznacznia DFT Cooley-Tukey FFT najbardziej popularna procedura wyznaczania DFT (1965r.) Algorytm wyznacza transformatę Fouriera osobno dla parzystych próbek x[2m], nieparzystych x[2m + 1], a następnie łączy te wyniki w celu otrzymania transformaty Fouriera dla całej sekwencji Cały proces można przeprowadzić rekurencyjnie co skraca czas obliczeń Procedura zakłada N jako potęgę 2 w praktyce ograniczenie z reguły nie sprawia problemów

53 X N [k] = = = N/2 1 m=0 M 1 m=0 N/2 1 x[2m]e j2mk2π/n + m=0 M 1 x[2m]e jmk2π/m + e jk2π/m E k + e j 2π N k O k E k M e j 2π(k M) x[2m + 1]e j(2m+1)k2π/n m=0 k < M N O k M k M x[2m + 1]e jmk2π/m gdzie M = N 2 E j parzyste próbki x[2m] O j nieparzyste próbki x[2m + 1] m = 0,..., M 1, j = 0,..., M 1

54 Przykład 10, DFT różnych sygnałów (a) impulsu prostokątnego DEMO: dft square.m (b) fali prostokątnej DEMO: dft square2.m (c) sinusoidy DEMO: dft sinus.m

55 Analiza systemów o wymuszeniach okresowych Załóżmy, że liniowy system stacjonarny jest pobudzany sygnałem okresowym x(t) Rozpatrzmy skończoną aproksymację ˆx n sygnału x(t) postaci ˆx n = A 0 + n A k cos(kω 0 t + ϕ k ) (1) k=1 Ponieważ system jest liniowy, to można zastosować zasadę superpozycji: przeprowadzić analizę systemu oddzielnie dla każdej harmonicznej, a następnie zsumować wyniki Jeżeli odpowiedź na k-tą harmoniczną określimy jako B k cos(kω 0 t + γ k ) to odpowiedzią systemu na wymuszenie ˆx n jest n ŷ n = B 0 + B k cos(kω 0 t + γ k ) (2) k=1

56 Przykład 11 Rozważmy elektryczny układ RC ze źródłem prądowym i(t) = 0.1 1(cos(2πt)). Znaleźć napięcie u(t). R I 0 I 1e jt I ne jnt Szukamy napięcia postaci C u(t) i(t) = k= I k e jkt I 0 = π, I k = sin(kπ/2) kπ u(t) = k= U k e jkt Impedancja obwodu R z(k) = 1 + jkrc Składowa stała analiza stałoprądowa U 0 = I 0R Odpowiedź na k-tą harmoniczną sygnału wejściowego U k = I k z(k) = I k R 1 + jkrc

57 Transmitancja częstotliwościowa Własności dynamiczne układu można opisać w postaci równania różniczkowego a n d n y(t) dt n = b m d m u(t) dt m + a n 1 d n 1 y(t) dt n 1 + b m 1 dy(t) + + a 1 + a 0 y(t) dt du(t) + + b 1 dt d m 1 u(t) dt m 1 + b 0 u(t) W celu rozwiązania (3) dokonujemy transformacji Fouriera obu stron tego równania ( an (jω) n + a n 1 (jω) n a 0 ) Y (jω) (3) = ( b m (jω) m + a m 1 (jω) m b 0 ) X(jω) Czyli Y (jω) = b m(jω) m + a m 1 (jω) m b 0 a n (jω) n + a n 1 (jω) n a 0 X(jω) = H(jω)X(jω)

58 Wielkość H(jω) nazywamy transmitancją częstotliwościową systemu czasu ciągłego Odpoiwedź układu w dziedzinie częstotliwości Y (jω) = H(ω)X(jω) Odpowiedź systemu w dfziedzienie czasu y(t) = F 1 (Y (jω)) Znając parametry a i i b j można wyznaczyć transmitancję częstotliwościową i na jej podstawioe odpowiedź systemu na dowolne wymuszenie

59 Przykład 12 Wyznaczyć odpowiedź systemu z przykładu 11, po pobudzeniu sygnałami: (i) x 1 (t) = cos(ω 1 t), ω 1 = 1rad/s, (ii) x 2 (t) = 2 sin(ω 2 t), ω 2 = 2rad/s. Założyć C = 1 i R = 1. Opis za pomocą równania różniczkowego x(t) = C dy(t) dt + 1 R y(t) Transmitancja częstotliwościowa H(jω) = 1 Cjω + 1 R = R 1 + jωrc

60 Przykład 12 c.d. dla sygnału pierwszego ω 1 = 1 H(jω) = 1 czyli 2 Y 1 (jω) = H(jω)X 1 (jω) = 2 e j π 4 X1 (jω) z przesunięia w dziedzinie czasu mamy x(t ± t 0 ) = e ±jωo X(jω) 1+j = 2 2 e j π 4 więc y 1 (t) = ( 2 2 x 1 t π ) 2 = (t 4 2 cos π ) 4

61 Przykład 12 c.d. dla sygnału drugiego ω 2 = 2 H(jω) = 1 1+j2 = 5 5 e j czyli więc Y 2 (jω) = H(jω)X 2 (jω) = 5 5 e j X 2 (jω) y 2 (t) = x 2 (t ) = sin (t ) 5

9. Dyskretna transformata Fouriera algorytm FFT

9. Dyskretna transformata Fouriera algorytm FFT Transformata Fouriera ma szerokie zastosowanie w analizie i syntezie układów i systemów elektronicznych, gdyż pozwala na połączenie dwóch sposobów przedstawiania sygnałów reprezentacji w dziedzinie czasu

Bardziej szczegółowo

TERAZ O SYGNAŁACH. Przebieg i widmo Zniekształcenia sygnałów okresowych Miary sygnałów Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych

