MAŁOPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W KRAKOWIE

Transkrypt

1 MAŁOPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W KRAKOWIE WYDZIAŁ POLITYKI SPOŁECZNEJ WP.V Kraków, 15 lipca 2011 r. Pan Bernard Stawiarski Wójt Gminy Chełmiec ul. Papieska Chełmiec Zespół Kontrolny Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie przeprowadził w II kwartale 2011 r., kontrolę problemową w Urzędzie Gminy w Chełmcu. Przedmiotem kontroli była realizacja zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych i ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2010 r. oraz rok Ustalenia kontroli zostały zawarte w protokole podpisanym przez Zastępcę Wójta w dniu 21 czerwca 2011 r. w siedzibie Urzędu Gminy w Chełmcu. I. Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.). Analizie poddano wybraną losowo dokumentację osób, którym wypłacono zasiłki rodzinne wraz z dodatkami oraz świadczenia opiekuńcze. Kontrolą objęto akta osób uprawnionych do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka. Ponadto badano dokumentację decyzji odmawiających przyznania prawa do świadczeń przewidzianych w katalogu ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zasiłki rodzinne wraz z dodatkami, jednorazową zapomogę oraz świadczenia opiekuńcze przyznano osobom, które spełniały wymogi ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.) oraz dostarczyły wymagane dokumenty, wymienione w rozporządzeniu z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2005 r. Nr 105, poz. 881 z późn. zm.). Kontrola wykazała, iż: 1. Statut Gminy Chełmiec przyjęty Uchwałą Nr XXVI/270/2008 Rady Gminy Chełmiec z dnia 22 lipca 2008 r. w sprawie zmiany Statutu Gminy Chełmiec, który: w Rozdziale III Zadania gminy, w 8 określa zadania Gminy Chełmiec, cyt: 1. Gmina wykonuje zadania własne oraz zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, a także z zakresu przygotowań Kraków, ul. Basztowa 22* tel. (12) fax (12)

2 i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów, natomiast 10 enumeratywnie wymienia katalog spraw należących do zadań zleconych realizowanych przez Gminę, wśród których brak wyliczenia zadań wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. 2. Szczegółowa analiza decyzji przyznających jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka wykazała, iż decyzje wydane w roku 2011 zawierały nie ujednolicone znaki separatora, np. decyzje o numerach: WSO /BE/11 z 18 stycznia 2011 r., WSO BE.2011 z 2 marca 2011 r., WSO /BE/2011 z 21 marca 2011 r. 3. Kontrola wykazała, że w podstawach prawnych decyzji ustalających prawo do świadczenia pielęgnacyjnego brak przywołania ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz z późn. zm.). Wyjątek stanowi decyzja o nr WSO /1952/10 z 16 maja 2011 r., w której w podstawie prawnej wskazano, cyt.: (...) ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego marca 2010 roku strona złożyła dwa wnioski: wniosek nr WSO /09 o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka oraz wniosek nr WSO /BE/10 o ustalenie prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka. Decyzją nr WSO /09 z 16 marca 2010 r. przyznano stronie zasiłek rodzinny oraz dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka, w kwocie 1000,00 zł jednorazowo, oraz jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka, w kwocie 1000,00 zł. W uzasadnieniu ww. decyzji Urząd wskazał, iż cyt.: Po rozpatrzeniu Pani(Panu) wniosku o przyznanie zasiłku rodzinnego Urząd Gminy w Chełmcu stwierdza, że spełnia Pani(Pan) przesłanki określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych do przyznania w/w świadczenia. Z uwagi na okoliczności, że decyzja uwzględnia w całości żądania strony na podstawie art k.p.a. odstąpiono od uzasadnienia faktycznego i prawnego decyzji. Treść ww. decyzji nie odzwierciedla stanu faktycznego, gdyż Urząd wydając jedną decyzję przyznającą