TERAZ O SYGNAŁACH. Przebieg i widmo Zniekształcenia sygnałów okresowych Miary sygnałów Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych TERAZ O SYGNAŁACH Przebieg i widmo Zniekształcenia sygnałów okresowych Miary sygnałów Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych Sygnał sinusoidalny Sygnał sinusoidalny (także cosinusoidalny) należy do podstawowych

Bardziej szczegółowo

Właściwości sygnałów i splot. Krzysztof Patan

Właściwości sygnałów i splot. Krzysztof Patan Właściwości sygnałów i splot Krzysztof Patan Właściwości sygnałów Dla sygnału ciągłego x(t) można zdefiniować wielkości liczbowe charakteryzujące ten sygnał wartość średnia energia sygnału x sr = lim τ

Bardziej szczegółowo

Przeksztacenie Laplace a. Krzysztof Patan

Przeksztacenie Laplace a. Krzysztof Patan Przeksztacenie Laplace a Krzysztof Patan Wprowadzenie Transformata Fouriera popularna metoda opisu systemów w dziedzinie częstotliwości Transformata Fouriera umożliwia wykonanie wielu użytecznych czynności:

Bardziej szczegółowo

Filtracja. Krzysztof Patan

Filtracja. Krzysztof Patan Filtracja Krzysztof Patan Wprowadzenie Działanie systemu polega na przetwarzaniu sygnału wejściowego x(t) na sygnał wyjściowy y(t) Równoważnie, system przetwarza widmo sygnału wejściowego X(jω) na widmo

Bardziej szczegółowo

uzyskany w wyniku próbkowania okresowego przebiegu czasowego x(t) ze stałym czasem próbkowania t takim, że T = t N 1 t

uzyskany w wyniku próbkowania okresowego przebiegu czasowego x(t) ze stałym czasem próbkowania t takim, że T = t N 1 t 4. 1 3. " P r ze c ie k " w idm ow y 1 0 2 4.13. "PRZECIEK" WIDMOWY Rozważmy szereg czasowy {x r } dla r = 0, 1,..., N 1 uzyskany w wyniku próbkowania okresowego przebiegu czasowego x(t) ze stałym czasem

Bardziej szczegółowo

CYFROWE PRZTWARZANIE SYGNAŁÓW (Zastosowanie transformacji Fouriera)

CYFROWE PRZTWARZANIE SYGNAŁÓW (Zastosowanie transformacji Fouriera) I. Wprowadzenie do ćwiczenia CYFROWE PRZTWARZANIE SYGNAŁÓW (Zastosowanie transformacji Fouriera) Ogólnie termin przetwarzanie sygnałów odnosi się do nauki analizowania zmiennych w czasie procesów fizycznych.

Bardziej szczegółowo

Systemy. Krzysztof Patan

Systemy. Krzysztof Patan Systemy Krzysztof Patan Systemy z pamięcią System jest bez pamięci (statyczny), jeżeli dla dowolnej chwili t 0 wartość sygnału wyjściowego y(t 0 ) zależy wyłącznie od wartości sygnału wejściowego w tej

Bardziej szczegółowo

Przekształcenie Fouriera obrazów FFT

Przekształcenie Fouriera obrazów FFT Przekształcenie ouriera obrazów T 6 P. Strumiłło, M. Strzelecki Przekształcenie ouriera ourier wymyślił sposób rozkładu szerokiej klasy funkcji (sygnałów) okresowych na składowe harmoniczne; taką reprezentację

Bardziej szczegółowo

Teoria sterowania - studia niestacjonarne AiR 2 stopień

Teoria sterowania - studia niestacjonarne AiR 2 stopień Teoria sterowania - studia niestacjonarne AiR stopień Kazimierz Duzinkiewicz, dr hab. Inż. Katedra Inżynerii Systemów Sterowania Wykład 4-06/07 Transmitancja widmowa i charakterystyki częstotliwościowe

Bardziej szczegółowo

Wykład 2: Szeregi Fouriera

Wykład 2: Szeregi Fouriera Rachunek prawdopodobieństwa MAP64 Wydział Elektroniki, rok akad. 8/9, sem. letni Wykładowca: dr hab. A. Jurlewicz Wykład : Szeregi Fouriera Definicja. Niech f(t) będzie funkcją określoną na R, okresową

Bardziej szczegółowo

Szeregi funkcyjne. Szeregi potęgowe i trygonometryczne. Katedra Matematyki Wydział Informatyki Politechnika Białostocka

Szeregi funkcyjne. Szeregi potęgowe i trygonometryczne. Katedra Matematyki Wydział Informatyki Politechnika Białostocka Szeregi funkcyjne Szeregi potęgowe i trygonometryczne Małgorzata Wyrwas Katedra Matematyki Wydział Informatyki Politechnika Białostocka Szeregi funkcyjne str. 1/36 Szereg potęgowy Szeregiem potęgowym o

Bardziej szczegółowo

Andrzej Leśnicki Laboratorium CPS Ćwiczenie 6 1/8 ĆWICZENIE 6. Dyskretne przekształcenie Fouriera DFT

Andrzej Leśnicki Laboratorium CPS Ćwiczenie 6 1/8 ĆWICZENIE 6. Dyskretne przekształcenie Fouriera DFT Andrzej Leśnicki Laboratorium CPS Ćwiczenie 6 1/8 ĆWICZEIE 6 Dyskretne przekształcenie Fouriera DFT 1. Cel ćwiczenia Dyskretne przekształcenie Fouriera ( w skrócie oznaczane jako DFT z ang. Discrete Fourier

Bardziej szczegółowo

2. P (E) = 1. β B. TSIM W3: Sygnały stochastyczne 1/27

2. P (E) = 1. β B. TSIM W3: Sygnały stochastyczne 1/27 SYGNAŁY STOCHASTYCZNE Przestrzeń probabilistyczna i zmienna losowa Definicja Przestrzenią probabilistyczną (doświadczeniem) nazywamy trójkę uporządkowaną (E, B, P ), gdzie: E przestrzeń zdarzeń elementarnych;

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2018 Wstęp Stabilność O układzie możemy mówić, że jest stabilny jeżeli jego odpowiedź na wymuszenie (zakłócenie)

Bardziej szczegółowo

ELEKTRONIKA. dla Mechaników

ELEKTRONIKA. dla Mechaników ELEKTRONIKA dla Mechaników dr inż. Waldemar Jendernalik Politechnika Gdańska Wydział ETI Katedra Systemów Mikroelektronicznych p. 309, waldi@ue.eti.pg.gda.pl www.ue.eti.pg.gda.pl/~waldi Po co to Wam? Elektronika

Bardziej szczegółowo

Transformata Fouriera

Transformata Fouriera Transformata Fouriera Program wykładu 1. Wprowadzenie teoretyczne 2. Algorytm FFT 3. Zastosowanie analizy Fouriera 4. Przykłady programów Wprowadzenie teoretyczne Zespolona transformata Fouriera Jeżeli

Bardziej szczegółowo

Przekształcenie Z. Krzysztof Patan

Przekształcenie Z. Krzysztof Patan Przekształcenie Z Krzysztof Patan Wprowadzenie Przekształcenie Laplace a można stosować do sygnałów i systemów czasu ciągłego W przypadku sygnałów czy systemów czasu dyskretnego do wyznaczenia transmitancji

Bardziej szczegółowo

Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych

Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych Instytut Teleinformatyki ITI PK Kraków 21 luty 2011 Plan na dziś 1 Przedstawienie przedmiotu i zakresu wykładu polecanej iteratury zasad zaliczenia 2 Wyklad

Bardziej szczegółowo

Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych

Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych Instytut Teleinformatyki ITI PK Kraków 21 luty 2011 Analiza czas - częstotliwość analiza częstotliwościowa: problem dla sygnału niestacjonarnego zwykła transformata

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie sygnałów biomedycznych

Przetwarzanie sygnałów biomedycznych Przetwarzanie sygnałów biomedycznych dr hab. inż. Krzysztof Kałużyński, prof. PW Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Bardziej szczegółowo

TRANSFORMATA FOURIERA

TRANSFORMATA FOURIERA TRANSFORMATA FOURIERA. Wzór całkowy Fouriera Wzór ten wykorzystujemy do analizy funkcji nieokresowych; funkcje te mogą opisywać np.przebiegi eleektryczne. Najpierw sformułujmy tzw. warunki Dirichleta.

Bardziej szczegółowo

Politechnika Wrocławska, Wydział Informatyki i Zarządzania. Modelowanie

Politechnika Wrocławska, Wydział Informatyki i Zarządzania. Modelowanie Politechnika Wrocławska, Wydział Informatyki i Zarządzania Modelowanie Zad Wyznacz transformaty Laplace a poniższych funkcji, korzystając z tabeli transformat: a) 8 3e 3t b) 4 sin 5t 2e 5t + 5 c) e5t e

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3. Właściwości przekształcenia Fouriera

Ćwiczenie 3. Właściwości przekształcenia Fouriera Politechnika Wrocławska Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Przetwarzanie sygnałów laboratorium ETD5067L Ćwiczenie 3. Właściwości przekształcenia Fouriera 1. Podstawowe właściwości przekształcenia

Bardziej szczegółowo

FFT i dyskretny splot. Aplikacje w DSP

FFT i dyskretny splot. Aplikacje w DSP i dyskretny splot. Aplikacje w DSP Marcin Jenczmyk m.jenczmyk@knm.katowice.pl Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii 10 maja 2014 M. Jenczmyk Sesja wiosenna KNM 2014 i dyskretny splot 1 / 17 Transformata

Bardziej szczegółowo

PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW

PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW PRZEWARZANIE SYGNAŁÓW SEMESR V Człowiek- nalepsza inwestyca Proekt współfinansowany przez Unię Europeską w ramach Europeskiego Funduszu Społecznego Wykład II Wprowadzenie Podstawy teoretyczne przetwarzania

Bardziej szczegółowo

Transmitancje i charakterystyki częstotliwościowe. Krzysztof Patan

Transmitancje i charakterystyki częstotliwościowe. Krzysztof Patan Transmitancje i charakterystyki częstotliwościowe Krzysztof Patan Transmitancja systemu czasu ciągłego Przekształcenie Laplace a systemu czasu ciągłego jest superpozycją składowych pochodzących od wymuszenia

Bardziej szczegółowo

Dyskretne układy liniowe. Funkcja splotu. Równania różnicowe. Transform

Dyskretne układy liniowe. Funkcja splotu. Równania różnicowe. Transform Dyskretne układy liniowe. Funkcja splotu. Równania różnicowe. Transformata Z. March 20, 2013 Dyskretne układy liniowe. Funkcja splotu. Równania różnicowe. Transformata Z. Sygnał i system Sygnał jest opisem

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie i transmisja danych multimedialnych. Wykład 8 Transformaty i kodowanie cz. 2. Przemysław Sękalski.

Przetwarzanie i transmisja danych multimedialnych. Wykład 8 Transformaty i kodowanie cz. 2. Przemysław Sękalski. Przetwarzanie i transmisja danych multimedialnych Wykład 8 Transformaty i kodowanie cz. 2 Przemysław Sękalski sekalski@dmcs.pl Politechnika Łódzka Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych DMCS

Bardziej szczegółowo

2. Próbkowanie Sygnały okresowe (16). Trygonometryczny szereg Fouriera (17). Częstotliwość Nyquista (20).

2. Próbkowanie Sygnały okresowe (16). Trygonometryczny szereg Fouriera (17). Częstotliwość Nyquista (20). SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ I SYGNAŁY CYFROWE 9 1. Pojęcia wstępne Wiadomości, informacje, dane, sygnały (9). Sygnał jako nośnik informacji (11). Sygnał jako funkcja (12). Sygnał analogowy (13). Sygnał cyfrowy

Bardziej szczegółowo

DYSKRETNE PRZEKSZTAŁCENIE FOURIERA C.D.