zasiłek rodzinny z dodatkiem z tytułu urodzenia dziecka oraz jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka nie uwzględnił wniosku o nr WSO /BE/10 dotyczącego ustalenia prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka. Zgodnie z jednolitym rzeczowym wykazem akt obowiązującym w Gminie Chełmiec decyzje dotyczące zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłku rodzinnego oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka posiadają dwa odrębne numery, pod którymi wydawane są decyzje administracyjne, co znalazło odzwierciedlenie w numerach nadanych na ww. wnioskach nr WSO /09 oraz nr WSO /BE/10. Analogiczny stan stwierdzono w dokumentacji do decyzji o numerach: WSO /09 z 17 marca 2010 r., WSO /09 z 22 stycznia 2010 r., WSO /09 z 20 sierpnia 2010 r., WSO /09 z 24 maja 2010 r., WSO /I/10 z 4 marca 2011 r., WSO /I/10 z 14 lutego 2011 r., WSO /10 z 3 stycznia 2011 r., WSO /10 z 3 lutego 2011 r., WSO /I/10 z 8 lutego 2011 r., WSO /10 z 9 lutego 2011 r., WSO /I/10 z 18 kwietnia 2011 r., WSO /09 z 14 kwietnia 2010 r., WSO /I/10 z 23 marca 2011., WSO /I/10 z 12 stycznia W podstawie prawnej decyzji nr WSO /I/10 z 23 marca 2011 r. zmieniającej decyzję nr WSO /10 z dnia 6 października 2010 r. w ten sposób, że, cyt.: dodaje się punkty 8-11 przyznające świadczenia w formie (...), brak przywołania art. 155 k.p.a., który stanowi, iż cyt.: decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji 2

3 publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.. Analogiczną sytuację stwierdzono w decyzji nr WSO /I/10 z 14 lutego 2011 r. 6. W uzasadnieniu decyzji nr WSO /10 z 8 października 2010 r., przyznającej zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego, pomimo przekroczenia przez rodzinę kryterium dochodowego, nie przywołano zapisu art. 5 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, dopuszczającego przyznanie świadczenia, w przypadku gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie przekroczył kwotę uprawniającą do przyznania zasiłku o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym zasiłek rodzinny nie przysługuje. Analogiczny przypadek stwierdzono w decyzji nr WSO /10 z 8 października 2010 r. 7. W załączniku nr 4 do wniosku, złożonego przez stronę 8 września 2010 r., skutkującego wydaniem decyzji nr WSO /10 z 22 października 2010 r., dokonano zmian przy użyciu korektora. 8. Decyzja nr WSO /2044/09 z 16 kwietnia 2010 r. przyznająca stronie świadczenie pielęgnacyjne...w związku z opieką nad dzieckiem, przyznane na (...), w kwocie 520,00 zł miesięcznie, na okres od do bezterminowo, obarczona została błędem pisarskim. Ponadto, w uzasadnieniu ww. decyzji widnieje zapis, iż Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych składka na ubezpieczenie społeczne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad matką, będzie opłacana przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) odpowiednio 20-letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę, jednak nie dłużej niż przez 20 lat. W dokumentacji zalegało oświadczenie strony o podleganiu obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS oraz Karta ewidencyjna płatnika z KRUS w Nowym Sączu potwierdzająca podleganie wnioskodawcy obowiązkowemu ubezpieczeniu rolników od 1 lipca 1991 r. 9. Na wniosek złożony 4 października 2010 r. Urząd wydał decyzję nr WSO /2187/09 z 14 października 2010 r.. przyznającą stronie zasiłek pielęgnacyjny (...) w kwocie 153 zł miesięcznie, na okres od do bezterminowo.. Do wniosku dołączono m.in. kopię orzeczenia o niepełnosprawności z 14 września 2010 r. Wniosek o ustalenie niepełnosprawności złożony został do Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Nowym Sączu 19 maja 2010 r. Stosownie do treści zapisu art. 24 ust. 1 pkt 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt.: jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.. Urząd Gminy w Chełmcu złożył następujące wyjaśnienie: W odniesieniu do wniosków o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego tutejszy organ stosuje art. 24 ust. 2a Ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139 poz. 992 ze zm.) w brzmieniu: jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. W sprawie Pani Stefanii L. wniosek o ustalenie stopnia niepełnosprawności został złożony 3