DYSKRETNE PRZEKSZTAŁCENIE FOURIERA C.D. CPS 6 DYSKRETE PRZEKSZTAŁCEIE FOURIERA C.D. Twierdzenie o przesunięciu Istnieje ważna właściwość DFT, znana jako twierdzenie o przesunięciu. Mówi ono, że: Przesunięcie w czasie okresowego ciągu wejściowego

Bardziej szczegółowo

Transformaty. Kodowanie transformujace

Transformaty. Kodowanie transformujace Transformaty. Kodowanie transformujace Kodowanie i kompresja informacji - Wykład 10 10 maja 2009 Szeregi Fouriera Każda funkcję okresowa f (t) o okresie T można zapisać jako f (t) = a 0 + a n cos nω 0

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podsta Automatyki Transmitancja operatorowa i widmowa systemu, znajdowanie odpowiedzi w dziedzinie s i w

Bardziej szczegółowo

) (2) 1. A i. t+β i. sin(ω i

) (2) 1. A i. t+β i. sin(ω i Ćwiczenie 8 AALIZA HARMOICZA PRZEBIEGÓW DRGAŃ 1. Cel ćwiczenia Analiza przebiegów drgań maszyny i wyznaczenie składowych harmonicznych tych przebiegów,. Wprowadzenie.1. Sygnały pomiarowe W celu przeprowadzenia

Bardziej szczegółowo

TEORIA OBWODÓW I SYGNAŁÓW LABORATORIUM

TEORIA OBWODÓW I SYGNAŁÓW LABORATORIUM EORI OBWODÓW I SYGNŁÓW LBORORIUM KDEMI MORSK Katedra eleomuniacji Morsiej Ćwiczenie nr 2: eoria obwodów i sygnałów laboratorium ĆWICZENIE 2 BDNIE WIDM SYGNŁÓW OKRESOWYCH. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Dyskretne przekształcenie Fouriera cz. 2

Dyskretne przekształcenie Fouriera cz. 2 Cyfrowe przetwarzanie sygnałów Jacek Rezmer -1- Dyskretne przekształcenie Fouriera cz. 2 Twierdzenie o przesunięciu Istnieje ważna właściwość DFT, znana jako twierdzenie o przesunięciu. Mówi ono, że: przesunięcie

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Wstęp Stabilność - definicja 1 O układzie możemy mówić, że jest stabilny gdy wytrącony ze stanu równowagi

Bardziej szczegółowo

Przekształcenie całkowe Fouriera

Przekształcenie całkowe Fouriera Przekształcenie całkowe Fouriera Postać zespolona szeregu Fouriera Niech ana bęzie funkcja f spełniająca w przeziale [, ] warunki Dirichleta. Wtey szereg Fouriera tej funkcji jest o niej zbieżny, tj. przy

Bardziej szczegółowo

Wykład 2. Transformata Fouriera

Wykład 2. Transformata Fouriera Wykład 2. Transformata Fouriera Transformata Fouriera jest podstawowym narzędziem analizy harmonicznej i teorii analizy i przetwarzania sygnału. Z punktu widzenia teorii matematycznej transformata Fouriera

Bardziej szczegółowo

Funkcje elementarne. Matematyka 1

Funkcje elementarne. Matematyka 1 Funkcje elementarne Matematyka 1 Katarzyna Trąbka-Więcław Funkcjami elementarnymi nazywamy: funkcje wymierne (w tym: wielomiany), wykładnicze, trygonometryczne, odwrotne do wymienionych (w tym: funkcje

Bardziej szczegółowo

Szybka transformacja Fouriera (FFT Fast Fourier Transform)

Szybka transformacja Fouriera (FFT Fast Fourier Transform) Szybka transformacja Fouriera (FFT Fast Fourier Transform) Plan wykładu: 1. Transformacja Fouriera, iloczyn skalarny 2. DFT - dyskretna transformacja Fouriera 3. FFT szybka transformacja Fouriera a) algorytm

Bardziej szczegółowo

Transformata Fouriera. Sylwia Kołoda Magdalena Pacek Krzysztof Kolago

Transformata Fouriera. Sylwia Kołoda Magdalena Pacek Krzysztof Kolago Transformata Fouriera Sylwia Kołoda Magdalena Pacek Krzysztof Kolago Transformacja Fouriera rozkłada funkcję okresową na szereg funkcji okresowych tak, że uzyskana transformata podaje w jaki sposób poszczególne

Bardziej szczegółowo

Andrzej Leśnicki Laboratorium CPS Ćwiczenie 7 1/7 ĆWICZENIE 7. Splot liniowy i kołowy sygnałów

Andrzej Leśnicki Laboratorium CPS Ćwiczenie 7 1/7 ĆWICZENIE 7. Splot liniowy i kołowy sygnałów Andrzej Leśnicki Laboratorium CPS Ćwiczenie 7 1/7 ĆWICZEIE 7 Splot liniowy i kołowy sygnałów 1. Cel ćwiczenia Operacja splotu jest jedną z najczęściej wykonywanych operacji na sygnale. Każde przejście

Bardziej szczegółowo

Przekształcenia całkowe. Wykład 1

Przekształcenia całkowe. Wykład 1 Przekształcenia całkowe Wykład 1 Przekształcenia całkowe Tematyka wykładów: 1. Liczby zespolone -wprowadzenie, - funkcja zespolona zmiennej rzeczywistej, - funkcja zespolona zmiennej zespolonej. 2. Przekształcenie

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie sygnałów

Przetwarzanie sygnałów Spis treści Przetwarzanie sygnałów Ćwiczenie 3 Właściwości przekształcenia Fouriera 1 Podstawowe właściwości przekształcenia Fouriera 1 1.1 Kompresja i ekspansja sygnału................... 2 1.2 Właściwości

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie sygnałów dyskretnych

Przetwarzanie sygnałów dyskretnych Przetwarzanie sygnałów dyskretnych System dyskretny p[ n ] r[ n] Przykłady: [ ] = [ ] + [ ] r n a p n a p n [ ] r n = 2 [ + ] + p[ n ] p n 2 r[ n] = a p[ n] + b n [ ] = [ ] r n a p n n [ ] = [ + ] r n

Bardziej szczegółowo

Dystrybucje, wiadomości wstępne (I)

Dystrybucje, wiadomości wstępne (I) Temat 8 Dystrybucje, wiadomości wstępne (I) Wielkości fizyczne opisujemy najczęściej przyporządkowując im funkcje (np. zależne od czasu). Inną drogą opisu tych wielkości jest przyporządkowanie im funkcjonałów

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2017 część 1: Charakterystyki częstotliwościowe Wstęp Charakterystyki częstotliwościowe

Bardziej szczegółowo

W celu obliczenia charakterystyki częstotliwościowej zastosujemy wzór 1. charakterystyka amplitudowa 0,

W celu obliczenia charakterystyki częstotliwościowej zastosujemy wzór 1. charakterystyka amplitudowa 0, Bierne obwody RC. Filtr dolnoprzepustowy. Filtr dolnoprzepustowy jest układem przenoszącym sygnały o małej częstotliwości bez zmian, a powodującym tłumienie i opóźnienie fazy sygnałów o większych częstotliwościach.

Bardziej szczegółowo

Stabilność. Krzysztof Patan

Stabilność. Krzysztof Patan Stabilność Krzysztof Patan Pojęcie stabilności systemu Rozważmy obiekt znajdujący się w punkcie równowagi Po przyłożeniu do obiektu siły F zostanie on wypchnięty ze stanu równowagi Jeżeli po upłynięciu

Bardziej szczegółowo

f = 2 śr MODULACJE

f = 2 śr MODULACJE 5. MODULACJE 5.1. Wstęp Modulacja polega na odzwierciedleniu przebiegu sygnału oryginalnego przez zmianę jednego z parametrów fali nośnej. Przyczyny stosowania modulacji: 1. Umożliwienie wydajnego wypromieniowania

Bardziej szczegółowo

Treści programowe. Matematyka 1. Efekty kształcenia. Literatura. Warunki zaliczenia. Ogólne własności funkcji. Definicja 1. Funkcje elementarne.

Treści programowe. Matematyka 1. Efekty kształcenia. Literatura. Warunki zaliczenia. Ogólne własności funkcji. Definicja 1. Funkcje elementarne. Treści programowe Matematyka 1 Katarzyna Trąbka-Więcław Funkcje elementarne. Granica funkcji, własności granic, wyrażenia nieoznaczone, ciągłość funkcji. Pochodna funkcji w punkcie i w przedziale, pochodne

Bardziej szczegółowo

13. Wybrane algorytmy cyfrowego przetwarzania sygnałów

13. Wybrane algorytmy cyfrowego przetwarzania sygnałów 13. Wybrane algorytmy cyfrowego przetwarzania sygnałów Dyskretna transformata Fouriera algorytm FFT (ang. fast Fourier transform) Wykrywanie tonów DTMF (ang. Dual Tone Multi Frequency) Filtracja cyfrowa

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 2 - podstawy matematyczne. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 2 - podstawy matematyczne. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 2 - podstawy matematyczne Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Wstęp Rzeczywiste obiekty regulacji, a co za tym idzie układy regulacji, mają właściwości nieliniowe, n.p. turbulencje, wiele

Bardziej szczegółowo

Kartkówka 1 Opracowanie: Próbkowanie częstotliwość próbkowania nie mniejsza niż podwojona szerokość przed spróbkowaniem.

Kartkówka 1 Opracowanie: Próbkowanie częstotliwość próbkowania nie mniejsza niż podwojona szerokość przed spróbkowaniem. Znowu prosta zasada - zbierzmy wszystkie zagadnienia z tych 3ech kartkówek i opracujmy - może się akurat przyda na dopytkę i uda się zaliczyć labki :) (dodatkowo można opracowania z tych rzeczy z doc ów

Bardziej szczegółowo

Teoria Sygnałów. III rok Informatyki Stosowanej. Wykład 8

Teoria Sygnałów. III rok Informatyki Stosowanej. Wykład 8 Teoria Synałów rok nformatyki Stosowanej Wykład 8 Analiza częstotliwościowa dyskretnych synałów cyfrowych okna widmowe (cd poprzednieo wykładu) N = 52; T =.24; %czas trwania synału w sekundach dt = T/N;

Bardziej szczegółowo

6. FUNKCJE. f: X Y, y = f(x).

6. FUNKCJE. f: X Y, y = f(x). 6. FUNKCJE Niech dane będą dwa niepuste zbiory X i Y. Funkcją f odwzorowującą zbiór X w zbiór Y nazywamy przyporządkowanie każdemu elementowi X dokładnie jednego elementu y Y. Zapisujemy to następująco

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE

CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE CHARAKTERYSTYKI CZĘSTOTLIWOŚCIOWE Do opisu członów i układów automatyki stosuje się, oprócz transmitancji operatorowej (), tzw. transmitancję widmową. Transmitancję widmową () wyznaczyć można na podstawie

Bardziej szczegółowo

Rozdział 8. Analiza fourierowska. 8.1 Rozwinięcie w szereg Fouriera

Rozdział 8. Analiza fourierowska. 8.1 Rozwinięcie w szereg Fouriera Rozdział 8 Analiza fourierowska 8.1 Rozwinięcie w szereg Fouriera Rozważmy funkcję rzeczywistą f określoną na okręgu o promieniu jednostkowym. Parametryzując okrąg przy pomocy kąta φ [, π] otrzymujemy