4 do Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Nowym Sączu w dniu 19 maja 2010 r. Orzeczenie zostało wydane w dniu 14 września 2010 r. w brzmieniu: I. Zaliczyć do stopnia niepełnosprawności znaczny III. Niepełnosprawność istnieje od 2000 r., IV. Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od r. Wniosek został zarejestrowany w tutejszym Urzędzie w dniu 04 października 2010 r. tym samym zostały spełnione przesłanki do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego od miesiąca maja 2010r. Jednocześnie należy wyjaśnić, iż w przypadku kontrolowanej decyzji WSO /2187/09 z dnia 14 października 2010 r. przy ustalaniu okresu należnego świadczenia omyłkowo przyjęto miesiąc wrzesień 2010 r. tj. datę ustalenia znacznego stopnia niepełnosprawności ( r.) Na podstawie wniosków nr WSO /BE/2010 i WSO /BE/2010, złożonych 12 lipca 2010 r., 13 lipca 2010 r. wydano decyzję, która zawierała dwa numery: WSO /BE/2010, WSO /BE/2010, podczas gdy w podstawie prawnej decyzji przywołano jedynie wniosek nr WSO /BE/2010. Zgodnie z zapisem art. 62 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz z późn. zm.), cyt.: W sprawach, w których prawa lub obowiązki stron wynikają z tego samego stanu faktycznego oraz z tej samej podstawy prawnej i w których właściwy jest ten sam organ administracji publicznej, można wszcząć i prowadzić jedno postępowanie dotyczące więcej niż jednej strony.. Natomiast zapis 5 ust. 1 załącznika nr 1 do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych (Dz. U. Nr 14, poz. 67) określa, cyt.: Dokumentacja tworząca akta spraw to dokumentacja, która została przyporządkowana do sprawy i otrzymała znak sprawy., zaś 5 ust. 2 rozporządzenia stanowi, cyt.: Znak sprawy jest stałą cechą rozpoznawczą całości akt danej sprawy.. Mając na uwadze powyższe, zasadnym było wydanie jednej decyzji administracyjnej w dwóch sprawach, jednak w podstawie prawnej decyzji należało przywołać zapis art. 62 k.p.a. oraz dwa złożone w sprawie wnioski i oznaczyć decyzję jednym znakiem sprawy. 11. Ponadto, kontrola wykazała, iż decyzje przyznające jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka oraz decyzje przyznające prawo do świadczenia pielęgnacyjnego i prawo do zasiłku pielęgnacyjnego wydane po 1 stycznia 2010 r. zawierały następująca treść pouczenia Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych w przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania dochodu lub innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych osoba, która złożyła wniosek jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego świadczenia rodzinne. Nienależnie pobrane świadczenia rodzinne podlegają zwrotowi (art. 30 w/w ustawy). Na podstawie art. 26 ust. 2a, 3, 4 w/w ustawy wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych na nowy okres zasiłkowy są przyjmowane od 1 września. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z dokumentami do dnia 30 września, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata świadczeń rodzinnych przysługujących za miesiąc listopad następuje do dnia 30 listopada. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenie rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z dokumentami od dnia 1 października do dnia 30 listopada, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata świadczeń rodzinnych przysługujących za miesiąc listopad następuje do dnia 31 grudnia ( ).. Ponadto, 4

5 w podstawie prawnej decyzji przywoływano art. 25 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych. II. Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.). Kontrola wykazała, iż w podstawie prawnej wydawanych decyzji nie powoływano rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Stwierdzono, iż: 1. Decyzją nr WSO.832/FA-28/09 z 19 kwietnia 2010 r. zmieniono decyzję o numerze WSO.832/FA-28/09 z 7 października 2009 r. w części dotyczącej wysokości świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Zmiany dokonano na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Sączu, sygn. akt: III RC 65/10 ustalającego alimenty dla dziecka w zwiększonej od 11 lutego 2010 r. kwocie 500 zł w miejsce kwoty 350 zł ustalonej poprzednim wyrokiem. Urząd ww. decyzją z 19 kwietnia 2010 r. zmienił wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego od 11 lutego 2010 r., wypłacając stronie wyrównanie świadczenia za miesiąc luty 2010 w kwocie 66,67 zł. Przy obliczaniu wyrównania Urząd podzielił miesiąc luty na 30 dni. Sposób wyliczenia przez Urząd wysokości świadczenia za niepełny miesiąc: (10x350/30 dni) + (18x500/30 dni) = 116, = 416,67 zł kwota należna za luty 2010 r. kwota wyrównania 66,67 zł (po uwzględnieniu kwoty wypłaconej tj. 350,00 zł) Właściwy sposób wyliczenia wysokości świadczenia za niepełny miesiąc: (10x350/28 dni) + (18x500/28 dni) = ,43 = 446,43 zł kwota należna za luty 2010 r. kwota wyrównania 96,43 zł (po uwzględnieniu kwoty wypłaconej tj. 350,00 zł). Z up. Wójta Gminy inspektor Urzędu Gminy w Chełmcu złożył w tej sprawie następujące wyjaśnienie: Wyjaśnienia do decyzji Wójta Gminy Chełmiec z dnia 10 kwietnia 2010 r. znak: WSO.832.FA-28/09 oraz wyjaśnienia do procedury wyliczania świadczeń z funduszu alimentacyjnego za niepełny miesiąc. W odniesieniu do spraw w których wypłacana są świadczenia z funduszu alimentacyjnego na osoby uprawnione, w przypadku których w trakcie wypłaty nastąpiła zmiana wysokości zasądzonych świadczeń alimentacyjnych nie od pełnego miesiąca tutejszy organ posiłkuje się wyjaśnieniami Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zamieszczonymi na swoich stronach internetowych. W sytuacji, w której na podstawie orzeczenia sądu zmieniła się wysokość przysługujących alimentów nie od pełnego miesiąca lecz od konkretnie określonego dnia i w konsekwencji komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne dla nowej kwoty także od tego dnia, tutejszy organ dokonuje wyrównania wysokości przysługującego świadczenia z funduszu alimentacyjnego również od tego dnia lub analogicznie od tego dnia żąda zwrotu świadczenia zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy pomocy osobom uprawnionym do alimentów. W wyjaśnieniach Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej przywołano przykład obliczania świadczenia z funduszu alimentacyjnego za niepełny miesiąc następującej treści: ( ) podwyższenie alimentów z kwoty 300 zł do 500 zł, zgodnie z orzeczeniem sądu, następuje od dnia 14 listopada. Wysokość świadczenia za listopad wynosi wówczas: (300 zł x 13 dni/30 dni zł x 17 dni/30 dni) = 413,33 zł. Od grudnia osobie przysługuje już 500 5

6 zł. Powyższe obliczenie wynika z warunku zawartego w cytowanym powyżej przepisie art. 10 ust. 1 ustawy tj. prawa do świadczenia w wysokości bieżąco ustalonych alimentów We wskazanym przykładzie podano procedurę obliczania świadczenia z funduszu alimentacyjnego za niepełny miesiąc w przypadku, kiedy zmiana wysokości świadczeń alimentacyjnych nastąpiła w miesiącu 30 dniowym tj. listopadzie. Tutejszy organ, mając na względzie w/w przykład w przypadku miesięcy, w których liczba dni jest inna niż 30 w procedurze obliczania świadczeń z funduszu alimentacyjnego za niepełny miesiąc bieżę pod uwagę rzeczywista liczbę dni w miesiącu, w którym nastąpiła zmiana wysokości zasądzonych świadczeń alimentacyjnych. Jednocześnie należy wyjaśnić, iż w przypadku kontrolowanej decyzji nr WSO.832.FA- 28/09 z dnia 19 kwietnia 2010 r. zmieniającej wysokość przyznanych świadczeń z funduszu alimentacyjnego na osobę uprawnioną tj. Dawid K. od 11 lutego 2010 r. przy obliczaniu świadczenia za niepełny miesiąc tj. luty 2010 r. omyłkowo przyjęto liczbę 30 dni w miesiącu.. W innych skontrolowanych postępowaniach zakończonych decyzjami zmieniającymi wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego z uwagi na orzeczenie sądu, wyrównanie świadczeń za niepełny miesiąc obliczane było prawidłowo (np. decyzja nr WSO.832/FA-2/III/10). 