Bardziej szczegółowo

Teoria Sygnałów. Inżynieria Obliczeniowa II rok 2018/19. Wykład 10. ( t) Wykorzystanie transformacji Fouriera w analizie korelacyjnej

Teoria Sygnałów. Inżynieria Obliczeniowa II rok 2018/19. Wykład 10. ( t) Wykorzystanie transformacji Fouriera w analizie korelacyjnej Teoria Synałów Inżynieria Obliczeniowa II rok 208/9 Wykład 0 Wykorzystanie transformacji Fouriera w analizie korelacyjnej Na początek krótkie przypomnienie podstawowych definicji: Funkcja autokorelacji

Bardziej szczegółowo

Transformata Laplace a to przekształcenie całkowe funkcji f(t) opisane następującym wzorem:

Transformata Laplace a to przekształcenie całkowe funkcji f(t) opisane następującym wzorem: PPS 2 kartkówka 1 RÓWNANIE RÓŻNICOWE Jest to dyskretny odpowiednik równania różniczkowego. Równania różnicowe to pewne związki rekurencyjne określające w sposób niebezpośredni wartość danego wyrazu ciągu.

Bardziej szczegółowo

INTERPOLACJA I APROKSYMACJA FUNKCJI

INTERPOLACJA I APROKSYMACJA FUNKCJI Transport, studia niestacjonarne I stopnia, semestr I Instytut L-5, Wydział Inżynierii Lądowej, Politechnika Krakowska Ewa Pabisek Adam Wosatko Wprowadzenie Na czym polega interpolacja? Interpolacja polega

Bardziej szczegółowo

dr inż. Artur Zieliński Katedra Elektrochemii, Korozji i Inżynierii Materiałowej Wydział Chemiczny PG pokój 311

dr inż. Artur Zieliński Katedra Elektrochemii, Korozji i Inżynierii Materiałowej Wydział Chemiczny PG pokój 311 dr inż. Artur Zieliński Katedra Elektrochemii, Korozji i Inżynierii Materiałowej Wydział Chemiczny PG pokój 3 Politechnika Gdaoska, 20 r. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach

Bardziej szczegółowo

Treści programowe. Matematyka. Literatura. Warunki zaliczenia. Funkcje elementarne. Katarzyna Trąbka-Więcław

Treści programowe. Matematyka. Literatura. Warunki zaliczenia. Funkcje elementarne. Katarzyna Trąbka-Więcław Treści programowe Matematyka Katarzyna Trąbka-Więcław Funkcje elementarne. Granica funkcji, własności granic, wyrażenia nieoznaczone, ciągłość funkcji. Pochodna funkcji w punkcie i w przedziale, pochodne

Bardziej szczegółowo

Teoria sygnałów Signal Theory. Elektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Teoria sygnałów Signal Theory. Elektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) . KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Teoria sygnałów Signal Theory A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE STUDIÓW

Bardziej szczegółowo

Informacja o przestrzeniach Hilberta

Informacja o przestrzeniach Hilberta Temat 10 Informacja o przestrzeniach Hilberta 10.1 Przestrzenie unitarne, iloczyn skalarny Niech dana będzie przestrzeń liniowa X. Załóżmy, że każdej parze elementów x, y X została przyporządkowana liczba

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 5 - stabilność liniowych układów dynamicznych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Wstęp Stabilność O układzie możemy mówić, że jest stabilny gdy układ ten wytrącony ze stanu równowagi

Bardziej szczegółowo

Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych

Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych Instytut Teleinformatyki ITI PK Kraków 21 luty 2011 Analiza czestotliwościowa sygnałów dyskretnych Do tej pory - dwie metody analizy częstotliwościowej sygnałów

Bardziej szczegółowo

Politechnika Wrocławska Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Przetwarzanie sygnałów laboratorium ETD5067L

Politechnika Wrocławska Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Przetwarzanie sygnałów laboratorium ETD5067L Politechnika Wrocławska Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Przetwarzanie sygnałów laboratorium ETD5067L Ćwiczenie 3. Właściwości przekształcenia Fouriera 1. Podstawowe właściwości przekształcenia

Bardziej szczegółowo

Obwody prądu zmiennego

Obwody prądu zmiennego Obwody prądu zmiennego Prąd stały ( ) ( ) i t u t const const ( ) u( t) i t Prąd zmienny, dowolne funkcje czasu i( t) t t u ( t) t t Natężenie prądu i umowny kierunek prądu Prąd stały Q t Kierunek poruszania

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA POZNAŃSKA

POLITECHNIKA POZNAŃSKA POLIECHNIKA POZNAŃSKA INSYU ELEKROECHNIKI I ELEKRONIKI PRZEMYSŁOWEJ Zakład Elektrotechniki eoretycznej i Stosowanej Laboratorium Podstaw elekomunikacji Ćwiczenie nr 1 emat: Pomiar widma częstotliwościowego

Bardziej szczegółowo

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki Opracował: Mgr inż. Marek Staude Część 2 Analiza obwodów w stanie ustalonym przy wymuszeniu sinusoidalnym Przypomnienie ostatniego wykładu Prąd i napięcie Podstawowe

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - Charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - Charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 3 -, podstawowe człony dynamiczne Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2019 Wstęp określają zachowanie się elementu (układu) pod wpływem ciągłych sinusoidalnych sygnałów wejściowych. W analizie

Bardziej szczegółowo

MODULACJE ANALOGOWE. Funkcja modulująca zależna od sygnału modulującego: m(t) = m(t) e