2. Decyzją nr WSO.832/FA-18/II/1 z 9 grudnia 2010 r. przyznano stronie świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Następnie, decyzją z 18 lutego 2011 r. o tym samym znaku zmieniono decyzję z 9 grudnia 2010 r. w części dotyczącej wysokości świadczenia oraz okresu jego pobierania. 3. Z przeprowadzonej w czasie kontroli analizy dokumentacji dłużników prowadzonych przez jednostkę jako organ właściwy dłużnika oraz sprawozdań przesyłanych przez Urząd Gminy w Chełmcu do Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie dotyczących działań wobec dłużników alimentacyjnych wynika, iż Urząd nie wykorzystywał następujących instrumentów przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów dla organu właściwego dłużnika: 1. Przekazanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na egzekucję zasądzonych świadczeń alimentacyjnych pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego (art. 4 ust. 4 ww. ustawy). 2. Wystąpienie z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób. Urząd Gminy w Chełmcu wydatkował na świadczenia z funduszu alimentacyjnego w 2010 r. ze środków budżetu państwa środki finansowe w wysokości ,00 zł. Z tej kwoty od dłużników alimentacyjnych wpłynęło: ,88 zł, co stanowi 8,02 % kwoty świadczeń wypłaconych (w porównaniu z rokiem 2009 ściągalność spadła o 6,02 %). Braki w ściągalności wyniosły więc w 2010 r. - 91,98 %. Realizacja zaleceń pokontrolnych: W ramach czynności kontrolnych sprawdzono faktyczny stan realizacji zaleceń pokontrolnych, sformułowanych przez Wojewodę Małopolskiego w wyniku kontroli kompleksowej Gminy Chełmiec, przeprowadzonej w I kwartale 2006 roku w zakresie realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz. 732 z późn. zm.). W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami 6

7 zwrócono się do Wójta Gminy o podjęcie stosownych działań mających na celu ich wyeliminowanie poprzez: 1. Wprowadzenie do Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Gminy oraz w zakresach czynności pracowników zapisów dotyczących zmian wynikających z ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz. 732 z późn. zm.). Pismem znak: WSO.0911/8/06 z 9 czerwca 2006 r. Wójt Gminy Chełmiec poinformował o zrealizowaniu ww. zalecenia pokontrolnego. Zalecenia pokontrolne: 1. Dokonanie aktualizacji zapisów Statutu Gminy Chełmiec przyjętego Uchwałą Nr XXVI/270/2008 Rady Gminy Chełmiec z dnia 22 lipca 2008 r. w sprawie zmiany Statutu Gminy Chełmiec, w Rozdziale III Zadania gminy, w 10 poprzez wyliczenie zadań zleconych realizowanych przez Gminę, wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. 2. Ujednolicenie znaków separatora w decyzjach przyznających jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka, zgodnie z postanowieniami rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych (Dz. U. Nr 14, poz. 67). 3. W podstawie prawnej wydawanych decyzji przyznających świadczenia pielęgnacyjne powoływanie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz z późn. zm.). Natomiast w przypadku decyzji przyznających świadczenia z funduszu alimentacyjnego powoływanie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. 4. Sugeruje się wydawanie odrębnych decyzji przyznających zasiłek rodzinny wraz z dodatkami oraz jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka, gdyż świadczenia te mają różną podstawę prawną oraz wnioski do ww. świadczeń rejestrowane są pod odrębnymi numerami, co wynika z jednolitego rzeczowego wykazu akt. 5. W podstawie prawnej decyzji zmieniających przywoływanie art. 155 k.p.a., który stanowi, iż cyt.: decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.. 6. Skreślenia oraz poprawki w dokumentacji prowadzonych postępowań, a szczególności we wnioskach oraz załącznikach do wniosków o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych, winny być dokonywane, zgodnie z zasadami określonymi w art. 71 k.p.a., który stanowi, iż skreśleń i poprawek w protokole należy tak dokonywać, aby wyrazy skreślone i poprawione były czytelne. Wyeliminowanie poprawek dokonywanych przy użyciu korektora. 7. W przypadku przekroczenia przez rodzinę kryterium dochodowego o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu, w uzasadnieniu decyzji przyznającej zasiłek rodzinny wraz z dodatkami do zasiłku rodzinnego, należy przywoływać zapis art. 5 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, tj.: W przypadku gdy 7

8 dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym zasiłek rodzinny nie przysługuje.. 8. Dokonanie z urzędu, w drodze postanowienia, sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej w decyzji nr WSO /2044/09 z 16 kwietnia 2010 r. przyznającej stronie świadczenie pielęgnacyjne, zgodnie z zapisem art k.p.a. 9. W przypadku decyzji nr WSO /2187/09 z 14 października 2010 r. przyznającej stronie zasiłek pielęgnacyjny (...) w kwocie 153 zł miesięcznie, na okres od do bezterminowo, należy wydać decyzję zmieniającą wraz z wyrównaniem zasiłku pielęgnacyjnego od miesiąca złożenia wniosku o ustalenie niepełnosprawności do Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Sączu, tj. od maja 2010 r., zgodnie z art. 163 k.p.a. w związku z art. 32 ust. 1a oraz art. 24 ust. 1 pkt 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych, który stanowi, iż cyt.: jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.. Fakt, że decyzja przyznająca prawo do świadczenia pielęgnacyjnego została już wykonana, nie wyklucza możliwości dokonania zmiany tej decyzji w trybie art. 163 k.p.a. w związku z art. 32 ust. 1a oraz art. 24 ust 1 pkt. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych. 10. Wyeliminowanie z treści pouczenia w decyzjach przyznających jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka oraz decyzjach przyznających prawo do świadczenia pielęgnacyjnego i prawo do zasiłku pielęgnacyjnego wydanych po 1 stycznia 2010 r., zapisów art. 25 ust. 1 oraz art. 26 ust. 2a, 3, 4, ustawy o świadczeniach rodzinnych, które stanowią, iż: Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych w przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania dochodu lub innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych osoba, która złożyła wniosek jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego świadczenia rodzinne. Nienależnie pobrane świadczenia rodzinne podlegają zwrotowi (art. 30 w/w ustawy). Na podstawie art. 26 ust. 2a, 3, 4 w/w ustawy wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych na nowy okres zasiłkowy są przyjmowane od 1 września. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z dokumentami do dnia 30 września, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata świadczeń rodzinnych przysługujących za miesiąc listopad następuje do dnia 30 listopada. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenie rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z dokumentami od dnia 1 października do dnia 30 listopada, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata świadczeń rodzinnych przysługujących za miesiąc listopad następuje do dnia 31 grudnia ( ).. Ponadto, w przypadku decyzji przyznających jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka wyeliminowanie z podstawy prawnej zapisów art. 25 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, który stanowi, iż W przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania dochodu lub innych zmian mających wpływ na prawo 8