MODULACJE ANALOGOWE. Funkcja modulująca zależna od sygnału modulującego: m(t) = m(t) e Nośna: MODULACJE ANALOGOWE c(t) = Y 0 cos(ωt + ϕ 0 ) Sygnał analityczny sygnału zmodulowanego y(t): z y (t) = m(t)z c (t), z c (t) = Y 0 e jωt Funkcja modulująca zależna od sygnału modulującego: j arg

Bardziej szczegółowo

DYSKRETNA TRANSFORMACJA FOURIERA

DYSKRETNA TRANSFORMACJA FOURIERA Laboratorium Teorii Sygnałów - DFT 1 DYSKRETNA TRANSFORMACJA FOURIERA Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest przeprowadzenie analizy widmowej sygnałów okresowych za pomocą szybkiego przekształcenie Fouriera

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 cz.1: Charakterystyki częstotliwościowe Wstęp Charakterystyki częstotliwościowe

Bardziej szczegółowo

Wstęp do metod numerycznych Dyskretna transformacja Fouriera. P. F. Góra

Wstęp do metod numerycznych Dyskretna transformacja Fouriera. P. F. Góra Wstęp do metod numerycznych Dyskretna transformacja Fouriera P. F. Góra http://th-www.if.uj.edu.pl/zfs/gora/ 01 Problem Majac dany szereg czasowy {x i } N i=1 = {x 1, x,..., x N } (zazwyczaj nieciekawy),

Bardziej szczegółowo

III. Funkcje rzeczywiste

III. Funkcje rzeczywiste . Pojęcia podstawowe Załóżmy, że dane są dwa niepuste zbiory X i Y. Definicja. Jeżeli każdemu elementowi x X przyporządkujemy dokładnie jeden element y Y, to mówimy, że na zbiorze X została określona funkcja

Bardziej szczegółowo

Lepkosprężystość. Metody pomiarów właściwości lepkosprężystych materii

Lepkosprężystość. Metody pomiarów właściwości lepkosprężystych materii Metody pomiarów właściwości lepkosprężystych materii Pomiarów dokonuje się w dwóch dziedzinach: czasowej lub częstotliwościowej i nie zależy to od rodzaju przyłożonych naprężeń (normalnych lub stycznych).

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 3 - charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2017 cz.1: Charakterystyki częstotliwościowe Wstęp Charakterystyki częstotliwościowe

Bardziej szczegółowo

Analiza szeregów czasowych: 2. Splot. Widmo mocy.

Analiza szeregów czasowych: 2. Splot. Widmo mocy. Analiza szeregów czasowych: 2. Splot. Widmo mocy. P. F. Góra http://th-www.if.uj.edu.pl/zfs/gora/ semestr letni 2007/08 Splot Jedna z najważniejszych własności transformaty Fouriera jest to, że transformata

Bardziej szczegółowo

TEORIA OBWODÓW I SYGNAŁÓW LABORATORIUM

TEORIA OBWODÓW I SYGNAŁÓW LABORATORIUM TEORIA OBWODÓW I SYGNAŁÓW LABORATORIUM AKADEMIA MORSKA Katedra Telekomunikacji Morskiej ĆWICZENIE 7 BADANIE ODPOWIEDZI USTALONEJ NA OKRESOWY CIĄG IMPULSÓW 1. Cel ćwiczenia Obserwacja przebiegów wyjściowych

Bardziej szczegółowo

Zmiany fazy/okresu oscylacji Chandlera i rocznej we współrzędnych bieguna ziemskiego.

Zmiany fazy/okresu oscylacji Chandlera i rocznej we współrzędnych bieguna ziemskiego. Strona 1 z 27 Zmiany fazy/okresu oscylacji Chandlera i rocznej we współrzędnych bieguna ziemskiego. Alicja Rzeszótko Wiesław Kosek Waldemar Popiński Seminarium Sekcji Dynamiki Ziemi Komitetu Geodezji PAN

Bardziej szczegółowo

ELEKTRONIKA W EKSPERYMENCIE FIZYCZNYM

ELEKTRONIKA W EKSPERYMENCIE FIZYCZNYM ELEKTRONIKA W EKSPERYMENCIE FIZYCZNYM D. B. Tefelski Zakład VI Badań Wysokociśnieniowych Wydział Fizyki Politechnika Warszawska, Koszykowa 75, 00-662 Warszawa, PL 28 lutego 2011 Stany nieustalone, stabilność

Bardziej szczegółowo

Pochodna funkcji. Pochodna funkcji w punkcie. Różniczka funkcji i obliczenia przybliżone. Zastosowania pochodnych. Badanie funkcji.

Pochodna funkcji. Pochodna funkcji w punkcie. Różniczka funkcji i obliczenia przybliżone. Zastosowania pochodnych. Badanie funkcji. Pochodna funkcji Pochodna funkcji w punkcie. Różniczka funkcji i obliczenia przybliżone. Zastosowania pochodnych. Badanie funkcji. Małgorzata Wyrwas Katedra Matematyki Wydział Informatyki Politechnika

Bardziej szczegółowo

Matematyczne Metody Fizyki II

Matematyczne Metody Fizyki II Matematyczne Metody Fizyki II Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza Wykład 7 M. Przybycień (WFiIS AGH) Matematyczne Metody Fizyki II Wykład 7 1 / 11 Reprezentacja

Bardziej szczegółowo

przy warunkach początkowych: 0 = 0, 0 = 0

przy warunkach początkowych: 0 = 0, 0 = 0 MODELE MATEMATYCZNE UKŁADÓW DYNAMICZNYCH Podstawową formą opisu procesów zachodzących w członach lub układach automatyki jest równanie ruchu - równanie dynamiki. Opisuje ono zależność wielkości fizycznych,

Bardziej szczegółowo

Induktor i kondensator. Warunki początkowe. oraz ciągłość warunków początkowych

Induktor i kondensator. Warunki początkowe. oraz ciągłość warunków początkowych Termin AREK73C Induktor i kondensator. Warunki początkowe Przyjmujemy t, u C oraz ciągłość warunków początkowych ( ) u ( ) i ( ) i ( ) C L L Prąd stały i(t) R u(t) u( t) Ri( t) I R RI i(t) L u(t) u() t

Bardziej szczegółowo

Przekształcenia widmowe Transformata Fouriera. Adam Wojciechowski

Przekształcenia widmowe Transformata Fouriera. Adam Wojciechowski Przekształcenia widmowe Transformata Fouriera Adam Wojciechowski Przekształcenia widmowe Odmiana przekształceń kontekstowych, w których kontekstem jest w zasadzie cały obraz. Za pomocą transformaty Fouriera

Bardziej szczegółowo

Treści programowe. Matematyka. Efekty kształcenia. Warunki zaliczenia. Literatura. Funkcje elementarne. Katarzyna Trąbka-Więcław

Treści programowe. Matematyka. Efekty kształcenia. Warunki zaliczenia. Literatura. Funkcje elementarne. Katarzyna Trąbka-Więcław Treści programowe Matematyka Katarzyna Trąbka-Więcław Funkcje elementarne. Granica funkcji, własności granic, wyrażenia nieoznaczone, ciągłość funkcji. Pochodna funkcji w punkcie i w przedziale, pochodne

Bardziej szczegółowo

1. Modulacja analogowa, 2. Modulacja cyfrowa

1. Modulacja analogowa, 2. Modulacja cyfrowa MODULACJA W16 SMK 2005-05-30 Jest operacja mnożenia. Jest procesem nakładania informacji w postaci sygnału informacyjnego m.(t) na inny przebieg o wyższej częstotliwości, nazywany falą nośną. Przyczyna

Bardziej szczegółowo

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, /15

Matematyka dyskretna. Andrzej Łachwa, UJ, /15 Matematyka dyskretna Andrzej Łachwa, UJ, 2013 andrzej.lachwa@uj.edu.pl 7/15 Rachunek różnicowy Dobrym narzędziem do obliczania skończonych sum jest rachunek różnicowy. W rachunku tym odpowiednikiem operatora

Bardziej szczegółowo

Zmiany fazy/okresu oscylacji Chandlera i rocznej we współrzędnych bieguna ziemskiego.

Zmiany fazy/okresu oscylacji Chandlera i rocznej we współrzędnych bieguna ziemskiego. Strona 1 z 38 Zmiany fazy/okresu oscylacji Chandlera i rocznej we współrzędnych bieguna ziemskiego. Alicja Rzeszótko alicja@cbk.waw.pl 2 czerwca 2006 1 Omówienie danych 3 Strona główna Strona 2 z 38 2

Bardziej szczegółowo

Teoria systemów i sygnałów Kierunek AiR, sem. 5 2wE + 1l

Teoria systemów i sygnałów Kierunek AiR, sem. 5 2wE + 1l Teoria systemów i sygnałów Kierunek AiR, sem. 5 2wE + 1l Prof. dr hab. Wojciech Moczulski Politechnika Ślaska, Wydział Mechaniczny Technologiczny Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn 19 października 2008

Bardziej szczegółowo

Rozdział 5. Szeregi liczbowe. 5.1 Szeregi liczbowe. Definicja sumy częściowej ciągu. Niech dany będzie ciąg liczbowy (a n ) n=1.

Rozdział 5. Szeregi liczbowe. 5.1 Szeregi liczbowe. Definicja sumy częściowej ciągu. Niech dany będzie ciąg liczbowy (a n ) n=1. Rozdział 5 Szeregi liczbowe 5. Szeregi liczbowe Definicja sumy częściowej ciągu. Niech dany będzie ciąg liczbowy ( ). Ciąg (s n ) określony wzorem s n = n a j, n N, nazywamy ciągiem sum częściowych ciągu

Bardziej szczegółowo

1 Płaska fala elektromagnetyczna

1 Płaska fala elektromagnetyczna 1 Płaska fala elektromagnetyczna 1.1 Fala w wolnej przestrzeni Rozwiązanie równań Maxwella dla zespolonych amplitud pól przemiennych sinusoidalnie, reprezentujące płaską falę elektromagnetyczną w wolnej

Bardziej szczegółowo

(1.1) gdzie: - f = f 2 f 1 - bezwzględna szerokość pasma, f śr = (f 2 + f 1 )/2 częstotliwość środkowa.

(1.1) gdzie: - f = f 2 f 1 - bezwzględna szerokość pasma, f śr = (f 2 + f 1 )/2 częstotliwość środkowa. MODULACJE ANALOGOWE 1. Wstęp Do przesyłania sygnału drogą radiową stosuje się modulację. Modulacja polega na odzwierciedleniu przebiegu sygnału oryginalnego przez zmianę jednego z parametrów fali nośnej.

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA POZNAŃSKA

POLITECHNIKA POZNAŃSKA POLITECHNIKA POZNAŃSKA INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI PRZEMYSŁOWEJ Zakład Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej Laboratorium Podstaw Telekomunikacji Ćwiczenie nr 1 Temat: Pomiar widma częstotliwościowego

Bardziej szczegółowo

Dyskretne przekształcenie Fouriera

Dyskretne przekształcenie Fouriera Dyskretne przekształcenie Fouriera Dyskretne przekształcenie Fouriera (ang. Discrete Fourier Transform - DFT) jest jedną z dwóch najbardziej popularnych i wydajnych procedur spotykanych w dziedzinie cyfrowego

Bardziej szczegółowo

Przykładowe zadania z teorii liczb

Przykładowe zadania z teorii liczb Przykładowe zadania z teorii liczb I. Podzielność liczb całkowitych. Liczba a = 346 przy dzieleniu przez pewną liczbę dodatnią całkowitą b daje iloraz k = 85 i resztę r. Znaleźć dzielnik b oraz resztę

Bardziej szczegółowo