9 do świadczeń rodzinnych osoba, o której mowa w art. 23 ust. 1, jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego świadczenia rodzinne W przypadku decyzji nr WSO.832/FA-28/09 z 19 kwietnia 2010 r. zmienionej decyzją nr WSO.832/FA-28/09 z 7 października 2009 r. w części dotyczącej wysokości świadczenia z funduszu alimentacyjnego, zmieniającej wysokość świadczenia alimentacyjnego na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Sączu, sygn. akt: III RC 65/10 ustalającego alimenty dla dziecka w zwiększonej od 11 lutego 2010 r. kwocie 500 zł w miejsce kwoty 350 zł ustalonej poprzednim wyrokiem tj. od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana wysokości zasądzonych alimentów, należy wydać decyzję zmieniającą wraz z wyrównaniem wysokości świadczenia z funduszu alimentacyjnego za luty w wysokości 29,76 zł. Przy obliczaniu wyrównania Urząd podzielił miesiąc luty na 30 dni, tj. (10x350/30 dni) + (18x500/30 dni) = 116, = 416,67 zł kwota należna za luty 2010 r. kwota wyrównania 66,67 zł (po uwzględnieniu kwoty wypłaconej tj. 350,00 zł). Właściwy sposób wyliczenia wysokości świadczenia za niepełny miesiąc: (10x350/28 dni) + (18x500/28 dni) = ,43 = 446,43 zł kwota należna za luty 2010 r. kwota wyrównania 96,43 zł (po uwzględnieniu kwoty wypłaconej tj. 350,00 zł). W związku z powyższym, należy wypłacić stronie wyrównanie świadczenia za miesiąc luty 2010 w kwocie 29,76 zł. Powyższe stanowisko wynika z warunku zawartego w art. 10 ust. 1 ustawy tj. prawa do świadczenia w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, a ponadto jest zbieżne z stanowiskiem Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (źródło: internet ). 12. Nadawanie właściwych numerów decyzjom zmieniającym w celu unikania sytuacji, w której dwie decyzje wydane w innym dniu posiadają jednakowy znak. 13. Stosowanie się do zapisów 5 załącznika nr 1 do Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych (Dz. U. Nr 14, poz. 67) w zakresie nadawania dokumentacji tworzącej akta sprawy właściwych znaków. 14. Przywoływanie w podstawie prawnej decyzji art. 62 k.p.a., w przypadku gdy decyzja została wydana na jego mocy. Zgodnie z zapisem art. 62 k.p.a, który stanowi, iż W sprawach, w których prawa lub obowiązki stron wynikają z tego samego stanu faktycznego oraz z tej samej podstawy prawnej i w których właściwy jest ten sam organ administracji publicznej, można wszcząć i prowadzić jedno postępowanie dotyczące więcej niż jednej strony., są to sprawy tożsame w tym znaczeniu, że każda z tych spraw ma taką samą podstawę faktyczną i taką samą podstawę prawną i do rozstrzygnięcia każdej z tych spraw właściwy jest ten sam organ administracji publicznej. 15. Podjęcie działań mających na celu wzmożenie efektywności ściągalności zobowiązań od dłużników alimentacyjnych poprzez efektywniejsze wykorzystanie następujących instrumentów przewidzianych dla organu właściwego dłużnika w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów: 1. Przekazanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na egzekucję zasądzonych świadczeń alimentacyjnych pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego (art. 4 ust. 4 ww. ustawy). 2. Wystąpienie z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób. 9

10 Zgodnie z art. 47 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 roku o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206) o sposobie wykorzystania ww. zaleceń i wniosków proszę mnie poinformować w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia z jednoczesnym wskazaniem sposobów na rozwiązanie problemów. Z up. Wojewody Małopolskiego (-) mgr Renata Grochal Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej 10